شرایط آب و هوایی، بذر پسته کاشت داشت و برداشت درخت پسته
شرایط آب و هوایی و رشد درخت پسته
درخت پسته جهت رشد مناسب بـه تابستانهای گرم وخشک و زمستانهای نسبتا سرد نیـاز دارد. بذر پسته رطوبت بالا درون فصل رشد به منظور این درخت مناسب نیست و موجب شیوع بیماریهای قارچی مـیشود. بذر پسته درخت پسته قادر هست گرمای ۴۵ درجه تابستان و ۲۰- درجه زمستان را تحمل کند اما بـه سرمای بهار بسیـار حساس هست و سبب نابودی گلها و مـیوههای تازه تشکیل شده مـیشود. با وجود تحمل سرمای نسبتا زیـاد درون زمستان، این درخت جهت تولید محصول مناسب بـه زمستانهای بدون یخبندان نیـاز دارد. گزارشهای مختلف نشان مـیدهد درختان پسته ایران درون زمستان و فصل خواب، سرمای ۷- که تا ۹- را بدون آسیب دیدگی تحمل مـیکنند.
نیـاز سرمایی درخت پسته
پسته یک درخت خزاندار هست و درون زمستان برگهایش مـیریزد. درختان خزاندار جهت گلدهی و تولید محصول مناسب نیـاز بـه یک مـیزان ساعت بهینـه از نیـاز سرمایی درون فصل زمستان دارند (دمای ۰-۷.۲ درجه سانتیگراد). نیـاز سرمایی درختان پسته، بسته بـه رقم متفاوت بوده و از ۶۰۰ که تا ۱۲۰۰ ساعت ذکر شده است. البته ممکن هست ارقامـی از پسته وجود داشته باشند کـه نیـاز سرمایی متفاوتی داشته باشند. درون ارقام پسته ایران رقم کله قوچی پایینترین نیـاز سرمایی (۶۰۰ ساعت) و رقم اکبری بالاترین نیـاز سرمایی (۱۲۰۰ ساعت) را داراست. ارقام احمدآقایی و فندقی بین این دو رقم قرار دارند. عدم تامـین نیـاز سرمایی درون پسته سبب کاهش رشد رویشی، تولید برگهای غیرطبیعی، تاخیر درون گلدهی و مـیزان عملکرد پایین مـیشود.
برای آشنایی با انواع پسته بـه مقاله انواع پسته و ارقام مختلف آن درون ایران و جهان مراجعه کنید.
نیـاز گرمایی
درخت پسته جهت تولید محصول بهینـه و با کیفیت بـه مـیزان ۲۲۰۰ که تا ۲۸۰۰ واحد گرمایی نیـاز دارد.
واحد گرمایی مورد نیـاز از رابطه زیر بـه دست مـیآید:
واحد گرمایی = تعداد روزهای ماه (فروردین که تا مـهر) × (۲/ متوسط حداکثر دمای ماهیـانـه + متوسط حداقل دمای ماهیـانـه)
روشهای مختلف کاشت و تکثیر پسته
درخت پسته درون خاکهای شنی لومـی بهترین رشد را دارد و خاکهای سنگین مناسب کاشت پسته نیستند. هر چند اخیرا با استفاده کشت بافت امکان تکثیر پسته فراهم شده اما بهطور کلی از دو روش خوابانیدن شاخه و کاشت بذر جهت تکثیر پسته استفاده مـیشود. معمولترین روش تکثیر پسته استفاده از بذر و سپس انجام عمل پیوند است. روشهای مختلف کشت بذر نیز عبارتند از: بذر پسته ۱- کاشت مستقیم بذر درون زمـین اصلی ۲- کاشت بذر درون خزانـه ۳- کاشت بذر درون گلدان های پلاستیکی. درون روشهای ۲ و ۳ بعد از سبز شدن بذر، درون سال بعد درون فصل زمستان گیـاهان را بـه زمـین اصلی منتقل مـیکنند.
از آنجا کـه درخت پسته دوپایـه هست برای تولید محصول حتما در باغ، ارقام نر و ماده موجود باشند. معمولا کشاورزان بذر پسته بادامـی زرند را مـیکارند و در سن ۲ که تا ۳ سالگی رقم دلخواه خود را بر روی آن پیوند مـیزنند. از سه نوع پیوند لولهای، شکمـی و اسکنـه درون ایران استفاده مـیشود. معمولترین نوع پیوند مورد استفاده، پیوند لولهای هست که درون اواخر اردیبهشت و اوایل خرداد صورت مـیگیرد.
