آشیقلارین دونیـاسی چوخ بؤیوک و گئنیش بیر دونیـا اولاراق، متانت اسکندری منیم آدیم عشق بؤیوک انسانلاری طلب ائدیر. متانت اسکندری منیم آدیم عشق بو گئنیش دونیـادا کئچمـیشلردن بری چوخ بؤیوک و عارف انسانلار آشیق آدی ایله گلیب شعرلر سؤیله ییب، داستانلار و هاوالار یـارادیب، اؤزلریندن بیزه نشانلار قویـاراق فانی دونیـانی ترک ائدیبلر. متانت اسکندری منیم آدیم عشق بو آشیقلاردان، دده قوربانی، آبدال مسکین، توفارقانلی عباس، خسته قاسم، دوللو مصطفی، دده علعسگر و چوخلو عارف آشیقلارین آدلارینی افتخارلا چکمک اولار. بو آدلارین چکدیگیمـیز آشیقلار هر بیریسی اؤز یئرینده بیر عارف و داهی انسان اولاراق، آشیقلیقدا چوخ بؤیوک رول اوینایـاراق، آشیق ادبیـاتینین شعرینده، داستانلاریندا و هاوالاریندا ائتگی بوراخیبلار.
بو آرادا بیر مسئله نی اونوتمامالی ییق. اودا بو، اوزون کئچمـیشلردن سوزولوب گلن آشیقلارین آدلاری و سانلاری نیـه محدود اولوب و چوخلارینین آدلاری گلیب گونوموزه قدر چاتماییب و تاریخ صحیفه لرینده سیلینمک زوروندا اولوب و یـالنیز بیر سیراسینین آدینی بوگون بیلیریک؟ بو سؤالین جوابی، اوسته خاطرلاتدیغیمـیز کیمـی چوخ آیدین و بللی دیر، او دا بو آشیقلارین اؤز چاغلاریندا و ساحه لرینده آشیقلیقدا بوراخدیغی ایزلر اولوبدور.
بو مقدمـه ایله، بوگونوموزه کئچیریک. آشیقلیغیمـیز یئنی عصرده بیر آز ضعیفله سه ایدی ده، بو صنعت ائله اوستاد آشیقلار یئتیردی کی، بو صنعته یئنی جان و روح باغیشلادیلار. آشیق صنعتینی افسانـه وی تولو قوشونا اوخشادیرساق، بو انسانلارین ایشلری و چالیشیقلاری بو صنعتی حیـاتینین ضعیف بلکه ده سون چاغلارینا چاتارکن یئنیدن سیلکه له ییب، آذربایجان سمالارینا قالدیریب و بایراغینی یئنی نسیلین ایچینده اسدیره رک، قالارغی ائتدی.
بو آشیقلاردان بیری و منجه ده ان اؤنملیسی، آشیق چنگیز مـهدی پور اولوب. آشیق چنگیز اؤزوندن گؤستردیگی بؤیوک اوستالیقلا و اوستون تکنیک لری ایله بؤیوک اوغورلار قازانیب. او کؤنلونده اینجه، ائپیک و دویغولو آشیق هاوالاری ایله اؤلکه لری و کؤنوللری فتح ائده رک دونیـانین صنعت مـیدانلاریندا اؤزونـه مخصوص یئر آییردی. اونون شـهرتی نـه تکجه آذربایجان و ایرانا، بلکه بوتون دونیـایـا گئدیب چاتدی. ائله بونا گؤره ده آشیق چنگیز چوخلو اؤلکه لرین دعوتی اوزره اورا قوناق گئدیب، آتا-بابا صنعتیمـیز اولان آشیق صنعتینی آمریکادان آوروپایـا، آوروپادان ژاپونیـایـا قدر تانیتدیردی. اونون خارجی سفرلرینین نتیجه سی سازیمـیز و سؤزوموزون دونیـانین کولتورل دایره لرینده تانینماسی اولوب . بو دا هرین الیندن گلمـه ین بیر ایشدیر.
اوستاد چنگیز مـهدی پور 1340-جی ایلده، کلیبرین شیخ حسنلی کندینده دونیـایـا گؤز آچدی. بیلدیگیمـیز کیمـی کلیبر، قاراداغ ماحالیندا یئرلشیر و قاراداغ دا کئچمـیشلردن بری ساز-سؤز و آشیق صنعتینین بئشیکلریندن بیری اولوبدور. بونا گؤره تصادفی دگیل کی، چنگیز ده بئله بیر ماحالدا بؤیویوب بویـا-باشا چاتارکن، آشیق صنعتینـه ماراقسیز اولمایـا. او اوشاقلیق ایللرینده، عمـیسی آشیق عین الله ین ساز-سؤز بولاغیندان فایدالانیر و آشیق صنعتینـه اولان سئوگینین ایلک نشانـه لری ائله او چاغلاردان باشلاییر. چنگیز مـهدی پور 1356-جی ایلده تهرانا کؤچرکن، اوستاد حسین اسدی نین حضورونا گئدیب، اوستاد حسین اسدی نین سئحیرلی و اعجازلی بارماقلاریندان سوزولن هاوالاردان بهره لنیر. او سونرالار، موسیقی نی علمـی صورتده اؤیرنمک ایسته ییر و ائله بونا گؤره ده 1368-جی ایلده تبریزده اوستاد یحیی اسماعیل زاده نین موسیقی اوزره تئوری کلاسلارینا گئدیب، موسیقی علمـینی اؤیرنمگه باشلاییر و اؤز بیلگی لرینی داها دا تکمـیل لشدیریر. علمـی و کلاسیک ساوادینی آتا-بابالاردان قالمـیش آشیق موسیقیسی ایله بیرلشدیریب، بو موسیقییـه یئنی جان وئریر. ائله بو سببدندیر، اوستاد چنگیز مـهدی پورون ایفالارینا قولاق آسارکن، طبیعتی و اونون گؤزللیکلرینی دوشونمـه مک امکانسیزدیر. او کوراوغلویـا عاید اولان هاوالاری چالاندا، سانکی کوراوغلو معرکه قوروب و دوشمنی مبارزه یـه دعوت ائدیر و یـا اووشاری هاواسینی ایفا ائدنده بیر طرفدن شاد و بیر طرفدن حماسی اولان بو هاوادا بیر آغیر ائلین ظفر گونونو خاطرلادیر و ذهنلرده جانلاندیریر.
اونون هر چالدیغی و ایفا ائتدیگی هاوا آشیقلیق اوسلوبلارینا باغلی اولارکن، دگیشیکلیکلر ایله اوزلشیر و معاصرلشرکن یئنی نسیله اتحاف اولونور. بو دا آشیق هاوالاریمـیزی یئنی نسیلین آراسیندا سئودیریر.
سولو و تک ساز ایفاچلیغیمـیزین ان گوجلو نماینده سی اولان اوستاد چنگیز مـهدی پور، هم ده بیر یـارادیجی آشیق اولوب. او گؤزل ساز ایفاچیلیغیندان علاوه، هم ده بیر نئچه هاوا بسته له ییب و موسیقی خزینـه مـیزه آرتیریبدیر.
آشیق چنگیز، چوخلو ایران و ایراندان ائشیکده اولان فئستیواللارا قاتیلیب و چوخلو مقاملار الده ائدیبدیر. بو مقاملاری و نـه اوچونب ائتدیکلرینی و دونیـا سویـه سینده آشیق صنعتی حاقیندا نـه لر ائتدیگینی بورادا گتیررسک بلکه ده بیر آیری مقاله یـازمالی اولاجاغیق. ائله بونا گؤره ده بو یـازیمـیزی قیسالداراق، اونون سون واختلار الده ائتدیگی بیر اوغورو خاطرلاداراق، بو یـازینی باشا وئریریک.
آشیق چنگیز مـهدی پور، سون واختلار بیر دگرلی عنوان قازاناراق، توتدوغو یولدا بیر اؤنملی اوغور الده ائدیب و اؤز جدیتینین و بو صنعتده الده ائتدیگی باشاریلاری داها دا تکمـیل لشدیردی.
آشیق چنگیز، ایران صنعتکارلارینین دگرلندیرمـه شوراسیندا( شورای ارزشیـابی هنرمندان)، بیرینجی هنری درجه سینی قازانماغا لاییق گؤروندو. بو شورا ایرانین کولتور باخانلیغینا(وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامـی) باغلی بیر قورومدور و اورانین وئردیگی بو درجه موسیقی اوزره دوکتورا مدرکی ایله برابر و معادلدیر. اوستاد چنگیز مـهدی پورا الده ائتدیگی بو اوغور مناسبتی ایله تبریک ائدیب بو مقدس آشیق صنعتیمـیزی یـاشاتماغینا گؤره غروروموزو بیلدیریریک. آشیق چنگیزین بؤیوک و دده آشیقلاریمـیز اولان علعسگر، خسته قاسم، توفارقانلی عباس کیمـی آدی تاریخلرده قالماغینا دا اینانیریق و اینامـیمـیز وار. بو مقامـی آشیق چنگیز تکجه اؤز آدینا یوخ، بلکه یوز ایللر و مـین ایللردن داغلارین قارلاری کیمـی سوزولوب گلن و بیر بؤیوک چای تشکیل ائدن مـینلرجه ساز و سؤز اوستادینین امکلری ساییلان آشیق صنعتی آدینا آلیبدیر و آشیقلیغیمـیزین گوجونو بیر داها ثبوتا یئتیریبدیر. یـازیمـین سونونو اوستاد بهرام اسدینین شعری ایله بیتیررکن، اوستاد چنگیز مـهدی پورا جان ساغلیغی و باشاریلار آرزی ائدیریک و اونون گله جکده الده ائده جگی اوغورلاری صبرسیزلیکله گؤزله ییریک،انشاء الله.
********
سازیم منیم
بهرام اسدی
دانیشانلار بیر-بیر سوسور دانیشدیقجا سازیم منی
مجلس اهلی قیشدان چیخیر چون دانیشیر یـازیم منیم
توخوناندا مضراب تئله روحوم گئدیر، اسکی ائله
دورنالاریم قاتارلانیر، قاققیلداییر قازیم منیم
***
بو ساز بیر عالی جنابین، عزیز وجودون سازی دیر
کیمسه نی مأیوس ائیله مز، قلبه اومودون سازی دیر
اوزانلاردان بیزه قالان دده م قورقودون سازی دیر
ایلاملاردا شکیللی دیر، اورخونلاردا یـازیم منیم
***
خسته قاسیمدا دیللنیب، غربتی سین چالیب غریب
یـانیق کرمـی ده کرم آیریلیقلاری سؤیله ییب
آلی- علعسگردن گلیب، عدالته اولوب نصیب
چنگیزین بارماقلاریندا اوزه چیخیر نازیم منیم
***
دونیـالارا اون وئریریم، سرحدلری آشیر سسیم
سسیم بیر ایلاهی سس دیر بو سس منیم مقدسیم
دالغالانیر بایراغیمدا اسیر بو سس اسیم-اسیم
واریم بودور اوتانمارام، چوخوم منیم آزیم منیم.
روزنامـه آرازآذربایجان/ مورخه 1/4/1392
برچسب‌ها: متانت اسکندری منیم آدیم عشق آشیق, آشیقچنگیز, بهرام اسدی, احمد اسدی, نشان درجه یک هنری
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
دونيا شـهرتلي، آدليم اوزانيميز اوستاد آشيق حسن اسكندري ايله دانيشيق.
دانيشيق آپاران: احمد اسدي
اشاره: آشيقلار ايله سيرا دانيشيقلاريميزدا، يوردوموزون بؤيوك اوزاني، دونيا شـهرتلي اوستاد آشيق حسن اسكندري ايله گئديب گؤروشوب دانيشيق آپارميشيق. يوردوموزون آدليم آشيقلاريندان و چوخ مـهربان و صاف اوره كلي اولان، آشيق حسن اسكندري قاراداغ ماحالي نين كاللا كندينده آنادان اولوب. ايندي ليكده تبريزده ياشايير . آشيق حسن تبريزده بير موسيقي مكتبي(آموزشگاه موسيقي) آچاراق، بو شـهرده اورانين مديري وظيفه سينده چاليشير. يوردوموزون قالارگي آدلاريندان و سسلريندن اولان آشيق حسن حياتي بويو بير چوخ خارجي اؤلكه يه گئده رك، اؤز كولتوروموز دونيايا تانيتديريبدير. اونون آذربايجان آشيقليغيندا اؤزل و اؤزونـه مخصوص يئري واردير. بير مثل وار دئيه رلر، تبريزه گئتدين آشيق حسني گؤردون، ائله بيل آشيقلارين هاميسيني گؤروبسن. ائله بونا گؤره ده گئديب آشيق حسن ايله گؤروشوب دانيشيق آپارميشيق. اوخوماغينا سيزي دعوت ائديريك.
اوستاد يوردوموزدا ، سيزي تانيمايان و یـا آدینیزی ائشیتمـه ین انسان دئمك اولار چوخ آزدير. آما بونونلا بئله ايسته ييريك، اؤز ديلينيزدن اؤزونوزو تانيتديراسينيز؟
من آشيق حسن اسكندري،1326/11/2 كاللا كندينده دونيايا گلميشم. قديملر كنديميزين ياخشي اوزوملري اولاردي. آنامدا نباتي نين كنديندن و اوشتيبينلي ایدی. 9-10 ياشيمدا تبريزه كؤچموشوك. تبريزده خالي توخوموقلا مشغول اولموشام. سونرا اورمويا گئتميشم و اورمودا بير مدت ايشله ميشم. 1343-جو ايلده ده تهرانا گئتميشم. تهراندا موسيقي كلاسلاري وارايدي. ايكي ايل 1345-47 يه قدر آواز ايراني ايشله ميشم. 1347-جي ايلده ائولنديم. 1348-جي ايلدنده يئنـه ده قاييتديم تبريزه. تهراندا اولدوغوم واختلار آشيقلارا چوخ علاقه يئتيره رديم. تهراندان تبريزه، آشيق نوارلاريني آلماق اوچون گلرديم. سونرادا او دؤورون آشيقلاري ايله تانيش اولدوم و آشيقلار مندن ال چكمـه ديلر، دئديلر گل بيزيم يانيميزدا سنده اؤيره ن. بيرينجي دفعه ده رحمتليك آشيق عيسي دئشن وار ايدي، اونون يانيندا قاوال ايشله ديم. بير آي آشيق عيسانين يانيندا قالاندا سونرا، رحمتليك آشيق عبدالعلي نوري ايله بير ايل ايشله ديم. سونرادا آشيق علعسگر مرندي ايله ايشله ديم. ائله قاوالچي اولدوغوم واختلاردادا سازي اؤيره نيرديم. سونرالار تصميم توتدوم كي يا من آشيق اولاجايام و ساز چالاجايام، يادا دا قاوالي قوياجايام قيراغا. ائله او گوندن اينديه قدر بو تصميمين اوستونده يم و ائليميزين خدمتينده يم.
آشیق علعسگر ایله آشیق حسن اسکندری
اوشاقليق ايللرينيزده بيرينجي آشيق كيمي گؤرموشدونوز؟
من آشيق خيرالله وار ايدي، بيرينجي دفعه كنديميزه او گلميشدي. منده اونو كنديميزده اولان تويدا گؤردوم. آشيق حسين جاوانين شاگردلريندن ايدي. اوغلودا قياث آديندا بير بالابانچي ايدي. اوغلو، بالاباندا چوخ يوخاري سويه ده ايدي.
اوستاد، آشيق مكتبلرينين سازلاريندان و قورولوشوندان دانيشاق. آشيق مكتبلرينـه باخساق، گؤره جه ييك، مثلا اورمو تك سازدير. بورچالي تك سازدير. آما قاراداغ-تبريز و بير چوخ يئرلرده آشيق اوچلوگو(ساز-بالابان-قاوال) و ايكي ليگي(ساز-بالابان) وار. بو فرقلر(سازلارين تركيبي) نـه زماندان وار؟
آشيق اولده، اورمو مكتبي كيمي تك ساز اولوب. بو كلي حالتده اولوب. يعني بوتون مكتبلر بئله اولوبلار. سونرالار، موقعيته گؤره، بالابان آرتيريليب. سونرالار 70-80 ايله ياخين اولاركي قاوالدا آشيق دسته سينـه آرتيريليب. بيزيم اؤز منطقه ميز، قاراداغي نظره آلساق، بالابان-قاوال آشيق دسته سينـه قاتيلماميشدان اؤنجه، دؤهول وارايميش. عيني اورميه كيمي تويلاردا دؤهولو ائشيكده چالارميشلار و آشيقدا ايچريده مجلسر قورارميش. قاوالدا بونا گؤره آرتيريليب كي، گؤروردون مجلسده آشيقدان ماهني و تصنيف ايست هينده قاوالچي اونو اوخوياردي و مجلسده اولانلاري راضي سالاردي. آشيقدا اؤز هاوالاريني و مجلس داستانيني سؤيله ردي. قاوالي بونا گؤره آشيق صنعتينـه آرتيريبلار. من اؤزومده قاوالچي اولدوغوم واختلار، ماهني و تصنيفلري اوخويارديم.
آشیق حسن تبریزین تربیت کتابخاناسیندا-۱۳۵۶
هانسي ايلدن الينيزه ساز گؤتوروب، آشيقليغا باشلادينيز ؟
من 1350-جي ايلدن آشيقليغا باشلاديم.
يئنـه ده بالابان ايله قاوالين آشيق صنعتينـه گلمـه سيندن دانيشاق، بو ايكي سازين آشيق مكتبلريميزده بوراخديغي تأثيردن عزيز اوخوجولاريميزا بويورون؟ ائتگيسي نـه اولوبدور؟
بيرينجي سي هاوالاردا منفي تأثير بوراخماييب. هاوالاري ريتملنديريب و گؤزللنديريبدي. هاوالاريميزي اجتماعي ائديب. سونرادا داستانلاردادا هئچ تأثيري اولماييب.
بالابان و قاوالين آشيق ياراديجيليغيندا تأثيري نـه اولا بيلر؟ يعني دئديگينيز بو مثبت عامللر ائده بيليب، آشيق صنعتينـه يئني هاوالار بخش ائده و آشيغي يئني هاوالار ياراتماغا شوقا گتيره؟
يوخ. بو موضوعدا تأثيري اولا بيلمز. يئني هاوا ياراتماق، آشيغين اؤز هنرينـه و استعدادينا قاليب. گرك او قدر مـهارتي و استعدادي اولا كي، بير نفر ائده بيله يئني هاوا يارادا. اودا هر كسين اليندن گلن بير ايش دگيل. اؤزوده گرك ائله هاوا يارانا كي، خالق هاوالارينين سيراسينا كئچه. بئله اولمايا كي، ايكي-اوچ آي چاليب اوخونا سونرادا يادلاردان چيخيب گئده. ايندي ليكده، آشيق چنگيز مـهدي پور بو ايشي گؤروب. آشيق علي خداداددا يئني هاوا ياراديب و نوتا كئچيب. من اؤزومده 4-5 هاوا ياراتميشام، آما هله اؤزومو راضي سالا بيلمـه ميشم. نـه زمانكي بيلسه م، مندن سونرا بو هاوالار قالاجاق، اوندا اؤزومو راضي سالا بيلرم.
اؤز ماحالينيزين قديم آشيقلاريندان هانسي لارينين آديني خاطرلاييرسينيز؟
آشيق اوروج، آشيق خيراله، آشيق نادر، آشيق عبدالعلي، آشيق حسين جاوان.
تبريز-قاراداغ آدلانان مكتب وار. دانيشيقلاريميزدان بئله دوشوندوم، تبريز شـهريندن كئچميشلرده آشيق اولماييب و بو شـهرين آشيقلاري قاراداغدان گليبلر. بئله ديرمي؟
دوزدو. تبريزدن آشيق اولماييب. تبريز آشيقلارينين چوخو قاراداغداندير.
آشيق داستانلاري نـه اوچون يارانيب. موضوعلاري نـه اولوب؟
اوچ نوع آشيق داستاني واريميزدير.
1-حماسي داستانلار- كوراوغلو داستاني. بو داستاندا قهرمانليق وار.
2-محبت داستانلاري وار. جماعتين صميميتيندن، دوزلوگوندن دانيشير.
3-سئوگي داستانلاريدا وار. عشق و معشوقدور.
آما موضوعلارا باخماياراق، نئجه كي آدام گئدير بير فيلمـه باخير و آخيردادا او فيلمين نتيجه سي اولور. بو داستانلاردا اونلارا تاي. بونلارين نتيجه سي وار و گركده بئله اولا. بو داستانلار هاميسي ائليميزين ياشاييشيندان آيريليب و ائل ايچينده اولان مسئله لري نظمـه چكيبدير. بو داستانلارين بير سئريسي واقعيتده اولماسادا، بير تعدادي واقعيتدير. مثلا خسته قاسمين سؤز-صحبتينـه باخين. اوستادلار بئله ائشيتميشم كي دئيه رديلر، هركس خسته قاسمين بوتون سؤزلريني بيلسه دا هئچ يئرده معطل قالماز و آيري سؤز-صحبته احتياجي اولماز. كي بو حقيقت داستاندير. يا گرگرلي محمد وار. اولولو كريم وار. عباس توفارقانلي وار. بونلار حقيقي دير. بير تعداددا وار، قاراناغيل ديلار. افسانـه و روياديلار. قاراناغيللاردادا حقيقتدن دانيشيلير. عبرت وار.
قديم تويلاردا، سيزين ماحالدا هانسي داستانلاري چوخ ايسته يرديلر؟
قورباني، اصلي-كرم،واله، عباس توفارقانلي.
آشيقليغين فلسفه سي نـه اولوب؟ آشيقليق نـه اوچون يارانيب؟
شعر ايله موسيقي انسان يارانان گوندن يارانيب. موسيقي انسانين وجودوندادير. آشيقليقدا موسيقي ميزين بير بؤلومودور. موسيقي نـه دير؟ موسيقي تكجه چال-اوينا دگيل كي!! موسيقي ميز اونلاردان علاوه همده ملتميزين، ائليميزين دردي، كدري، سؤزودور. آشيغين اؤزونـه بير دوروشوغو واردي. باخسانيز نيه آشيقلار قهوه ده اوخويوبلار؟ نيه آياق اوسته اوخويوبلار؟ بونلار هاميسي آشيغين رسالتين گؤسترير. آشيق او يئرده اوخويارميش كي، نئچه نفر بير يئره توپلانا و او ائده بيله سؤزونو ملته يئتيره. آياق اوسته دورماغيدا، بونو نشان وئريركي آشيق هميشـه آماده دير.
آشيقلقدا سؤز اؤنملي دير يا ساز؟ بيرده گنج آشيقلارا بويورون آشيغين ائل ايچينده نئجه دولانديغي و داورانديغيني؟
آشيقليقدا اول سسدير، سونرا سؤزدور، سونرادا ساز. بو منيم نظريمدير. نئچه ايللردير تجربه بونو منـه ثابت ائله ييب. دوزدور هره سي گرك اؤز يئرينده اولا. آما سس اؤنملي دير. آشيق اولاندا گرك، ائل ايچينده آغير-سنگين اولا. گؤزو پاك اولا. هانسي ائوه گئتدي، او ائوي اؤزوندن بيله. يوخسا ائله دليلدن، نصيحتدن، عبرتدن دئيه سن و اؤزون عمل ائله مـه يه سن، اولارسان عالم بي عمل. آشيق گرك خالقينا معرفتدن، حقيقتدن، نصيحتدن دئيه و اؤزوده اؤز سؤزونـه گرك عمل ائله ميش اولا. حتي بو صنعته مذهبي باخيش ايله باخساق، بير عرفاني صنعتدير. آشيق نـه قدرده كيچيك اولسا ياش باخيميندان، 90 ياشينداكي كيشي اونون نـه اوخودوغونا گؤز تيكر، که تا اوخودوغو سؤزلردن، دليلدن، حقيقتدن بهره لنسين. بو قوجا كيشي او آز ياشلي آشيغين اؤزونـه يوخ، صنعتينـه دگر وئرير. يعني بو صنعت ائله صنعتدير. فضاسي ائله دير. بؤيوك بير مكتبدير. علم دير.
آشيق هاوالارينين نوتلارا كئچمـه سيندن دانيشاق، بير سيرا آشيقلار بو ايشي لازم گؤرسه لرده بونا قارشي دورانلاردا آز اولماييب. سيزجه ياخشي دير مي؟
موسيقي چي گرك نوت بيله. دونيادا نوت ايشله نير. نوت يازيلسا ياخشي دير. اودا يالنيز گروهي كنسرتلرده ايشلتمگه گؤره. باخين نيه بيز بئش نفر بير يئره توپلاناندا هماهنگ اولونجا مصيبت چكيريك،. بودا او نوتون يازيلماماسي دير.
آذربايجاندا آييرا بيله جگيميز نئچه آشيق مكتبميز وار؟
اوچ مكتب واريميزدير كي، او بيريلر ايله بوتؤولوكده فرق ائله يير. اودا اورمو، همدان و هئشتري مكتبلري دير. او بيري لرده بير-بيرلرينـه اوخشايير و ياخينديلار. مثلا زنجان ايله هئشتري ياخينديلار. او تايدادا گنجه-باسار، گده بگ، شيروان وار. او تايدادا شيروان كلاً آيري دير. او بيريلرده ده فرقلر چوخ آزدير.
اوستاد هانسي اؤلكه لرده سفرده اولوبسينيز؟
31 اؤلكه يه گئتميشم. بير سوريه دن سونرا كي زيارته گئتميشم. قالاني كونسرت اولوبدور.
آمريكايا، ژاپونا، چينـه، فرانسه يه، توركيه يه، آلمانا، كانادايا، آذربايجانا و ... .
بعضي لرينـه ده چوخ گئتميشم مثلا آلمانا 8 دفعه گئتميشم، فرانسه يه 5 دفعه گئتميشم و ....
خارجي كنسرتلرينيزدن دئيه جگينيز سؤز وارسا بويورون؟
او كنسرتلر چوخ گؤزل اولور. اورالاردا هر شئيه علمي باخيرلار. سالونلاردا گؤرورسن 10 دقيقه قالير كنسرت باشلايا، آما هئچ كس گلمـه ييب. بير دقيقه گؤرورسن سالون هاميسي دولدو و هله آياق اوسته قالانلاردا اولدو. خارجي كنسرتلرده آشيق داستانلاريميزدان و حكايه لريميزدنده دئيه رم، كنسرت قورتولاندان سونرا گلرلر سوروشارلار و دئيه رلر خوش بئله ملتين حالينا كي بو حكايه لري وار و بئله موسيقي سي وار. اونلار چوخ يوخاري سويه ده ديلر و هر نـه يه علمي باخيرلار.
