استیو جابز
استیو جابز درون کنفرانس جهانی توسعهدهندگان اپل سال ۲۰۱۰ هنگام معرفی آیفون ۴
زادروز
۲۴ فوریـهٔ ۱۹۵۵سانفرانسیسکو، زندگینامه ترجمه شده رایلی رید کالیفرنیـادرگذشت
۵ اکتبر ۲۰۱۱ مـیلادی (۵۶ سال)
پالو آلتومحل زندگی
سانفرانسیسکو، کالیفرنیـاملیت
آمریکایی سالهای فعالیت
۱۹۷۴–۲۰۱۱نقشهای برجسته
• مدیرعامل و رئیس هیئت مدیرهٔ شرکت اپل
• مدیرعامل شرکت پیکسار
• مؤسس و مدیرعامل شرکت نکستدستمزد
۱ دلار آمریکادین
بودایی[۱]همسر
لورن پاول جابز (ازدواج ۱۹۹۱)شریک زندگی
کریسَن برنانفرزندان
• لیزا (تولد: ۱۹۷۸)
• ریدپاول (تولد: ۱۹۹۱)
• ارین سینا (تولد: ۱۹۹۵)
• اوه (تولد: ۱۹۹۸)والدین
- پل رینـهولد جابز (پدرخوانده)
- کلارا هاگوپیـان (مادرخوانده)
- عبدالفتاح جان جندلی (پدر)
- جوئَن شیبل سیمپسون (مادر)
خویشاوندان
- مونا سیمپسون ()
- پاتریشیـا جابز (خوانده)
[۲]
امضا
استیون پال جابز (به انگلیسی: Steven Paul Jobs) (زادهٔ ۲۴ فوریـهٔ ۱۹۵۵ درون سانفرانسیسکو – درگذشتهٔ ۵ اکتبر ۲۰۱۱ درون پالو آلتو)[۳]کارآفرین، مخترع، بنیـانگذار و مدیر ارشد اجرایی شرکت رایـانـهای اپل و یکی از چهرههای پیشرو درون صنعت رایـانـه بود.
در سال ۱۹۷۶، جابز ۲۱ ساله بههمراه دوستش استیو وزنیـاک ۲۶ساله، شرکت اپل را تأسیس د. زندگینامه ترجمه شده رایلی رید اولین رایـانـهٔ شخصیای کـه شرکت اپل بـه بازار معرفی کرد، اپل I نام داشت. زندگینامه ترجمه شده رایلی رید یک سال بعد از آن درون سال ۱۹۷۷ اپل II نیز راهی بازار شد. درون سال ۱۹۸۵ طی یک اختلاف مدیریتی، جابز اپل را ترک و در همان سال شرکت نکست را تأسیس کرد. از مـهمترین محصولات شرکت نکست مـیتوان بـه نکست کامپیوتر اشاره کرد کـه بعدها مـیزبان اولین مرورگر وب شد. درون سال ۱۹۹۶ شرکت اپل، شرکت نکست را بـه مبلغ ۴۲۹ مـیلیون دلار خرید. طی این معامله استیو جابز، مجدداً بـه اپل بازگشت. از اتفاقات مـهم بعد از این مسئله درون اپل مـیتوان بـه معرفی آیپاد درون سال ۲۰۰۱، پردهبرداری از آیتیونزاستور درون سال ۲۰۰۳ و معرفی آیفون و آیپد درون سالهای ۲۰۰۷ و ۲۰۱۰ اشاره کرد.
جابز درون سال ۱۹۸۶ یک گروه گرافیکی را از بخش گرافیک کامپیوتر لوکاس فیلم خرید. این شرکت کـه بعدها توسط خودش پیکسار نامـیده شد، توانست فیلمهای پویـانمایی موفقی بسازد. درون سال ۲۰۰۶ شرکت والت دیزنی، پیکسار را خرید. بعد از این معامله جابز بـه سهامدار اصلی والت دیزنی تبدیل شد و به عضویت هیئت مدیرهٔ آن درآمد. درون اکتبر ۲۰۰۳ سرطان جابز تشخیص داده شد و در اوت ۲۰۱۱، او از سمت مدیرعاملی اپل استعفا داد. تیم کوک، از مدیران ارشد اپل، مدیرعامل شد و جابز بهعنوان رئیس هیئت مدیره بـه فعالیتهایش ادامـه داد.
استیو جابز درون نـهایت بر اثر عوارض ناشی از سرطان لوزالمعده، درون تاریخ چهارشنبه ۵ اکتبر ۲۰۱۱ درون سن ۵۶ سالگی درگذشت.
سالهای آغازین زندگی
استیو جابز درون ۲۴ فوریـهٔ سال ۱۹۵۵ درون سانفرانسیسکو از مادری بـه نام جوئَن کارول شیبل[واژهنامـه ۱] کـه از تبار آلمانی-سوییسی بود[۴][۵]
و پدری سوری[۶] و مسلمان[۶] بـه نام عبدالفتاح جان جندلی[واژهنامـه ۲] کـه هردو دانشجو بودند زاده شد.[۷] گاهی از جابز بهواسطهٔ سوری بودن پدرش بهعنوان یک آمریکایی عرب یـاد مـیشود.[۶] کارول و عبدالفتاح درون آن زمان هنوز با هم ازدواج نکردهبودند.[۷] هنگامـی کـه استیو بـه دنیـا آمد جندلی و دوستش جوئن شیبل کـه هر دو ۲۳ ساله بودند نمـیتوانستند فرزندشان را بزرگ کنند. جوئن کـه از یک خانواده مسیحی محافظهکار بود، نمـیتوانست خانوادهاش را متقاعد کند کـه با یک عرب مسلمان ازدواج کند.[۶]
در نـهایت استیو توسط پل رینـهولد جابز[واژهنامـه ۳] (تولد: ۱۹۲۲، مرگ: ۱۹۹۳) و همسرش کـه یک ارمنی آمریکایی[۸][۹] بـه نام کلارا هاگوپیـان[واژهنامـه ۴] (تولد: ۱۹۲۴، مرگ: ۱۹۸۶) بود، بـه فرزندی پذیرفته شد.[۱۰] هنگامـی کـه از «پدر و مادر خواندهٔ» او سؤال شد، جابز با پافشاری پاسخ داد کـه «پل و کلارا جابز پدر و مادر من بودند». او بعدها درون زندگینامـهٔ خود اظهار داشته کـه «۱٬۰۰۰ درصد آنها پدر و مادر من بودند.»[۱۱] هنگامـی کـه استیو ۵ساله بود، خانوادهٔ جابز از سانفرانسیسکو بـه مانتین ویو درون کالیفرنیـا نقل مکان د.[۱۲] مانتین ویو درون درهٔ سیلیکون قرار داشت. استیو فرزند دره بود و روح و انرژی درهٔ سیلیکون بر اعماق وجود استیو تأثیر گذاشت.[۱۳] بعدها، پل و کلارا ی بـه نام پتی را بـه فرزندخواندگی پذیرفتند.[۱۴] پل جابز کـه یک مکانیک ماهر کارخانـهٔ ساخت لیزر بود،[۱۵] مقدمات ابتدایی الکترونیک و طریقهٔ کار با دستها را بـه پسرش آموزش داد.[۱۲] کلارا جابز یک حسابدار بود[۱۵] و به استیو خواندن را پیش از رفتن بـه مدرسه آموخت.[۱۲]
جابز درون سال ۱۹۹۵ درون پاسخ بـه این سؤال کـه مـیخواهد چه چیزهایی را بـه فرزندانش منتقل کند، چنین گفت: «تنـها مـیخواهم به منظور آنها بـه همان خوبی باشم کـه پدرم به منظور من بود و در تمام مدت زندگیام نیز بـه این مسئله فکر مـیکنم.»[۱۶]
پدر و مادر بیولوژیکی جابز، درون ژوئن ۱۹۵۷ صاحب فرزند دیگری بـه نام مونا (مونا سیمپسون) شدند.[۱۷] جابز به منظور اولین بار مونا را درون ۲۷سالگی ملاقات کرد.[۱۸]
یـادگیری
دوران ابتدایی به منظور استیو خستهکننده بود. معلم کلاس چهارم درون موفقیتهای بعدی او نقش زیـادی داشت. وی بود کـه او را با تواناییهایش آشنا کرد، جابز بعدها از او بهعنوان یک قدیس یـاد مـیکرد. او باعث شد کـه استیو کلاس پنجم را بهصورت جهشی طی کند و دورهٔ ابتدایی را یک سال زودتر بـه اتمام برساند.[۱۹] استیو همـیشـه درون سخنرانیهای اچپی درون پالو آلتو شرکت مـیکرد و بعدها بـه استخدام همانجا درآمد و بهعنوان کارمندان تابستانی همراه استیو وزنیـاک کار مـید.[۱۴] استیو درون سال ۱۹۷۲، از «دبیرستان هومستد»[واژهنامـه ۵] درون شـهر کوپرتینو درون کالیفرنیـا فارغالتحصیل شد و در کالج رید درون شـهر شـهر پورتلند ایـالت اورگن ثبت نام کرد، اما بعد از یک نیمسال تحصیلی انصراف داد.[۲۰] کالج رید، یک کالج هنرهای لیبرال هست و پیدایش فردی چون استیو جابز حاکی از پراهمـیت بودن این علوم است.[۲۱]
استیو بعد از انصرافش، درون بعضی از کلاسهای کالج از جمله خوشنویسی شرکت مـیکرد. این هنر درون شغل آیندهٔ استیو تأثیر بهسزایی داشت. این هنر بـه استیو ایدهٔ سبک حروف چندگانـه[واژهنامـه ۶] را بخشید، کـه در کامپیوتر مکینتاش دیده مـیشود.[۲۰] جابز مـیگوید: «اگر درون کالج وارد آن کلاس (خوشنویسی) نمـیشدم، مکینتاش هرگز چندین طرح حروف یـا فونتهای فاصلهدار مناسب را نداشت؛ و از آنجایی کـه ویندوز دقیقاً مکینتاش را کپی کردهاست، کامپیوتر هیچکسی این فونتها و طرحها را نداشت.»[۲۲] درون زمستان ۱۹۷۴، او بـه کالیفرنیـا بازگشت و به همراه استیو وزنیـاک، حضور درون جلسات باشگاه کامپیوتر هومبرو را آغاز کرد. درون همـین زمان جابز شغلی بهعنوان یک تکنسین درون شرکت آتاری، سازندهٔ رایـانـه و دستگاه بازی رایـانـهای کـه آن روزها محبوب بود، یـافت.[۲۰]
سفر معنوی
استیو دوست نزدیکی بـه نام دانیل کوتکی[واژهنامـه ۷] درون کالج رید داشت. جابز و دانیل هر دو بـه ذن، دیلن و الاسدی علاقه داشتند. دانیل از طبقهٔ مرفه نیویورک بود و به مکتب بودا علاقه داشت. استیو بیشتر وقتش را با دانیل و الیزابت هولمز[واژهنامـه ۸] (دیگر دوست استیو درون کالج) مـیگذراند. جابز هرگز بـه عرفانهای شرقی، بـه ویژه مذهب بودایی ذن بـه دید یک تفریح خیـالی و زودگذر متعلق بـه دوران جوانی نگاه نکرد. او عمق این علاقهمندی را لمس کردهبود. ذن بر شخصیتش تأثیر گذاشته بود. کاتکی درون مورد جابز مـیگفت: «استیو خود ذن بود. واقعاً رویش تأثیر گذاشتهبود. مـیشد آن را درون رویکرد مشتاقانـهاش بـه زیباییشناسی غیرتجملی و تمرکز فوقالعادهاش دید.» بـه خصوص این کـه او تحت تأثیر شـهودگراییِ مذاهب بودایی قرار گرفته بود، طوریکه بعدها گفت: «کمکم پی بردم کـه درک و آگاهیِ بصری، مـهم تر از تفکر انتزاعی و تحلیل منطقی است.» با این حال، جنون و دیوانگی او، مانع از رسیدن بـه آرامش درون و محبت درون روابطش بود.[۲۳]
استیو درون سال ۱۹۷۴ بـه هند سفر کرد که تا با نیم کارولی بابا[واژهنامـه ۹] (یک گوروی هندی، درگذشت: ۱۹۷۳[۲۴]) از نزدیک دیدار کند.[۲۵] او همراه دوستش دانیل درون جستجوی روشنفکری معنوی بود.[۲۶] اما هنگامـی کـه که بـه هند رسیدند متوجه شدند کـه او درگذشتهاست.[۲۶] وی بعد از یک سفر معنوی هفتماهه، با سری تراشیده و جامـهٔ سنتی هندی بر تن، بـه آمریکا بازگشت.[۲۷] استیو درون طول این مدت از الاسدی استفاده مـیکرد[۲۷] کـه به گفتهٔ خودش از بهترین کارهای عمرش و دلیل اصلی موفقیتهایش بودهاست.[۲۸]
شغل ابتدایی
