محل دفن ثریا بهشتی

محل دفن ثریا بهشتی محمدرضا پهلوی - ویکی‌پدیـا، دانشنامـهٔ آزاد | جواب بازی جدول مدرن اندروید بـه صورت کامل · جدید 97 -گهر | Professor Soltanzadeh | ما حتما جمـهوری اسلامـی را واژگون کنیم! (بخش نخست بـه همراه ... |

محل دفن ثریا بهشتی

محمدرضا پهلوی - ویکی‌پدیـا، دانشنامـهٔ آزاد

پرش بـه ناوبری پرش بـه جستجو

محمدرضا پهلوی دوران از ۲۵ شـهریور ۱۳۲۰ که تا ۲۲ بهمن ۱۳۵۷تاجگذاری ۴ آبان ۱۳۴۶
کاخ گلستان، محل دفن ثریا بهشتی تهرانلقب(ها) شاهنشاه آریـامـهر
بزرگ ارتشتاران[۱]زادروز ۴ آبان ۱۲۹۸زادگاه دروازه قزوین، تهران، ایراندرگذشت ۵ مرداد ۱۳۵۹ (۶۰ سال)محل درگذشت قاهره، مصرآرامگاه مسجد رفاعی، قاهرهپیش از پایـان پادشاهی درون ایرانپس از رضاشاه پهلویـهمسران فوزیـه بنت فؤاد (۱۳۱۸ که تا ۱۳۲۶)
ثریـا اسفندیـاری (۱۳۲۹ که تا ۱۳۳۶)
فرح دیبا (۱۳۳۸ که تا ۱۳۵۹)کاخ گلستان، مرمر، نیـاوران، سعدآباددودمان پهلویپدر رضا پهلویمادر تاج‌الملوک آیرُملوفرزندان شـهناز، رضا، فرحناز، علیرضا، لیلادین اسلام شیعهامضا

محمدرضا پهلوی (۴ آبان ۱۲۹۸ درون تهران – ۵ مرداد ۱۳۵۹ درون قاهره) کـه به محمدرضا شاه پهلوی نیز شـهرت دارد، دومـین پادشاه دودمان پهلوی و آخرین پادشاه ایران بود کـه از ۲۵ شـهریور ۱۳۲۰ که تا ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ بر ایران حکومت کرد. محل دفن ثریا بهشتی محمدرضاشاه اولین بار درون پی اشغال ایران درون جنگ جهانی دوم و دومـین بار با کودتای ۲۸ مرداد بـه قدرت رسید و با انقلاب ۱۳۵۷ از حکومت برکنار شد.

او حاصل ازدواج رضاشاه و تاج‌الملوک آیرملو بود. محل دفن ثریا بهشتی درون حالی کـه ۶ سال داشت، پدرش پادشاه شد و او بـه ولیعهدی ایران رسید. تحصیلات مقدماتی را درون تهران و تحصیلات متوسطه را درون سوئیس بـه اتمام رساند و در بازگشت بـه ایران با درجه ستوان دوم از دانشکده افسری فارغ‌التحصیل شد. درون جنگ جهانی دوم و هم‌زمان با اشغال ایران درون ۲۲ سالگی بـه پادشاهی رسید و از ۲۵ شـهریور ۱۳۲۰ که تا انقلاب ایران درون سال ۵۷ بر ایران پادشاهی کرد. درون آغاز قدرت کمـی داشت، ولی با پایـان اشغال ایران و خروج نیروهای خارجی از کشور، با پشتیبانی امریکا و با سیـاست نخست وزیر وقت، قوام السلطنـه بـه حکومت خودمختار درون آذربایجان و کردستان خاتمـه داد. هم‌چنین زمـین‌هایی کـه پدرش از مالکان آن‌ها گرفته بود را بـه صاحبان پیشین‌شان بازگرداند.

مدتی بعد از نجات از یک ترور نافرجام، با تشکیل مجلس سنا بر قدرت و اقتدار خود افزود. درون دوران پادشاهی او، صنعت نفت ایران بـه رهبری محمد مصدق ملی شد. درون سال ۱۳۳۲ سازمان اطلاعات و امنیت خارجی بریتانیـا و سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، کودتایی به منظور برکناری مصدق بـه راه انداختند. با شکست خوردن کودتای ۲۵ مرداد، محمدرضا شاه ایران را ترک کرد و به ایتالیـا رفت، ولی با موفقیت کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ مصدق برکنار شد و شاه باری دیگر بـه قدرت رسید.

شاه بـه توسعه اقتصادی و افزایش قدرت نظامـی کشور علاقه داشت و بخش زیـادی از درآمد نفتی کشور را صرف ارتش ایران مـی‌نمود. او تحت عنوان انقلاب سفید و با هدف رسمـی قرار گرفتن ایران درون بین مدرن‌ترین کشورهای جهان که تا پایـان سدهٔ بیستم مجموعه‌ای از اصلاحات اقتصادی-اجتماعی مانند اصلاحات ارضی را آغاز نمود. درون دهه چهل و اوایل دهه پنجاه هجری شمسی، ایران رشد اقتصادی سریعی را شاهد بود. محمدرضا شاه نظام تک‌حزبی را درون کشور حاکم کرد و عملاً درون شانزده سال پایـان پادشاهی تقریباً هیچ‌یک از تصمـیمات کلیدی کشوری بدون نظر مساعد او گرفته نمـی‌شد. سرانجام او درون تاریخ ۲۶ دی ۱۳۵۷ و در پی اعتراض‌های گسترش‌یـافته مخالفان بـه رهبری روح‌الله خمـینی، ایران را به منظور همـیشـه ترک کرد. وی درون طول زندگی خود سه بار ازدواج کرد و صاحب پنج فرزند شد.

وی درون طول زندگی، چهار کتاب دربارهٔ زندگی خود و ایران نوشت کـه آخرین آن‌ها اندکی پیش از مرگ وی بـه پایـان رسید. او سرانجام درون تاریخ ۵ مرداد ۱۳۵۹ درون سن ۶۱ سالگی و در اثر سرطان غدد لنفاوی، درون مصر درگذشت و در یکی از مـهم‌ترین مساجد قاهره بـه نام مسجد رفاعی بـه خاک سپرده شد.

عناوین
محمدرضا شاه ایران
عنوان مرجع «اعلی‌حضرت شاهنشاه همایون»[یـادداشت ۱]عنوان گفتاری «اعلی‌حضرت همایونی»عنوان دیگر در مقام فرمانده کل نیروهای مسلح:
«بزرگ‌ارتشتاران»
در زمان ولیعهدی:
«والاحضرت ولایت‌عهد»

پیش از پادشاهی

نوشتار اصلی: محل دفن ثریا بهشتی کودکی محمدرضا پهلوی

محمدرضا پهلوی درون روز ۴ آبان ۱۲۹۸ (۱ صفر ۱۳۳۸ ه‍. ق، ۲۶ اکتبر ۱۹۱۹) درون خانـه‌ای اجاره‌ای درون محله دروازه قزوین تهران زاده شد. پدر او «رضا سوادکوهی» (بعدها «رضاخان مـیرپنج» و بعدتر «رضاشاه پهلوی») و مادرش نیم‌تاج[۲] (بعدها تاج‌الملوک آیرملو) بود.[۳]

سه ماه بعد از کودتای ۳ اسفند ۱۲۹۹ و به قدرت رسیدن پدرش، خانواده او بـه خانـه‌ای بزرگ‌تر نقل مکان د. درون این هنگام محمدرضا ۲ سال داشت. او با پدر و مادر، دو و یک برادرش بـه نام‌های شمس (۱۲۹۶–۱۳۷۴)، اشرف (۱۲۹۸–۱۳۹۴)(دوقلو با محمدرضا) و علیرضا پهلوی (۱۳۰۱–۱۳۳۳) بـه خانـه تازه خود رفتند. درون این خانـه او زبان فرانسوی و کلیـاتی دربارهٔ فرهنگ غرب، انقلاب فرانسه، روشنفکران غربی و تاریخ غرب را نزد پرستار فرانسوی‌اش مادام ارفع آموخت.[۴]

محمدرضا بعد از بـه پادشاهی رسیدن پدرش و در هفت سالگی بـه ولیعهدی رسید. درون مراسم تاج‌گذاری پدرش، به منظور رضاشاه یک تاج اختصاصی ساخته شد. از آن پس، محمدرضا بـه کاخی اختصاصی درون مجموعه قاجاری گلستان به منظور آغاز آموزش‌های رسمـی پادشاهی منتقل شد و به همراه بیست تن از همکلاسی‌های دست‌چین شده بـه مدرسه نظام رفت. رضا شاه تلاش مـی‌کرد که تا با محمدرضا مانند سایر دانش‌آموزان کلاس رفتار شود، ولی این کار درون عمل ممکن نبود. زیرا همـه مـی‌دانستند کـه او ولیعهد هست و این یک واقعیت تغییرناپذیر بود.[۵]

تحصیل درون سوییس

محمدرضا پهلوی (نفر اول از چپ) درون مدرسه له‌روزه

محمدرضا پهلوی درون پانزدهم شـهریور ۱۳۱۰ به منظور ادامـه تحصیل بـه سوئیس اعزام شد. کشور سوئیس بـه دقت انتخاب شده بود. این کشور غربی و اروپایی، ولی درون اروپای سیـاست‌زده آن روزها، غیر سیـاسی بود. خانواده‌اش او را که تا انزلی بدرقه د. کشتی بعد از دو روز بـه باکو رسید و در ادامـه سفر، محمدرضا و همراهانش با قطار و از راه لهستان و آلمان بـه ژنو درون سوئیس رفتند و برای مدت دو هفته درون کنسولگری ایران درون ژنو اقامت د. همراهان اصلی وی درون این سفر علیرضا پهلوی، تیمورتاش و پسرش مـهرپور تیمورتاش، دکتر علی‌اصغر نفیسی (پیشکار ولیعهد) و مستشارالملک (آموزگار زبان فارسی ولیعهد) بودند.[۶]

با آن کـه قرار بود ولیعهد درون شـهر لوزان درون دبیرستان له‌روزه تحصیل کند، ولی بـه علت ناهماهنگی درون ثبت نام، بـه مدت یک سال درون یک مدرسه معمولی[یـادداشت ۲] تحصیل نمود. درون سال اول درون منزل یک خانواده سوئیسی اقامت نمود. از سال بعد وی بـه دبیرستان له‌روزه[یـادداشت ۳] منتقل شد. او درون آغاز نمـی‌دانست چگونـه حتما با پسرانی کـه اهمـیت نمـی‌دادند او ولیعهد است، رفتار کند. درون ایران او عادت داشت کـه رفتار متفاوتی با او بشود.[۷]

دبیرستان له‌روزه از گرانقیمت‌ترین مدارس جهان است.[۸] دروس سخت و سنگین دبیرستان، آموزش اضافه زبان و ادبیـات فارسی و سختگیری بیش از حد دکتر نفیسی باعث شده بود که تا محمدرضا از شرایط موجود ناراضی باشد. او وظیفه داشت کـه هر هفته به منظور پدرش نامـه‌ای بنویسد و گزارشی از وضع خود و برادرش علیرضا را بـه پدرش ارائه کند. درون تهران این نامـه‌ها با تشریفات خاصی بـه رضا شاه ارائه مـی‌شد.[۹]

شاه خود درون کتاب مأموریت به منظور وطنم ادعا نموده‌است کـه پیش از بازگشت بـه ایران درون سال ۱۹۳۶ موفق بـه دریـافت دیپلم از مدرسه له‌روزه شده‌است، اما سوابق موجود درون مدرسه نشان مـی‌دهد کـه محمدرضا پیش از دریـافت دیپلم، بـه درخواست پدرش و به دلایل سیـاسی بـه ایران بازگشته‌است و تحصیلاتش را درون ایران ادامـه داده‌است. سوابق مدرسه له‌روزه، محمدرضا را دانش‌آموزی «بسیـار خوب» توصیف مـی‌کنند.[۱۰]

بازگشت بـه ایران

محمدرضا پهلوی درحال ورود بـه مدرسه نظام
نوشتار اصلی: جوانی محمدرضا پهلوی

اقامت محمدرضا درون سوئیس ۵ سال بـه طول انجامـید. او درون ۱۷ سالگی از سوئیس بـه ایران بازگشت و در دانشکده افسری مشغول بـه تحصیل شد. نظام آموزشی این دانشکده بر اساس روش‌های مدرسه نظامـی سن سیر[یـادداشت ۴] بود. او دو سال بعد و در ۱۹ سالگی با درجه ستوان دوم از این دانشکده فارغ‌التحصیل شد. درون این دوره او با فتح‌الله مـین‌باشیـان آشنا شد و تحت تأثیر او قرار گرفت.[۱۱]

در این دوره، نشست‌های روزانـه منظمـی مـیان محمدرضا و پدرش انجام مـی‌گرفت. بعد از فارغ‌التحصیلی، او بـه مقام بازرسی ارتش شاهنشاهی رسید. علاوه بر این، رضاشاه بـه تدریج محمدرضا را حتی درون تصمـیم‌گیری‌های مـهم خود درون امور جاری کشور دخالت داد. او درون بیشتر سفرها بـه گوشـه و کنار کشور، رضاشاه را همراهی مـی‌کرد. محسن صدر با ذکر خاطره‌ای نشان مـی‌دهد کـه رضاشاه، بـه توصیـه‌های محمدرضا عمل مـی‌نموده‌است.[۱۲]

سال‌های آغازین پادشاهی

سوگند پادشاهی محمدرضا درون مجلس شورای ملی
نوشتار اصلی: اشغال ایران درون جنگ جهانی دوم
نوشتار اصلی: آغاز پادشاهی محمدرضا پهلوی

در شـهریور ۱۳۲۰ کشور ایران بـه دست نیروهای دو کشور انگلستان و شوروی (و بعدها آمریکا) اشغال گردید و رضاشاه از پادشاهی برکنار و تبعید شد.[۱۳] مذاکرات مـیان نمایندگان اشغالگران بر سر تعیین پادشاه جدید مدتی بـه طول انجامـید. گزینـه دیگر بریتانیـا بـه غیر از محمدرضا، پسر محمدحسن مـیرزا نوه محمدعلی شاه قاجار (ساکن انگلستان و افسر نیروی دریـایی سلطنتی بریتانیـا) بود.[۱۴][۱۵] ولی سرانجام بـه پیشنـهاد انگلستان و با توافق شوروی و آمریکا، محمدرضا پهلوی بـه جای پدرش بـه پادشاهی برگزیده شد. مجلس ایران نیز این تغییرات را تصویب نمود؛ بنابراین از دید انگلستان، پادشاهی محمدرضا «انتخاب آزادانـه مردم ایران» تعبیر شد.[۱۶] بـه گفته عباس مـیلانی، بر خلاف باور رایج کـه که گفته مـی‌شود شاه درون سال‌های ۱۹۴۱ که تا ۱۹۵۳ مـی‌خواست پادشاه مشروطه باقی بماند، شاه از ابتدا بدنبال کنار گذاشتن و به حاشیـه راندن شخصیت‌های قدرتمندی مانند قوام و فروغی و به دست گرفتن کامل قدرت بود.[۱۷][کدام صفحه؟]

جنگ و پیـامدهای آن

نوشتار اصلی: اشغال ایران درون جنگ جهانی دوم
دیدار با وینستون چرچیل درون خلال کنفرانس تهران درون سفارت شوروی درون تهران

او زمانی بـه پادشاهی رسید کـه ۲۲ سال داشت. درون مـیان اطرافیـان بهی اعتماد نداشت، ولی با آنان بـه شکلی دموکراتیک برخورد مـی‌کرد. او متوجه شد کـه در مسکو، مذاکراتی به منظور پادشاهی برادرش علیرضا پهلوی انجام شده‌است. پدرش قبلاً یک‌بار بـه او گفته بود کـه مایل هست پیش از مرگش، همـه مشکلات را از مـیان بردارد که تا محمدرضا بـه راحتی حکومت کند. برداشت او این بود کـه پدرش وقتی این حرف را گفته، فکر مـی‌کرده کـه او توانایی لازم به منظور حکومت نداشته‌است. حتی خود او نیز مطمئن نبود کـه بدون حمایت پدرش بتواند بر امور مسلط شود.[۱۸]

زمانی کـه سه مرد قدرتمند آن روزگار (وینستون چرچیل، فرانکلین روزولت و ژوزف استالین) به منظور شرکت درون کنفرانس تهران بـه تهران رفتند،[۱۹] مـیزبانی او را نپذیرفتند و در سفارت‌های خود اقامت د.[۲۰] تنـها استالین بود کـه به دیدار وی رفت. شاه جوان ناچار شد به منظور ملاقات با چرچیل و روزولت، بـه سفارت شوروی (که محل کنفرانس بود) برود. او از این‌که این‌گونـه تحقیر شد، رنجید و این رنجش هرگز التیـام نیـافت.[۲۱]

قراربود متفقین حداکثر که تا ۶ ماه بعد از پایـان جنگ جهانی دوم، نیروهای خود را از ایران خارج کنند، ولی شوروی درون عمل، این قرار را زیر پا گذاشت. پیشـه‌وری با حمایت شوروی درون تبریز و قاضی محمد درون کردستان علم خودمختاری برداشتند.[۲۲] شاه این‌بار با کمک آمریکا[۲۳] و سیـاست قوام السلطنـه موفق شد حمایت شوروی را از شورشیـان بردارد و با کمک ارتش، آذربایجان و کردستان را تحت کنترل بگیرد. او همچنین فرصت یـافت که تا اقتدار ازدست‌رفته خود را بازگرداند و قدرت را درون دست خود قبضه کند.[۲۴] روزنامـه‌ها با عناوینی همچون «نخستین دستاورد بزرگ درون راهی طولانی» و «خطر تجزیـه ایران توسط یک پهلوی برطرف شد» از او درون تبریز استقبال د.[۲۵]

او همچنین با بازگرداندن مالکیت زمـین‌های رضاشاه بـه مالکین اصلی و اولیـه آن محبوبیت بیشتری درون عرصه داخلیب کرد.[۲۶]

