اوقات فراغت را مـی توان مـهم ترین و دلپذیرترین اوقات انسان ها دانست. راه اندازی آزمایشی پورتال اوقات فراغت جوانان این اوقات به منظور مومنین لحظه های نیـایش با معبود، راه اندازی آزمایشی پورتال اوقات فراغت جوانان به منظور عالمان دقایق تفکر و تامل و برای هنرمندان زمان ساختن و ابداع و اختراع است. در عین حال به منظور عده ای نیز این اوقات فراغت ملال آورین ترین و خسته کننده ترین لحظه هاست...
اوقات فراغت از دیدگاه عالمان، جامعه شناسان و دانشمندان بـه حدی مـهم هست که معتقدند; موجودیت و اصالت فرهنگ های جامعه بر مبنای فرصت ها و اوقات فراغت افرادی کـه در آن جامعه زندگی مـی کنند پی ریزی شده است.
چنان چه کارکردهای فراغت را نشاط و شادابی، تفریح و سرگرمـی سالم و بالاخره رشد و شکوفایی استعدادها و تکوین شخصیت بدانیم، و نظر بـه این کـه کشور ما درون ردیف جوان ترین کشورهای دنیـا(با مـیانگین سنی 16سال) مـی باشد، هدایت و ایجاد امکانات به منظور غنی سازی اوقات فراغت دانش آموزان مـی تواند درون شکل گیری شخصیت و هویت آنان و سازندگی جامعه ایرانی و اسلا مـی نقش بـه سزایی داشته باشد.
براساس تحقیقات انجام شده درون برخی کشورهای درون حال توسعه، مشکلا ت عمده گذران اوقات فراغت، نداشتن امکانات سالم تفریحی، عدم آگاهی، نداشتن برنامـه صحیح و اصولی و همچنین اجرای سیـاست های نامناسب فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی مـی باشد کـه موجب انحراف نوجوانان و جوانان و کشیده شدن آنان بـه سوی تفریحات ناسالم است.
پژوهش های انجام شده درون ایران نیز حاکی از این مطلب هست که بسیـاری از معضلات اخلاقی و فرهنگی درون بین نوجوانان و جوانان، موازی کاری ارگان ها و سازمان های ذی ربط و فقدان برنامـه ریزی صحیح جهت گذران اوقات فراغت درون بین آنان بوده است.
رمز موفقیت آموزش و پرورش وجود معلمان و مربیـان کارآمد، با انگیزه، خلا ق و پویـا مـی باشد.
این درون حالی هست که استکبار جهانی تمام تلاش خود را معطوف تسلط فرهنگی غرب بر جامعه اسلا مـی کرده هست و درون اجرای این اه شوم از ابزار و وسایل فرهنگی و اشاعه فرهنگ مبتذل و تفریحات ناسالم به منظور دانش آموزان (نوجوانان و جوانان) بهره مـی جوید.
بنابراین لزوم برنامـه ریزی و سیـاست گذاری مناسب و وضع قوانین لازم به منظور غنی سازی اوقات فراغت دانش آموزان به منظور جلوگیری از رواج فرهنگ ابتذال غرب بسیـار ضروری و لازم بـه نظر مـی رسد.
خوشبختانـه عنایت ویژه مجلس شورای اسلامـی بـه امور تربیتی و تصویب و ابلا غ آن بـه آموزش و پرورش گواه اهمـیت و نقش امور تربیتی درون احیـای فرهنگ اسلامـی و ایرانی درون بین دانش آموزان است.
بدیـهی هست هر گونـه سیـاست گذاری و برنامـه ریزی به منظور رسیدن بـه «وضع مطلوب» نیـاز بـه شناخت «وضع موجود» مـی باشد.
یعنی شناخت نیـازها، تمایلات، علاقه و گرایش ها و نگرش های دانش آموزان بـه انواع فعالیت های فوق برنامـه و فراغت و برنامـه ریزی و تدارک امکانات لازم یک ضرورت به منظور امور تربیتی درون آموزش و پرورش مـی باشد.
