مجید جواهری

مجید جواهری اسماعیل نوری‌علاء - ویکی‌پدیـا، دانشنامـهٔ آزاد | شعر حجم - ویکی‌پدیـا، دانشنامـهٔ آزاد | خصوصی | آذرستون - اجرای خصوصی محمدرضا شجریـان و محمد - پالایش ... |

مجید جواهری

اسماعیل نوری‌علاء - ویکی‌پدیـا، دانشنامـهٔ آزاد

پرش بـه ناوبری پرش بـه جستجو

اسماعیل نوری‌علاء زمـینـهٔ کاری شاعر، مجید جواهری منتقد ادبی، روزنامـه‌نگار ملیت ایرانی محل زندگی آمریکا
نام(های)
دیگر ا.ن. مجید جواهری پیـام،[۱] ماهیـار[۲] همسر(ها) شکوه مـیرزادگی (ازدواج: مجید جواهری 1990[۳]) فرزندان
: پرتو نوری‌علاء

اسماعیل نوری‌علاء استاد دانشگاه و فعال سیـاسی ایرانی است.

او از فعال‌ترین شاعران و منتقدان و روزنامـه‌نگاران و از پیگیرترین مفسران و معان شعر موج نو درون دهه‌های چهل و پنجاه بود. مجید جواهری او بـه همراه احمدرضا احمدی، محمدعلی سپانلو، غفار حسینی و نادر ابراهیمـی انتشارات طرفه را بـه نیت دفاع از هنر موج نو و پشتیبانی از هنرمندان موج نویی (به‌ویژه شاعران)، درون اوایل دههٔ چهل تأسیس کرده بود و با انتشار چندین جُنگ و داستان و مجموعهٔ اشعار و نگارش مقالات فراوان درون نشریـات متعدد توانسته بود کـه حرکت موج نو را تسریع کند.[۴] او هچنین از سال ۲۰۰۷ که تا ۲۰۱۳ مدیر مسئول و سردبیر نشریـهٔ سکولاریسم نو بود کـه بعدها این نشریـه درون سایت « سکولار دموکراسی ایران» ادغام شد.[۵]

زندگی

در روز اول اردی‌بهشت سال ۱۳۴۷ درون جلسهٔ شلوغی درون خانـهٔ جلال آل‌احمد «کانون نویسندگان ایران» رسماً فعالیت خود را آغاز کرد. بنابر پیش‌بینی اساسنامـه، ۴۹ تن از امضاکنندگان بیـانیـهٔ اول اسفند ۱۳۴۶ - کـه در جلسه حضور داشتند - هیئت مؤسس نامـیده شدند و از مـیان آن‌ها کمـیسیونی مأمور شد کـه مقدمات انتخابات هیئت دبیران کانون را، مطابق اساسنامـه فراهم آورد. یکی-دو هفته بعد، درون خانـهٔ جعفر کوش‌آبادی انتخاب هیئت دبیران انجام شد.[۶]اسماعیل نوری‌علاء درون این انتخابات بـه عنوان یکی از اعضای نخستین هیئت دبیران کانون نویسندگان ایران و سمت کانون انتخاب شد.[۷] درون انتخابات دورهٔ دوم کانون اسماعیل نوری‌علاء با ۲۵ رأی بـه همراه رضا براهنی با ۱۳ رأی بـه عنوان عضو علی‌البدل دومـین دورهٔ کانون نویسندگان ایران برگزیده شدند.[۸]

در زمـینـهٔ نقد

نقد ادبی

نقد شعر نو درون دههٔ سی، بـه رغم ظاهر علمـی، نقدی ذوقی-اخلاقی بود؛ نقدی بود اخلاقی، بر اساس دانش عمومـی منتقد درون زمـینـه‌های مختلف و علایق شخصی بـه مقولهٔ شعر و شاعری. نقد درون معنای علمـی، درون دههٔ چهل پا گرفت؛ اگرچه از انحراف و حب و بغض‌ها هنوز خالی نبود. فعال‌ترین و مطرح‌ترین منتقدین دههٔ چهل عبارت بودند از:[۹]عبدالعلی دستغیب (منتقد نوقدمایی مـیانـه‌رو)، یدالله رؤیـایی (منتقد و مبلغ و بانی نقد فرمالیستی درون ایران)، اسماعیل نوری‌علاء (مبلغ و مفسر و مروج شعر موج نو)، محمد حقوقی (مسلط بر ادبیـات قدیمـه و مع فرمالیسم)، م. آزاد، مـهرداد صمدی و رضا براهنی (که بـه رغم پاره‌ای انحرافات، اصولی‌ترین نقدها را نوشت).[۱۰]

در این مـیان اسماعیل نوری‌علاء مطرح‌ترین مع و مفسر و شارح شعر موج نو بود. او شعر سهراب سپهری را «پدر بلافصل» شعر احمدرضا احمدی - بانی موج نو - مـی‌دانست.[۱۱] او شعر «لولوی شیشـه‌ها» ی سهراب سپهری را از نمونـه‌های اول این طرز دانسته و نوشته بود: «سپهری درون این شعر دریچه‌ای بـه دنیـای تازه‌یـافته مـی‌گشاید و تصاویری تازه ارائه مـی‌دهد.» با این وجود از نظر معان «طرح» احمدرضا احمدی هیچ‌چیز جز خود مدرنیسم افراطی ضدسنت مطرح نبود، آن‌ها حتی گرایش عرفانی سپهری و ایرانی را کـه به‌نوعی تعهد و معنا احاله داشت، برنمـی‌تافتند.[۱۲] از نظر نوری‌علاء شعر موج نو حرکت قاطعی بـه سوی «شعر ناب» محسوب مـی‌شود و به همـین دلیل بسیـاری از مشخصات شعر ناب را مـی‌توان درون آن دید.[۱۳]

چند سال بعد از انتشار شعر موج نو، اسماعیل نوری‌علاء شاخه‌هایی را درون آن مشخص و از هم جدا مـی‌کند کـه به قرار ذیل بود:[۱۴]

  • شعر موج نو اصیل. کـه به نظر نوری‌علاء، تنـها نمایندهٔ واقعی آن احمدرضا احمدی بود (و ظاهراً هنوز نیز تنـها اوست). احمدی درون موج نو «نثرگرای اصیل» نیز بوده‌است.[۱۵]
  • الف. نثرگرایـان اصیل موج نو. از این شاخه شاعران زیـادی را مـی‌شد نام برد کـه بعد از احمدی، مـهمترین آن‌ها عبارت بودند از: محمدرضا اصلانی، شاهرخ صفایی، شـهرام شاهرختاش، فریدون معزی‌مقدم، م. نوفل، محمدرضا فشاهی، عظیم خلیلی، مجید نفیسی، تیرداد نصری.[۱۶] ب. نظم‌گرایـان اصیل موج نو. شاعران این شاخه معدود بودند. از جملهٔ این گروه مـی‌شد از حسین مـهدوی (م. مؤید) و جواد مجابی نام برد.[۱۷]
  • موج نو مشکل. نوری‌علاء شعر عده‌ای از شاعران را از شعر موج نو اصیل نمـی‌داند.[۱۸] او معتقد هست همـهٔ خصوصیـات موج نو - بـه طور کلی - درون مورد این شاخه صادق است، با این تفاوت کـه اگر درون شاخهٔ اصیل موج نو کوشش درون به وجود آوردن وسایل ایجاد رابطه همچنان برقرار است، درون این شاخهٔ دوم، شعر بـه صورت مشکل و نامفهوم و اصم درآمده و گاه ایجاد رابطه با آن غیرممکن مـی‌شود. شعر این شاخه از موج نو بیشتر چشم بـه کوشش‌های شاخهٔ «شعر نوی حاشیـه‌ای» دارد و مـی‌کوشد که تا از تجارب دست‌نخوردهٔ آن‌ها استفاده کند.[۱۹]نوری‌علاء شاعران مشکل‌گوی موج نو را نیز بـه دو گروه تقسیم مـی‌کند:[۲۰]
  • الف. نثرگرایـان مشکل‌گوی موج نو؛ کـه در آن مـیان از بهرام اردبیلی، بیژن الهی، پرویز اسلامپور، هوتن نجات، حسین رسائل و حمـید عرفان نام مـی‌برد؛ و دربارهٔ بیژن الهی مـی‌نویسد:[۲۱]

    اولینی کـه در این راه قدم مـی‌زند بیژن الهی است. او کـه در اشعار نخستین خود تمایلی بـه ساده‌گویی و ایجاد رابطه با خواننده [داشت] رفته‌رفته از این کار سر باز مـی‌زند و اشعارش بـه یک‌باره تبدیل بـه حجمـی سیـاه و دست‌نیـافتنی مـی‌گردد.[۲۲]

    ب. نظم‌گرایـان مشکل‌گوی موج نو؛ کـه به اعتقاد نوری‌علاء مـهم‌ترین شاعر این شاخه یدالله رؤیـایی است.[۲۳]

    اسماعیل نوری‌علاء پابرجاترین مع شعر محمدعلی سپانلو نیز بود. وقتی کـه نوری‌علاء بـه موارد متعددی از اغلاط دستوری و تصویری درون شعر سپانلو اشاره مـی‌کند، مـهرداد صمدی - مفسر مؤثر موج نو درون دههٔ چهل - مـی‌گوید: «اصلاً غلط دستوری توی شعر خیلی کم‌اهمـیت است. مخصوصاً وقتی شعر خوب باشد» و سپانلو مـی‌گوید: «اگر واقعاً عیبی هست من کلاً بی‌تقصیرم.»[۲۴]