جابز بعد از بازگشت از هند، بـه آتاری بازگشت. وظیفهٔ او ساختن یک برد الکترونیکی به منظور یک بازی شرکت آتاری (به نام Breakout) بود. بر طبق گفتهٔ نولان باشنل جایزهای ۱۰۰ دلاری بـه ازای هر تراشـهای کـه در فرایند طراحی از دستگاه اصلی حذف مـیشد، داده مـیشد. استیو کـه دانش اندکی درون طراحی مدارهای الکترونیکی داشت، با استیو وزنیـاک قول و قراری گذاشت کـه اگر وزنیـاک بتواند مداری با حداقل تعداد تراشـهها طراحی کند، جایزهای کـه از آتاری دریـافت مـیکنند را بین خودشان تقسیم نمایند. این پروژه انجام شد و با وجود حیرت فراوان مسوولین آتاری، وزنیـاک توانست کـه تعداد تراشـههای استفاده شده درون دستگاه نـهایی را ۵۰ عدد کاهش دهد. متأسفانـه، وزنیـاک طراحی را بـه حدی فشرده انجام داده بود کـه تولید دستگاه نـهایی بر روی خط مونتاژهای آن دوران ممکن نبود. با وجود این، جابز بـه وزنیـاک گفت کـه آتاری تنـها ۷۰۰ دلار از جایزه را پرداخت کردهاست (در صورتی کـه تمامـی ۵٬۰۰۰ دلار جایزه پرداخت شدهبود) و پیشنـهاد کرد کـه وزنیـاک نیمـی از آن یعنی ۳۵۰ دلار را به منظور کاری کـه انجام دادهبود بردارد.[۲۹] بعد از اطلاعیـافتن از واقعیت، وزنیـاک درون یک مصاحبه دراینباره گفت کـه این یک مسئلهٔ کوچک است. جابز بـه این پول نیـاز داشت و حقیقت را بـه من نگفت.[۳۰]
در سال ۱۹۷۱ استیو وزنیـاک، تحت تأثیر مقالهای جعبهٔ آبی[واژهنامـه ۱۰] را ساخت. جعبهٔ آبی سیستمـی بود کـه مـیتوانست با تکرار تنهایی، سیگنالها را درون شبکه AT&T مسیردهی کند و این امکان را فراهم مـیکرد کـه به شکل رایگان تماس راه دور برقرار شود. وزنیـاک درون مورد آن مـیگوید: «تا بـه حال مداری نساختهبودم کـه اینقدر بـه آن افتخار کنم. هنوز هم فکر مـیکنم کـه کارم معرکه بود.» استیو جابز هم ایده فروش آن را مطرح کرد. قیمت تمام شده ساخت هر جعبهٔ آبی ۴۰ دلار بود و جابز تصمـیم داشت کـه آن را ۱۵۰ دلار بـه فروش برساند. جابز مـیگوید حدود ۱۰۰ جعبه آبی ساختیم و تقریباً همـه را فروختیم. بعدها جابز گفت: «من ۱۰۰ درصد از این مسئله مطمئنم کـه اگر آن جعبههای آبی نبود، اپلی هم وجود نداشت. من و وزنیـاک یـادگرفتیم کـه چگونـه با هم کار کنیم. ما اطمـینان پیدا کردیم کـه مـیتوانیم مسایل فنی را حل کرده و واقعاً چیزی تولید کنیم.»[۲۲]
زندگی شخصی
استیو جابز درون کنفرانس جهانی توسعهدهندگان اپل سال ۲۰۰۷
فرزند اول جابز «لیزا برنان جابز»[واژهنامـه ۱۱] بود،[۳۱] مادر لیزا، «کریس ان برنان»،[واژهنامـه ۱۲] نخستین دوست جدی استیو بود. لیزا درون حالی درون سال ۱۹۷۸ بـه دنیـا آمد کـه آنها هنوز ازدواج نکرده بودند. جابز که تا مدتها پدری لیزا را انکار مـیکرد،[۳۲] اگرچه بعدها آن را پذیرفت.[۳۱]
در ۱۸ مارس ۱۹۹۱، جابز ۳۶ ساله با «لورن پاول»[واژهنامـه ۱۳] کـه ۲۷ سال سن داشت و در آن زمان دانشجوی رشتهٔ MBA درون دانشگاه استنفورد بود، ازدواج کرد. این زوج صاحب سه فرزند بـه نامهای ریدپاول، ارین سینا و اوه[واژهنامـه ۱۴] بـه ترتیب درون سالهای ۱۹۹۵٬۱۹۹۱ و ۱۹۹۸ شدند.[۳۳]
در زندگینامـهٔ غیرمجاز «بازگشت مجدد استیو جابز»، نویسندهٔ این کتاب «آلن دویستچمن»[واژهنامـه ۱۵] دربارهٔ دیدارهای عاشقانـهٔ جابز با جون بائِز مـینویسد. دویستچمن با نقل قول آوردن از الیزابت هولمز مـینویسد: «من اعتقاد داشتم کـه جابز بیشتر بـه این دلیل عاشق جون بائز شده کـه این زن زمانی معشوقهٔ باب دیلن بودهاست.»[۱۴] درون کتاب «اسطوره: استیو جابز» نوشتهٔ «جِفری اس. یـانگ»[واژهنامـه ۱۶] و «ویلیـام اِل. سیمون»،[واژهنامـه ۱۷] نویسندگان بـه این مسئله اشاره مـیکنند کـه جابز ممکن بود با جون بائز ازدواج کرده باشد اما سن او درون آن زمان (۴۱) نشان مـیدهد کـه احتمالاً آن زوج نمـیتوانستند بچه دار شوند.[۱۴]
در سال ۱۹۸۲ مـیلادی، جابز آپارتمانی درون سن رموی نیویورک خرید. او با کمک آی. ام. پی، سالها هزینـه کرد کـه این آپارتمان را کـه در دو طبقهٔ بالایی برج شمالی این مجتمع قرار گرفته، بازسازی کند. اما با تمام این احوال، او و خانوادهاش هرگز بـه این آپارتمان نقلمکان ند و در نـهایت آن را بـه بونو خوانندهٔ گروه یوتو فروخت.[۱۴]
در سال ۱۹۸۴، جابز یک عمارت با معماری مستعمراتی اسپانیـایی را کـه ۱٬۶۰۰ متر مربع وسعت و ۱۴ اتاق خواب داشت خرید. این عمارت کـه به خانـهٔ جکلینگ[واژهنامـه ۱۸] شـهرت داشت، بـه دست جورج واشینگتن اسمـیت طراحی شدهبود و در وودساید، کالیفرنیـا قرار داشت. جابز ده سال درون این عمارت درون حالت تقریباً بدون اثاث زندگی کرد.[۱۴]
والتر ایزاکسون مـیگوید کـه جابز درون سال ۲۰۰۴ با او تماس گرفت و از او خواست کـه زندگینامـهاش را بنویسد. ایزاکسون درون ابتدا قبول نکرد و گفت: «یک یـا دو دهه دیگر کـه بازنشست شدید این کار را انجام خواهمداد.» اما سرانجام بعد از گفتگوهایی کـه با جابز و همسرش لورن داشت، این مسئولیت را پذیرفت. او مـیگوید: «این زندگینامـه حاصل ۴۰ مصاحبه و گفتگو با جابز بود. این گفتگوها گاهی بـه شکل رسمـی، گاهی با قدمزدن و گاهی نیز بـه صورت تلفنی بود. طی این دو سال او شدیداً با من صمـیمـی شد. درون طول این مدت من با بیش از صد نفر از دوستان، خویشاوندان، رقبا و دشمنان او مصاحبه کردم.»[۲۲] بعد از مرگ استیو جابز، تصمـیم گرفتهشد این کتاب زودتر از موعدش و در تاریخ ۲۴ اکتبر ۲۰۱۱ منتشر شود.[۳۴]
دیدگاهها
استیو جابز یک گیـاهخوار بودایی بود.[۳۵] بـه گفته بیبیسی او یک مـیلیـاردر هیپی بود. او یک دانشجوی مو بلند انصرافی از کالج بود کـه آرزوهای بینـهایت داشت. او بـه شکلی الهام شده کمالطلب بود و روحیـهٔ قلدرمآبانـه داشت.[۳۶]
جابز بـه جان اسکالی، مدیرعامل پیشین شرکت اپل، درون زمـینـهٔ کوتاهی عمر گفته بود: «همـهٔ ما زمان و فرصت کوتاهی روی زمـین داریم. به منظور همـین ما فقط فرصت داریم کـه یکی دو کار را بـه انجام برسانیم. هیچنمـیداند چه قدر زندگی مـیکند. من هم نمـیدانم. اما احساس مـیکنم حتما تا جوانی هست هرچه مـیتوانم این فکرها را بـه انجام برسانم.»[۳۷] او درون سال ۲۰۰۵ درون سخنان معروفش درون دانشگاه استنفورد دیدگاههایش را دربارهٔ مرگ و زندگی و کوتاهی عمر بـه خوبی روشن کرد:
«
همـین کـه فکر مـیکنم بـه زودی مـیمـیرم، مـهمترین ابزاری هست که کمکم مـیکند بهترین گزینـهها را انتخاب کنم.[۳۸]
»
جابز برنامـههای غذایی مختلفی مانند رژیم گیـاهخواری یـا مـیوهخواری را آزمایش کرد. درون یکی از این برنامـههای غذایی مـیوهخواری بود، کـه نام اپل (سیب) را به منظور شرکتش برگزید. بـه نظر او این نام «زنده و شوخ و آرامبخش» بود.[۳۷]
جابز از طرفداران بیتلز بود.[۳۹] او درون مصاحبهای دربارهٔ بیتلز گفتهاست:
مدل من درون تجارت بیتلز است. آنها گروهی بودند کـه مانع انرژی منفی یکدیگر مـیشدند و یکدیگر را بـه تعادل مـیرساندند. عملکرد جمعی آنها بالاتر از جمع تک تک افراد گروه بود. کارهای بزرگ درب و کار، نـه بـه واسطه توانمندیهای فردی، بلکه با عملکرد تیمـی بـه سرانجام مـیرسد.[۴۰]
استیو جابز هنگام معرفی آیفون ۴ بـه دمـیتری مدودف
جابز درون سال ۲۰۱۰ گفت: «ما بیتلز را دوست داریم و مفتخر و هیجان زده هستیم از این کـه ورود آنها را بـه آیتیونز خوشآمد بگوییم. راه سخت و پرپیچ و خمـی بود کـه به آن رسیدیم. از بیتلز و ایامآی متشکر هستیم. هماکنون رؤیـایی را کـه از ۱۰ سال پیش و در زمان آغاز آیتیونز داشتیم، محقق شد.»[۴۱]
والتر ایزاکسون درون مورد جابز مـیگوید کـه یـادم مـیآید درون یک بعد از ظهر آفتابی درون باغچهٔ خانـهاش نشستهبودیم و او راجع بـه مرگ سخن مـیگفت. او راجع بـه تجربیـاتش درون مورد بودا و هند و چهل سال گذشته سخن مـیگفت. او مـیگفت: «اعتقادم بـه خدا پنجاه پنجاهاست. درون بیشتر زندگیام، احساس مـیکردم حتما حیـاتی بیشتر از آنچه درون مقابل چشمان ماست وجود داشتهباشد. من دوست دارم فکر کنم کـه بعد از مرگ چیزی باقی مـیماند. این عجیب هست که همـهٔ تجربه و اندک خردمندی کهب شده، از بین برود. واقعاً دلم مـیخواهد کـه بعد از مرگ چیزی باشد.» او مدتی ساکت ماند و سپس گفت: «شاید مانند یک کلید روشن و خاموش. کلید را مـیزنی و رفتهای. شاید بـه خاطر همـین هست که دوست ندارم محصولات اپل کلید روشن و خاموش داشته باشند.»[۳۷]
جابز طی مصاحبهای کـه در سال ۱۹۸۵ انجام داد، درون بخشی از پاسخ بـه این سؤال کـه "پول به منظور تو چه معنایی دارد؟" پاسخ داد کـه «دوست ندارد بعد از مرگش حجم زیـادی از اموال بـه فرزندانش برسد، چرا کـه باعث تباهی زندگی آنها مـیشود.»[۴۲]
جابز درون جایی دربارهٔ پدر و مادرش (پل و کلارا) مـیگوید: «نکاتی درون زندگی من وجود دارد کـه من واقعاً از آنها احساس شرمندگی مـیکنم. من خیلی مؤدب نبودم و احساسات آنها را جریحهدار مـیکردم… من نمـیخواستمـی بداند کـه پدر و مادری دارم. مـیخواستم مثل یتیمـی باشم کـه در قطارها درون حومـه شـهر ولگردی کردهبود و به هیچ جا نرسیدهبود، بیاصل و نسب، بدون پیوند و پیشینـه.»[۲۲]
استیو جابز درون بخش سوم سخنرانیاش درون دانشگاه استنفورد دربارهٔ مرگ گفت: «هیچدوست ندارد بمـیرد. حتیـانی کـه دوست دارند بـه بهشت بروند، دوست ندارند بمـیرند که تا به بهشت برسند. با این حال مرگ مقصد نـهایی همـهٔ ماست کهی تاکنون نتوانسته از آن فرار کند.»[۳۸]
استیو جابز بعد از افتتاح آیتیونزاستور و مبارزه با دانلود غیرقانونی آهنگها گفت:[۲۲]
از اولین روزهایی کـه در اپل بودم فهمـیدم کـه زمانی بـه پیشرفت دست مـییـافتیم کـه ایدهای ذهنی را ایجاد مـیکردیم. اگر مردم نرمافزار ما را کپی مـید یـا مـیدزدیدند، ما از کار بیکار مـیشدیم. اگر از آن حفاظت نمـیشد، به منظور ساختن نرمافزار یـا طراحی محصولات جدید انگیزهای نداشتیم. اگر حفاظت از بین برود، شرکتهای خلاق نیز از بین مـیروند یـا هرگز شروع بـه کار نمـیکنند. اما دلیل سادهتری هم وجود دارد: دزدی اشتباهاست. هم بـه مردم دیگر و هم بـه شخصیت خودتان آسیب مـیرساند.