آبیـاری درخت پسته
پسته مقاومت خوبی بـه خشکی دارد ولی جهت تولید محصول بهینـه و باکیفیت بـه آبیـاری منظم نیـاز دارد کـه دور آبی و مـیزان آب بسته بـه سن گیـاه، اقلیم و بافت خاک متفاوت است. معمولا درون سنین یک که تا ۳ سالگی، درخت پسته بـه دلیل نداشتن ریشـههای عمـیق حتما با دور آبی کم (۷ که تا ۱۰ روز) آبیـاری شوند. دور آبیـاری درون درختان ۳ که تا ۶ سالگی بـه ۱۲ الی ۲۰ روز افزایش مـییـابد. درختان با سن ۶ سال و بالاتر بهصورت ماهی یکبار آبیـاری مـیشوند. نکته قابل توجه اینکه درون زمانی کـه دور آبی ماهیـانـه مـیباشد حجم آبی کـه به درخت داده مـیشود بایستی زیـاد باشد که تا رطوبت بـه عمق خاک نفوذ کند.
اخیرا از آبیـاری قطرهای درون بعضی از باغات پسته ایران استفاده مـیشود کـه با این روش مـیزان مصرف آب بـه یک سوم کاهش مـییـابد. درون این روش، درخت درون یک دوره ۳ روزه بهصورت قطرهای آبیـاری مـیشود و دور آبیـاری نیز ۱۵ روزه است.
بایستی توجه داشت کـه رطوبت زیـاد درون زمـین موجب بروز بیماریهای پوسیدگی یقه و ریشـهای درون درخت پسته مـیشود.
هرس درختان پسته
به طور کلی هرس درون درخت پسته بـه دو صورت کلی تقسیمبندی مـیشود: ۱- هرس فرم ۲- هرس باروری.
هرس فرم و هرس جامـی باز
هدف از انجام هرس فرم تربیت و فرمدهی درختان جوان پسته، ایجاد اسکلت قوی و محکم و شکل مناسب درخت هست به نحوی کـه عملیـات مختلف باغی و برداشت محصول بـه بهترین صورت انجام گیرد. درختان پسته درون آمریکا بـه روش جامـی باز تربیت مـیشوند.
هرس جامـی باز طی ۵ سال بهصورت زیر انجام مـیشود:
سال اول
در هرس جامـی باز درون اولین فصل خواب بعد از گرفتن پیوند، پاجوشها را حذف و درختان پیوندی از ارتفاع ۹۰ که تا ۱۰۰ سانتیمتری سربرداری مـیشوند. این عمل سبب تقویت اسکلت درخت و شاخههای پیوندی و جانبی مـیشود. طی هرس جامـی پاجوشها و تنـه جوشهای بـه وجود آمده درون بالا و پایین پیوندک حتما حذف شود.
سال دوم
در دومـین فصل رشد درون اردیبشـهت حتما شاخههای جانبی بـه وجود آمده از سربرداری را بـه صورت جامـی باز تربیت کرد. درون واقع ۳ تا ۴ شاخه درون جهات مناسب بهگونـهای کـه حالت جامـی باز ایجاد شود انتخاب و بقیـه شاخهها حذف مـیشوند. درون دومـین فصل خواب شاخههای انتخاب شده درون فصل قبل از ارتفاع ۲۵ که تا ۳۵ سانتی متری سربرداری مـیشود و برای تشکیل فرم جامـی باز بـه همدیگر بسته مـیشوند.
سال سوم
در سومـین فصل رشد پاجوشها حذف مـیشوند و از رشد بیش از حد شاخههای جانبی جلوگیری مـیشود. درون فصل زمستان عملیـات سربرداری شاخههای ثانویـه شبیـه سال دوم انجام مـیگیرد.
سال چهارم
در طول فصل رشد درون سال چهارم شاخههای پر رشد سربرداری و پاجوشها حذف مـیشوند و البته حتیالامکان فرم جامـی حفظ مـیگردد. درون زمستان فصل چهارم فقط شاخههای باریک و طویل، و شاخههایی کـه دارای رشد عمودی هستند و سبب رقابت مـیشوند حذف مـیشود.
سال پنجم
در سال پنجم معمولا شکل جامـی درخت ایجاد شده هست و چنانچه شاخههایی وجود دارند کـه فرم مناسبی بـه درخت نمـیدهند و حذف آنـها سبب تکمـیل شدن فرم جامـی مـیشود حتما حذف شوند.
توجه کنید درون باغداری سنتی معمولا هرس فرم صورت نمـیگیرد.
هرس باروری
با توجه بـه اینکه درختان پسته دارای سالآوری هستند یعنی درون یک سال محصول بسیـار زیـادی تولید مـیکنند و در سال بعدی محصول کمـی دارند، انجام هرس باروری مـیتواند از شدت سالآوری بکاهد. هرس باردهی شامل هرس تنک شاخه و هرس سربرداری مـیشود. حذف پاجوشها نیز مـیتواند درون زیرمجموعه این هرس طبقهبندی شود.
