در مورد زوایـای چرخ خودرو چه مـی‌دانید؟!
تاریخ:
(20) نظر
تنظیم زوایـای چرخها از عوامل بسیـار مـهم درون ایمنی خودرو و عمر تایر است. علت لاستیک سابی چرخ عقب هم ترازی و بالانس صحیح چرخها، علت لاستیک سابی چرخ عقب استواری و پایداری خودرو و بیشینـه تماس تایر با سطح جاده را تضمـین مـی‌کند. علت لاستیک سابی چرخ عقب زوایـایی کـه موقعیت چرخ را بیـان مـی‌کنند بـه سه زاویـه کمبر (Camber)،تر (Caster) و تئو (Toe) تقسیم مـی‌شود.
کمبر:
زاویـه کمبر را شاید بیشتر از دو زاویـه دیگر شنیده باشید. زاویـه‌ای هست که حاصل از امتداد خط عمود بر سطح جاده و امتداد تایر (با دید از جلو بـه خودرو) مشاهده مـی‌شود. درون صورتی کـه تایرها کاملاً عمود بر روی سطح جاده باشند، زاویـه کمبری وجود نخواهد داشت (کمبر صفر). زاویـه کمبر مثبت زمانی اتفاق مـی‌افتد کـه قسمت فوقانی تایر بـه سمت خارج خودرو منحرف شده باشد و زاویـه کمبر منفی زمانی حادث مـی‌شود کـه قسمت فوقانی تایر بـه سمت داخل خودرو متمایل باشد. (با دید از جلو بـه خودرو)
زاویـه کمبر مثبت به منظور حالنی کـه نیـاز بـه بارگذاری روی خودرو هست مورد استفاده واقع مـی‌شود. درون این صورت، زمانی کـه خودرو دارای بار کامل مـی‌باشد، زاویـه کمبر صفر مـی‌گردد. زاویـه کمبر منفی بـه علت داشتن جلوه زیباتر نسبت بـه زاویـه کمبر مثبت و البته بیشتر بـه خاطر داشتن مشخصه‌های بهتر خوش‌فرمانی، بیشتر مورد استفاده خودروهای اسپرت قرار مـی‌گیرد. اکثر رانندگان ماهر بـه دلیل چسبندگی و چنگ زدن خودرو بـه کف جاده درون هنگام پیچیدن‌های سنگین، زاویـه کمبر منفی را ترجیح مـی‌دهند. هرچند درون مواقعی کـه خودرو درون مسیر مستقیم درون حال شتاب گیری هست زاویـه کمبر منفی زاویـه تماس خودرو با کف جاده را کاهش مـی‌دهد.
متأسفانـه زاویـه کمبر منفی منجر بـه پدیده‌ای بـه نام فشار (ضربه) کمبر مـی‌شود (Camber Thrust). هنگامـی کـه هر دو تایر بـه صورت کمبر منفی نصب شده‌اند که تا زمانی کـه ارتباط هر دو چرخ با سطح جاده برقرار است، بـه یکدیگر فشار مـی‌آورند کـه تا اینجای کار مشکلی دیده نمـی‌شود. هنگامـی کـه یکی از تایرها ارتباط خود را بـه هر دلیلی با جاده از دست مـی‌دهد تایر دومـی دیگر نیروی مخالفی بـه تایر اولی وارد نمـی‌کند و نتیجه آن از دست رفتن نیروی ترکشن (جلوبرنده) است.
زاویـه کمبر صفر باعث ساییدگی بیشتر تایر درون مدت زمان طولانی مـی‌شود. هر چند عملکرد مناسبی سر پیچ بر ما بـه ارمغان نمـی‌آورد. درون انتها حتما خاطر نشان کنم کـه زاویـه کمبر بهینـه وابسته بـه نوع رانندگی شما و شرایطی کـه خودرو درون آن قرار دارد، است.
کستر:
تصور زاویـهتر شاید کمـی مشکل باشد ولی بـه زاویـه‌ای خطاب مـی‌شود کـه امتداد محور فرمان با محور عمودی تایر مـی‌سازد.تر مثبت زمانی اتفاق مـی‌افتد کـه امتداد محور فرمان درون قسمت فوقانی تایر بـه سمت خودرو باشد وتر منفی هم زمانی اتفاق مـی‌افتد کـه امتداد محور فرمان درون قسمت فوقانی تایر بـه سمت خارج خودرو متمایل باشد.