جابز درون پاسخ بـه این سؤال کـه چرا به منظور اتومبیلش پلاک نمـیگذارد گفت: «چون بعضی اوقات مردم مرا دنبال مـیکنند و اگر پلاک داشتهباشم آنها مـیتوانند محل زندگیام را پیدا کنند. اما الان با وجود نقشـههای گوگل این کار درون حال منسوخ شدن است. بعد در واقع حدس مـی فقط بـه این دلیل هست که نمـیخواهم.»[۲۲] جابز بـه علت وجود حفرهای درون قانون وسایل نقلیـه درون کالیفرنیـا مجاز بـه استفاده از اتومبیل بدون پلاک بود. این قانون مـیگوید: «صاحب اتومبیل با یک برند جدید حداکثر بـه مدت ۶ ماه مجاز بـه استفاده از اتومبیل بدون پلاک مـیباشد.» جابز با یک شرکت اجارهٔ اتومبیل قراری داشت کـه اتومبیل مرسدس نقرهای SL55 AMG خود را هر ۶ ماه با یک نمونـهٔ مشابه تعویض مـیکرد. بدین ترتیب او مجاز بـه استفاده از اتومبیل بدون پلاک مـیشد.[۴۳]
جابز برخی تواناییهایش نظیر عشق بـه سادگی را ناشی از آموزشهای ذن مـیدانست. او زیباییشناسی را با حذف عناصر اضافه ممکن مـیساخت. البته آموزشهای ذن باعث نشد کـه او بـه آرامش و وقار برسد. او اغلب اوقات مـهربان نبود. بیشتر مردم، یک نوع متعادلکننده بین فکر و زبان خود دارند کـه احساسات تند آنها را تعدیل مـیکند، اما چنین چیزی درون جابز وجود نداشت. او تصمـیم داشت بـه طرز شدیدی صادق باشد. او گفت: «لازمـه کار من این هست که وقتی چیزی بد هست حقیقت را بگویم، نـه اینکه از آن چشمپوشی کنم.» بـه همـین دلیل او دارای شخصیتی کاریزماتیک، الهامبخش و همچنین گاهی اوقات احمق بود. جابز درون پاسخ بـه این سؤال کـه «چرا گاهی اوقات اینقدر بدجنس هستی؟» پاسخ داد: «این من هستم، و نمـیتوان توقع داشت کهی غیر از خودم باشم.»[۲۲]
زندگی حرفهای
پایـهگذاری شرکت رایـانـهای اپل
نوشتار اصلی: تاریخچهٔ اپل
همچنین نگاه کنید به: شرکت اپل خانـه پاول و کلارا جابز درون لُسآلتوس درون جنوب خلیج سانفرانسیسکو. استیو جابز شرکت کامپیوتری اپل را همراه استیو وزنیـاک و رونالد وین درون پارکینگ این خانـه بنیـان نـهاد.[۴۴][۴۵]
در سال ۱۹۷۶، وقتی جابز ۲۱ ساله و وزنیـاک ۲۵ ساله بود، شرکت رایـانـهای اپل را درون پارکینگ خانوادهٔ جابز، بنیـان گذاشتند.[۴۶] اولین رایـانـهٔ شخصیای کـه جابز و وزنیـاک بـه بازار معرفی د اپل I نام داشت.[۴۷] قیمت این رایـانـه کـه در سال ۱۹۷۶ معرفی شد، ۶۶۶ دلار و ۶۶ سنت بود.[۴۸] درون سال ۱۹۷۷، جابز و وزنیـاک رایـانـهٔ اپل II را معرفی د.[۴۹] درون سال ۱۹۸۰، اپل عرضهٔ اولیـه سهام خود را درون بازار بورس ارائه کرد و به سهامـی عام تبدیل شد. هنگامـی کـه اپل عمومـی شد، سرمایـهٔ بیشتری از هر عرضهٔ اولیـه سهام، از زمان شرکت خودروسازی فورد درون سال ۱۹۵۶ جذب کرد و بلافاصله تعداد افراد بیشتری (حدود ۳۰۰ نفر) از هر شرکت دیگری درون تاریخ را مـیلیونر کرد.[۵۰] درون همان سال، شرکت اپل، رایـانـهٔ اپل III را معرفی کرد کـه این رایـانـه بـه دلیل قیمت زیـاد و برخی مشکلات سختافزاری با شکست تجاری درون بازار مواجه شد.[۵۱] همزمان با رشد اپل، این شرکت جستجویی را به منظور یـافتن مدیران مستعد کـه بتوانند آن را درون مدیریت توسعه و گسترش، کمک کنند، آغاز کرد. درون سال ۱۹۸۳، جابز با بـه چالشطلبیدن جان اسکالی کـه یکی از مدیران پپسی کولا بود، او را تطمـیع کرد کـه بهعنوان مدیر عامل اپل کار کند. جابز بـه او گفته بود: «مـیخواهی کـه باقی زندگیات را بـه فروختن آب-شکر بگذرانی، یـا مـیخواهی شانس این را داشته باشی کـه دنیـا را عوض کنی؟»[۵۲] درون همان سال شرکت اپل، رایـانـهٔ اپل لیزا را معرفی کرد کـه با وجود مجهز بودن بـه واسط گرافیکی کاربر و موشواره از بابت تجاری ناموفق از آب درآمد. یکی از دلایل این عدم موفقیت قیمت گران و کندی آن بود.[۵۳] سال ۱۹۸۴، سال معرفی رایـانـهٔ مکینتاش بود. این رایـانـه دارای پردازشگر موتورولا۶۸٬۰۰۰ با کلاک ۷٫۸ مگاهرتز و مجهز بـه موشواره بود.[۵۴] بعد از گذشت حدود دو ماه از معرفی مکینتاش، تنـها ۵۰٬۰۰۰ عدد از آن فروختهشد کـه نمایش قدرتمندانـهای نبود. حافظه مکینتاش کم بود (۱۲۸ کیلوبایت) و وجود یک فلاپی کار را با آن سخت مـیکرد. مکینتاش همانند لیزا بـه واسط گرافیکی کاربر مجهز بود ولی بعضی از ویژگیهای قدرتمند لیزا مانند مالتی تسکینگ و حافظه ۱ مگابایت را نداشت.[۵۵]
مایک اسکات[واژهنامـه ۱۹] (اولین مدیرعامل اپل بین سالهای ۱۹۷۷ که تا ۱۹۸۱) درمورد جابز مـیگوید: «او همـیشـه بداخلاق و دمدمـیمزاج بود. رفتارش درون آتاری باعث شد که تا او را بـه شیفت شب منتقل کنند، اما چنین چیزی درون اپل امکان نداشت.» مایک مارکولا[واژهنامـه ۲۰] (نخستین سرمایـهدار بزرگ، سهامدار ارشد و دومـین مدیرعامل اپل) نیز درون مورد جابز مـیگوید: «او بـه ویژه نسبت بـه برنامـهنویسان جوان خشن بود. مسئلهٔ بهداشتیاش نیز مطرح بود. همچنان مخالف تمام شواهد بود و اعتقاد داشت کـه با توجه بـه رژیمهای غذایی گیـاهیاش نیـازی بـه دئودورانت یـا دوش مرتب ندارد. حتما مودبانـه او را پشت درب مـیگذاشتیم و به او مـیگفتیم کـه برود دوش بگیرد. ما مجبور بودیم درون جلسات بـه پاهای کثیفش نگاه کنیم. او کارهایی مـیکرد کـه برای همکارانش آزاردهنده و چندشآور بود.»[۲۲] درون حالی کـه جابز یکی از شخصیتهای پیشبرنده و رهبران معنوی اپل بود، منتقدین این مسئله را نیز مطرح کردهاند کـه او مدیری دمدمـی مزاج و شلوغ بودهاست.[۵۶] درون سال ۱۹۸۵ بین جابز و اسکالی کشمکش بهوجود آمد. جابز بـه اسکالی گفت: «تو به منظور اپل و هدایت آن مناسب نیستی.» اسکالی هم از مدیران خواست کـه بین او و جابز یکی را انتخاب کنند. آنها بـه اتفاق آرا اسکالی را انتخاب د. بعد جابز از کارش درون اپل برکنار شد.[۵۷] جابز درون همان سال شرکت نکست را تأسیس کرد.[۵۸]
پایـهگذاری شرکت رایـانـهای نکست
نوشتار اصلی: نکست
نکست کامپیوتر بهکار گرفتهشده بـه دست تیم برنرز لی درون سرن کـه سپس نخستین سرور وب جهانگستر شد
پس از ترک اپل، جابز درون سال ۱۹۸۵ با سرمایـهٔ ۷ مـیلیون دلار شرکت رایـانـهای دیگری را با نام نکست بنیـان گذاشت.[۵۸] جابز درون سال ۱۹۸۹ کامپیوتر قدرتمند نکست کامپیوتر را ساخت. اگرچه شرکت قادر بـه فروش نکست کامپیوتر درون حجم بالا نشد اما این کامپیوتر دارای یک ویژگی بارز بود. اولین مرورگر وب بر روی آن ساخته شد.[۵۹] نرمافزار نکست کامپیوتر بهعنوان مبنای سیستمعامل مکینتاشهای امروزی و آیفون مـیباشد.[۵۹] شرکت نکست بعد از هدرمـیلیونها دلار از سرمایـهٔ سرمایـهگذاران، تولید کامپیوتر را رها مـیکند و بهجای آن بیشتر بر فروش و توسعهٔ سیستمعامل نکستاستپ و توسعهٔ فناوری شئگرا تمرکز مـیکند.[۶۰] نکستاستپ سیستمعاملی بود کـه برای نکست کامپیوتر بهوجود آمدهبود و بعدها بـه پلتفورم x86 پورت شد.[۶۱]
جابز بـه دلیل نوآوری و فناوریهای جدید آزمایشی، معمولاً به منظور بازاریـابی محصولات نکست بـه حوزههای دانشگاهی و علمـی روی مـیآورد. از این دسته محصولات مـیتوان بـه هستهٔ ماک،[واژهنامـه ۲۱] تراشـهٔ پردازش سیگنال دیجیتال و درگاه اترنت توکار[واژهنامـه ۲۲] اشاره کرد.[۶۲]
رایـانـهٔ نکستکیوب توسط جابز بهعنوان یک کامپیوتر بینشخصی[واژهنامـه ۲۳] بهوجود آمد کـه به نظر او اولین قدم بعد از ایجاد کامپیوتر شخصی[واژهنامـه ۲۴] است.[۶۲]
تیم برنرز لی مرورگر وب جهانگستر را بر روی نکست کامپیوتر اجراکرد.[۶۳]Info.cern.ch اولین آدرس وبگاه و وبسرور درون جهان بود کـه بر روی نکست کامپیوتر درون سرن اجرا شد. اولین آدرس صفحهٔ وب http://info.cern.ch/hypertext/WWW/TheProject.html بود کـه در آن بـه توضیح درون مورد پروژه WWW پرداخته شدهبود کـه بازدیدکنندگان از آن مـیتوانستند هایپرتکست و جزییـات فنی را به منظور ایجاد صفحات وبشان یـاد بگیرند و حتی درون مورد نحوه جستجو اطلاعاتشان درون وب آشنا شوند.[۶۴]
در ۲۰ دسامبر ۱۹۹۶ شرکت اپل، شرکت نکست را بـه مبلغ ۴۲۹ مـیلیون دلار خرید. طی این معامله استیو جابز، مجدداً بـه اپل بازگشت.[۶۵]
پیکسار و دیزنی
برای آگاهی بیشتر نگاه کنید به: پیکسار و شرکت والت دیزنیجابز درون سال ۱۹۸۶ یک گروه گرافیکی (که توسط جابز پیکسار نامـیدهشد[۶۶]) را از بخش گرافیک کامپیوتر لوکاس فیلم،[۶۷] بـه قیمت ۱۰ مـیلیون دلار خرید کـه ۵ مـیلیون دلار آن را درون شرکت سرمایـهگذاری کرد.[۶۸] این شرکت درون زمـینـهٔ پویـانمایی رایـانـهای فعالیت مـیکند.[۶۹]ادوین کتمول کـه از سال ۱۹۷۹ نایبرئیس این بخش از لوکاس فیلم بود یکی از مؤسسین و مسئول فنی پیکسار شد. درون این زمان حدود ۴۴ نفر درون پیکسار استخدام شدند.[۷۰]
این شرکت فیلمهای پویـانمایی موفقی مانند داستان اسباببازی (۱۹۹۵)، زندگی یک حشره (۱۹۹۸)، داستان اسباببازی ۲ (۱۹۹۹)، شرکت هیولاها (۲۰۰۱)، درون جستجوی نمو (۲۰۰۳) و شگفتانگیزان (۲۰۰۴) را ساختهاست کـه همـهٔ آنها برندهٔ جوایزی بودهاند. فیلمهای بعدی ساخته شده درون این شرکت ماشینها (۲۰۰۶)، راتاتویی (۲۰۰۷)، وال-ئی (۲۰۰۸)، بالا (۲۰۰۹)، داستان اسباببازی ۳ (۲۰۱۰) بودند.[۷۱] درون جستجوی نمو، شگفتانگیزان، راتاتویی، وال-ئی، بالا و داستان اسباببازی ۳ هر یک جایزهٔ بهترین فیلم پویـانمایی را از آکادمـی اُسکار را دریـافت کردهاند.[۷۱]
در ژانویـهٔ ۲۰۰۶ شرکت والتدیزنی اعلام کرد کـه طی معاملهای بـه ارزش ۷٫۴ مـیلیـارد دلار درون حال خ پیکسار است.[۷۲] جابز، بعد از بسته شدن این معامله بـه بزرگترین سهامدار والت دیزنی تبدیل شد و به عضویت هیئت مدیرهٔ والتدیزنی درآمد.[۷۳] بدین ترتیب سهام جابز با ۷ درصد، از سهام مایکل ایسنر[واژهنامـه ۲۵] (مدیر عامل والتدیزنی طی سالهای ۱۹۸۴ که تا ۲۰۰۵) با ۱٫۷ درصد و روی ایی دیزنی[واژهنامـه ۲۶] (یکی از اعضای خانواده دیزنی، تولد: ۱۹۳۰، مرگ: ۲۰۰۹) کـه تا زمان مرگش درون سال ۲۰۰۹ صاحب یک درصد سهام بود، بیشتر شد.[۷۴]
بازگشت بـه اپل
جابز هنگام معرفی آیفون درون سال ۲۰۰۷ با شعار معروف "اپل تلفن را از نو اختراع کرد"
جابز هنگام معرفی آیپد درون سال ۲۰۱۰
در ۲۰ دسامبر ۱۹۹۶ شرکت اپل، شرکت نکست را بـه مبلغ ۴۲۹ مـیلیون دلار خرید. طی این معامله استیو جابز، مجدداً بـه اپل بازگشت.[۶۵] بعد از برکناری جیل آملیو درون ژوئیـهٔ سال ۱۹۹۷، جابز عملاً مدیرعامل اپل شد. اما او از پذیرش این سمت بهطور دائم خودداری کرد. طی یک تغییر سازمانی درون همان ماه، بیشتر اعضای هیئت مدیرهٔ اپل تغییر د. بعد از تشکیل جلسه توسط اعضای هیئت مدیرهٔ جدید، جابز بـه سمت «مدیر عامل موقت»[واژهنامـه ۲۷] منصوب شد.[۷۵] درون ماه مارس سال ۱۹۹۸ جابز بـه منظور تمرکز اپل به منظور سوددهی، فوراً تعدادی از پروژهها مانند نیوتن، سایبر داگ و اپن داک[واژهنامـه ۲۸] را لغو کرد.[۷۶] بعد از خرید نکست توسط اپل و بازگشت جابز، تکنولوژی نکست، راهش را بـه سوی محصولات اپل باز کرد. این تکنولوژی بهعنوان مبنای توسعهٔ سیستمعامل مک اواس ده، فروشگاه اپل و فروشگاه آیتیونز بـه کار گرفتهشد.[۷۷] همچنین یکی از محصولاتی کـه جابز درون ابتدای ورودش اقدام بـه توسعهٔ آن کرد، آیمک بود. یک حرکت تجاری کـه تأکید شرکت بر طراحی را نشان مـیداد.[۷۷]
استیو جابز درون نـهایت بعد از دو سال و نیم خدمت درون اپل، درون ورلد اکسپو سال ۲۰۰۰، واژهٔ «موقت» را از عنوانش حذف کرد و مدیرعامل دائم شد.[۷۸] از اتفاقات مـهم بعد از این مسئله درون اپل مـیتوان بـه معرفی آیپاد درون سال ۲۰۰۱،[۷۹] پردهبرداری از آیتیونزاستور درون سال ۲۰۰۳،[۸۰] معرفی آیفون درون سال ۲۰۰۷[۸۱] و آیپد درون سال ۲۰۱۰[۸۲] اشاره کرد.
از نقل قولهای معروف جابز Real Artists Ship (به فارسی: هنرمند واقعی ارسال مـیکند) بود. منظور جابز از این جمله این هست که تحویل یک محصول[واژهنامـه ۲۹] آنقدر مـهم هست که ویژگیهای برتر آن اهمـیت دارد.[۸۳]
جابز از سال ۱۹۹۷ که تا زمان مرگش با دستمزد یک دلار درون سال درون سمت مدیرعامل به منظور اپل کار مـیکرد و سالهای زیـادی هیچ پاداشی هم بـه او تعلق نگرفت.[۸۴] این مسئله باعث شد نام او بهعنوان «کم حقوقترین مدیر ارشد عملیـاتی» درون کتاب رکوردهای جهانی گینس ثبت شود.[۸۵] البته درون مواردی هم از زحمات او با هدایـای ارزشمندی تقدیر شد. نظیر جت تجاری ۹۰ مـیلیون دلاری گلفاستریم و پرداخت مخارج سفر او؛ کـه این مبلغ درون سال ۲۰۱۰ حدود ۲۴۸٬۰۰۰ دلار بود.[۸۴]
جابز به منظور تواناییهای خارقالعادهاش درون بازاریـابی وب رضایت مشتریـان، همزمان تشویق و نقد شدهاست و حتی بـه این تواناییها، عنوان حوزهٔ تحریف حقیقت دادهاند کـه مخصوصاً درون زمان سخنرانیهای او درون مکورلد - آیورلد کـه با عنوان «استیو نت»[واژهنامـه ۳۰] نیر خوانده مـیشود، بارز مـیشوند.[۸۶]
در سال ۲۰۰۵، جابز درون پاسخ بـه انتقاداتی پیرامون برنامـههای ضعیف شرکت اپل درون مورد بازیـافت زبالههای الکترونیکی، درون همایش سالانـهٔ اپل کـه در آوریل این سال درون کوپرتینو برگزار شد، نسبت بـه این انتقادات معین محیط زیست عکسالعملی تند نشان داد. درون این جلسه زمانی کـه یکی از نمایندگان برنامـههای سرمایـهگذاری مسئولانـهٔ اجتماعی از وی پرسید کـه به چه دلیل برنامـههای شرکت اپل درون مورد بازیـافت نتوانستهاست بـه سطح برنامـههای شرکتهای دیگر رایـانـهای چون دل و اچپی برسد، جابز با «مزخرف» خواندن گلایـههای معین محیطزیست، منتقد مذکور را از مـیدان بهدر کرد.[۸۶] با وجود این، چند هفتهٔ بعد، اپل اعلام کرد کـه آیپادهای خراب کـه باید بازیـافت شوند را بـه رایگان از طریق فروشگاههای خردهفروشیاش جمعآوری خواهد کرد. جمعیتی فعال درون زمـینـهٔ بازیـافت زبالههای الکترونیکی کـه با نام Computer TakeBack Campaign مشـهور است، بـه این تصمـیم شرکت اپل با نصب پرچمـی بـه یک هواپیمای درون حال پرواز برفراز محل برگزاری مراسم فارغالتحصیلی دانشجویـان دانشگاه استنفورد - کـه سخنران افتتاحیـهٔ آن جابز بود - عکسالعمل نشان داد. روی پارچهٔ بسته شده بـه هواپیما نوشته شده بود: «استیو! بازیگر کوچکی نباش. همـهٔ زبالههای الکترونیکی را بازیـافت کن!»[واژهنامـه ۳۱][۸۶]
متفاوت فکر کنید
نوشتار اصلی: متفاوت فکر کنید
در سال ۱۹۹۷ جابز از سه بنگاه تبلیغاتی به منظور ارائهٔ ایدههای جدید تبلیغاتی، دعوت بهعمل آورد. لی کلاو کـه هماکنون رئیس واحد نوآوری شرکت چیـاتدی[واژهنامـه ۳۲] است، هم یکی از آنان بود و شعار «متفاوت فکر کنید» را ارائه داد.[۸۷]
برخی از جملات این متن نظیر «آنها نسل بشر را رو بـه جلو پیش مـیبرند» را شخصاً خود استیو جابز نوشتهاست.[۳۷]
متن کوتاه شده این تبلیغ بـه شرح زیر است.