آشیق حسن فرانسادا
آشیق حسن آغ سارایین اؤنونده
آشیق حسن ژاپونیـادا
آشیق حسن چینده
آشيقلار اوخوياندا گرك نـه يي نظرده توتالار؟
گرك آشيق يكنواخت اوخومايا. مثلا هاميسي 8/6 ريتيملي هاوا اوخومايا. هر ريتمده اولان هاوالاردان سئچه و اوخويا. اونداندا علاوه سؤزلري سئچنده ده دقت ائده كي نـه سؤزو اوخوياجاق. سؤزده چوخ اؤنملي دير.
سون سؤال اولاراق، بويورون ائليميزه و گنجلره نصيحتينيز و سؤز صحبتينيز؟
سؤزوم بودوركي، گرك هر قوم و يا ملت اؤز فرهنگينـه و موسيقي سينـه صاحب چيخا. اؤز موسيقي سينـه گله قولاق آسا، گؤره نـه دير. سونرا گئده آيري فرهنگلره و موسيقي لره دقت يئتيره.
دگرلي واختينيزي بيزيم اختياريميزدا قويدوغونوزا گؤره تشكر ائديرم. چوخ ساغ اولون.
سيزده بو صنعته و هنره زحمت چكيب بورالارا گلديگينيز اوچون ساغ اولون.
آشیق حسنین چکیلمـیش رسمـی(اثر: صابر بقال اصغری)
آشیق حسن گنجلیک چاغلاریندا( تبریز-گولستان باغی-سولدان ایکینجی نفر)
آشیق حسن تهراندا-سولدان بیرینجی(۱۳۴۸)
احمد اسدی و آشیق حسن اسکندری
آشیق حسن گروهو ایله بیرلیکده
برچسب‌ها: آشیق, آشیق حسن اسکندری, قاراداغ, تبریز, اورمو, احمد اسدی
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
غربی آذربایجان حوزه هنری اداره سینین آشیقلار درنگی نین قورولوشونون اوچونجو ایل دؤنومو اورمودا گئرچکلشدی. بو درنگین اوتوروملاری و جلسه لری 1389-جی ایلدندیر, هر هفته دوزگونلری آخشام اوستلری تشکیل تاپیر. هر هفته آذربایجانین چئشیدلی بؤلگه لریندن آشیقلار بورایـا گلیرلر و دئمک اولار هر هفته 4-5 آشیق بو درنکده چیخیش ائدیر. خزل آیی نین 24 بو درنگین قورولوشونون ایل دؤنومو بیر تؤرن و مراسم ایله یـاد ائدیلدی. بو مراسمـین گؤرونتولرینـه باخا بیلرسینیز.
مراسم, ایران اسلام جمـهوریتینین ملی هیمنینین سسلنمـه سي ایله باشلادی.
بو مراسمـین آپاریجی سی احمد اسدی ایدی. احمد اسدی دوللو مصطفانین شعری ایله مراسمـی باشلادی. سونرادا گلنلره خوش گلدین دئییب. آشیقلار درنگی حاقدا قیسا بیلگی وئردی. سونرادا اوستاد آشیق اسمعلی لطفی نی صحنـه یـه دعوت ائتدی.
اوستاد آشیق اسمعلی لطفی
کئچن بیر ایل عرضینده غربی آذربایجاندا, 4 نفر آشیق وفات ائدیبلر. ائله بنا گؤره ده, وفات ائتمـیش آشیقلارین ویدئو گؤرونتولری سالوندا یـایینلاندی و سالوندا اولانلاردا اونلار رحمت اوخودولار. بو آشیقلارین آدلاری : آشیق علی علیزاده(اورمو)، آشیق گولاب حسین خانی(قوشاچای)، آشیق عباس بهلول زاده(خوی+اورمو)، آشیق بهروز فرجی(قوشاچای)
آشیق علی کریمـی قره آغاجی صحنـه یـه دعوت اولوندو.
اورمو شـهرینین بؤیوک اوستادی, آشیق فرهاددان بیر سس حاضرلانمـیشدی. بو سس سالوندا یـایینلاندی.
قوشاچای شـهرینین اوستاد آشیغی و هابئله بو شـهرین آشیقلارینین نماینده سی اولان, آشیق هدایت موسی اوغلو بیر هاوا اوخودو.
حوزه هنری اداره سینین موسیقی مرکزی نین سوروملوسو, داریوش علیزاده تریبون دالینا دعوت اولوندو. علیزاده حوزه هنری طرفیندن گؤرولن ایشلر حاقدا بیلگی وئردی و گله جک ایللرده ده نـه اولاجاغی حاقدا قیسا دانیشدی.
اورمو شـهرینین کئچمـیش و اوستاد آشیقلاریندان اولان, آشیق عزیز مرادخانین سسی سالوندا یـایینلاندی.آشیق عزیز 1351-جی ایلده وفات ائدیبدیر.
85 یـاشلی آشیق یوسف اوحانئس صحنـه یـه دعوت اولوندو.
آشیق غلامرضا اژدری خوی آشیقلارینین نماینده سی عنوانیندا چیخیش ائتدی.
اورمو شـهرینین پارلایـان اولدوزو و آشیقلیق عالمـی نین اونودولماز سیماسی, آشیق درویش حاقدا بیر مستند کلیپ حاضرلانمـیشدی. بو کلیپ گلنلره سونولدو.
سولدوز شـهریندن اولان آشیق رضا پوینده اؤز هاواسینی گلنلره تقدیم ائتدی.
اورمو آشیق هاوالاریندان تشکیل تاپان و اورمودان گلن سسلر آدینی داشییـان اثرین آچیلیشی و تقدیماتی کئچیریلدی. اورمودان گلن سسلر, اورمو آشیق مکتبی نین دئمک اولار بوتون هاوالارینا شامل اولور و بو اثرده 19 اوستاد آشیغین اشتراکی اولوبدور. آچیلیش قوجامان و اوستاد آشیقلار, آشیق یوسف و آشیق اسمعلی ایله برابر داریوش علیزاده حوزه هنری اداره سینین موسیقی بؤلومونون سوروملوسونون الی ایله گئرچکلشدی.
مراسمـین سونوندا, 5 نفر غربی آذربایجان آشیقلیغیندا چالیشانلاردان تقدیر اولوندو.
شاعر ، یـازیچی و قزئته چی اولان مصطفی قلیزاده, ایکی ایل مدتینده غربی آذربایجان آشیقلار درنگی نین هر هقته قورولان اوتوروملاریندا, آپاریجی عنوانیندا آردیجیل اولاراق اشتراک ائتمگینـه و نشریـاتلار ایله مطبوعاتدا بو صنعتین تبلیغاتی نین آپاریلماسینا گؤره غربی آذربایجانین حوزه هنری اداره سی طرفیندن تقدیر اولوندو.
آشیق علی قره آغاجی, ایکی ایل مدتینده غربی آذربایجان آشیقلار درنگی نین هر هقته قورولان اوتوروملاریندا, آپاریجی عنوانیندا آردیجیل اولاراق, اشتراک ائتمگینـه و آشیقلارین بو درنگه گتیریلمـه گینده رولونا گؤره غربی آذربایجانین حوزه هنری اداره سی طرفیندن تقدیر اولوندو.
قوشاچایلی آشیق هدایت موسی اوغلودان, قوشاچای آشیقلارینین نماینده سی عنوانیندا و بو درنکده چالیشیقلارینا و ها بئله درنگین آیری شـهرلرده تانیتدیرماسینا گؤره غربی آذربایجانین حوزه هنری اداره سی طرفیندن تقدیر اولوندو.
سولدوزلو آشیق رضا پوینده, سولدوز آشیقلیغینین نماینده سی عنوانیندا و آشیقلار درنگینده چالیشیقلارینا گؤره غربی آذربایجانین حوزه هنری اداره سی طرفیندن تقدیر اولوندو.
اورمودان احمد اسدی, آشیق ادبیـاتی و موسیقی سینده اولان آراشدیرمالارینا و آشیق ادبیـاتینین نشریـاتلاردا , مطبوعاتدا و اینترنت دونیـاسیندا جانلاندیرماسینا و درنگین فعالیتلرینین یـاییلماسیندا رولو اولدوغونا گؤره غربی آذربایجانین حوزه هنری اداره سی طرفیندن تقدیر اولوندو.
35 نفر غربی آذربایجان آشیغی بو مراسمـه قاتیلمـیشدیلار. بو آشیقلار مراسم بیتدیکدن سونرا, خاطره شکلی چکدیردیلر.
سوندادا بو مراسمـه قاتیلانلارین هامـیسینا آشیقلار درنگی طرفیندن اورمودان گلن سسلر اثری هدیـه اولاراق, تقدیم اولوندو.
برچسب‌ها: آشیق, آشیقلار درنگی, احمد اسدی, حوزه هنری, آشیق اسمعلی, آشیق یوسف, آشیق درویش
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
خاطرلا مني
رحمتليك آشيق علي عليزاده
قاراداغ ماحالي، ورزقان بخشي
شيرين ديللر ايله خاطرلا مني
هر زامان قلبيمده دولانير نقشي
آچان گوللر ايله خاطرلا مني
دوريق، قيشلاق، ياشيل اسلامآبادي
گؤيجه سلطان، كاسين، او مزره شادي
سورخا ديزه، كيقال، ليلي خانادي
تازهكند سولاري خاطرلا مني
قيه قشلاق، بورملك، سونگونون داغي
دايممق علوي ديزه نين ياغي
لـله لي، كره ويق، كالي جان ساغي
اگري يوللار ايله خاطرلا مني
اوزومديل، آرازبار، مرداناغيمي
عليارلا، ارهجان، اوروز قومي
آزغان، جؤشون، باليجا دئييرم كومي
كلاغاي سئللري خاطرلا مني
آغبولاق، آغاباسيه كولاني
سومـهديل، تخمديل، بير ده كلاني
ميرزه علي كندي، امرآبادياني
اينجه بئللر ايله خاطرلا مني
مسقدان، جاجاني، لاله بجاني
خويون ديزه، شيخ احمد، زرين كاب هاني
شرفه، ايزه وان، بيل خاكواناني
سيدآباد گوللري خاطرلا مني
ديليميز كسگيندي، اليميز باغلي
ميداندا قوچ اولماز هر آريق توخلو
محمود مصطفايي مثل كوراوغلو
آغير ائللر ايله خاطرلا مني
قيشلاقلي عليني گؤرمـه گوناهكار
ماحالين آديني يازماغا نـه وار
بونلاري اوخويون ائيلهيين نوار
كئچن گونلر ايله خاطرلا مني.
برچسب‌ها: ورزقان, آشیق علی, آشیق, کندلر, خاطرلا منی
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
موسیقی چیلریمـیز ایچینده، قاراداغ زلزله ایلک آغیت آشیقلاردان گلدی.آشیق قوربان علیـار بوگون 23/5/1391 تاریخینده اورمونون آشیقلار درنگینده اؤز شعری ایله بیر نیسگیللی منصوری هاواسینی ایفا ائتدی.
تیکلایین.........ائندیرین.......= ۹۵۰ کیلوبایت.
کیفیتی موبایل ایله ضبط اولوندوغونا گؤره، بیر آز آشاغی دیر....آما بو تئزلیکده داها کیفیتلیسینی تقدیم ائده جه ییک.
برچسب‌ها: آشیق, قوربان علیـار, آغیت, منصوری
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
آشیق ادبیـاتیندا تارتیشمالی شعرلر
یـازان: احمد اسدی
اشاره: بیلدیگینیز کیمـی، کئچن پوستومدا، دوللو مصطفی ایله ایلگیلی بیر یـازی یئرلشدیرمـیشدیم. بیر تعداد شعرلریندنده مقاله نین ایچینده گتیرمـیشدیم. آما ائلیمزین دگرلی و اوستاد آشیقلاریندان اولان، آشیق سلجوق شـهبازی تهران شـهریندن بو یـازیما باخیشینی بیلدیرهرک، منـه سؤیله دی دوللو مصطفانین بیر شعری قوربانی ایله اوست-اوسته دوشور. بودا احتمالی وار یـانلیش اولا. مندن ایسه دوللو مصطفی آدلی یـازیما بو مسئله نی آرتیرماغیمـی ایسته دیلر.
منده اؤنجه دن دوللو مصطفانین بو شعرینـه اوخشار شعرلری ائشیدیب گؤرموشدوم. ائله بونا گؤره ده بو موضوعدا بیر قیسا مقاله حاضرلادیم. بو مقاله نی سیز عزیز اوخوجولارا سونورام. اومودوم وار سیزین اوچون فایدالی اولا.
آشیق ادبیـاتی عصرلر بویوجا مکتوب بیر ادبیـات اولمادیغینا گؤره چوخلو دگیشیکلیکلره معروض قالیبدیر. بو دگیشیکلیک هم اوستاد آشیقلاریمـیزین شعرلرینده، هم ده آشیق داستانلاریمـیزدا اولوب. چوخلاری بو مسئله نی مثبت قارشیلاماسالار بئله، ایلک باخیشدا بو ایش یـازیلی ادبیـاتیمـیزین اولمادیغینا گؤره طبیعی نظره گلیر.
ایندیلیکده آشیق داستانلاریمـیز، مختلف شـهرلرده مختلف روایتلر ایله نقل اولونور. هر بؤلگه نین آشیقلاری دا اؤز مکتبلرینین داستان واریـانتینی او بیری مکتبلره گؤره ان دوغرو واریـانت بیلیرلر. مختلف آشیقلار ایله صحبتلشدیغیمـیزده و داستانلار حاقدا دانیشمالاریمـیزدا، بئله بیر سؤزلر ایله چوخ قارشیلاشیریق؛ ((بو داستانی گئتسن سوروشسان، فلان یئرده بئله دئمزلر، آما بیل دوزو ائله من دئیـه ندیر.)) ((فلان شـهرین آشیقلاری بونون بوراسینی ایرادلی اوخویـاراق، بئله دئییرلر)) (( دقت ائله فلان آشیق بونو ایرادلی اوخویور، گؤزله یـانلیش یـازمایـاسان)).
بلی بو سؤزلر مختلف شـهرلردن اولان آشیقلارین او بیری شـهرلرده و یـا کندلرده اولان آشیقلارا گؤره باخیشلاریدیر.
ایندیلیکده((هر شـهر و هر مکتب اؤزونو دوز و او بیریلری یـانلیش بیلیر)). بو جمله نین ایلک بؤلومو دوز اولسا دا، ایکینجی بؤلومو هئچ ده دوز اولمایـان بیر مسئله دیر. نیـه کی یوخاریدا دئدیگیم کیمـی، بو ادبیـات یـازیلی ادبیـات اولمادیغینا گؤره بئله دگیشیکلیکلر ایله اوزلشیب. اولا بیلر بیر مکتبین کئچمـیشده اولان آشیقلاری فرقلی اؤیره نیبلر و یـا بیر سؤز یـادلاریندان چیخماغینا گؤره اؤزلریندن آیری سؤزلر قوشوب، داستانی دوام ائتدیریبلر. حتی بیر آشیق داستانیمـیزدا، او داستانین سؤزلری یـادلاردان چیخدیغینا گؤره، نئچه آشیق داستانلاریمـیزدان بورج آلینان سؤزلر ده اولوب.
آشیق داستانلاریمـیزدان کئچسهک، آشیق شعرلرینـه چاتیریق. کئچمـیشدن سوزوب گلن، اوستاد آشیقلارین شعرلری ده بئله وضعیتده اولوبلار. بیر اوستاد آشیغین شعری نئچه ماحالین آشیقلارینین دیلینده نسیلدن نسیله گزیب دولانیب. بعضی مصراعلاری و قافیـه لری دگیشیکلیکلر ایله او بیری ماحاللاردان فرقلنیب. اولا بیلر یئنـه ده بیر آشیغین بیر مصراع بیر شعردن یـادیندان چیخماغینا گؤره اؤزوندن یئنی مصراع قوشوب و یـا اؤزو بیلمـه یـه-بیلمـه یـه آیری شاعرلرین و آشیقلارین شعرلرینی اؤز یـادداشیندا اولان شعر ایله قاریشدیریب. همان دئدیگیمـیز آشیغین شاگردلری ده ائله اوستادلارینین دئدیگین اصل توتوب، آیریلارینین دئدیکلرینی یـانلیش بیلیبلر. بو آرادا اوستاد آشیقلاریمـیزین چوخلو شعرلری ده بیر-بیرلری ایله اوست-اوسته دوشـهرک، ایشی داها دا دوگونلندیریب. ایندیلیکده، چوخلو اسکی آشیقلار ایله شاعرلریمـیزین شعرلری بعضی واختلار مصراعلاری و یـا بئیتلری بیر-بیرلری ایله حتی عینی اولورلار. بو بئیتلر و مصراعلارین اصلیتینی هله لیک دئیـه بیلمـه ریک هانسی شاعر یـازیب. یوخاریدا قئید ائتدیگیمـیز کیمـی هر محیط اؤزونـه مخصوص ادبیـاتی ایله بو شعرلری ییغیب ساخلاییب. ائله بونا گؤره ده گله جکده بیر یـازیلی قایناق آچیقلانمایینجا، دئیـه بیلمـه یـه جگیک بو شعر بو آشیغیندیر و یـا بو شعر بو شاعریندیر. یـالنیز بیر یـازیلی قایناغی تاپدیغیمـیزدان سونرا بئله بیر ادعایـا مالک اولا بیله جگیک. ایندیلیکده حتي آشيق مكتبيميزده اولان اورمولو قاسم كيمي شاعرين سؤزلريني یـانلیشجاسینا خسته قاسم آدينا اوخويان آشيقلارين سايي هئچ ده آز دگيل. بونونلا ياناشي قوربانی، خسته قاسم، آشیق آلی، دوللو مصطفی و تیلیم خان کیمـی سؤز اوستادلارینین شعرلری بعضی حاللاردا دا بیر-بیرلری ایله اوست-اوسته دوشور. بونلاردان تیلیم خان ایله دوللو مصطفانی نظره آلساق گؤرهجگیک دوللو مصطفی ایله تیلیم خانین شعرلری نئچه شعرده بیر-بیرلری ایله اوست-اوسته دوشوب. ها بئله تیلیم خان ایله قوربانینین و ... .
یوخاریدا دئدیگیم سؤزلرین ثبوتونا نئچه شعر گتیرمـیشم. بو شعرلر مختلف اوستاد آشیقلاردان اولماسینا باخمایـاراق، بعضی مصراعلاری و قافیـهلری بیر-بیرلرینـه چوخ یـاخیندیر. آما شعرلرین بوتونلوگونـه و معنا جهتینـه باخدیغیمـیزدا گؤرهجگیک، فرقلی دیلر. اولا بیلر بو شعر ايله بو قافیـه-ردیفلر قوربانیدن باشلاییب، اوندان سونراکی شاعرلر ده اونون یولونو دوام ائتدیریبلر. اولا بیلر ده هانسی سا آشیغین شعریدیر. آیری محیط ایله مکتبه گئده رک، یـاددان چیخما و شعرلرین قاریشماسینا گؤره و یـا او اصلی شاعرین آیری یئرلرده تانینماماسینا گؤره، شعری دئیـه ن شاعرین آدی زمان کئچدیکجه یـادداشلاردان سیلینـه رک، آیری شاعرین آدینا مصادره اولوب. هر حالدا چوخلو قافیـه-ردیفی عینی اولان شعرلریمـیزه تای بو شعرلرده آشیق ادبیـاتیمـیزین بیر قولودورلار. بیزده هئچ بیریندن گؤز یوما بیلمریک. آشاغیدا گلن شعرلرین هامـیسی گؤزل و معنالی شعرلردیلر آما بير آزجا دقت یئتیریرسک دوللو مصطفی دئیـهن شعرین، معنا باخیمـیندان داها گوجلو و عرفانی جهتدن داها اوستون اولدوغو گؤزه چارپیر. سیزی بو شعرلری اوخوماغا دعوت ائدیرم.
یئتیشدیم( آشیق دردلی)
بير زمان اگلنديم سلب پرده ده
كرمـه اوغراديم كانا يئتيشديم
بير زمان مكث ائتديم رحم مادرده
وجود حاصل ائتديم جانا يئتيشديم
***
اربا آناسيندان اولوندوم ترتيب
اوستاديم خدادير ائيلهدي تركيب
من آنا قول اولدوم اول منـه حبيب
ماء ايديم شكل انسانا يئتيشديم
***
حاق معماريم اولدو قورولدو بینام
ال آياق بارماقلار ياپيلدي تمام
دوققوز آي دوققوز گون اولونسا ختام
واختي ائريشدي بو جهانا يئتيشديم
***
دردلي حاقدان نطق گلدي ديليمـه
طريقتدن بير يول كئچدي اليمـه
شريعتدن سو باغلاندي گولومـه
قطره ايديم بير عمانا يئتيشديم
يئتيشديم(قوربانی-دیوانیندان)
لامكان شـهريندن گلديم جانا من
جانلار اهلي بير جانانا يئتيشديم
الدن اله قابدان قابا سوزولدوم
قطره ايديم بير عمانا يئتيشديم
***
بير گؤزلين الگيندن النديم
بلي دئديم بلاسينا بلنديم
يئري گؤيو ياراداندان ديلنديم
گؤهر آختاريرديم كانا يئتيشديم
***
قورباني دئر: گؤز گؤزلهديم، گؤز آلديم
سماخ اولدوم، عاقلمنددن سؤز آلديم
دوز ترپنديم، معروفومو تئز آلديم
ادب گؤتدوم يول اركانا يئتيشديم
يئتيشديم(قوربانی)
(آشیق سلجوق شـهبازی نین دئدیگینـه گؤره)
لامكان شـهريندن گلديم جهانا
جانلار اهلي بير جانانا يئتيشديم
الدن اله قابدان قابا سوزولدوم
قطره ايديم بير عمانا يئتيشديم
***
حاق کمری باغلایـاندان بئلیمـه
حقیقتدن سو باغلانیب گؤلومـه
معرفتدن بیر ایز دوشوب الیمـه
ادب بیلیب یول ارکانـه یئتیشدیم
***
قوربانی یم گؤز گزدیردیم گؤز آلدیم
قوللوق ائدیب من اوستاددان سؤز آلدیم
دوز ترپنیب مطلبیمـی دوز آلدیم
آخیر گلیب بو مکانـه یئتیشدیم.
يئتيشديم(آشیق آلی)
مين جور و جفايلا ياريما چاتديم
عؤمرومـه نقش اولان سانا يئتيشديم
اقباليمي خواب ائويندن اوياتديم
وصل يارلا بير زمانا يئتيشديم
***
ايلقارينا صادق ياريما احسن
ياراشير شأنينده يوز داستان دئسن
هجران آنلاري ايدي عؤموردن كسن
وصل يارلا من آمانا يئتيشديم
***
سرو قدّي گول جمالي تماشا
شـهلا گؤز ياراشير او هلال قاشا
تكرارسيز خلق اولوب آياقدان باشا
كماللي كامله جانا يئتيشديم
***
بستيدي آلي نين حيات نؤوراغي
بياض سينـه سيدي جنتين باغي
آچيلدي اوزومـه وصال اوتاغي
سانكي تخت سليمانا يئتيشديم.
یئتیشدیم(دوللو مصطفی)
اورمو دیـاریندان من دوشدوم یولا
گزه-گزه بو مکانا یئتیشدیم
فیض آلدیم اوستاددان آلدیم پاییمـی
گوهر آختاریردیم کانا یئتیشدیم
***
اویـاندیم غفلتدن واردیم عرفانا
آلدیم مطلبیمـی اولدوم مستانا
صدق ایله سیغیندیم قادر سبحانا
هدهد اولدوم سلیمانا یئتیشدیم
***
صدف اولدوم دریـالاری دولاندیم
ایوب کیمـین هر بیر درده دایـاندیم
موسی کیمـین طور داغیندا ایناندیم
قطره ایدیم بیر عمانا یئتیشدیم
***
حقیقتدن بیر یول دوشدو الیمـه
معرفتدن سو باغلاندی گؤلومـه
مصطفایـام یـالان گلمز دیلیمـه
ادب آلديم یول- ارکانا یئتیشدیم
برچسب‌ها: دوللو مصطفی, آشیق قوربانی, آشیق آلی, احمد اسدی, آشیق
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
دوللو مصطفي
(شوريده اي از ديار اورميه)
احمد اسدي
شاعر، آشیق و عارف صوفی مسلک، مصطفی رسول اوغلو معروف بـه دوللو مصطفی بـه سال 1170 هجری شمسی درون روستای اسلام آباد(شیطان آواي سابق) محال دول اورمـیه درون خانوادهای کشاورز دیده بـه جهان گشود. دوران خردسالی و نوجوانی را درون آغوش طبیعت زیبای این منطقه سپری نمود و مانند بسیـاری از عارفان درون نوجوانی و جوانی بـه کار چوپانی مشغول شد. روایتهای افسانـه گونـه ای از چگونگی شاعر شدنش درون زبان مردم غرب آذربایجان روايت ميشود کـه همـه این روایتها مبتنی بر الهام شدن شاعری درون یک شب و یـا درون خواب بر این عارف بزرگوار مـیباشد. علاوه بر این محلی کـه دوللو مصطفی درون آن خواب دیده و شاعری بر وی الهام گشته، امروزه نیز بنام مصطفی داشی معروف است. (معنی: سنگ مصطفی, این مکان بنا بـه گفته ي شاهدان، سنگی توخالی هست که دوللو مصطفی شبی را درون یکی از زمستانـهای سرد درون آن گذرانیده و بعد از بیرون آمدن از آن سنگ بوده کـه شاعری بر وی الهام شده است.) اشعار دوللو مصطفی علیرغم اینکه که تا 10 سال پیش بـه صورت مکتوب و در مجموعه ای گردآوری نشده بود، ولی درون بین هنردوستان و ارادتمندان مکتب آشیقی اورمـیه بـه نحو احسن حفظ و از نسلی بـه نسل دیگر منتقل شده است. بـه طوری کـه علاوه بر اشعار چاپ شده درون مجموعه های چند سال پیش، صدها قطعه شعر وی امروزه نیز درون ی مردمان این دیـار حفظ گردیده هست و این خود نشاندهندهی محبوبیت او و اشعارش درون بین توده های مردم و همچنین قدرت شعریت آن اشعار مـیباشد. بـه طوری کـه امروزه آشیقی را نمـیتوان یـافت کـه اشعاری از دوللو مصطفی را حفظ نباشد و یـا روستایی را درون غرب آذربایجان نمـیتوان یـافت کـه مردمان ساکن درون آنجا با اشعار این عارف بزرگوار غریبه باشند و نتوانند نمونـه هایی از اشعار او را عرضه کنند. این موضوع تحقیق بیشتر درون رابطه با دوللو مصطفی و اشعار او را مـی طلبد که تا اشعار وی هرچه سریعتر توسط محققین و ادبای علاقه مند بـه صورت مکتوب درآید که تا از گزند فراموشی و آفتهای گذر زمان درون امان بماند. علاوه بر اینـها مـیتوان بـه جرأت او را اولین آشیق و شاعر مکتب اورمـیه نامـید کـه آثارش امروزه درون دسترس هست و مـی توانیم درون چگونگی شاعری و آشیقی و شرح زندگانی وی بـه بحث بپردازیم. وی علاوه بر شاعری، توانسته هست به عنوان آشیق آهنگساز نیز خود را معرفی کند و آهنگ آغاخانی(آغاخانی هاواسی) را بـه مکتب آشیقی اورمـیه هدیـه دهد. آغاخانی از هاواهای مشـهور درون مکتب آشیقی مـیباشد کـه به نوبه خود از آهنگهای دشوار درون خوانندگی و نوازندگی مـیباشد و این خود نشاندهنده ی مرتبه ی استادی او درون آشیقی مـیباشد. دوللو مصطفی درون طول حیـات خویش در روستای شیطان آوا(اسلام آباد فعلی) و در قلعه ی دول آن روستا اقامت داشته کـه در یکی از شعرهایش بـه این موضوع مـیپردازد:
عشقین سمندینی مـینیب چاپاسان
سینیق کؤنوللرین ائوین یـاپاسان
ایسته سن كي مصطفانی تاپاسان
گل شیطان آوانین دول قالاسینا (۱)
مصطفي درون شاعری بـه سبک آشیقهای آذربایجان، شعر هجائی سروده و تقریباً درون تمام قالبهای شعر آشیقی اشعاری بـه یـادگار گذاشته است.( بـه جز چند مورد خاص). درون اشعارش تخلصهای دوللو مصطفی، رسولون یئسیری، رسولون یئتیمـی، مصطفی، رسول اوغلو و ... به منظور خود برگزیده است. اشعارش سرشار از مفاهیم عرفانی و درویشگونـه مـی باشد کـه مـیتوان نشانـه هایی از تأثیر مکاتب عرفان مولویـه، حروفیـه و علوی-بکتاشیـه را درون آن جست. بـه گونـه ای کـه در مضامـین اشعار او، مضامـینی از نسیمـی، مولوی، حاجی بکتاش ولی و شاه اسماعیل و ... را مـیتوان یـافت، کـه خود این مسأله نشانگر آشنایی دوللو مصطفی با مکاتب فوق و تأثیرپذیری از آنـهاست.