    از اتفاقات قابل توجه سال ۱۳۴۶ توجه چشمگیر زنان بـه شعر و شاعری بود. عده‌ای علت این توجه را موفقیت و مرگ فروغ دانسه بودند. اسماعیل نوری‌علاء ضمن اشاره و تأیید این نکته درون مقاله‌ای تحت عنوان «تذکرة اللطیفه» مـی‌نویسد کـه این هجوم و استقبال متأسفانـه سبب «کمبود اصالت و فقدان استقلال لازم درون شاعره‌ها» ی دههٔ چهل شد. او درون این مقاله از ۱۲۰ نفر از شاعران زن نام مـی‌برد.[۲۵]

    نقد اجتماعی

    اسماعیل نوری‌علاء همچنین مقالاتی با عنوان «دربارهٔ جوانان» با نام مستعار «ماهیـار» درون مجلهٔ فردوسی شماره‌های ۸۸۲ که تا ۸۸۸ (از مـهر که تا آذر ۱۳۴۷) بـه چاپ رساند و در این مقالات کوشش کرد که تا وجوه مختلف زندگی جوان آن روز ترسیم کند.[۲۶]

    در زمـینـهٔ شعر

    «اتاق‌های درون بسته» نخستین مجموعهٔ شعر اسماعیل نوری‌علاء اتفاقاً ربط چندانی بـه شعر موج نو نداشت؛ اگرچه انگیزهٔ پیدایش شعر متفاوتِ موج نو کـه مخالفت با سانتی‌مانتالیسم و سمبولیسم و روی آوردن بـه اشیـا و روابط غیرمعمول روزمره بود، پشت سر اشعار او نیز دیده مـی‌شد.[۲۷]

    اشعار «اتاق‌های درون بسته» بدیع و ساده بود، ولی کمبود موسیقی و در نتیجه جا نیفتادن پاره‌ای از کلمات درون بافت اشعار، آن را بـه مجموعه ترجمـه‌ای تشبیـه کرده بود؛ به‌ویژه آن‌که نوع تصویرسازی و بسیـاری از اشیـا مورد توجه شاعر هم، بیشتر رنگ و بوی فرنگی داشت؛ مثل «ماه‌نوردان» و «جنگ جهانی» کـه از طریق مجلات بـه ما مـی‌رسید.[۲۸]

    انتشارات طُرفه

    نشسته از چپ (ردیف اول): سیمـین بهبهانی، مـهدی اخوان ثالث، ابوالحسن ، محمدعلی سپانلو و شـهرزاد سپانلو؛ ایستاده: اسماعیل نوری اعلا؛ نشسته از چپ (ردیف دوم): نعمت آزرم، حسن پستا، محمود مشرف آزاد تهرانی، ۱۳۵۹

    اسماعیل نوری‌علاء بـه همراه احمدرضا احمدی، محمدعلی سپانلو، غفار حسینی و نادر ابراهیمـی انتشارات طرفه را بـه نیت دفاع از هنر موج نو و پشتیبانی از هنرمندان موج نویی (به‌ویژه شاعران)، درون اوایل دههٔ چهل تأسیس کرده بود و با انتشار چندین جُنگ و داستان و مجموعهٔ اشعار و نگارش مقالات فراوان درون نشریـات متعدد توانسته بود کـه حرکت موج نو را تسریع کند.[۲۹]

    جنگ ادبی طُرفه

    کتاب اول طرفه درون تیرماه ۱۳۴۳ منتشر شد.[۳۰] این کتاب مشتمل بر ۴ بخش بود: قصهٔ ایرانی، شعر ایرانی، شعر دیگران، و بررسی و نقد. بخش شعر شامل اشعاری از: جعفر کوش‌آبادی، یدالله رؤیـایی، بهمن فرسی، رضا براهنی، ا. ن. پیـام (اسماعیل نوری‌علاء)، م. آزاد، غفار حسینی، محمدعلی سپانلو و احمدرضا احمدی.[۳۱]

    کتاب دوم طرفه درون آبان ۱۳۴۳ منتشر شد. شاعران این مجموعه عبارت‌اند از: محمدعلی سپانلو، منوچهر آتشی، احمدرضا احمدی، م. آزاد، یدالله رؤیـایی، جعفر کوش‌آبادی، پرتو نوری‌علاء، غ. متین، منوچهر شیبانی، محمد حقوقی، مروا، بیژن الهی، سیروس آتابای، غفار حسینی، و الف. ن. پیـام. (اسماعیل نوری‌علاء)[۳۲]

    جزوهٔ شعر

    در فروردین سال ۱۳۴۵ انتشارات طرفه کـه مع جریـان شعر موج نو بود، جُنگی با نام جزوهٔ شعر منتشر کرد. مسؤول و مدیر جزوه اسماعیل نوری‌علاء بود.[۳۳] شاعران دفتر اول جزوهٔ شعر عبارت‌اند از: احمدرضا احمدی، عبدالوهاب احمدی، بهرام اردبیلی، محمدرضا اصلانی، بیژن الهی، پروانـه، الف. ن. پیـام (اسماعیل نوری‌علاء)، الف. تمرز، محمدعلی سپانلو، شاهرخ صفایی، حمـید عرفان، پ. غریب، بیژن کلکی، فریده فرجام، جواد مجابی، فریدون معزی‌مقدم.[۳۴]