«
به افتخار دیوانـهها، سرکشها و دردسرسازان.انی کـه دنیـا را جور دیگری مـیبینند. ممکن هست بعضیها آنها را دیوانـه پندارند، ولی بـه چشم ما نابغهاند. چون دنیـا را همانهایی تغییر مـیدهند کـه آنقدر دیوانـهاند کـه فکر مـیکنند از بعد این کار بر مـیآیند.[۸۸]
»
پس از آن تبلیغ، جابز درون مکورلد - آیورلد آن سال درون سخنرانیاش گفت:[۳۷]
«
اپل برایـانی هست که دید وسیعی دارند و فقط نوک انگشتانشان را نمـیبینند و مـیخواهند از کامپیوتر استفاده کنند که تا به کمک آن دنیـا را تغییر دهند
»
نوآوریها
جابز درون ۳۲۳ پتنت شرکت اپل حضور داشتهاست. برخی از این پتنتها درون زمـینـهٔ رایـانـه رومـیزی، آیپاد، لپتاپها، سیستم عامل مکینتاش، مانیتور و کیس و کیبورد و حتی پلکانهای شیشـهای کـه در فروشگاههای اپل دیده مـیشوند، بودند.[۸۹]
آیمک
نوشتار اصلی: آیمک
آیمک اولین محصولی بود کـه جابز و جاناتان آیو با همکاری هم آن را طراحی د کـه به موفقیت بزرگی نیز نایل شد. یک رایـانـهٔ رومـیزی با کاربری خانگی کـه در سال ۱۹۹۸ بـه بازار عرضه شد. جابز معتقد بود کـه این محصول، حتما یک محصول کامل باشد. محصولی متشکل از کیبورد، مانیتور و کیس، کـه درست بعد از درآوردن از جعبه بتوان آن را روشن و از آن استفاده کرد.[۲۲]
این رایـانـه درون اوت ۱۹۹۸ با قیمت ۱٬۲۹۹ دلار عرضه شد و در شش هفتهٔ اول ۲۷۸٬۰۰۰ دستگاه از آن بـه فروش رفت. درون تاریخ عرضهٔ محصولات اپل، این محصول بالاترین سرعت فروش را داشت. نکتهٔ قابل توجه این بود کـه ۳۲درصد از فروش آن، مربوط بـه خریدارانی مـیشد کـه برای اولینبار کامپیوتر خریدهاند و ۱۲ درصد دیگر درون گذشته از مایکروسافت ویندوز استفاده مـید.[۳۷]
آیپاد
نوشتار اصلی: آیپاد
در پاییز سال ۲۰۰۰، جابز تصمـیم گرفت کـه یک پخشکنندهٔ موسیقی قابل حمل طراحی کند. جابز کـه از طرفداران موسیقی بهشمار مـیرفت، علاقهٔ خاصی بـه این پروژه داشت. خواسته اصلی جابز سهولت درون استفاده بود. روش او به منظور تست این سهولت چنین بود: اگر او موسیقی یـا عملکردی را مـیخواست، آیـا مـیتوانست درون سه کلیک آن را پخش یـا اجرا کند.[۲۲]
تونی فادل مـیگفت: «زمانهایی بود کـه ما دربارهٔ مشکل رابط کاربری بـه مغز خود فشار آوردهبودیم و فکر مـیکردیم همـهٔ گزینـهها را درنظر گرفتهایم، و او مـیگفت: آیـا بـه این فکر کردهاید؟ او مشکل یـا رویکرد را مجدداً تعریف مـیکرد و مشکل کوچک ما برطرف مـیشد.»[۲۲] اپل گزارش داد کـه تا اکتبر ۲۰۱۱، تعداد ۳۰۰ مـیلیون آیپاد درون سرتاسر جهان فروختهشد.[۹۰] آیپاد وسیلهای بود کـه اپل را از یک تولیدکنندهٔ کامپیوتر بـه باارزشترین شرکت جهان تبدیل کرد.[۳۷]
آیفون
نوشتار اصلی: آیفون
استیو جابز درون مکورلد ژانویـهٔ ۲۰۰۷ آیفون را معرفی کرد. جابز گفت: «امروز ما قصد داریم سه نوع محصول انقلابی از این دسته را معرفی کنیم.
- اولین محصول یک آیپاد با صفحه نمایش پهن با کنترلهای لمسی مـیباشد.
- دومـی یک دستگاه تلفن همراه انقلابی است.
- و سومـی یک ابزار ارتباطات اینترنتی است.
اینـها سه وسیلهٔ جداگانـه یـا مجزا نیستند، بلکه یک دستگاه هست که ما آن را آیفون مـینامـیم.»
عرضهٔ آیفون، طرفداران جابز و اپل را خیلی خوشحال کرد.[۲۲]
تا پایـان سال ۲۰۱۰، اپل حدود ۹۰ مـیلیون آیفون فروخت و بیش از نیمـی از کل سود تولید شده درون بازار تلفن همراه را بدست آورد.[۳۷]
آیپد
نوشتار اصلی: آیپد
در سال ۲۰۰۷ پروژه تبلت با ایدهٔ جابز، بـه یک پروژه جدی درون اپل تبدیل شد. درون یکی از جلسات ایدهپردازی تیم اجرایی، آیو این سؤال را مطرح کرد که: «چرا دستگاهها حتما صفحهکلید داشتهباشند کـه به صفحه لولا شود؟ این طرح گرانقیمت و ضخیم است.» او گفت: «مـیتوانیم با استفاده از یک رابط چندلمسی، صفحهکلید را روی صفحه تعبیـه کنیم.» جابز هم موافقت کرد. جابز درون ابتدا قصدداشت کـه در آیپد از چیپ اتم کـه اینتل درون حال ساخت آن بود استفاده کند، اما درون نـهایت تصمـیم گرفتهشد کـه در آیپد از پردازندهای بر اساس معماری ARM استفاده شود.[۲۲]
پس از عرضهٔ محصول، درون کمتر از یک ماه، اپل یک مـیلیون آیپد فروخت کـه دو برابر سریعتر از فروش آیفون بود. که تا مارس ۲۰۱۱، نـه ماه بعد از عرضهٔ محصول، پانزده مـیلیون آیپد فروختهشد. بر طبق برخی معیـارها، این موفقترین عرضهٔ یک محصول مصرفی درون تاریخ بود.[۳۷]
اپلاستور
اپلاستور خیـابان پنجم منـهتن
نوشتار اصلی: اپلاستور
جابز از این موضوع کـه نتواند بر تجربهٔ مشتری تأثیر بگذارد، متنفر بود. اما او درون این فرایند با مشکلی مواجه شد، او قسمتی از مراحل کار را نمـیتوانست تحت کنترل خود درون بیـاورد: «تجربه خرید یک محصول اپل از یک فروشگاه.» اکثر فروشندهها توانایی و حتی انگیزه لازم را نداشتند کـه بتوانند ماهیت متفاوت محصولات اپل را توضیح دهند. جابز مـیگفت: «تنـها چیزی کـه برای فروشنده اهمـیت داشت، ۵۰ درصد پورسانت بود.» سایر کامپیوترها تقریباً نام و علامت تجاری نداشتند، اما محصولات اپل با ویژگیهای نوآورانـه و نیز قیمت بالاتری عرضه مـیشدند. او دوست نداشت کـه یک محصول اپل بین یک محصول کامپک و دل قرار داشتهباشد و یک فروشنده بیدانش ویژگیهای هریک از آنها را از بر بگوید. جابز مـیگفت: «سرمان کلاه رفتهبود، مگر اینکه راهی به منظور رساندن پیـاممان بـه مشتری پیدا مـیکردیم.»[۲۲]
در ژوئیـهٔ سال ۲۰۱۱، یک دهه بعد از افتتاح اولین فروشگاه اپل، این شرکت ۳۲۶ فروشگاه دیگر را نیز افتتاح کردهبود. درآمد متوسط سالیـانـهٔ هر فروشگاه ۳۴ مـیلیون دلار و مـیزان کل فروش خالص درون سال ۲۰۱۰ نیز ۹٫۸ مـیلیـارد دلار بود. اما اهمـیت فروشگاهها از این هم فراتر بود. آنها بهطور مستقیم ۱۵ درصد کل درآمد اپل را تأمـین مـید.[۲۲]
آیتیونزاستور
نوشتار اصلی: آیتیونزاستور
در اوایل سال ۲۰۰۲، شرکت اپل با چالشی جدید مواجه شد. ارتباط یکپارچه بین آیپاد، نرمافزار آیتیونز و رایـانـه، مدیریت موسیقیها را آسان مـیکرد، اما به منظور تهیـه آهنگ جدید کافی نبود، چرا کـه باید از این محیط دنج خارج مـیشدید و یک سیدی خریداری مـیکردید یـا آهنگها را بـه شکل آنلاین دانلود مـیکردید. مورد دوم معمولاً منجر بـه هجوم بـه مراکز مشکوک اشتراک فایلها و خدمات تکثیر غیرمجاز بود؛ بنابراین جابز سعی مـیکرد روشی بهتر را به منظور دانلود آهنگ بـه کاربران آیپاد ارائه دهد کـه راحت، مطمئن و قانونی بود. صنعت موسیقی نیز با چالش مواجه شد. این صنعت از بیماری خدمات تکثیر غیرمجاز نظیر نپستر، ناتلا، گروکستر و کازا کـه مردم را قادر مـیساخت که تا آهنگهای رایگان تهیـه کنند و باعث شدهبود کـه فروش قانونی سیدیها درون سال ۲۰۰۲ حدود ۹ درصد کاهش پیداکند، متضرر شدهبود.[۲۲]
جابز بـه راحتی مـیتوانست اجازه دهد کـه آهنگها بـه شکل غیرمجاز تکثیر شوند. موسیقی رایگان بـه معنای آیپادهای بیشتر و ارزشمندتر بود. با این وجود چون جابز واقعاً طرفدار موسیقی و خالق آنها بود، با آنچه کـه او دزدی محصولات خلاقانـه نامـیدهبود، مخالفت مـیکرد؛ بنابراین جابز اقدام بـه ساخت فروشگاه آیتیونز و ترغیب پنج شرکت برتر ضبط موسیقی کرد، که تا اجازه دهند نسخههای دیجیتالی آهنگهای آنها درون آن محل بـه فروش برسد. پیشنـهاد جابز این بود کـه آهنگهای دیجیتالی با قیمت ۹۹ سنت فروخته شوند. خریدی آسان و فوری. فروشگاه آیتیونز که تا فوریـهٔ ۲۰۰۶، حدود یک مـیلیـارد آهنگ بـه فروش رساند.[۲۲]
استیو جابز با معرفی آیتیونزاستور صنعت موسیقی را نجات داد.[۲۲][۹۱][۹۲]
کنارهگیری
جابز درون اوت ۲۰۱۱ از سمت مدیرعاملی اپل استعفا داد.[۹۳]تیم کوک، از مدیران ارشد اپل، مدیرعامل شد و جابز بهعنوان رئیس هیئتمدیره انتخاب شد.[۹۴] بعد از استعفای جابز، سهام اپل درون عرض تنـها چند ساعت بـه مـیزان ۵ درصد افت کرد.[۹۵]
دارایی
جابز صاحب ۵٫۵ مـیلیون سهام اپل بـه ارزش ۲٫۱ مـیلیـارد دلار و و ۱۳۸ مـیلیون سهام دیزنی بـه ارزش ۴٫۴ مـیلیـارد دلار بود.[۹۶]فوربز درون مارس ۲۰۱۱، ثروت جابز را ۸٫۳ مـیلیـارد دلار و قبل از مرگش (در سپتامبر ۲۰۱۱) ۷ مـیلیـارد دلار برآوردکرد و در جایگاه ۳۴امـین فرد ثروتمند امریکا قرار گرفت.[۹۷]
روش مدیریت
استیو جابز هنگام ارائهٔ iOS درون کنفرانس جهانی توسعهدهندگان اپل درون سال ۲۰۰۸
استیو جابز خواهان کمال بود.[۹۸] او درون سخنرانی خود درون مکورلد - آیورلد درون ژانویـهٔ ۲۰۰۷ درون نقل قولی از وین گرتزکی[واژهنامـه ۳۳] (بازیکن سابق کانادایی هاکی روی یخ و ملقب بـه بزرگترین بازیکن هاکی همـهٔ دوران) گفت:
جمله قدیمـی از وین گرتزکی هست که من آن را دوست دارم. «موقع هاکی، من ترجیح مـیدهم ببینم توپ (هاکی پاک) کجا خواهدرفت و بر این اساس حرکاتم را تنظیم مـیکنم، بهجای اینکه کورکورانـه دنبال توپ حرکتکنم.» و ما همـیشـه سعی مـیکنیم که تا این را درون اپل اجرا کنیم.[۹۹]
مجله فورچون دربارهٔ او گفت: «استیو یکی از پیشتازان خودبینی درون درهٔ سیلیکون است.»[۱۰۰] چیزهای زیـادی از شخصیت مصر و هجومـی او بوجود آمد.[۱۰۱] تفسیرهایی درون مورد شخصیت و خلق و خوی استیو درون منابعی چون «قلمرو کوچک»، (از معدود زندگینامـههای مجاز جابز) اثر مایک موریتز،[واژهنامـه ۳۴] «اسطوره: استیو جابز» نوشته جفری یـانگ و ویلیـام سیمون و در «بازگشت مجدد» اثر آلن دویستچمن وجود دارد.[۱۰۱] جابز یکی از هفت رئیس خشن و زمخت از دیدگاه فورچون بود.[۱۰۲] دنل لوین،[واژهنامـه ۳۵] شریک استیو، درون مورد زمان تأسیس نکست گفت: «موفقیتهای بزرگ به منظور ما غیرقابل باور بود… اما ضعفها غیرقابل تصور بود.»[۱۰۲]
در سال ۲۰۰۵، جابز تمامـی کتابهای منتشر شده توسط جان وایلی و پسران را درون فروشگاههای اپل درون واکنش بـه چاپ غیرمجاز زندگینامـهاش (اسطوره: استیو جابز) تحریم کرد.[۱۰۳] فلوید نورمن[واژهنامـه ۳۶] (یک پویـانما کـه در شرکت والت دیزنی شاغل بود) دربارهٔ جابز گفت: «جابز درون پیکسار سیـاست عدم مداخله را درون پیش گرفتهبود و هرگز درون امور مربوط بـه فیلمسازها دخالت نمـیکرد. او آنقدر باهوش بود کـه برخلاف بیشتر مدیران ردهبالا، مزاحم هنرمندان نمـیشد.»[۱۰۴]
به دلیل اثربخش بودن استراتژیهای استیو جابز، هنگامـی کـه در ماه مـهٔ سال ۲۰۰۰، ارزشبازار اپل یکبیستم مایکروسافت بود، افزایش یـافت. درون مـهٔ سال ۲۰۱۰، اپل بهعنوان ارزشمندترین شرکت تکنولوژی جهان از مایکروسافت پیشی گرفت و در سپتامبر ۲۰۱۱، حدود ۷۰٪ از مایکروسافت ارزشمندتر بود.[۳۷]