دوللو مصطفي درون طول عمر خود چندین سفر بـه عثمانی و محال بورچالی(بورچالی، امروزه درون گرجستان قرار گرفته است. مردمان آن دیـار ترک آذری و آشیقهای آنجا نیز مانند اورمـیه آشیقهای تکنواز مـیباشند) داشته و پاره ای از عمر خود را درون غربت گذرانده و در آنجا ماجراهایی داشته کـه از آوردن جزئیـات آن مـیگذریم. اما درون شعر زیر مـیتوان بـه دلتنگی این شاعر را به منظور زادگاه خود پی برد:
من غریبم سیز ده مندن اوچمایین
اوچوب، اوچوب قارلی داغی آشمایین
سئیرانگاهدی دول ماحالین گئچمـه یین
سلامت گئده سیز دولا دورنالار(۲)
از نظر دوللو مصطفی آشیق بودن کار آسانی نبوده و هری هم نمـیتواند آشیق شود. بنابر اعتقاد او که تا عارف نشوی نمـیتوانی آشیق واقعی شوی. به منظور آشیق بودن حتما از طریقت و شریعت سر درون بیـاوری و به چشمـه حقیقت وصل شوی:
آشیقلیغین دؤرددو یولو
چشمـه دوردان بیر خبر
طریقتدی، معرفتدی، شریعت
حقیقی واردان بیر خبر(۳)
و درون بند دیگری از اشعارش لازمـه ی آشیق شدن را ادب و ارکان، همچنین کوشش و تلاش درون راه آشیقی مـیداند و مـیگوید: یک آشیق حقیقی حتما بر همـه چیز احاطه داشته باشد:
آشیقلیق ایشینـه یئری ین جانلار
یئری ینده گرک یئتسین ارکانا
ها یئري یـه، ها یئتیشـه، ها یئته
دریـا تکین آخا گئده هر یـانا(۴)
دوللو مصطفی درون شعر دیگری نیز بـه آشیق بودن خود اذعان کرده و در ضمن آن تعدادی از شـهرهایی را کـه به آنـها سفر کرده هست نام مـیبرد:
دوللو مصطفایـام گزدیم هر یـانی
استامبول، ایزمـیری، حلبی، شامـی
قویموشام اوستومـه آشیق عنوانی
هئچ کیم منیم کیمـی بیقرار اولماز(۵)
یـا شعر زیر کـه در عثمانی و در دیدار با یکی از دراویش آن دیـار سروده شده هست که هم بیـانگر راه و روش طریقت وی و هم بیـانگر خروج وی از اورمـی مـیباشد؛ شعری کـه به خودی خود بیـانگر این هست که دوللو مصطفی از دیـار خود پیش یکی از استادان بلند مرتبه ي آن دیـار رفته و در محضر او شعر زیر را سروده است:
اورمو دیـاریندان من دوشدوم یولا
گزه-گزه بو مکانا یئتیشدیم
فیض آلدیم اوستاددان آلدیم پاییمـی
گوهر آختاریردیم کانا یئتیشدیم(۶)
***
اویـاندیم غفلتدن واردیم عرفانا
آلدیم مطلبیمـی اولدوم مستانا
صدق ایله سیغیندیم قادر سبحانا
هدهد اولدوم سلیمانا یئتیشدیم(۷)
***
صدف اولدوم دریـالاری دولاندیم
ایوب کیمـین هر بیر درده دایـاندیم
موسی کیمـین طور داغیندا ایناندیم
قطره ایدیم بیر عمانا یئتیشدیم(۸)
***
حقیقتدن بیر یول دوشدو الیمـه
معرفتدن سو باغلاندی گؤلومـه
مصطفایـام یـالان گلمز دیلیمـه
ادب آلديم یول- ارکانا یئتیشدیم(۹)
وی دارای دو و یک پسر بوده کـه پسرش نیز همانند خودش آشیق بوده، اما روزی از خانـه بیرون آمده و دیگر از او خبری نشده بود کـه این اتفاق بر زندگی دوللو مصطفی تأثیر فراوانی گذاشت. یکی از ان او نیز بـه شعر و شاعری علاقه مند بوده و طبع شعر نیز داشته است. بـه طوری کـه آشیق فرهاد (وفات1341)، این استاد بلامنازع مکتب آشیقی بـه محضر وی مـیرفته و اشعار دوللو مصطفی را از او مـیپرسیده است. این آشیق عارف و شاعر صوفی نـهایت بـه سال 1254 درون قریـه شیطان آباد(اسلام آباد فعلی) رخ درون نقاب خاک مـیکشد و بنا بـه وصیت خود کـه در یکی از شعرهایش بدان اشاره کرده درون محال باراندوز و روستای باراندوز از توابع اورمـیه جایی کـه مادر طبیعت هر ساله درون فصل بهار گلها و شکوفه های بهاری را بر مزار وی بپاشد بـه خاک مـیسپارند:
فلک ایلن اکدیک بیز ده بیر بوستان
ساغدا جولبر دوشوب سولدا بالستان
چوخ ایشلریک آخریمـیز قبریستان
باراندوزدا منـه بیر یئر سالیندی(۱۰)
عشق بـه اهل بیت و پیـامبر(ص) را درون اشعار دوللو مصطفی مـیتوان بـه عینـه مشاهده کرد. مصطفی درون جای جای اشعارش از خداوند متعال یـاد کرده و از پیـامبر اسلام و همچنین مولا و سرور خویش، پدر حسن و حسین(ع)، حضرت علی(ع) درون زندگی دنیوی طلب کمک و در روز محشر استمداد مغفرت مـیکند و این بزرگواران را چاره ی درد بیدوای خود مـیداند:
رسولون یئتیمـی کرم کانینا
بیر گون اولار گئدر حق دیوانینا
خجالت گئتمـه یک مـهدی یـانینا
مصطفانی مصطفایـا باغیشلا(۱۱)
و یـا
دوللو مصطفایـام چوخدو گوناهیم
جهنم اودونا قالماییب آهیم
بیر اومودوم سنسن پشت و پناهیم
قیـامت گونونده یـا رسول الله(۱۲)
ما نیز درون آخر نوشته مان شعری از آشيق مصطفي را کـه در وصف علی(ع) سروده شده هست مـی آوریم و امـید آن داریم کـه مزار آن بزرگوار از طریق نـهادهای ذیربط بازسازی گردیده و مقبرهای شايسته بر روی آن ساخته شود؛ که تا باشد کـه این عارف بزرگوار و آشیق صوفی مسلک از مـهجوریت سالهای طولانی رها گشته و همانند همقطاران خود مانند یونس امره، خسته قاسم و ... مزاری به منظور بازدیدکنندگان و مشتاقانش داشته باشد و به حق خود کـه همانا شناخته شدن بـه عنوان سمبل شـهر اورمـیه و آشیقهای آذربایجان مـی باشد، برسد.
یـا علی
گئجه- گوندوز چاغیردیغیم مشکل گشا یـا علی
عرش-کورسون بزهگیسن نور خدا یـا علی
پنـهان دردین دواسیسان ای عالمـین سروری
سنسن قاضی الحاجات وئرن شفا یـا علی(۱۳)
***
لقبین مولا دئییلمـیش انا فتحنا سنین
چون صاحب ذوالفقارسان پنجه ي عنقا سنین
پیغمبرین قارداشیسان ختم انبیـا سنین
جانشین پیغمبرسن بیزه مولا یـا علی(۱۴)
***
داغیتدین خیبر قالاسین گؤستردین شجاعتی
جمع مشایخلر گلر آلار سندن معرفتی(مرفتی)
مشکل ایشی بیتیررسن تانری وئریب قدرتی
هم غیورسان هم شجاعسان شیر خدا یـا علی(۱۵)
***
ای مصطفی غافل اولما چاغیرگیلن سبحانی
نجف الاشرفده گؤردوم شاهلار شاهی مولانی
آیـه-آیـه، سوره- سوره جمع ائیله دی قورآنی
قیـامت قیـام اولاندا یئتیش دادا یـا علی.(۱۶)
-------------------------------------------------
ترجمـه اشعار
(۱)سمند عشق را سوار شوي و طي طريق كني
باعث ترميم قلبهاي شكسته شوي
و اگر بخواهي مصطفي را بيابي
در شيطان آباد بـه قلعه ي دول بيا.
(۲) اي درناها، من غريبم، از من دور نشويد
پرواز نكنيد و از كوهستانـهاي پربرف عبور نكنيد
منطقه ي دول گردشگاه است. از آنجا رد نشويد
خداوند شما را بـه سلامت بـه دول برساند.
(۳) آشيق شدن چهار شيوه دارد
از چشمـه ي دُر بـه من آگاهي بده
طريقت هست و معرفت و شريعت
از هستي واقعي مرا آگاه كن.
(۴) انسانـهايي كه دنبال آشيق شدنند
موقع سلوك بايد بـه اركان برسند
در سير و سلوكشان بايد واصل شوند
و همانند دريا بـه همـه سو جاري شوند.
(۵)مصطفي و اهل دول هستم. همـه جا را گشتم
استانبول و ازمير و حلب و شام را
نام آشيق بر خود نـهاده ام
هيچ كس همانند من بيقرار نيست.
(۶) از ديار اورمي راهي شدم
در حال گردش بـه اين سرزمين رسيدم
از استاد فيض ياب شدم و سهمم را گرفتم
دنبال گوهر بودم و معدنش را يافتم
(۷) از غفلت بيدار و وارد عرفان شدم
مطلبم را گرفتم و مست شدم
با صداقت تمام بـه خداوند سبحان پناهنده شدم
گويا هدهدي بودم كه بـه سليمان رسيدم
(۸)صدفي شدم و درياها را پيمودم
همانند ايوب بـه هر دردي طاقت آوردم
همانند موسي طور را باور كردم
قطره اي بودم كه بـه عمان رسيدم
(۹)راهي از طريقت مقابلم نمايان شد
چشمـه اي از معرفت بـه استخرم جاري شد
من مصطفي هستم و زبانم دروغ نميداند
راه ادب را پيش گرفتم و به اركان رسيدم.
(۱۰)ما هم با فلك جاليزي را كاشتيم
در سمت راست آن جلبر و در سمت چپ آن بالستان است(نام دو روستا درون منطقه ي دول)
بسيار فعاليت ميكنيم ولي نـهايتمان بـه قبرستان منتهي ميشود
در باراندوز قبري برايم آماده شد.
(۱۱) طفل يتيم رسول(دوللو مصطفي) روزي بـه كان كرم واصل مي شود
و روزي بـه ديوان حق متصل مي شود
خداوندا، بـه خاطر اينكه پيش حضرت مـهدي(عج) شرمنده نشويم
مصطفي را بـه خاطر حضرت مصطفي مورد آمرزش قرار بده.
(۱۲) مصطفي و اهل دول هستم. گناهان زيادي دارم
تاب آتش جهنم ندارم
تنـها اميد و پشت و پناهم تويي
در روز قيامت اي رسول خدا.
(۱۳)روز و شب تو را صدا مي اي علي كه مشكل گشايي
زينت عرش و كرسي هستي و نور خدايي
درمان دردهاي پنـهاني اي سرور عالميان
هم قاضي الحاجاتي و هم شفا ميدهي يا علي
(۱۴) لقبت مولاست و انا فتحنا از آن توست
صاحب ذوالفقاري و پنجه ي عنقا از آن توست
برادر پيغمبري و ختم انبيا از آن توست
جانشين پيغمبري و مولاي ما هستي يا علي.
(۱۵) قلعه ي خيبر را قلع و قمع كردي و شجاعتها نشان دادي
جمع مشايخ آمده و از تو كسب معرفت ميكنند
كارهاي مشكل را بـه پايان ميرساني چون خداوند اين قدرت را بـه تو داده است
هم غيور و هم شجاعي، شير خدا يا علي.
(۱۶) اي مصطفي، غافل نشو، خداوند سبحان را صدا بزن
شاه شاهان مولا علي را درون نجف اشرف ملاقات كردم
قرآن را آيه آيه و سوره سوره جمع آوري كرد
وقتي روز قيامت برپا ميشود يا علي، بـه داد ما برس.
(بو یـازیم تهرانین حوزه هنری سینین ایستکی ایله فارسجا یـازیلدی)
بو لینکه ده باخا بیلرسینیز....آشاغینی تیکلایین...
http://www.arturmia.ir/Default.aspx?page=0§ion=newlistItem&mid=38811&pid=46307&ln=fa
Dollu Mustafa-həyatı.....yaradıcılığı
برچسب‌ها: دوللو مصطفی, اورمو, آشیق, احمد اسدی, آغاخانی
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
اشاره: آشيق علي عليزاده 1330-جي ايلده قاراداغين قيه قشلاق كندينده آنادان اولموشدو. 1369-جي ايلدن اورمويا كؤچوب، بو شـهرده آشيقليغا باشلاميشدير.
او چوخلو موسيقي فئستيواللارينا قاتيلاراق چوخلو مقاملاردا اله گتيرميشدي. آشيق علي عليزاده(قيشلاقلي) 10/5/1390 تاريخينده دونياسيني دگيشـه رك، ابدي دونيايا كؤچدو. بيزيم عائله دوستوموز اولان آشيق علي، همده منيم حياتيمدا گؤردوگوم بيرينجي آشيق ايدي.
ياديمدا اولان،بير و يا ايكي اوخويوردوم، آشيق علي بيزه گلميشدي و او گوندن من آشيقلارين گئنيش دونياسينا گيرديم.رحمتليك كئچن ايل قويروق دوغان آيينين 10-جو گونونده وفات ائتدي.
عؤمرومده او گون منـه ان آغير و پيس خاطره لي گونلردن بيري دير.ساعت 9 اولاردي، اگلشميشديم شام يئييرديم. تلفونون زنگي آچيلدي. آنام تئلفونو گؤتوردو. اوستاديم آشيق قوربانين حيات يولداشي ايدي. سلام عليكدن سونرا، بو جمله ايله ائله بيل دونيا باشيما فيرلاندي.
هانسي آشيق علي؟ قره داغلي آشيق علي ؟
یئدیگیم تيكه بوغازيمدا قالدي، تئز آنامدان نـه اولدوغونو سوردوم، اودا آشيق علي نين وفات ائتديگيني دئدي. تئز اوغلو آشيق غلامرضايا زنگ آچديق. گؤتورمـه دي. او بيري اوغلونا زنگ آچديق. تبريزده ايدي. دئدي، ائله بيل دئييرلر، سكته ائديب، خسته خانادادير. دوروب حاضرلاشديم، اورمو خسته خانالارينا يوللانديم. آما او آددا بير شخصي گتيرمـه ميشديلر. اؤزومـه اوره ك وئريرديم، حتماً حالي خراب اولوب، يوخسا اونا تئزدي اؤله. هله يئني آلتميش ياشينا گيريب. بو سؤزلر ايله خسته خانادان آيريلديم.
ائوه چاتديغيمدا، اونون بير كلينيكده حياتينين دگيشمـه سيني بيلديم و ائله بيل بير قازان سرين سويو باشيمدان آشاغي تؤكدولر. دا هئچ نـه دانيشا بيلمـه ييرديم. اؤز اؤزومـه دئييرديم، آخي نـه تئز؟ نيه؟
دئسه مده دئمـه سه مده آشيق علي آرتيق گئتميشدي.آشيق علي منيم حياتيمدا ان چوخ سئوديگيم انسانلاردان بيري ايدي.
آشيق علي اؤلمـه ميشدن اؤنجه دوغما يوردو قاراداغا و قيه قيشلاق كندينـه بير هفته ليك سفره چيخميشدير و ائله بو سفردن ايكي ساعات ائوينـه دؤندوكدن سونرا، اوره گي داياناراق، حياتا وداع ائتميشدي. ائله بيل، اؤله جگيني بيليرميش و ائله بونا گؤرهده گوللو-چيچكلي قاراداغدان سون گؤروشونو و وداعيني ائتمك اوچون اورالارا يوللانميشدير. هله اؤلمـه ميشدن اؤنجه ده، سازبند خليله بير صدفلي ساز سفارشي وئرميشدي و اونا دئميشدي؛ خليل منيم بو سازيمي صدفله، من اؤله جگم، اؤلوب گئدندن سونرا دئيه رلر، آشيق علي دن بير صدفلي سازدا قالمادي.
آما بيلديگيميز كيمي، كئچن گونلرده رحمتليك آشيق علي عليزادهنين خاطرلا مني آدلي شعر كتابي ايشيق اوزو گؤردو. بو كتابدا رحمتليك آشيق علينين اوچ يوزه ياخين شعري توپلانيب. بو شعرلري آشيق علي نين ياخين يولداشي شاعر ، يازيچي و آراشديرماچي بهرام اسدي توپلاييب. آشيق علي نين شعرلري ايله قاباقجادان تانيش اولسامدا، آما هاميسيني بير يئرده گؤرمـه ميشديم، ائله بونا گؤره ده بو كتابي اوتوروب، اولدن آخيرا اوخودوم. آشيق علي نين ديوانيندا اونون سازا و آشيقليغا حؤرمتي و بو قونودا اولان شعرلري منيم دقتيمي اؤزونـه جلب ائتدي و بو شعرلريني داها چوخ بگنديم. كتابي اوخودوقدان سونرا، اونون بو قونودا اولان شعرلرينـه بير يازي حاضرلاماق قرارينا گلديم و ائده بيلديم بو آشاغي دا اولان يازيني سيزه حاضرلايام. آللاهدان اوستاد آشيغيميزا رحمت ديله يركن،اومودوم وار بو يازيمي بگنـه سيز.
آشيق علي عليزادهنين شعرلرينده " سازا و آشيغا حؤرمت"
ائليميزين ان قديم و ان مقدس ميراثلاريندان بيري آشيق صنعتي و اونون باشيندا اولان قوپوز سازيدير. تاريخ بويو بو صنعت مقدس اولوب و ائليميزده اونا احتراملا ياناشيب. بو مقدسليك هم بو صنعتين و بو سازين يارانيشيندا و هم ايللر بويو تاريخلرين سينـه سيندن كئچيب گلديگي واختلاردا اؤزونو گؤستريب. چوخلارينين دئديگينـه گؤره، بيرينجي آشيق دده قورقود اولوب. اؤنجه دده قورقوردون كيم اولدوغونو دوشونك؟
اوغوز ائلينين آغ ساققالي، پيري ، مرشدي. غيبدن سيرلاري بيلرميش، باغلي دوگونلري آچارميش، ائلينـه نصيحت ایله اؤيود وئررميش و اوغوز ائلي ايله اوغوز خانلاري اونون سؤزوندن و يولوندان قيراغا چيخماز ايميشلر. دده قورقودون قوپوزونون يارانيشي حاقدا دا هله روايتلر وار و بو سازين مقدس اولدوغونو خاطرلادير. دده قورقوتدان سونراكي آشيقلار حاقدا صفوي دؤورونـه قدر بيلگي الده يوخوموزدور. آما شاه اسماعيلين گليشي ايله، آشيقليق دا جان تاپير و اؤزونو تاريخده گؤسترمگه باشلايير. تاريخده آدي چكيلن بيرينجي آشيق ايسه قورباني اولموشدور. قورباني اؤزو بير بيلگيلي و محترم شخص اولوب . صفوي حؤكمداري دا اونا احترام قويوب، اونو محترم ساييرميش. اوندان سونراكي دؤورده آشيق و آشيق صنعتينده چاليشان انسانلاردان خسته قاسم، دوللو مصطفي، دده علعسگر و ... بؤيوك اوستادلار ظهور ائديبلر. بو اوستادلار هاميسي آشيقليقدان چوخ، عارفليكلري و مقدسليكلري ايله آدلانيبلار و دين مسأله لري ايله تانيش اولاراق، ديني سورونلاري حل ائتمگه قالخيبلار.
دئديگيميز كيمي آشيق صنعتي قوپوز هميشـه مقدس اولوب ، هئچ واخت اگري يوللارا چكيلمـه یيب و دئمك اولار شاها-خانا باش اگمـه ييب. هميشـه حاقّي تاپدالانميشلارين يانيندا اولوب ، ظالملرين قارشيسيندا حق-حق دئييبدير.
اينديكي قوپوزوموزو دوشونسك ده، بو قوپوزون چاناغي توت آغاجيندان دوزه لير . توت آغاجي دا هاميميزين بيلديگي كيمي ائليميزين ايچينده مقدس بير آغاجدير . هر كس بو آغاجي كسمگه قالخماز و عارفلرين و امامزادالارين مزاري اوستونده هميشـه توت اكيليب.
آشيق صنعتي و قوپوزون قوتسالليغي اينديليكده، كئچميشلرده اولدوغو كيمي اولماسا دا، هله ياشايير و حؤرمتي وار. بو آرادا بو صنعته خور گؤزلر ايله باخان بير سيرا باغلي قافالي و گئري ذكالي انسانلار دا تاپيلير. بو صنعته احترام قويماييرلار و يئري گلديكجه ده ضربه لر ائنديريرلر . اونلار بو ايشلري ايله اؤزلرينين بير متمدن انسان اولدوقلاريني گؤسترمك ايسته ييرلر. آما بو تيپ انسانلارين قارشيسينا ائله ائل آشيقلاريميزين بیر سیراسی شعرلري ايله جواب يازيبلار. بو آشیقلارین بیری رحمتليك آشيق علي عليزاده(1390-1330) اولوب.
آشيق علي نين ديوانينا باخديقدا اونون شعرلرينده ساز و آشيقليغا نـه قدر حؤرمت بسله ديگي آچيق و آيدين گؤز اؤنونـه گلير . دئديگيميز كيمي بير سيرا انسانلارا دا ائله همان ديوانيندا جواب وئرير. آشيق علي بير شعرينده، بو صنعته ايراد توتانلارا بئله دئيير(اوچ بنديني گتيريريك):
اودلايير مني
نادان سازا لاغ ائدنده
آخماقلار اودلايير مني
سونرا دئيهنده سازي چال
باخماقلار اودلايير مني
ترك ائتمرم بو صنعتي
سندن چكمرم منّتي
اوجوز ساتمارام صحبتي
اوشاقلار اودلايير مني
قيشلاقلي، بيل صادق دگيل
ساز قارشيندا گولوم اگيل
هله اوّل اؤز عيبين بيل
باخ باخلار اودلايير مني.
آشيق علي بير آيري شعرينده سازي ايله دردلشيب، اونا نادانلارا بئل باغلاماماغي توصيه ائدير:
ديللن آي صدفلي ساز ديللن بو فرصت الدن گئدر
سيم پاسلانار وعده كئچر متانت الدن گئدر
نادانلارا بئل باغلاييب دئمـه هميشـه سازام
حؤرمت قويماز ديللنديرمز شـهامت الدن گئدر
زامان-زامان الدن اله گزرسن دوزدور ايشين
وقت اولار كي توز بوروير چرخي دؤنر گردشين
عارفلردير قيمت وئرن نادان بيلمز ارزشين
گؤزله هر آن آلدادارلار قيامت الدن گئدر
آشيق علي نين فكريجه تانري تعالي سازين وجودوندا ايلاهي بير سير قويوب. ائله بونا گؤره ده ائليني سازدان اؤيود آلماغا چاغيرير.
آلقيشلار، چالاندا صدفلي سازا
سوزور دوداغيندان بال قادان آليم
سازدا بير سير قويوب بؤيوك يارادان
ساز-سؤزدن اؤيودو آل قادان آليم
او سازين هم غمده، هم ده شادليقدا ائلي ايله بير يئرده اولدوغونو و سازين سئحيرلي سسينين دردلره درمان اولدوغونو خاطرلايير و سازدان اوزاقلاشماماغي ائلينـه توصيه ائدير:
سازدا يانماق دا وار، يانديرماق دا وار
بعضاً غم گونونده دينديرمك ده وار
اوندا يانديرماق دا، سؤندورمك ده وار
قوجاقلاشيب سازلا قال قادان آليم
آشيق علي يوخاريداكي شعرينين سون بندينده بو صنعتي سئومـه ين انسانلاري اونون وقاريندان خبرسيز اولدوقلاريني دئيير و بو كيمي انسانلاري سازينا حؤرمت ائتمگه چاغيرير:
سازين وقاريني بيلمـهين دؤيور
آدينا، سانينا بهتانلار دئيير
قيشلاقلي يازيغي دالدادا سؤيور
سازيني حؤرمته سال قادان آليم.
آشيقلار ائليميزين كولتورونون قوروقچوسو اولوبلار و اونلارين سلاحي بو اودلو-آلوولو قوپوزلاري اولوب. آشيق علي ده بو مسأله ني دوشونوب. آشاغيداكي شعري يازيب.
قيشلاقلي شأنينـه بير دستان يازدي
يوردوم پاييز بيلمز خزانسيز يازدي
بير الده سلاحدي، بير الده سازدي
دئيير ياشا ياشا آذربايجانلي.