ترور درون دانشگاه تهران

محمدرضا پهلوی بعد از ترور نافرجام درون سال ۱۳۲۷ خورشیدی

در دی ۱۳۲۷ شایعاتی بـه وزارت امور خارجه آمریکا رسید کـه شاه بـه دنبال فرصتی به منظور اصلاح قانون اساسی مشروطه و بالابردن قدرت خود درون مقابل مجلس است. تنـها یک‌ماه بعد درون ۱۵ بهمن با ترور نافرجام شاه درون دانشگاه تهران؛ این فرصت بـه دست وی افتاد.[۲۷] فقط یکی از گلوله‌های ضارب، ناصر فخرآرایی، بـه شاه برخورد کرد؛ ولی باعث آسیب جدی شاه نشد.[۲۸] چند لحظه بعد، ضارب بدون بازجویی درون همان محل ترور کشته شد و انگیزه‌های او از این کار درون پرده‌ای از ابهام باقی‌ماند.[۲۹]

بعدها گفته شد کـه وی عضو یک گروه کمونیستی-اسلامـی بوده‌است. شاه با همـین بهانـه، نـه‌تنـها همـه مخالفین مذهبی و چپ‌گرای خود را سرکوب کرد،[۳۰] بلکه حتی بـه شکلی غیررسمـی انگشت اتهام را بـه سوی انگلستان نیز نشانـه گرفت.[۳۱] این درون شرایطی بود کـه از سوی انگلستان تحت فشار قرارداشت که تا قرارداد نفتی جدیدی با آنان امضاء کند.[۳۲] بـه گفته یرواند آبراهامـیان شاه بـه بهانـهٔ این ترور، یک «کودتای سلطنتی» بـه راه انداخت.[۳۳] این ترور «موهبتی درون لباس مبدل به منظور شاه» بود.[۳۴]

سپس درون شرایطی کـه حکومت نظامـی اعلام شده بود، انتخابات مجلس مؤسسان برگزار شد.[۳۵] این مجلس علاوه‌بر افزایش اختیـارات شاه،[۳۶] تشکیل مجلس سنایی را تصویب کرد کـه نیمـی از سناتورهای آن از سوی شاه منصوب مـی‌شدند.[۳۷]

در یک گزارش دولتی آمریکایی درون بهار ۱۳۲۸ (چند ماه بعد از ترور) چنین درج شده‌است: «همـه آثار رهبر بودن، درون شاه ناپدید شده‌است. او کـه تاکنون تظاهر مـی‌کرد مایل هست رهبری «پیشرفت و اصلاحات» را برعهده داشته باشد، درون عمل، نـه توانایی این رهبری را دارد و نـه شخصیت لازم به منظور این‌کار را.»[۳۸]

ملی شدن صنعت نفت

نوشتار اصلی: نـهضت ملی شدن نفت

در طول دهه چهل و ابتدای دهه پنجاه مـیلادی، سهم درآمد ایران از قرارداد ۱۹۳۳ بسیـار کم بود.[۳۹] بـه عنوان نمونـه درون سال ۱۹۵۰ مـیلادی، (بالاترین درآمد ایران) سهم ایران بـه کمتر از ۱۲ درصد رسیده بود[۴۰] و مجموع دریـافتی ایران از شرکت نفت ایران و انگلیس، تنـها ۱۶ مـیلیون پوند بود. درون همـین سال دولت انگلستان از درآمدهای این شرکت تنـها نزدیک بـه ۵۱ مـیلیون پوند مالیـات اخذ مـی‌کرد. این قرارداد قرار بود درون سال ۱۹۶۱ خاتمـه یـابد و شاه تحت فشار قرار گرفته بود که تا قرارداد گس-گلشائیـان را کـه خاتمـه آن سال ۱۹۹۳ بود بپذیرد.[۴۱][۴۲] مدیران انگلیسی شرکت نفت ایران و انگلیس حس مـی‌د که تا زمانی کـه بر شاه نفوذ دارند، نیـاز بـه هیچ تغییری نیست. آنان شاه را بـه دلیل نقش انگلستان درون به قدرت رسیدن وی، بـه این کشور مدیون مـی‌دانستند.[۴۳]

پیش از آغاز مبارزات ملی شدن نفت و پیش از مذاکرات گس-گلشائیـان، شاه و رزم‌آرا بـه دنبال اجرایی شدن مدل ۵۰–۵۰ بودند. شاه نگران بود کـه هرگونـه تلاش به منظور ملی نفت، منجر بـه خراب شدن روابط مـیان ایران و انگلستان شود.[۴۴] با آغاز مذاکرات گس و گلشائیـان، شاه هیئت دولت را درون چانـه‌زنی‌ها آموزش مـی‌داد. سرانجام او بـه هیئت دولت گفت کـه قیمت تضمـینی توافق شده را بپذیرند و به این ترتیب، قرارداد گس–گلشائیـان بـه امضاء رسید. لایحه مزبور ۴ روز پیش از پایـان دوره پانزدهم مجلس شورای ملی به منظور تصویب بـه مجلس رفت، ولی با هوشیـاری فراکسیون اقلیت، دوره مجلس پیش از تصویب قرارداد، خاتمـه یـافت.[۴۵]

با تشکیل مجلس شانزدهم، نـه تنـها قرارداد گس-گلشائیـان رد شد، بلکه ماده واحده قانون ملی شدن صنعت نفت درون دستورکار مجلس قرار گرفت. سفارت انگلستان از طریق اسدالله علم از شاه خواست که تا تمام تلاش خود را به منظور ممانعت از تصویب این طرح انجام دهد؛ ولی شاه درون این مرحله مصمم بود که تا در کار مجلس دخالت نکند. درون واقع افکار عمومـی چنان بود کـه هیچ حکومتی حاضر بـه مخالفت یـا رد این طرح نبود.[۴۶] حتی زمانی کـه آمریکایی‌ها بـه او هشدار دادند کـه ملی شدن صنعت نفت درون ایران، منافع نفتی آمریکا درون سایر نقاط جهان را نیز بـه خطر انداخته‌است، شاه از آمریکایی‌ها خواست کـه از او نخواهند کـه با این طرح مخالفت کند. او از قدرت روزافزون جبهه ملی درون بهت فرورفته بود.[۴۷] سرانجام طرح بـه تصویب رسید و صنعت نفت ملی شد.[۴۸]

کودتای ۲۸ مرداد

نوشتار اصلی: کودتای ۲۸ مرداد
شاه درون کنار شعبان جعفری از عوامل کودتای ۲۸ مرداد

از مـهمترین دلایل اختلاف بین شاه و نخست‌وزیر ایران، مصدق، تلاش مصدق به منظور در کنترل گرفتن ارتش بود. درون طول دوران نخست‌وزیری‌اش، مصدق کوشید که تا قدرت شاه را محدود بـه چارچوب مشخص‌شده درون قانون اساسی مشروطه کند و او درون غیر از ارتش درون حوزه‌های دیگر موفق شده‌بود. درون آن زمان ارتش عمدتاً وفادار بـه شاه باقی‌مانده‌بود و تحت تأثیر مستشاران نظامـی امریکایی‌اش بود. هر چند افرادی درون رده‌های بالای ارتش، طرفدار مصدق بودند.[۴۹] مصدق تلاش کرد که تا پست وزارت جنگ را از کنترل شاه خارج کند اما شاه نپذیرفت. مصدق استعفاء کرد؛ ولی با گسترش اعتراضات، شاه ناچار بـه عقب‌نشینی شد. مصدق بـه قدرت بازگشت و خانواده شاه را از کشور تبعید کرد.[۵۰] درون این دوره مصدق بـه وضوح، قدرت برتر کشور (نسبت بـه شاه) بود.[۵۱]

یک سال بعد از رویداد ۳۰ تیر ۱۳۳۱، شاه طی کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ با طرح سازمان مخفی اطلاعات بریتانیـا و سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، مصدق را برکنار نمود. این عملیـات از روز ۲۵ مرداد آغاز شد. شاه پیش از آغاز عملیـات بـه ویلایش درون کلاردشت رفت و با شکست خوردن اولین مرحله از کودتای ۲۵ مرداد ابتدا بـه بغداد و سپس بـه رم رفت؛ ولی سه روز بعد، طرفداران شاه موفق بـه اجرای کودتای ۲۸ مرداد و تسخیر ساختمان رادیو و سایر مراکز دولتی شدند. تنـها بعد از آن بود کـه شاه بـه ایران بازگشت. مصدق برکنار، زندانی و پس از پایـان دوره زندان، بـه احمدآباد تبعید شد.[۵۲]

پس از کودتای ۲۸ مرداد

نوشتار‌های اصلی: حکومت محمدرضا پهلوی و تاجگذاری محمدرضا پهلوی
شاه و خانواده بعد از جشن تاجگذاری

یک سال بعد از کودتای ۲۸ مرداد، با تلاش شاه قرارداد کنسرسیوم بـه امضاء رسید. بر اساس این قرارداد، کنسرسیومـی از کارتلهای نفتی آمریکایی، بریتانیـایی، فرانسوی و هلندی، انحصار استخراج و تولید نفت درون سراسر خاک ایران را بـه دست آوردند. سهم درآمد ایران بر پایـه ۵۰–۵۰ درنظر گرفته شد.[۵۳]

پس از بازگشت بـه قدرت، شاه مصمم شد که تا از تکرار شرایطی مانند زمان مصدق جلوگیری کند. این کار با گذاشتن پا درون جای پای پدر و نادیده گرفتن کارکردهای اساسی قانون اساسی مشروطهٔ سال ۱۳۸۵ قمری/۱۹۰۷–۱۹۰۶ مـیلادی همراه بود. درون این قانون اساسی، هیئت دولتی پاسخگو بـه یک نـهاد پارلمانی برآمده از یک انتخابات آزاد بود و قدرتی محدود به منظور شاه پیش‌بینی شده‌بود و از آزادی بیـان و مطبوعات جز درون موارد محدودی حمایت مـی‌شد.[۵۴] درون سال ۱۹۵۴ انتخابات مجلس هجدهم بـه صورت کنترل شده‌ای و با کاندیداهایی دست‌چین شده برگزار شد. درون این مجلس، بـه مانند مجلس‌های بعدی، تنـها وفاداران بـه شاه توانستند بـه مجلس راه یـابند. درون سال ۱۹۵۵، شاه زاهدی (که آمریکایی‌ها او را مرد قدرتمند واقعی ایران مـی‌دانستند) از نخست‌وزیری برکنار نمود و خود بـه حکمران بلامنازع ایران تبدیل شد.[۵۵] برنامـه اول توسعه اقتصاد سال ۱۹۴۹ بـه علت نبود درآمدهای نفتی درون دوران ملی شدن نفت عقیم ماند. اما درون طی برنامـه دوم توسعه اقتصادی بین سال‌های ۱۹۵۶ که تا ۱۹۶۲ مـیلادی پروژه‌های متعدد برق-آبی بـه اجرا درآمد کـه بخشی از این موفقیت بخاطر کشف مـیادین جدید نفتی درون حوالی قم درون سال ۱۹۵۶ بود.[۵۶] از سال ۱۹۵۷ ایران اولین سری قراردادهای نفتی برپایـه مشارکت را با شرکت‌های خارجی منعقد کرد. این نوع قراردادها از نظر روانی به منظور ایرانیـان راضی‌کننده‌تر بود که تا قراردادهای قبلی با شرکت نفت ایران-انگلیس کـه براساس درصد از سود[یـادداشت ۵] بود.[۵۷]

در سال ۱۹۵۷ مـیلادی شاه بـه این نتیجه رسید کـه اوضاع داخلی ایران، بـه آرامش نسبی کافی رسیده‌است کـه فعالیت‌های سیـاسی درون حد محدودی مجاز باشد. درون این سال وضعیت حکومت نظامـی لغو شد. شاه تلاشی جدید درون جهت تشکیل سیستم پارلمانی بـه سبک غربی کرد. او دو حزب «ساختگی» با نام‌های ملّیون و یک حزب مخالف «وفادار» بـه نام مردم تشکیل داد. اما این تلاش موفقیت‌آمـیز نبود. درون آن زمان اعتراضات بـه تقلب درون انتخابات مجلس بیستم باعث شد کـه شاه این مجلس را منحل کند.[۵۸]

زمستان ۱۳۳۳، دانشگاه کلمبیـا درون نیویورک بـه محمدرضا پهلوی دکترای افتخاری حقوق داد.[۵۹] شاه متقاعد شده بود کـه از دید مردم ایران او رهبری قدرتمند و محبوب است. او خود را رهبری عادل مـی‌دانست کـه ۹۹٪ مردم ایران پشتیبان برنامـه‌های او به منظور توسعه ایران هستند.[۶۰] با این‌حال سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) تحت فرمان شاه تشکیل شد و وظیفه امنیت داخلی را به‌عهده گرفت[۶۱] و در عمل بـه سرکوب مخالفان داخلی پرداخت.[۶۲]

سقوط نظام‌های سلطنتی درون کشورهای مصر و عراق درون دهه پنجاه مـیلادی شاه را بیمناک نمود؛ ولی که تا سال ۱۹۵۸ شاه موفق شد کـه تمام قدرت درون ایران را درون مشت خود بگیرد. نخست‌وزیران اکنون موظف بودند کـه مستقیماً بـه او گزارش بدهند. درون این زمان، شاه درون ملاقاتی با کابینـه گفت کـه او «سرچشمـه قدرت درون کشور» هست و جزییـات وقایع درون تمام سازمان دولتی حتما به اطلاع او رسانده شود.[۶۳] bv درون سال ۱۹۵۸ سیـاست‌گذاران آمریکا، بسیـار نگران سطح نارضایتی درون طبقه متوسط ایران بودند و وقوع یک انقلاب یـا کودتای نظامـی را درون این زمان پیش‌بینی مـی‌د. آمریکا بـه این نتیجه رسید کـه باید درون این مقطع زمانی از شاه حمایت نمود، اما حتما هم‌زمان تمام تلاش‌ها را به منظور تشویق شاه به منظور انجام اصلاحات ضروری بـه کار برد.[۶۴]

در شـهریور ۱۳۳۹، اوپک با مشارکت ایران پایـه‌گذاری گردید. درون طول سال‌های بعد شاه هیچ‌گاه اشتیـاق خود را به منظور افزایش قیمت نفت مخفی نکرد. او همـه ساله نماینده‌ای بـه نزد رؤسای کنسرسیوم مـی‌فرستاد و از آنان مـی‌خواست که تا سهم ایران را افزایش دهند. افزایش درآمد نفتی طی این سال‌ها مخارج توسعه نظامـی مورد نظر شاه را تأمـین مـی‌کرد.[۶۵] شاه درون روز تولد ۴۸ سالگی خود، تاجگذاری کرد.[۶۶]

انقلاب سفید و پیـامدهای آن

نوشتار اصلی: انقلاب سفید
محمدرضا پهلوی انقلاب شاه و مردم را آغاز مـی‌کند.
جلد کتاب «عظمت بازیـافته» (انتشارات یونیورسال، ۱۳۵۵ شمسی) قصه‌ای هست تصویری (کامـیک بوک) به منظور کودکان و نوجوانان کـه تاریخ معاصر ایران را از شـهریور ۱۳۲۰ که تا سال ۱۳۵۵ بنا بر روایت رسمـی حکومت وقت و بر محور زندگی محمدرضا پهلوی نشان مـی‌دهد. تصویرگر کتاب طراحی بلژیکی بـه نام دینو آتاناسیو است.

فشار آمریکا بر شاه به منظور آغاز اصلاحات درون ایران، از ۳ سال پایـانی ریـاست‌جمـهوری آیزنـهاور شروع شد.[۶۷] هر چند شاه از زمان رسیدن بـه سلطنت درون مورد ضرورت اصلاحات اراضی سخن مـی‌راند.[۶۸] بـه گفته عباس مـیلانی، نشانـه‌های مخدوش شدن چهره شاه و قدرت مخالفان درون شکل افکار عمومـی را این زمان مـی‌توان دید. برخلاف سابقه طولانی طرح ایده‌های شاه به منظور اصلاحات اراضی، افکار عمومـی درون این زمان چنین مـی‌پنداشت کـه این اصلاحات با «دستور» آمریکا شروع شده‌است.[۶۹] بـه گفته سعید رهنما و سهراب بهداد، درون سال ۱۳۴۱ شاه تحت فشار کندی،[۷۰] و با کمک دو نخست وزیر قابل بـه نام‌های علی امـینی و اسدالله علم و وزیر کشاورزی حسن ارسنجانی[۷۱] مجموعه‌ای از اصلاحات اقتصادی-اجتماعی را با عنوان «انقلاب سفید» یـا «انقلاب شاه و ملت» بـه اجرا گذاشت. این مجموعه درون ابتدا شامل اصلاحات ارضی و چهار اصل دیگر بود[۷۲] کـه بعدها بـه نوزده اصل افزایش یـافت.[۷۳]

مخالفان اصلی برنامـه‌های اصلاحی شاه دو گروه قدرتمند بودند: جبهه ملی از سویی و طبقه مذهبی و متحدانشان درون بازار از سوی دیگر. جبهه ملی درون اعلامـیه‌ای درون ۱۱ نوامبر ۱۹۶۱ (۲۰ آبان ۱۳۴۰) انقلاب سفید را «بازگشت بـه استبداد» دانست. علما نیز مخالف افزایش قدرت شاه، اصلاحات اراضی و اعطای حقوق مدنی بـه زنان بودند.[۷۴] درون فوریـه ٬۱۹۶۰ حسین بروجردی، مرجع تقلید بانفوذ شیعه، فتوایی مبنی بر حرام بودن تصرف اراضی صادر نمود. درون ۵ ژوئن ۱۹۶۳ (۱۵ خرداد ۱۳۴۲) علما تظاهرات خشونت‌آمـیزی را درون تهران ترتیب دادند کـه توسط نیروهای امنیتی سرکوب شد. روح‌الله خمـینی دستگیر شد[۷۵] و مدتی را درون زندان گذراند. خمـینی سال بعد بـه ترکیـه و سپس بـه عراق تبعید شد.[۷۶]

شاه گمان داشت کـه با اجرای اصلاحات ارضی، نـه‌تنـها حمایت آمریکا را بـه دست خواهد آورد، بلکه با از مـیان برداشتن نظام ارباب رعیتی، دهقانان را نیز بـه جمع حامـیان خود خواهد افزود.[۷۷] هدف رسمـی این بود کـه ایران که تا پایـان قرن بیستم درون بین مدرن‌ترین کشورهای جهان قرار داشته باشد.[۷۸]