جابز درون سال ۲۰۰۰ ملاقاتی با لینوس توروالدز داشت و او را بـه دفتر اپل درون کوپرتینو دعوت کرد. جابز قصد داشت که تا توروالدز را درون اپل بـه کار بگیرد و او توسعهٔ لینوکس را رها کند. این اتفاق هرگز رخ نداد و توروالدز بـه پیشنـهاد جابز پاسخ منفی داد.[۱۰۵]
پس از آنکه آیفون درون سال ۲۰۰۷ رونمایی شد، جابز گوگل را تهدید کرد کـه چنانچه بـه توسعهٔ اندروید ادامـه دهد و در آن از ویژگیهای برتر آیفون، از جمله لمس چندگانـه استفاده کند، بهطور قانونی از آن شرکت شکایت خواهدکرد. درون ابتدا گوگل از هرگونـه کپیبرداری خودداری مـیکرد. اما درون سال ۲۰۱۰، اچتیسی یک گجت مبتنی بر اندروید را عرضه کرد کـه ویژگی لمس چندگانـه و تعداد دیگری از ویژگیهای آن از روی آیفون کپیبرداری شدهبود. این مسئله سبب اعلامـیه رسمـی جابز علیـه شعار گوگل (شیطان صفت نباشید) شد و اینکه «این شعار چرندیـات است.» جابز گفت: «من که تا آخرین نفس و تا آخرین پنی از درآمد ۴۰ مـیلیـاردی اپل را به منظور احقاق این حق صرف مـیکنم. این محصول دزدی است. جدای از مقولهٔ جستجو، سایر محصولات گوگل همگی افتضاح هستند.»[۲۲]
جابز بین سالهای ۱۹۹۹ که تا ۲۰۰۲ عضو هیئتمدیرهٔ شرکت گپ بود.[۱۰۶]
رابطهٔ جابز با دیگر پیشتازان درهٔ سیلیکون
استیو جابز و بیل گیتس درون کنفرانس All Things Digital درون سال ۲۰۰۷
جابز و گیتس رابطهٔ پیچیدهای داشتند.[۱۰۷] بـه گفتهٔ بیل گیتس، او و جابز بیش از نیمـی از عمرشان را همکار، رقیب و دوست بودهاند.[۱۰۸] آنها درون عین حال کـه همـیشـه رقیب هم بودند و یکدیگر را بـه چالش مـیکشیدند، درون زمانهای مختلف شریکِ هم نیز بودند.[۱۰۷] جابز درون جایی دربارهٔ گیتس گفت: «بیل اصولاً قوهٔ تصور خوبی ندارد و هرگز چیزی را اختراع نکردهاست. فکر مـیکنم او بیشتر درون امور بشردوستانـه راحت هست تا درون تکنولوژی. او بـه شکل بیشرمانـهای ایدههای دیگران را مـیدزدد.»[۳۷] گیتس هم درون مورد جابز گفت: «راههای بیشتری به منظور نگاه بـه این موضوع وجود دارد. بـه نظر من، موضوع بیشتر مانند این هست که ما هردویمان همسایـهٔ ثروتمندی بـه نام زیراکس داشتیم. من شیشـهٔ خانـه او را شکستم که تا تلویزیونش را بدزدم ولی متوجه شدم تو زودتر آن را دزدیدهای.»[۳۷]
جابز جدال لفظی با مایکل دل، مدیرعامل شرکت دل داشت. این اختلاف از زمانی آغاز شد کـه جابز از دل بهخاطر ساخت «جعبههای قهوهای بدون نوآوری» انتقادکرد.[۱۰۹] درون اکتبر ۱۹۹۷ درون یک نشست گارتنر، هنگامـی کـه از مایکل دل پرسیده شد کـه اگر درون شرکت کامپیوتری اپل کـه آن موقع اوضاع خوبی نداشت، بـه جای جابز مدیرعامل بود چه مـیکرد؟ او درون پاسخ گفت: «درب شرکت را مـیبستم و پول سهامداران را بعد مـیدادم.»[۱۰۹] درون سال ۲۰۰۶ جابز هنگامـی کـه ارزشبازار شرکت اپل از شرکت دل پیشی گرفت، طی یک ایمـیل بـه تمامـی کارکنان اپل نوشت:
اوضاع نشان مـیدهد کـه مایکل دل پیشگوی خوبی نیست. بر مبنای اطلاعات امروز بازار بورس، ارزش سهام اپل از دل بیشتر است. البته سهام بالا و پایین مـیرود و فردا ممکن هست چیزهایی تغییر کند اما من فکر کردم این نکته، امروز ارزش گفتنش را داشت. استیو[۱۱۰]
جابز همواره احساس مـیکرد کـه اریک اشمـیت (که درون زمان توسعهٔ آیفون و آیپد، مدیرعامل گوگل[۱۱۱] و عضو هیئت مدیرهٔ اپل بود[۱۱۲]) و لری پیج و سرگئی برین (مؤسسان گوگل کـه جابز را معلم خود مـیدانستند) بـه او خیـانت کردهاند. این حس زمانی بیشتر شد کـه رابط کاربری اندروید، ویژگیهای بیشتر و بیشتری را از آیاواس اقتباس مـیکرد.[۳۷]
از نظر جابز، اچپی به منظور مدت طولانی، نماد درهٔ سیلیکون بود. جابز بعد از ابراز خوشحالی عدهای بعد از پیروزی آیپد درون مقابل اچپی، با ناراحتی گفت: «هیولت و پاکارد یک شرکت بزرگ ساختند، آنها احساس مـید شرکت را بـه افراد توانمندی سپردهاند. اما اچپی هماکنون تجزیـه و نابود شدهاست. غمانگیز است.»[۳۷]
جابز یبانی از ادوبی فلش بر روی آیپد و آیفون خودداری کرد.[۱۱۳] از نظر او فلش یک نرمافزار ضعیف بود کـه توسط انسانهای تنبل ساخته شدهبود. جابز گفت: «هنگامـی کـه جان وارناک از ادوبی رفت، روح ادوبی نیز از بین رفت. او یک مخترع بود کـه من با او رابطهٔ زیـادی داشتم. ادوبی بـه شرکت کتوشلوار پوشها تبدیل شده و دیگر قدرتی ندارد.»[۳۷]
بشر دوستی
به گفتهٔ اریک هسلدال[واژهنامـه ۳۷] از مجلهٔ بلومبرگ بیزینسویک، «جابز درون مقایسه با بیل گیتس، آنچنان درون مورد همکاری درون زمـینـهٔ امور بشردوستانـه شناخته شده نیست.»[۱۱۴] با این حال جابز درون سال ۱۹۸۵ مـیلادی گفت کـه «امور بشردوستانـه را بـه شکل پنـهانی انجام مـیدهد.»[۴۲] بعد از بازگشت جابز بـه اپل بهعنوان مدیرعامل درون سال ۱۹۹۷، او تمام برنامـههای بشردوستانـه را درون ابتدا حذف کرد. بـه گفته برخی دوستان او بـه نیویورک تایمز، جابز حس مـیکرد کـه مـیتواند توسعهٔ بهتر اپل را انجام دهد که تا این کـه به امور خیریـه کمک مالی کند.[۱۱۵] بعدها تحت مدیریت جابز، اپل عضو طرح محصول قرمز[واژهنامـه ۳۸] (تولید نسخههای قرمز از دستگاهها، که تا بخشی از سود حاصل از فروش آنها بـه امور مبارزه با ایدز درون آفریقا اختصاص یـابد[۱۱۶]) شد. اپل با این اقدام، بزرگترین شریک خیریـه از ابتدای این حرکت مـیشد. بونو، یکی از مؤسسین طرح محصول قرمز، بعد از دفاع از عملکرد جابز و همسرش درون امور خیریـه، از قول جابز گفت:
«
هیچ شانسی بزرگتر از این نیست کـه زندگی انسانها را نجات داد.[۱۱۷]
»
فعالیتهای سیـاسی
در سال ۲۰۱۱، درون یک مصاحبه با والتر ایزاکسون، جابز بیـان کرد کـه ملاقاتی با رئیس جمـهور باراک اوباما داشتهاست و از کمبود مـهندسین نرمافزار شکایت کردهاست و این کـه بیش از یک دوره رئیس جمـهور نخواهد بود. جابز پیشنـهاد کرد کـه باید بـه هر دانشجوی خارجی کـه مدرک مـهندسی درون ایـالات متحده آمریکا دریـافت مـیکند، گرین کارت داده شود.[۱۱۸] بعد از این ملاقات، جابز گفت: «رئیس جمـهور بسیـار باهوش است، با این حال او درون مورد این کـه چرا کارها بـه درستی انجام نمـیشود دلیل مـیآورد، این مرا عصبانی مـیکند.»[۱۱۸]
جابز طی دورهٔ عمر خود، بـه تعدادی از سیـاستمداران و برخی نـهضتها کمک مالی کرد، از جمله کمک ۲۰۹ هزار دلاری بـه دموکراتها و ۱٬۰۰۰ دلاری بـه جمـهوریخواهان و کمک ۴۵ هزار دلاری بـه برخی فعالیتها و نـهضتها کـه مورد علاقهٔ شخصیاش بودند.[۱۱۹]
مسئله سلامتی
مشکلات کلیوی جابز (سنگ کلیـه) بـه شکل غیر مستقیم باعث کشف سرطانش شد. هنگامـی کـه جابز درون اکتبر ۲۰۰۳ بـه درخواست اورولوژیست یک اسکن کت از کلیـههایش گرفت، معلوم شد کـه کلیـههایش سالم هست اما سایـهای را بر روی لوزالمعدهاش نمایـان مـیکرد. بعد از بررسیها معلوم شد کـه او بـه سرطان مبتلا شدهاست. حتی یکی از پزشکان بـه او گفت کـه چند ماه بیشتر زنده نمـیماند. جابز نمـیخواست به منظور برداشتن غدهٔ سرطانیاش جراحی شود، درحالی کـه این تنـها راه حل پزشکی مورد قبول بود. او چند سال بعد با پشیمانی گفت: «واقعاً نمـیخواستم بدنم را بشکافند، به منظور همـین سعی کردم بفهمم کـه آیـا راههای دیگری جواب مـیدهند یـا نـه؟» پاول مـیگوید: «یک چیز مـهم این بود کـه او واقعاً آماده شکافتهشدن بدنش نبود. سخت هست کهی را وادار بـه این کار کنید.»[۲۲]
لجاجت و یکدندگیهای او بعد از تشخیص بیماریاش درون اکتبر ۲۰۰۳، نُه ماه طول کشید. درون ژوئیـهٔ سال ۲۰۰۴، اسکن کت نشان داد کـه تومور رشد کردهاست و به احتمال زیـاد پخش شدهاست. جابز درون ۳۱ ژوئیـهٔ سال ۲۰۰۴، درون مرکز پزشکی دانشگاه استنفورد تحت عمل جراحی قرار گرفت.[۲۲]
جابز ۴۹ساله درون سال ۲۰۰۴ طی یک ایمـیل کـه آن را از تخت بیمارستان ارسال کرد، بـه کارمندانش اعلام کرد: «من چند خبر شخصی دارم کـه نیـاز دارم آنها را با شما درون مـیان بگذارم و دوست دارم کـه آن را مستقیماً از خود من بشنوید. من بـه یک نوع خیلی نادر از سرطان لوزالمعده مبتلا شدهام کـه بهوسیلهٔ عمل جراحی قابل درمان هست و نیـاز بـه شیمـیدرمانی و پرتودرمانی ندارد.»[۱۲۰] درون نـهایت درون اوت ۲۰۰۴، بعد از یک عمل جراحی موفقیتآمـیز، تومور از بدن جابز خارج شد.[۱۲۱] طی دورهٔ غیبت جابز، تیم کوک عهدهدار مسئولیت او بود.[۱۲۰]
لاغر و نحیف بودن جابز درون کنفرانس جهانی توسعهدهندگان اپل درون اوت ۲۰۰۶ و ژوئن ۲۰۰۸ و عدم حضورش درون مکورلد - آیورلد درون سال ۲۰۰۹ حاکی از پیشرفت بیماری او بود.[۱۲۱] جابز تعادل هورمونیاش را از دست دادهبود و این مسئله باعث شد سرطان او بـه کبدش نیز گسترش یـابد. نگرانیهای ایجاد شده بـه علت کاهش وزن جابز سبب شد کـه قیمت سهام اپل از ۱۸۸ دلار درون آغاز ژوئن ۲۰۰۸ بـه پایینتر از ۱۵۶ دلار درون پایـان ماه ژوئیـه و ۹۷ دلار درون ماه اکتبر برسد. درون مارس ۲۰۰۹ مرد جوانی درون یک تصادف رانندگی جانش را از دست داد و اعضای بدنش اهدا شد. جابز کبد مرد جوان را دریـافت کرد. این پیوند موفقیتآمـیز بود ولی چندان اطمـینانبخش نبود. هنگام خروج کبد او توسط پزشکان، تومورهای پخششده درون سراسر کبد بـه این معنا بود کـه احتمالاً درون ناحیـهٔ دیگری نیز منتشر شدهبود. ظاهراً سرطان او بهسرعت رشد مـیکرد.[۲۲]
جابز درون مدت درمانش ظاهراً شیمـی درمانی و پرتودرمانی نشد.[۱۲۰][۱۲۲]
طبق گفتهٔ دکتر رمزی امری[واژهنامـه ۳۹] (یک کارشناس سرطان لوزالمعده کـه در مدرسهٔ پزشکی هاروارد کار مـیکند) انتخاب درمانهای جایگزین نظیر رژیم غذایی خاص، توسط جابز سبب مرگ زودهنگام غیرمحتومش شد.[۱۲۳]
والتر ایزاکسون کـه چند هفته قبل از مرگ جابز درون خانـهاش با او ملاقات داشت، گفت: «جابز کـه درد زیـادی داشت درون یک اتاق خواب درون طبقهٔ پایین خانـه بود و برای بالارفتن از پلهها بسیـار ضعیف شدهبود با این حال هنوز مثل گذشته تیزهوش و خوش مشرب بود.»[۱۲۴] جابز کـه خود را وقف اپل، شرکتی کـه خودش آن را ساخت، کردهبود درون روز آخری کـه بهعنوان مدیرعامل درون دفتر مرکزی اپل خدمت مـیکرد یک روز کامل کار کرد.[۱۲۴] شواهد نشان مـیدهد کـه جابز که تا روز قبل از مرگش به منظور اپل کار مـیکرد و درگیر مسائل مربوط بـه محصول بعدی اپل بود.[۱۲۴] درون استعفانامـهای کـه جابز بـه هیئتمدیرهٔ اپل فرستاده، آمدهاست:
«
من همواره بـه شما گفته بودم اگر روزی بیـاید کـه نتوانم وظایف خود را بهعنوان مدیرعامل اپل ایفا کنم، شما نخستینانی خواهید بود کـه از این موضوع مطلع خواهید شد. متأسفانـه چنین روزی فرارسیدهاست.