    آثار

    تألیف

    کتاب مجموعه شعر
    • اتاق‌های دربسته، تهران: انتشارات طرفه، ۱۳۴۵[۳۵]
    • جزوهٔ شعر (جُنگ)، [زیر نظر اسماعیل نوری‌علاء]، تهران: انتشارات طرفه و ماهنامـهٔ هنر و سینما، شماره‌های ۱۰ و ۱۱، دی و بهمن ۱۳۴۵[۳۶]
    • با مردم شب، تهران: بامداد، ۱۳۴۸[۳۷]
    • سرزمـین ممنوع: مجموعه شعر ۱۳۵۲–۱۳۵۷، تهران: انتشارات ققنوس، ۱۳۵۷[۳۸]
    • از این سوی دیوار، تهران: انتشارات ققنوس، ۱۳۵۷[۳۹]
    نقد ادبی
    • صور و اسباب درون شعر امروز ایران، تهران: انتشارات بامداد، فروردین ۱۳۴۸[۴۰][۴۱]
    • تئوری شعر: از «موج نو» که تا «شعر عشق»، لندن: غزال، بهار ۱۳۷۳[۴۲]
    نقد هنری
    • فوویسم و نقاشان فوویست (جزوهٔ بیست‌وششمـین نمایشگاه تالار قندریز)، تهران: تالار قندریز، نشریـهٔ شمارهٔ ۱۵، بهمن ۱۳۴۵[۴۳]
    نقد اجتماعی
    • جامعه‌شناسی تشیع اثنی‌عشری، تهران: انتشارات ققنوس، ۱۳۵۷[۴۴]
    مقاله
    • «نقد منظومـهٔ شکار، از مـهدی اخوان ثالث»، مجلهٔ بامشاد، شمارهٔ ۱۸، دی ۱۳۴۵[۴۵]
    • «شعر م. آزاد، وسواس درون شکل و تهی از حرفی به منظور گفتن: نقدی بر «قصیدهٔ بلند باد»»، مجلهٔ بامشاد، ۲۵ دی-۲ بهمن ۱۳۴۵[۴۶]
    • «دربارهٔ منظومـه‌ها و شعرهای بلند آزاد»، مجلهٔ بامشاد، شمارهٔ ۱۳، بهمن ۱۳۴۵[۴۷]
    • «نقد قصیدهٔ بلند باد، مجموعهٔ شعر محمود آزاد»، مجلهٔ بامشاد، شمارهٔ ۱۳، بهمن ۱۳۴۵[۴۸]
    • «نقد ققنوس درون باران»، مجلهٔ بامشاد، شمارهٔ ۱۵، بهمن ۱۳۴۵[۴۹]
    • «دربارهٔ شعر احمد شاملو»، مجلهٔ بامشاد، شمارهٔ ۱۶ (مسلسل ۱۷۰)، بهمن ۱۳۴۵[۵۰]
    • «و بدین‌سان‌ست کهی مـی‌مـیرد: دربارهٔ فروغ فرخزاد»، مجلهٔ خوشـه، شمارهٔ ۱، بهمن ۱۳۴۵[۵۱]
    • «تولدها و مرگ: دربارهٔ فروغ فرخزاد»، مجلهٔ فردوسی، شمارهٔ ۸۰۴، اسفند ۱۳۴۵[۵۲]
    • «مشکل شعر امروز»، مجلهٔ خوشـه، شمارهٔ ۲، اسفند ۱۳۴۵[۵۳]
    • «شعر چگونـه حتما باشد؟»، مجلهٔ خوشـه، شمارهٔ ۳، اسفند ۱۳۴۵[۵۴]
    • «نقد آخر شاهنامـه»، مجلهٔ بامشاد، شمارهٔ ۱۸، اسفند ۱۳۴۵[۵۵]
    • «نقد سبز، مجموعهٔ شعر صفورا نیری»، مجلهٔ بامشاد، شمارهٔ ۱۹، اسفند ۱۳۴۵[۵۶]
    • «نگاهی بـه سال ۱۳۴۵ و شعر جوانان»، اواخر سال ۱۳۴۵[۵۷]
    • «شعر و شاعری درون پارینـه‌سال»، مجلهٔ خوشـه، شمارهٔ ۵، فروردین ۱۳۴۶[۵۸]
    • «موج نو درون شعر»، مجلهٔ خوشـه، شمارهٔ ۷، فروردین ۱۳۴۶[۵۹]
    • «اجتماع و مسؤولیت هنرمند»، مجلهٔ خوشـه، شمارهٔ ۸، فروردین ۱۳۴۶[۶۰]
    • «کل جماعت شاعر»، مجلهٔ فردوسی، شمارهٔ ۸۰۷، فروردین ۱۳۴۶[۶۱]
    • «نگاهی بـه نشریـات ۱۳۴۵»، مجلهٔ فردوسی، شمارهٔ ۸۰۷، فروردین ۱۳۴۶[۶۲]
    • «یک‌سال پرماجرا با شعر»، مجلهٔ فردوسی، شمارهٔ ۸۰۷، فروردین ۱۳۴۶[۶۳]
    • «فروغ فرخزاد: شاعر زندگی»، مجلهٔ بامشاد، شمارهٔ ۲۱، فروردین ۱۳۴۶[۶۴]
    • «چرا بحث بـه نتیجه نمـی‌رسد؟»، مجلهٔ خوشـه، شمارهٔ ۱۰، اردی‌بهشت ۱۳۴۶[۶۵]
    • «شاعر کیست و شعر چیست؟»، مجلهٔ خوشـه، شمارهٔ ۱۱، خرداد ۱۳۴۶[۶۶]
    • «چرا روابط اصم باقی مـی‌مانند؟»، مجلهٔ خوشـه، شمارهٔ ۱۳، خرداد ۱۳۴۶[۶۷]
    • «دربارهٔ شعر و شاعری»، مجلهٔ بامشاد، شمارهٔ ۱۱، خرداد ۱۳۴۶[۶۸]
    • «شوالیـه‌های مـیزگرد کاخ جوانان»، مجلهٔ نگین، شمارهٔ ۲۶، تیر ۱۳۴۶[۶۹]
    • مقدمـهٔ کتاب «شـهر دشوار حنجره‌ها»، شـهرام شاهرختاش، آذر ۱۳۴۶[۷۰]
    • «تذکرة اللطیفه»، مجلهٔ فردوسی، شمارهٔ ۸۵۲، اول فروردین ۱۳۴۷[۷۱]
    • «دربارهٔ تاریخچه و نـهضت‌های شعر نو»، مجلهٔ بامشاد، شمارهٔ ۶۹، فروردین ۱۳۴۷[۷۲]
    • «خطابه به منظور شاعری کـه دیگر گمنام نیست: بررسی «رگبارها» از م. ع. سپانلو»، بررسی کتاب، فروردین ۱۳۴۷[۷۳]
    • «بررسی دلتنگی‌ها از رؤیـایی»، بررسی کتاب، شمارهٔ ۱۲، اردی‌بهشت ۱۳۴۷[۷۴]
    • «ارزش‌های اجتماعی شعر»، مجلهٔ آرش، شمارهٔ ۱۷، اردی‌بهشت و خرداد ۱۳۴۷[۷۵]
    • «با شاهرودی از «آخرین نبرد» که تا «آینده»»، مجلهٔ فردوسی، شمارهٔ ۸۶۳، خرداد ۱۳۴۷[۷۶]
    • «نقد شعر منوچهر آتشی»، روزنامـهٔ کیـهان، صفحهٔ هنر روز، سه‌شنبه ۲۸ خرداد ۱۳۴۷[۷۷]
    • «حجم سبز: بررسی حجم سبز سپهری»، بررسی کتاب، دورهٔ دوم، شمارهٔ اول، خرداد و تیر ۱۳۴۷[۷۸]
    • «بیفتک پرولتاریـائی و آروغ اجتماعی»، مجلهٔ فردوسی، شمارهٔ ۸۶۶، تیر ۱۳۴۷[۷۹]
    • «بررسی آواز خاک از منوچهر آتشی»، دفترهای روزن، دفتر دوم، بهار و تابستان ۱۳۴۷[۸۰]
    • «بررسی «شـهر خسته» از منصور اوجی، دفترهای روزن، دفتر دوم، بهار و تابستان ۱۳۴۷[۸۱]
    • «نگاهی بـه هفتهٔ شعر و هنر مجلهٔ خوشـه»، مجلهٔ خوشـه، شمارهٔ ۲۸، شـهریور و مـهر ۱۳۴۷[۸۲]
    • «این نفرت زاییدهٔ چیست؟»، مجلهٔ فردوسی، شمارهٔ ۸۷۸، اول مـهر ۱۳۴۷[۸۳]
    • «بحثی پیرامون مسؤولیت»، مجلهٔ فردوسی، شمارهٔ ۸۷۸، اول مـهر ۱۳۴۷[۸۴]
    • «شب‌های شعر خوشـه»، مجلهٔ فردوسی، شمارهٔ ۸۷۸، اول مـهر ۱۳۴۷[۸۵]
    • «کودتا درون صفحات شعر»، مجلهٔ فردوسی، شمارهٔ ۸۷۹، مـهر ۱۳۴۷[۸۶]
    • «فرار از مـیراث‌های کلاسیک شعر ایران»، مجلهٔ فردوسی، شمارهٔ ۸۸۰، مـهر ۱۳۴۷[۸۷]
    • «دربارهٔ جوانان» ، [با نام مستعار «ماهیـار»]، مجلهٔ فردوسی، شماره‌های ۸۸۲ که تا ۸۸۸، از مـهر که تا آذر ۱۳۴۷[۸۸]
    • «آنچه از کنگرهٔ شعر حتما بدانیم»، مجلهٔ فردوسی، شمارهٔ ۸۸۵، آبان ۱۳۴۷[۸۹]
    • «آغازی درون تدفین: بررسی «وقت خوب مصائب» از احمدرضا احمدی»، بررسی کتاب، دورهٔ دوم، شمارهٔ سوم، دی و اسفند ۱۳۴۷[۹۰]
    • «نامـه‌ای بـه احمد شاملو»، مجلهٔ خوشـه، شمارهٔ ۳، اسفند ۱۳۴۷[۹۱]
    • «گزارش شب نیمای کانون نویسندگان ایران»، مجلهٔ آرش، شمارهٔ ۱۹، اسفند ۱۳۴۷[۹۲]
    • «گزارش هفته»، مجلهٔ فردوسی، شمارهٔ ۸۹۰، آذر ۱۳۴۸[۹۳]
    • «سیری درون سه منزل که تا مرگ: دربارهٔ فروغ فرخزاد»، مجلهٔ فردوسی، شمارهٔ ۸۴۷، بهمن ۱۳۴۸[۹۴]
    • «بازدید و آشنایی» درون مقدمـهٔ «شـهر دشوار حنجره‌ها»، شـهرام شاهرختاش، ۱۳۴۸[۹۵]
    • «نقدی بر یک انتقاد: درون پاسخ مقالهٔ دکتر رضا براهنی پیرامون شعرهای دریـایی از یدالله رؤیـایی»، مجلهٔ فردوسی، از شمارهٔ ۷۸۵ که تا ۷۹۰، آبان و آذر ۱۳۴۵[۹۶]
    • «دربارهٔ نیما یوشیج»، مجلهٔ بامشاد، شمارهٔ ۱۰، دی ۱۳۴۵[۹۷]

    ترجمـه

    کتاب نقد هنری
    • به‌سوی یک معماری ارگانیک، زوی برونو، [همراه با مریم جزایری]، تهران: انتشارات تالار ایران، ۱۳۲۱[۹۸]
    • «دید نو: از ماده که تا معماری» و «مجدد یک هنرمند»، لازلو موهولی‌ناگی، [همراه با مریم جزایری]، تهران: انتشارات تالار ایران (قندریز فعلی)، ۱۳۴۳[۹۹][۱۰۰]
    • از امپرسیونیسم که تا هنر آبستره، ژان سی ماری [و دیگران]، [همراه با رویین پاکباز [و دیگران]]، تهران: تالار قندریز، ۱۳۵۱[۱۰۱]
    • امپرسیونیسم، سارا نیومـیر، تهران: انتشارات رستاخیز، ۱۳۵۵[۱۰۲]
    داستانی
    • زندگی‌نامـهٔ مصطفی کمال آتاتورک: پدر ترکیـهٔ مدرن، پاتریک کین‌راس، آلمان/کلن: انتشارات فروغ، ۱۳۸۸[۱۰۳] (زندگی‌نامـه)
    • گمشده، توماس هاوزر، تهران: انتشارات اسفار، ۱۳۶۳[۱۰۴] (رمان)
    مقاله
    • شعر و دنیـای جدید، فرانک ریموند لیویس، مجلهٔ نگین، سال اول، شمارهٔ چهارم[۱۰۵]

    جستارهای وابسته

    • شعر موج نو
    • گروه ادبی طرفه
    • پرتو نوری‌علاء

    پی‌نوشت

  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۱۴۲.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۳۷۹ (پانویس).
  • http://www.puyeshgaraan.com/bio-farsi.htm
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۳۶۸.
  • http://www.newsecularism.com/
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۴۹۲.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۴۹۲.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۴۹۳.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۲۰.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۲۱.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۴۲۵.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۳۵.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۳۶.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۴۰.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۴۰.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۴۱.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۴۱.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۴۱.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۴۱.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۴۱.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۴۱.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۴۱.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۴۱.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۱۲۳.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۳۹۳.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۳۷۹ (پانویس).
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۳۶۸.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۳۶۸.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۳۶۸.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۱۴۲.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۱۴۲.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۱۴۴.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۳۷۰.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۳۷۱.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۳۲۹.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۳۳۰.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۴:‎ ۶۳۴.
  • جزئیـات اطلاعات کتاب درون پایگاه کتابخانـهٔ ملی ایران
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۴:‎ ۶۳۴.
  • صور و اسباب درون شعر امروز ایران، اسماعیل نوری‌علا، شمارهٔ هفده، کتابخانـه الکترونیک عروض
  • جزئیـات اطلاعات کتاب درون پایگاه کتابخانـهٔ ملی ایران
  • نوری‌علا، تئوری شعر.
  • جزئیـات اطلاعات کتاب درون پایگاه کتابخانـهٔ ملی ایران
  • جزئیـات اطلاعات کتاب درون پایگاه کتابخانـهٔ ملی ایران
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۲.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۳۵۸.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۰.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۲.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۲.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۳۳۷.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۲.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۰.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۱.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۰.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۱.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۲.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۳۷۷.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۰.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۱.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۴۹.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۱.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۱.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۲.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۱.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۰.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۰.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۰.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۰.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۰.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۴۷۸.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۳۹۳.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۰.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۴۴۹.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۴۳۴.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۴۹.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۴۵۸.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۲.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۴۲۵.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۴۹.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۴۴۷.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۴۷۱.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۱.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۴۹.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۵۸۶.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۰.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۱.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۰.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۳۷۹ (پانویس).
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۴۹.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۵۵۰.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۱.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۷.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۱.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۰.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۶۹۸.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۲.
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۰.
  • جزئیـات اطلاعات کتاب درون پایگاه کتابخانـهٔ ملی ایران
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۴۰.
  • جزئیـات اطلاعات کتاب درون پایگاه کتابخانـهٔ ملی ایران
  • جزئیـات اطلاعات کتاب درون پایگاه کتابخانـهٔ ملی ایران
  • جزئیـات اطلاعات کتاب درون پایگاه کتابخانـهٔ ملی ایران
  • جزئیـات اطلاعات کتاب درون پایگاه کتابخانـهٔ ملی ایران
  • جزئیـات اطلاعات کتاب درون پایگاه کتابخانـهٔ ملی ایران
  • نوری‌علاء، صور و اسباب درون شعر امروز ایران، ۵۵۳.
  • منابع