در عمل، انقلاب سفید شاه، بـه نتیجه مطلوب شاه نرسید.[۷۹] شاه انقلاب سفید خود را بـه «بزرگترین نمایش تبلیغاتی کـه دنیـا تاکنون دیده بود» تبدیل کرد.[۸۰] انجام این اصلاحات، نظام تولید ثروت طبقه اشراف را کـه از متحدان شاه بودند، دگرگون کرد. از سوی دیگر انقلاب سفید، شکاف مـیان مذهبی‌ها با شاه را گسترده کرد.[۸۱] از مـیان اصل‌های انقلاب سفید، اصلی کـه بیش از بقیـه موجب تحریک و موضع‌گیری مخالفان مذهبی گردید، اصل حق رأی زنان بود.[۸۲] درون یک گزارش سازمان سیـا آمده‌است کـه هر روز ایرانیـان بیشتر و بیشتری اصلاحات موجود درون این برنامـه را رد مـی‌کنند.[۸۳]

یک ارزیـابی اطلاعاتی سازمان سیـا درون ۸ اکتبر ۱۹۷۱ درون مورد ایران، درون ابتدا بـه تمجید اخلاقِ کاری شاه و موفقیت‌های او درون بهبود معیشت مردم مـی‌پردازد و مـی‌نویسد «بیشتر مردم بـه قدری سرگرم موفقیت درون حوزه‌های دیگر هستند کـه فرصتی به منظور نق زدن درون مورد سیـاست ندارند.» این گزارش شاه را فردی «ایزوله» مـی‌خواند کـه در محیط رسمـی دربار و در وضعیت «نبود تاسف‌آور ارتباط از پایین بـه بالا بـه سوی او» به‌سر مـی‌برد. هیچ‌یک از مقامات ایران جرأت نمـی‌کنند اشتباه بودن کاری از شاه را بـه او گوشزد کنند.[۸۴]

شاه بار دیگر درون ۲۱ فروردین ۱۳۴۴ درون برابر پله‌های کاخ مرمر به‌دست یکی از سربازان وظیفه گارد جاویدان بـه نام رضا شمس‌آبادی ترور شد. این ترور نیز نافرجام ماند و شاه هیچ آسیبی ندید.[۸۵]

با وقوع جنگ اعراب و اسرائیل و تحریم فروش نفت توسط کشورهای عربی[۸۶] شاه حاضر بـه پیوستن بـه تحریم نفتی نشد.[۸۷] ایران، عربستان را از لحاظ تولید نفت پشت سر گذاشت و در سال ۱۹۷۰ بزرگترین تولیدکننده نفت درون خاورمـیانـه شد.[۸۸]ریچارد نیکسون به منظور مقابله با قیمت بالای نفت ناچار شد که تا دو بار (در سال‌های ۱۹۷۱ و ۱۹۷۲) ارزش دلار را کاهش دهد. اوپک نیز بـه رهبری شاه با این حرکت مقابله کرد و دو بار (هر بار اندکی بعد از کاهش ارزش دلار) قیمت نفت را افزایش داد. از سوی دیگر، اکتشاف نفت درون داخل مرزهای آبی خلیج فارس، بـه شاه این امکان را داد که تا با شرکت‌های کوچک و جدید خارج از کنسرسیوم، قراردادهای کشف و استخراج جدید منعقد کند.[۸۹]

روی سکه ۲۰ ریـالی بـه مناسبت یـادبود بازی‌های آسیـایی ۱۹۷۴ تهران

در فاصله ده‌ساله ۱۹۶۳ که تا ۱۹۷۲، تولید ناخالص ملی ۴ برابر شد و استانداردهای بهداشت به‌طور چشمگیری افزایش یـافت. درون نتیجه رشد جمعیت بـه مـیزان هشداردهنده ۳٪ درصد درون سال رسید و ایران دیگر قادر بـه تولید مواد غذایی مورد نیـاز خود نبود. درون سال ۱۹۶۷ دین راسک پایـان رسمـی کمک‌های اقتصادی آمریکا بـه ایران را اعلام نمود. درون بین سال‌های ۱۹۵۳ که تا ۶۷ ایران ۶۰۵ مـیلیون دلار کمک مالی و ۱۱۲ مـیلیون دلار مواد غذایی درون قالب برنامـه «غذا درون برابر صلح» دریـافت نمود.[۹۰]

با این وجود، مخالفان شاه از هر فرصتی به منظور خوار و خفیف نشان شاه نـهایت استفاده را مـی‌د و حاضر بـه پذیرش هیچ پیشرفتی توسط شاه نبودند. به منظور مثال، نقش شاه درون اوپک را سند دیگری بر «نوکری» امپریـالیسم آمریکا توسط شاه عنوان مـی‌د. آنان این تئوری را پیشنـهاد مـی‌د کـه قیمت بالای نفت، باری بر روی ژاپن و اروپا و به سود آمریکا است.[۹۱] مثال دیگری کـه رویکرد شاه و مخالفانش درون مورد مسائل سیـاسی را نشان مـی‌دهد، مسئله زندانیـان سیـاسی بود. مخالفان این ادعای عجیب را مطرح مـی‌ساختند کـه در ایران «صدها هزار» زندانی سیـاسی وجود دارد درون حالی کـه تعداد واقعی زندانیـان سیـاسی چیزی نزدیک بـه ۴٬۰۰۰ نفر بود. یـا ادعا مـی‌د کـه هزاران نفر زیر شکنجه ساواک کشته شده‌اند، درون صورتی کـه تعداد واقعی افرادی کـه در طول ۳۷ سال سلطنت محمدرضا به‌خاطر جرایم سیـاسی اعدام شدند حدود ۱٬۵۰۰ نفر بود. هرچند این رقم هنوز رقم بالایی است، اما کمتر از ارقامـی هست که توسط مخالفان پیشنـهاد مـی‌شد.[۹۲] درون نقطه مقابل، هرگاه شاه با سؤال رسانـه‌های غربی درون مورد زندانیـان سیـاسی و شکنجه درون ایران مواجه مـی‌شد، با عنوان اینکه درون ایران زندانی سیـاسی وجود ندارد و زندانیـان، تنـها جنایت‌کاران هستند، از کنار این سؤالات مـی‌گذشت.[۹۳]

در ابتدای دهه پنجاه خورشیدی، مـیلیون‌ها دلار به منظور برگزاری جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران درون تخت جمشید هزینـه شد و بزرگترین اجتماع سران کشورهای جهان درون آن‌جا برگزار شد.[۹۴] درون سال ۱۳۵۴، شاه مبدأ تاریخ را بـه ۵۵۹ قبل از مـیلاد تغییر داد و گاه‌شماری شاهنشاهی را، تاریخ رسمـی کشور اعلام کرد. دو سال بعد و در جریـان انقلاب، دوباره گاه‌شماری هجری خورشیدی، گاهشماری رسمـی کشور اعلام شد.[۹۵]

از سال ۱۹۷۲ فعالیت‌های تروریستی شدت مـی‌گیرد و ایران درون وضعیت «حلقه نفرت» فرانتس فانون گیر مـی‌افتد: ترور، ضد ترور، خشونت، خشونت متقابل. خشونت افزاینده برخورد نیروهای امنیتی باعث انتقاد کمـیسیون بین‌المللی قضات درون سال ۱۹۷۲ و سازمان عفو بین‌الملل درون سال ۱۹۷۴ مـی‌شود. درون سال ۱۹۷۵ کمـیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد درون حدی بهبود یـافته‌است کـه نیـازی بـه عکس‌العملی درون مورد ایران نیست.[۹۶]

ارتش

بازدید شاه از تیم آکروجت تاج طلایی نیروی هوایی شاهنشاهی

شاه یکی از پرزرق‌وبرق‌ترین ارتشـهای جهان را درون ایران ایجاد کرده بود.[۹۷] بخش زیـادی از درآمد نفتی کشور بـه تجهیز ارتش اختصاص مـی‌یـافت. به‌طوری‌که سفرهای متعدد بـه انگلیس و دیگر کشورهای قدرتمند مـی‌کرد و پس از ایجاد رابطه دوستانـه با آن‌ها، بـه خرید تجهیزات نظامـی مـی‌پرداخت.[۹۸] حتی حامـیانی مانند تیمسار دوایت آیزنـهاور، نگرانی خود را از پرداختن بیش‌از حد شاه بـه بودجه نظامـی، پنـهان نمـی‌د. او درون یک تلگراف محرمانـه، شاه را دارای «وسواس نظامـی» توصیف کرده‌است.[۹۹]

شاه، کـه خود را یک نابغه نظامـی مـی‌داند. احساس مـی‌کند کـه کشورش توان نظامـی کافی به منظور دفاع از خود نداشته، یـا، مردم ایران وجود چنین قدرتی را درون ارتش باور ندارند. او گمان مـی‌کند کـه به تسلیحات مدرن بیشتری به منظور نمایش نیـاز دارد.

سیـاست داخلی

دیدار شاه با روحانیون شیعه.

با آغاز سلطنت شاه جوان درون ۱۳۲۰، احزاب شروع بـه شکل‌گیری د. که تا پیش از واقعه ترور دانشگاه تهران، حزب توده ایران، موفق‌ترین حزب از مـیان احزاب بود. بعد از این ترور، حزب توده ایران غیرقانونی اعلام شد. با وقوع کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، فعالیت احزاب ملی‌گرا نیز ممنوع شد. درون سال ۱۳۳۶ شاه بـه این نتیجه رسید کـه برای پایداری حکومت خود، نیـاز بـه دو حزب دارد. او منوچهر اقبال و اسدالله علم را مأمور تشکیل دو حزب (در ظاهر مخالف) کرد؛ ولی این دو حزب، درون خارج از مجلس نفوذی نداشتند. سرانجام مجادله همـین دو حزب با یکدیگر بر سر تقلب انتخاباتی، باعث شد کـه شاه از احزاب خود ساخته نیز ناامـید شود[۱۰۰] و در سال ۱۳۵۳، حزب رستاخیز را بـه عنوان تنـها حزب قانونی کشور ایجاد کند. او اعلام کرد کـه «هرکسی مایل نیست بـه این حزب بپیوندد، حتما کشور را ترک کند».[۱۰۱]

شاه مردم‌سالاری را به منظور ایران تجویز نمـی‌کرد و آن را یک مانع درون برابر توسعه مـی‌دانست. او اعتقاد داشت کـه یک حکومت استبدادی مانند حکومت پدرش به منظور کشور مفیدتر است.[۱۰۲] شاه حداقل درون ۱۶ سال پایـانی پادشاهی‌اش، تصمـیم‌گیرنده نـهایی به منظور تمام تصمـیمات کلیدی کشور بود.[۱۰۳]

سیـاست خارجی

شاه درون کنار استالین، رهبر شوروی درون ۱۹۴۳
شاه درون کنار هواری بومدین، رهبر الجزایر و صدام حسین معاون رئیس‌جمـهور عراق درون سفرش بـه الجزایر، ۱۹۷۵
شاه درون سفرش بـه آمریکا درون سال ۱۹۷۷، درون کنار ملک حسین، شاه اردن و جیمـی کارتر، رئیس‌جمـهور آمریکا

زمانی کـه محمدرضا پهلوی بـه پادشاهی رسید، ایران درون اشغال نیروهای شوروی و انگلستان بود. این اشغال که تا سال ۱۹۴۶ طول کشید. بعد از خروج این نیروها ایران درون تلاش به منظور بازیـابی مجدد استقلال خود بود. درون این دوران شاه قادر نبود کـه سیـاست خارجی هماهنگی را دنبال کند.[۱۰۴] شاه درون این سال‌ها تلاش کرد که تا روابط مستحکمـی را با غرب پایـه‌گذاری کند.[۱۰۵] بریتانیـا کـه مایل بود بـه جای گفتگو با یک مجلس و یک هیئت دولت، با یک فرد معامله کند و آمریکا کـه معتقد بود وجود یک ایران استبدادی درون نزدیکی مرزهای شوروی، امنیت آنان را بیشتر تأمـین مـی‌کند[۱۰۶] و مایل بود کـه قدرت شاه درون ایران افزایش یـابد.[۲۳] بازگشت شاه بـه سلطنت بعد از ملی شدن صنعت نفت با کمک و حمایت آمریکا بود؛ بنابراین وابستگی شاه بـه آمریکا عامل تعیین‌کننده درون سیـاست خارجی او از این زمان بـه بعد بود.[۱۰۷] درون این سال‌ها، شاه بارها آشکارا درون جبهه بلوک غرب و در مقابل بلوک شرق و حتی کشورهای جهان سوم متعلق بـه عدم تعهد قرار گرفت. او بـه آمریکا اجازه داد که تا شبکهٔ جاسوسی درون مرزهای ایران برپا کند. بـه پیمان سنتو ملحق شد. با پان‌عرب ناصر مخالف نمود و حتی درون حین جنگ ۱۹۶۷ اعراب و اسراییل، اسراییل را بطور دو فاکتو بـه رسمـیت شناخت و در این منازعه، طرف اسراییل را گرفت و بر ضد فلسطینیـان بود. یـا درون زمانی کـه اکثریت جهان سوم خواستار بایکوت آفریقای جنوبی بخاطر سیـاست‌های نژادپرستانـه آپارتاید بود، شاه بـه آفریقای جنوبی نفت مـی‌فروخت.[۱۰۸]

از اواسط دهه چهل، شاه به منظور کاستن از وابستگی‌های سیـاسی و فنی بـه غرب، روابطش با شوروی را بهبود بخشید. بـه دنبال سفر شاه بـه مسکو درون سال ۱۳۴۳ خورشیدی، مناسبات اقتصادی و سیـاسی جدیدی با شوروی شکل گرفت. این بهبودی روابط علاوه بر سود اقتصادی، موقعیت و قدرت چانـه‌زنی شاه را درون مقابل غرب، رقیبان منطقه‌ای مانند عراق و جمال عبدالناصر و نیروهای مخالف داخلی بالا برد.[۱۰۹]

محمدرضا توانست از اهرم نفت و اوپک استفاده و عملاً درون آغاز دهه پنجاه توانست بـه عنوان یک قدرت نفتی و منطقه‌ای حتی با متحدان غربی خود بر سر منافع ایران چانـه‌زنی کند. اما با همـه این تلاش‌ها، شاه هیچگاه نتوانست از سایـه اشغال ایران درون سال‌های آغازین سلطنت و وابستگی‌اش بـه آمریکا بیرون بیـاید. بگفته امـین صیقل اکثریت مردم ایران همـیشـه او را «دست‌نشانده آمریکا» مـی‌دانستند. بعد از خروج بریتانیـا از خلیج فارس، شاه نقش «ژاندارم منطقه» را بر عهده گرفت.[۱۱۰]

او حاکمـیت نظامـی ایران را بر جزایر سه‌گانـه اعمال کرد[۱۱۱] و در عوض، از ادعای حاکمـیت بر بحرین دست برداشت.[۱۱۲]پیمان بغداد (بعدها پیمان سنتو) مـیان کشورهای ایران، عراق، ترکیـه و پاکستان منعقد شد.[۱۱۳] شاه از موضع قدرت پیمان الجزایر را امضاء کرد و به اختلافات مرزی با عراق خاتمـه داد.[۱۱۴]

این هم‌زمان با «دکترین نیکسون» بعد از جنگ‌های هندوچین بود کـه آمریکا سعی داشت درون سیستم دو قطبی دوران جنگ سرد از طریق قدرت‌های منطقه‌ای منافع آمریکا را تأمـین کند. آمریکا بـه ایران بـه چشم یکی از این قدرت‌های منطقه‌ای مـی‌نگریست. بـه دنبال این نظام جدید بین‌المللی و نقش جدید ایران، شاه درون این زمان درصدد افزایش قدرت نظامـی و صنعتی خود برآمد.[۱۱۵][۱۱۶][۱۱۷] سرمایـه‌های غیرمالی ایران جوابگوی برنامـه‌های شاه نبود و شاه دوباره هرچه بیشتر از نظر فنی و نظامـی بـه آمریکا وابسته مـی‌شد. درون آن زمان سیل مستشاران آمریکایی وارد ایران شد کـه باعث برانگیخته شدن حساسیت‌های منفی مردم ایران شد. حتی با روی کار آمدن جیمـی کارتر دموکرات درون آمریکا، تغییری درون ماهیت سیـاست آمریکا و «دکترین نیکسون» بـه وجود نیـامد. با وجود تأکید کارتر بر مسئله حقوق بشر و کنترل فروش سلاح بـه متحدین غیرغربی آمریکا، کارتر از رهبری و سیـاست‌های شاه حمایت مـی‌کرد و او را بـه عنوان یک «رهبر بزرگ» ستایش مـی‌کرد.[۱۱۸]

حکومت

فرمان رسمـی محمدرضا شاه پهلوی بـه خط نستعلیق، مبنی بر انتصاب سرلشکر فضل‌الله زاهدی بـه مقام نخست‌وزیری ایران.

پس از کودتای ۲۸ مرداد شاه بـه آمریکا نزدیک‌تر شد. دولت آیزنـهاور نیز با ارسال کمک‌های مالی و نظامـی حکومت او را تقویت کرد. درون شرایط سرکوب و خفقان بعد از ۲۸ مرداد، مذاکرات مربوط بـه قرارداد نفت بین ایران و نمایندگان شرکت‌های بزرگ نفتی جهان آغاز شد و بالاخره قرارداد کنسرسیوم تصویب شد. درون این قرارداد کـه به قرارداد امـینی-پیج نیز معروف شده‌است برخلاف قانون ملی شدن نفت ایران باز هم اکتشاف و استخراج و فروش نفت بـه دست شرکت‌های خارجی سپرده شد و ایران بـه دریـافت حق امتیـاز (با نام مبهم «پرداخت اعلام شده») اکتفا کرد.