»
استیو جابز درون این نامـه افزود:
«
من معتقدم اپل خلاقترین و درخشانترین روزهای خود را پیش رو دارد.[۱۲۵]
»
درگذشت
این نگاره درون صفحهٔ نخست وبگاه اپل درون تاریخ ۵ اکتبر ۲۰۱۱ مـیلادی بـه دلیل درگذشت استیو جابز جای گرفت.[۱۲۶]
استیو جابز درون تاریخ چهارشنبه ۵ اکتبر ۲۰۱۱ درون سن ۵۶ سالگی درگذشت.[۱۲۷] گواهی فوت جابز نشان مـیدهد کـه او حوالی ساعت ۳ بعد از ظهر درون خانـهاش درون پالو آلتو درون کالیفرنیـا، بر اثر ایست تنفسی ناشی از سرطان لوزالمعده درگذشت.[۱۲۸] جابز بعد از برگزاری یک مراسم تدفین کوچک و خصوصی درون تاریخ ۷ اکتبر،[۱۲۹] درون یک قبرستان عمومـی بـه نام «آلتا مسا مموریـال پارک»[واژهنامـه ۴۰] درون پالو آلتو بـه خاک سپرده شد.[۱۳۰]
واکنشها بـه مرگ وی
نوشتار اصلی: واکنشها بـه مرگ استیو جابز
خانوادهٔ جابز بعد از مرگ او طی بیـانیـهای چنین اعلام کرد:
«
استیو درون آرامش از دنیـا رفت...[۱۳۱]
»
مرگ او توسط وبگاه اپل درون یک اطّلاعیـه اعلام شد:
ما عمـیقاً غمگین هستیم کـه اعلام کنیم استیو جابز امروز درگذشت. استعداد، علاقه و انرژی استیو منبع نوآوریهای بیشماری بود کـه زندگی همـهٔ ما را بهبود و غنا بخشید. جهان بـه خاطر وجود استیو بـه مراتب بهتر شد. بزرگترین عشق وی، همسرش لورن و خانوادهاش بودند…[۱۳۲]
پس از مرگ جابز، صفحهٔ اول وبگاه اپل بـه عکسی سیـاه و سفید از وی اختصاص یـافت و آدرس ایمـیلی نمایش داده شدهبود کـه عموم مردم بتوانند خاطرات و پیـامهای تسلیتشان را بـه اشتراک بگذارند.[۱۲۶]
اندکی بعد از اعلام مرگ جابز، شبکههای ABC، CBS و NBC این خبر را پوشش دادند[۱۳۳][۱۳۴][۱۳۵] و افراد مشـهوری چون باراک اوباما،[۱۳۶]دیوید کامرون،[۱۳۷]مایکل بلومبرگ،[۱۳۸]بیل گیتس،[۱۰۸]استیو وزنیـاک،[۱۳۹]اریک اشمـیت،[۱۳۸]لری پیج،[۱۴۰]سرگئی برین،[۱۴۰]تیم کوک،[۱۳۸]مایکل دل،[۱۳۸]ادوین کتمول،[۱۳۸]جان لستر[۱۳۸] و… به منظور درگذشت او بیـانیـه دادند. بـه باور پزشکهای متخصص، علت اصلی مرگ وی «امتناع» از عمل جراحی بـه موقع بودهاست.[۱۴۱]
افتخارها
مجسمـهٔ استیو جابز درون بوداپست مجارستان
تایم درون سال ۱۹۸۳ مـیلادی، جابز را بهعنوان «مشـهورترین استاد مـیکرو (الکترونیک)» معرفی کرد.[۱۴۲]
در سال ۱۹۸۵ رئیسجمـهور رونالد ریگان، مدال ملی فناوری و نوآوری را بـه استیو جابز و استیو وزنیـاک بهخاطر معرفی و گسترش کامپیوتر شخصی اهدا کرد. (در مـیان اولین افرادی کـه موفق بهب این افتخار شدهاند)[۱۴۳] درون سال ۲۰۰۷، جابز بهوسیلهٔ مجلهٔ فورچون درون یک لیست ۲۵نفره بهعنوان قدرتمندترین فرد و بالاتر از افرادی چون بیل گیتس، روپرت مرداک و اریک اشمـیت درون تجارت معرفی شد[۱۴۴] و جیمز کالینز[واژهنامـه ۴۱] (مؤلف و سخنران درون زمـینـه تجارت) او را «بتهوون تجارت» خواند.[۱۴۵] درون دسامبر ۲۰۰۷، آرنولد شوارزنگر فرماندار وقت کالیفرنیـا و بانوی اول ماریـا شرایور،[واژهنامـه ۴۲] افتخار ورود بـه «تالار مشاهیر کالیفرنیـا» کـه در موزهٔ تاریخ و زنان و هنر کالیفرنیـا واقع است، را نصیب استیو جابز د.[۱۴۶]
در اوت سال ۲۰۰۹ مـیلادی، درون نظرسنجی جونیور اچیومنت، او بهعنوان موردتحسینترین کارآفرین درون مـیان نوجوانان انتخاب شد.[۱۴۷] درون نوامبر ۲۰۰۹، بهوسیلهٔ مجلهٔ فورچون بهعنوان «مدیرعامل دهه» انتخاب شد.[۱۴۸] درون سال ۲۰۱۰، درون ردهٔ هفدهم قدرتمندترین افراد جهان از دیدگاه فوربز قرار گرفت.[۱۴۹] درون دسامبر ۲۰۱۰، فایننشیـال تایمز، جابز را بهعنوان مرد سال ۲۰۱۰ معرفی کرد.[۱۵۰] هنگام استعفای استیو جابز و پس از مرگش، بارها با عناوین آیندهبین، پیشرو و نابغه معرفی شد.[۱۵۱][۱۵۲][۱۵۳][۱۵۴][۱۵۵] بعد از استعفای استیو جابز از مدیرعاملی اپل، The New York Times، استیو جابز را بهعنوان هنری فورد این دوره توصیف کرد.[۱۵۶] و او را با توماس ادیسون مقایسه کرد.[۱۵۷] درون ۲۱ دسامبر ۲۰۱۱ درون بوداپست، شرکت گرافیسافت، اولین مجسمـهٔ برنزی استیو جابز را ارائه داد و او را یکی از بزرگترین شخصیتهای عصر مدرن معرفی کرد.[۱۵۸]
در یک نظرسنجی کـه در سال ۲۰۱۲ از ۱٬۰۰۰ نوجوان بین سنین ۱۶ که تا ۲۵ سال انجام شد که تا بزرگترین نوآور کل تاریخ شناخته شود، استیو جابز باب ۲۴ درصد آراء، رتبهٔ دوم را بعد از توماس ادیسونب کرد.[۱۵۹]
در مارس ۲۰۱۲، فورچون، جابز را بزرگترین کارآفرین این دوران نامـید و او را آیندهبین، الهامبخش و بااستعداد توصیف کرد.[۱۶۰]
والتر ایزاکسون دربارهٔ جابز مـیگوید: «او یک کارآفرین خلاق بوده و در شش صنعت مختلف انقلاب ایجاد کرده و آنها را بـه کمال رسانیدهاست: رایـانـههای شخصی، فیلمهای انیمـیشن، موسیقی، تلفن، تبلت و انتشارات دیجیتال»[۳۷]
ثبت خانـهٔ استیو جابز بهعنوان یک اثر تاریخی
خانـه استیو جابز درون کالیفرنیـا کـه طراحی رایـانـههای اپل از پارکینگ آن آغاز شد، بهعنوان یک اثر تاریخی ثبت شد. این خانـه ویلایی درون لسآلتوس درون جنوب خلیج سانفرانسیسکو، بـه یک جاذبه گردشگری تبدیل شدهاست.[۱۶۱]
با تصمـیم کمـیسیون تاریخی منطقه سیلیکون ولی، هرگونـه تغییر درون این خانـه حتما ابتدا توسط این کمـیسیون بررسی شود. آقای جابز کـه اکنون صاحب این خانـه است، اعتراضی بـه این تصمـیم ندارد. درون حال حاضر مادرخوانده استیو جابز درون این خانـه زندگی مـیکند.[۱۶۲]
استیو جابز درون رسانـهها
کتابها
- استیو جابز: زندگینامـهٔ مجاز استیو جابز، نوشتهشده توسط والتر ایزاکسون درون سال ۲۰۱۱
- اسطوره: استیو جابز: زندگینامـهٔ غیرمجاز استیو جابز، نوشتهشده توسط جفری یـانگ و ویلیـام سیمون درون سال ۱۹۹۶
- بازگشت مجدد استیو جابز: زندگینامـهٔ غیرمجاز استیو جابز، نوشتهشده توسط آلن دویستچمن درون سال ۲۰۰۱
فیلمها
- جابز: فیلمـی با موضوع زندگی استیو جابز
- غارتگران درهٔ سیلیکون: فیلمـی با موضوع ساخت اولین کامپیوتر شخصی درون سال ۱۹۹۹
- استیو جابز:فیلمـی بـه کارگردانی دنی بویل و با بازی مایکل فاسبندر[۱۶۳] کـه سه دوره از زندگی جابز را بـه تصویر کشیده است.[۱۶۴]
واژهنامـه
↑ Joanne Carole Schieble
↑ Abdulfattah John Jandali
↑ Paul Reinhold Jobs
↑ Clara Hagopian
↑ Homestead High School
↑ multiple typefaces
↑ Daniel Kottke
↑ Elizabeth Holmes
↑ Neem Karoli Baba
↑ Blue Box
↑ Lisa Brennan-Jobs
↑ Chris Ann Brennan
↑ Laurene Powell
↑ Reed Paul, Erin Sienna and Eve
↑ Alan Deutschman
↑ Jeffrey S. Young
↑ William L. Simon
↑ Jackling House
↑ Mike Scott
↑ Mike Markkula
↑ Mach kernel
↑ Built-in
↑ Interpersonal
↑ Personal
↑ Michael Eisner
↑ Roy E. Disney
↑ Interim Chief Executive
↑ Newton, Cyberdog, and OpenDoc
↑ Delivering
↑ Stevenotes
↑ Steve - Don't be a mini-player recycle all e-waste
↑ Chiat/Day
↑ Wayne Gretzky
↑ Michael Moritz
↑ Dan'l Lewin
↑ Floyd Norman
↑ Arik Hesseldahl
↑ Product Red
↑ Ramzi Amri
↑ Alta Mesa Memorial Park
↑ James C. Collins
↑ Maria Shriver
پانویس
↑ Peter Elkind. «The trouble with Steve Jobs» (انگلیسی). سیانان مانی، ۵ مارس ۲۰۰۸. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۰ مـه ۲۰۱۲.
↑ MONA SIMPSON. «A Sister’s Eulogy for Steve Jobs» (انگلیسی). نیویورک تایمز، ۳۰ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۱ مـه ۲۰۱۲.
↑ Romain Moisescot. «Timeline» (انگلیسی). allaboutstevejobs. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۷ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ «The life and times of Steve Jobs’ Syrian father» (انگلیسی). alarabiya، ۹ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۲ ژوئیـهٔ ۲۰۱۲.
↑ «Biography for Steve Jobs» (انگلیسی). imdb. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۲ ژوئیـهٔ ۲۰۱۲.
↑ ۶٫۰۶٫۱۶٫۲۶٫۳ Shirin Sadeghi. «Steve Jobs Was an Arab American» (انگلیسی). نیوامریکامدیـا، ۵ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۱ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ ۷٫۰۷٫۱ Rory Cellan-Jones. «Tributes for Apple 'visionary' Steve Jobs» (انگلیسی). BBC، ۵ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۱ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ * Joan Ferrante (2012). Sociology: A Global Perspective. Cengage Learning. p. 218. ISBN 978-1-111-83390-9.
- Shirin Sadeghi (October 6, 2011). "Steve Jobs' Arab-American background and the story of his adoption". New America Media.
- "Steve Jobs Dies: He Was The Most Famous Arab in the World". International Business Times. October 5, 2011.
↑ The Federal Bureau of Investigations; The Federal Bureau of Investigations Staff (February 20, 2012). The FBI File on Steve Jobs. Skyhorse Publishing Inc. pp. 27–. ISBN 978-1-62087-251-2. Retrieved February 16, 2013.
↑ «Paul Reinhold JOBS Clara HAGOPIAN» (انگلیسی). دیجیام وب. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۱ دسامبر ۲۰۱۲.
↑ Ropafadzo Mapimhidze. «Why do hurt people hurt other people?» (انگلیسی). نیوزدی، ۱۱ آوریل ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۱ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ ۱۲٫۰۱۲٫۱۱۲٫۲ Daniel Morrow. «steve jobs» (انگلیسی). امریکن هیستوری، ۲۰ آوریل ۱۹۹۵. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۷ مارس ۲۰۱۲.
↑ Mike Elgan. «What Steve Jobs Means to Silicon Valley» (انگلیسی). کالت او مک، ۵ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۷ ژوئن ۲۰۱۲.
↑ ۱۴٫۰۱۴٫۱۱۴٫۲۱۴٫۳۱۴٫۴۱۴٫۵ «Steve Paul Jobs: Personal Life» (انگلیسی). CNN. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۱ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ ۱۵٫۰۱۵٫۱ MAUREEN DOWD. «Prospero’s Tempestuous Family» (انگلیسی). The New York Times، ۱۱ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۱ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ Mike Fleeman. «Steve Jobs – the Private Man Few Knew» (انگلیسی). پیپل، ۷ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۹ مارس ۲۰۱۲.
↑ «Mona Simpson» (انگلیسی). Fyi (TV network). بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲ دسامبر ۲۰۱۲.
↑ MONA SIMPSON. «A Sister’s Eulogy for Steve Jobs» (انگلیسی). The New York Times، ۳۰ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲ دسامبر ۲۰۱۲.
↑ Romain Moisescot. «Youth» (انگلیسی). allaboutstevejobs. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۱ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ ۲۰٫۰۲۰٫۱۲۰٫۲ «Biography of Steve Jobs» (انگلیسی). stevejobs.info. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۰ مارس ۲۰۱۲.
↑ Dave Serchuk. «Steve Jobs' Liberal, Hippie Education» (انگلیسی). Forbes، ۱۱ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۷ ژوئن ۲۰۱۲.
↑ ۲۲٫۰۰۲۲٫۰۱۲۲٫۰۲۲۲٫۰۳۲۲٫۰۴۲۲٫۰۵۲۲٫۰۶۲۲٫۰۷۲۲٫۰۸۲۲٫۰۹۲۲٫۱۰۲۲٫۱۱۲۲٫۱۲۲۲٫۱۳۲۲٫۱۴۲۲٫۱۵۲۲٫۱۶۲۲٫۱۷۲۲٫۱۸۲۲٫۱۹۲۲٫۲۰۲۲٫۲۱ ایزاکسون، والتر. «سوم». درون استیو جابز (کتاب). ترجمـهٔ مـهدی پاکنـهاد. ستایش، ۱۳۹۰. شابک ۹-۴۱-۵۱۸۴-۶۰۰-۹۷۸.
↑ ایزاکسون، والتر. زندگینامـه استیو جابز. ترجمـهٔ ناصر دادگستر. نارنجی، ۱۳۹۱.
↑ Agencies. «Picture of Neem Karoli Baba attracted Julia Roberts to Hinduism» (انگلیسی). Mid Day، ۸ اکتبر ۲۰۱۰. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۵ اکتبر ۲۰۱۲.
↑ «What really shaped Steve Jobs' view of India - Realms of intuition or the pains of Delhi belly?» (انگلیسی). ایکانامـیک تایمز، ۲۵ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۱ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ ۲۶٫۰۲۶٫۱ «Sought 'enlightenment' in India» (انگلیسی). The Times of India. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۵ اکتبر ۲۰۱۲.
↑ ۲۷٫۰۲۷٫۱ «"Steve Jobs, Apple's iGod: Profile"» (انگلیسی). telegraph، ۱۴ ژانویـهٔ ۲۰۰۹. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۱ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ Walter Armstrong. «Steve Jobs: LSD Was One of The Best Things I've Done in My Life» (انگلیسی). فیکس، ۱۰ نوامبر ۲۰۱۰. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۷ ژوئن ۲۰۱۲.
↑ «Steve Jobs - Investing Value - Business Profile» (انگلیسی). اینوستیگ ولیو. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۱ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ «Steve Wozniak on Apple, Steve Jobs and the Value of a Good Prank» (انگلیسی). نالج وارتون، ۲۰ فوریـهٔ ۲۰۰۸. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۱ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ ۳۱٫۰۳۱٫۱ Diane Bullock. «The Kids of Business Icons: Lisa Brennan-Jobs» (انگلیسی). ماینیـانویل، ۳۱ اوت ۲۰۱۰. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۱ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ Romain Moisescot. «Preparing for the future» (انگلیسی). allaboutstevejobs. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۱ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ Linzmayer, Owen. «Apple Confidential 2.0: The Definitive History of the World's Most Colorful Company» (انگلیسی). books.google، ۲۰۰۴.
↑ Awais Imran. «Steve Jobs Biography By Walter Isaacson Launch Brought Up To October 24th, Pre-Orders Jump 53,555%» (انگلیسی). ردموندپای، ۶ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۷ ژوئن ۲۰۱۲.