اؤنجه لر دئديگيميز كيمي، تاريخ بويو آشيقلار ظلمـه تاب گتيرمـه ييب و هئچ واخت دا سارايلاردا مدح ائتمكله مشغول اولماييبلار. اونلار هميشـه خالقين طرفينده اولوب و حق طرفينـه كئچيبلر.
قيشلاقلي سينـهنده سؤز بازاري وار
حيدربابا دئييب اؤلمز شـهريار
تئللي ساز ديننده بئله ديل آچار
حق سؤزو دانيشان ديللر بيزيمدير.
آشيقلارين هارايلاريني كوراوغلويا اوخشادان آشيق علي، آشيقلارين الهاميني دا ائليندن بيلير و بئله دئيير:
آشيقلار سازلارين چالير
ائل-اوبادان الهام آلير
قوچاقلار تك نعره سالير
كوراوغلويا تايدي دور گل
آشيقلاريميز هر زمان ائل ايچينده و ائل ايله اولدوقلارينا گؤره اونلاري ائل آشيغي عنواني ايله چاغيريرلار. ائل آشيغي، ائلين قايغيكشي و ائلين قئيدينـه قالان اولور. ائل ايله اوتوروب-دورور. بونا گؤره ده آشيقلاريميز و آشيقليق ائلينكي حساب اولور. آشيق علي ده شعرلرينين بير بندينده بونا توخوناراق اؤز بختيندن ده گيلئيلنيب.
شاعر زامانيندير، آشيق ائلينكي
عاغيل باشينكيدير، شيرين ديلينكي
يازيق قيشلاقليني بئله بيلين كي
ياتميش بختين بيري گله اويادا.
سوندا رحمتليك آشيق علي عليزادهنين بير شعري ايله يازيميزي بيتيريريك. بو شعر آشيق علينين سون شعری دیر و بير گون وفاتيندان اؤنجه يعني 9/5/90 تاريخينده يازيليب. آشيق علي بو شعرينده آپ-آيدين گيلئييني آشيقليق ایله آشيقلاري لاغ ائدنلردن ائدير و بلكه ده اؤزونون قارشيلاشديغي بير ماجرا ايله علاقهدار بونو يازير و اونلارا سسلنرك آشيقلارين كيم و نـه اولدوغونو آچيقلايير. بيز ده ائله آشيق علي نين بو شعري ايله يازيميزا سون قويوروق. آللاه اونا رحمت ائيله سين. مزاری نور ایله دولسون.
آشيغين گيلئيي
كيمين دام-ديوارين ييخيبدير آشيق؟
اونا آشيق دئمك عار گلير سنـه
نـه يولا داش تؤكوب، نـه جيب كسيبدير
سلامين آلماق دا زور گلير سنـه
بيلير صرّاف كيمي زيبيل، زر نـهدير
عارف نـهدير، نادان نـهدير، پير نـهدير
بير صرّافدير بيلر صدف-دور نـهدير
اونون حق دونياسي دار گلير سنـه
ائلينين حؤرمتين ساخلايار آشيق
قوجاسين-دوشگونون يوْخلايار آشيق
هميشـه حق سؤزو حاخلايار آشيق
بو سنسن حق ديلدن زار گلير سنـه
آشيق ائل ساتماييب نـه دؤولت وارا
شادليقدا آغ گئيهر غمينده قارا
آل ائيلهييب بيرين سالماييب تورا
سن اوزو سويوقسان قار گلير سنـه
اگر قيشلاقلييا بهتان دئيهسن
آغيز-گؤزون اگيب اؤزون اؤيهسن
يالتاق اولوب يالتاق يالي يئيهسن
پالانيني بزه، بار گلير سنـه.
برچسب‌ها: آشیق علی علیزاده, خاطرلامنی, احمد اسدی, ساز, آشیق
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
درین اوزونتولرله،بیلدیرمـهلیییک ائلیمـیزین دگرلی آشیغی، قوشاچایلی آشیق گولاب حسین خانی 2/5/1391 تاریخینده بو دونیـادان گؤز یوماراق، ابدی دونیـایـا کؤچوب.
43 ایل قوشاچای و هئشتری ماحالیندا آشیقلیق ائدن آشیق گولاب،3/4/1322 تاریخینده قوشاچایدا دوغولموشدور.
بو اوستاد آشیغا آللاهدان رحمت، قالانلارینا ایسه صبر دیله ییریک.
برچسب‌ها: باش ساغلیغی, آشیق گولاب, قوشاچای, هئشتری, آشیق
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
رحمتليك آشيق علي عليزادهنين شعرلري او مرحومون وفاتينين بيرينجي ايل دؤنومو عرفهسينده بير مجموعهده يايينلاندي. 302 صحيفه دن تشكيل تاپان بو كتاب، خاطرلا مني آديني داشييير و او مرحوم آشيغين 300 قاطارا ياخين شعرينـه شامل اولور. بو مجموعه اورمولو شاعر ، آراشديريجي،يازيچي و رحمتليك آشيق علي عليزادهنين ياخين يولداشي بهرام اسدينين زحمتلري ايله توپلانيب و چاپا بوراخيليبدير.
اورمونون ياز نشرياتينين نشرلريندن اولان بو كتاب، ساتيشي 8000 تومن دير و يازنشرياتي ايله اورمونون حوزه هنري ادارهسينين امكداشليغي ايله يايينلانيب.
قئيد ائتمـهليييك، آشيق علي عليزاده 1330-جو ايلده قاراداغين ورزقان بخشينين قيه قيشلاق كندينده آنادان اولوب. سونرالار اورمويا كؤچوب و بو شـهرده آشيقليقلا مشغول اولموشدور. آشيق علي عليزاده 10/5/1390 تاريخينده اورهك دايانماسي(ايست قلبي) نتيجهسينده دونياسيني دگيشدي. او مرحوم ايران موسيقي فئستيواللارينين چوخونا قاتيليب و چوخلو مقاملاردا اله گتيرميشدير. اورمو راديو و تلويزيونوندا موسيقي بؤلومونون فعال شخصلريندن ايدي. آللاه رحمت ائيلهسين. آذربايجان ادبياتي و فولكلورو سئوداليلاري كتابي الده ائتمك اوچون ياز نشرياتي ايله گنج آشيقلار بلوقونا گئده بيلرلر. ها بئله آشاغيدا اولان ايميل و موبايل ساييسي ايلهده ايلگي قورا بيلرلر.
ياز نشرياتي: http://yaznashr.blogfa.com
گنج آشيقلار: http://gencashiqlar.blogfa.com
ايميل: yaznashr@gmail.com
موبايل: 09141477792
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بو کتابین بیر بؤلومو دوستلار حسرتی آدینی داشیییر و او مرحوم اوستادین دوستلاری اونون اؤلوم خبرینی ائشیتدیکلرینده بو شعرلری یـازیبلار.
بهرام اسدی
كؤچدو بير صنعتكار، گئتدي بير آشيق
نيسگيلي سازينين تئلينده قالدي
هر ماهنيسي اولان ائله ياراشيق
ان گؤزل ماهنيسي ديلينده قالدي
ائللرين ايچينده ماهنيسي بيتدي
آخرت دئيهرك سون سفر ائتدي
اللرين اوستونده مزارا گئتدي
ائلي گؤز ياشينين سئلينده قالدي
آي آشيق، تئز ايدي گئديش هوسي
قولاقلارا دولدو سازين نالهسي
ائشيتمز اولدوق او غيرتلي سسي
سسينين حسرتي ائلينده قالدي.
فريده سليماني((آیتکین)):
شاعرلر كؤچنده فاني دونيادان
فرقتينده قالان ائللر آغلايار
هنر باغچاسينين گولو سولاندا
باغبان كدرلنر، گوللر آغلايار
بولبوللر گولوندن آيري اوچاندا
نؤوراغي پوزولوب گولدن قاچاندا
صنعتكار هجراندان صحبت آچاندا
بولودلار قارالار سئللر آغلايار
سهو ائدير اجلدن شفقت اومان
آيدين حقيقته كيمدي گؤز يومان
آشيغيندان آيري دوشسه بير زامان
ساز سوسار »آيتكين« تئللر آغلايار.
احمد اسدي:
ائل آشيغي نـه تئز گئتدين
سنسيز گؤزوم لئيسان آغلار
كؤچركن بيزي ترك ائتدين
كؤنلوم ائيلر فغان آغلار
ائلينله اوتوروب دوردون
بو ائلده مجلسلر قوردون
فراقيندا اودلار يوردون
دردلي آذربايجان آغلار
باش اگيرم بو انسانا
فخر ائديب آذربايجانا
فاني جسميم قالسين يانا
باخ بو روح-روان آغلار
آشيق بير ده ساز آلايدين
آليب قوينونا چالايدين
احمد دئيير كاش قالايدين
فراقيندا گؤز قان آغلار.
آشیق سيد اسماعيل سیدساجدي:
آلديم قيشلاقلينين اؤلوم خبرين
اورهگيم كؤورهلدي، گؤزلريم دولدو
سن بير بولبولايدين گولشن باغيندا
نـه تئز خزان ووردو گوللرين سولدو
شادليقدا اوخوردون هر واخت ائللره
ساراني آپاران آخان سئللره
تميز اورهكلره، شيرين ديللره
آدين داستان اولدو ديللرده قالدي
من سيد آشيغام چكرم زحمت
هر واخت بؤيوكلره ائيلهيك حرمت
اوستادين روحونا سيز دئيين رحمت
هامي گئدهجكدي، بو بئله يولدو.
آشيق علي عابديني(علي يكانلي):
آللاه اؤلنلره رحمت ائيلهسين
علي ده رحمته قاريشدي گئتدي
اوستاد آشيق كيمين گيردي ميدانا
بير آز سؤزلريندن دانيشدي گئتدي
دوشدو سينـهسينـه دويونلو داغلار
وفالي سئوگيسي هر زامان آغلار
سارالدي باغچالار، بولبوللر، باغلار
بولبولون گولشني ساويشدي گئتدي
بير كيمسه اولمادي قانا درديني
بير ساعات اليندن آلا درديني
سالدي اورهگينـه بالا درديني
يوخسوللوق اودوندا آليشدي گئتدي
بو سؤزلري دئدي يكانلي علي
امداد ائيله بيزه يا مولا علي
دئسهلر نئج اولدو قيشلاقلي علي
هنر ميدانيندا چاليشدي گئتدي.
آشيق خدمت حاجيزاده:
اوزون يانسين قارا تورپاق
نـه تئز آلدين جاني مندن
اسيرگهدين يار-يولداشين
كسدين شـهرت شاني مندن
گؤزلريمين نورون آلدين
قوللاريمين زورون آلدين
يامان يئرده تورا سالدين
آلدين امتحاني مندن
ديواردان آسيلدي سازين
آغلار قالدي اوغلون، قيزين
زهر اولدو دادين، دوزون
نيه كسدين ناني مندن
آشيق خدمت، آغلا پنـهان
هاميا وار بو امتحان
چال بير تجنيس كسمـه ديوان
چالما دول هجراني مندن.
بيتاللَّه سليمي آوانسر:
آشيق، سني ايتيرندن
گن دونياني بيتيرندن
قوهوم-قارداش آغلار قاليب
قبر ائوينـه گؤتورندن
آذربايجان آشيغيايدين
ائل-اوبا ياراشيغيايدين
گور سسين وار ايدي سنين
الحق جانان آشيقايدين
سازيندا بير داد وار ايدي
سؤزونده مين آد وار ايدي
سن دونياني دگيشنده
ائلده هاراي-داد وار ايدي
آشيق داي آتا مينمـهديك
يانيب كول اولوب سؤنمـهديك
يايدا كؤچدون يايلاقلارا
داها قيشلاغا دؤنمـهديك
بيتاللَّه سنـه سؤز يازير
سؤز ايتيرير، هردن آزير
فلك زامان قازماسيايلن
گئجه-گوندوز مزار قازير
آشيق علي عليزاده
مولام سنـه وئرسين باده
حق اؤزو محشر گونونده
سني هر آن سالسين ياده.
برچسب‌ها: آشیق, آشیق علی علیزاده, کتاب, خاطرلا منی, آشیق شعری, احمد اسدی
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
قهرمان سولدوزون، ایگید ار اوغلو
آشیق رضا پوینده ایله دانیشیق.
دانيشيق آپاران: احمد اسدي
سولدوز ديارينين سئويلن و آدليم اوزاني، آشيق رضا پوينده 1344جو ايلده سولدوزون عجم كهريزه كندينده دونيايا گليب. 9-جو صنيفينـه قدر ائله اؤز كندلرينده، ديپلوما قدرده شـهرده تصحيلاتينين آرديني توتوبدور. آشيق رضا گؤزل اوخويور، همده گؤزل چالير. گؤزل چاليب اوخوماقدان علاوه ده اونون بير بيلگيلي و مطالعه ائدن آشيق اولماسي و هابئله هاوالاردا سئچديگي يئني سؤزلر و شعرلر اونون او بيري آشيقلاردان فرقلي اولماسينا سبب اولور. آشيق رضا ائل آشيغي دير، ائلين درديندن دئيير، ائلين درديني سؤيله يير، آناديليندن اوخويور، پارلاق كئچميشيميزي ساز هاوالاري ايله جانلانديرير و آيدين گلهجكلره اومود وئرير هر بير اوخوماغي چاغداش دوروموزه اويغون و هر بير هاواسي ائلين درديندن سؤز آچاندير. دگرلي اوستاديميز آشيق علي قره آغاجينين تعبيري ايله دئسهك، آشيق رضا اورمو مکتبینده اولان آشيقلارين ددهقورقودودور.آللاهدان حؤرمتلي آشيغيميزا ياشاييشيندا باشاريلار ديلركن، سيزي اونونلا آپارديغيميز دانيشيغي اوخوماغا دعوت ائديريك.
آشيقليق صنعتينـه گليشينيزدن دئيين، سيزي بو صنعته ماراقلانديران نـه اولدو؟
منيم داييم اوخويان ايدي. آشيق هاوالاريندا اوخوياردي. ائله اولده اونون اوخوماقلاريني گؤروردوم. سونرادا راديودان آشيق درويش ايله آشيق دهقان و او بيري آشيقلار اوخويارديلار. منده اونلار اوخودوغو واختلار آز قالاردي راديونون ايچينـه گئدهم، بير دقيقه ده راديودان باشيمي قووزاماز ايديم. ائله اوشاقليق ايللريندن اوخوماغا باشلاديم. آشيق درويشين وورغونو ايديم، ائله اونون قايداسيندادا اوخويوردوم. سونرالار 1365-جي ايلده بير دنـه ساز آلديم. سولدوزدا رحمتليك عليرضا واحدي آديندا بير نفر معلم وار ايدي. اونون يانينا گئتديم و ساز هاوالاريني اؤيرهنمگه باشلاديم. داستان سؤزلريمي ده آشيق مختار گؤلمانخاناليدان اؤيرهنديم. اوندان سونرادا يولومو قوشاچايا سالديم، آشيق هدايت موسي اوغلونون يانينا گئتديم و ايكي ايلده اونونلا بيرليكده دولانديم.
آیری ایشـه باخمادینیز, ائله اولدن آشیقلیغا گلدینیز؟
من آشیقلیقدان اؤنجه، دئمک اولار پلیس ادارهسیندن قبول اولدوم، قرار ایدی دا گئدهم، آما گئدن گونو آتام دئدی اؤلرم آما قویمارام منیم یـانیمدان گئدهسن. من ده دا آردینی توتمادیم. ایندی بیر دوستوم وار, ائله من قبول اولاندا اودا قبول اولموشدو، سولدوزدا فرمانده پادگان اولوب.
آشيق مختاردان دئيين، نئجه ايدي؟
بؤيوك اوستاد ايدي. اونون كيمي داستان دئيهن هله ليك يوخدور. اوستادلارين اوستادي ايدي.
بعضي لر سيزه آشيق درويشين شاگردي و بعضي لرده ائله بو دورون درويشي دئييرلر، بيزده اونلارا تاي سيزه بو دورون درويشيده دئسهك،آما بيليريك سيز درويشين شاگردي دگيلديز، نيه بئله دئييرلر؟
بونو دئمـه لي يم كي هئچ كس آشيق درويش اولا بيلمز. آما من آشيق درويشين قايداسيندا چاليرام. مني اوستاديم رحمتليك عليرضا واحدي آشيق درويشين شاگردي ايميش. اينديليكدهده قوشاچايا، ماراغايا، بينابا تويلارا گئدنده منـه دئيه رلر درويشين باجي اوغلوسو گلدي. نـه قدر دئميشمده كي من درويشله قوهوملوق نسبتيم يوخدور. يئنـه ده ائله مني درويشين باجي اوغلوسو چاغيرارلار. سونرادا ائله آشيق درويش بيزيم هاميميزين اوستاديدير، بو قاپيني(آشيقليغي) اونلار آچيبلار.
سيزي بير بيلگيلي آشيق تانيييرلار، همده نئچه مكتبين هاوالاريني چالان بيريسي. هانسي مكتبين هاوالارين چاليرسينيز؟
باخين مكتب فرقيميز يوخدور. هامي آشيقلار آذربايجان آشيق مكتبيديلر. آما من هم سولدوز، هم اورمو، همده بير تعداد تبريز-قره داغ آشيق هاوالاريني چالارام.
سولدوزون اؤزونـه مخصوص نئچه هاواسی وار؟
تقریبی اولاراق, 40 هاواسی وار.
هانسي هاوالاري بگنرسيز؟
من اورمو هاوالاريندان تركمـه، تاجري، امراهي تبريز هاوالاريندان گؤيچه گولو، جليلي. هاميسي گؤلدير، دئمك اولمور بو پيسدير بو ياخشي.
سينـه دفتر نئچه داستان بيليرسينيز؟
من 20 داستان سينـه دفتر دئيه بيلهرم. آما رحمتليك آشيق مختاردان 40 داستان دفتريمـه يازميشام.
داستانلارين مفهومو نـه دير؟
داستانلاريميز نئچه بؤلوم اولورلار. بعضي لري حماسي ديرلر، بعضي لري عاشق-معشوق، بعضي لري عرفاني-مذهبي ديلر. قديملر امكانات اولماديغي اوچون، بو داستانلار ايله ملته دوز يولو گؤستريرميشلر و اگريني دوزدن سئچيرديرميشلر.
آشيق دئيهنده سيزين فكرينيزه نـه گلير؟ آشيقليغين فلسفهسي نـهدير؟
آشيق دئيهنده منيم ذهنيمـه هميشـه ايشيق كلمـهسي گلر. آشيق يعني ملتي ظلماتدان ايشيغا چيخاردان. قارانليقلاري يوخ ائدن. هله بونا آي ايشيقدا دئييبلر. بلكه ده ائله آشيق بو كلمـهدن دوزهليب. ظلماتلارین ایچینده، ایشیغی گؤرونن شخص.
ائله آشيقليغيندا فلسفهسي بودور. بيرده بير نفر آشيق آديني اوستونـه قويورسا، گرك اؤزونـه هدف سئچه. اؤزوندن سوروشا من نـهيه گؤره آشيق اولورام. هدفي اولمايان آشيق منجه بير آز دوز آشيق اولا بيلمز. آشيق ديلسيزلرين ديليدير. آشيق اولان ملتينين درديني دئيهر، سونرادا اونون درمانيني دئييب، ائلينـه يول گؤسترر. يالنيز دردي دئمكله ايش دوزهلمز، گرك يولونودا گؤستره.
بهرامييم دوشوم داغ داشي چاپيم
هر ديلدن آغيزدان بير مطلب قاپيم
عاقل اولسام گرك آختاريم تاپيم
چونكو هر معلولا بير علت گرك
چوخ ياخشي، بس سيز نـه هدف ايله بو يولا گليبسينيز؟
منيم هدفيم كولتورومو قوروماق، ائليمـه خدمت ائتمك و دينيمـه و ديليمـه حؤرمت قازانديرماقدير.
بيلديگيمز كيمي سيز يئني سؤزلردن چوخ قوللانيرسينيز و بوگونوموزه اويغون شعرلردن چوخ اوخويورسينيز، نيه بئله بير يولو سئچيبسينيز؟
انسان گرك زمان ايله قاباغا گئده. سؤزلريميز گرك يئنيلنـه. بو يئنيلنمـه هر شئيده اولوبدور. گرك آشيقليقدا و اوندا ايشلهنن سؤزلردهده اولا. بو سؤزومـه مخالف اولانلارا دئييرم، اولار بيز ايندي تراكتورو قويوب، جوت ايشلهدك؟ البته اولماز.
آما بودا بئله اولمايا كي كئچميشيميزي و كئچميش اوستادلارين سؤز-صحبتلرين اونوداق. كئچميشـه باخاق، ايرهليه گئدهك. گرك ائله ائدك، ياتاني داهادا يوخلاتماياق، آزدا اولموش اولسا بير آز ترپهدك.
آشيق گرك ائل ايچينده نئجه دولانا، نئجه داورانا؟
آشيق تئز لكه گؤتورر. آشيق ائل ايچينده تانينميش بيريسي اولاراق، دائماً دئمك اولار هامينين نظري آلتدا اولار. بير دنـه كيچيك خطاسي هامييا عيان اولار. بودا آشيقليغين ملت ايچينده سئويلديگينين نشانـهسي دير. نيه كي آشيغي اؤزوندن بيلير، اونا اهميت وئرير. آشيق گرك دوز اولا. گؤزو پاك اولا.
ييرمي-اوتوز ايل بوندان اؤنجه تويلاريميزين دئمك اولار بوتونو آشيقلار ايله اولوردو، آما ايندي بئله دگيل، اركستلر آشيقلارين يئرلريني توتدولار. سببي نـهدير؟
سببي تهاجم فرهنگيدير. بونلاري ائل ايچينده يايانلار، بيزيم اصالتيميزي و فرهنگيميزي هدف توتوبلار. اصيل موسيقيميز داغيلتماق اوچون بو موسيقيلر ياييلير. اؤز موسيقيميز آرادان گئتدي، ملتيميز آغاجدان قوپموش بير يارپاغا اوخشار. يئل هايانا اسسه اودا او طرفه گئديب، لاپ چوخور اولان يئرلره دوشـهجك. انسان اؤز كؤكوندن قوپسا، دا او هئچ نـهييني قورويا بيلمز.
ائليمزين گرك آييق اولا، ياخچيني ياماندان سئچه و دوز يوللار چكيله. انسان اولان گرك اؤزو اؤز يولونو سئچه، هرنـه دئديلر قولاق آسمايا، انسانين عاغلينا نـه گليب.
دلي كؤنول صراف اولوب دونيادا
ياخشيني ياماندان سئچهسن گرك.
بداصيلدن هرآن اوزاقلاشاسان
اصيلين سمتينـه قاچاسان گرك.
بو حالدا كيمين اليندن بير ايش گلر، آشيقلار يوخسا ائليميز؟
ائليميزين اليندن هر نـه ايش گلر. آشيق بير نفردير. آشيغين هم معنوي و همده مادي دستكه احتياجي وار. آشيق اؤزونو فدا ائديب، دونيا ماليندان هر نـه دن كئچيب. آيري ايشـه باخماييب. آشيغين نـه حقوقو وار، نـه گليري وار، نـه ده بيمـه و ... . بو دورومدا اونون اومودو ائليدير، ائليده اونو آتسا و توي-بايراملاردا مجلسلرينـه آپارماسا اوندا نـه اولار.
آشيقليق صنعتيني بونداندا ايرهلي آپارماغا نـه ائده بيلريك؟
گرك بيلگيلريميز يوخاريا آپاراق. بير نفر بيلن انسان، اللي نفر بيلمـهيندن قاباقدير. اؤز كيمليگيمزدن ياپيشاق. هم سازي قاباغا آپاراق، همده سؤزو. سؤز ايندي بو دؤورده مجلسلرده چوخ تأثير قويور. سؤز كسني قيليج كسه بيلمز.
قوربان اولاق دوز يوللارا
آنا ديللي اوخوللارا
زهتابي تك اوغوللارا
گوجلو ياراد مجالی تورک
آشيقلارا نـه سؤزونو اولا بيلر، يادينيزدا اولسا بير مجلسده ايديك، دده قورقوت داستانيني تعريفلهييردينيز، چوخلو آشيقلاردا وارايدي، هامي سيزين سخندانليغينيزدان و بيلگيلي بيريسي اولمانيزدان مبهوت و حيران قالميشدير، حتي او مجلسده اوستادلاريميزدان اولان آشيق علي قرهآغاجي سيزه خطاب دئدي، آشيق رضادا بيزيم دده قورقودوموزدور. يئني داستانلاري اؤيرهنمگه آشيقلاري دعوت ائديرسينيزمي؟
باياق دئديگيم كيمي، گرك زامانلا ايره لي گئدهك. منده بونلاري گئجه ياتيب سحر اؤيرهنمـهميشم، گئديب ددهقورقود كتابيني اوخويوب، او سؤزلري اويغون هاوالارا چكميشم. اينديده بو داستاني هامي بگنير. حتي گؤره سن بلكه قديم داستانلاردان بير تعدادين خوشو گلمـه يه، آما من بو داستاني هارادا دئميشم بگنيبلر. حتي توركيه ده سئن اوسته من دده قورقوت داستانيني تعريفله ديم، قورتولاندان سونرا هامي منـه طرف گلدي و بونو نئجه اؤيرهنديگيمي سوروشدو. آشيقلارادا دئييرم، دئمـهيين من اؤيرهنديم قورتولدو، انسان گرك هميشـه اؤيرهنـه و اؤيرهنمك داليسيجا اولا. بير-بيرلري ايله رقابت ائتسينلر. هميشـه اومودلو اولسونلار، انشاء الله گلهجكده ائليميز آشيقلارين قدريني بيلر.
كيملرين شعرلريني چوخ اوخويارسينيز؟
منـه شاعر فرق ائتمز، هر شعركي گؤزل اولا، تأثيرلي اولا و محتواسي دوز اولا من اوخويارام. بيرده بير سؤز وار، دئييرلر اورهكدن چيخان اورهگه ياپيشار. گؤرورسن شاعر وار دئيير بئله ائتمـه يين بئله ائدين آما اؤزو اؤز شعرينـه عمل ائتمير. بئله شاعرلرين شعرلري اوخونولماييرلار و تاريخده قالماييرلار.
من اؤزوم اسماعيل بهرامي، سولدوز دگيرمانچي اوغلو، محرم پريزاد، اورخان، رشيد پورقبائيدن چوخ اوخويارام.
بيلديگيميز كيمي سيزين اؤز شعرلرينيزده وار، بس نيه اونلاردان اوخوماييرسينيز؟
بلي اؤز شعرلريمده وار. آما من دئديگيم كيمي سؤزه چوخ دگر وئريرم. هانسي سؤز چوخ گوجلو اولسا اونو سئچهرم. اونا گؤره اؤز يازديغيم شعرلري هله ليك بگنمـهديگيم اوچون، گوجلو شاعرلريميزين شعرلريني اوخويورام.