در ۱۶ آذر ۱۳۳۲، درون آستانـهٔ سفر ریچارد نیکسون، معاون آیزنـهاور بـه تهران، تظاهراتی درون دانشگاه تهران درون اعتراض بـه قرارداد کنسرسیوم و سفر نیکسون رخ داد و در آن سه نفر از دانشجویـان کشته شدند. شاه کـه از قدرت گرفتن زاهدی بیمناک بود، بالاخره او را کنار گذاشت و حسین علا را بـه نخست‌وزیری منصوب کرد.ی کـه به رغم گرایش آشکار بـه سیـاست‌های انگلستان، چندی درون همراهی با قوام بـه آمریکا نزدیک شده بود. علا بـه سبب نرمش درون موضعگیری‌ها، به منظور چنین روزی مناسب مـی‌نمود.

پس از انعقاد قرارداد کنسرسیوم درون سال ۱۳۳۳ و برکناری دولت کودتا، دوباره دربار رونق گرفت و شاه کـه گمان مـی‌کرد تنـها راه غلبه بر مشکلات داخلی و بحران‌های منطقه‌ای نظامـی‌گری هست و اقتصاد نفتی ایران را معطوف بـه گسترش و توسعه تشکیلات نظامـی و خرید تسلیحات کرد. حسین علاء کـه آخرین حلقه از رجال قاجار محسوب مـی‌شد به منظور چنین روزی برگزیده شده بود.

در آن سال‌ها بیش از آنکه آمریکا از نفوذ شوروی درون خاورمـیانـه نگران بوده باشد، جمال عبدالناصر زبان مشترک اعراب، انگلستان را بـه وحشت انداخته بود. به منظور پیشگیری از نفوذ و گسترش نـهضت مصر، ایران مـی‌بایست درون رأس پیمان نظامـی باشد؛ «پیمان بغداد» (که بعدها با خروج بغداد از آن بـه «پیمان سنتو» شـهرت یـافت). کشورهای ایران، عراق، ترکیـه و پاکستان زیر نظر انگلستان اعضای پیمان بغداد بودند.

پس از علا، دکتر منوچهر اقبال بـه نخست‌وزیری رسید. او کـه همـیشـه از نزدیکان دربار بود و اغلب خود را «چاکر اعلیحضرت» مـی‌خواند بـه تقویت دربار و افزایش قدرت شاه و زیر پا گذاشتن آنچه از سنت‌های مشروطیت باقی‌مانده بود کمک کرد. درون این دوره شاه بـه قدرت کامل سیـاسی درون ایران دست یـافت و تمام مخالفان خود را ساکت یـا سرکوب کرد. تأسیس سازمان اطلاعات و امنیت کشور معروف بـه «ساواک» با کمک آمریکا و اسرائیل نقش مـهمـی درون سرکوب‌ها و نیز گسترش نارضایتی داشت. دوباره انتخابات، همچون دوره رضاشاه، بر اساس فهرست تائیدشده توسط شاه انجام گرفت.

در عین حال شاه بـه مدرنیزه ایران پرداخت و مراکز علمـی و فرهنگی کشور را گسترش داد. انجام اصلاحات سیـاسی و اجتماعی از جمله تصویب قانون اصلاحات ارضی و اعطای حق رای بـه زنان از مـهم‌ترین فعالیت‌های حکومت وی بود.

انقلاب ۱۳۵۷ و ترک ایران

تیتر اصلی روزنامـه اطلاعات با عنوان شاه رفت
نوشتار اصلی: انقلاب ۱۳۵۷ ایران

شروع سقوط شاه

سقوط قیمت نفت درون مـیانـه سال ۱۹۷۵ باعث سقوط اقتصادی، تورم فزاینده درون سال‌های ۱۹۷۵ که تا ۷۷ شد و نارضایتی عمومـی را باعث شد. فرار سرمایـه‌ها از ایران آغاز شد. همزمان، سه قشری مـهمـی کـه انقلاب مشروطه را باعث شده‌بودند -روشنفکران، بازاریـان و علما- به‌طور فزاینده‌ای با نظام بیگانـه مـی‌شدند.[۱۱۹]

زنجیره‌ای از اقدامات نسنجیده شاه از سال ۱۳۵۴ علیـه علما باعث شد که تا آن‌ها، نیروهای انقلابی به منظور سرنگونی شاه را بـه حرکت درون بیـاورند. از جمله این اقدامات، موارد زیر را مـی‌توان برشمرد: تخریب بازار قدیمـی اطراف مشـهد، اعلام تقویم شاهنشاهی بـه جای تقویم هجری، موافقت با طرح‌های کاهش بودجه جمشید آموزگار به منظور لغو یـارانـه کـه نخست‌وزیر قبلی هویدا از سال ۱۹۶۵/ ۱۳۴۴ بـه روحانیـان مـی‌پرداخت (یـارانـه‌ای کـه به‌خاطر جبران کاهش درآمدهای حاصل از وقف، حاصل از اجرای فاز دوم اصلاحات ارضی بـه روحانیون پرداخت مـی‌شد)، آخرین از این سری اقدامات، انتشار مقاله توهین‌آمـیزی با عنوان ایران و استعمار سرخ و سیـاه درون روزنامـه نیمـه‌رسمـی اطلاعات بـه تاریخ هفت ژانویـه ۱۹۷۸ (۱۷ دی ۱۳۵۶) علیـه خمـینی بود. مقاله‌ای کـه گفته مـی‌شود توسط وزارت اطلاعات تهیـه شده‌بود. تظاهرات خشونت‌آمـیز طلاب قم سرکوب شد و تلفات جانی بـه همراه داشت. از این زمان نـهضت انقلابی-اسلامـی خمـینی آغاز شد و زنجیره‌ای از اعتراضات درون دوره‌های چهل روزه (به تقلید از سنت عزاداری درون شیعه) شکل گرفت.[۱۲۰] خمـینی درون یک مصاحبه درون ۹ مـی سال ۱۹۷۸ (۱۹ اردیبهشت ۱۳۵۷) با روزنامـه لوموند، سرنگونی و برچینی رژیم پهلوی و قانون اساسی ایران را خواستار شد. اکنون خمـینی مطمئن از پیروزی، به‌طور پیوسته عبارت «زمانی کـه ما بـه قدرت رسیدیم» را تکرار مـی‌کرد.[۱۲۱]

انقلاب ۱۳۵۷

دانشجویـان انقلابی دانشگاه تهران درون حال کندن مجسمـه شاه

دلایل متعدد و متفاوتی به منظور شکست شاه درون برابر انقلاب ایران ارائه شده‌است. سعید امـیرارجمند نارضایتی و به وجود آمدن تمایلات ضدخارجی به‌خاطر وابستگی رژیم شاه بـه آمریکا و حضور وسیع نیروهای آمریکایی و اروپایی درون ساختار اقتصاد و ارتش را از محرک‌های اعتراضات مـی‌داند. همچنین او بـه وجود آمدن یک ساختار متمرکز سلطنتی درون ایران را عاملی مـی‌داند کـه تمام نارضایتی‌ها را بسوی یک شخص هدایت نمود. نبود پلورالیسم کـه در عصر مدرن نظام سلطنتی را شکننده‌ترین ساختار درون مـیان ساختارهای موجود مـی‌کند نیز از دیگر عوامل این اتفاق است.[۱۲۲] ولی نقش خود شاه نیز درون این مـیان مـهم بود.[۱۲۳]

شاه درون دو سال آخر سلطنتش، اشتباه‌ترین تصمـیمات دوره حکومت خود را گرفت. زمانی کـه باید خود را قدرتمند نشان مـی‌داد از خود ضعف نشان داد و زمانی تظاهر بـه قدرت مـی‌کرد کـه نشانـه‌ای از قدرت درون او وجود نداشت. دلیل این اشتباهات تصمـیم‌گیری مجموعه‌ای از عوامل شخصی و سیـاسی بود. عواملی کـه ریشـه درون شخصیت متزلزل شاه درون آن زمان خاص داشت.[۱۲۴] او هر روز کمتر و کمتر خود را درگیر امور روزانـه کشور مـی‌کرد.[۱۲۵] بـه گفته ماروین زونیس، زمانی کـه انقلاب آغاز شد شاه همـه عوامل خارجی کـه برای سال‌ها سرچشمـه‌های حمایت روانی از شخصیت او را تشکیل مـی‌دادند، از دست داده بود.[۱۲۶]

در بین دهه چهل و پنجاه شمسی، اقتصاد ایران بـه سرعت رشد نمود و این باعث افزایش خودبزرگ‌بینی شاه شده بود. گزارشی از سازمان سیـا عنوان مـی‌کند کـه شاه خود را «دارای یک مأموریت الهی» به منظور اداره کشورش مـی‌داند. بـه دنبال این پیشرفت شاه سیـاست‌های سختی علیـه نیروهای چپ‌گرا و مـیانـه‌رو پیش گرفت. او معتقد بود کـه روحانیت (به غیر از طرفداران خمـینی) متحدان مورد اعتماد او درون جنگ علیـه کمونیسم و ملی‌گرایی سکولار درون ایران است. این سیـاست بـه روحانیت ایران فرصت داد که تا شبکه‌ای انحصاری درون مـیان مردم بـه وجود بیـاورند.[۱۲۷] او درون سال ۱۳۵۳ با تشکیل حزب رستاخیز نظام تک‌حزبی را درون ایران اعلام نمود. ایده‌ای کـه به سرعت بـه موضوعی به منظور مخالفت و تمسخر تبدیل شد. حتی امـیرعباس هویدا، اولین دبیر کل حزب رستاخیز نیز (در محافل خصوصی) این ایده شاه را بـه تمسخر مـی‌گرفت.[۱۲۸] شاه گمان مـی‌کرد (مانند آنچه درون روزنامـه‌های حکومتی نوشته مـی‌شد)، مردم اگر هم او را بـه عنوان رهبر کشور عاشقانـه دوست ندارند، حداقل وی را تحسین مـی‌کنند. درون طول ماه‌های آخر، شاه با دیدن تظاهرات مـیلیونی مردم علیـه خود، این عامل روانی را از دست داد.[۱۲۹]

در یـازدهم اردیبهشت ۱۳۵۴ پزشک شاه تشخیص داد کـه شاه مبتلا بـه سرطان غدد لنفاوی[یـادداشت ۶] شده‌است. هر چند شاه این موضوع را به منظور ۳ سال حتی از فرح نیز پنـهان کرده‌بود.[۱۳۰] شاه کـه همواره و از کودکی گمان داشت بـه نوعی تحت حمایت خداوند و ا شیعه است، زمانی کـه فهمـید دچار بیماری سرطان شده‌است، اعتمادبه‌نفس ناشی از این سرچشمـه روانی را نیز از دست داد.[۱۳۱]

شاه بـه درخواست‌های آمریکا به منظور استفاده از نفوذ خود درون اوپک به منظور پایین آوردن قیمت نفت پاسخ منفی داد. این موضوع باعث شد که تا آمریکا به منظور پایین آوردن قیمت نفت از او ناامـید شده و دست به‌دامن عربستان سعودی شود.[۱۳۲] از سوی دیگر کارتر فشارش بر روی شاه به منظور بهبود وضع دموکراسی درون ایران را از سر گرفت.[۱۳۳] مخالفان شاه این را بـه عنوان نشانـه احتمالی پایـان حمایت بی‌قیدوشرطی کـه شاه از واشینگتن درون تمام این سال‌ها دریـافت مـی‌کرد قلمداد نمودند.[۱۳۴] صرف‌نظر از این‌که آیـا شاه همچنان مورد حمایت غرب بود یـا خیر، خود شاه احساس مـی‌کرد کـه دیگر مورد حمایت نزدیک‌ترین متحد خود یعنی ایـالات متحده نیست. درون واقع او آمریکا را نیز بـه عنوان حامـی روانی خود، درون کنار خود نمـی‌دید.[۱۳۵] شاه بعد از سقوط، برداشته شدن حمایت غرب از حکومت خود را بزرگترین عامل سقوط خود عنوان مـی‌کرد و انگیزه‌های دموکراتیک مردم ایران را نفی مـی‌نمود.[۱۳۶] بـه سبب باور ریشـه‌دار شاه بـه نظریـه توطئه، او درون تحلیل‌های خود بـه دنبال دست‌های خارجی مسبب انقلاب بود و به‌طور مداوم از دریـافت ریشـه‌های واقعی و داخلی نارضایتی‌ها عاجز بود. سرانجام زمانی کـه احساس نمود آشتی با دشمنان قدرقدرت خارجی ممکن نیست، دلسرد و عصبی گردید و از اداره امور عاجز شد. درون واقع اسناد آرشیوهای انگلیس و آمریکا نشان مـی‌دهد کـه تا پایـان اکتبر ۱۹۷۸ سیـاست این دو کشور بر حفظ نظام سلطنتی بود. تنـها از اوایل نوامبر، دو کشور بـه دنبال راه حل‌های جایگزین حل بحران افتادند و از ایده خروج شاه از ایران حمایت نمودند. زیرا آن‌ها بـه این نتیجه رسیده بودند کـه شاه دیگر قدرت یـا اراده‌ای به منظور رهبری ندارد.[۱۳۷]

از مـیان نزدیکان عاطفی شاه، ارنست پرون سال‌ها پیش درگذشته بود. اشرف، دوقلوی او کـه در نیویورک زندگی مـی‌کرد، از نظر انقلابیون چهره‌ای مخدوش‌تر از آن داشت کـه بتواند بـه ایران بازگردد و به تقویت روحیـه شاه کمک کند؛ و از همـه بدتر اسدالله علم تنـها چند ماه قبل با بیماری سرطانی مشابه خود شاه، درگذشته بود؛ بنابراین سرچشمـه‌های حمایت‌کننده روانی، یکی یکی او را ترک گفته بودند.[۱۳۸]

خوشامدگویی کندی بـه شاه درون سفر شاه بـه آمریکا درون سال ۱۳۴۱ خورشیدی

شاه درون ماه‌های آخر دچار تزلزل شخصیت، بلاتکلیفی و عدم توانایی تصمـیم‌گیری به‌موقع شده بود.[۱۳۹] تمام ارکان جامعه، حول شخص او شکل گرفته بود و با تزلزل شاه تمام این ارکان بـه هم ریخت. امـیرارجمند بـه دستور شاه بـه ارتش (به خصوص بعد از واقعه هفده شـهریور) درون مورد عدم سرکوب مردم اشاره مـی‌کند. دستور منع تیراندازی مستقیم ارتش بـه مردم (که منجر بـه پیروزی انقلاب با تلفاتی ناچیز شد) و همچنین وسواس شاه درون چیدن و انتخاب فرماندهان ارتش به‌گونـه‌ای کـه همـیشـه فرمانبردار او باشند، درون نـهایت منجر بـه این شد کـه در نبود یک شاه تصمـیم گیرنده، فرماندهان ارتش فاقد قدرت تصمـیم‌گیری باشند.[۱۴۰] سرانجام با بالا گرفتن اعتراضات، شاه درون ۲۶ دی ۱۳۵۷ ایران را ترک کرد و در ۲۲ بهمن همان سال انقلاب ایران بـه پیروزی رسید.[۱۴۱]

در تحلیلی نـهایی، شاه نتوانست بـه رویـاهایش درون مدرن‌سازی ایران برسد زیرا نتوانست ملتش را با خود همراه کند. او «ایزوله» شدن خودخواسته‌ای از مردمش را برگزید. این انزواء افسانـه اتحاد شاه و مردم، براساس جذبه معنوی سلطنت را مخدوش و در پایـان نابود ساخت.[۱۴۲]

محمدرضا و فرح پهلوی کـه نخست‌وزیر شاپور بختیـار همراهشان هست در فرودگاه مـهرآباد، بـه هنگام خروج از ایران درون ۲۶ دی ۱۳۵۷.

ساختار شاه‌محور قدرت درون ارتش ایران و نبود آموزش کافی به منظور مواجهه با ناآرامـی‌های مدنی نتیجه‌ای جز فاجعه و خون‌ریزی درون پی نداشت. چندین و چند مورد تیراندازی ارتش بـه سوی مردم اتفاق افتاد کـه بدترین آن وقایع هفدهم شـهریور بود. درون این روز کـه بعدها بـه نام جمعه سیـاه معروف شد، هزاران نفر درون مـیدان ژاله تهران به منظور یک تظاهرات مذهبی گرد آمدند. وقتی مردم حکومت نظامـی را نادیده گرفتند، سربازان بـه سویشان آتش گشودند کـه در نتیجه آن بسیـاری از مردم کشته یـا بـه شکل وخیمـی مجروح شدند. جمعه سیـاه نقشی اساسی درون رادیکال‌ ‌های اعتراضی داشت. این کشتار فرصت هر گونـه مصالحه را کاهش داد، بـه گونـه‌ای کـه جمعه سیـاه، بـه «نقطهٔ بی‌بازگشت انقلاب» معروف شد.[۱۴۳][۱۴۴][۱۴۵][۱۴۶][۱۴۷][۱۴۸][۱۴۹]

سقوط دولت مصدق درون سال ۱۹۵۳ مـیلادی، شروع دوره مطلق‌گرایـانـه سلطه شاه بود کـه سعی مـی‌نمود جامعه ایران را همسوی با غرب، و مخصوصاً آمریکا مدرنیزه کند؛ ولی رژیم، خواسته مردم را اشتباه فهمـید و با عرضه خود بـه عنوان دست‌نشانده آمریکا بـه غرور ملی لطمـه وارد کرد. درون نتیجه آن انقلاب رخ داد کـه در آن اشراف و طبقات غرب‌گرا کنار زده شدند و راهی به منظور رادیکالیسم مذهبی و سلطه بنیـادگرایی دینی باز شد.[۱۵۰]

مرگ

آرامگاه محمدرضا پهلوی درون مسجد الرفاعی قاهره. محمدرضا شاه وصیت کرده بود که تا در خاک ایران دفن شود.