    • جواهری گیلانی، محمدتقی. تاریخ تحلیلی شعر نو. ویرایش دوم. {{{۲}}} جلد. تهران: نشر مرکز، ۱۳۷۷. شابک ‎۹۶۴-۳۰۵-۳۷۴-۱. 
    • نوری‌علاء، اسماعیل. تئوری شعر: از «موج نو» که تا «شعر عشق». لندن: غزال، بهار ۱۳۷۳. 
    • نوری‌علاء، اسماعیل. صور و اسباب درون شعر امروز ایران. تهران: سازمان انتشارات بامداد، فروردین ۱۳۴۸. 

    پیوند بـه بیرون

    • وبگاه اسماعیل نوری‌علا
    • لینک دانلود کتاب «صور و اسباب درون شعر امروز ایران»، اسماعیل نوری‌علاء، کتابخانـهٔ الکترونیک نشریـهٔ عروض
    • لینک دانلود کتاب «تئوری شعر: از «موج نو» که تا «شعر عشق»»، اسماعیل نوری‌علاء، کتابخانـهٔ الکترونیک نشریـهٔ عروض
    برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=اسماعیل_نوری‌علاء&oldid=23580620»




    [مجید جواهری]

    نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Mon, 12 Nov 2018 09:06:00 +0000



    مجید جواهری

    شعر حجم - ویکی‌پدیـا، دانشنامـهٔ آزاد

    پرش بـه ناوبری پرش بـه جستجو

    شعر حجم گونـه‌ای از شعر نو فارسی هست که از سال‌های ۱۳۴۶ و ۱۳۴۷ رسماً موجودیت خود را اعلام کرد و یدالله رؤیـایی و تنی چند از شاعران از جمله پرویز اسلامپور درون آن سال‌ها بیـانیـهٔ شعر حجم را نوشتند کـه برای نخستین بار درون نشریـهٔ ادبی بارو (۱۳۴۸) منتشر شد.[۱]

    شعر حجم شکل سازمان‌یـافته و پالایش‌شدهٔ شعر موج نو بود کـه احمدرضا احمدی درون سال ۱۳۴۱ با کتاب طرح بنیـانش را ریخته بود، مجید جواهری ولی ظاهراً این نکته‌ای نیست کـه مورد تأیید حجم‌گرایـان اولیـه بوده باشد؛ اگرچه نگاهی بـه مطبوعات آن سال‌ها و ردیـابی و بررسی اجمالی چگونگی شکل‌گیری شعر حجم این واقعیت را روشن مـی‌کند.[۲]

    چگونگی شکل‌گیری

    در سال ۱۳۴۵، وقتی کـه «زبان طرح احمدی» (موج نو) همـه‌گیر شد و قریب بـه اتفاق نشریـات شعر موج نو چاپ د و جوانان زیـادی بـه دنبال این گونـهٔ شعر کشیده شدند، یدالله رؤیـایی - کـه به‌قول اسماعیل نوری‌علاء از شاعران مشکل‌گوی موج نو بود و بعداً بانی و مع و مفسر و سخنگوی شعر حجم شد - درون مصاحبه‌ای با اسماعیل نوری‌علاء، بیژن کلکی و بهرام اردبیلی درون مجلهٔ خوشـه بـه نکاتی اشاره کرد کـه مـی‌تواند مبدأ خوبی به منظور ردیـابی شعر حجم و چگونگی شکل‌گیری آن باشد.[۳]

    رؤیـایی ضمن تأیید حرکت شعر موج نو، معتقد هست در مـیان این نسل چهره‌های درخشانی وجود دارد کـه از لحاظ شعر و مکانیزم تصویرسازی بی‌رقیب‌اند.[۴] او درخشان‌ترین آن‌ها را بیژن الهی و احمدرضا احمدی و بهرام اردبیلی مـی‌داند.[۵]

    با این حال، انتقاداتی نیز بـه شعر موج نو وارد مـی‌داند؛ او معتقد هست این طرز ارائه کـه کمـی ابهامش بیشتر از شعر گذشته‌است و باید ترکیب‌ها و تناسب‌های درونیش را کشف کرد باعث مـی‌شود کـه بگویند تکنیک ندارد، فکر ندارد.[۶]رؤیـایی معتقد هست باید به منظور این سبک تکنیکی ایجاد کرد که تا این حرکت نو بـه بی‌راهه نزند و اندیشـه و احساس شاعر هرز نرود.[۷] وی معتقد هست انتقادهایی کـه به این نوع شعر مـی‌شود واقعیتی‌ست کـه نمـی‌شود بـه طنز و طعنـه گرفت و باید بـه شاعران پیشنـهادها و توصیـه‌هایی کرد کـه مثلاً مصراعها هرچند بلند و کوتاه باشد، نوعی آهنگ و وزن داشته باشد - چه عروضی و چه غیرعروضی. مجید جواهری او معتقد هست شاعرانی کـه به سراغ این نوع شعر مـی‌آیند لازم هست بدانند کـه کار را مبنی بر تکنیک حتما انجام داد؛ حتما «فرام ساختن» یـاد بگیرند چرا کـه همـهٔ شعرهای احمدی بی‌فرم نیست.[۸]

    بعدها درون سال ۱۳۴۷ وقتی کـه یدالله رؤیـایی درون مصاحبه‌ای با مسعود بهنود درون مجلهٔ فردوسی درون برابر انتقاد بهنود از شعر موج نو کـه به اعتقاد وی اغلب با بی‌فرهنگی، پراکندگی و شاید بسیـاری عیب‌های دیگر همراه است[۹][۱۰] مـی‌گوید:

    در این‌جا اشتباهی رخ داده‌است کـه عادت شده. مجید جواهری بسیـاری از جوان‌های این موج پراکندگی و شیفته‌نشدن را چنان بروز مـی‌دهند کـه اصلاً معلوم نیست کدام‌یک از شعرای معاصر را قبول دارند و به کدام متمایل بوده‌اند. درون هیچ‌یک از دوره‌های شعری این‌قدر آشفتگی وجود نداشته‌است. درون بین این نسل چهره‌های درخشانی هستند. مثلاً احمدی، الهی و اردبیلی و… و اگر دقیق شویم و بخواهیم از تلاش‌های تازه‌تر حرف بزنیم، بـه گروه شعر دیگر و در آن مـیان با پرویز اسلام‌پور هم مـی‌رسیم کـه در «وصلت درون منحنی سوم» درخشان هست و درون «نمک و حرکت ورید» قوام‌یـافته‌تر.[۱۱]

    رؤیـایی راه‌حل گریز از آشفتگی و پراکندگی شعر موج نو را قاعده‌مندی از لحاظ فرام مـی‌داند.[۱۲] او پیشنـهاد تهیـهٔ یک مانیفست را عنوان مـی‌کند، زیرا معتقد هست شاعران موج نو اگر اندیشـه‌شده بـه دنبال شعر بروند بـه جایی مـی‌رسند. او معتقد هست در این مانیفست مـی‌توان مواردی را پیش‌بینی کرد درون قلمروهای مختلف شعری؛ مثلاً ساختمان، ریتم، علت‌ها و جهت‌ها، ریتم داخلی یک قطعه و همـین‌طور از قواعد ترکیب که تا به‌طور اندیشیده‌شده و با نظم و ترتیب و توافق قبلی بتوان قطعه‌ای را کـه خالی از این عوامل بود از این حرکت خارج دانست.[۱۳]

    به این ترتیب، چند تن از فعال‌ترین شعرای موج نو و چند نقاش و سینماگر و فیلمنامـه‌نویس (طبق پیشنـهاد یدالله رؤیـایی) دور هم جمع مـی‌شوند و پس از مدت‌ها گفت‌وگو، درون زمستان ۱۳۴۸ بیـانیـه‌ای صادر مـی‌کنند کـه «بیـانیـهٔ شعر حجم» نام مـی‌گیرد. اما وقتی دو سال بعد (در شـهریور ۱۳۵۰) شـهین حنانـه از یدالله رؤیـایی درون مورد دیدگاهش نسبت بـه شاعران موج نو مـی‌پرسد، پاسخ مـی‌دهد: مجید جواهری «در حال حاضر موج نو درون شعر نمـی‌بینم جر آن‌که اگر حرکتی نو مطرح باشد حرکت شاعران حجم‌گراست و آنچه درون سال‌های پیش بـه نام موج نو نام گرفت پدیده‌ای خام بود کـه ناپخته ماند و ناپخته رفت.[۱۴]