بعضي آشيقلار ائله نئچه قاطار سؤز اؤيرهنيرلر و هر يئرده اونلاري اوخويورلار، سيزجه بو دوزدومو؟
يوخ. هر يئرين بير سؤزو وار. آشيق گرك اوخودوغو يئري تانيا و دوشونـه بو يئركي من اوخويورام هارادي؟ قهوه خانادير؟ تويدور؟ رسمي و اداري يئردير؟ دانشگاهدير؟
آشيق گرك مختلف سؤزلر ايله مختلف طيفدن اولان انسانلاري آشيقيغا جذب ائده. جوانا جوان سؤزو، قوجايا قوجا سؤزو ،ساوادلي يا ساوادلي سؤزو ساوادسيزا ساوادسيز سؤزو اوخويا. آشيق گرك موقعيت شناس اولا.
هانسي ياريشمالاردا و يا فئستيواللارا قاتيليبسيزو مقام گتيريبسينيز؟
من دئمك اولار، ايراندا اولان آشيق فئستيواللارينين چوخونا چاليشميشام قاتيلام. آما 4 اوستان آراسيندا قورولان اورمو آشيقلار ياريشماسيندا ايكينجي يئري توتدوم.1390-دا قوشاچايدا اولان فئستيوالدادا اوچونچو اولدوم. ايراندا اولان مختلف جشنواره لره قاتيلميشام، بير دفعه ده توركيه آشيقلار بايرامينا گئديب اورادا اون ايكي گون مدتينده چيخيشلاريم اولوب.
آشيقليقدا بير دنـه خوش خاطره بير دنـه ده پيس خاطره لرينيزدن بويورون؟
گئتديگيم يئرلرين هاميسيندان خوش خاطره لريم وار. نيه كي ائليميز هاميسي منـه احتراملا ياناشيب و حؤرمت قويوبلار. آما پيس خاطره م يزد شـهرينده قورولان اوستانلار آراسي موسيقي فئسيتوالي ايدي. بو فئستيوالدا بيزيم حاقيميزي يئييب، لرستانين نماينده سينـه وئرديلر، منده دوز گئتديم اوردا اگلشن خانـه موسيقي نين رئيسي نين يانينا دئديم: آقاي كلهر اگر اطلاعاتين يوخدور بيل، سيز دئمك ايله دگيل، آذربايجانين موسيقيسي دونيادا تكدير. بونو هامي دئيير.
شاگردلرينيزدن بويورون، شاگردينيز وارمي؟
وار.آشيق وحيد ايرواني، قوشاچايدا آشيق رحيم عباديودند، منوچهر صبوري و نئچه نفرلر وار كي يئني اؤيرهنير. سولدوزدا آيري يئرلرين عكسينـه بو صنعته گئتديكجه علاقه آرتير.
اينانيريق، بونون ندني سيز اولوبسينيز؟
يوخ، سولدوزون ملتي ائل دبلري و اؤز كولتورونـه باغلي بيريسي ديرلر.
بو شاگردلرينيزه و يئني بو يولا قدم قويانلارا و بو صنعتدن اوزاق گزنلره نصيحتينيز نـه اولا بيلر؟
مني بير كيچيك قارداش اؤزلرينـه بيلسينلر. قارداش قارداشا اؤز اورهك سؤزونو دئيهر. دوز يولا چكر. بير سؤز دئييرم و بير سوال سوروشورام، انسانا آدامين اؤز آناسي ياخشي باخار يا آناليغي؟ البته كي آدامين اؤز آناسي. بس گلين اؤز آناميزين قدريني بيلهك و بو ائلي، بو كولتورو و بو موسيقيني قوروياق. يوخسا آناليق آدامين باشينا هرنـه اويون گتيرر.
ائللريم چيخارتسا اؤز گونشيني، اؤزگه گونش بيزه ايشيقليق وئره بيلمز. آما گونش اؤزوموزونكو اولسا ايشيغيدا اؤزوموزه وئرهجك.
دگرلي واختينيزي بيزيم اختياريميزا قويدوغونوزا گؤره سيزدن تشكر ائديرم. چوخ ساغ اولون.
سيزده ساغ اولون. رسمدیر آشیقلار مجلسین سونوندا بیر دستان هاواسی اوخویـارلار. منده دانیشیغیمـیزین سونوندا بیر دیکدابانی دستان سیزه و عزیز اوخوجولاریمـیزا اوخویورام.
بو ایشینیزی ممنونیتله قارشیلاییریق، بویورون.
دیکدابانی دستان+ تیکلایین و ائندیرین= 3.6 مگابایت
دقت: بو سسین حجمـینی آزالتماق اوچون، کیفیتینی آشاغی یـا دوشوردوم، بیر آز کیفیتی دوشسه ده باغیشلارسینیز.
برچسب‌ها: آشیق, آشیق رضا, سولدوز, نقده, آشیق مختار, آشیق درویش, آشیق هدایت, قوشاچای, اورمو, احمد اسدی
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
ائلیمـیزین گنج استعدادی ، آشیق مجید عنبری ایله دانیشیق.
دانیشیق آپاران: احمد اسدی
آشیق ادبیـاتی و موسیقیسینین دگرلی هوسکارلاری، بو دفعهکی، دانیشیغیمـیز سالماس شـهرینده یـاشایـان، عزيز دوستوم و محترم يولداشيم آشیق مجید عنبری ایله اولوبدور. سالماس شـهرینین گنج آشیغی مجید عنبری 1362-جی ایلده بو شـهرده آنادان اولوب. اونون آشیقلیغا علاقه سی اوشاق ایکن باشلاییب. آشیق مجیدین گنج اولماسینا باخمایـاراق، اورمو آشیق مکتبینین هاوالارینی اوستاجاسینا ایفا ائدیر. هاوالاردا اولان مـهارتی، اونون گله جکده بیر اوستاد آشیق کیمـی تانینماسینا ندن اولاجاق. آشیق مجید هاوالاری اصولی و گؤزل چالیر، همده گؤزل اوخویور. او همده یئنی لیکلر دالیسیجادیر. بو دگرلی آشیغیمـیزا جان ساغلاغی و اوزون عؤمور دیلرکن، آرزو ائدیریک، ائلیمـیزده اونون کیمـی گنجلر چوخ اولوب، اؤز کیملیکلرینی قورومادا چالیشالار. سیزی آشیق مجید ایله آپاردیغیمـیز دانیشغی اوخوماغا دعوت ائدیرم.
دانیشیغی و شکیللری ادامـه مطلب بؤلومونده باخا بیلرسینیز.....
برچسب‌ها: آشیق, آشیق مجید, آشیق مناف, آشیق علی, آشیق نباتعلی, اورمو, احمد اسدی
ادامـه مطلب
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
بو صنعت بیزیم وارلیغیمـیزدیر، گرک قویمایـاق آرادان گئده
آشیق بولود ساعد ایله دانیشیق/ دانیشیق آپاران: احمد اسدی
اشاره: گنج آشیقلار بلوقونون دگرلی اوخوجولاری، بو دفعه گئدیب آشیق بولود ساعد ایله دانیشیق آپارمـیشیق. آشیق بولود، اورمونون آدلیم آشیقلارینداندیر. او هم گؤزل یوردوموزدا، همده یوردوموزدان ائشیکده خارجی اؤلکهلردهده تانینمـیش بیریسیدیر. آشیق بولود 1338-جی ایلده ملکندینین(ملکان) باباکلک کندینده دونیـایـا گؤز آچیب. 6-7 یـاشی اولدوغو واختلاردا عائلهسی ایله بیرلیکده اورمویـا کؤچور و بو شـهرده قالارگی اولور. آشیق بولودون اوغلودا آشیقدیر و اورمو بؤلگهسینده آشیق فورماسیندا فرقلی چیخیشلاری ایله تانینیر. آللاهدان آشیق بولود ساعد و اونون خلف اوغلو سایین عسگر ساعده باشاریلار دیلرکن، دانیشیغیمـیزی اوخوماغا دعوت ائدیرم.
دانیشیغی و شکیللری ادامـه مطلب بؤلومونده باخا بیلرسینیز...
برچسب‌ها: آشیق, آشیق بولود, آشیق عسگر, آشیق دهقان, آشیق درویش, اورمو, بابا کلک, احمد اسدی
ادامـه مطلب
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
اوزانلار ديارينين غريب اوزاني
يازان : احمد اسدي
( بو یـازی آشیق حسین اوزانلی نین ۲۲ ایل وفاتیندان کئچمـه باخمایـاراق، اونون حاقیندا یـازیلان ایلک یـازی دیر.)
يوردوموز آشيق صنعتينين بئشيگي اولاراق، هر کندينده و شـهرينده آشيقلارين ايزي ايله راستلاشماق اولور.
بو سيرادا آشيقلارين آدي ايله ايلگيلي کندلريميزه ده راست گلمک اولور. قاراداغدا اوزان و آشيقلي کندلري، سايين قالادا يوخاري اوزان و آشاغي اوزان کندلري، زنجانين هجهريسينده اوزان کندي، اورمودا ايسه اوزان مليک، اوزان اسکندري و قيزيل آشيق کندلري.
بو کندلره نـهدن بو آدلارين وئريلمكلري، هله ليک بيزه آيدين دگيل. آما بير زاد آيديندير، او دا بو، خاطرلاتديغيميز کندلرين جماعتي کئچميشده آشيق اهلي اولوب و سؤز-صحبت بيليرميشلر. اولا بيلر اوزاق کئچميشلرده بو کندلر اوستاد اوزانلارين مسکني اولوبلار و يا اؤز بؤلگهلرينده اوزان-آشيق اوجاغي اولوبلار.
سؤزوموز اورمونون اوزان کنديندهدير. اوزان آدي ايله مشـهور اولان اوزان مليک، اورمونون باراندوز ماحاليندا يئرلشير.
بو کندين اورمو شـهري ايله آنجاق نئچه کيلومتر آراسي وار. باراندوز ماحالي اولو آشيق، شاعر و عارفيميز دوللو مصطفانين اؤز وصيتي اوزره تورپاغا تاپشيريلديغي يئردي.
دوللو مصطفي نيه باراندوزدا تورپاغا تاپشيريلماغيني ايستهييب؟ بو اؤزو بير مسئلهدير. اولا بيلر، کئچميشده، بورا آشيق اوجاغي اولوب.(اوزان کندينينده آدي بونونلا ايلگيلي اولا بيلر.) بلکه دوللو مصطفا دا اونون اوچون اؤز دوغما ماحاليندا يوخ، باراندوزدا مزارينين سالينماسيني ايستهييب.
آما هر نـه دي، دوللو مصطفانين مئيليني باراندوزا سالان بير جاذبه وار ايميش. هله دوللو مصطفادان ياريم عصر سونرا باراندوز کندينده آشيق حسن چوبان(خان چوبان) آدلي بير اوستاد آشيق دا ياشاييرميش. اورمونون آدليم آشيغي، آشيق درويش ده اونون شاگردلريندندير.
آشيق درويش جوان ايکن، آشيق چوبانا خدمت ائتمگه باراندوزا يوللانيب، ايکي ايل آشيق چوبانا شاگردليک ائدير.
ايندي آشيق درويش سبکي ايله مشـهور اولان، سبک ده منجه ائله باراندوز سبکيدير. آنجاق، او ماحالدان بو سون دؤورده اوستاد آشيقلارين اولماماسي، باراندوز سبکينين آديني ايتيريب و آشيق درويشين ده آدليم اولماسينا گؤره، بو سبکين آدي دگيشيلرک، درويش آدينا دئييليب.
آما کئچک اوزانا. باراندوزدا يئرلشن اوزان کندينين جماعتي علوي(اهل حق) تورکلريندن تشکيل تاپيب. بو کندده اؤنجهلر ايکي آشيق ياشاييب. بيري آشيق امراه اوزانلي و او بيريسي آشيق حسين اوزانلي.
آشيق امراهين نـه زمان ياشاييب، نـه زمان وفات ائديگيندن خبريميز يوخدور. ان آزي 100 ايل بوندان اؤنجه ياشاميش اولا بيلر. آما سؤزوموز آشيق حسين اوزانلي اوستوندهدير.
آشيق حسين اوزانلي آدي ايله مشـهور اولان، حسين محمد اوغلو سلطاني ،1305-جي گونش ايلينده اوزان مليک کندينده دونيايا گؤز آچدي. آشيق حسين اورمونون علوي تورکلريندنايدي. بو دگرلي آشيق اوشاق ايکن آناسيني ايتيرهرک، يتيم قالميشدير.
اونون سازا- سؤزه علاقهسي يئني يئتمـه دؤورلريندن باشلايب، تقريباً 20 ياشي اولدوغو بير واختدا آشيقليغا مشغول اولور. مختلف کندلره و شـهرلره تويلارا گئدير.
آشيق حسين جوانليقدا اورمويا کؤچور و بير آز مدتده قوشاچايدا ياشايير. اونون بير قيزي، بير اوغلو واردير.
آشيق حسينين اؤزونـه مخصوص سبکي اولاراق، سازي، بو بيري آشيقلاردان بير آز فرقلي چاليرميش. آشيق حسينين اوخوماغي و صحبتلرده دئييشيده، اؤزونـه مخصوص ايدي.
شيرين ديلي و خوش لهجهسي ايله داستانلاري اوستاجاسينا ايفا ائديردي. اونون قوپوزو دا فرقلي ايميش.
بيلديگيميزه گؤره اورمو آشيق مکتبينده قوپوزون تئللري 7 و تبريز-قرهداغ آشيق مکتبينده 8 اولور، آما آشيق حسينين قوپوزو 9 تئللي ايميش. او اورمو آشيق هاوالاريندان علاوه، تورکيه هاوالاري و موغاملاري دا بعضاً سازدا ايفا ائديرميش.
اونون ساز چالما قابليتي ده اوستون ايدي.
بير سيرا آشيق هاوالاريميز وار، چتين و آغير هاوا حساب اولورلار و هر آشيق اونلاري چالماق ايستهمز آما آشيق حسين بو هاوالاري لاپ اوستاجاسينا ايفا ائديب عهدهسيندن گلميشدي. بونلاردان مسلمان کشؤوروسو، شاغي، دول هجراني کيمي هاوالارين آدلاريني چکمک اولار. اليميزه چاتان کاسئتلر ده بو سؤزو آيدين و آشکار بللنديرير.
توپلاديغميز معلومات اساسيندا، اونون ان سئوديگي هاوالار ديوان، تجنيس، جمشيدي و خالداري اولموشدور.
آشيق سئورلرين دئديگينـه گؤره خالداري هاواسيني هله اونون کيمي چالان اولماييب.(بو هاوا اينديليکده، آرادان گئتمک اوزره دير و آشيقلار چالماييرلار.) آشيق حسينين ان سئوديگي آشيق داستانيدا شاه اسماعيلين داستاني اولموشدور.
آشيق حسين اوخودوغو هاوالاردا چوخ آشيق داستانلارينين شعرلريني اوخوسا دا، رحمتليک پورآذر و جوانمردين شعرلريندن ده آرا-سيرا اوخويورموش. اونون بير چوخ آشيق ايله دوستلوغو اولوب و عموميتده اورمو آشيق محيطينده اولان آشيقلارين دئمک اولار هاميسي ايله تانيش اولوب. آنجاق صنعت دونياسيندا ان ياخين يولداشي، آشيق درويش اولوبدور. آشيق درويشـه عاشق اولان حسين، اونون معرفتي و هنري قارشيسيندا هر زمان باش اگيب و احترام ايله ياناشيب.
ان ياخين دوستو، درويش ايله اوزون زمانلاردان دوستلوق علاقهلري قوروب و دائماً ايلگيده اولموشدولار. درويشين سسيني و چالقي طرزيني چوخ سئورميش.او هم ده اورمونون آدليم آشيغي، آشيق فرهادين بعضي هاوالاردا پنجهسيني اؤيرهنرک، اونا اوخشار چاليرميش. آشيق دهقانين دئديگينـه اساسلاناراق، آشيق فرهاد شوخلوق ايله دئيهرميش بو حسين منيم پنجه¬مي اوغورلاييب! ائله منـه تاي چالير!
نـهايت بير عؤمور آشيقليقدا زحمت چکن آشيق حسين 1369/10/2تاريخينده دونياسيني دگيشير و آشيق ويصل دئميشکن، صادق ياري تورپاغا قوووشور و اؤزو ايله برابر سينـهسينده اولان، ائليميزين سؤز خزينـهسيني تورپاغا آپارير. اوزانيميزين مزاري توپپوزآوا کندينين مزارليغيندا يئرلشير.
تأسفلر اولسون، اونون ديريليگينده قدريني بيلن انسانلارين سايي چوخ آز اولدو. دئمک اولار بير پارا مسئلهلره گؤره اونون کيم اولدوغونو دوشونـه بيلمـهديلر.
آشيق حسين منزوي بيريسي اولاراق، عؤمرونون سون ايللرينده کندلرينده و اؤز ائوينده يالقيز ياشادي. اوزان کندينين جماعتي ده اونا چوخ دگر وئرمـهديلر و دئمک اولار ائله بونا گؤره ده صنعت دونياسيندان آيريلاراق، يالقيز و منزوي بير انسانا چئوريلدي.اونون روحونا بير فاتحه دئيهرک، اومود ائديريک، کئچميش اوزانلاريميزين يوللاري ايتيب باتمايا و قدرلري ديري ايکن بيلينـه.
------------------------------------------------------------------
قایناق شخصلر:
1-آشيق حسينين نوهسي، همت سلطاني جنابلاريندان بيلگيلريني اختياريميزدا قويماغينا گؤره اؤز تشکرومو بيلديريرم.
2-اوزان کنديندن اولان، ائلیمـیزین خوش صحبت و دگرلي شاعري قهرمان اکبري(دوغوم 1333) جنابلاريندان دا اؤز بيلگيلريني اختياريميزا قويدوغونا گؤره درين تشکرومو بيلديريرم. اکبري جنابلاري، آشيغين عؤمرونون سون ايللرينده سيرداشي و دردداشي اولوب ، مرتب اونون ائوينـه گئديب، اونونلا گؤروشورموش. بورادادا اکبری جنابلارینین ایکی شعرینی سیز عزیز اوخوجولاریمـیزا تقدیم ائدیریک.
گول كيمي دير
سنين او حسن جمالين ساناسان گول كيميدير
هؤروگون دالدان اگيلميش سويا سونبول كيميدير
اورهگين سن كيمـه وئردين گؤزهليم بيلمـهديم هئچ
منيم آنجاق سنـه مئيليم گوله بولبول كيميدير
كيرپيگين صف- صف اولوبدور قاشين آلتيندا دوروب
ييخماغا دوشمن ائوين ال بير اولان ائل كيميدير
سنين او شكّر شـهدين نـهيه گؤر اوخشاري وار
بير ياشار كؤرپه اوشاقدا آچيلان ديل كيميدير
سن گل اغياره اينانما يارا بئل باغلاگيلن
يار يار اولسا سني ساخلار دلييه چؤل كيميدير
گل اوزاق گزمـهگيلن اكبريدن مسكيندير
مسكينين گؤز ياشي داغ-داشي ييخار سئل كيميدير
سنده دی
ای نازنین سلیمانین شوکت شانی سنده دی
بدخشانین لعل گوهر درخشانی سنده دی
هر گؤزلین بیر آدی وار، هر مـیوهنین بیر دادی
عرشیدهکی ملکلرین بیر نشانی سنده دی
***
گؤزللیکده نئجه گؤردون سن یوسف کنعانی
عشق پردهی عصمتدن چیخارتدی زولئیخانی
ترسا قیزی چوخ اینجیتمـه بیزیم شیخ صنعانی
اولسا اگر اونون دردی بیل درمانی سنده دی
***
گؤزلرین جلاد اولوبدور وئریری فرمان جنگ
قاشین کمان کیرپیگین اوخ آتیر منـه توپ توفنگ
بهار اولموش گوللر آچمـیش گول باغیندا رنگ بـه رنگ
صبا دگمـیش زولفون اولموش پریشانی سنده دی
***
اذن وئرسن گؤزلرینـه بیرده تکیم گؤزومو
دوروب باشینا دولاننام یئره سالما سؤزومو
اؤلن گونده سنـه ساری دؤندرهرم اوزومو
اکبریدن اوز دؤندرمـه دین ایمانی سنده دی
برچسب‌ها: آشیق حسین, اوزان, اوزانلی, آشیق, آشیق درویش, آشیق فرهاد, آشیق دهقان, باراندوز, دوللو مصطفی, آشیق چوبان, قهرمان اکبری, احمد اسدی
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
یـاز هوسلی، باهار سسلی
(سامـیرتیلی آشیق عزیزین 90 ایللیگی مناسبتینـه)
یـازان: احمد اسدی
(بو یـازی آشیق عزیزین وفاتیندان قیرخ ایل کئچمـه باخمایـاراق، اونون حاقیندا یـازیلان ایلک یـازی دیر. آشیق عزیز اورمو آشیق مکتبینده ایندیـه دک تانیدیغمـیز اوستادلار سیراسیندا و سس فایللاری الیمـیزده اولدوغو آشیق کاستلرینده، تکنیکده و اوستادلیقدا بیرینجی آشیق دیر و اونون کیمـی آشیق هله گلمـه ییب.)
اشاره: ایللر بویو ایدی، آشیق عزیزین آدینی ائشیدیردیم. قوجالاردان سوروشاندا، بئله دئییردیلر: (آشیق، فقط عزیز ایدی، کی گئتدی/ آشیق گرک عزیز کیمـی اولا./ رحمتلیگین پنجه لری چوخ گوجلو ایدی، هله هله اونون کیمـی چالان گلمـهییبدیر/ اصلی سبک عزیزینکی ایدی. )
بو سؤزلر، منی آشیق عزیزین کیم و هارالی اولدوغونو بیلمگه ماراقلاندیردی. سسینین و سازینین گؤزل اولدوغونو چوخ ائشیتدیگیمـه گؤره، اؤنجه بو عزیز آشیغین سسینی آختاریب و تاپدیم. س قولاق وئردیکدن سونرا، ملتین حاقلی اولدوغونا ایناناراق، اونون اعجازلی سازی و سسینین قارشیسیندا بویون اگدیم و اونون ان آزی سس کاستلری الیمـیزده اولان اورمو مکتبی آشیقلار سیراسیندا بیرینجی اولماسینا ایناندیم(اورمو مکتبینده). آشیغیمـیزین سسی منی اونون بیوگرافیسینی اوخوماغا داها دا ماراقلاندیردی، آما تأسفلر ایله، حتی بیر خط یـازی دا تاپا بیلمـهدیم. بو مسأله ، منی آشیق عزیزه بیر بیوگرافی و یـا مقاله حاضرلاماغا مجبور ائتدی. آشیق عزیز حاقدا هردن سوردوم، هره بیر سؤز دئدی. بونا گؤره ده، 40 ایلدن سونرا گئدیب، آشیغین عائلهسی ایله گؤروشمگی دوشوندوم، آما اونلاردان دا کیمسهنین خبری یوخ ایدی. نئچه واخت آختاردیقدان سونرا، یـالنیز بیر نفر منـه آشیغین اوغلونون قدیملر قاضی و یـا وکیل اولدوغونو سؤیلهدی. بو آدرس و نشانـه منـه بس ایدی. وکیللر لیستینده مرادخان آدینی آختاریب و نـهایت بیر موبایل نؤمرهسی الده ائدیب زنگ آچدیم. سلام علیکدن سونرا، اونون آشیق عزیزین اوغلو اولدوغونو خبر آلدیم و اونون جوابی ایله، اورهگیم سئوینجله دولدو. ائیشتدیگیمـه اینانماییردیم. بیر گون قرار قویوب آشیق عزیزین اوغلو، مصطفی مرادخان جنابلارینین وکالت دفترینـه گئدیب گؤروشدوک و نـهایت آشیق عزیزه گؤره بیر یـازی ائده بیلدیم، سیز عزیز اوخوجولاریمـیزا حاضرلایـام.
اورمو شـهرینین آدلیم آشیقلاریندان اولان سامـیرتیلی آشیق عزیز مرادخان 1301- جی ایلده اورمونون دول ماحالیندا یئرلشن سامـیرتی کندینده دونیـایـا گؤز آچدی. اونون آتاسی حسن، آناسی ایسه دلبر خانیم ایدی. دول ماحالینین کئچمـیشلردن بری آشیق اوجاغی و ساز-سؤز بئشیگی اولدوغونا گؤره، آشیق عزیزدهده دول ماحالینین بو خصوصیتی تأثیر قویدو. آشیق عزیز یئنی یئتمـه چاغلاریندان سسینین گؤزل اولدوغونا گؤره توی مراسملرینـه اوخویـان(خواننده) کیمـی قاتیلیردی. او گنج چاغلاریندادا اکینچیلیکله برابر، اورمودا اولان توی شنلیکلرینـه قاتیلیب سسی ایله او توی مجلسلرینـه بزک وئریردی. بو ایش، آشیق عزیزین آشیق فرهاد ایله تانیش اولماسی گونونـه قدر دوام تاپدی. آما رحمتلیک آشیق فرهاد ایله عزیز گؤروشدوکدن سونرا اوستاد فرهاد اونون استعدادینی، گؤزل سسینی و گوجلو حافظهسینی گؤردوکده، اونو اؤزونـه شاگرد قبول ائدیر. آشیق فرهادین یـانینا گئدن و اونا خدمت ائدن آشیق عزیز، فرهادین شیوهسی و پنجهسینی اؤیرهنیب اورمودا بیر اوستاد آشیق کیمـی تانیندی. عزیز آشیق هاوالاری و آشیق داستانلارینی اؤیرندیکدن سونرا، آشیقلیق ایله مشغول اولور. مختلف توی و شنلیک مراسملرینـه قاتیلیر. اورمو اهالیسی ده چوخ وعده اونو مجلسلرینـه و توی شنلیکلرینـه دعوت ائدیردیلر.
او، چالدیغی هاوالاردا آشیق فرهادین یولونون داوامچیسی اولموشدور. آشیق عزیز توی-شنلیک مراسملریندن علاوه هم ده اورمو راوندا بایراملاردا و مختلف وئرلیشلرده چیخیش ائدرکن، غربی آذربایجان اهالیسینین ائولرینـه رادیو واسطهسی ایله قوناق اولوردو. اوستادی آشیق فرهادی یـادلارا سالان عزیز، دئییلنلره گؤره اونون تکجه شاگردی و یـا ان آزی اونون یولونون دوامچیسی اولان تکجه شاگردی ایمـیش. آشیق عزیز گؤزل و ملاحتلی سسی ایله هله ده اورمو آشیق صنعتی سئورلرینین ذهنینده و یـادداشیندا خوش خاطرهلر و افسوسلار ایله آنیلیر. آشیق فرهادین ان ماهر و ان اوستاد شاگردی اولان آشیق عزیز، حیـاتی بویو یـالنیز بیر شاگرد یئتیره بیلدی، اودا جبللی آشیق عباسعلی ایدی. آشیق عباسعلی ده اوستادی کیمـی، تئز و واختسیز بو دونیـادان کؤچور و اونون دونیـادان کؤچمـهسی ایله برابر اورمونون ان گؤزل، ان دویغولو و ان اینجه آشیق سبکی اولان دول سبکی قارا تورپاغا قاریشیر. ایندیلرده ده(ایندی) اولدوغو کیمـی، قدیملر اورمو شـهرینده هر آشیق بیر چایخانا و قهوهخانایـا گئدیب اورادا چالیب اوخویـارمـیش. آشیق عزیز ده ایندیکی مـهاباد خیـابانی آدلانان و قدیملر اوردا یئرلشن سید حسن مسافرخانا و قهوهخاناسینا گئدیب اورا گلن ساز هوسکارلارینی گؤزل سسی و سازی ایله یولا سالارمـیش.