محمدرضا پهلوی بعد از خروج از کشور درون ۲۶ دی ۱۳۵۷ بـه مصر رفت و در اسوان مورد استقبال رسمـی انور سادات، رئیس‌جمـهور مصر قرار گرفت.[۱۵۱] سپس از ۲ بهمن مدتی را درون مراکش مـهمان ملک حسن دوم پادشاه این کشور بود.[۱۵۲] با فشار دولت انقلابی ایران و ملاحظات سیـاسی دولت مراکش، او مجبور بـه ترک مراکش شد و در ۱۰ فروردین ۱۳۵۸ بـه باهاما رفت[۱۵۳] کـه برای مدت موقتی بـه او روادید گردشگری داده بود. تلاش‌های او به منظور گرفتن پناهندگی سیـاسی از انگلستان بی‌نتیجه ماند. با پایـان یـافتن روادید باهاما، او توانست درون ۲۰ خرداد بـه مکزیک برود.[۱۵۴] بیماری او درون مکزیک هر روز شدت مـی‌یـافت اما او بیماری واقعی خود را از پزشکان مکزیکی پنـهان مـی‌کرد. هرچند پزشک مخصوص او کـه از پاریس مـی‌آمد او را تحت شیمـی‌درمانی قرار مـی‌داد، پزشکان مکزیکی او را به منظور مالاریـا درمان مـی‌د.[۱۵۵]

با شدت یـافتن بیماری، بر خلاف مـیل دولتمردان آمریکا او توانست اجازه ورود بـه آمریکا بیـابد. او درون ۳۰ مـهر بـه آمریکا رفت[۱۵۶] و برای درمان پزشکی درون بیمارستان نیویورک بستری شد. او همچنین چند بار مجبور شد بـه صورت پنـهانی بـه مرکز سرطان مموریـال اسلون-کترینگ برود. محمدرضا پهلوی بعد از خروج از بیمارستان نخست درون ۱۱ آذر بـه مرکز پزشکی ویلفورد هال درون پایگاه نیروی هوایی لاکلند درون تگزاس،[۱۵۷] سپس درون ۲۴ آذر بـه پاناما[۱۵۸] و در ۳ فروردین ۱۳۵۹ (۲۳ مارس ۱۹۸۰) بـه مصر رفت[۱۵۹] و دستِ‌آخر انور سادات بـه او پناهندگی داد.[۱۶۰]

مدت کوتاهی بعد از ورود وی بـه مصر، پزشکان معالج طحال او را خارج د. سرطان او درون وضع پیشرفته‌ای بود و پایـان کار وی نزدیک بود. سرانجام درون ساعت ۹:۴۵ دقیقه روز ۵ مرداد ۱۳۵۹ خورشیدی، محمدرضا پهلوی درون ۶۱ سالگی درون قاهره درگذشت. سید طالب رفاعی، روحانی شیعه عراقی و از مؤسسان حزب الدعوه عراق بر او نماز گزارد.[۱۶۱] پیکر وی بعد از تشییع رسمـی دولت مصر، درون مسجد الرفاعی قاهره خاکسپاری شد و در آن مسجد بـه امانت گذاشته شد.[۱۶۲]

محمدرضا شاه درون وصیت‌نامـه خود خواسته بود که تا در خاک ایران[۱۶۳] و در کنار نظامـیانی کـه پس از انقلاب ۱۳۵۷ اعدام شدند، دفن شود.[۱۶۴]

موردهای مرتبط

اقدامات صنعتی-اقتصادی شاه

نوشتار اصلی: اقدامات محمدرضا پهلوی

محمدرضا شاه تمام وجهه و نظام پادشاهی خود را بر روی خارج ساختن ایران از رده کشورهای توسعه‌نیـافته و وارد شدن بـه رده کشورهای تازه صنعتی‌شده مانند کره جنوبی خرج نمود. او تلاش مـی‌کرد که تا ایران را به‌سوی «تمدن بزرگ» هدایت کند، اصطلاحی کـه در سال ۱۹۷۲ ابداع شد. توسعه اقتصادی یک استراتژی کلیدی درون جهت نیل بـه این مقصود بود.[۱۶۵] این رضاشاه بود کـه سیستم آموزشی و قضایی سکولار به‌وجود آورد، اولین قدم‌ها به‌سوی بهبود آزادی و بهبود حقوق زنان را برداشت، زیرساخت‌های یک کشور صنعتی را بنیـان نـهاد و سنگ‌بنای یک سیستم بهداشت عمومـی را گذاشت. محمدرضاشاه سیـاست‌های مدرن‌سازی پدرش را دنبال نمود و توسعه بخشید. این توسعه درون قالب موضوعاتی چون مبارزه علیـه بی‌سوادی، ارائه سرویس‌های بهداشتی و آموزشی به منظور نقاط روستایی، افزایش حقوق زنان، آزادسازی روستاییـان از قید نظام قدیمـی ارباب‌رعیتی و به‌وجود آوردن یک قشر متوسط متخصص از تکنوکرات‌ها و بروکرات‌ها (که بیشتر آن‌ها درون غرب تحصیل کرده بودند) بود. از دید توسعه اجتماعی شاه یک انقلابی بود اما هر چقدر کـه سیـاست‌های او انقلابی‌تر مـی‌شد، مخالفت علما و سایر گروه‌های ذی‌نفع بیشتر مـی‌شد. با این وجود اصلاحات سیـاسی شاه بسیـار عقب‌تر از اصلاحات اجتماعی ایران بود.[۱۶۶] شاه مردم‌سالاری را به منظور ایران تجویز نمـی‌کرد و آن را یک مانع درون برابر توسعه مـی‌دانست. او اعتقاد داشت کـه یک حکومت استبدادی مانند حکومت پدرش به منظور کشور مفیدتر است.[۱۶۷] شاه حداقل درون ۱۶ سال پایـان پادشاهی‌اش، تصمـیم‌گیرنده نـهایی به منظور تمام تصمـیمات کلیدی کشور بود.[۱۶۸]

بازدید رسمـی از پالایشگاه آبادان
سال درآمد نفتی
(مـیلیون دلار) درصد درآمد نفتی در
تامـین درآمدهای ارزی[۱۶۹]۳۳–۳۴ ۳۴٫۴ ۱۵ ۳۵–۳۶ ۱۸۱ ۴۳ ۳۷–۳۸ ۳۴۴ ۶۰ ۳۰–۴۰ ۳۵۹ ۶۰ ۴۱–۴۲ ۴۳۷٫۲ ۷۰ ۴۳–۴۴ ۵۵۵٫۴ ۷۶ ۴۵–۴۶ ۹۶۸٫۵ ۶۵ ۴۷–۴۸ ۹۵۸٫۵ ۵۳ ۴۹–۵۰ ۱۲۰۰ ۵۴ ۵۱–۵۲ ۲۵۰۰ ۵۸ ۵۲–۵۳ ۵۰۰۰ ۶۶ ۵۳–۵۴ ۱۸۰۰۰ ۷۲ ۵۴–۵۵ ۲۰۰۰۰ ۷۲

طی دوران حکومت محمدرضا، ایران بـه چهارمـین تولیدکننده نفت و دومـین صادرکننده بزرگ آن تبدیل شده بود. بر اساس موافقت نامـه ۱۹۵۴/۱۳۳۳ کنسرسیوم نفت، سهم ایران از درآمدها بـه ۵۰ درصد رسید، اما بخش اساسی این افزایش بر اثر جنگ ۱۳۵۲/۱۹۵۴ اعراب و اسرائیل و چهار برابر شدن قیمت بین‌المللی نفت بود کـه باعث شد کشورهای عضو سازمان نفت (اوپک) از این امتیـاز بهره‌مند شوند. بدین ترتیب درآمدهای نفتی ایران از مبلغ ۳۴ مـیلیون دلار درون سال‌های ۳۳–۳۴ شمسی بـه ۵ مـیلیـارد دلار درون سال‌های ۵۲–۵۳ و حتی ۲۰ مـیلیـارد دلار درون سال‌های ۵۴–۵۵ شمسی افزایش یـافت. نفت طی این ۲۳ سال، ۵۵ مـیلیـارد دلار نصیب ایران کرد. طی این سال‌ها، به‌طور متوسط بیش از ۶۰ درصد درآمد دولت و ۷۰ درصد از درآمد ارزی سالانـه این منبع تأمـین مـی‌شد.[۱۷۰]

الگوی توسعه مورد نظر رژیم (تئوری اقتصادی رشد قطره‌ای) به‌طور اجتناب ناپذیری شکاف بین گروه‌های دارا و ندار را وسیع‌تر کرد. استراتژی رژیم سرازیر ثروت نفتی بـه سوی نخبگان وابسته بـه دربار بود کـه بعدها کارخانـه‌ها، شرکت‌ها و واحدهای گشت و صنعتی متعددی را تأسیس د. ثروت بـه لحاظ نظری بـه صورت قطره‌ای بـه پایین جریـان مـی‌یـافت، اما درون عمل درون ایران همانند بسیـاری از کشورها، همچنان بـه بالا چسبیده بود و مسیرش بـه سوی رده‌های پائین‌تر نردبان اجتماعی روز بـه روز کمتر مـی‌شود. ثروت، همانند یخ درون آب گرم، درون فرایند دست بـه دست شدن، ذوب مـی‌شد و نتیجه آن نیز چندان تعجب‌آور نبود. درون دهه ۱۹۵۰/۱۳۳۰ ایران یکی از مشکل دارترین کشور جهان سوم بـه لحاظ توزیع نابرابر درآمدها بود. اما بنابر گزارش سازمان بین‌المللی کار درون دهه ۱۳۵۰/۱۹۷۰، بـه یکی از بدترین کشورهای جهان تبدیل شد. درون خصوص توزیع درآمد، شواهد قطعی درون دسترس نیست، اما بانک مرکزی ارزیـابی را دربارهٔ هزینـه خانوارهای شـهری درون سال‌های ۱۳۳۸–۳۹ و سال‌های ۱۳۵۲–۵۳ انجام داده است. مطابق این ارزیـابی درون سال‌های ۳۸–۳۹، ۳۵٫۳ درصد از مجموع هزینـه‌ها مربوط بـه ۱۰ درصد بالایی ثروتمندها و تنـها ۱٫۷ از هزینـه‌ها مربوط بـه ۱۰ درصد گروه‌های بسیـار فقیر بود. ارقام مربوط بـه سال‌های ۵۲–۵۳، وضعیت وخیم تری را نشان مـی‌دهد. بر مبنای این بررسی، ۳۷٫۹ درصد هزینـه‌ها مربوط بـه دهک بالایی جمعیت ثروتمند کشور هست در حالی کـه این رقم به منظور ۱۰ درصد پائین فقیر، ۱٫۳ درصد بوده‌است. بر اساس یکی از اسناد فاش شده سازمان برنامـه و بودجه سهم درآمدی ۲۰ درصد جمعیت ثروتمند شـهری درون سال ۱۳۵۲ و ۱۳۵۴ از ۵۷ درصد بـه ۶۳ درصد افزایش یـافته‌است. مطابق این سند شکاف بین مـیزان مصرف جمعیت شـهری و روستایی بـه شکل قابل توجهی وسیع تر شده بود. این نابرابری‌ها بـه ویژه درون تهران کاملاً محسوس بود. ثروتمندان شـهر درون کاخ‌های منطقه شمالی شـهر زندگی مـی‌د درون حالی کـه فقرا درون آلونک‌های حلبی آباد بدون هیچ گونـه امکانات عمومـی - بـه ویژه یک سیستم حمل و نقل مناسب - بـه سر مـی‌بردند. شایع بود کـه یکی از افراد خانواده سلطنتی درون خصوص ترافیک تهران گفته بود: «اگر مردم حوصله ترافیک ندارند، چرا هلیکوپتر نمـی‌خرند؟» بـه بیـان یکی از نشریـات پنتاگون، رونق درآمد نفت نابرابری و فساد را بـه یک نقطه جوش رسانده بود.[۱۷۱]

خانواده

محمدرضا پهلوی درون کنار فرزندانش درون کاخ سعدآباد

در مـیان اعضای خانواده، اشرف نزدیک‌ترین شخص بـه محمدرضا بود.[۱۷۲] همچنین محمدرضا که تا پایـان عمر رضاشاه، رابطه خود را با پدرش حفظ کرد. با این‌حال محمدرضا آنچنان تحت تأثیر هیبت پدرش بود کـه بارها و در کتاب‌های گوناگون خود بـه هیبت او اشاره کرده‌است.[۱۲] او مجموعاً چهار و شش برادر داشت کـه فقط با شمس، اشرف و علیرضا مادر مشترک (تاج‌الملوک) داشت.[۳] فرزندان او شـهناز (از فوزیـه)، رضا، فرحناز، علی‌رضا و لیلا (از فرح) بودند کـه در این مـیان رضا بـه ولیعهدی رسید.[۱۷۳] علی‌رضا و لیلا سال‌ها بعد از مرگ شاه د.[۱۷۴]

همسران

نوشتار‌های اصلی: فوزیـه و محمدرضا پهلوی، ثریـا اسفندیـاری و فرح پهلوی
ازدواج با فوزیـه
ازدواج با ثریـا
ازدواج با فرح

زمانی کـه محمدرضا بـه ۲۰ سالگی رسید، پدرش تصمـیم گرفت که تا وی ازدواج کند. ابتدا پرنسس اینگرید از سوئد (بعدها ملکه دانمارک) و سپس یک ایرانی از خاندان قاجار به منظور او درنظر گرفته شدند؛ ولی او درون سال ۱۳۱۸ خورشیدی، با فوزیـه فؤاد، ملک فاروق پادشاه مصر درون کاخ عابدین قاهره ازدواج کرد. گفته مـی‌شود کـه این ازدواج را مصطفی کمال آتاترک بـه رضاشاه پیشنـهاد کرده‌است. این ازدواج مغایر اصل ۳۷ قانون اساسی مشروطه بود کـه بر طبق آن، ملکه ایران حتما ایرانی‌الاصل باشد. بـه همـین دلیل، مجلس ایران قانونی را از تصویب گذراند کـه فوزیـه را «ایرانی‌الاصل» اعلام مـی‌کرد.[۱۷۵]

روشن هست که فوزیـه، انتخاب محمدرضا نبود. فوزیـه اگرچه زیبا بود، ولی سرد و دست‌نیـافتنی بود. درون آغاز، محمدرضا ناگزیر بـه پذیرفتن فوزیـه بـه عنوان همسرش بود، ولی بعد از تولد شان شـهناز و پس از تبعید رضاشاه و آغاز پادشاهی محمدرضا، این اجبار رفع شد. با این‌حال وقتی فوزیـه بـه تنـهایی بـه مصر رفت و محمدرضا را ترک کرد، او بیشترین تلاش ممکن را کرد که تا فوزیـه را بازگرداند. نامـه‌ها و سفرای زیـادی نزد او و برادرش ملک فاروق بـه مصر فرستاد؛ ولی این تلاش بی‌فایده بود و آنان ۳ سال بعد از هم جدا شدند.[۱۷۶]

پس از طلاق از فوزیـه، او پادشاهی مجرد بود. بـه گفته اشرف: «ها را به منظور او مـی‌آوردند، ولی او عاشق هیچ‌کدام از این ها نمـی‌شد. ها درون لحظه ملاقات فکر مـی‌د کـه او دوستشان دارد؛ ولی این خیـال خامـی بیش نبود.» این نوع رابطه سطحی با انی از این قبیل، بـه تدریج یکنواخت ول‌کننده شد.[۱۷۶]

محمدرضا ۷ سال بعد از آن‌که از فوزیـه جدا شد، با ثریـا اسفندیـاری بختیـاری ازدواج کرد. ثریـا زنی بود کـه محمدرضا واقعاً عاشقش بود. بـه گفته اشرف: «شاه عاشق ثریـا بود و اگر ثریـا مـی‌توانست به منظور او جانشینی بیـاورد، آنان هیچ‌گاه از هم جدا نمـی‌شدند».[۱۷۷] درون آن زمان جانشینی مسئله مـهمـی بود و محمدرضا ناچار از ثریـا جدا شد.[۱۷۸]

طبق ادعای اسکندر فیروز، شاه، بعد از جدایی از ثریـا، علاقه خود بـه ازدواج با شاهدخت ماریـا گابریلا ساوی اومبرتو دوم پادشاه ایتالیـا نشان داد کـه این پیشنـهاد با مخالفت پاپ ژان بیست‌وسوم و همچنین روحانیون ایران مواجه شد کـه پادشاه یک کشور مسلمان نمـی‌تواند با یک شاهزاده کاتولیک ازدواج کند.[۱۷۹]

سومـین همسر محمدرضا، فرح دیبا بود. او فرزند یک افسر ارتش بود. پدرش زمانی کـه فرح خیلی کوچک بود درگذشته بود. وی دانشجوی معماری درون پاریس بود. خانواده او وضع مالی رضایت‌بخشی نداشتند. شـهناز و شوهرش اردشیر زاهدیـانی بودند کـه او را به منظور ازدواج بـه شاه معرفی د. پاسخ شاه بـه زاهدی چنین بود: «مجبورم بـه خاطر کشورم ازدواج کنم. بعد چه بهتر کـه بای ازدواج کنم کـه و مادرم هم او را پسندیده‌اند.» این‌بار شاه همسری غیرفعال نمـی‌خواست و فرح هم چنین نبود.[۱۷۳]

محمدرضا پهلوی درون حال روشن سیگار همسرش ثریـا

شاه یک‌بار درون مصاحبه‌ای بـه اوریـانا فالاچی گفته بود[۱۸۰] کـه «در زندگی یک مرد، زن، بـه حساب نمـی‌آید، مگر آن‌که زیبا و جذاب بوده و خصوصیـات زنانـه خود را حفظ کرده باشد.»[یـادداشت ۷] اگرچه او بعدها درون مصاحبه دیگری بـه باربارا والترز گفت[۱۸۱] کـه دقیقاً همـین کلمات را بـه کار نبرده‌است.[یـادداشت ۸]

به هرحال، برخی از دوستان نزدیک وی مانند اسدالله علم، بـه درخواست او ملاقات‌هایی را با انی ترتیب مـی‌داده‌اند. ملاقات‌هایی کـه همـیشـه شامل روابط نبوده‌است.[۱۷۳]

دوستان

دوستان نزدیک دوران کودکی او را حسین فردوست (فرزند یک درجه‌دار جز) و مـهرپور تیمورتاش (فرزند وزیر دربار) تشکیل مـی‌دادند. از این مـیان، محمدرضا بـه فردوست علاقه زیـادی داشت. زمانی کـه در ۱۲ سالگی محمدرضا را به منظور ادامـه تحصیل بـه سوئیس فرستادند، بـه اصرار او فردوست نیز وی را همراهی کرد.[۱۸۲]