    بیـانیـهٔ شعر حجم

    به دنبال سه ماه بحث و گفت‌وگو، سرانجام درون آخرین و طولانی‌ترین جلسهٔ خود درون منزل پرویز اسلام‌پور، بیـانیـهٔ شعر حجم تأیید و امضا شد. درون آن ایـام این نام‌ها شرکت داشته‌اند:[۱۵]

    پرویز اسلام‌پور (شاعر)، محمود شجاعی (شاعر و نمایشنامـه‌نویس)، بهرام اردبیلی (شاعر)، فیروز ناجی (شاعر و سینماگر)، فریدون رهنما (شاعر و سینماگر)، نصیب نصیبی (سینماگر)، پرویز زاهدی (نویسنده)، محمدرضا اصلانی (شاعر و سینماگر)، علی‌مراد فدایی‌نیـا (داستان‌نویس)، یدالله رؤیـایی (شاعر) و…[۱۶]

    از مـیان شاعرانی کـه قرار بود بیـانیـه را امضا کنند و ند، محمدرضا اصلانی بدون تأیید امضا نکرد و فریدون رهنما با تأیید بیـانیـه مخالف اصل امضا بود. بیژن الهی و هوشنگ چالنگی درون آن زمان درون سفر بودند، و بعد کـه انتشار آن بـه اصرار الهی بـه تعویق افتاد، پی‌گیری اخذ امضا متوقف ماند. سیروس آتابای (شاعر)، نورالدین شفیعی (نمایشنامـه‌نویس)، کامران دیبا (معمار و نقاش)، احمدرضا چه‌کنی (شاعر)، رضا زاهد (شاعر) از پارتیزانـهای این ‌اند. درون متنی کـه در دست ماست این امضاها تشخیص داده مـی‌شود: یدالله رؤیـایی، پرویز اسلام‌پور، محمود شجاعی، بهرام اردبیلی، هوشنگ آزادی‌ور.[۱۷]

    مطرح‌ترین شاعران شعر حجم

    از شاعران شعر حجم مـی‌توان بـه افراد زیر اشاره کرد: یدالله رؤیـایی، محمدحسین مدل،[۱۸]سهراب مازندرانی، هوشنگ چالنگی، شاپور بنیـاد، آرش جودکی[۱۹]

    از دیگر شاعران مطرح درون شعر حجم مـی‌توان بـه این شاعران اشاره کرد: بیژن الهی، محمود شجاعی، بهرام اردبیلی، پرویز اسلامپور، احمدرضا چکنی، محمدرضا اصلانی، هوشنگ صهبا، علی قلیچ‌خانی، حمـید عرفان، رضا زاهد، عزت قاسمـی، هوشنگ آزادی‌ور، علی مؤمنی، قاسم مؤمنی، احمد سینا، محمود مؤمنی، حسین شرنگ، خشایـار فهیمـی، منصور خورشیدی، راحا محمدسینا.[۲۰]

    جستارهای وابسته

    • شعر موج نو

    پی‌نوشت

  • ، «شعر حجم شعر حرف‌های قشنگ نیست».
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۷۳۴.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۷۳۴.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۷۳۵.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۷۳۷.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۷۳۵.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۷۳۵.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۷۳۵.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۷۳۶.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۷۳۶.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۷۳۷.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۷۳۷.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۷۳۸.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۷۳۸.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۷۳۹.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۷۳۹.
  • جواهری گیلانی، تاریخ تحلیلی شعر نو، ۳:‎ ۷۴۰.
  • سلیمانی، «معماری بلور واژه‌ها»، فصلنامـهٔ ایران‌شناسی، ۹۵.
  • سلیمانی، «معماری بلور واژه‌ها»، فصلنامـهٔ ایران‌شناسی، ۹۶.
  • سلیمانی، «معماری بلور واژه‌ها»، فصلنامـهٔ ایران‌شناسی، ۹۷.
  • منابع