آشیق عزیزین هنر و صنعت عالمـینده فعالیتلری و چالیشیقلاری آردیجیل اولاراق دوام ائدیردی، آما اونون آسم خستهلیگینـه مبتلا اولماسی(بعضیلرین دئدیگینـه گؤره آشیق عزیز بیر مدت دگیرمانچی اولوب و بو ایشین سببیندن آسم توتموشدور) ایشلری تام تر چئویریب اوستاد آشیغین سسینده بیر پارا مشکللر یـاراتدی. او عؤمرونون سون ایللرینی، بو خستهلیکله مبارزهده کئچیردی و نـهایت 7/10/1351 تاریخینده هله اورتا یـاشلارینا یئنی قدم قویموش بیر حالدا بو خستهلیگه تسلیم اولدو و گؤزلرینی بو دونیـادان یومدو. بو سئویملی خالق صنعتکاری و ائل آشیغینی سامـیرتی کندینین قبرستانلیغیندا، آتاسینین مزاری یـانیندا تورپاغا تاپشیردیلار. اونون وفاتیندان 40 ایل کئچمـه باخمایـاراق، اینانیریق، اونون روحو هله ده، بو شـهرده دولانیر و اؤلمـهییب و هله ده اؤز سبکینی و اونونلا برابر مکتبینی بو یولا آیـاق باسان بیر کیمسهنین وجودوندا گؤرمک ایستهییر. نـه قدر اورمو وار، بو اوستادین دا آدی دئییلهجک و بو شـهرین آدلیملاری سیراسیندان آدی سیلینمـهیـهجک.
آشیق عزیزی اورمو اهالیسینین عزیزی آدلاندیرساق یـانیلمامـیشیق. اونون آشیق داستانلارینین تعریفلهمـهسی هله ده دیللر ازبریدیر. آشیق عزیز چوخ باش آشاغی و متواضع بیر انسان ایمـیش، اؤزونو چوخ گؤزه سوخان و تبلیغ ائدن انسانلاردان اولمامـیشدیر. بونا گؤره ده اؤز دؤورونون آشیقلاری ایله قارشیلیقدا چوخ آز رادیویـا گئدیب، اؤزوندن ایسه چوخ آز سس و کاست بیزلره بوراخدی.اونو تانیـانلار، دائم اونون اوتانجاقلیغیندان و بیر آبیرلی- حیـالی شخص اولدوغوندان دانیشیرلار. ائله اؤلوم سببینین بیر ندنیده بو آبیر-عصمتی اولموشدور. یـاخین قوهوملارینین بیری بیر ناتاراز ایش گؤرموش ایمـیش. آشیق عزیزده بو سببدن چوخ اوزولهرک، تهرانا خسته خانایـا قالدیریلمـیشدیر. او خسته خانادا دئمـیشدی، دا من نئجه بو ائل ایچینده باش قووزاییم. بو ایش بئله اولماز، دا من بو دونیـادا یـاشایـا بیلمـه رم. عزیز ائله دئدیگی کیمـی ده اولور و آسم خسته لیگی شدتلنـه رک، خسته خانادا وفات ائدیر.
اونون هله نـه قدرده یـازیلمامـیش ماجرالاری وار. آشیق عزیزین ماجرالارینی توپلاساق، بلکه ده بیر کتاب قدر ماجراسی اولار. بو ماجرالارین هامـیسیدا اونون بؤیوک روحو و اولو شخصیتیندن سؤز آچیر. او مؤمن بیریسی اولاراق، هئچ واخت نمازیندان دؤنمـه مـیشدی. هئچ واخت پولا قوللوق ائتمـه مـیشدیر. اونون دیلیندن اینجیمـیش اولان، بیر نفر بئله تاپماق اولماز. بو اوستادین بؤیوکلوگونو آشیق فرهادین اونونلا نئجه رفتار ائتدیگیندن بیلمـهک اولار. آذربایجان آشیق صنعتینین بؤیوک اوستادی، آشیق فرهاد،عزیزین اوستادی اولاراق، دائما هر مجلسده عزیزین آیـاغینا قالخارایمـیش. حتی بیر مجلسده بو ایشـه عزیزین تانیمایـانلارین نئچهسی اعتراض ائدهرک، بئله دئییرلر: (( عزیز هم سنین شاگردیندیر، همده سنین اوغلون یئرینده دیر. سنده دا بیر آغ ساققال و اوستاد آشیقسان . هله او 30 یـاشدا سندن خیردادی. سن نـه یـه ائله هرگلنده اونون آیـاغینا دوروب، بئله احتراملا یـاناشیسان؟.))، فرهاددا بئله جواب وئرمـیشدی: (( من عزیزین شخصیتینـه گؤره آیـاغا قالخیرام. اونون کیمـین بؤیوک انسان و شخصیتلی بیر شخص چتین تاپیلار.)) و یـا اونون سولدوزون کهریز عجم کندینده خان ایله نئجه داورانماغی دیللر ازبری دیر. بیرگون کهریز کندینین خانی اونو اوغلونون تویونا دعوت ائدهرک بئله دئییر: (( آشیق، سن بو تویو ائله آپار، بو ماحالدا تک اولسون. من ایسته ین اولسا، هر نـه ایسته سن وئره جگم.(کهریز کندینین خانی، ثروتی ایله سولدوز ماحالیندا مشـهور ایدی.) عزیزده جماعت ایچینده دئییر نـه ایسته سم؟ خان دئییر: بلی. عزیزده دئییر قبول. باشلاییر تویـا. سون گوجونو قویور و گؤزل بیر شکیلده تویو باشا چاتدیریر. توی قورتولاندان سونرا، خان دئییر: عزیز سن من ایسته یندنده یوخاری چالدین. ایندی نـه ایسته ییرسن؟ عزیزده کند جماعتینده خانین قیزی ایله کوسولو اولدوغونو ائشیتمـیش ایمـیش. آخی خانین قیزی بیر ساده و کاسب کندلیـه اره گئدهرک، خان طرفیندن طرد اولموشدور. آشیق عزیز دئییر من نـه پول ایسته ییرم، نـه آیری بیرزاد. یـالنیز قیزین ایله باریش و اونو اولادین کیمـی یـاد ائت. خان بو سؤزو قبول ائتمـه ییر، عزیزده اورا گلن قوناقلار بئله سسلهنیر: (( آی جماعات، باخین، سیزین یـانینیزدا بو کیشی منـه سؤز وئرمـیشدی، من هر نـه ایسته سم اونا عمل ائده. آما ایندی اؤز دئدیگی سؤزو قبول ائتمـه ییر. من پول ایسته مـیرم. یـالنیز بو مظلوم قیزین خوشبختلیگینی ایسته ییرم. من گئتدیم، آما هامـی بیلسین خان سؤزونون آلتینا ووردو.)). بو سؤز خانین احوالاتینی دگیشمـیشدی و عزیزین سؤزونو قبول ائده رک او گوندن قیزی ایله باریشمـیدی. بوتون بو ماجالاردان سونرا، آشیق عزیزه یـالنیز بیر لقب وئرمک اولار، اودا اورمو شـهرینین عزیزی.
هلهلیک الیمـیزده اولان کاستلر اوزوندن ائده بیلمـیشیک او مرحومون کاستلرده چالدیغی 25-ه یـاخین آشیق هاواسینی آییراق و mp3 فایلی شکلینده بیر مجموعهیـه یئرلشدیرک. بورادان آشیق موسیقیسی هوسکارلارینا سسلهنـهرک، اونلاردان خواهش ائدیب ایستهییریک، اوستاد آشیغیمـیزدان هر تورلو سس و کاست وارلاریدیرسا، بو سسلری بیر یئره توپلاماقدا بیزه یـاردیمچی اولسونلار. اونون روحونا بیر فاتحه دئیـهرک، اومود ائدیریک، اورمو آشیقلاری و شـهریمـیزین گنجلری بو آشیغین یولونون داوامچیسی اولسونلار و گلسینلر اونون کاستلری و بیزه یـادگار قالدیغی سسی اوستوندن، اورمو شـهرینین اصیل سبکینی یئنیدن جانلاندیرسینلار و یئنی عصرده بیر داها بو شـهره شـهرت و شرف قازاندیرسینلار. آشیق فرهاد و آشیق عزیز سبکینین یئنیدن جانلانماسی اومودو ایله.
آشيق عزيزين ايكي آشيق هاواسيني سيز عزيز يوردداشلاريما تقديم ائديرم.
بو سسلري ائنديرمـه ميشدن اؤنجه ايكي مسأله ني نظرده توتون:
1- بو سسلر، آشيغين خسته اولدوغو واختلار ضبط ائديليب و آشيق عزيز آسمي اولا-اولا بو هاوالاري اوخويوب. خسته واختلاري بئله اوخويان بيرآشيق ، دوشونون اؤنجه لر نئجه اوخويورموش.
2- بو سسلر استريودا يوخ قدیمـی ضبطلر ايله ييغيليب بوگونـه چاتيب.
3- بو سسلرين حجميني آزالتديغيميزا گؤره، كيفيت بير آز يئنيب.
بیرینجی هاوا:
تاجری+ ائندیرین+ دانلود
ایکینجی هاوا:
عثمانلی بحریسی+ ائندیرین+ دانلود
دقت: سسلري داها كيفيتلري و داها كاملين ايسته ييرسينيزسه(تاجري ياريمچيليقدير) خبر وئرين ايميلينيزه گؤندريم.
بو یـازینین فارسجایـا چئوریلمـیشین، ادامـه مطلب بؤلومونده اوخویـا بیلرسینیز.
متن فارسی این نوشته را درون ادامـه مطلب مـی توانید بخوانید.
برچسب‌ها: آشیق, آشیق عزیز مرادخان, دول, آشیق فرهاد, سامـیرتی, ثمرتو, کهریزک, اورمو مکتبی, احمد اسدی
ادامـه مطلب
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
جانسيز ، جانلي لاردان خوش دانيشير.
(آشیق سازی نئجه جانلانیر؟/ سازبند آشیق مـیرخلیل مـیرزینالی ایله دانیشیق)
دانیشیق آپاران: احمد اسدی
اشاره: شفاهی خالق ادبیـاتیمـیزین جارچیلاری اولان آشیقلار اوزون ایللر بویو چالیب، اوخویوب یـازیب یـاراتمـیشلار. بلوقوموزدا یئری گلدیکجه آشیقلاریمـیزلا دانیشیق آپاریب اونلاری تانیتدیرمـیشیق. آنجاق آشیق ادبیـاتیمـیزا قوللوق ائدنلردن بیر قولودا سازبندلر اولوبلار. بو سئری دانیشیغیمـیز اورمودا فعالیت گؤسترن سازبندآشیق مـیرخلیل مـیرزینالی جنابلاری ایله اولوبدور. مـیر خلیل مـیر زینالی 1354-جو ایلده خویون سیدتاج الدین کندینده آنادان اولوب، 6-7 یـاشلاریندان خویـا کؤچوب.سونرالاردا اورمویـا کؤچرک، بو شـهرین ساکنی اولور. نظرینیزی بو سیخ و صمـیمـی دانیشیغا چک.
شکیللری و دانیشیغی ادامـه مطلب بؤلومونده گؤره بیلرسینیز.
برچسب‌ها: آشیق, سازبند, آشیق اسلان, خوی, سیدتاج الدین, قوپوز, صدف, اورین, مـیرخلیل مـیرزینالی, احمد اسدی
ادامـه مطلب
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
اونودولموش اوزانلاریمـیزدان، آشیق قوربان موسیقی
(57 ایل آشیق قوربانین وفاتیندان سونرا ، بو یـازی آشیغیمـیزین حاقیندا یـازیلان ایلک یـازی دیر.)
یـازان: احمد اسدی
جمال آوالي آشيق قوربان آدي ايله تانينان، آشيق قوربان موسيقي تقريبي اولاراق، 1268-جي ايلده اورمونون جمال آوا کندينده دونيايا گؤز آچدي. آتاسي لک طايفاسينين خانلاريندان ايدي. اونلارين ائلي، سالماسين لک ماحاليندان جمال آوا کندينـه يايلاق- قيشلاق ائديرميشلر. آما سويوق قيشلارين بيرينده، جمال آوا کندينده اونلارين مال-داوارلاريني بوران و شاختا وورور. بو ايشين نتيجه سينده 5000 باش قويونلاريني الدن وئريرلر. بونا گؤرهده ائللري جمال آوا کنديني مسکن ائديب، اورادا قالارگي اولورلار.
قوربان 20 ياشينا چاتديقدان سونرا، آشيقليق هوسينـه دوشور و موسيقي داليجا گئدير. (موسيقييه علاقهسينـه گؤره ده، اونون سوي آديني موسيقي سئچيرلر). او زمانلار خويدا بير آيدين اورهکلي و اوستاد آشيق ياشاييرميش، آدينا کورفرهاد دئييرميشلر. قوربان دا آشيق فرهادي اؤزونـه اوستاد سئچيب، اونون محضرينـه گئديب ساز چالماق ايله اوخوماغي اؤيرهنمگه باشلايير. اؤنجه آشيق فرهاد اونون اللريني لمس ائدهرک، بارماقلارينين يوغون اولدوغونو دئيهرک، اونون ساز چالانماياجاغيني بيلديرير. آما قوربان تصميمين توتموشدور و هئچ نـه اونو اؤز يولوندان دؤندره بيلمزدي.
آشيقليق عشقي قورباني گئري دؤنمگه قويمايير و بو يولدان ال چکمـهيير. بير نئچه مدت آشيق فرهادين يانينا گئدن، قوربان، اونون سئچيلن و ساييلان شاگردلريندن اولور و آشيقليق استعداديني هره نشان وئرير. گؤزل و اينجه دويغولاريني سازلا قوووشدوروب، آشيقليغا باشلايير.
قوربان ائله سازي اؤيرهنديگي يئر، يعني خويدا آشيقليق ائديب اورادا قالارگي اولور. خويدان ائولنن آشيق قوربان، ايکي قيز، بير اوغلان آتاسي اولور و خويدا بير-بيرينين آرديندان آشيقليقلا برابر خوش گونلري کئچيرير.
آما بو خوش گونلر دوام تاپمايير و آذربايجانين بلالي ايللري گليب چاتير. آذربايجانين غرب بؤلگهسي چئشيتلي هجوملار و باسقينلارا معروض قالير. ارمني-جيلو دستهلري خوي، سالماس، اورمو، سولدوزا باسقين ائديرلر و چوخلو آذربايجان اهالسيني اؤلدوروب يوردلاريني ويران قويورلار.
ارمني لرين باسقيني ايله برابر، خوي شـهري 1296-جي ايلده ارمني دستهلرينين 57 گونلوک محاصرهسينده قالير. بونونلا برابر، آجليق و قحطليک باش وئرير. يئمگه و قارين دويوزدورماق اوچون هئچ نـه تاپيلمايير. بونا گؤره ده، خوي اهاليسينين چوخو خستهلنرک، سوء تغذيه و سوء هاضمـه خستهليکلرينـهگليرلر. بو ايش، آشيق قوربانين اوشاقلاريندان دا يان کئچمـهيير، اونلاري دا ياخالاييب، اؤلوملرينـه سبب اولور. قوربانين حيات يولداشي دا اوشاقلارينين دقّيني گتيريب، وفات ائيله يير.
قوربان، بير داها خويدا، تک و يالقيز قالير. بو اوزدن خويدان چيخيب، ديلمانا يوللانير. ديلماندا آشيقليق ائديب، گونونو کئچيرير. بير نئچه مدت ديلماندا ياشاديقدان سونرا، بير دول آرواد ايله عائله حياتي قوروب و اورادا قالارگي اولور. قوربانين ديلماندا قالديغي ايللرده، اوچ اوغلو دونيايا گلير.
علي(1302)، ولي(1304)، قولو(1306). فلكين اليندن، آجيلار چکن قوربان، يئنـه ده فلگين بلاسي ايله راستلاشير. 1310-جو ايلده ديلمانا بؤيوک بير زلزله گليب، هر نـهيي يئر ايله بير ائديب ديلماندان يالنيز بير تورپاقلي تپه قالير. خوشبختچيليکدن بو دفعه قوربانين عائلهسي، جان ساغليغي ايله، بو بلادان قورتولورلار. او زمان ديلمانين يئرينـه، سالماس آددا يئني بير شـهر سالينير.
قوربان دا اورا گئديب، بير ائو تيکير و سالماسدا قالير. سالماسدا، 1312-جي ايلده آشيغين خديجه آدلي بير قيزي دونيايا گلير. بير نئچه مدت سونرا، سالماسدا ياشايا بيلمـهين و اؤز کندلريني اؤزلهين، آشيق قوربان، کندلرينـه قاييدير. قوربانين جمال آوايا گيريشي ايله، آتاسي وفات ائيله يير. آتاسينين جسديني قوشچويا داشيان واختدا، يولدا آتاسي حاقدا مرثيه لر و آغي لار اوخوياراق، قوشچودا تورپاغا تاپشيرير.
يئنـه ده، روزگار قورباندان دؤنور، 1317-جي ايلده بير داها حيات يولداشي فاطما خانيمي ايتيرير، قوربان يئنـه ده يالقيز قالير. بير داها ائولنمـهين، قوربان، آشيقليغا گئتديگي گونلر، اوشاقلاريني باجيسينا تاپشيريب، چاغيريلديغي يئرلره يوللانير.
اؤز دؤورونده انزل ماحالينين ان آدليم آشيغي اولان، قوربان موسيقي، سازي و سؤزو ايله توي شنليک مراسملرينـه قاتيلير. ها بئله، انزل ماحاليندا، ديل جلماني آدي ايله مشـهور اولان، جلمان(ياللي) ريتم لريني اوستاليقلا ايفا ائدير.
چوخ شيرين صحبت و داستانلاري ايله مشـهور اولان قوربان موسيقي، جمال آوا کندينين قهوه خاناسيندا چوخلارينا بو شفاهي خالق داستانلاريندان اؤيرهدير. آما بير داهادا چرخ، دؤنور و بو دفعه سيرا دموکرات کوردلريندهدير. دموکرات کوردلري، انزل ماحالينا يورويوب، نئچه کندي و اونونلا برابر عائلهلريني تالان ائديرلر. بو تالاندان، قوربانين عائلهسي ده، نصيبسيز قالمايير و پاييني آلير.
عؤمرونون سون گونلرينـه قدر، آشيقليق ايله مشغول اولان، آشيق قوربان موسيقي نـهايت 1334-جو ايلده، بير سويوق قيش گونونده، جمال آوا کندينين قهوه خاناسيندا گاز ايله زهرلنيب و مسموم اولور و ايکي گوندن سونرا بو دونياني ترک ائدهرک، ابديته قووشور.
اونو جمال آوا کندينين مزارليغيندا دفن ائديرلر. اوشاقلارينين دئديگينـه گؤره، عؤمرونون ياشاديغي ايللرده، دائم غرور و عزت ايله ياشاميشدي و فلكين مختلف سيناقلاريندان باش اوجا چيخمشدير.
آشيق قوربان هم ده، بير مؤمن و اعتقادلي مسلمان ايدي. او محرم و صفر آيلارينا خاص حؤرمت بسلهميشدي. قوربان، محرم و صفر آيلاريندا، سازينين پردهلريني و سيملريني آچاراق، بو آيلاردان سونرا، بير داها سازينا پرده و سيم قوشورموش. بو دا اونون بو آيلاردا هوس ائديب ساز چالما فکرينـه دوشمـهسينين قارشيسيني آلماسي سببيندن ايدي.اونون سازی هله ده قالیر و اؤز نوه سینین ائوینده دیر.
دئييلنلره گؤره، اؤزونـه مخصوص ابهتي وار ايميش و آشيقليقدا، آشيقليق شخصيتينـه چاتميش ايدي.اورمونون آدليم آشيغي، آشيق فرهاد ايله ده، دوستلوق علاقهلري وار ايميش و اونون شاگردلرينـه ده چوخ سؤزلر اؤيرهتميشدير. آشيق درويش کيمي، بؤيوک آشيقلاردا اوندان بير واختلار سؤز-صحبت اؤيرهنميش ايميشلر.
او گئتدي، آما اونون آدي و يادي بوگون ديللرده قاليب و ياشايير و خوش سؤزلر ايله آنيلير. هله ده شـهريميزين قوجامان انسانلاري اونون سؤز-صحبتي و مردانـهليگيندن دئييرلر.بو دونيادا انسانين اؤلوموندن سونرا، ياخشي آد قاليرسا، نـه ياخشي. بئله انسانلارين ياشاييشلاري دا بيزه اؤرنک اولماليدير. بو دونيادا انساندان بير قورو آد قالار، او دا پيس اولسا نـهيه دگر. سؤز صرافي خسته قاسم دئميشکن:
خسته قاسم, کيمـه قيلسين داديني؟
جاني چيخسين, اؤزو چکسين اودونو
ياخشي ايگيد يامان ائتمز آديني
يامان آددان چونکو اؤلوم ياخشيدي
_____________________
آشیغیمـیزین نتیجه سی، مـهندس سعید موثق خواه دان بیلگی لری اختیـاریمـیزا قویماغینا گؤره تشکر ائدیرم.
عزيز اوخوجولاريميز، آشيق قوربان حاقدا هر تورلو بيلگينيز وارسا، بو يازيني گئنيشلنديرمکده بيزه یـارديم ائدين، لطفاً.
___________________________________
دگرلي اوخوجولار، سايين محمود غلامي جنابلاري اورمونون كهريز كنديندن وبلاگيميزا باخيش يازاراق، آشيق قوربان حاقدا بو معلوماتي وئردي....
((بير گون آشيق قوربان سالماس شـهرينده اولان باخچاجيق كندينـه گئدير. بو كند آشيق اهلي دگيلميشلر و قورباني تمسخر ائديرلر. حتي بونو تويا آپاريب اونا پول وئرميرلر....
آشيق قورباندا او كنددن چيخاندا بير شعر قوشور. كي منيم بير بندي ذهنيمده قاليبدير. من بونو كنديميزين قوجالاريندان ائشيتميشديم.
وبا گلسين قوجالاري ايزله سين
گؤي اؤسكوره ك اوشاقلاري گؤزله سين
بير سئل گلسين كندينيزي دوزله سين
گؤرن دئسين هاياندادير باخچاجيق.))
----
سايين محمود غلامي يه اؤز تشكرومو بيلديريره م.
برچسب‌ها: آشیق, اورمو, جمال آوا, آشیق فرهاد, آشیق درویش, آشیق قوربان, احمد اسدی
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
آچیلیش سه شنبه دوم خرداد ۱۳۹۱ 3:42 PM
بیر مراسم سيراسيندا، 30/2/91 تاریخینده اورمونون ایکی اوستاد آشیغینین هئیکللری ، بو شـهرین مـیراث فرهنگی اداره سینین موزه یئرلشدیریلدی. بو ایکی هئیکل مومدان دوزه لدیلمـیش هئیکللردندیلر. آشیق یوسف اوحانئس و آشیق محمد حسین دهقانین هئیکلی ایندی اورمو موزه سینده، بو موزه یـه گلنلرین اوزونـه آچیقدیر و اورا گلنلر ائده بیلرلر بو ایکی اوستاد آشیغین هئیکللریندن بو موزه ده گؤروش ائده لر.
Urmunun iki ustad aşığının heykəllərinin açılışı bir mərasim sırasında bu şəhərin muzeyində quruldu.
Aşıq Dehqan və Aşıq Yusufun heykəlləri indi Urmu muzeyinə gələnlərin üzünə açıqdır və nümayiş edilir .
Bu muzeyə gedənlər edə bilərlər bu iki ustad aşığın heykəllərindən görüş edələr.
برچسب‌ها: آشیق, آشیق دهقان, آشیق یوسف, اورمو, موزه
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
اشاره: کئچن گونلرده «نسلی از آفتاب» فئستیوالینین بیرینجی لری تانیناراق قورتولوش مراسمـینده، اؤدوللرینی آلدیلار. بو فئستیوال ویـاریشما مختلف بؤلوملرده قورولموشدور و مختلف اختصاصلاردا اولان صنعتکارلار، بو یـاریشمایـا قاتیلمـیشدیلار. بو فئستیوالین آشیق موسیقی سینین اورمو مکتبی بؤلومونده ، آشیق نباتعلی علیزاده بیرینجی اولدو. بونا گؤره ده اونونلا بیر دانیشیق، آپارمـیشیق. سیزی بو دانیشیغی اوخوماغا، دعوت ائدیریک.
برچسب‌ها: آشیق, آشیق نباتعلی, سالماس, اورمو, آشیق درویش, آشیق دهقان, آشیق اسلان, احمد اسدی
ادامـه مطلب
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
اوستاد آشیق یوسف اوحانئس ایله مصاحبه/دانیشیق آپاران: احمد اسدی
گنج آشیقلارین سایین اوخوجولاری بو دفعه اورمو شـهرینین آغ ساققال و قوجامان آشیغی، ها بئله اورمو آشیق مکتبینین اوستادلاریندان اولان آشیق یوسف اوحانئس ایله مصاحبه ائتمـیشیک. آشیق یوسف ایللر بویودور، بو مکتبده چالیشیبدیر. او بیر مسیحی آشیق اولاراق، همـیشـه مولاسی علیدن یـاد ائدیب و هاوالارینین چوخوندادا پیغمبردن و علیدن اوخویور. اونو تانیمایـان اولماسا، آشیغین بیر مسلمان شخص اولدوغونو دوشونر. تاریخ بویو اورمو آشیق مکتبینده مسیحی آشیقلار و شاعرلر اولوب، او جملهدن قول هارطون، خویلو وارطان، آشیق یعقوب و ... آدینی چکمک اولار. آما بونلارین سونونجو قالیقلاری و نشانـه لریندن اوستاد آشیق یوسف اوحانئس دیر.آشیق، تورکجه و آسوریجه نی گؤزل دانیشارکن، کوردجه و فارسجانیدا بیلیر. او همده بیر ایل بغداد و ایکی ایل کویتده یـاشاماغینا گؤره عربجه ایله ده تانیش دیر و دانیشا بیلر. اورمو مسیحی لرینین اصلیتی تورکدور، آما قاجار دورونده آمریکالی و آوروپالی مسیونرلر و کشیشلرینین الی ایله دیللری چؤنوب.( دوکتور آیریملونون دئدیکلرینـه اساسلاناراق). آشیغیمـیزین آتاسینین آسوری دیلینین بیلمـه مـه سیده بونا بیر دلیل اولا بیلر. بو سببدنده مسیحی لر ایچینده ده آشیقلار اولوبلار. اوستادیمـیزین 85 یـاشی اولماسینا باخمایـاراق، هلهده گؤزل اوخویور و هلهده گنج اورهگی بو مکتبین عشقینـه دؤیونور. آللاهدان عزیز اوستادا جان ساغلیغی دیلهیرکن، سیزی دانیشیغیمـیزی اوخوماغا دعوت ائدیریک.