زاویـهتر مثبت خودرو را درون سرعت‌های بالا بسیـار پایدارتر و همچنین تمایل تایر را بـه چسبندگی بیشتر مـی‌کند. این عامل سبب فرمان گیری بیشتر هم مـی‌شود.
اکثر خودروها دارای کراس-کستر هستند. کراس-کستر کمـی با زاویـه کمبر وتر متفاوت است. عاملی کـه سبب دریفت خودرو بـه سمت راست درون هنگام غلتیدن (رول) خودرو مـی‌شود، همـین کراس-کستر است. این یک ویژگی ایمنی هست که هنگامـی کـه راننده کنترل فرمان خودروی خود را از دست مـی‌دهد بـه سمت راست جاده کشیده مـی‌شود که تا از رویـارویی با ترافیک پیش رو جلوگیری بـه عمل آید.
تئو:
شاید راحت‌ترین تصور درون بین دو زاویـه دیگر همـین زاویـه تئو باشد. تئو از امتداد تایرها با خط موازی با راستای امتداد اصلی تایر (با دید از بالا بـه خودرو) تشکیل مـی‌شود. انتخاب درست زاویـه تئو مـی‌تواند درون عمر تایر و ساییدگی عاج تایر تأثیر بـه سزایی داشته باشد. درهرصورت، زمانی کـه تایرها بـه سمت داخل یـا خارج اشاره مـی‌کنند ساییدگی عاج تایر حتماً رخ مـی‌دهد هر چند به منظور عملکرد بهتر خودرو و پایداری بیشتر فدا شدن عاج تایر چندان مورد بحث قرار نمـی‌گیرد.
زاویـه تئو مثبت زمانی هست که هر تایر طرفین یکدیگر را درون اصطلاح نگاه کنند! زاویـه تئو مثبت هر دو تایر را مجاب مـی‌کند که تا نیروی مخالف همدیگر تولید نمایند کـه در واقع قابلیت دور زدن را کاهش مـی‌دهد. هر چند مثبت بودن این زاویـه مشخصه‌های رانندگی مستقیم‌الخط را بهبود مـی‌بخشد.
به طور معمول تایرهای عقب دارای زاویـه تئو مثبت هستند که تا اینکه مقاومت درون برابر رول خودرو را کم کند. زاویـه تئو منفی معمولاً درون تایرهای جلو مورد استفاده قرار مـی‌گیرد و دقیقاً بر عدلایل قبلی حاکم است.
زاویـه تئو منفی قابلیت دور زدن با سرعت‌های بالای خودرو را افزایش مـی‌دهد. هنگام دور زدن چرخهای داخل پیچ زاویـه بیشتری بـه خود مـیگیرند، درون نتیجه شعاع گردش چرخهای داخلی بیشتر از چرخهای خارجی مـی‌شود و این عامل دقیقاً موجب پیچیدن بهتر خودرو مـی‌شود.
در نـهایت زاویـه تئو منفی قابلیت‌هایی کـه یک خودرو درون هنگام رانندگی مستقیم نیـاز دارد را کاهش مـی‌دهد. باعث مـی‌شود هر گونـه تغییری درون جهت حرکت مـی‌تواند باعث تمایل خودرو از جهتی بـه جهت دیگر شود.
نتیجه‌گیری:
تنظیماتی کـه در کارخانـه بر روی خودروها اعمال مـی‌شود قطعاً دلایل خاص خود را دارند. ساعت‌ها مطالعه و تحقیق و توسعه بر روی اجزاء سیستم تعلیق باعث شده کـه نتایج آن بـه صورتی کـه در مطالب بالا اشاره شد حاصل شود. سعی درون تغییر هر کدام از زوایـای فوق از حالت استاندارد خود ممکن هست بسیـار خطرآفرین باشد، به‌خصوص درون هنگام رویـارویی با جاده واقعی.
به عنوان یک تیونر مـی‌توانید هر کدام از زوایـا را از حالت معمولی و استاندارد خارج کنید. درون این گونـه موارد با افراد متخصص م کنید که تا هر گونـه تغییری کـه بر روی زوایـا انجام مـی‌دهید متناسب با شرایط و کاری باشد کـه در انتظار آن هستید.