هرس تنک شاخه
در این هرس، جهت کاهش سالآوری و تقویت شاخهها و خوشـههای گل سال بعد، تعداد شاخههای مـیوه دهنده درخت را قبل از سال پر محصول بـه مـیزان نصف کاهش مـیدهند. این عملیـات درون فصل زمستان صورت مـیگیرد.
هرس سربرداری
در این هرس، بـه منظور کاهش رشد رویشی جوانـه انتهایی، تقویت رشد شاخههای جانبی و افزایش محصول، شاخهها درون فصل خواب سربرداری مـیشوند.
علاوه بر روشهای ذکر شده درون انجام هرس، شاخههای مزاحم، خشک، آلوده و شاخههایی کـه در موقعیت مکانی مناسبی قرار ندارند حتما حذف شوند.
کوددهی درخت پسته
در درختان پسته بسته بـه سن درخت، نوع بافت خاک، مـیزان عناصر خاک بر اساس تجزیـه خاک و برگ، درون فصل زمستان، فصل رشد و مـیوهدهی و نیز بعد از برداشت محصول توصیـه کودی صورت مـیگیرد. از کودهایی، ی و مرغی و دیگر کودهای آلی وکودهای شیمـیایی جهت تغذیـه درخت پسته استفاده مـیگردد.
آفات و بیماری های پسته
آفات و بیماریها درون باغات پسته سبب کاهش رشد رویشی و محصول درخت مـیشوند. معمولترین آفات درختان پسته عبارتند از: پسیل پسته، پروانـه چوب خوار پسته، پروانـه مـیوه خوار پسته، پروانـه برگ خوار پسته، پروانـه پوست خوار پسته، انواع شپشکها، انواع سنها و کنـهها. جهت مبارزه با این آفات از روشهای مبارزه بیولوژیک و شیمـیایی استفاده مـیشود.
بیماریهای مـهم درختان پسته عبارتند از: بیماری پوسیدگی طوقه و ریشـه پسته (گموز)، خشکیدگی شاخه و سرشاخه، نماتد مولد غده و ریشـه، زوال ورتیسیلومـی، پژمردگی گل و شاخه و زهرابه آفلاتوکسین. جهت کاهش بیماریهای باغ پسته حتما ابتدا از آلوده شدن پیشگیری شود و در صورت بروز بیماری مبارزه لازم صورت گیرد.
گرده افشانی پسته
درخت پسته دو پایـه هست بدین معنی کـه گلهای نر بر روی یک درخت و گلهای ماده روی درخت دیگر قرار دارند و جهت تولید محصول وجود درختان نر درون باغ به منظور عمل گردهافشانی ضروری است. از آنجا کـه گلها درون پسته بدون گلبرگ و فاقد شـهد هستند به منظور زنبورها جذاب نیستند و عامل اصلی گرده افشانی درون باغات پسته باد است. درون باغاتی کـه گلدهی درختان نر با درختان ماده همپوشانی ندارد مـیتوان خوشـه گل نر از باغات دیگر گرفت و در قوطیهای آب گذاشت و به درختان ماده آویزان کرد. درون باغات ایران نسبت درختان نر بـه ماده ۱ بـه ۱۵ که تا ۱ بـه ۲۵ است. زمان گردهافشانی درختان پسته بسته بـه رقم درون دهه دوم و سوم فروردین مـیباشد. انتخاب ارقام نر و مادهای کـه همپوشانی لازم درون دوره گلدهی به منظور گردهافشانی را داشته باشند از ضروریـات احداث باغ درون پستهکاری است.
برداشت پسته
در دنیـا از دو روش دستی و ماشینی جهت برداشت پسته استفاده مـیشود. درون برداشت ماشینی هزینـههای برداشت کمتر هست و اینکار با سرعت عمل بالایی صورت مـیگیرد. نشانـههای زمان برداشت پسته عبارتند از: ۱- تغییر رنگ پوست رویی مـیوه پسته از سبز بـه گلی که تا ارغوانی ۲- آسان جدا شدن ۷۰-۸۰ درصد پوست رویی مـیوههای پسته از پوست سخت استخوانی. بعد از برداشت پسته محصول حتما به سرعت بـه پایـانـههای فرآوری منتقل شود. عملیـات پوستگیری، جداسازی، شست و شو، جداسازی و خشک درون پایـانـههای فرآوری صورت مـیگیرد.
بازدید از مقالات زیر را نیز بـه شما پیشنـهاد مـیکنیم:
[بذر پسته]نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Fri, 28 Sep 2018 16:04:00 +0000