برچسب‌ها: آشیق, آشیق یوسف, آشیق یعقوب, ایشو, اورمو, باراندیز, آشیق فرهاد, حضرت علی, مسیحی آشیق, احمد اسدی
ادامـه مطلب
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
دورنالار
سیز اوچورسوز نـه خوش گؤیلر اوزونده
اؤلکه لر آشیرسیز داییم دورنالار
گؤی اوزونده بیر آن دایـانین دورون
دردیمـی سیزلره دئییم دورنالار
***
گونشیم باتیبدی گون قارالیبدی
سیز گؤرن چؤللری دوم قار آلیبدی
خزان وورموش باغچا تک سارالیبدی
ایلیم، گونوم، هفتهم، آییم دورنالار!
***
هارای چکدیم بو دونیـانین الیندن
آیری دوشدوم اؤز ائلیمـین دیلیندن
سیز سؤیله یین او آللاها قولوندان
گؤیلره یوکسه لیر واییم دورنالار
***
بو دونیـایـا نامرد فلک غم اکیب
احمدین آشینا غملری تؤکوب
بو دونیـادان اذن وئرسز ال چکیب
درویشلر دریسین گئییم دورنالار
احمد اسدی
بو شعریم آغ ساققال و اوستاد آشیغیمـیز، حمـید عباسزاده طرفیندن مجلسلرینده اجرا اولونور.
برچسب‌ها: دورنالار, آشیق, شعر, قوشما
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
آشیق مـیکاییل سلیمانی ایله مصاحبه/ دانیشیق آپاران: احمد اسدی
عزیز اوخوجولاریمـیز، بو یـازینی یـازماغا گؤره یولا دوشوب، 9/1/1391 تاریخینده قوشاچایین گؤل کندینـه گئدیب ، قوجامان و آغ ساققال آشیغیمـیز اوستاد مـیکاییل سلیمانی ایله گؤروشموشوک. گؤل کندی قوشاچایین گونئیینده یئرلشیر و بو شـهردن 15 کیلومتر آرالیدیر. ائشیتمـیشدیک اوستادیمـیز بیر آز خسته احوالدیر، بونا گؤره اونونلا گؤروشمگی اؤزوموزه بورج بیلهرک، گؤروشونـه گئتدیک. گؤل کندینـه یئتدیگیمـیزده ، آشیغی شـهره دوکتورا آپارمـیشدیلار، بونا گؤره آشیغین اوغلونا زنگ آچیب و آشیغین حالیندان نگران اولدوغوموزا گؤره، اوندان آشیغی سوردوق. حالینین یـاخشی اولدوغونو ائشیتدیگیمـیزده سئوینـهرک، کندده اونون یولونو گؤزلهدیک. نـهایت آشیق مـیکاییل گلیب، چاتدی. اوستادیمـیزلا، گؤروشدوگوموزدن سونرا اونونلا صمـیمـی بیر دانیشیق آپاردیق. اوستادیمـیزین تزه دوکتوردن گلمـه باخمایـاراق، بیزی ایستی و سئوگی دولو قوجاقلا قارشیلاماسی بیزه بیر قوناق پرورلیک درسی اولدو. اوستادیمـیزا جان ساغلیغی آرزیلایـاراق، سیزی دانیشیغیمـیزی اوخومایـا دعوت ائدیرم.
برچسب‌ها: آشیق, آشیق مـیکاییل, آشیق حسن قاشیقچی, آشیق فرهاد, هئشتری, گؤل, قوشاچای, احمد اسدی
ادامـه مطلب
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
اورمولو شاعر، سایین بهزادنیـا جنابلاری ایله مصاحبه/ دانیشیق آپاران: احمد اسدی
اشاره:
اورمو شـهرینین، آغ ساققال شاعری سایین بهزادنیـا جنابلاری ایللر بویودور، آشیقلار ایله گئت-گلی اولوب. بهزادنیـا جنابلاری 50 ایلدن چوخدور، آشیق محیطینده و آشیقلار ایچینده یـاشاییبدیر و ائله بو عامله گؤره آشیقلارین سؤز دریـاسینا اودا وصلدیر. شاعر بهزادنیـا اورمو آشیقلاری ایچینده سئویلن بیر شخصدیر و اورمو ادبیـات سئورلریده اونو بیر باش آشاغی و آلچاق کؤنوللو انسان کیمـی تانییرلار و اونو تانیـان هر کیمسه، اونون اؤزونـه مخصوص اولان متانتینـه و خوش رفتارینا گؤره، مطلق سئومـه لی اولورلار. بیزده گئدیب بو آغ ساققال شاعریمـیزله گؤروشموشوک و گؤروشوموزون سیراسیندا بیر مصاحبه ائتمـیشیک. سیزی بو مصاحبه نی اوخوماغا دعوت ائدیریک.
برچسب‌ها: بهزادنیـا, آشیق, شاعر, شعر, آشیق درویش, آشیق فرهاد, احمد اسدی
ادامـه مطلب
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
اورمودا مشـهدی بایرام قهوه خاناسی( شوشـه ده کی آدی آشیقلار و شاعرلر قهوه سی)
آشیق دهقان کوراوغلو داستانین تعریف ائدرکن
شكيللري گؤرمك اوچون ادامـه مطلب بؤلومونـه گئدين........برچسب‌ها: اورمو, آشیق دهقان, مشـهدی بایرام قهوه سی, کوراوغلو, آشیق
ادامـه مطلب
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
آشیق حیدر نیرومندی ایله مصاحبه/ دانیشیق آپاران: احمد اسدی
گنج آشیقلارین عزیز اوخوجولاری و سئویملی یولداشلاری بو دفعه گئدیب، آشیق حیدر ایله گؤروشوب و مصاحبه ائتمـیشیک. آشیق حیدر، اورمو آشیقلاری سیراسیندا پیشکسوت و آغ ساققال آشیق کیمـی تانینیر. اونون آشیق سازی ایله تانیش اولماسی 1345-جی ایله گئدیر چاتیر و او ایللردن بری بو صنعت ایله مشغولدور. سیزی دانیشیغیمـیزی اوخوماغا دعوت ائدیریک. بگنمـیش اولاسینیز، انشاءالله.
اوستاد اؤزونوز عزیز اوخوجولاریمـیزا تانیتدیرین لطفاً؟
من آشیق حیدر نیرومندی 1327-جی ایلده اورمونون آرناسا کندینده دونیـایـا گلمـیشم. آتا-بابادان اکینچی اولموشوق، ائله ایندی ده باغیم وار و آشیقلیقلا برابر اکینچیلیکلهده مشغولام.
اوستاد نئج اولدو آشیقلیغا علاقه تاپدینیز و آشیق اولدونوز؟
بیز اولدن اکینچی ایدیک. قدیملر یئرلریمـیزده کل ایله اؤکوز ایله جوت قوشاردیق. منیم اول اوخوماغیم او زاماندان باشلانیب. او زامان بیز جوت قوشاندا او کل لرین دالیجا یئل یئل اوخویـاردیق. اؤزو بیر آیری عالم ایدی. سونرادا 10-12 یـاشیم وار ایدی، من بیرگون زنجیر دروازاسیندان کئچیردیم، گؤردوم قهوه دن بیر کیشی ائشیگه چیخدی. آیری بیریسی اوندا سوروشدو؛ کیم اوخویور؟ اودا جواب وئردی: آشیق فرهاد. منده گئدیب قهوه خانانین پنجره سیندن بویلانیب باخدیم، گؤردوم بیر کیشی ساز چیگنینده اوخویور. ائله او صحنـه منیم ذهنیمده قالمـیشدی، که تا سونرالار تقریباً منیم 18 یـاشیم اولدو. گلدیم آشیق محمد قولونجولونون یـانینا و اوندان سونرا یوز تومنـه بیر ساز آلدیم و ساز اؤیرنمگه باشلادیم. سونرالار آشیق ممد مرندلی نین یـانینا گئتدیم، سونرالار آشیق درویشین مجل گئدردیم و آخیردادا آشیق دهقانین مجلسلرینـه گئتدیم و 20 ایلده اونون یـانینا گئدیب و اونا خدمت ائتدیم.
اوستاد قدیملردن تعریفله یین، اوندا آشیقلار نئجه یدیلر؟
آه.
قدیملر، بئله دگیلدی کی. آشیغین احترامـی وار ایدی. آشیق هر کنده گئدنده، اونون یولونو گؤزلردیلر. کنده یئتنده آیـاغی آلتدا قوربانردیلر. هر نـه ایسته سه یدی او آن حاضرلاردیلار. تویلار آشیقسیز اولمازدی. سحر تئزدن توی ائوینده ، یوخودان دورمامـیش گلردیلر بیزدن واخت آلاردیلار آیری تویـا، بیر قدرده پول بیع اوچون وئرردیلر. قهوه لرده ملت سئل کیمـی گلردی و آشیقلارا قولاق وئرردیلر. آما تأسفلر جوی بیرجور سالدیلار، کی قهوه خانایـا گئدنی چوخ آدام پیس گؤز ایله باخدی و گئتدیکجه آشیقلارا علاقه آزالدی.
اوستاد ائشیتمـیشک سیز قدیملر رادیودا چیخیش ائدردیز؟ هانسی ایللرده ایدی بو چیخیشلار؟
من تقریباً 1353-جو ایلدن رادیویـا گئتدیم و اورمو راوندا چیخیشلاریم اولدو.1353-جو ایلدن انقلابا کیمـی رادیودا اوخویوردوم. آما انقلابدان سونرا بیر نئچه ایل آشیقلاری رادیویـا قویمادیلار. آما تقریباً 1362-جی ایلده منی رادیویـا دعوت ائتدیلر و دئدیلر ملت افسرده اولور و بیز ایستهییریک یئنیدن آشیقلاری رادیویـا گتیرک آما تهران ایستهینی اوخویون. منده شـهریمـیزین دگرلی شاعری بیت الله جعفری نین شعرلرینی کی انقلابا یـازیلمـیشدی. بستهلهدیم و ساز ایله ایفا ائتدیم و اونو اورمو راوندان تهرانا گؤندردیلر. تهران باخیب، بگنمـیشدی و دئمـیشدی اگر آشیقلار بئله اوخویـاجاقلار، ایرادی یوخدور، گلسینلر یئنـه ده اوخوسونلار. و ائله او ایللردن آشیقلار بیر داها رادیودا چیخیش ائتدیلر و منده بیرینجی آشیق اولدوم کی اورمو راوندان چیخیش ائتدیم. بو ایشیمـیز آشیقلاری رادیویـا یئنی دن گتیردی.
بایـاق دئدیز منیم سازیمـی سیندیرمـیشدیلار، آما سونرا خاطرلاتدینیز دادگستریده قاضینین عملی سیزه دایـاق اولاراق، سیزی اوره کلندیریدی ، آچیقلایـا بیلرسینیز؟ ایندی وضعیت نئجه دی؟
(بورادا آشیغین گؤزلری دولدو. )بیر گون قهوه ده اوخوردوم، گلیب منی توتدولار، آپاردیلار ، دئدیلر سازینی سیندیر ، منده سیندیرمادیم. سونرا بیزی دادگاها یوللادیلار. آما قاضینی ساغ اولسون، اونلاری محکوم ائلهدی و او زامانین پولو هر سازا 50مـین تومن جریمـه تأیین ائتدی. آما هله ده وار هله دی او پولو آلمامـیشام. سونرا منـه بیر کاغاذ وئردی کی هئچین حاققی یوخدور، آشیق حیدره بیر سؤز دئیـه منده همـیشـه او کاغاذی جیبیمده ساخلاییردیم، که تا هر یولدان کئچن منـه توخونماسین. آما شکرلر ایندی آشیقلارا دگر وئریلیر. حوزه هنری تبلیغات اسلامـی طرفیندن بیر کانون آچیلیب و آشیقلار اورا گئدیب و چیخیش ائدیرلر. ارشاد طرفیندنده آشیقلار بیمـه اولور و 60 یـاشدان یوخاری اولانلارادا حقوق وئریلیر. بورادان حوزه هنرینی اداره ائدن شخصلره تشکرومو بیلدیریرم. ایندی وضعیت چوخ دگیشیلیب.
حوزه هنری آذربایجان غربی
مصاحبه دن قیراق
((آشیق حیدر ایله، مصاحبه ائدرکن، اوستادیمـیزین گؤزلری دولدو و دئدی من نـه جور ائده بیلردیم، اؤز سازیمـی سیندیرام، منـه دئدی سن بیر لحظه اؤزونو منیم یئریمـه قوی، گؤر نـه حالا قالارسان. من نئجه سازدان آیریلاردیم آخی. اوستادیمـیزین او وضعیتی منی کدرلندیردی و اؤزوم بیلمـه یـه-بیلمـهیـه منیمده گؤزلریم دولدو. ائله او آن بو سؤزلر اورهگیمـه گلدی و بو شعری آشیق حیدره تقدیم ائیله دیم.
حق سؤزودور، آشیق سؤزو
سؤزسوز نئجه یـاشاییم من
بو ساز منیم نازیم گولوم
نازسیز نئجه یـاشاییم
***
آشیق بو ائلین گؤزودور
تونقالین آلوو کؤزودور
بو ساز ارنلر ایزیدیر
ایزسیز نئجه یـاشاییم من
***
من بیر آشیق سازا بندم
ساز قوینوندا سؤزه بندم
اؤز ائلیمده یـازا بندم
یـازسیز نئجه یـاشاییم من
***
قورقوت یولو دگیل عبث
سازا لایق دگیل قفس
منی سازدان آییران
سازسیز نئجه یـاشاییم من))
سیزین هانسی شـهرلرده و یـا اؤلکه لرده چیخیشینیز اولوب؟
من دئیـه بیلرم، اورمـیه، خوی، قوشاچایدا و ها بئله بو شـهرلرین کندلرینین چوخوندا توی مراسم لرینده چیخیشیم اولوب. اوندان علاوه تبریز، مراغا، تهران و بیر چوخ شـهردهده توی مراسملری اوچون دعوت ائدیبلر. من مختلف آشیق فستیواللاریندا اشتراک ائتمـیشم. ایرانداندا علاوه بیر دفعه ناخچیوانا دعوت ائدیبلر و اورادا گئدیب ساز چالمـیشام، حتی اورانین راوندادا اوخوموشام. 1369-جی ایلده ده منی تورکیـهیـه دعوت ائتمـیشدیلر. اورا گئدیب بیر نئچه شـهرینده چیخیشلاریم اولدو. تورکیـه ده بیزه چوخ احترام قویوردولار. هر یئری دولاندیریردیلار. هر یئره و شـهره گئدیردیک، او شـهرین و یـا ولایتین شـهرداری و والیسی ایله گؤروشوردوک. اورادان بیزه بیر قدر پول وئرمـیشدیلر. ایرانا دؤنندن سونرادا دولت هر آشیغا بیر دنـه رنگی تلویزیون وئردی.
ائشیتمـیشیک سیز تورکیـه ده اولاندا اورانین مشـهور و آدلیم آشیغی آشیق ریحانی نین سازینی الیندن آلیب سینیز؟ دوغرودورمو؟
دوغرودور. اورادایدیق. آشیق ریحانی گلدی. دئدی، بیزده رسم بودور، ایکی آشیق بیر-بیره چاتاندا گرک باغلاشالار گرک. بیزده اورمودان 4 آشیق گئتمـیشدیک. اول بو سؤزو جدی توتمادیق. ریحانی یئنـه سؤزونو تکرار ائتدی. اورمولو آشیق یوسف دئدی: ریحانی قوی اوتوراق. دا بسدی. بونلار قوناقدیلار. ریحانی ائله نئچه سری سؤزونو تکرار ائله دی. منده دا دایـانا بیلمـه دیم. سازی گؤتوروب اورتایـا گیردیم و باشلادیم اوخوماغا. ریحانی ایله 14 قاطار برابر اوخودوق، آما 15-جی قاطاردا ریحانی دایـاندی. اوست-باشی جومجولاق سو اولموشدو. منده دئدیم، ایندی سازی وئر منـه. سازینی الیندن آلدیم. یـاریم ساعات کئچندن سونرا، ایرانین اوراداکی رایزن فرهنگیسی گلیب و مندن خواهش ائتدی سازی وئرک اؤزونـه، منده قبول ائیله دیم.
آشیق داستانلارینا گؤره نـه لر دئیـه بیلرسینیز؟ نئچه آشیق داستانی بیلیرسینیز؟
من 40 آشیق داستانی بیلیرم. موضوعلاریدا بودورکی، بو داستانلار هامـیسی عبرت نامـه دی، نصیحت. حقیقت، شریعت، معرفت، طریقتدیلر. بو داستانلار اویئرده قورتولورکی، مرد نـه جور اولدور، نامرد نـه جور اولدو. آللاهی تانیـان نـه جور، آللاهی تانیمایـان نـه جور اولدو. یـاخشی لیق ائدن نـه جور ، یـاخشی لیق ائتمـه ین نـه جور اولدو. بو داستانلار یـاخشینی- پیسی، قضا-قدری، دونیـانین اندر-دؤندرین نشان وئریر و انسانلاری دوغرو یولا و آللاها طرف چکیرلر.
هانسی هاوالاری لاپ چوخ خوشلارسینیز؟ یـا بئله دئسهک هانسی لاری داها آرتیق مجلسلرده اوخویـارسینیز؟
سماعی، محترمـی،حربی،حلبی، دوبیتی، شکریـازی، گؤزللمـه، هجران، جمشیدی کیمـی هاوالاری داها آرتیق اوخویـارام. آما هاوالارین هامـیسیندان خوشوم گلر.
اوستاد آشیق هاوالاریننین نئچه سینین آدلارینی چکدینیز، منجه سیز اوجا هاوالاری داها خوشلاییرسینیز؟ ائله دگیل مـی؟
اوجوردور. من اوجا هاوالاری داها چوخ خوشلارام. او هاوالارکی، اوجدا اوخونور من داها چوخ بگنرم.
قدیم آشیق لاردان هانسی لاری یـاد ائده بیلرسینیز؟
آشیق گولاب وار ایدی. آشیق علی آغداشلی، آشیق علی قولو، آشیق حسن قاشیقچی، آشیق عزیز بونلار یـادیما گلیر. بونلار انقلابدان اؤنجه وفات ائدیبلر.
آشیق عزیزدن آد آپاردینیز، اونا گؤره نـه دئیـه بیلرسینیز؟
آشیق عزیز سامـیرتیلی ایدی. او چوخ ادبلی بیر آدام ایدی. چوخ گؤزل ساز چالاردی. گؤزلده داستان دئیـه ردی. نئچه سری مجلسلرینده اوتورموشدوم.30 داستان بیلردی. آشیق عزیز بیر آز فرقلی اوخویـاردی، یعنی سبکی فرق ائدردی.
سیزین اؤز شعرلرینیز وارمـی؟
من شاعر دگیلم و هاوالاریمدا شاعرلرین شعرلریندن استفاده ائدرم. آما نئچه سری موقعیت ائله گلیب، شعر دئمگه مجبور اولموشام، بیر دفعه مشـهده گئتمـیشدیم. منیم یـانیمدا بیر نفرین گؤزلری آچیلدی ، بودا منـه چوخ تأثیر قویدو و ائله او آن بو سؤزلر اورهگیمـه گلدی.
ائشیدیب گؤرمـهین ، تعریفین ائدیم
گلدیم خدمتینـه امام رضانین
ائله بیلکی یـاتمـیش ایدیم اویـاندیم.
دولاندیم باشینا او خراسانین
***
قیزیل ایوانلاری گون کیمـی یـانیر
او قاپیـا گئدن حقینی تانیر
خداملاری ال-ال اوسته دولانیر
تعریفین دئییرم امام رضانین
***
زواری تؤکولوب هر یئردن گلیر
قویون-قوزو کیمـی دورهده ملیر
هرنـه عهد ائیله سن تئز قبول اولور
تعریفین دئییرم غریب آغانین
***
آشیق حیدر قییماز دئسین غریبدیر
او بیر شاهدیر، خراسانـه گلیبدیر
معجزاتین مقامـیندا گؤروبدور
جلالین دئییرم امام رضانین
آیری بیر شعریمـیده سیزه اوخویورام:
وطن سی اوستونده
برقرارسان آذربایجان
جوانلارین بویو بسته
افتخارسان آذربایجان
داغلارین قورخماز دوماندان
چشمـه لر آخیر هر یـاندان
بولبوللر چیخماز گولشاندان
گولعذارسان آذربایجان
صفالی دیر، بو داغلارین
مـیوه لی باغچا باغلارین
شاماما بسلر تاغلارین
گؤهر بارسان آذربایجان
دوستون گؤروب سلام ائیلر
دئسن اوخو او آن سؤیلر
تعریف دئییر آشیق حیدر
نـه گؤزلسن آذربایجان
مژده اولسون سنـه بولبول
یئنـه ده نوبهار اولدو
آچیلیبدیر، سوسن سونبول
صحرالار لاله زار اولدو
قویونلار آرخاجدا قالار
بالاسین دؤشونـه آلار
چوپان شوق ایله نی چالار
نـه گؤزل خوش گذار اولدو
کؤرپه قوزو دؤرد نال وورار
قاچار آناسینی یورار
بیر دم گئدر بیر دم دورار
گؤر نـه گؤزل باهار اولدو
آشیق حیدر ساز الینده
باهار نغمـه سی دیلینده
بو آذربایجان ائلینده
باغچالار دولو نار اولدو
اوستاد دئدینیز یئر-یئر(یئل-یئل) اوخویـاردینیز، اونلارین سؤزلریندن بیر نئچهسینی سؤیلهیین لطفاً؟
(بورادا اوستاد ائله قدیملره سایـاق، باشلاییر، آهنگ ایله اوخوماغا.)
آ بالام بوز باغلادی
(آ کللر)یـانی یـارپیز باغلادی
منی بیر گلین ووردو
یـارامـی قیز باغلادی
آ یئر یئر آ یئریئر آ یئر یئر
عزیزیم گئجه دن گئدر
کل بالام گئجه دن گئدر
گئجه اوزون همدمـیم یوخ
زهلهم گئجه دن گئدر
آ دئی دئی آ دئی دئی آ دئی دئی
آ کل بالام دئی دئی دئی دئی آ دئی دئی
ائله دئییر قیز قالادی
(آ کللر) بو گؤرن قیز قالادی
قبریمـی بیر گلین قازدی
تورپاغینی قیز قالادی
آ دئی دئی آ دئی دئی آ دئی دئی
عزیزینم سالماسا
(کللر )خویدان گئدر سالماسا
بنده بندهیـه نئیلر
خودام گؤزدن سالماسا
آ دئی دئی آ دئی دئی آ دئی دئی
ائله بو سؤزلری بیز اوخویـاردیق، کللر بئله گؤزل- گؤزل خومارلانا-خومارلانا یئری بو باشدان او باشا شوخوملاردیلار. عجب منظره ایدی! سحر گون چیخاندان گون باتانا کیمـی بونلار چکردیلر. بو سؤزلر ایله یورولماق بیلمزدیلر.
اوستاد آشیق هاوالاریندا هانسی شاعرلرین شعرلرینی چوخ اوخویـارسینیز؟ چوخ قدیم شاعرلردن شعر اوخویـارسینیز یـا بو تزه و یئنی شاعرلردن؟
من خسته قاسمـین شعرلرینی چوخ خوشلایـارام. دوللو مصطفی، بالوولو مسکین، قول هارطون، دده کاتب، رحمتلیک پور آذر و رحمتلیک اوشناوالی قنبرینده شعرلرین اوخویـارام.
اوشناوالی قنبرین شعرلرینده نئچه سینی اوخویون لطفاً؟
قادر آللاه هئچ بیلمـیرم ندندیر
یوخسولون داواری آرتار یوز اولماز
چوخلار اؤزون کوراوغلویـا بنزه دیر
هر کیشی نین حول-قولو دوز اولماز
***
ایستیرسن یـاتاسان چاغیر سبحانی
یئتیشر دادینا کرمـین کانی
مجلسه گئدنده یئرینی تانی
بگ ایله اوتورسان دیز بـه دیز اولماز
***
بیر واخت اولار ایللر بویو اویـارسان
بیر واخت اولور چاغیرارلار دورارسان
آدام واردی دانیشاندا دویـارسان
آدام واردی خمـیرینده دوز اولماز
***
او نـه دی بینادان اویوقدور- اویوقدور
یومورتا قدیمدی دئ گؤروم تویوق
نـه چشمـه دی هم ایستیدی هم سویوق
هانسی چشمـه گیله لنر بوز اولماز
***
چوخلار گلیب بو دونیـادان کؤچرلر
چوخلار اکیب، چوخلار گلیب بیچرلر
چوخلار دالیسیجا قیلیج چکرلر
هئچ فلک ایله اوز بـه اوز اولماز
بیر دیوانیسینده اوخویورام
اول ابتدا بو جهانی یـارادان پروردگار
انسان اوچون پرده چکیب آرادان پروردگار
کیمـینین باشیندان تؤکوب هئچ بیلمـه ییر غم نـه دیر
کیمـینین قلمـین ووروب قارادان پروردگار
***
هانی سنلن گلنلر بیر-بیر اوچور قوش کیمـی
کئچن گونـه بیر فکر ائیله یـاده گتیر دیش کیمـی
چوخ شاهلاری تختدن سالیب گزدیریب درویش کیمـی
چوخ درویشی شاه ائیله ییب تزه دن پروردگار
***
هامـینی سن یـارادیبسان ای خالق لم یزل
کیمـی گئیـه ر آل قوماشی کیمـی سی عریـان گزر
لطف ائیله ای کرم کانی اؤزون ائیله بیر نظر
یوخسولا بیر دؤن بیچیبسن هارادان پروردگار
***
بیر گون اولار گؤررسن کی اسرافیل بیر صور چالیب
اوندا اویـان فقیر قنبر، گؤر دونیـادا کیم قالیب
خوش او شخصین حالینا کی حسینی یـاده سالیب
یـاتانلاری تزه دندن اویـادان پروردگار
اوشناوالی قنبرین سؤزلرینین چوخونو من بیلیرم و نـه قدر ایسته سه نیز دن ائده بیلرم سیزه دئیـه م.
انشاءالله بیر آیری واخت قویـاریق اونون شعرلرینـه.