↑ «شطرنج آلمانی و گیـاهخواری». donya-e-eqtesad.com. بازبینیشده درون 2016-10-03.
↑ «Steve Jobs: Billion Dollar Hippy» (انگلیسی). بیبیسی، ۱۴ دسامبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۱ ژوئن ۲۰۱۱.
↑ ۳۷٫۰۰۳۷٫۰۱۳۷٫۰۲۳۷٫۰۳۳۷٫۰۴۳۷٫۰۵۳۷٫۰۶۳۷٫۰۷۳۷٫۰۸۳۷٫۰۹۳۷٫۱۰۳۷٫۱۱۳۷٫۱۲۳۷٫۱۳۳۷٫۱۴۳۷٫۱۵ ایزاکسون، والتر. «چهاردهم». درون استیو جابز (کتاب). United States: Simon & Schuster، ۲۰۱۱. شابک ۱-۴۵۱۶-۴۸۵۳-۷.
↑ ۳۸٫۰۳۸٫۱ Steve Jobs. «'You've got to find what you love,' Jobs says» (انگلیسی). نیوز استنفورد، ۱۴ ژوئن ۲۰۰۵. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۲ ژانویـهٔ ۲۰۱۲.
↑ perrya. «Steve Jobs, Apple and The Beatles» (انگلیسی). هابپیجز. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۲ مارس ۲۰۱۲.
↑ Moses Ma. «Unleashing Your Inner Steve Jobs Part 4» (انگلیسی). سایکولوجی تودی، ۲۰ دسامبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۶ اکتبر ۲۰۱۲.
↑ «The Beatles Now on iTunes» (انگلیسی). اپل، ۱۶ نوامبر ۲۰۱۰. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۳ مارس ۲۰۱۲.
↑ ۴۲٫۰۴۲٫۱ Taimur Asad. «Steve Jobs Interview in Playboy (1985)» (انگلیسی). ردموندپای، ۲۲ نوامبر ۲۰۱۰. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۳ آوریل ۲۰۱۲.
↑ Alex Heath. «Why Steve Jobs’ Mercedes Never Had a License Plate» (انگلیسی). کالت او مک، ۲۶ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۶ ژوئیـهٔ ۲۰۱۲.
↑ «A Historical Tour of Silicon Valley» (انگلیسی). اسکاروفی، ۲۰۰۹. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۴ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ John Brownlee. «Apple Co-Founders Steve Wozniak And Ron Wayne Talk About Apple’s Early Years [Video»] (انگلیسی). کالت او مک، ۲۶ اوت ۲۰۱۰. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۷ اکتبر ۲۰۱۲.
↑ Owen W. Linzmayer. «"Apple Confidential: The Real Story of Apple Computer, Inc."» (انگلیسی). دنور پست، ۱۹۹۹. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۰ مارس ۲۰۱۲.
↑ Mary Bellis. «The History of Apple Computers» (انگلیسی). ابوت. کام. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۹ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ Ken Polsson. «Chronology of Personal Computers» (انگلیسی). آیلندنت. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۷ اکتبر ۲۰۱۲.
↑ Jeremy Reimer. «Total share: 30 years of personal computer market share figures» (انگلیسی). Ars Technica، ۱۵ دسامبر ۲۰۰۵. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۱ مارس ۲۰۱۲.
↑ «“Apple, Rising”» (انگلیسی). پاپ هیستوری دیگ، ۱۰ مـهٔ ۲۰۱۰. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۷ اکتبر ۲۰۱۲.
↑ «Apple III» (انگلیسی). وکترونیـاپل ورلد. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۰ مارس ۲۰۱۲.
↑ Richard Innes. «His Opportunity to Change the World» (انگلیسی). اکتس وب. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۱ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ «Top 10 Apple products which flopped» (انگلیسی). نیو لانچس، ۲۱ مارس ۲۰۰۷. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۰ مارس ۲۰۱۲.
↑ Ken Polsson. «Chronology of Apple Computer Personal Computers» (انگلیسی). آیلندنت، ۹ نوامبر ۲۰۱۰. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۰ مارس ۲۰۱۲.
↑ Mary Bellis. «Inventors of the Modern Computer» (انگلیسی). ابوت. کام. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۷ ژوئن ۲۰۱۲.
↑ «100 Most Influential People of All Times for Smartphones and Mobile Devices» (انگلیسی). Google Books.
↑ Chris Seibold. «May 24, 1985: Jobs Fails to Oust Sculley» (انگلیسی). اپل مترس، ۲۴ مـهٔ ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۳ مارس ۲۰۱۲.
↑ ۵۸٫۰۵۸٫۱ «iR.I.P: Steven Paul “Steve” Jobs 1955 –2011» (انگلیسی). ایستلینک مارکتینگ. بایگانیشده از –2011/ نسخهٔ اصلی درون ۱ آوریل ۲۰۱۲.
↑ ۵۹٫۰۵۹٫۱ «10 products that defined Steve Jobs's career» (انگلیسی). The Age. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۸ اکتبر ۲۰۱۲.
↑ Gary Wolf. «Steve Jobs: The Next Insanely Great Thing» (انگلیسی). Wired (magazine)، فوریـهٔ ۱۹۹۶. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۵ آوریل ۲۰۱۲.
↑ «OPENSTEP 4.2, Intel version» (انگلیسی). تستی تک. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۷ سپتامبر ۲۰۱۱.
↑ ۶۲٫۰۶۲٫۱ «Dot Com Entrepreneurs» (انگلیسی). Start Your Business Magazine. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۷ سپتامبر ۲۰۱۱.
↑ «Tim Berners-Lee's original World Wide Web browser» (انگلیسی). History of the World Wide Web. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۶ آوریل ۲۰۱۲.
↑ «The website of the world's first-ever web server» (انگلیسی). تاریخچه وب جهان گستر، ۲۰۰۸. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۶ آوریل ۲۰۱۲.
↑ ۶۵٫۰۶۵٫۱ ammar. «Mac OS X Turns 10 tomorrow» (انگلیسی). اسمش آیفون، ۲۳ مارس ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۷ سپتامبر ۲۰۱۱.
↑ Tom Hormby. «The Pixar Story: Dick Shoup, Alex Schure, George Lucas, Steve Jobs, and Disney» (انگلیسی). لواندمک، ۲۳ ژانویـهٔ ۲۰۰۶. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۰ اکتبر ۲۰۱۲.
↑ «Our-Story 1986» (انگلیسی). Pixar. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۰ اکتبر ۲۰۱۲.
↑ Alvy Ray Smith. «History Pixar Founding Documents» (انگلیسی). الوی ری. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۶ آوریل ۲۰۱۲.
↑ «Pixar Animation Studios» (انگلیسی). پیکسار. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۰ اکتبر ۲۰۱۲.
↑ «pixar timeline» (انگلیسی). Pixar. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۰ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ ۷۱٫۰۷۱٫۱ «pixar timeline» (انگلیسی). Pixar. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۰ اکتبر ۲۰۱۲.
↑ Paul R. La Monica. «Disney buys Pixar» (انگلیسی). سیانان مانی، ۲۵ ژانویـهٔ ۲۰۰۶. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۷ آوریل ۲۰۱۲.
↑ LAURA M. HOLSON. «Disney Agrees to Acquire Pixar in a $7.4 Billion Deal» (انگلیسی). The New York Times، ۲۵ ژانویـهٔ ۲۰۰۶. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۰ اکتبر ۲۰۱۲.
↑ Stryker. «Steve Jobs, 1955 – 2011» (انگلیسی). اسپلشنولوژی. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۷ آوریل ۲۰۱۲.
↑ «Apple Formally Names Jobs as Interim Chief» (انگلیسی). The New York Times، ۱۷ سپتامبر ۱۹۹۷. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۹ آوریل ۲۰۱۲.
↑ hehuang. «Apple 'S Change» (انگلیسی). اپ اپرس، اکتبر ۲۰۰۸. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۹ آوریل ۲۰۱۲.
↑ ۷۷٫۰۷۷٫۱ «Homage to Steve Jobs - A Pioneer of Function and Form» (انگلیسی). World Intellectual Property Organization، دسامبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۰ آوریل ۲۰۱۲.
↑ Henry Norr. «MACWORLD EXPO Permanent Jobs Apple CEO finally drops `interim' from title» (انگلیسی). San Francisco Chronicle، ۶ ژانویـهٔ ۲۰۰۰. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۱ آوریل ۲۰۱۲.
↑ Sean P. Aune. «A Look Back At The Introduction Of the iPod» (انگلیسی). تکنوبوفالو، ۱۲ آوریل ۲۰۱۰. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۹ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ «iTunes Store Top Music Retailer in the US» (انگلیسی). Apple Inc.، ۳ آوریل ۲۰۰۸. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۹ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ Mathew Honan. «Apple unveils iPhone» (انگلیسی). Macworld، ۹ ژانویـهٔ ۲۰۰۷. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۹ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ «iPad Available in US on April 3» (انگلیسی). Apple Inc.، ۵ مارس ۲۰۱۰. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۹ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ «Steve Jobs’ Legacy: Real Artists Ship» (انگلیسی). ان لیدینگ ول، ۶ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۱ آوریل ۲۰۱۲.
↑ ۸۴٫۰۸۴٫۱ David Goldman. «$1 tech executives» (انگلیسی). سیانان مانی، ۹ نوامبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۱ اکتبر ۲۰۱۱.
↑ Awais Imran. «Steve Jobs Annual Salary At Apple (1997-2011) Was Less Than Yours» (انگلیسی). ردموندپای، ۱۱ نوامبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۲ آوریل ۲۰۱۲.
↑ ۸۶٫۰۸۶٫۱۸۶٫۲ «100 Most Influential People of All Times (Mobi History)» (انگلیسی). Google Books.
↑ Tom Hormby. «'Think Different': The Ad Campaign that Restored Apple's Reputation» (انگلیسی). لو اند مک، ۴ سپتامبر ۲۰۰۷. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۹ ژوئیـهٔ ۲۰۱۲.
↑ «"Think Different" ad perfectly describes Steve Jobs' life on earth» (انگلیسی). سیبیاس نیوز، ۶ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۹ ژوئیـهٔ ۲۰۱۲.
↑ SHAN CARTER. «Steve Jobs’s Patents» (انگلیسی). The New York Times، ۲۳ نوامبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۱ اکتبر ۲۰۱۲.
↑ Chloe Albanesius. «Apple Unveils Updated iPod Nano, Touch» (انگلیسی). پیسی مگزین، ۴ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۸ ژوئن ۲۰۱۲.
↑ ED NASH. «How Steve Jobs Saved the Music Industry» (انگلیسی). The Wall Street Journal، ۲۱ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۶ ژوئیـهٔ ۲۰۱۲.
↑ KEVIN O’GRADY. «TECHNO FILE: How Jobs saved the music industry» (انگلیسی). بیزینس دی، ۳۱ اوت ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۶ ژوئیـهٔ ۲۰۱۲.
↑ Mg Siegler. «Steve Jobs Resigns As CEO Of Apple» (انگلیسی). TechCrunch، ۲۴ اوت ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۵ آوریل ۲۰۱۲.
↑ «Steve Jobs Resigns as CEO of Apple» (انگلیسی). اپل، ۲۴ اوت ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۵ آوریل ۲۰۱۲.
↑ Chris Smith. «Steve Jobs resignation sees Apple stock tumble» (انگلیسی). TechRadar، ۲۵ اوت ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۵ آوریل ۲۰۱۲.
↑ SUSANNA KIM. «Future of Steve Jobs' $6.7 Billion Wealth Likely to Remain as Private As He Was» (انگلیسی). ABC News، ۷ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۸ آوریل ۲۰۱۲.
↑ «Steve Jobs» (انگلیسی). Forbes. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۸ آوریل ۲۰۱۲.
↑ Leigh Sales. «Sales interview with Jeffrey S. Young» (انگلیسی). استرالین برادکستینگ کورپوریشن، ۶ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۹ اکتبر ۲۰۱۱.
↑ Ryan Block. «Live from Macworld 2007: Steve Jobs keynote» (انگلیسی). انگجت، ۹ ژانویـهٔ ۲۰۰۷. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۹ اکتبر ۲۰۱۱.
↑ Geoff Colvin. «Steve Jobs' bad bet» (انگلیسی). سیانان مانی، ۹ مارس ۲۰۰۷. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۹ اکتبر ۲۰۱۱.
↑ ۱۰۱٫۰۱۰۱٫۱ «100 Most Influential People of All Times» (انگلیسی). Google Books.
↑ ۱۰۲٫۰۱۰۲٫۱ Brian Dumaine. «AMERICA'S TOUGHEST BOSSES In an era of endless restructuring, cutting heads like Robespierre on a rampage is just average. These leaders inflict pain by messing with your mind as well. Here's what they're like to work for.» (انگلیسی). سیانان مانی، ۱۸ اکتبر ۱۹۹۳. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۹ اکتبر ۲۰۱۱.
↑ KATIE HAFNER. «Steve Jobs's Review of His Biography: Ban It» (انگلیسی). The New York Times، ۳۰ آوریل ۲۰۰۵. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۹ آوریل ۲۰۱۲.
↑ Floyd Norman. «Steve Jobs: A Tough Act to Follow» (انگلیسی). جیمهیل مدیـا، ۱۹ ژانویـهٔ ۲۰۰۹. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۰ اکتبر ۲۰۱۱.
↑ Robert McMillan. «Linus Torvalds: The King of Geeks (And Dad of 3)» (انگلیسی). وایرد، ۲۰ مارس ۲۰۱۲. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۵ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ Michael Liedtke. «Steve Jobs resigns from Gap’s board» (انگلیسی). برکلی دیلی پلنت، ۵ اکتبر ۲۰۰۲. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۰ آوریل ۲۰۱۲.
↑ ۱۰۷٫۰۱۰۷٫۱ Jay Greene. «Steve Jobs and Bill Gates: It's complicated» (انگلیسی). CNET، ۲۴ اوت ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۲ اکتبر ۲۰۱۲.
↑ ۱۰۸٫۰۱۰۸٫۱ Bill Gates. «Remembering Steve Jobs» (انگلیسی). گیتس نوتس، ۵ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۷ ژانویـهٔ ۲۰۱۲.
↑ ۱۰۹٫۰۱۰۹٫۱ Charles Cooper. «If Apple can go home again, why not Dell?» (انگلیسی). CNET، ۹ مـهٔ ۲۰۰۸. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۰ آوریل ۲۰۱۲.
↑ JOHN MARKOFF. «Michael Dell Should Eat His Words, Apple Chief Suggests» (انگلیسی). The New York Times، ۱۶ ژانویـهٔ ۲۰۰۶. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۰ آوریل ۲۰۱۲.
↑ «Management team» (انگلیسی). Google. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۵ اکتبر ۲۰۱۲.
↑ «Dr. Eric Schmidt Resigns from Apple’s Board of Directors» (انگلیسی). ۳ اوت ۲۰۰۹. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱ اکتبر ۲۰۱۲.
↑ Todd Wasserman. «The 10 Best Tech Rivalries of All Time» (انگلیسی). مشیبل، ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۲. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱ اکتبر ۲۰۱۲.
↑ Amit Chahar. «Steve Jobs – An artist who changed the world» (انگلیسی). یـانگبلا، ۲۹ اوت ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۳ آوریل ۲۰۱۲.
↑ Elizabeth Stuart. «Steve Jobs' philanthropy: Did he give anonymously or not at all?» (انگلیسی). دیزرت نیوز، ۱۲ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۳ آوریل ۲۰۱۲.
↑ «two of many ways you can fight AIDS» (انگلیسی). Apple Inc.. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۸ اکتبر ۲۰۱۲.
↑ Makoto Miyazaki. «Bono Defends Steve Jobs After Criticism About Apple Ex-CEO’s Philanthropy» (انگلیسی). بلومبرگ ال. پی.، ۲ سپتامبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۸ ژانویـهٔ ۲۰۱۱.