تعاریف خاص و عام اوقات فراغت
فراغت درون لغت بـه معنای آسودگی و آسایش هست اما از نظر اصطلاحی و از دیدگاه جامعه شناسان این گونـه تعریف شده است:
گذران اوقات فراغت، مجموعه فعالیت هایی را درون بر مـی گیرد کـه شخص بـه مـیل خود، خواه به منظور استراحت، خواه به منظور تفریح، خواه به منظور گسترش اطلا عات یـا مشارکت آزاد اجتماعی و یـا بروز خلاقیت و توانایی، درون زمان فارغ التحصیلان از تعهدات شغلی و خانوادگی و اجتماعی بر عهده مـی گیرد.
کارکردهای اصلی اوقات فراغت
کارکردها و منافع اوقات فراغت را مـی توان بـه دو گروه عمده تقسیم کرد:
الف) کارکردها و منافع مستقیم: استراحت، تفریح، خلا قیت، تعلق و همبستگی
ب) کارکردها و منافع غیر مستقیم: تقویت سرمایـه اجتماعی، تقویت هویت دینی و ملی، کاهش آسیب های اجتماعی، کمک بـه توسعه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی.
سطوح فعالیت های فراغتی از نظر کیفیت
فعالیت های فراغتی از سطوح مختلف ارزشی از نظر نوع انگیزه و پاسخ گویی بـه سلسله مراتب نیـازها برخوردار است.
گذران فراغت درون مراتب عالی مـی تواند بـه خلاقیت علمـی، هنری و اعتلای ارزش های اخلاقی و خدمات اجتماعی بپردازد. راه اندازی آزمایشی پورتال اوقات فراغت جوانان درون یک سطح دیگر مـی تواند بـه رفع خستگی ب لذت و آسایش و تامـین سلا مت جسمـی و روحی کمک کند. اما درون عین حال گذران فراغت مـی تواند با نوعی آسیب های فردی و اجتماعی مثل روی آوردن بـه مواد مخدر، بزهکاری و ستیزه جویی همراه باشد. درون این مبحث حتما به اهمـیت تمایز مـیان فراغت فعال و فراغت غیر فعال اشاره کرد که درون شرایط دنیـای معاصر بـه سمت عدم تعادل و گسترش فراغت غیر فعال گرایش پیدا کرده است. یکی از اه اصلی برنامـه ریزی و مدیریت گذران فراغت، کمک بـه ایجاد تعادل و توازن مـیان انواع فعالیت های سالم فراغتی و کاهش انگیزه ها و زمـینـه های فراغت ناسالم است.
انواع و اشکال فعالیت های فراغتی
با توجه بـه اه برنامـه ریزی و مدیریت فراغت مـی توان تمام فعالیت های فراغتی را درون هفت گروه دسته بندی کرد:
1- انواع ورزش ها و بازی های فعال
2- انواع فعالیت های هنری، فرهنگی و صنایع دستی
3- انواع فعالیت های علمـی، آموزشی و پژوهشی
4- انواع فعالیت های داوطلبانـه گروهی و اجتماعی
5- انواع سرگرمـی ها، بازی ها و تفریحات عامـه پسند
6- انواع فعالیت های گردشگری، مسافرت و سیـاحت
7- انواع فعالیت های دیدو بازدید، خرید تفریحی و شـهرگردی
متغیرهای موثر بر شیوه های گذران اوقات فراغت
مجموعه عوامل و متغیرهای موثر درون گذران فراغت را مـی توان بـه 6 گروه بـه شرح زیر تقسیم کرد:
1- متغیرهای اجتماعی و فرهنگی (تحصیلا ت، پایگاه اجتماعی، فرهنگ ملی و اعتقادات دینی، موقعیت طبقاتی و...)
2- متغیرهای اقتصادی (شغل و درآمد: راه اندازی آزمایشی پورتال اوقات فراغت جوانان کالاها و خدمات فراغتی، نقش اقتصاد فراغتی و گردشگری و...)
3- متغیرهای فردی و شخصی (ت، سن و مرحله زندگی و ...)
4- متغیرهای خانوادگی (نقش ازدواج، مراحل زندگی خانوادگی ، هویت و فرهنگ خانوادگی و...)
5- عوامل محیطی و کالبدی- فضایی (وجود امکانات، قابلیت دسترسی ، آگاهی واطلا ع و ...)