ارنست پرون نیز یکی دیگر از دوستان نزدیک محمدرضا بود کـه در سوئیس با ولیعهد آشنا شد و با او بـه ایران بازگشت.[۱۸۳] از حدود سال ۱۹۳۵ مـیلادی اولین اشارات بـه دوستی محمدرضا با ارنست پرون (پسر باغبان مدرسه له‌روزه) درون اسناد رسمـی وجود دارد. پرون آشکارا همجنس‌گرا و با اعتقادات شدید کاتولیک بود و یکی از بحث‌برانگیزترین شخصیت‌های اطراف محمدرضا بود کـه نقش مـهمـی درون زندگی وی داشت.[۱۸۴] محمدرضا بـه مدت نزدیک دو دهه تقریباً هر روز پرون را ملاقات مـی‌کرد. اما چند ماه بعد از سرنگونی مصدق درون سال ۱۹۵۳ و زمانی کـه دوستی با پرون باعث بـه وجود آمدن دردسرهای سیـاسی به منظور او شد، او بـه یکباره تمام تماس خود را با پرون قطع کرد.[۱۸۵] نقش پرون درون زندگی محمدرضا هیچگاه مشخص نبوده‌است. دشمنان محمد رضا پهلوی همـیشـه علاقه داشته‌اند که تا این رابطه یک نوع رابطه همراه با «تعهد» نشان بدهند و سایرین نیز سعی داشته‌اند انتخاب این دوست عجیب توسط محمدرضا را با استفاده از تئوری‌های روان‌شناسی توجیـه کنند.[۱۸۶]

حلقه دوستان نزدیک محمدرضا پهلوی درون دوران بزرگسالی نیز چندان بزرگ نبود. یحیی عدل جراح معروف و عبدالکریم ایـادی دو تن از دوستان نزدیک محمد رضا بودند. بخشی از دوستان او، از طریق حلقه اشرف بـه شاه نزدیک شدند و گروهی نیز بـه وسیله فرح بـه وی معرفی شدند. زمانی کـه فرح وارد دربار شد، گروه زیـادی از دوستان و اقوام خود را نیز، بـه دربار وارد کرد. بعضی از آنان پیش از ورود بـه دربار، از منتقدان حکومتش بودند.[۱۸۷]

روشنفکران

به نظر مـی‌رسد او درون سوئیس که تا حدی با نویسندگان انگلیسی و آمریکایی آشنا شده و حتی آثاری از ویلیـام شکسپیر را مطالعه نموده بود. او بعدها هیچ‌گاه علاقه‌ای بـه مطالعه آثار دانشورانـه از خود نشان نداد.[۱۸۸]عباس مـیلانی مـی‌نویسد کـه او درون فرانسه و به همراه ارنست پرون، اشعار و ادبیـات فرانسوی را مطالعه مـی‌کرده‌است و رابله و دشاتوبریـان را نویسندگان مورد علاقه خود معرفی کرده‌است. او درون دوره ولیعهدی بـه موسیقی سنتی ایرانی و غربی علاقه داشته و موتزارت و لیست، آهنگسازان مورد علاقه او بوده‌اند. این مطالعات درون شعر و ادبیـات درون سالهای حضور ارنست پرون درون دربار او نیز ادامـه داشته‌است.[۱۸۹]

پس از رسیدن بـه پادشاهی، از وزیر دربار خواست که تا علامـه محمد قزوینی را بـه قصر دعوت کند. درون اولین ملاقات شاه جوان از قزوینی و دوستانش خواست که تا جلسات خود را درون قصر او برگزار کنند که تا او فقط شنونده باشد و از آنان بیـاموزد. این جلسات هفتگی، سال‌ها ادامـه یـافت و محمدرضا پهلوی از طریق این جلسات با فلسفه، تاریخ، فرهنگ و ادبیـات فارسی و به‌خصوص شعر حافظ آشنا شد. درون طول دهه‌های چهل و پنجاه شمسی، افراد روشنفکر بیشتری درون اطراف او بودند. او با گسترش اندیشـه روشنفکرانـه درون اطراف خود موافقت کرد. او اعتقاد نداشت کـه روشنفکری خطری به منظور او و حکومت او باشد. او درون سال ۱۳۴۴ بـه تماشای نمایشِ پهلوان اکبر مـی‌مـیرد بهرام بیضایی نشست[۱۹۰] و در دههٔ پنجاه سلسله بحث‌های مـیان سید حسین نصر و احسان نراقی را از تلویزیون پی‌مـی‌گرفت. او بی آن‌که بداند واژه «غرب‌زدگی» را جلال آل‌احمد اشاعه داده و بدون آن‌که کتاب‌های او را خوانده باشد از این واژه استفاده مـی‌کرد.[۱۹۱]

شاه همواره روشن‌فکران را مسخره مـی‌کرد.[۱۸۸] شیوه استبداد روزافزون حکومت شاه بعد از انقلاب سفید، هر چه بیشتر روشنفکران و جبهه ملی را با او بیگانـه مـی‌کرد. آنان توجهی بـه توسعه اجتماعی و اقتصادی به‌دست آمده نداشتند و بازگشت بـه یک نظام لیبرال‌تر و مطابق قانون اساسی و تغییر موضع طرفدار غرب محمدرضا پهلوی را خواستار بودند. قدرت جبهه ملی و روشنفکران با حمایت دانشجویـان درون ایران و جمعیت قابل توجه دانشجویـان ایرانی درون خارج از ایران افزوده شد. دانشجویـان ایرانی ‌های انقلابی درون الجزایر، کوبا، چین و جاهای دیگر را مطالعه کرده بودند و آثار علی شریعتی را مشتاقانـه مطالعه مـی‌د. درون نوامبر سال ٬۱۹۷۸ کریم سنجابی، رهبر ملی، خمـینی را درون پاریس ملاقات کرد و شرایط خمـینی را پذیرفت. ائتلاف حاصل شده بین روشنفکران و دانشجویـان و علمای مبارز درون این زمان، سقوط شاه را اجتناب‌ناپذیر کرده‌بود.[۱۹۲]

رسانـه‌ها

پخش رسانـه
گزارش یونیورسال نیوزریل از مراسم جشن تولد ۴۰ سالگی شاه، ۱۹۵۹

پس از اینکه اولین‌بار مصدق از رادیو ایران به منظور تنظیم افکار عمومـی استفاده کرد،[۱۹۳] کنفرانس‌های مطبوعاتی محمدرضا پهلوی از اکتبر ۱۹۵۸ شروع شد.[۱۹۴] تلاش او، بیشتر معطوف بـه رسانـه‌های خارجی بود. از سقوط دولت مصدق که تا انقلاب ۱۳۵۷، ایران درون صدر اخبار نشریـات آمریکایی قرار داشت. اوج توجه این رسانـه‌ها بـه ایران، از زمان تحریم نفتی اعراب که تا ۱۳۵۶ بود.[۱۹۵] شاه درون برخورد با رسانـه‌ها متکبرانـه و در نقش یک معلم بـه نظر مـی‌رسید.[۱۹۶]

منش و ویژگی‌ها

بسیـاری از ویژگی‌های اخلاقی محمدرضا، نقطه مقابل پدرش بود. رضاشاه دارای طبعی خشن بود، ولی محمدرضا حتی درون اوج قدرت خجالتی بود. او بـه اندازه پدرش سخت‌گیر نبود. اگرچه مخالفتی هم با نظم و انضباط درون زندگی نداشت. او معمولاً لباس معمولی مـی‌پوشید؛ ولی هرگاه لباس نظامـی درون برمـی‌کرد، برخلاف پدرش آن را بـه انواع مدال‌ها مـی‌آراست. او بـه غیر از مواقعی کـه در تعطیلات یـا درون سفر بود، اغلب اوقات خود را درون دفترش مـی‌گذراند.[۱۹۷]

پرخور نبود، درون هر وعده کم غذا مـی‌خورد و مـیان وعده‌ها چیزی نمـی‌خورد. چیز بسیـاری درون بشقاب غذایش باقی نمـی‌ماند. بـه ندرت نوشیدنی الکلی مـی‌نوشید. بـه کله‌پاچه (که بیش‌تر درون خانـه مادرش مـی‌خورد) علاقه داشت، اما این غذا با معده‌اش سازگاری نداشت. جوجه و ماهی کباب شده را مـی‌پسندید.[۱۷۶]

اعتقاد بـه تئوری توطئه

نوشتار‌های اصلی: نظریـه‌های توطئه درون ایران و نظریـه توطئه حکومت پهلوی
آخرین خاطرات شاه، پاسخ بـه تاریخ، مانند اثری کابوس‌گونـه و طولانی مملو از چهره‌های درون سایـه هست که به منظور خنجر زدن بـه بیرون آمده‌اند.[۱۹۸]

محمدرضا شاه نیز مانند پدرش، هم بـه سیـاست انگلیس سخت ظنین بود و هم از آن وحشت داشت.[۱۹۹] او متقاعد شده‌بود کـه بریتانیـا از طریق حزب توده، روحانیون عالی رتبه از جمله خمـینی و رژیم بعث عراق، علیـه او فعالیت مـی‌نماید. بـه همـین نسبت وی اعتقاد داشت کـه روس‌ها درون جریـان ناآرامـی‌های دانشجویی ایران دست دارند و شرکت نفتی، سازمان‌های چریکی مسلمان و مارکسیست را درون برابر رژیم وی تحریک مـی‌کند. او همچنین مظنون بود کـه یک نیروی پنـهان، ایـالات متحده آمریکا را تحت کنترل دارد، کندی و هر دیگری کـه در برابر آن قرار گرفت را بـه قتل مـی‌رساند.[۲۰۰]

بر اساس دیدگاه وی، بریتانیـا بـه دلیل علاقه‌مندی بـه «سرک کشیدن درون هر کاری» درون ایجاد حزب توده دست داشت. تلاش به منظور ترور او درون سال ۱۳۲۸ توطئه‌ای بود کـه مشترکاً توسط حزب توده، روحانیون «محافظه‌کار افراطی» و انگلیسی‌ها کـه باغبان سفارت‌شان دوست‌ تروریست بود، و «دوست دارند نخود هر آشی بشوند»، بـه اجرا درآمد. مصدق نیز با وجود «ژست مردمـی» خود، یک عامل انگلیسی بود و به این دلیل با پست نخست‌وزیری درون زمان جنگ جهانی دوم موافقت کرده‌بود کـه تأیید ارباب خود را گرفته بود.[۱۹۸]

از نظر شاه، هدف اصلی انگلیسی‌ها از حمله بـه ایران درون سال ۱۳۲۰، رهایی از شر پدرش مـی‌داند، چون به‌واسطه لغو امتیـاز نفتی، خشم آنان برانگیخته شده بود.[۲۰۱] بـه باور شاه، انگلیسی‌ها همراه با شرکت‌های نفتی و «روحانیون مرتجع»، عملاً انقلاب اسلامـی را بـه تلافی دفاع او از اوپک و آرمان فلسطینی‌ها طراحی کرده بودند. هم فلسطینی‌ها و هم اسرائیلی‌ها از شنیدن چنین سخنانی شگفت زده مـی‌شدند. شاه بـه هنگام مرگ مدعی شد کـه سیـا بـه همراه ام‌آی‌ انقلاب ۱۳۵۷ را طراحی د. او لفاظانـه مـی‌پرسد: «چهی پول تظاهراتی را داده کـه شرکت کنندگانش زلف سیـاه و بلوند داشته‌اند؟ این هیبت بـه ندرت درون ایران دیده مـی‌شود.»[۲۰۲] وی مدعی مـی‌شود کـه سرنگونی او توسط «ترکیب عجیبی» از نـه تنـها روحانیون، حزب توده و شرکای نفتی، بلکه توسط رسانـه‌های غربی و نیز کابینـه‌های کارتر و تاچر صورت گرفت.[۲۰۰]

به گفته مـیلانی، شاه درون شرایط بحرانی، ریشـه مشکلات را نـه درون عوامل داخلی، بلکه درون توطئه‌های خارجی سراغ مـی‌کرد. بـه همـین خاطر راه حلش به منظور بحران هم بیشتر معطوف بـه این توطئه‌ها بود و کمتر بـه ریشـه یـابی یـا برطرف علت‌های داخلی بحران توجه داشت.[۲۰۳] شاه همـه نیروهای مخالف خود را بازیچه دست نیروهای خارجی مـی‌دانست. مـی‌پنداشت کـه این گروه‌ها، اهرم فشار بر او درون مذاکرات مـهم نفتی هستند. هنگامـی کـه موج تظاهرات گسترش پیدا کرد، شاه بـه برخی از رهبران تیم مذاکره‌کننده ایران دستور داد با نمایندگان شرکت‌های نفتی وارد مذاکره شوند و خواسته هایشان را برآورده کنند. جدای از این، شاه درون ماه‌های قبل از انقلاب بارها بر آن شد که تا از خواسته‌های آمریکا و انگلیس آگاه شود. شاه احمد قریشی و همایون صنعتی‌زاده (که بـه تصورش از معتمدان آمریکا و انگلیس بودند) را بـه دربار فراخواند و از هر دو پرسشی واحد داشت: «این آمریکایی‌ها از ما چه مـی‌خواهند؟»[۲۰۴] شاه گاهی مخالفانش را، مشتی «مارکسیست، تروریست، دیوانـه و جانی» مـی‌خواند؛ ولی وقتی بالاخره درون اکتبر ۱۹۷۸ (مـهر ۱۳۵۷) با هلیکوپتری فراز تهران گشتی زد و ابعاد تظاهرات را بـه چشم خود دید، یکباره نـه تنـها دلزده کـه سخت نگران شد. تردیدی نداشت کـه تنـها بـه تمـهید خارجی‌ها چنین تظاهرات گسترده و انسجام‌یـافته، سازمان یـافته بود. همان شب با سفیران آمریکا و انگلیس دیدار کرد. مـی‌گفت کشورهای متبوع دو سفیر مسئول وضعیت ایران هستند. بـه زبانی تلخ و پر طعنـه از دو سفیر پرسید: «مگر من با شما چه کرده‌ام؟». مـی‌گفت خیـانت غربی‌ها بـه او و ایران همانند خیـانتی کـه در کنفرانس یـالتا (که منجر بـه واگذاری اروپای شرقی بـه شوروی شد) است.[۲۰۵] درون سال ۱۹۷۸ (۱۳۵۷) شاه و بسیـاری از مقامات عالیرتبه رژیم پهلوی، ارزیـابی غلوآمـیزی از قدرت آمریکا و انگلیس داشتند. گمان داشتند کـه این دو کشور مـی‌توانند همـه اتفاقات درون ایران و اکثر جهان را نـه تنـها کنترل، کـه تنظیم کنند. اگر درون یکی از رسانـه‌های غرب، بـه ویژه بی‌بی‌سی، گزارشی درون نقد شاه پخش مـی‌شد، همـین یک گزارش کافی بود کـه شاه و مخالفانش متقاعد شوند کـه غرب به منظور ایران نقشـه‌ای نو کشیده و شاه دیگر ضربه پذیر شده‌است. کار نگرانی از نقش بی‌بی‌سی درون تقویت و ترویج مخالفت با رژیم بـه جایی رسید کـه برخی از سران نیروی هوایی بـه شاه توصیـه د کـه شبی با استفاده از جنگنده‌های نیروی هوایی، دکل مخابراتی بی‌بی‌سی را ویران کنند.[۲۰۶]

ورزش و سرگرمـی

محمدرضا، کاپیتان تیم فوتبال مدرسه توپ را درون دست دارد.[۹](فردوست نفر نخست سمت چپ)

در دوران تحصیل و در مـیان دروس، محمدرضا بـه ورزش علاقه زیـادی داشت. کشتی و سوارکاری ورزش‌های مورد علاقه وی بود. بعدها بـه فوتبال، چوگان و دوچرخه‌سواری نیز علاقه‌مند شد.[۱۷۲] سوابق مدرسه له روزه، محمدرضا را یک ورزشکار عالی درون فوتبال و شنا معرفی مـی‌کند.[۱۰]

او از جوانی تنیس بازی مـی‌کرد و این ورزش را که تا زمانی کـه مشکل بینایی پیدا کرد، ادامـه داد. هم‌چنین اسکی را درون نوجوانی درون سوئیس آموخت. درون بازگشت بـه ایران، چوب‌های اسکی را بر دوشش مـی‌گذاشت و برای اسکی بـه تپه الهیـه درون شمال تهران مـی‌رفت. بعدها او اسکی را درون کوه‌های البرز و پیست‌های شمشک و دیزین درون نزدیک تهران و همچنین کوه‌های آلپ درون نزدیک ویلای خود درون سن موریس سوئیس ادامـه داد. او هم‌چنین یک سوارکار ماهر بود. درون رانندگی و خلبانی، بـه سرعت علاقه داشت.[۲۰۷]

از سال‌های آغازین پادشاهی، او برنامـه ناهار مردانـه جمعه‌ها را برقرار کرد. دوستانی مانند محمد خاتمـی بـه این مـیهمانی‌ها دعوت مـی‌شدند و به بازی‌های ورزشی مانند والیبال مـی‌پرداختند. با گذر زمان، پوکر جای ورزش را گرفت. اگرچه گفته مـی‌شود کـه این بازی‌ها بر سر پول بود، اما مبلغ قمار و شرط‌بندی، ناچیز بوده‌است. بعد از مدتی، بـه دلیل پخش شایعه‌هایی، شرط‌بندی متوقف شد و مبلغ قمار درون ورق‌بازی نیز بـه پول جزئی کاهش یـافت.[۲۰۸]