انشاءالله.
اوستاد سون سؤز اولاراق نـه دئیـه بیلرسینیز؟
سون سؤزده بونو دئیـه بیلرم, بیزیم بو ائلیمـیزدن انتظاریمـیز چوخدور. گرک بو صنعتی قویمالار یـادلاردان چیخا و سیلینـه. بیز بو ائللرین آشیغییق. بیز ائلینیک، ائلده بیزیمدیر. انشاءالله او گون گله آشیقلار کئچمـیش احتراملارینی بیر داها اله گتیره لر. آشیقلارا قولاق وئرنلر، هئچ واخت اگری یوللارا چکیلمزلر. ایندی باخین بیر بئله خلاف و نامردچیلیک چیخیب. اگر قدیم کیلر کیمـی، آشیقلارین سؤزلرینـه و داستانلارینا قولاق وئرسه لر، بو ایشلرین بیر قسمـی اولماز. آما ایندی غربدن گلمـیش موسیقیـه قولاق آسیرلار و اونلاریندا سونلاری بللی دیر. بو موسیقیلر بیزیم وارلیغیمـیزی هدف توتوبلار.
واختینیزی بیزیم اختیـاریمـیزا قویدوغونوزا گؤره تشکر ائدیرم. ساغ اولون.
سیزده ساغ اولون.
برچسب‌ها: آشیق, آشیق حیدر, رادیو, آشیق فرهاد, آشیق دهقان
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
آشیق جنون((دکتر اکبر بزرگامـین))
Aşıq Cünun adı ilə tanınan Dr.Əkbər BOZORGƏMİN 1966-ci ildə Urmiyanın Əsgərxan məhəlləsində dünyaya göz açdı. Altı – yeddi yaşlarından Azərbaycan mahnılarını öyrənməyə başladı. 1981-ci ildən saz həvəskarı olub və onu öyrənmək qərarına gəldi. 1995-ci ildə Tehran universitetinin tıb və həkimlik fakultəsindən məzun oldu. 1997-ci ildə Səfi-əddin Urməvi adlı musiqi qrupunu yaradıb və o zamandan bəri sazı ilə dəfələrcə müxtəlif mərasimlərdə və festivallarda çıxış edib........
آشیق جنون آدی ایله تانینان دکتر اکبر بزرگ امـین 1344-جو ایلده ادبیـات سئور بیر عائلهده ، اورمو شـهرینین عسگرخان محلهسینده دونیـایـا گؤز آچدی. آلتی یئددی یـاشلاریندان آذربایجان ماهنیلارینی اؤیرنمگه باشلادی. اکبر بزرگ امـین 1359-جو ایلدن آشیق صنعتی ایله تانیش اولاراق، ساز چالماغی عائیلهوی شکیلده اؤیرندی. ائله بو ایللردنده شعر دئمگه باشلامـیشدی. آشیق جنون 1373-جو ایلده تهران اونیورسیتهسینین طب فاکولتهسیندن(دانشکده پزشکی تهراندان) دوقتوراسینی آلدی. اؤیرنجی اولان ایللرده، ((ساوالان))، ((ملک خاتون))، ((دلاوران کوچه دلگشا)) و ((آی پارا)) فیلملرینده، سازی و سسی ایله اؤز گؤستریب و اونلارین متن موسیقی لرینده مشـهور موسیقیچی اوستاد فرهاد فخرالدینی ایله ایش بیرلیگی ائدیبدیر.
آشیق جنونون آتاسی اوستاد عباس بزرگ امـین(1377-1315) اورمو شـهرینین ضیـالیلاریندان ایدی. او ایللر بویو اورمو شـهرینین دبیرستانلاریندا ادبیـات و عربی معلمـی وظیفهسینده چالیشدی. عباس بزرگ امـین گوجلو شاعر و ضیـالی ادیب ایدی. وطنینـه و ائلینـه عشق بسلهمـیشدی. شعرلرینده، آذربایجان فولکلورو و حماسه لری اؤزل یئر توتوردو.داغ عنصرو شعرلرینده اؤزونـه مخصوص یئر آییرمـیشدی. ایکی کتاب حاضرلاییب و چاپا بوراخمـیشدی: 1- آشیق علعسگرین شعرلری 2- بوستان سعدینین تورکجه ترجمـه سی.
رحمتلیک عباس بزرگ امـین
ایللر بویو اورهگی آذربایجان عشقینـه دؤیونن عباس بزرگ امـین، 1375-جی ایلده تقاعده(بازنشسته اولدو) چاتدی. و آز سونرا سرطان خستهلیگینـه مبتلا اولدو. نـهایت 1377-جی ایلین خرداد آییندا دونیـاسینی دگیشدی. عباس بزرگ امـین سون شعرینی 1377-جی ایلین فروردین آییندا اوغلو آشیق جنونا یـازمـیشدی. شعری بئله دیر:
عؤمرومو گونومو سازا باغلادیم
اوغول هر مجلسده چال منی سازدا
کؤنلومون تئللرین یـازا باغلادیم
گل قیشین قهریندن آل منی سازدا
باهارین عاشیقین قارا تاپشیرما
آزادلیق عاشیقین دارا تاپشیرما
قیزیل گول عاشیقین خارا تاپشیرما
هر مجلسده یـادا سال منی سازدا
قوجامان اوزانام یـازا عاشیغام
ائلیمـین شؤهرتی سازا عاشیغام
بیر کاتب دردیمـی یـازا عاشیغام
جوشدور ورآغ یـاشیل آل منی سازدا
اونوتما هر زامان چال منی سازدا
اکبر بزرگ امـین ایسه آتاسینا شعر ایله جواب وئرمـیشدی:
سازیمـی آلارام م اوستونـه
یـانیق کرمـی ده چالارام سنی
گئرچکده چاتماسا الیم دستینـه
دویغولار قوینوندا بولارام سنی
کاتب تک دردینین یـازانی اوللام
حسرتین محنتین پوزانی اوللام
ائلیمـین شؤهرت لی اوزانی اوللام
نغمـهده ن نغمـه یـه سالارام سنی
آغیر هیجرانیندان قلبیمدی شان شان
چالارام سازیمـی بیر آن دورمادان
"جنونام " ای آتا هر یئرده هر آن
ائللرین یـادینا سالارام سنی
اونوتمام سازیمدا چالارام سنی
عباس بزرگ امـینین اوشاقلاری هنرسئور انسلانلار اولوب ، درس و سواد باخیمـینداندا یوخاری مرتبه لره چاتیبلار. بؤیوک قارداشلاری اصغر داروسازی رشتهسینده دوقتوراسی وار و آلماندا چالیشیر . کیچیک قارداشی ایسه جواد، دامپزشکی دوقتوراسی وار و اورمو شـهرینده دامپزشکی داواخانا آچیبدیر. اکبر بزرگ امـین ایسه اورمو شـهرینده مطبی وار و طبابت ایله مشغولدور. آشیق جنونون عمـیسی سایین جعفربزرگ امـین جنابلاریدا ادبیـات اهلی دیلر. شاعر و انتقادچی کیمـی تانینان جعفر بزرگ امـین ایندی لیکده تبریز شـهرینده ساکندیر. بزرگ امـین قارداشلاری آشیقدیلار
آشیق جنون اورمو شـهرینده 1375-جی ایلدن بری ((صفی الدین اورموی)) آدینا موسیقی گروهونو یـارادیب و دفعه لرله کنسرتلرده ، تلویزوندا و ها بئله تورکیـهده چیخیشلاری اولوب. . آشیق جنونون یـازا عاشیغام آدلی شعر کتابی ۱۳۷۹-جو ایلده ایشیق اوزو گؤروبدور.
شعرلری:
ییخمالی ییق بیز
هر آن بوسقودادیر، غصهیله کدر
سئوینجله قارشینا چیخمالیییق بیز
تئللی ساز ده، شیرین سؤز دیلده
غمـین سارایینی ییخمالیییق بیز
آیریلیق کولونو قوروتماق اوچون
وصالدان بیر دونیـا یـاراتماق اوچون
یـاد کؤکون باخچادان قوپارتماق اوچون
یـاخشی دوست الینی سیخمالیییق بیز
((جنون)) نغمـه دئییر بیزیم ائللره
اودورکی دوشوبدور آدی دیللره
کؤنولده مـین آرزی چیخیب یوللارا
دایـانماز بولاق تک، آخمالیییق بیز
دئمک اولماز
عشق اودو اولماسا شعرین دالیندا
اونا شعر نـه دئمک، سؤز دئمک اولماز!
بیر اوجاق یـانماسا، قیزیندیرماسا
اوندا اولان کولدور، کؤز دئمک اولماز
اوجوز ساتیلیرسا، نورلو حقیقت
بیر پولا دگمـیرسه، دوزلوک صداقت
اورداکی یـالانا وئریلسه قیمت
حقیقت دانیشیب، دوز دئمک اولماز
خزان حؤکم ائیله سه، یـاز مجلسینده
دردبیلن اولورسا آز، مجلسینده
آنلاماز اگلشسه، ساز مجلسینده
((جنونا)) صبر ائله، دؤز دئمک اولماز
قارداشی آشیق دومانینیلمـیش بارماغینی درمان ائدن حکیمـه یـازیبدیر:
((تئللی سازی کیم چالاجاق!))
حکیم دوستوم سنـه قوربان
تئللی سازی کیم چالاجاق!
بارماقلارا باغیشلا جان
تئللی سازی کیم چالاجاق!
ائلین گؤزو باخیر سنـه
بارماقلارا جان وئر یئنـه
یـالواریرام، دؤنـه-دؤنـه
تئللی سازی کیم چالاجاق!
ساز آغلاییر سیزین-سیزین
سس اوخشاییر حزین-حزین
بوغماگینان ائل نفسین
تئللی سازی کیم چالاجاق!
یـاسا باتیب ساز عالمـی
دایـانماییر گؤزون نمـی
اود توت، آلیش، یـان ((کرمـی))
تئللی سازی کیم چالاجاق!
گرایلی لار قارا باغلار
بایـاتی لار کؤنول داغلار
پرده، بارماغی سوراغلار
تئللی سازی کیم چالاجاق!
ایندی حکیم یئتیش دادا
((جنون)) یـاندی بئله اودا
قیزیل بارماق گئتدی بادا
تئللی سازی کیم چالاجاق!
برچسب‌ها: آشیق, آشیق جنون, دکتر اکبر بزرگ امـین, اورمو
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
آشیق شعری نمونـهلریندن بیری ده جیغالی تجنیسدیر. کئچمـیش آشیقلاریمـیز، بو شعر نمونـهسینده چوخ گوجلو اثرلر یـارادیبلار. آما تأسفلر اولسون ایندیلیکده شاعرلریمـیز و آشیقلاریمـیز کئچمـیشلره تای داها بو شعر نؤعو ایله اوغراشمـیرلار و گئتدیکجه یـاددان چیخماقدادیر. بو شعر نؤعو یـاددان چیخماسین دئیـه من نئچه جیغالی تجنیس شعری یـازمـیشام. بیرینی سیز عزیز دوستلاریما سونورام اومودوم وار خوشونوزا گله. انتقاد و یـا بیر سورونوز اولورسا سئوینرم خاطرلاداسینیز. رسم بودور جیغالی تجنیسده گلن قافیـهلری آچیقلارلار. آما من هله لیک آچیقلاماییرام. سوندا بونو دئمـه لی یم جیغالی تجنیس آدی ایله، آشیق هاواسیدا موجوددور.
سریندی
مجنون اولوب داغی-داشی گزه نین
بیلمـه لی دی، درد و بلا سریندی
آشیق دئیـه ر سریندی
داغلار سویو سریندی
داردا قالان چاره سیز
مولاسینا سریندی
گولون عؤمرو باخمایین کی چوخ آزدیر
گولستاندا ناز و عشوه سریندی
*************
دوعا اوچون قنوت ائدیب بوداقلار
دردیم دئدیم، باخ گؤر نئجه بوداغلار
آشیق دئیـه ر بوداغلار
بو یـارالار بو داغلار
مجنون تکین چؤلده یم
مسکنیم دیر بوداغلار
آهیم اوددور، اریده جک بوداقلار
آما کؤنلوم صبیرلی دی، سریندی
*************
محشر اولدو، صوراسرافیل چالیندی
حساب گلدی عمللریم چالیندی
آشیق دئیـه ر چالیندی
حاق قاپیسی چالیندی
ایللر گلیب اؤتوشدو
عؤمور باغیم چالیندی
مـیسکین احمد مولا درین چال ایندی
مولا گلر، آچ دردینی سرایندی
Aşıq şeiri nümünələrindən biridə cığalı təcnisdir. Keçmiş Aşıqlarımız, bu şer nümünəsində çox güclü əsərlər yaradıblar. Ama təəsüflər olsun indilikdə şairlərimiz və aşıqlarımız keçmişlərə tay daha bu şeir növü ilə uğraşmayırlar və getdikcə yaddan çıxmaqdadır........
Sərindi
Məcnun olub dağı-daşı gəzənin
Bilməlidir, dərd-ü bəla sərindi
Aşıq deyər sərindi
Dağlar suyu sərindi
Darda qalan çarəsiz
Mövlasına sərindi
Gülün ömrü baxmayın ki çpx azdır
Gülüstanda naz-ü işvə sərindi
***************
Dua üçün qunut edib budaqlar
Dərdim dedim, bax gör necə budaağlar
Aşıq deyər bu dağlar
Bu yaralar bu dağlar
Məcnun təkin çöldəyəm
Məskənimdir bu dağlar
Ahım oddur əridəcək budaqlar
Amma könlüm səbirlidi sərindi
*****************
Məhşər oldu sur əsrafil çalındı
Hesab gəldi əməllərim çalındı
Aşıq deyər çalındı
Haqq qapısı çalındı
İllər gəlib ötüşdü
Ömür bağım çalındı
Miskin Əhməd mövla dərin çal indi
Mövla gələr aç dərdini sər indi
برچسب‌ها: جیغالی تجنیس, آشیق شعری, سریندی, مـیسکین احمد, آشیق
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
شـهريميزين گنج هنرمندلري، ساجدي قارداشلاري ايله تانيش اولاق./
يازان: احمد اسدي
اورمو شـهري، زامان زامان چوخ گوجلو و استعدادلي آشيقلارا، ائو صاحبي اولوب و اونلاري اؤز سينـهسينده بسله ييب، بؤيودوبدور. آشيق و آشيقليق صنعتينين كئچميشينـه باخساق و اورمو آشيقلاريني و آشيق شعري يازان شاعرلريني نظره آلساق، گؤره جگيك، بورادا آشيقليق و آشيق ادبياتي ساحه سينده، دوللو مصطفي، بالوولو ميسكين، آشيق فرهاد، آشيق درويش كيمي اوستادلار يئتيريليب، بونلارلا ياناشي چوخلو سؤز و ساز اوستادي آذربايجان آشيقليق مكتبينـه هديه وئريب.
Urmu şəhəri zaman-zaman çox güclü və istedadlı aşıqlara ev sahibi olub və onları öz sinəsində bəsləyib və böyüdübdür. Bu aşıqlardan örnək olaraq aşıq Fərhad, aşıq Əziz, aşıq Əli Qırmızıbaş və s.dən ad aparmaq olar. Ama urmuda bu çağdada aşıqlıq sənətində isedadlı genc aşıqlar ərsəyə yetirilir. Bu genc aşıqlardan biridə sacidi qardaşlarıdı...
آشيقليقدا، پارلاق و زنگين كئچميشـه مالك اولان بو شـهر، ايندي ده اؤز معنوي وارليغيني، گنجلره داشياراق، گله جك نسيلده ده اؤزونـه مخصوص يئر آييرماق ايسته يير. بو سيرادا ساجدي قاراداشلارينا اشاره ائتمك اولار. ساجدي قارداشلاري سازا و سؤزه چوخ ماراق گؤسترن بيريسي اولوبلار و گلهجك آشيقلارين ايچينده ياخشي ايفالاري ايله، اؤزلرينـه مخصوص يئر آييرا بيلهجكلر. اونلارين ياش باخيميندان كيچيك اولماسينا باخماياراق، سالونلاردا ايفا ائتديگي آشيق هاوالارينين عهدهسيندن گليب و اوستاد آشيقلارين دا آلقيشلاريني قازانيرلار. ايندي ايسه كئچك اونلاري تانيتديرماغا:
ساجدي قارداشلاري تانينان، ميرعلي اكبر ساجدي و مير رضا ساجدي، 1377-جي ايلين فروردين آييندا، اورمو شـهرينده آنادان اولوبلار. هله اوشاق ايكن آتالارينين قوپوزونون ائشيتليگينده، بويا باشا چاتيبلار. اونلارين آتاسي، مير اسماعيل ساجدي ده ، ساز- سؤز اهلي و آشيقدير.
اكبر و رضانين سازا علاقهسي اوشاق ايكن باشلاييب، آتالاري ائولرينده ساز چالاركن، اؤز دئديكلرينـه گؤره اورمونون آشيقلار درنگي آچيلديقدان سونرا، اونلار بو درنگه گئديب و اوردا مختلف آشيقلارين ايفالارين و اوخوماقلارين گؤروب، داها چوخ آشيقليغا ماراقلانيبلار. بونا گؤره ده آتالاريندان ايستهييبلر، اونلارا ساز اؤيرهده. آتالاري دا واختينين دار اولدوغونا خاطر و ايشينينده(آشيق اسماعيل، بازاردا چاليشير) چوخ اولماسيني نظره آلاراق، اونلاري اؤز اوستادي يعني آشيق قوربانين يانينا گؤندريب، ساز اؤيرنمـهلرينـه امكان ياراتدي.
اوستاد آشيق قوربان پورولي عليارين يانينا، اؤنجه رضا گئديب و علمي صورتده و نت واسطهسي ايله سازي اؤيرنمگه باشلادي و قيسا زاماندا بير نئچه آشيق هاواسين اؤيرندي. سيد رضادان سونرا، اکبرده آشيق قوربانين يانينا گئديب و آشيقليق صنعتيني اؤيرنمك ايستهدي. ميراكبرين ساز چالماسي و مير رضانين دا اوخوماسي گؤزل و اعلا حدينده اولدوغونا خاطر، اونلار مراسملرده بيرگه چيخيش ائدرلر، اكبر چالار، رضا اوخويار.
بو ايكي قارداش، يوللاريندا داها دا ايرهلي گئتمك ايستهيهرك، بيزه خاطرلاتديلار، «ائده بيلمزديك بو گؤزلليكده و لطافتليكده اولان قوپوز سسيني ائشيدك و اونا حيران قالماياق و علاقه تاپماياق. بونا گؤره ده بوتون گوجوموزو قوياراق، بو صنعتي ايرهليه گؤتورمك ايستهييريك، اولسون كي بير كيچيك آدديم دا بيز آتاق»
ائله بونا گؤره ده، اينديه كيمي بير نئچه مراسمده چيخيشلاري اولوب و هله كندلرينده اولان توي مراسملرينده ده ، ساجدي قارداشلاري، بير نئچه هاوا ايفا ائديبلر.
س
سوندا بونو دا دئمـهليييك، مير رضا هم ده قلم اهليدير و قيسا و كيچيك حيكايه و داستانلاري يازماغا باشلاييب، اومودوموز وار، گلهجكده، آشيقليقلا برابر، بؤيوك يازيچي اولسون و بيزيم گؤزل اورمو شـهرينـه قلمي ايله افتخارلار ياراتسين.
آللاهدان اونلارا اوغورلار ديله ييريك، يوللاري آچيق، كؤنوللري خوش اولسون.
برچسب‌ها: آشیق, ساجدی قارداشلاری, اورمو شـهری, آشیق قوربان, آشیق اسماعیل ساجدی
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
ائلین اونودولماز آشیغی، آشیق درویش
توز باسیب ائشیتمـیر صدفلی سازین
گلمـیر قولاغیما او خوش آوازین
قاریشدی تورپاغا صؤحبتین سؤزون
یـانیرام سنده كی كامالا درویش
Elin unudulmaz aşığı, Aşıq Dərviş
Toz basıb eşıtmir sədəfli sazın
Gəlmir qulağıma o xoş avazın
Qarışdı torpağa söhbətin sözün
Yanıram səndəki kamala DƏRVİŞ
Urmiyanın adlımları kitabından rəhmətlik Aşıq Dərvişin yaşamını oxuyub qurtulandan sonra ürəyimi qəm basdı. Ürəkdə ah çəkdim. Nədən belə insanlarımız unudulublar!!! Buna görə maraqlandım aşığın kəndinə gedib, qəbrini ziyarət edəm. Yoldaşlarımın biri ilə bu qonuyu araya qoyub onun kəndinə getməyə qərar verdik..........
اورمـیه نین آدلیملاری كیتابیندان رحمتلیك آشیق «درویش»- ین یـاشامـی نی اوخویوب قورتولاندان سونرا اوره ییمـی غم باسیب اوركدن آه چكدیم. ندن بئلنچی بیر اینسانلاریمـیز اونودولوبلار؟!! بونا گؤره ماراقلاندیم آشیغین كندینـه گئدیب، قبرینی زییـارت ائدم. یولداشلاریمـین بیریله بو قونویو آرایـا قویوب اونون كندینـه گئتمـه یی قرارا گتیردیك.
قراریمـیز جومعه گونونـه یدی و زامانین اوچدوغونا گؤره بو گون تئزلیكله گلیب چاتدی، گون اورتادان سونرا «كوردلر» كندینـه ساری یوللاندیق، كند اورمـیه نین چی چست یولونون 5 كیلومترلییینده یدی،كنده یئتیشیب، اورادا یـاشایـانلاردان قبیرسانلیغین یولونو سوروشدوق، نئچه دقیقه دن سونرا كنددن آزجا ائشیكده اولان قبیرسانلیغا یئتیشدیق، تورپاقلی بیر یول و سس سیز بیر آخیرت ائولری.. آخیرته قاووشانلارا بیر فاتیحه وئرندن سونرا، ته له سه رك تئز قبیرلری بیر- بیر آختاریب یـازیلارینا دیققت ائدیردیك، آما رحمتلیك درویش-ین قبیرینی تاپا بیلمـه دیك. اورالاردان كئچن بیر چوباندان آشیغین قبیرینی سوروشدوق و كاشكی سوروشماسایدیق! ، چوبان او كندین یـاشایـانلاریندان اولاراق آشیغین قبیرینی تانیمـیردی!!
نئیله مك دئمـه آشیق ائله اؤز كندینده ده قریبییمـیش.گؤی ده بو قریبلییـه دؤزه بیلمـه ییردی و آغلاماق ایسته ییردی.. اومودلریمـیزی پوزمایـاراق،بیرینین یولدان كئچمـه سینی گؤزله ییردیك،او آندا بیر پیكان قبیرسانلیغا ساری گلدی،دئمـه تانری یئتیردی! بیزیم یـانیمـیزا یئتیشـه نده اوندان آشیغین قبیرینی سوروشدوق و شوكورلر اولسون سوروجو قبیری تانییرمـیش و اونو بیزه گؤسته ره رك اؤزوده بیزیمله قبیرین یـانینا گلدی، اللی یـاشیندا اولان او معرفتلی بی (یـاری جینابلاری) بیزه حورمتله یـاناشیب، آشیغا فاتیحه گؤندرندن سونرا آزجا اونون یـاشامـینی بیزیم اوچون آچیقلادی و سورولاریما جاواب وئردی.
رحمتلیك آشیق درویشین قیساجا یـاشامـیندان بئله دئمك اولار:
آشیق درویش فرهاد اوغلو 1309 – نجو گونش (شمسی) ایلینده اورمـیه نین «كوردلر» كندینده دونیـایـا گؤز آچمـیشدیر. او ده یرلی اوستاد آشیق فرهاد كیمـی آذربایجانین سنتی موسیقی سینین آدلیملاریندان ساییلیر. آشیق درویشین گؤزل، ایستی و صمـیمـی سه گؤره آشیق فرهادین شاگیردی اولموشدور. درویش چالان ساز سه سی جانلارا كئچیب و گؤزل سه سیله اونودولموش اثرلره جان باغیشلاییردی. بو اونودولماز اوستاد 1372 ـ نجی ایلین قویروق دوغان(مورداد) آیینین دوققوزوندا، گؤزلرین دونیـایـا یوموب،اؤز دوغوم یئری اولان «كوردلر» كندینده تورپاغا تاپشیریلدی. آشیغین تشییع-ی جنازه سینده اینـه سالماغا یئر یوخویموش و بو اونون خالق ایچینده نـه قدر سئویملی اولدوغونو گؤسته ریردی.
آشیق درویش یـاشام بویو (همـیشـه لیك) آذربایجانین سنتی موسیقی سینی سئورلرین اوره یینده قالاجاقدیر و بو سه س اورمـیه اوچون قالارگی بیر سه س اولوبدور. رحمتلیك درویش ایرانین بوتون مـیللی موسیقی فئستیواللارینا قاتیلب و یوكسك یئرلره ال تاپیب،اؤدول لر قازانیب دیر. او نئچه ایللرده اورمـیه رادیو، تلویزیونویلادا ایش بیرلیگی آپاریبدیر. او ده یـه رلی اوستاد چوخلو شاگیردلرده موسیقی دونیـامـیزا تربیـه ائدیب دیر، اونلاردان، آشیق اسمعلی (اورمـیه – اونون بیرینجی شاگیردی)، آشیق صبور شریفی (اورمـیه)، آشیق عبدالله اشرفی (قورد تپه)، آشیق ذكریـا ملكی(قولونجو)، آشیق رضا پوینده (سولدوز) و ...آد آپارماق اولار.
آشیق درویش، متین، ویقارلی و عاریف بیر كیشی ایدی، دئمك اولار او خصلت ایله صنعت ده، اصیل و نمونـه بیر آشیق و اوزان دیر. رحمتلیك درویش آشیق صنعتینـه اؤزونـه مخصوص اولان نئچه هاوا یـادیگار قویوب. اونلاردان «شكر یـازی هاواسی» و «غربتی هاواسی»- نی آد آپارماق اولار. بو هاوالار ایندیده اورمو آشیق لارینین آراسیندا چالینماقدادیر.
سونوندا دئمـه لییم بئله نچی اینسانلاریمـیزا سایغی گؤسته رمـه لییك و اونون شانینده اولان بیر مزارلیق تیكیب هئچ اولماسا آدینا بیر خییـاوان یـارادیب هئیكلین پاركلارا قویمالییق.
منـه یـاردیم ائدن، «شكاری» و «یـاری» جینابلارینداندا تشككور ائدیرم و اونلارا جان ساغلیغی آرزیلاییرام.
یـازیب، حاضیرلایـان : حسین واحدی
برچسب‌ها: آشیق, درویش, کوردلر, آشیق فرهاد, اورمـیه آدلیم لاری
نوشته شده توسط احمد اسدی---Əhməd Əsədi | لینک ثابت |
[متانت اسکندری منیم آدیم عشق]نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Sat, 17 Nov 2018 02:12:00 +0000