6- عوامل مدیریتی (نقش دولت، نقش بخش خصوصی، نـهادهای داوطلب، مدیریت کارآمد، تبلیغات و...)
سیر تحولی غنی سازی اوقات فراغت
برخی از صاحب نظران و پژوهش گران معتقدند گذران اوقات فراغت از زمان تاریخ بشریت بوده و به صورت بازی یـا مراسم مذهبی و آیین ها و آداب و رسوم انسان ها بوده هست اما گروهی از دانشمندان گذران اوقات فراغت را از پدیده های دوران صنعتی مـی دانند.
در نیمـه اول قرن نوزدهم مـیزان کار کارگران آمریکا بیش از 85 ساعت کار درون هفته و حتی درون انگلستان 15 ساعت کار درون روز بـه صورت معمولی و عادی تلقی مـی شد.
تا دوران رنسانس و صنعتی مردم بـه سختی امرار معاش مـی د و زنان و مردان و کودکان نیز دوش بـه دوش هم درون کارهای سنگین سهیم بودند. با اختراعات جدید مثل رادیو، تلویزیون و... این امکان بـه وجود آمد کـه فراغت از عده ای خاص، و اشراف بـه عموم مردم تسری بیـابد.
در اواخر قرن نوزدهم نـهضت های اجتماعی بـه همت اتحادیـه های کارگری به منظور کم ساعات کار تحت عنوان «نـهضت تفریحات سالم» بـه وجود آمد که تا امکانات لازم به منظور رفع خستگی روزانـه کارگران را فراهم سازد.
نخستین رساله طرفداری از اوقات فراغت به منظور کارگران درون اروپا توسط «پل لامارک» تحت عنوان «حق تنبل بودن» بـه رشته تحریر درآمد. سپس درون سال های 1920 که تا 1930 درون آمریکا و اروپا پژوهش های تجربی درباره فراغت انجام گرفت و در سال 1924 دفتر بین المللی کار نخستین کنفرانس بین المللی را درباره وقت آزاد کارگران با حضور 300 نماینده از 18 کشور برگزار کرد.
امروزه بسیـاری از جامعه شناسان و حتی اقتصاددانان بر این باورند کـه تحول جوامع انسانی بـه سوی «تمدن فراغت» هست و تمدن فراغت چیزی جز افزایش تولیدات شکوفایی اقتصاد و افزایش درآمد سرانـه نیست. حتی عده ای از این هم فراتر رفته و یک نوع اخلاق مبتنی بر خوشبختی را زاییده فراغت مـی دانند.
مطالعات و تحقیقات انجام شده درون خصوص نحوه گذران اوقات فراغت درون ایران پژوهش و تحقیقات انجام شده درون ایران حاکی از آن هست که:
- زمان بیدار شدن از خواب (برای نوجوانان 11 که تا 14 سال درون جامعه شـهری)
35 درصد نوجوانان بین ساعت 6/30 دقیقه الی 7 صبح و 22 درصد بین ساعت 5/30 الی 6 (غیر از روزهای تعطیل) از خواب بیدار مـی شوند البته این آمار درون جوانان 15 که تا 29 ساله شـهری 24 و 21 درصد مـی باشد.
- زمان خوابیدن
56 درصد از نوجوانان که تا ساعت 10 شب مـی خوابند، 44 درصد نیز غیر از ایـام تعطیل بعد از ساعت 10 مـی خوابند.
- مدت زمان فراغت
54 درصد نوجوانان یک که تا 3 ساعت درون شبانـه روز اوقات فراغت دارند. براساس نتایج بـه دست آمده درون جامعه مورد بررسی شـهری هر فرد نوجوان بـه طور متوسط 157 دقیقه (حدود دو نیم ساعت) درون شبانـه روز فراغت دارد.
این مـیزان به منظور جوانان 15 که تا 29 سال روزانـه بـه طور متوسط 171 دقیقه (حدود 3 ساعت) است.
با محاسبه 14 مـیلیون دانش آموز با سرانـه دو ساعت اوقات فراغت یعنی آموزش و پرورش حتما برای 28 مـیلیون ساعت نفر روز برنامـه ریزی به منظور غنی سازی اوقات فراغت داشته باشد.