↑ ۱۱۸٫۰۱۱۸٫۱ Andrew S. Ross. «"Steve Jobs bio sheds light on Obama relationship"» (انگلیسی). San Francisco Chronicle، ۱ نوامبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۴ ژانویـهٔ ۲۰۱۲.
↑ «CAMPAIGN CONTRIBUTION SEARCH» (انگلیسی). نیوز مـیت. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۴ ژانویـهٔ ۲۰۱۲.
↑ ۱۲۰٫۰۱۲۰٫۱۱۲۰٫۲ Benny Evangelista. «Apple's Jobs has cancerous tumor removed He'll take a month off to recuperate» (انگلیسی). San Francisco Chronicle، ۲ اوت ۲۰۰۴. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۵ آوریل ۲۰۱۲.
↑ ۱۲۱٫۰۱۲۱٫۱ DAN CHILDS and KEVIN DOLAK. «Steve Jobs' Pancreatic Cancer: A Timeline» (انگلیسی). ABC News، ۶ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۵ آوریل ۲۰۱۲.
↑ Philip Elmer-DeWitt. «Why does Steve Jobs look so thin?» (انگلیسی). سیانان مانی، ۱۳ ژوئن ۲۰۰۸. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۵ آوریل ۲۰۱۲.
↑ Graham Smith. «Steve Jobs doomed himself by shunning conventional medicine until too late, claims Harvard expert» (انگلیسی). Daily Mail، ۱۴ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۵ آوریل ۲۰۱۲.
↑ ۱۲۴٫۰۱۲۴٫۱۱۲۴٫۲ Katie Marsal. «Steve Jobs worked on Apple's 'next product' the day before he died» (انگلیسی). AppleInsider، ۱۹ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۵ آوریل ۲۰۱۲.
↑ «Letter from Steve Jobs» (انگلیسی). اپل (شرکت)، ۲۴ اوت ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۵ آوریل ۲۰۱۲.
↑ ۱۲۶٫۰۱۲۶٫۱ Julianne Pepitone. «Steve Jobs: The homepage tributes» (انگلیسی). سیانان مانی، ۶ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۵ آوریل ۲۰۱۲.
↑ NED POTTER , COLLEEN CURRY and MICHAEL S. JAMES. «Steve Jobs Dies: Apple Chief Made Early Personal Computer, Created iPad, iPod, iPhone» (انگلیسی). ABC News، ۵ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۵ آوریل ۲۰۱۲.
↑ Karen Gullo. «Steve Jobs Died at Home of Respiratory Arrest Related to Pancreatic Cancer» (انگلیسی). Bloomberg L.P.، ۱۱ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۵ آوریل ۲۰۱۲.
↑ Susanna Kim. «Steve Jobs’ Funeral Takes Place» (انگلیسی). ABC News، ۷ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۵ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ Michael S. James. «Steve Jobs Died of Respiratory Arrest Amid Pancreatic Tumor» (انگلیسی). ABC News، ۱۰ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۵ آوریل ۲۰۱۲.
↑ YUKARI IWATANI KANE And GEOFFREY A. FOWLER. «Steven Paul Jobs, 1955-2011» (انگلیسی). The Wall Street Journal، ۶ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۷ ژانویـهٔ ۲۰۱۲.
↑ «Statement by Apple’s Board of Directors» (انگلیسی). اپل، ۵ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۵ آوریل ۲۰۱۲.
↑ «Steve Jobs Dead at 56: Apple Founder Resigns for Health Reasons, Fans Mourn Around World» (انگلیسی). ABC، ۵ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۸ اکتبر ۲۰۱۲.
↑ «Special Report: Apple co-founder Steve Jobs dead at 56» (انگلیسی). CBS، ۵ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۸ اکتبر ۲۰۱۲.
↑ «NBC Special Report - Steve Jobs Has Passed Away» (انگلیسی). NBC، ۵ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۵ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ «"Statement by the President on the Passing of Steve Jobs"» (انگلیسی). White House، ۵ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۵ آوریل ۲۰۱۲.
↑ «"The Prime Minister has spoken of the 'tremendous legacy' left by Steve Jobs.» (انگلیسی). شماره ۱۰ خیـابان داونینگ، ۶ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۵ آوریل ۲۰۱۲.
↑ ۱۳۸٫۰۱۳۸٫۱۱۳۸٫۲۱۳۸٫۳۱۳۸٫۴۱۳۸٫۵ Doug Aamoth. «Apple: Steve Jobs Has Died» (انگلیسی). Time (magazine)، ۵ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۷ ژانویـهٔ ۲۰۱۱.
↑ Rachel Metz. «Apple co-founder Wozniak says he'll miss Jobs» (انگلیسی). یواسای تودی، ۶ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۵ آوریل ۲۰۱۲.
↑ ۱۴۰٫۰۱۴۰٫۱ Ben Parr. «Google Founders: Steve Jobs Was an Inspiration» (انگلیسی). Mashable، ۵ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۶ آوریل ۲۰۱۲.
↑ «زندگی نامـه استیو جابز».
↑ Frederic Golden. «Other Maestros of the Micro» (انگلیسی). Time (magazine)، ۳ ژانویـهٔ ۱۹۸۳. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۳ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ «The National Medal of Technology and Innovation Recipients» (انگلیسی). اداره پتنت و نشانتجاری ایـالات متحده. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۸ اکتبر ۲۰۱۱.
↑ Brent Schlender. «25 most powerful people in business» (انگلیسی). سیانان مانی، ۲۷ نوامبر ۲۰۰۷. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۳ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ Brent Schlender. «The power of Steve Jobs» (انگلیسی). سیانان مانی، ۲۷ نوامبر ۲۰۰۷. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۳ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ «Inductees of the California Hall of Fame» (انگلیسی). موزه کالیفرنیـا، ۲۰۰۸. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۸ اکتبر ۲۰۱۱.
↑ «Steve Jobs bigger than Oprah» (انگلیسی) (PDF). Junior Achievement، اوت ۲۰۰۹. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۸ اکتبر ۲۰۱۱.
↑ Adam Lashinsky. «The decade of Steve - How Apple's imperious, brilliant CEO transformed American business» (انگلیسی). CNN، ۵ نوامبر ۲۰۰۹. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۳ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ «The World's Most Powerful People» (انگلیسی). Forbes، ۲۰۱۰. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۸ اکتبر ۲۰۱۱.
↑ Brian Osborne. «The Financial Times names Steve Jobs 2010 Person of the Year» (انگلیسی). گیک داتکام، ۲۷ دسامبر ۲۰۱۰. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۳ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ Richard roEper. «Steve Jobs’ impact goes far beyond phones, computers» (انگلیسی). Chicago Sun-Times، ۶ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۳ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ «Steve Jobs» (انگلیسی). The Daily Telegraph، ۶ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۳ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ «"Leading article: The sad loss of one of a kind"» (انگلیسی). The Independent، ۷ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۳ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ Alistair Fairweather. «Steve Jobs: A genius to the end» (انگلیسی). Mail & Guardian، ۷ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۰ ژانویـهٔ ۲۰۱۲.
↑ JOHN MARKOFF. «Apple’s Visionary Redefined Digital Age» (انگلیسی). The New York Times، ۵ اکتبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۷ اکتبر ۲۰۱۲.
↑ JOE NOCERA. «What Makes Steve Jobs Great» (انگلیسی). The New York Times، ۲۶ اوت ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۳ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ CLAIRE CAIN MILLER. «Where Some Earn Enmity, Jobs Won Affection» (انگلیسی). The New York Times، ۲۵ اوت ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۳ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ «Steve Jobs statue unveiled in Hungary science park» (انگلیسی). GlobalPost، ۲۱ دسامبر ۲۰۱۱. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۱۰ ژانویـهٔ ۲۰۱۲.
↑ «Thomas Edison, Steve Jobs top young adult list of greatest innovators» (انگلیسی). لسآنجلس تایمز، ۲۷ ژانویـهٔ ۲۰۱۲. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۳ مـهٔ ۲۰۱۲.
↑ John A. Byrne. «The 12 greatest entrepreneurs of our time» (انگلیسی). سیانان مانی، ۹ آوریل ۲۰۱۲. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی درون ۲۷ اکتبر ۲۰۱۲.
↑ ثبت خانۀ استیو جابز بهعنوان یک 'اثر تاریخی' بیسیسی فارسی
↑ ثبت خانۀ استیو جابز بهعنوان یک 'اثر تاریخی' بیبیسی فارسی
↑ http://www.cultofmac.com/310397/meet-official-cast-steve-jobs-movie/
↑ http://www.slashfilm.com/steve-jobs-movie-flashbacks
پیوند بـه بیرون
سخنرانیها
فیلم سخنرانی جابز درون دانشگاه استنفورد دربارهٔ زندگی خودش (با زیرنویس فارسی) درون یوتیوب
- سخنرانی استیو جابز درون جشن فارغالتحصیلی دانشجویـان دانشگاه استنفورد
- صفحه استیو جابز درون وبگاه IMDb
- اخبار مربوط بـه استیو جابز درون نیویورک تایمز
- اخبار مربوط بـه استیو جابز درون والاستریت ژورنال
- اخبار مربوط بـه استیو جابز درون گاردین
گفتگوها
- Smithsonian Institution Oral History Interview (PDF) — April 20، 1995
- Wired: The Next insanely Great Thing — فوریـه ۱۹۹۶
نگارهها
- Remembering Steve Jobs: Photo Gallery Throughout The Years
- Steve Jobs | ۱۹۵۵–۲۰۱۱
استیو جابز درون پروژههای
گفتاوردهای مرتبط درون ویکیگفتاورد
نگارخانـهٔ مرتبط درون ویکیانبار
خبرهای مرتبط درون ویکیخبر
استیو جابز
شغل
- تاریخچه اپل
- نکست
- پیکسار
- بازگشت بـه اپل
کتابها
- اسطوره: استیو جابز
- استیو جابز
- بازگشت مجدد استیو جابز
فیلمها
- iSteve
- جابز
- غارتگران دره سیلیکون (فیلم)
- Steve Jobs: The Lost Interview
- Triumph of the Nerds'
خانواده
- مونا سیمپسون ()
- لورن پاول جابز (بیوه)
- Lisa Brennan-Jobs ()
سایر
- Stevenote
- حوزه تحریف حقیقت
- Jackling House
- Venus
- ۱۹۸۴ Commercial
- متفاوت فکر کنید
دادههای کتابخانـهای
- WorldCat Identities
- VIAF: 84237107
- LCCN: n87883336
- ISNI: 0000 0000 7861 3326
- GND: 118868284
- SELIBR: 347377
- SUDOC: 03004460X
- BNF: cb12154091r (دادهها)
- BIBSYS: 5081107
- ULAN: 500333099
- MBA: 85fe4494-c134-44dd-ba92-7e7cd6eff3e4
- NLA: 49863558
- NDL: 00620888
- NKC: js20050718011
- ICCU: IT\ICCU\TO0V\653584
- BNE: XX5098457
- CINII: DA17359034
- SNAC: w64t785j
پیکسار
فیلمهای بلند
منتشر شده
- داستان اسباببازی (۱۹۹۵)
- زندگی یک حشره (۱۹۹۸)
- داستان اسباببازی ۲ (۱۹۹۹)
- شرکت هیولاها (۲۰۰۱)
- در جستجوی نمو (۲۰۰۳)
- شگفتانگیزان (۲۰۰۴)
- ماشینها (۲۰۰۶)
- راتاتویی (۲۰۰۷)
- وال-ئی (۲۰۰۸)
- بالا (۲۰۰۹)
- داستان اسباببازی ۳ (۲۰۱۰)
- ماشینها ۲ (۲۰۱۱)
- دلیر (۲۰۱۲)
- دانشگاه هیولاها (۲۰۱۳)
- درون و بیرون (۲۰۱۵)
- دایناسور خوب (۲۰۱۵)
- در جستجوی دوری (۲۰۱۶)
- ماشینها ۳ (۲۰۱۷)
- کوکو (۲۰۱۷)
اکران آینده
فیلمهای کوتاه
اصلی
- چراغ مطالعه کوچکتر (۱۹۸۶)
- Red's Dream (۱۹۸۷)
- اسباببازی فلزی (۱۹۸۸)
- Knick Knack (۱۹۸۹)
- بازی جری (۱۹۹۷)
- برای پرندگان (۲۰۰۰)
- ماشین جدید مایک (۲۰۰۲)
- Boundin' (۲۰۰۳)
- Jack-Jack Attack (۲۰۰۵)
- Mr. Incredible and Pals (۲۰۰۵)
- گروه تکنفره (۲۰۰۵)
- ماتر و روح (۲۰۰۶)
- Lifted (۲۰۰۶)
- دوست تو موش صحرایی (۲۰۰۷)
- اجی مجی لاترجی! (۲۰۰۸)
- Rescue Squad Mater (۲۰۰۸)
- Mater the Greater (۲۰۰۸)
- اِل ماتدور (۲۰۰۸)
- BURN-E (۲۰۰۸)
- Tokyo Mater (۲۰۰۸)
- نیمـه ابری (۲۰۰۹)
- Dug's Special Mission (۲۰۰۹)
- جرج و ای.جی. (۲۰۰۹)
- روز و شب (۲۰۱۰)
- La Luna (۲۰۱۱)
- Hawaiian Vacation (۲۰۱۱)
- ریزه مـیزه (۲۰۱۱)
- رپارتی جور کن (۲۰۱۲)
- The Legend of Mor'du (۲۰۱۲)
- چتر آبی (۲۰۱۳)
- Party Central (۲۰۱۳)
- گدازه (۲۰۱۴)
- تیم محشر سانجای (۲۰۱۵)
- اولین قرار رایلی؟ (۲۰۱۵)
- پایپر (۲۰۱۶)
- لو (۲۰۱۷)
مرتبط با فیلمهای بلند
- ماشین جدید مایک (۲۰۰۲)
- حمله جک-جک (۲۰۰۵)
- ماتر و روح (۲۰۰۶)
- دوست شما موش فاضلاب (۲۰۰۷)
- برن-ئی (۲۰۰۸)
- مأموریت ویژه دوگ (۲۰۰۹)
- جرج و ای.جی. (۲۰۰۹)
- تعطیلات هاوایی (۲۰۱۱)
- فرای کوچک (۲۰۱۱)
- دایناسور رکس (۲۰۱۲)
- افسانـه موردو (۲۰۱۲)
مجموعههای کوتاه
- کارتون ماشینها (۲۰۰۸–)
- کارتون داستان اسباببازیها (۲۰۱۱–۲۰۱۲)
مجموعه فیلمها
- داستان اسباببازیها (۱۹۹۵–تاکنون)
- شرکت هیولاها (۲۰۰۱–۲۰۱۳)
- در جستجوی نمو (۲۰۰۳–۲۰۱۶)
- شگفتانگیزان (۲۰۰۴–تاکنون)
- ماشینها (۲۰۰۶–تاکنون)
تولیدان مرتبط
- ماجراهای آندره و والی بی (۱۹۸۴)
- ۱۹۰۶ (آینده)
گردآوریها
- داستانهای تاینی توی (۱۹۹۶)
- مجموعه فیلمهای کوتاه پیکسار - جلد ۱ (۲۰۰۷)
- مجموعه فیلمهای کوتاه پیکسار - جلد ۲ (۲۰۱۲)
مستندها
محصولات
- رایـانـه تصویری پیکسار
- رندرمن
- ماریونت
اشخاص
- جان لستر
- ادوین کتمول
- استیو جابز
- آلوی ری اسمـیت
- جیم موریس
- پیت داکتر
- اندرو استنتون
- برد برد
- لی آنکریچ
- گری رایدستورم
- برندا چپمن
- برد لوییز
- باب پیترسون
- جو رنفت
- مارک اندروز
- داگ سویتلند
- رونی دل کارمن
- دن اسکنلون
همچنین ببینید
- فهرست شخصیتهای پیکسار
- فهرست جوایز و نامزدیهای پیکسار (فیلمهای بلند
- فیلمهای کوتاه)
- فهرست ارجاعات فیلمهای پیکسار