منبع: علت لاستیک سابی چرخ عقب pedal.ir
زوایـای فرمان) اتومبيلزوایـای چرخ)
زوایـای چرخ جلو (زوایـای فرمان :( الف:تر ب: کمبر ج: کینگ پین د : تواین و تواوت
زاویـهتر : زاویـهتر یکی از زوایـای فرمان هست که درون هدایت خودرو تاثیر مـهمـی دارد زاویـه
کستر حالت استقرار محور چرخش چرخهای جلو نسبت بـه خط قائم را از دید جانبی بیـان مـی کند
با تعیین زاویـهتر تاثیر وزن وارد بر چرخ جلو و نیروی هدایت کننده مشخص مـی شود هر گاه اثر
وزن خودرو عقب تر از نیروی کشنده درون روی زمـین باشد کستر مثبت و هرگاه جلوتر باشد تر
منفی مـی باشدتر مثبت بـه تعادل و جهت یـابی وسیله نقلیـه در جاده کمک مـی کند زیرا نقطه
اثر محور سگدست درون جلوی نقطه اتکا چرخ قرار مـی گیرد بـه این ترتیب چرخ بـه سمت جلو کشیده
مـی شود این زاویـه دارای اثر دیگر هم هست و ان درون سر پیچ هاست کـه اتومبیل تمایل دارد حول
چرخ خارجی ان (به طرف خارجی قوس پیچ کشیده شود بـه عبارت دیگر به نیروی گریز از مرکز در
سر پیچ ها اضافه مـی شود به منظور از بین بردن این اثر نامطلوب کستر منفی را درون نظر مـیگیرند در
نتیجه سر پیچ ها اتومبیل بـه طرف داخل قوس متمایل مـی گیرد و نیروی این تمایل از نیروی گریز
از مرکز کم مـی شود یک اثر مـهم دیگرتر مثبت این است کـه در اثر وجود تر مثبت وزن
اتومبیل باعث Toe in شدن چرخ ها قسمت جلو چرخ ها وتر منفی باعث Toe autشدن یعنی
قسمت عقب چرخ ها مـی شود درون چرخی کهتر منفی دارد نیروی هدایت کننده عقب تر از
نیروی وزن است یعنی به منظور هدایت چرخ فشار داده مـی شود مانند انکه جعبه ای را درون روی سطح
مـیز تحت فشار قرار دهیم درون این وضعیت هدایت دشوار بوده و حالت گیجی درون حرکت خودرو
بوجود مـی اید د ر ضمن در خودروها از زاویـه کستر مثبت استفاده مـی شود
زاویـه کمبر : وقتی خط محور چرخ از دید جلو نسبت به خط قائم انحراف داشته باشد چرخ دارای
زاویـه کمبر هست بنابراین سه حالت کمبر صفر و کمبر منفی و کمبر مثبت وجود دارد
خواص کمبر
الف: کمبر صفر درجه : درون چرخی کـه کمبرش صفر است چرخ کاملا قائم حرکت کرده و عمل
هدایت و فرمان دادن نسبتا دشوار است ا ز این روش درون خودروهای سنگین استفاده مـی شود
ب: کمبر منفی : در تعلیق های مستقل برای انکه سطح اتکای خودرو با جاده افزایش یـابد به
چرخهای عقب کمبر منفی مـی دهند ولی درون چرخ های جلو کمبر منفی درون نظر گرفته نمـی شود
ج: کمبر مثبت : کمبر مثبت درون چرخهای جلو بین صفر که تا یک درجه انتخاب مـی شود که تا به وظایف زیر
عمل نماید
1-در کمبر مثبت نبروی جانبی چرخ را روی محورش بـه سمت بالا هدایت مـی کند و لذا از روی
مـهره سر محور برداشته شده و چرخ روی دو عدد یـاتاقان مخروطی بـه خوبی استقرار مـی یـابد
2- چرخ وقتی زیر بار قرار گیرد بـه حالت قائم درون مـی اید هرگاه کمبر مثبت نباشد گشتاور خمشی
چرخهای جلو را بـه حالت کمبر منفی درون خواهد اورد به این خاطر کمبر مثبت موجب مـی شود که
چرخها درون بار کامل بـه حالت قائم درایند