- نحوه گذران اوقات فراغت
87 درصد گذران اوقات فراغت مربوط بـه تماشای تلویزیون درون بین جوانان و نوجوانان مـی باشد. لذا یک هماهنگی و همکاری و تعاملی بین صدا و سیما و امور تربیتی آموزش و پرورش لازم و ضروری مـی باشد.
- نوع گذران اوقات فراغت
64 درصد نوجوانان 11 که تا 14 ساله اوقات فراغت خود را بـه «بازی و ورزش» مـی پردازند کـه البته نسبت پسران 86 درصد و ان 40 درصد است. توجه بـه ترتیب بدنی درون آموزش و پرورش از اولویت خاصی برخوردار است. در بسیـاری از کشورهای پیشرفته مدت زمان ورزش درون دوره های ابتدایی دو روز و حتی سه روز مـی باشد اما درون کشور ما سه ساعت درون هفته است؟!
- نوع علاقمندی بـه گذران اوقات فراغت
76 درصد نوجوانان با اولویت ورزش فوتبال را دوست دارند البته ان با اولویت والیبال را دوست دارند، 61 درصد از نوجوانان علاقمند بـه فیلم های ایرانی هستند. جالب هست بدانیم بیشتر علاقمندی نوجوانان بـه فیلم های جنگی و رزمـی است، 41 درصد عاطفی و خانوادگی درون رتبه دوم قرار دارد. متوسط زمان تماشای تلویزیون به منظور نوجوانان بین دو ساعت و 15 دقیقه برآورد شده است.
نتایج حاصله و پیشنـهادها
1- امور تربیتی آموزش و پرورش حتما هماهنگی و همکاری بسیـار نزدیک با ارگان ها و نـهادهای ذی ربط از قبیل سازمان تربیت بدنی، صدا و سیما، شـهرداری، سازمان تبلیغات اسلامـی داشته باشد.
2- درون برنامـه ریزی، نیـازها و رغبت و علاقه دانش آموزان را مدنظر داشته باشد.
3- از نتایج پژوهش ها و تحقیقات علمـی (روان شناسی، جامعه شناسی و...) بهره برداری نماید.
4- با خانواده و اولیـای دانش آموزان هماهنگی نسبی داشته باشد.
5- به منظور فعالیت های خارج از مدرسه اعم از کانون های فرهنگی و تربیتی، اردوگاه ها و اماکن ورزشی یک برنامـه ریزی و سیـاستگذاری منسجم داشته باشد و توجه ویژه ای بـه آن د.
6- با عنایت بـه اینکه فعالیت های پرورشی و گذران اوقات فراغت حتما در جهت تکمـیل برنامـه های درسی و رسمـی دانش آموزان قرار گیرد نیـاز بـه همکاری و هماهنگی با همـه حوزه های آموزشی اعم از معلمان، مدیران و... را دارد.
7- برنامـه های پرورشی (اوقات فراغت) حتما نشاط آور، قابل انعطاف و لذت آور به منظور همـه دانش آموزان شود و با کمترین هزینـه بالاترین نشاط آوری را داشته باشد.
8- با عنایت بـه اهمـیت پویـایی و فعال بودن دانش آموزان، لزوم برنامـه ریزی به منظور مشارکت دانش آموزان درون برنامـه های پرورشی بـه خصوص اوقات فراغت همواره احساس مـی شود.
امـید هست با راه اندازی مجدد امور تربیتی و همت والای مسئولان تلاشگر و دلسوز شاهد رشد و شکوفایی استعدادها، هویت اسلامـی و ایرانی دانش آموزان و پرورش روحیـه خلاق و بانشاط آنان درون کشور اسلامـی ایران باشیم.
پایگاه مردم سالاری - نویسنده : سکینـه قلیچ خانلو مقدم
مرکز یـادگیری سایت تبیـان - تجمـیع و تنظیم: نوربخش
[راه اندازی آزمایشی پورتال اوقات فراغت جوانان]نویسنده و منبع: تحریریه | تاریخ انتشار: Sat, 07 Jul 2018 17:29:00 +0000