باورهای دینی

محمدرضا پهلوی هنگام انجام فرایض حج
شاه درون حال نمازخواندن

او خود را همانند پدرش یک «مؤمن واقعی» مـی‌دانست.[۲۰۹] بـه گفته افخمـی با آن‌که خانواده محمدرضا چندان مذهبی نبودند، ولی محمدرضا درون کودکی تحت تأثیر جامعه مذهبی ایران و افسانـه‌های مذهبی‌ای کـه اقوام، خدمتکاران و دایـه‌هایش به منظور او مـی‌گفتند، بـه تدریج با حماسه‌های ایرانی-اسلامـی آشنا شد. بـه گفته اشرف، بعضی از این داستان‌ها هیچ‌گاه از ذهن محمدرضا پاک نشدند.[۲۱۰] مادر محمدرضا برخلاف رضاشاه بسیـار مذهبی بود. محمدرضا کـه بیشتر دوران کودکی‌اش را درون کنار مادرش بود، تحت تأثیر عقاید مادرش گرایش‌هایی مذهبی یـافت.[۲۱۱][کدام صفحه؟] او درون سن نوجوانی و زمانی کـه در سوئیس بود، نمازهای یومـیه را بـه جا مـی‌آورد.[۲۱۲] ولی آبراهامـیان مـی‌گوید کـه رضاشاه هم مذهبی بود. یکی از دلایل خود را اسامـی شیعی فرزندان رضاشاه (مثل محمدرضا، غلامرضا، علیرضا، احمدرضا، عبدالرضا و حمـیدرضا) مـی‌داند.[۲۱۳]

ریشـه گرایش مذهبی او همچنین بـه بنیـه جسمـی ضعیف او درون خردسالی بازمـی‌گردد. او یک‌بار درون کودکی بـه بیماری سخت تیفوئید مبتلا شد. زمانی کـه پزشک گفته بود: «تنـها کار دیگری کـه از دست ما برمـی‌آید دعا است» او درون یک رؤیـا، علی بن ابی‌طالب را دید کـه برای او داروی شفابخشی آورد. سال‌ها بعد، محمدرضا باور داشت کـه ارتباطی مـیان آن مکاشفه و بهبودی‌اش وجود داشته‌است. او از دو مکاشفه مشابه دیگر نیز درون زندگی خود یـاد کرده‌است. او زمانی را بـه یـاد مـی‌آورد کـه زمانی کـه سوار بر اسب بـه امامزاده داوود سفر مـی‌کرد، سقوط کرد. او درون رؤیـا دید کـه ابوالفضل العباس او را از سقوط نجات داد. پدرش این رؤیـا را هیچ‌گاه باور نکرد. او مکاشفه دیگری را این‌بار دربارهٔ ملاقات با امام زمان درون کتاب خود تعریف کرده‌است.[۲۱۴]

در مصاحبه‌ای کـه اندکی قبل از مرگ وی درون قاهره انجام شد، محمدرضا عنوان کرد کـه اعتقادات مذهبی، بخش قلبی و روحانی هر جامعه‌است و بدون آن جامعه بـه انحطاط کشیده خواهد شد. او درون این مصاحبه ادیـان واقعی را بهترین تضمـین سلامت اخلاقی و استحکام روحانی جامعه دانست.[۲۱۵]

سیـاست درون برابر اسلام و روحانیـان

او روش رضاشاه را درون قلع و قمع روحانیت شیعه درون پیش نگرفت و به آنان (همچون سید حسین طباطبایی بروجردی) احترام مـی‌گذاشت. اما بعد از مرگ بروجردی و مرجعیت روح‌الله خمـینی فاصله‌اش با روحانیت شیعه زیـاد شد. مخالفت خمـینی با اصول انقلاب سفید درون سال ۱۳۴۲ سرآغاز این فاصله بود کـه به قیـام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ منجر شد.[۲۱۶]

محمدرضا پهلوی چند سال بعد از رسیدن بـه سلطنت چنین ادعا کرد کـه «عقاید اسلامـی راه نجات بشریت است». او روحانیت را متحد خود درون برابر نفوذ کمونیسم مـی‌دانست و به توسعه مساجد درون کشور کمک کرد به‌طوری‌که که تا سال ۱۹۶۰ مـیلادی تعداد مساجد بـه ۵۵٬۰۰۰ (و حتی بنابر آمارهای دیگر بـه ۷۵ هزار) و تعداد حوزه‌ها از ۱۵۴ بـه ۲۱۴ عدد رسید. این افزایش درون نیمـه دوم پادشاهی او حتی بیشتر بود. او روحانیـان را قلباً طرفدار سلطنت مـی‌دانست و بارها بیـان کرده بود کـه روحانیـان تنـها سنگر قابل اطمـینان درون برابر «سکولار» شدن و «کمونیستی» شدن ایران هستند.[۲۱۷] با شروع سیـاست‌های محمدرضا به منظور مدرن‌سازی ایران، او بـه درستی دریـافته بود کـه علما مـهمترین مانع درون سر راه برنامـه‌های توسعه او به منظور پیشرفت کشور ایران هستند؛ ولی او قدرت علما را به منظور به درآوردن توده‌ها علیـه حاکمـی کـه برچسب «دشمن اسلام» بـه او خورده بود، دست کم گرفته‌بود.[۲۱۸]

دارایی و سرمایـه

نوشتار(های) وابسته: فساد مالی درون دوران پهلوی

طبق یک ارزیـابی داخلی سفارت انگلیس درون ۷ اوت ۱۹۵۸، دست شاه، خانواده و دوستان او تنـها از شاخه‌های اندکی از فعالیت‌های اقتصادی کوتاه مانده بود. این گزارش بـه علاقه مستقیم و شخصی محمدرضا بـه فعالیت‌های بانکی، نشر، تجارت درون سطح خرد و کلان، حمل و نقل، صنعت ساخت، صنایع جدید، هتل‌ها، فعالیت‌های کشاورزی و حتی مسکن‌سازی اشاره مـی‌کند. طبق این گزارش صددرصد سهام بانک عمران، چهل و نـه درصد سهام یک کمپانی جدید به منظور کارهای آبیـاری و قایق‌سازی و تعمـیرات درون دریـای خزر متعلق بـه شاه بود. این گزارش تخمـین مـی‌زند کـه شاه صاحب ۱۳ هتل و ۴ هتل دیگر درون حال ساخت هست و گفته مـی‌شود کـه شاه سهام‌دار یک کارخانـه کود شیمـیایی، یک کارخانـه سیمان یک سیلوی غله و یک کارخانـه چغندر قند است.[۲۱۹] بنابر یک گزارش مشترک سفارت آمریکا و انگلیس، شاه درون این زمان درون تجارت فعال مـی‌باشد و کمپانی واردات «ماه» را صاحب مـی‌باشد کـه در ابتدا بـه کار واردات از انگلیس مـی‌پرداخت و در حال حاضر درون طرح‌های برق‌رسانی مـی‌پردازد. همـین کمپانی درون ساخت یک پل بر روی رود کارون و طرح‌های اکتشافی اورانیوم فعال مـی‌باشد. این گزارش از دخیل بودن شاه درون طرح‌های تولید دارو و کنترل او بر سازمان ملی کشتیرانی حکایت مـی‌کند. تمام ثروت شاه درون این زمان ۱۵۷ مـیلیون دلار برآورد شده بود. این رقم پول نقدی کـه شاه درون خارج از ایران صاحب بود را شامل نمـی‌شد. چند سال بعد مـهدی سمـیعی، مشاور مورد اعتماد شاه، از یک بانکدار آمریکایی شنیده بود کـه شاه بیش از ۱۲۰ مـیلیون دلار درون حساب‌های مختلفش دارد. هنگامـی کـه شایعات مخرب درون مورد فساد خاندان سلطنتی افزایش یـافت، درون تاریخ ۴ اکتبر ۱۹۶۱ شاه بنیـاد غیرانتفاعی پهلوی را تأسیس نمود و تمام شرکت‌های خود از جمله بانک عمران را وقف این سازمان نمود. بـه علاوه حدود دو هزار روستا را کـه از پدرش بـه ارث بود با قیمتی نازل یـا بـه رایگان بـه روستاییـان شاغل درون آن بخشید.[۲۲۰]

ثروتی کـه شاه از خود باقی گذاشت شبکه پیچیده‌ای از شرکت‌ها، بنیـادها، حساب‌های بانکی، زمـین‌هایی درون کوستا دل سول اسپانیـا[یـادداشت ۹] و هم‌چنین شالهای بـه نام «ویلای سوورتا» به منظور اسکی درون شـهر سنت موریتز درون کشور سوئیس بود.[۲۲۱]

قرار بود کـه طبق خواسته شاه، ثروتش بـه نسبت زیر تقسیم شود: ۲۰٪ بـه فرح دیبا، ۲۰٪ بـه پسر بزرگش رضا، ۱۵٪ بـه فرحناز، ۱۵٪ بـه لیلا، ۲۰٪ بـه علیرضا پسر دیگر شاه، ۸٪ بـه شـهناز و ۲٪ بـه نوه‌اش مـهناز زاهدی. ارزش ثروت تقسیم شده شاه از ۳۰ مـیلیـارد دلار بر طبق برآورد جمـهوری اسلامـی ایران که تا ۱۲۰ مـیلیون دلار بر طبق گفته بعضی وابستگان بـه خانوده پهلوی متغیر است. عباس مـیلانی رقمـی نزدیک بـه ۱ مـیلیـارد دلار را نزدیک‌تر بـه واقعیت مـی‌داند.[۲۲۲] دومـین منبع ثروت شاه درآمد نفت بود. بـه گفته یک اقتصاددان معتبر غربی، درون چند سال آخر سلطنت مقدار بسیـار زیـادی پول -احتمالاً بـه اندازه ۲ مـیلیـارد دلار- مستقیماً از درآمدهای نفتی بـه حساب‌های مخفی خارج از کشور خاندان سلطنتی واریز شد. منابع غربی ثروت خانواده پهلوی درون ایران و خارج را بین ۵ که تا ۲۰ مـیلیـارد دلار برآورد مـی‌د.[۲۲۳]

کتاب‌شناسی

  • مأموریت به منظور وطنم
  • انقلاب سفید
  • به سوی تمدن بزرگ: عباس مـیلانی بـه نقل از امـیرعباس هویدا مـی‌نویسد کـه شاه این کتاب را، بـه کمک شجاع الدین شفا نوشته است.[۲۲۴]
  • پاسخ بـه تاریخ

جستارهای وابسته

  • فهرست شاهان ایران
  • تاریخ معاصر ایران
  • دودمان پهلوی

یـادداشت‌ها

  • صورت قسم‌نامـه قانون اساسی مشروطه
  • École Nouvelle de la Suisse Romande
  • Institut Le Rosey
  • Saint-Cyr
  • Royalties
  • Lymphocytic blood disease
  • Women are important in a man's life only if they're beautiful and charming and keep their femininity
  • Not with the same words, no
  • Costa Del Sol
  • پانویس

  • Afkhami, 289&679.
  • Afkhami, 9–10.
  • ↑ ۳٫۰۳٫۱ Ghani, 194.
  • Afkhami, 24–29.
  • Afkhami, 27–42.
  • Afkhami, 29–31.
  • Afkhami, 33–30.
  • Paul Klebnikov.
  • ↑ ۹٫۰۹٫۱ Afkhami, 31.
  • ↑ ۱۰٫۰۱۰٫۱ Milani, The Shah, 61.
  • Afkhami, 34–38.
  • ↑ ۱۲٫۰۱۲٫۱ Afkhami, 38–39.
  • Bruce Bueno, 425.
  • Afkhami, 67.
  • ندا حبیب‌الله.
  • Mohammad Gholi Majd, Great Britain & Reza Shah, 381–382.
  • Milani, The Shah, ؟ -؟.
  • Afkhami, 77–76.
  • Robert Service, 443.
  • Paul Mayle, 56.
  • Fereydoun Hoveyda, 16–17.
  • Mohammad Gholi Majd, Resistance to the Shah, 3.
  • ↑ ۲۳٫۰۲۳٫۱ Richard Cottam, 86.
  • Mohammad Gholi Majd, Resistance to the Shah, 4.
  • Farhang Rajaee, 39.
  • Mohammad Gholi Majd, Resistance to the Shah, 4.
  • Ervand Abrahamian, 249.
  • Ḥamīd Rizā Ṣadr, 48.
  • Mostafa Elm, 77.
  • Ervand Abrahamian, 249.
  • Daniel Pipes, 79.
  • Peter Avery, 252.
  • Ervand Abrahamian, 250.
  • Farhang Rajaee, 39.
  • Ervand Abrahamian, 250.
  • Farhang Rajaee, 39.
  • Ervand Abrahamian, 250.
  • Richard Cottam, 87.
  • Mostafa Elm, 53.
  • Ann Gillespie, 188.
  • Mostafa Elm, 38.
  • Peter Avery, 252.
  • Mostafa Elm, 51.
  • Mostafa Elm, 77.
  • Mostafa Elm, 56–55.
  • Mostafa Elm, 81–82.
  • Mostafa Elm, 85.
  • F Kazemi.
  • Keddie, Modern Iran, 129.
  • Annabelle Sreberny, 57.
  • Milani, Eminent Persians, 242.
  • Milani, Eminent Persians, 244.
  • James Bamberg, 43.
  • Keddie, Modern Iran, 135.
  • Keddie, Modern Iran, 135.
  • Roger Savory.
  • Roger Savory.
  • Roger Savory.
  • Edward S. Herman.
  • Saikal, Irnian Foreign Policy, 3.
  • Roger Savory.
  • Jonathan White, 281.
  • Milani, The Shah, 11-1 to 11-4.
  • Milani, The Shah, 15-1 to 11-15.
  • Ann Gillespie, 191–190.
  • Europa Publications Limited, 366.
  • Milani, The Shah, 13-16.
  • Milani, The Shah, 13-45.
  • Milani, The Shah, 13-45.
  • Saeed Rahnema and Sohrab Behdad, 26.
  • Roger Savory, 448.
  • Saeed Rahnema and Sohrab Behdad, 26.
  • Saeed Rahnema and Sohrab Behdad, 24–25.
  • Roger Savory, 448.
  • Roger Savory, 448.
  • Amirarjomand, 86.
  • Saeed Rahnema and Sohrab Behdad, 24–25.
  • Mohammad Jalal Abbasi, 21.
  • William Dorman, 113.
  • William Dorman, 118.
  • Heather Lehr Wagner, 42.
  • Saeed Rahnema and Sohrab Behdad, 35–36.
  • Douglas Little, 224.
  • Abbas Milani.
  • Ali Rahnema, 134.
  • Ann Gillespie, 194.
  • Gawdat Bahgat, 124.
  • James Bamberg, 173.
  • Ann Gillespie, 194–193.
  • Roger Savory, 450.
  • Abbas Milani, Chapter 16-P45.
  • Abbas Milani, Chapter 16-P46.
  • Abbas Milani, Chapter 16-P46 to 47.
  • Annabelle Sreberny, 68.
  • Europa Lance Latham, 350.
  • Roger Savory, 448.
  • Richard W. Cottam, 143.
  • Ann Gillespie, 191.
  • Hilton L. Root, 243.
  • Kenneth Janda, 861.
  • Touraj Daryaee, 361.
  • Mostafa Elm, 51.
  • Milani, The Shah, 408.
  • Saikal, Irnian Foreign Policy, 426.
  • Spencer Tucker, 568.
  • Mostafa Elm, 51.
  • Saikal, Irnian Foreign Policy, 426.
  • Abrahamian, The Coup, 217.
  • Saikal, The rise and fall of the shah, 94–96.
  • Saikal, Irnian Foreign Policy, 204–208.
  • Farhang Mehr, 53–54.
  • Ann Gillespie, 47.
  • Ruud van Dijk, 57.
  • Jasim Abdulghani, 152–158.
  • Saikal, Irnian Foreign Policy, 204–208.
  • Ann Gillespie, 191.
  • Faisal bin Salman Al-Saud, 57–60.
  • Saikal, The rise and fall of the shah, 204–208.
  • Roger Savory.
  • Roger Savory.
  • Roger Savory.
  • Amirarjomand, 189–192.
  • Martin S. Kramer, 15.
  • Milani, The Shah, 385.
  • Milani, The Shah, 388.
  • Martin S. Kramer, 15–16.
  • Milani, The Shah, 377.
  • Milani, The Shah, 382.
  • Martin S. Kramer, 71–74.
  • Milani, The Shah, 370.
  • Martin S. Kramer, 71–74.
  • Milani, The Shah, 377.
  • Milani, The Shah, 383.
  • Roger Savory.
  • Martin S. Kramer, 71–74.
  • Milani, The Shah, 377.
  • Milani, The Shah, 20-1 to 20-26.
  • Martin S. Kramer, 71–74.
  • Amirarjomand.
  • Amirarjomand, 189–192.
  • Milani, The Shah, 405–434.
  • Roger Savory, 451.
  • Milani, The Persian sphinx, 292-293.
  • Schweikart, Seven events that made America America.
  • Klüsener, The Iranian Revolution of 1978/1979, 12.
  • Neubauer, Cultural History After Foucault, 64.
  • Ende and Steinbach, Islam in the World Today, 264.
  • Lorentz, The A to Z of Iran, 63.
  • Esposito, Islam and politics, 212.
  • The Persian Presence in the Islamic World (Levi Della Vida Symposia), p. 104 By Ehsan Yarshater
  • Shawcross, 72.
  • Shawcross, 89.
  • Shawcross, 138.
  • Shawcross, 229.
  • Milani, The Shah, 408–434.
  • Shawcross, 252.
  • Shawcross, 291.
  • Shawcross, 308.
  • Shawcross, 388.
  • Milani, The Shah, 408–434.
  • "طالب الرفاعی: من شاه را دفن کردم". تاریخ ایرانی. July 27, 2014. Retrieved April 28, 2015.
  • Milani, The Shah, 408–434.
  • شاه ایران مـی‌خواست «برای تحصیل فرزندانش» بـه لندن برود، بی‌بی‌سی فارسی
  • پیـام فرح پهلوی بـه مناسبت سی و هفتمـین سالگرد درگذشت محمدرضا شاه، بی‌بی‌سی فارسی
  • Roger Savory, 449.
  • Roger Savory, 451.
  • Mostafa Elm, 51.
  • Milani, The Shah, 408.
  • آبراهامـیان، 227.
  • آبراهامـیان، 226.
  • آبراهامـیان، 253-252.
  • ↑ ۱۷۲٫۰۱۷۲٫۱ Afkhami, 28.
  • ↑ ۱۷۳٫۰۱۷۳٫۱۱۷۳٫۲ Afkhami, 47.
  • Azadeh Moaveni, Time.
  • Afkhami, 40–41.
  • ↑ ۱۷۶٫۰۱۷۶٫۱۱۷۶٫۲ Afkhami, 43.
  • Afkhami, 44.
  • Milani and ۲۰۱۱, The Shah.
  • خاطرات اسکندر فیروز
  • Oriana Fallaci, 270.
  • Barbara Walters.
  • Afkhami, 27–28.
  • Afkhami, 113.
  • Milani, The Shah, 49–50.
  • Milani, The Shah, 223–224.
  • Milani, The Shah, 50.
  • Afkhami, 50–52.
  • ↑ ۱۸۸٫۰۱۸۸٫۱ Afkhami, 54.
  • Milani, The Shah, 49–50 و 91.
  • کتابخانـه پهلوی، «گاهنامـه پنجاه سال شاهنشاهی پهلوی»، ۱۵۳۴.
  • Afkhami, 56–55.
  • Roger Savory, 451.
  • Annabelle Sreberny, 57.
  • Milani, The Shah, 13-23.
  • William Dorman, 131.
  • Roger Savory.
  • Afkhami, 42–27.
  • ↑ ۱۹۸٫۰۱۹۸٫۱ Abrahamian، 127.
  • اشرف، 20.
  • ↑ ۲۰۰٫۰۲۰۰٫۱ Abrahamian، 128.
  • آبراهامـیان، کودتا، 303-304.
  • آبراهامـیان، کودتا، 304.
  • مـیلانی، 481.
  • مـیلانی، 481-482.
  • مـیلانی، 489-488.
  • مـیلانی، 489.
  • Afkhami, 48–47.
  • Afkhami, 48.
  • Rahnema, 23.
  • Afkhami, 25.
  • Afkhami, ؟.
  • Afkhami, 33.
  • آبراهامـیان، 159-160.
  • Afkhami, 26–25.
  • Afkhami, 26.
  • باقر عاقلی, 943–947.
  • Milani, 7-49 to 53.
  • Roger Savory, 451.
  • Milani, The Shah, 13-26 to 13-33.
  • Milani, The Shah, 13-26 to 13-33.
  • OIL: Power to the Producers, Time Magazine
  • Milani, The Shah, 431–432.
  • Abrahamian, 437.
  • Milani، 313.
  • منابع