3- وقتی درون حالت بار کامل چرخ ها بـه صورت قائم درایند نیروی کششی بر محورها و سیبکها تاثیر
نموده و لقی احتمالی انـها را بر طرف مـی کند
تغییرات زاویـه کمبر درون سیستمـهای مختلف
1-در تعلیق جلو با طبق دوبل : درون این گونـه تعلیق کمبر مثبت و حدود یک درجه هست بنابراین در
پیچها کمبر چرخ داخل پیچ صفر یـا منفی مفید و کمبر چرخ خارج پیچ منفی مـی گردد
2-در تعلیق جلو از نوع تلسکوپی یـا مک فرسون: در حالت عادی زاویـه کمبر مثبت و بسیـار کم
بوده و در موقع پیچیدن چرخ خارج پیچ کمبر منفی و چرخ داخل پیچ کمبر مثبت پیدا مـی کند
3-در تعلیق با اهرم طولی فولواگن : درون چرخ خارج پیچ و چرخ داخل پیچ کمبر مثبت شده
و سطح اتکای موثر کاهش مـی یـابد و تمایل به واژگونی افزایش پیدا مـی کند
4-در تعلیق با اهرم طولی خمـیده :در چرخ خارج پیچ کمبر منفی شده و سطح اتکای موثر افزایش
مـی یـابد و داخل پیچ تغییر نمـی کند
زاویـه محور چرخش چرخ جلو ( کینگ پین)
به زاویـه ای کـه بین خط قائم از دید جلو و امتداد محور چرخش چرخ بوجود اید زاویـه محور چرخش
یـا کینگ پین گویند هرگاه دو زاویـه درون سطح جاده یکدیگر را قطع کنند بهترین حالت ایجاد مـی شود
البته این حالت غیر ممکن مـی باشد بـه این دلیل کـه لازم هست محور چرخش نسبت بـه خط قائم
کجی زیـادی داشته باشد و همچنین طول محور چرخ بـه اندازه لازم بلند ساخته شود هر دو فرض
مشکلاتی را ایجاد مـی کند کـه ناگزیر محل تقاطع دو امتداد درون سطح جاده یک نقطه واحد نخواهد بود
شعاع چرخش چرخ جلویـا شعاع فرمان: فاصله افقی محل تقاطع دو زاویـه را شعاع فرمان یـا شعاع
چرخش چرخ گویند شعاع فرمان را با Rنمایش مـی دهند شعاع فرمان ممکن هست R=0 و یـامثبت R>0
و یـا منفی R<0 باشد شعاع فرمان ایدال وقتی هست که درون یک نقطه درون سطح زمـین یک دیگر را
قطع کنند و شعاع فرمان مثبت وقتی هست که محل تقاطع دو زاویـه پایین تر از سطح زمـین باشد و
شعاع فرمان منفی وقتی هست که محل تقاطع دو زاویـه بالاتر از سطح زمـین باشد
زاویـه تواین (Toe in) : حالتی کـه امتداد چرخ ها در جلوی اتومبیل هم دیگر را قطع مـی کند یعنی
فاصله جلوی چرخها کمتر از عقب انـها هست این اختلاف معمولا بین 2 که تا 6 مـیلی متر هست البته مقدار
این اختلاف بستگی بـه مقدار تر چرخ دارد منظور اصلی از وجود Toe in ان هست که حرکت
موازی چرخ های جلو تضمـین گردد همچنین از لغزش کناری چرخها جلوگیری شود و فرمان را
کمـی اسان تر مـی کند زاویـه تواین از کج شدن اتصالات سیستم فرمان کـه روی چرخهای جلو نصب
شده اند جلوگیری مـی کند کج شدن اتصالات در اثر نیروی اصطکاک جاده درون مقابل حرکت چرخ
است بـه طور خلاصه زمانی کـه اتومبیل درون توقف هست چرخ ها معمولا تواین هستند ولی درون موقع
حرکت چرخ ها موازی مـی شوند
زوایـه تواوت( Toe aut) در بعضی از خودروها چرخهای جلو تواوت تنظیم مـی شود درون خودروهای
محرک جلو نیروی شتاب دهنده بزرکتر از نیروی اصطکاک درون چرخهای جلو هست نیروی شتاب دهنده
ان قسمت از نیروی محرکه باقی مانده هست که بعد از برطرف نمودن مقاومت های مسیر حرکت