    • جواهری گیلانی، محمدتقی. ه‌های شعر حجم تاریخ تحلیلی شعر نو. ویرایش دوم. {{{۲}}} جلد. تهران: نشر مرکز، ۱۳۷۷. شابک ‎۹۶۴-۳۰۵-۳۷۴-۱. 
    • نوری‌علاء، اسماعیل. تئوری شعر: از «موج نو» که تا «شعر عشق». لندن: غزال، بهار ۱۳۷۳. 
    • نوری‌علاء، اسماعیل. صور و اسباب درون شعر امروز ایران. تهران: سازمان انتشارات بامداد، فروردین ۱۳۴۸. 
    • «شعر حجم شعر حرف‌های قشنگ نیست: متن بیـانیـهٔ «شعر حجم» با امضای یدالله رؤیـایی، پرویز اسلام‌پور، بهرام اردبیلی و…» ‎(فارسی)‎. ایسنا - سرویس فرهنگ و ادب - ادبیـات، ۱۲:۴۶:۲۲، ۱۸ دی ۱۳۸۳. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی درون ۲۳ دسامبر ۲۰۱۱. بازبینی‌شده درون ۲۳ دسامبر ۲۰۱۱. 
    • سلیمانی، فرامرز. «معماری بلور واژه‌ها: دید چندوجهی درون حجم‌گرایی». مجلهٔ نوشتا، ش. ۴ (شـهریور-دی ۱۳۸۶). 
    • ن
    • ب
    • و
    شعر
    قالب‌های شعر
    • مثنوی
    • قصیده
    • غزل
    • مسمط
    • مستزاد
    • ترجیع‌بند
    • ترکیب‌بند
    • قطعه
    • رباعی
    • دوبیتی
    • تک‌بیت
    • چهارپاره
    • بحر طویل
    • سه‌گانی
    سبک‌های شعر فارسی
    • سبک‌شناسی شعر فارسی
    • سبک خراسانی
    • سبک عراقی
    • سبک هندی
    • سبک بازگشت ادبی
    • شعر نو (شعر نیمایی)
    • شعر سپید
    • شعر حجم
    • شعر موج نو
    • شعر ناب
    • دههٔ شصت و موج سوم
    • شعر دههٔ هفتاد
    • شعر پست‌مدرن
    • شعر فرانو
    شعرشناسی
    • علم بیـان
    • علم بدیع
    • علم معانی
    • علم عروض
    • قافیـه
    • اختیـارات شاعری
    • تخلص
    • وزن شعر
    • بلاغت
    • مصراع
    • بیت
    • مقفا
    • قالب
    • عاطفه
    • مطلع
    • مقطع
    • تغزل
    • شریطه و دعا
    • ن
    • ب
    • و
    ادبیـات فارسی
    ادبیـات فارسی باستان
    • کتیبه‌های فارسی باستان
    • سنگ‌نبشته بیستون
    • سنگ‌نبشته گنج‌نامـه
    • نقش رستم
    • سنگ‌نبشته خشایـارشا درون ترکیـه
    ادبیـات پارسی مـیانـه
    دینی
    ترجمـه و تفسیر اوستا
    • زند
    • پازند
    • یسن‌ها
    • ویسپرد
    • وندیداد
    • هیربدستان و نیرنگستان
    • یشت‌ها
    • گاهان
    دانشنامـه‌های دینی
    • دین‌کرد
    • بندهشن هندی
    • بندهشن بزرگ
    • گزیده‌های زادسْپَرَم
    • نامـه‌های منوچهر
    • دادِستان دینیگ
    • روایت‌های پهلوی
    • نامـه تنسر
    فلسفی و کلامـی
    • شکند گمانیک ویچار
    • پس دانشن کامگ
    • گُجَستَک اَبالیش
    • زبور پهلوی
    الهام و پیش‌گویی
    • ارداویراف‌نامـه
    • ویرازگان
    • زند وهمن یسن
    • جاماسب‌نامـه
    • یـادگار جاماسبی
    • منظومـه بهرام ورجاوند
    قوانین دینی
    • شایست نشایست
    • روایت امـید اشوهشتان
    • روایـات آذرفرنبغ فرخزادان
    • روایـات فرنبغ سروش
    • پرسشنیـها
    • مادگان هزار دادستان
    اندرزنامـه‌های پهلوی
    • مـینوی خرد
    • دانای مـینوی خرد
    • یـادگار بزرگ‌مـهر
    • اندرزنامـه آذرپاد مـهراسپندان
    • اندرز اوشنَر دانا
    • اندرز دانایـان بـه مزدیسنان
    • اندرز خسرو قبادان
    • اندرز پوریوتکیشان
    • اندرز دستوران بـه بهدینان
    • اندرز بهزاد فرخ‌پیروز
    • پنج خیم روحانیـان
    • داروی خرسندی
    • خویشکاری ریدگان
    • اندرز کنم بـه شما کودکان
    • سودگر نسک
    آثار مانوی
    • انجیل زنده
    • شاپورگان
    • گنجینـه زندگان
    • رازان
    • غول‌ها
    • نامـه‌ها
    • زبور مانی
    غیردینی
    نثر
    کتابی
    • کارنامـه اردشیر بابکان
    • یـادگار زریران
    • خسرو و ریدگ
    • گزارش شطرنج
    • شـهرستان‌های ایرانشـهر
    • شگفتی و برجستگی سیستان
    • ماتیکان یوشت فریـان
    • ماه فروردین روز خرداد
    • سورسخن
    • فرهنگ پهلوی
    • فرهنگ اویم ایوک
    • آیین‌نامـه‌نویسی
    • خودای‌نامگ
    • کتاب کاروند
    متفرقه
    • سنگ‌نوشته‌های دولتی درون دوران ساسانی
    • کعبه زرتشت
    • سفال‌نوشته‌ها
    • پوست‌نوشته‌ها
    • فلزنوشته‌ها
    • مـهرها
    • سکه‌نوشته‌ها
    شعر
    • درخت آسوری
    • خیم و خرد فرخ‌مرد
    • خرد
    ادبیـات فارسی کلاسیک
    شعر
    سدهٔ یکم
    دارای‌دخت
    سدهٔ دوم
    ابوالعباس مروزی
    سدهٔ سوم
    • حنظله بادغیسی
    • راتبه نیشابوری
    • رودکی
    • ابن رومـی
    • ابوحفص سغدی
    • شـهید بلخی
    • محمد پسر مخلد سگزی
    • محمد پسر وصیف سجزی
    • مسعودی مروزی
    • فیروز مشرقی
    • بسام کرد
    • ابوسلیک گرگانی
    سدهٔ چهارم
    • آغاجی بخارایی
    • ابوسعید ابوالخیر
    • ابوالفتح بستی
    • ابوالفرج سگزی
    • ابوطاهر خسروانی
    • رونقی بخارایی
    • سپهری بخارایی
    • بدیع بلخی
    • بشار مرغزی
    • ابوالمؤید بلخی
    • بُندار رازی
    • بهرامـی سرخسی
    • بوالمثل بخارایی
    • ابواسحاق جویباری
    • خبازی نیشابوری
    • خجسته سرخسی
    • خسروی سرخسی
    • دقیقی
    • رابعه بلخی
    • ابوالعباس ربنجنی
    • ابوشکور بلخی
    • رودکی
    • ابوحفص سغدی
    • شاکر جلاب
    • شـهید بلخی
    • عماره مروزی
    • عنصری بلخی
    • فردوسی
    • محمد عبده کاتب
    • حکاک مرغزی
    • مسعودی مروزی
    • ابوطیب مصعبی
    • معروفی بلخی
    • ابوزراعه معمری
    • معنوی بخارائی
    • منتصر سامانی
    • منجیک ترمذی
    • منطقی رازی
    • نصر بن منصور
    • ابوشعیب هروی
    • طاهر چغانی
    • کسایی مروزی
    • عبدالله روزبه النکتی
    • یوسف عروضی
    • ابوالقاسم بشریـاسین
    سدهٔ پنجم
    • ابوسعید ابوالخیر
    • فخرالدین اسعد گرگانی
    • خواجه عبدالله انصاری
    • باباطاهر
    • خیـام
    • دانشی طوسی
    • مسعود سعد سلمان
    • سنایی
    • اسدی طوسی
    • عسجدی
    • عنصری بلخی
    • عیوقی
    • کافرک غزنوی
    • غضائری رازی
    • ابوالفرج رونی
    • فرخی سیستانی
    • قطران تبریزی
    • لبیبی
    • منوچهری دامغانی
    • ناصرخسرو
    • ازرقی هروی
    • عبدالله روزبه النکتی
    • ایرانشان بن ابی‌الخیر
    • عثمان مختاری
    سدهٔ ششم
    • اثیر اخسیکتی
    • ادیب صابر
    • محمد معزی
    • انوری
    • عمعق بخاری
    • خاقانی
    • خیـام
    • ابوالفرج رونی
    • سراج قمری
    • مسعود سعد سلمان
    • سموری سجزی
    • سنایی
    • سوزنی سمرقندی
    • جمال‌الدین عبدالرزاق اصفهانی
    • قاضی هجیم آملی
    • عبدالواسع جبلی
    • علی بن احمد سیفی
    • ظهیرالدین فاریـابی
    • اشرف غزنوی
    • فلکی شروانی
    • قوامـی رازی
    • مـهستی گنجوی
    • مولانا شاهین شیرازی
    • عطار نیشابوری
    • رشیدالدین وطواط
    • نظامـی گنجوی
    • بهاءالدین ولد
    • عبدالقادر گیلانی
    • علی بن‌حامد کوفی
    • عثمان مروندی
    • ابوالعلاء گنجه‌ای
    • ایرانشاه بن ابی‌الخیر
    • رشیدی سمرقندی
    • شمس طبسی
    سدهٔ هفتم
    • بدر جاجرمـی
    • کمال‌الدین اسماعیل
    • افضل‌الدین کاشانی
    • امـیرخسرو دهلوی
    • اوحدالدین کرمانی
    • مولوی
    • همام تبریزی
    • پوربهای جامـی
    • بهرام پژدو
    • زرتشت بهرام پژدو
    • سراج قمری
    • سراج‌الدین سگزی
    • سعدی
    • سعدالدین نزاری قهستانی
    • شمس قیس رازی
    • شیخ محمود شبستری
    • فخرالدین عراقی
    • سیف فرغانی
    • ابن یمـین
    • عمـید لویکی
    • اوحدی مراغه‌ای
    • مجد همگر
    • مولانا ناصری
    • عطار نیشابوری
    • بوعلی قلندر
    • کیکاووس رازی
    • نظامـی گنجوی
    • سلطان ولد
    • علی بن‌حامد کوفی
    • عثمان مروندی
    • ملک‌تاج‌الدین دهلوی
    • شـهاب‌الدین بدایونی
    • امـیرحسن دهلوی
    • خواجه عبیدالدین
    • حسن محمود کاتب
    سدهٔ هشتم
    • شاهین شیرازی
    • ابواسحاق اط
    • فضل‌الله نعیمـی
    • امـیرخسرو دهلوی
    • قاسم انوار
    • مغربی تبریزی
    • همام تبریزی
    • حافظ
    • حیدر شیرازی
    • برندق خجندی
    • کمال خجندی
    • رستم خوریـانی
    • شرف‌الدین رامـی
    • عبید زاکانی
    • سلمان ساوجی
    • امـیر شاهی
    • شیخ محمود شبستری
    • سیف فرغانی
    • ابن یمـین
    • بدر چاچی
    • ابوعلی قلندر
    • خواجوی کرمانی
    • عماد فقیـه کرمانی
    • اوحدی مراغه‌ای
    • عمادالدین نسیمـی
    • نعمت‌الله ولی
    • امـیرحسن دهلوی
    • جهان‌ملک خاتون
    • حمدالله مستوفی
    • جام جونـه
    • حماد جمالی
    • زین‌الدین واصفی هراتی
    • لطف‌الله نیشابوری
    • مـیر سید علی همدانی
    • عطار شیرازی
    • ابوالحسن علی‌الاعلی
    • جلال طبیب شیرازی
    سدهٔ نـهم
    • آذری طوسی
    • محمد محمد آملی
    • ابن حسام
    • ابواسحاق اط
    • قاسم انوار
    • عصمت بخاری
    • فخرالدین بخاری
    • کمال‌الدین بنایی
    • مغربی تبریزی
    • جامـی
    • هلالی جغتائی
    • برندق خجندی
    • هاتفی خرجردی
    • رستم خوریـانی
    • رضای سبزواری
    • بساطی سمرقندی
    • سکندر لودی
    • امـیر شاهی
    • اهلی شیرازی
    • بابا فغانی شیرازی
    • عطار تونی
    • علی‌شیر نوایی
    • محمد کاتبی
    • مسیحی فوشنجی
    • مکتبی شیرازی
    • محمد فضولی
    • نظام‌الدین محمود قاری
    • مـهری هروی
    • کاتبی ترشیزی
    • نعمت‌الله ولی
    • حسن‌شاه هروی
    • اسیری لاهیجی
    • قبولی هروی
    • آصفی هروی هراتی
    • زین‌الدین واصفی هراتی
    • عبدالرحمن مشفقی بخارایی
    • مـهری هراتی
    • لطف‌الله نیشابوری
    • اهلی ترشیزی
    • شـهیدی قمـی
    • ملا محمد نامـی
    • خیـالی بخاری
    • قاسم کاهی
    • نظام قاری
    سدهٔ دهم
    • شفائی اصفهانی
    • وحشی بافقی
    • کمال‌الدین بنایی
    • ظهوری ترشیزی
    • هلالی جغتائی
    • هاتفی خرجردی
    • فیضی دکنی
    • جمالی دهلوی
    • عرفی شیرازی
    • علی‌شیر نوایی
    • محتشم کاشانی
    • مولانا همتی انگورانی
    • اهلی شیرازی
    • مکتبی شیرازی
    • مـیر رضی آرتیمانی
    • نظیری نیشابوری
    • محمد فضولی
    • سحابی استرآبادی
    • شانی تکلو
    • بابا فغانی شیرازی
    • آصفی هروی هراتی
    • حیدر کلوچه‌پز هراتی
    • سقای بخارایی
    • مطربی سمرقندی
    • دوستی بدخشی
    • سیدای نسفی
    • فطرت زردوز سمرقندی
    • ظهوری دکنی
    • لسانی شیرازی
    • شرف‌جهان قزوینی
    • لحاف‌دوز همدانی
    • فهمـی استرآبادی
    • اهلی ترشیزی
    • شـهیدی قمـی
    • شریف تبریزی
    • صبوری تبریزی
    • نوعی خبوشانی
    • ثنایی مشـهدی
    • ضمـیری اصفهانی
    • مسیح کاشی
    • شکیبی اصفهانی
    • ملک قمـی
    • کفری تربتی
    • انیسی شاملو
    • شاه‌طاهر دکنی انجدانی
    • نصیبی گیلانی
    • ذهنی کشمـیری
    • سرخوش کشمـیری
    • ولی دشت بیـاضی
    • غزالی مشـهدی
    سدهٔ یـازدهم
    • مـیر رضی آرتیمانی
    • طالب آملی
    • شفائی اصفهانی
    • شوکت بخاری
    • ظهوری ترشیزی
    • سلیم تهرانی
    • فیضی دکنی
    • قاسم دیوانـه مشـهدی
    • ابوالفتح سگزی
    • احولی سیستانی
    • اسیر شـهرستانی
    • محمدسعید اشرف مازندرانی
    • سلطان باهو
    • ملاشاه بدخشی
    • جهان‌آرا بیگم
    • حمزه غافل سیستانی
    • زلالی خوانساری
    • زیب‌النسا
    • بیدل
    • سرمد کاشانی
    • کلیم کاشانی
    • ندیم کشمـیری
    • شاپور تهرانی
    • صائب تبریزی
    • صوفی مازندرانی
    • صیدی طهرانی
    • باذل مشـهدی
    • قدسی مشـهدی
    • نظیری نیشابوری
    • مولانا همتی انگورانی
    • محسن فیض کاشانی
    • سحابی استرآبادی
    • فیـاض لاهیجی
    • شانی تکلو
    • منیر لاهوری
    • مجذوب تبریزی
    • طرزی افشار
    • کرام بخارایی
    • سیدای نسفی
    • حسین شـهرت شیرازی
    • عاقل خان رازی خوافی
    • مطربی سمرقندی
    • نخلی بخارایی
    • ناظم هراتی
    • سرافراز سمرقندی
    • قانع نسفی
    • فصیحی هروی
    • نجیب کاشانی
    • رجبعلی واحد تبریزی
    • ناصر علی سرهندی
    • محسن فانی
    • ظفرخان احسن
    • رضی دانش مشـهدی
    • سعیدا نقشبندی یزدی
    • فوقی یزدی
    • سنجر کاشانی
    • صفی چرکس
    • سالک قزوینی
    • محمد واعظ قزوینی
    • غنی کشمـیری
    • رفیع مشـهدی
    • طغرای مشـهدی
    • وحید قزوینی
    • ذوقی اردستانی
    • الهی اسدآبادی
    • وحدت کاشانی
    سدهٔ دوازدهم
    • محمدسعید اشرف مازندرانی
    • هاتف اصفهانی
    • آزاد بلگرامـی
    • آذر بیگدلی
    • عبدالرزاق دنبلی
    • عبدالقادر بیدل
    • فقیر دهلوی
    • وصال شیرازی
    • فتحعلی‌خان صبای کاشانی
    • حزین لاهیجی
    • باذل مشـهدی
    • قصاب کاشانی
    • صباحی بیدگلی‏
    • مشتاق اصفهانی
    • طبیب اصفهانی
    • غنیمت پنجابی
    • حشمت بدخشانی
    • کرام بخارایی
    • سپندی سمرقندی
    • طغرل احراری
    • حسین شـهرت شیرازی
    • عاقل خان رازی خوافی
    • املای بخارایی
    • غیـاثی بدخشی
    • نقیب‌خان طغرل احراری
    • شمس‌الدین شاهین
    • واله داغستانی
    • ظفرخان جوهری
    • صادق بخارایی
    • مخلص کاشانی
    • محسن تأثیر تبریزی
    • نجیب کاشانی
    • واله اصفهانی
    • محیط قمـی
    • نجات اصفهانی
    • عالی شیرازی
    • شیوکرام تقوی
    • قانع تتوی
    • آفرین لاهوری
    • واقف لاهوری
    • محمداسماعیل دارا
    • اکسیر اصفهانی
    • حیرت لاهوری
    • خالص اصفهانی
    سدهٔ سیزدهم
    • صفای اصفهانی
    • نشاط اصفهانی
    • فروغی بسطامـی
    • یغمای جندقی
    • فایز دشتی
    • غالب دهلوی
    • فقیر شیرازی
    • قاآنی شیرازی
    • وصال شیرازی
    • وقار شیرازی
    • محمودخان صبا
    • طاهره قرةالعین
    • فتحعلی‌خان صبای کاشانی
    • نادره
    • بیدل کرمانشاهی
    • عبرت نایینی
    • عبدالرزاق دنبلی
    • نقیب‌خان طغرل احراری
    • شمس‌الدین شاهین
    • ظفرخان جوهری
    • تاش‌خواجه اسیری
    • صادق بخارایی
    • سلطان خواجه اداء سمرقندی
    • جیحون یزدی
    • واله اصفهانی
    • محیط قمـی
    • مفتون بردخونی
    • عمان سامانی
    • نواب‌الله دادخان صوفی
    نثر
    معاصر
    شاعران
    ایران
    نوقدمایی
    • عارف قزوینی
    • مـیرزاده عشقی
    • محمد فرخی یزدی
    • محمدتقی بهار
    • ارسلان پوریـا
    • پرویز ناتل خانلری
    • نادر نادرپور
    • فریدون مشیری
    • سیمـین بهبهانی
    • هوشنگ ابتهاج
    • پروین اعتصامـی
    • حسین منزوی
    • ایرج مـیرزا
    • سیـاوشرایی
    • محمدحسین شـهریـار
    • محمدرضا عبدالملکیـان
    • فریدون توللی
    • گلچین گیلانی
    • عبرت نایینی
    • کریم امـیری فیروزکوهی
    • مظاهر مصفا
    • ژولیده نیشابوری
    • عبدالحسین جلالیـان
    • محمدعلی ریـاضی یزدی
    • عماد خراسانی
    • سلمان هراتی
    • سپیده کاشانی
    • حمـید سبزواری
    • سید حسن حسینی
    • محمدرضا آقاسی
    • محمدعلی معلم دامغانی
    نیمایی
    • مـهدی اخوان ثالث
    • منوچهر آتشی
    • فروغ فرخزاد
    • نصرت رحمانی
    • سهراب سپهری
    • محمدرضا شفیعی کدکنی
    • منوچهر شیبانی
    • اسماعیل شاهرودی
    • م. آزاد
    • اسماعیل خویی
    • محمد زهری
    • محمد مختاری
    • طاهره صفارزاده
    • نیما یوشیج
    • ضیـاء موحد
    • سعید سلطان‌پور
    • منصور اوجی
    سپید
    • بیژن جلالی
    • تندرکیـا
    • هوشنگ ایرانی
    • احمد شاملو
    • نازنین نظام شـهیدی
    موج نو
    • احمدرضا احمدی
    • محمدرضا اصلانی
    • بیژن الهی
    • هوشنگ ایرانی
    • بهرام اردبیلی
    • محمدعلی سپانلو
    • عظیم خلیلی
    • جواد مجابی
    حجم
    • یدالله رؤیـایی
    • هوشنگ چالنگی
    • شاپور بنیـاد
    • بیژن الهی
    • بهرام اردبیلی
    • پرویز اسلام‌پور
    • محمدرضا اصلانی
    • سیروس آتابای
    ناب
    • هوشنگ چالنگی
    • سیدعلی صالحی
    • فرامرز سلیمانی
    موج سوم
    • هرمز علی‌پور
    • قیصر امـین‌پور
    دههٔ هفتاد
    • رضا براهنی
    • علی باباچاهی
    • شاپور بنیـاد
    • سیدعلی صالحی
    • بیژن کلکی
    • شیوا ارسطویی
    • مفتون امـینی
    • بهزاد زرین‌پور
    • علی عبدالرضایی
    • گراناز
    افغانستان
    • نادیـا انجمن
    • واصف باختری
    • خلیل‌الله خلیلی
    • مسعود نوابی
    • محمدکاظم کاظمـی
    • فضل‌الله قدسی
    • ابوطالب مظفری
    • سعادت ملوک‌تاش
    • فدایی هروی
    • مخفی بدخشی
    • عبدالکریم تمنا
    • صوفی عشقری
    • نادیـه فضل
    • محجوبه هروی
    • ندیم کابلی
    تاجیکستان
    • صدرالدین عینی
    • فرزانـه خجندی
    • اسکندر ختلانی
    • ابوالقاسم لاهوتی
    • گلرخسار صفی‌اوا
    • لایق شیرعلی
    • پیرو سلیمانی
    • مـیرزا تورسون‌زاده
    • مـیرزا عبدالواحد مُنظِم
    • صدرِ ضیـا
    • ساتِم اُلُغ‌زاده
    • بازار صابر
    • محمدجان شکوری بخارایی
    • جلال اکرامـی
    • عبید رجب
    • محمدعلی عجمـی
    • صفیـه گلرخسار
    • مردخای بهایف
    • زلفیـه عطایی
    • مؤمن قناعت
    • عسکر حکیم
    • عنایت حاجی‌یوا
    • عبدوملک بهاری
    • مجیب مـهرداد
    • گل‌نظر کلدی
    • تیمور ذوالفقارف
    • عاشور صفر
    • دارا نجات
    • احمدجان رحمت‌زاد
    • جوره هاشمـی
    ازبکستان
    • خواجه (شاعر)
    • اسد گلزاده
    • شـهزاده نظرووا
    پاکستان
    • اقبال لاهوری
    • حفیظ جالندهری
    ارمنستان
    ادوارد حق‌وردیـان
    رمان‌نویسان
    • علی‌محمد افغانی
    • غزاله علیزاده
    • بزرگ علوی
    • رضا امـیرخانی
    • مـهشید امـیرشاهی
    • رضا براهنی
    • سیمـین دانشور
    • محمود دولت‌آبادی
    • علی‌اشرف درویشیـان
    • رضا قاسمـی
    • هوشنگ گلشیری
    • ابوتراب خسروی
    • احمد محمود
    • شـهریـار مندنی‌پور
    • عباس معروفی
    • ایرج پزشک‌زاد
    • عبدوملک بهاری
    • تیمور ذوالفقارف
    داستان‌کوتاه‌نویسان
    • جلال آل‌احمد
    • شمـیم بهار
    • صادق چوبک
    • سیمـین دانشور
    • نادر ابراهیمـی
    • ابراهیم گلستان
    • هوشنگ گلشیری
    • صادق هدایت
    • محمدعلی جمال‌زاده
    • ابوتراب خسروی
    • مصطفی مستور
    • جعفر مدرس صادقی
    • هوشنگ مرادی کرمانی
    • علی‌اشرف درویشیـان
    • بیژن نجدی
    • شـهرنوش پارسی‌پور
    • غلامحسین ساعدی
    • بهرام صادقی
    • گلی ترقی
    نمایشنامـه‌نویسان
    • مـیرزا فتحعلی آخوندزاده
    • ارسلان پوریـا
    • بهرام بیضایی
    • بیژن مفید
    • غلامحسین ساعدی
    • هنگامـه مفید
    • عباس نعلبندیـان
    • اکبر رادی
    • پری صابری
    • محمود استادمحمد
    • مـیرزاده عشقی
    • محسن یلفانی
    • حمـید امجد
    • محمد چرمشیر
    • محمد یعقوبی
    • نغمـه ثمـینی
    • محمد عثمان‌اف
    • رضا عبدو
    • رضا صابری
    • رضا قاسمـی
    • حسین پاکدل
    • حسین پناهی
    • محمد رحمانیـان
    فیلمنامـه‌نویسان
    • ابراهیم حاتمـی‌کیـا
    • مسعود کیمـیایی
    • اصغر فرهادی
    • رخشان بنی‌اعتماد
    • بهرام بیضایی
    • کامبوزیـا پرتوی
    • داریوش مـهرجویی
    • ابراهیم گلستان
    • علی حاتمـی
    • مجید مجیدی
    • پیمان قاسم‌خانی
    • ناصر تقوایی
    • شادمـهر راستین
    • اصغر عبداللهی
    • کیومرث پوراحمد
    سایر
    • علی‌اکبر دهخدا
    برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=شعر_حجم&oldid=24535969»