اصطکاک و هوا و سطح شیب دار و اصطکاک دندانـه ها باعث شتاب به خودرو مـی شود
در خودروهای محرک جلو مقدار نیروی شتاب دهنده بیشتر از نیروی اصطکاک درون همان چرخ جلو
است بنابراین نیروی شتاب دهنده به چرخ های جلو تواین یـا سر جمعی مـی دهد درون این گونـه
خودروها چرخهای جلو را کمـی تواوت تنظیم مـی کنند گاهی هم به حالت مستقیم مـیزان مـی کنند
تا خاصیت تواین شدن ناشی از نیروی شتاب دهنده با خاصیت تواوت شدن ناشی از شعاع دایره
فرمان و کمبر مثبت متعادل گردد مثلا درون Audi fox مقدار تواوت 25.0تا 75.0 درجه تنظیم مـی شود
اصل اکرمان : وقتی چرخهای خودروها درون یک مسیر منحنی بـه خوبی گردش مـی کنند کـه هر دو چرخ
هول مرکز واحدی بچرخند بر اساس این اصل لازم هست خطوط عمودی کـه از صفحه هر چرخ خارج
مـی شود از مرکز قوس عبور نماید اگر یکی از خطوط یـا هر دو از مرکز دوران نگذرند چرخها بجای
غلتیدن درون روی مسیر منحنی شکل بـه حالت لغزش س حرکت خواهند کرد درون این وضعیت
لاستیک سایی زیـاد و عمل هدایت و کنترل دشوار خواهد شد درون خودروهای کالسکه ای قدیمـی برای
تحقق اصل اکرمان تمام محور حول یک نقطه مرکزی دوران مـی نمود بـه این فرمانـها نوع شاهنگی
مـی گفتند مانند محورجلوی گاری ها کـه از نوع شاهنگی هست برای خودروها این طرح قابل استفاده
نمـی باشد زیرا نقطه ثقل خودرو را بالا مـی برد درون خودروها بجای پیچیدن محور کینگ پین اهرم بندی
را طوری تعیین مـی کنند کـه در هنگام پیچش چرخها خطوط عمود خارج شده از صفحه هر چرخ از یک
نقطه کـه همان مرکز قوس هست عبور نماید به منظور تحقق چنین حرکتی لازم هست چرخ خارج پیچ کمتر
و چرخ داخل پیچ بیشتر حول محور کینگ پین دوران نماید این حالت که نوعی الزام به منظور ایمنی
خودرومحسوب مـی شود کـه چرخها را درون موقع پیچیدن بحالت تواوت در مـی اورد طراحی هندسه
فرمان بـه نحوی انجام مـی شود که تواوت مناسبی در هنگام پیچیدن ایجاد شود که تا از س چرخها
جلوگیری شود به منظور رسیدن بـه تواوت مناسب اهرم بندی چرخها طوری طراحی مـی شود که تا چرخهای
جلو زاویـه چرخش متفاوتی بدست اورند تعیین زاویـه پیچش دقیق بـه سطح اتکای خودرو و نوع اهرم
بندی فرمان بستگی دارد تئوری مناسب به منظور زاویـه پیچش چرخهای جلو چنین است ادامـه دو محور
چرخ مـیل فرمان و کینگ پین محور چرخش سگدست حتما در نزدیکی دیفرانسیل یگدیگر را قطع کند
هندسه فرمان : هندسه فرمان کـه به ان ذوزنقه فرمان نیز گفته مـی شود دارای چهار ضلع دو ضلع موازی و دو ضلع
غیر موازی است اضلاع موازی ذوزنقه عبارت اند از
ضلع بزرگتر : فاصله بین دو محور سیبک های کینگ پین
ضلع کوچکتر: فاصله بین دو سیبک مـیل فرمان بزرگ
اضلاع کوچک تر غیر موازی ذوزنقه عبارتند از امتداد دو محور اهرم چرخ کـه در اصطلاح عامـیانـه شغال دست گفته مـی شود
منبع : جزوه اموزشکده فنی ثامن الحجج (ع)مشـهد (مـهندس صداقتی پور)
منبع: khodroha.com
[علت لاستیک سابی چرخ عقب]
نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Sat, 23 Jun 2018 06:25:00 +0000