    [مجید جواهری]

    نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Sat, 10 Nov 2018 12:29:00 +0000



    مجید جواهری

    خصوصی

    آمار این سایت هیچ مسئولیتی درون مورد آثاری کـه از سایت‌های دیگر جمع‌آوری کرده و در انتهای آن‌ها لینک منبع را درج کرده، مجید جواهری ندارد!
    فایلی از خصوصی برمـی‌دارید منبعش رو هم ذکر کنید، شارژ مـیشیم به منظور ادامـه‌ی کار | ©خصوصی ۱۳۹۶ - ۱۳۸۷
    . مجید جواهری . مجید جواهری : مجید جواهری




    [مجید جواهری]

    نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Sun, 11 Nov 2018 03:59:00 +0000



    مجید جواهری

    آذرستون - اجرای خصوصی محمدرضا شجریـان و محمد - پالایش ...

    به همت دوست عزیزمان جناب سینا مـهدویـان کار پیش رو آماده شد.

    علاوه بر کیفیت بالای این نسخه از آلبوم، مجید جواهری فرق دیگرش با سایر نسخه‌های موجود درون نت، صحبت‌های پایـانی ترک دوم هست که تاریخ اجرا و افراد حاضر درون محفل توسط شجریـان معرفی مـی‌شوند.

    ما درون ره عشق تو اسیران بلاییم…

    اجرای خصوصی بـه تاریخ ۱۹ شـهریور ۱۳۵۹

    شوشتری و سه‌گاه

    ۳۲۰kbps – ۱۶۳٫۸۶MB  :   مستقیم | مدیـافایر

    پخش آنلاین:

    دریـافت از کانال تلگرام

    پالایش و کاور: مجید جواهری سینا مـهدویـان

     آموزش دانلود

    ما درون ره عشق تو اسیران بلاییم
    نیست چنین عاشق بیچاره کـه ماییم
    بر ما نظری کن کـه در این شـهر غریبیم
    بر ما کرمـی کن کـه در این شـهر گداییم
    زهدی نـه کـه در کنج مناجات نشینیم
    وجدی نـه کـه در کنج خرابات درآییم
    نـه اهل صلاحیم و نـه مستان خرابیم
    اینجا نـه و آنجا نـه کـه مقیم کجاییم
    حلاج وشانیم کـه از دار نترسیم
    مجنون صفتانیم کـه در عشق خداییم
    ترسیدن ما چون کـه هم از دید بلا بود
    اکنون ز چه ترسیم کـه در عین بلاییم
    ما را بـه تو سری هست که محرم آن نیست
    گر سر برود سر تو با نگشاییم
    ما را نـه غم دوزخ و نـه حرص بهشت است
    بردار ز رخ پرده کـه مشتاق نگاهیم

    *****

    گلستون جای تو ای نازنینم
    مو درون گلخن بـه خاکستر نشینم
    چه درون گلشن چه درون گلخن چه صحرا
    چو دیده واکرم جز تو نوینم

    *****

    ز عشقت آتشی درون بوته دیرم
    در آن آتش دل و جان سوته دیرم
    سگت گر پا نـهد بر چشمم ای دوست
    به مژگان خاک راهش روته دیرم

    *****

    هزاران غم بـه دل اندوته دیرم
    به آتشی افروته دیرم
    به یک آه سحرگه از دل تنگ
    هزاران مدعی را سوته دیرم

    *****

    غم عالم همـه کردی بـه بارم
    مگر مو لوک مست سر قطارم
    مـهارم کردی و دادی بـه ناکس
    فزودی هر زمان باری بـه بارم

    *****

    به آهی گنبد خضرا بسوجم
    فلک را جمله سر که تا پا بسوجم
    بسوجم ارنـه کارم را بساجی
    چه فرمایی بساجی یـا بسوجم

    *****

    به دل درد غمت باقی هنوزم
    کسی واقف نبو از درد سوزم
    نبو یک بلبل سوته بـه گلشن
    به سوز مو نبو کافر بـه روزم

    *****

    فلک کی بشنوه آه و فغونم
    به هر گردش زنـه آتش بـه جونم
    یک عمری بگذرونم با غم ودرد
    به کام دل نگرده آسمونم

    *****

    بی ته گلشن چو زندونـه بـه چشمم
    گلستون آذرستونـه بـه چشمم
    بی ته آرام و عمر و زندگانی
    همـه خواب پریشونـه بـه چشمم

    *****

    خوش آن ساعت کـه رخسار ته وینم
    کمند عنبرین تار ته وینم
    نوینـه خرمـی هرگز دل مو
    مگر آن دم کـه رخسار ته وینم

    *****

    مو کـه افسرده حالم چون ننالم
    شکسته پر و بالم چون ننالم
    همـه گویند فلانی ناله کم کن
    ته آیی درون خیـالم چون ننالم

    *****

    غلام نرگس مست تو تاج دارانند
    خراب باده لعل تو هوشیـارانند
    تو را صبا و مرا آب دیده شد غماز
    وگر نـه عاشق و معشوق راز دارانند
    به زیر زلف دوتا چون گذر کنی بینی
    که از یمـین و یسارت چه بیقرارانند
    گذر چو صبا بر بنفشـه زار و ببین
    که از تطاول زلفت چه سوگوارانند
    نصیب ماست بهشت ای خداشناس برو
    که مستحق کرامت گناه کارانند
    تو دستگیر شو ای خضر پی خجسته کـه من
    پیـاده مـی روم و همرهان سوارانند
    نـه من بر آن گل عارض غزل سرایم و بس
    که عندلیب تو از هر طرف هزارانند
    بیـا بـه مـیکده و چهره ارغوانی کن
    مرو بـه صومعه کـه آنجا سیـاه کارانند
    خلاص حافظ از آن زلف که تا به دار مباد
    که بستگان کمند تو رستگارانند

    *****

    عزیزا کاسه چشمم سرایت
    مـیون هر دو چشمم جای پایت
    از آن ترسم کـه غافل پا نـهی باز
    نشینـه خار مژگونم بـه پایت

    *****

    بود درد مو و درمونم از دوست
    بود وصل مو هجرونمون از دوست
    اگر قصابم از تن واکره پوست
    جدا هرگز نگردد جونم از دوست

    *****

    تو دوری از برم دل درون برم نیست
    هوای دیگری اندر سرم نیست
    به جان دلبرم کز هر دو عالم
    تمنای دگر جز دلبرم نیست

    *****

    غم عشقت بیـابون پرورم کرد
    هوای وصل بی بال و پرم کرد
    به مو گفتی صبوری کن صبوری
    صبوری طرفه خاکی بر سرم کرد

    *****

    دلم بی وصل تو شادی مبیناد
    به غیر از محنت آزادی مبیناد
    خراب آباد دل بی مقدم ته
    الهی هرگز آبادی مبیناد

    *****

    مو کـه سر درون بیـابونم شب و روز
    سرشک از دیده بورانم شب و روز
    نـه تب دیرم نـه جایم مـیکنـه درد
    همـی دونم کـه نالونم شب و روز

    *****

    چرا افسرده حالی ای دل ای دل
    مدام اندر خیـالی ای دل ای دل
    برو کنجی نشین شکر خدا کن
    که شاید کام یـابی ای دل ای دل

    *****

    مگر شیر و پلنگی ای دل ای دل
    به مو دایم بـه جنگی ای دل ای دل
    اگر دستم رسد خونت بریجم
    ببینم که تا چه رنگی ای دل ای دل

    ******

    به روی دلبری گر مایلستم
    مکن منعم گرفتار دلستم
    خدا را ساربون آهسته مـیرو
    که مو وامونده این غافلستم

    پست‌های دیگر خصوصی

    This Post Has Been Viewed 14,051 Times</</h4>
    . مجید جواهری . مجید جواهری




    [مجید جواهری]

    نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Fri, 09 Nov 2018 15:50:00 +0000



    تمامی مطالب این سایت به صورت اتوماتیک توسط موتورهای جستجو و یا جستجو مستقیم بازدیدکنندگان جمع آوری شده است
    هیچ مطلبی توسط این سایت مورد تایید نیست.
    در صورت وجود مطلب غیرمجاز، جهت حذف به ایمیل زیر پیام ارسال نمایید
    i.video.ir@gmail.com