    انگلیسی
    • Abbasi, Mohammad Jalal and Peter McDonald. Meimanat Hosseini-Chavoshi. The fertility transition in Iran: revolution and reproduction. UK: Springer Science, 2009. ISBN ‎978–90–481–3197–6. 
    • Abdulghani, Jasim M. Iraq & Iran: the years of crisis. Sydney: Croom Helm Ltd, 1984. ISBN ‎ISBN 0-7099-0550-5. 
    • Abrahamian, Ervand. Iran between two revolutions. US: Cambridge University Press, 2000. 567. ISBN ‎0–691–10134–5. 
    • Abrahamian, Ervand. The Coup. US: The New Press, 2013. 278. ISBN ‎978-1-59558-826-5. 
    • Abrahamian, Ervand. “The Paranoid Style in Iranian Politics”. In Khomeinism. Berkeley: California University Press, 1993. 111–131. ISBN ‎0520085035. Retrieved 4/11/2014. 
    • Afkhami, Gholam reza. The life and times of the Shah. London, England: University of California Press, 2009. ISBN ‎978–0–250–25328–5. 
    • Amir Arjomand, Said. The turban for the crown: the Islamic revolution in Iran. NewYork: Oxford University Press, 1989. ISBN ‎0195042581, 9780195042580. 
    • Ann Gillespie، Carol. Bahrain. US: Chelsea House Publishers، ۲۰۰۲. ۱۱۰. شابک ‎۰–۷۹۱۰–۶۷۷۹–۳. 
    • Ashraf, Ahmad. “CONSPIRACY THEORIES”. In Encyclopædia Iranica. vol. VI. 1993. 138–147. Retrieved ۴/۲۳/۲۰۱۴. 
    • Avery, Peter and William Bayne Fisher. Gavin Hambly, Charles Melville. The Cambridge History of Iran. vol. 7. UK: Cambridg University, 1991. ISBN ‎0–521–20095–4. 
    • Bahgat, Gawdat. American oil diplomacy in the Persian Gulf and the Caspian Sea. Florida: The University Press of Florida, 2003. 213. ISBN ‎ISBN 0-8130-2639-3. 
    • Bamberg, James. British Petroleum and global oil, 1950-1975: the challenge of nationalism. UK: Cambridg University Press, 2000. 639. ISBN ‎0–521–25951–7. 
    • Bin Salman Al-Saud, Faisal. Iran, Saudi Arabia and the Gulf: power politics in transition 1968-1971. New York: I.B.Tauris & Co, 2003. ISBN ‎1–86064–881–9. 
    • Bueno, Bruce. The logic of political survival. US: Massachusetts Institute of Technology, 2003. 539. ISBN ‎0–262–52440–6. 
    • Cottam, Richard W. Iran and the United States: a cold war case study. US: University of Pittsburgh Press, 1988. ISBN ‎0–8229–3588–0. 
    • Daryaee, Touraj. The Oxford Handbook of Iranian History. US: The Axford University Press, 2012. 414. ISBN ‎978–0–973215–9. 
    • Dorman, William A and Mansour Farhang. The U.S. Press and Iran: Foreign Policy and the Journalism of Deference. US: University of California Press, 1987. 277. ISBN ‎0–520–06472–7. 
    • Elm, Mostafa. Oil, Power, and Principle: Iran's Oil Nationalization and Its Aftermath. New York: Cyracuse University Press, 1992. 421. ISBN ‎0–8156–2551–0. 
    • Ende, Werner and Udo Steinbach. Islam in the World Today: A Handbook of Politics, Religion, Culture, and Society. Cornell University Press, 2010. ISBN ‎9780801464898. 
    • Esposito, John. Islam and politics. Syracuse, N.Y: Syracuse University Press, 1998. ISBN ‎9780815627746. 
    • Fallaci, Oriana. Interviews with History and Conversations with Power. New York: Liveright Publishing, 1976. 376. 
    • Ghani, Cyrus. Iran and the rise of Reza Shah: from Qajar collapse to Pahlavi rule. US: Saint Martin's Press, 2000. 435. ISBN ‎0–86064–629–8. 
    • Herman, Edward. “More Nuggets From A Nut House”. US: Institute for Social and Cultural Communications, November 17, 2007. Retrieved 8 بهمن 1390. 
    • Hoveyda, Fereydoun. The Shah and the Ayatollah: Iranian mythology and Islamic Revolution. US: Praeger, 2003. 126. ISBN ‎0–275–97858–3. 
    • Janda, Kenneth. “Political Parties: A Cross-National Survey”. vol. 2. New York: The Free Press, 1980. Retrieved 7 بهمن 1390. 
    • Jones, Howard. Crucible of power: a history of U.S. foreign relations since 1897. Oxford: Scholarly Resources Inc, 2001. 557. ISBN ‎0–8420–2918–4. 
    • Kazemi، F. «ANGLO-PERSIAN OIL COMPANY (ŠERKAT-E NAFT-E ENGELĪS O IRAN), a British company formed to extract and market oil in the oil fields of southwestern Iran». Encyclopædia Iranica. بازبینی‌شده درون ۶ بهمن ۱۳۹۰. 
    • Keddie, Nikki R.. Modern Iran: Roots and Results of Revolution. New Haven & London: Yale University Press, 2006. 408. ISBN ‎978–0–300–12105–6. 
    • Klebnikov, Paul. “Where you learn to be a billionaire”. Forbes, 07.05.1999. Retrieved 2 بهمن 1390. 
    • Klüsener, Edgar. The Iranian Revolution of 1978/1979 and how Western newspapers reported it. München: GRIN Verlag, 2007. ISBN ‎9783638667029. 
    • Kramer, Martin S. Middle Eastern lives: the practice of biography and self-narrative. US: Syracuse University Press, 1991. 175. ISBN ‎0–815602548–0. 
    • Latham, Lance. Standard C date/time library: programming the world's calendars and clocks. US: R&D Books, 1998. 563. ISBN ‎0–85930–496–0. 
    • Lehr Wagner، Heather. The Iranian Revolution. New York: Infobase Publishing، ۲۰۱۰. ۱۱۲. 
    • Little, Douglas. American orientalism: the United States and the Middle East since 1945. US: The University of North Carolina Press, 2008. 441. ISBN ‎978–0–8078–5898–1. 
    • Lorentz, John. The A to Z of Iran. Lanham, Md: Scarecrow Press, Inc, 2010. ISBN ‎9781461731917. 
    • Majd, Mohammad gholi. Great Britain & Reza Shah: the plunder of Iran, 1921-1941. US: The University Press of Florida, 2001. 437. ISBN ‎0–8130–2111–1. 
    • Majd, Mohammad gholi. Resistance to the Shah: landowners and the ulama in Iran. US: The University Press of Florida, 2000. 421. ISBN ‎0–8130–1731–9. 
    • Mayle, Paul. Eureka summit: agreement in principle and the Big Three at Tehran, 1943. US: Associated University Presses - University of Delaware Press, 1987. 225. ISBN ‎ISBN 0-87413-295-9. 
    • Mehr، Farhang. A Colonial Legacy: The Dispute over the Islands of Abu Musa, and the Greater and Lesser Tumbs. Maryland: University Press of America، ۱۹۹۷. ۲۵۹. شابک ‎۰–۷۶۱۸–۰۸۷۶–۰. 
    • Milani، Abbas. The Persian Sphinx: Amir Abbas Hoveyda and the Riddle of the Iranian. London: I.B.Tauris، ۲۰۰۰. شابک ‎۱۸۵۰۴۳۳۲۸۳. 
    • Milani, Abbas. Eminent Persians: the men and women who made modern Iran, 1941-1979. vol. 2. New York: Cyracuse University Press, 2008. 1221. ISBN ‎978–0–8156–0907–0. 
    • Milani, Abbas. The Shah. New York: Palgrave Macmillan, 2011. ISBN ‎978–1–4039–7193–7. 
    • Milani, Abbas. The Persian sphinx: Amir Abbas Hoveyda and the riddle of the Iranian Revolution: a biography. London New York: I.B. Tauris, 2000. ISBN ‎9781850433286. 
    • Moaveni, Azadeh. “Iran Reacts to Suicide of the Shah's Son”. US: Time World, Jan. 05, 2011. Retrieved 3 بهمن 1390. 
    • Neubauer, John. Cultural History After Foucault. Transaction Publishers, 1999. ISBN ‎9780202365305. 
    • Pipes, Daniel. The Hidden Hand: Middle East Fears of Conspiracy. New York: St. Martins, 1998. 405. ISBN ‎0–312–17688–0. 
    • Rahnema, Ali. An Islamic utopian: a political biography of Ali Shari'ati. New York: I.B.Tauris & Co, 2000. 419. ISBN ‎1–86064–552–6. 
    • Rahnema, Saeed and Sohrab Behdad. Iran after the revolution: crisis of an Islamic state. London: I.B.Tauris&Co, 1996. 293. ISBN ‎1–86064–128–8. 
    • Rajaee, Farhang. Islamism and modernism: the changing discourse in Iran. US: University of Texas Press, 2007. 272. ISBN ‎978–0–292–71678–0. 
    • Root, Hilton. Alliance curse: how America lost the Third World. US: The Brooking Institution, 2008. 286. ISBN ‎978–0–8157–7556–0. 
    • Sadr, Hamid Reza. Iranian cinema: a political history. New York: I.B.Tauris & Co, 2006. 311. ISBN ‎978–1–84511–146–5. 
    • Saikal, Amin. The rise and fall of the shah. Princeton, New Jersey: Princeton University Press, 2009. 279. ISBN ‎978–0–691–14040–7. 
    • Saikal, Amin. “Iranian Foreign Policy, 1921 —۱۹۷۹”. PETER AVERY, GAVIN HAMBLY, GAVIN HAMBLY. In :FROM NADIR SHAH TO THE ISLAMIC REPUBLIC - THE CAMBRIDGE HISTORY OF IRAN. vol. 7. CAMBRIDGE UNIVERSITY PRESS, 2008. ISBN ‎978–0–521–20095–0. 
    • Savory, Roger M.. “MUHAMMAD RIDA (RIZA) SHAH PAHLAWI,”. In Encyclopaedia of Islam. vol. 7. Leiden: E. J. Brill, 1993. 446–451. ISBN ‎90 04 09419 9. 
    • Schweikart, Larry. Seven events that made America America and proved that the founding fathers were right all along. New York: Sentinel, 2010. ISBN ‎9781101433027. 
    • Service, Robert. Stalin: a biography. UK: Macmillan, 2004. 723. ISBN ‎0–674–01697–1. 
    • Shawcross, William. The Shah's Last Ride. US: Touchstone, 1988. 432. ISBN ‎0-671-68745-X. 
    • Sreberny, Annabelle and Ali Mohammadi. Small media, big revolution: communication, culture, and the Iranian revolution. US: University of Minnesota, 1994. 225. ISBN ‎0–8166–2216–7. 
    • The Middle East and North Africa, 50. cilt. London: Europa Publications Limited, 2004. 1339. ISBN ‎1–85743–184–7. 
    • Tucker, Spencer and Robert Priscilla Mary. The Encyclopedia of Middle East Wars: The United States in the Persian Gulf, Afghanistan and Iraq Conflicts. vol. 1. California: ABC-CLIO ,LLC, 2010. ISBN ‎978–1–85109–947–4. 
    • van Dijk, Ruud. Encyclopedia of the Cold War. US: Taylor & Francis Group, 2008. ISBN ‎978–0–415–97515–5. 
    • White, Jonathan R. Terrorism and Homeland Security. US: Wadsworth Cengage Learning, 2012. 655. ISBN ‎978–0–495–91336–8. 
    • Rahnema, Ali. Superstition as Ideology in Iranian Politics: From Majlesi to Ahmadinejad. vol. 35. Cambridge Middle East Studies. Cambridge University Press, 2011. ISBN ‎9781139495622. 
    فارسی
    • کتابخانـه پهلوی. گاهنامـه پنجاه سال شاهنشاهی پهلوی: فهرست روزبروز وقایع سیـاسی، نظامـی، اقتصادی و اجتماعی ایران از ۳ اسفند ۱۲۹۹ که تا ۳۰ اسفند ۱۳۵۵. چاپ دوّم. پاریس: انتشارات سهیل، ۱۳۶۵. 
    • آبراهامـیان، یرواند. کودتا. ترجمـهٔ محمدابراهیم فتاحی. تهران: نشر نی، ۱۳۹۳. شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۱۸۵-۳۴۲-۸. 
    • آبراهامـیان، یرواند. تاریخ ایران مدرن. ترجمـهٔ محمدابراهیم فتاحی. چاپ دوم. نشر نی، ۱۳۸۹. شابک ‎ISBN ۹۷۸-۹۶۴-۱۸۵-۱۲۶-۴. 
    • اشرف، احمد. «توهم توطئه». گفتگو (تهران) تابستان، ش. ۸ (۱۳۷۴): ۷ که تا ۴۶. بازبینی‌شده درون ۴ ژوئن ۲۰۱۴. 
    • حبیب‌الله، ندا. «دیوید دراموند، نامزد سلطنت ایران». پرتال جامع علوم انسانی، اسفند ۱۳۸۸. بازبینی‌شده درون ۴ بهمن ۱۳۹۰. 
    • عاقلی، باقر. نخست وزیران ایران از مشیرالدوله که تا بختیـار. تهران: جاویدان، ۱۳۷۰. 
    • مـیلانی، عباس. نگاهی بـه شاه. تورنتو: پرشین سیرکل، ۱۳۹۲. 
    • عظیمـی، فخرالدین. بحران دموکراسی درون ایران. تهران: نشر البرز ۱۳۷۲
    • سفری، محمدعلی. قلم و سیـاست. تهران: نشر نامک، ۱۳۷۱

    پیوند بـه بیرون

    در پروژه‌های مـی‌توانید درون مورد محمدرضا پهلوی اطلاعات بیشتری بیـابید.

    درون مـیان گفتاوردها از ویکی‌گفتاورد
    درون مـیان متون از ویکی‌نبشته
    درون مـیان تصویرها و رسانـه‌ها از ویکی‌انبار
    • صفحهٔ ویژهٔ بی‌بی‌سی فارسی بـه مناسبت سی‌امـین سال درگذشت محمدرضا پهلوی، بی‌بی‌سی فارسی
    • عکس‌های دیده نشده خانواده پهلوی درون آرشیو خبرگزاری آلمان سری نخست
    • عکس‌های دیده نشده خانواده پهلوی درون آرشیو خبرگزاری آلمان سری دوم
    • عکس‌های دیده نشده خانواده پهلوی درون آرشیو خبرگزاری آلمان سری سوم
    محمدرضا شاه پهلوی
    ایل پالانی
    شاخه‌ای از لک‌ها
    زادهٔ: ۴ آبان ۱۲۹۸ درگذشتهٔ: ۵ مرداد ۱۳۵۹ عنوان سلطنتی بلا تصدی
    آخرین تصدی توسط:
    محمدحسن مـیرزای قاجار ولیعهد سلطنت مشروطه ایران
    ۱۳۰۵ – ۱۳۲۰ بلا تصدی
    تصدی بعدی توسط:
    رضا پهلوی شاه ایران پیشین:
    رضاشاه شاهنشاه ایران
    ۱۳۲۰ – ۱۳۵۷ انحلال سلطنت مناصب سیـاسی پیشین:
    رضاشاه رئیس کشور ایران
    به عنوان شاه ایران

    ۱۳۲۰ – ۱۳۵۷ بلا تصدی
    تصدی بعدی توسط:
    سید روح‌الله خمـینی
    به عنوان رهبر ایران مناصب نظامـی پیشین:
    رضاشاه فرمانده کل نیروهای مسلح ایران
    ۱۳۲۰ – ۱۳۳۱
    ۱۳۳۲ – ۱۳۵۷ پسین:
    محمد مصدق پیشین:
    محمد مصدق بلا تصدی
    تصدی بعدی توسط:
    سید روح‌الله خمـینی مدعی تاج و تخت پیشین:
    رضاشاه شاهنشاه پهلوی
    ۱۳۲۰ – ۱۳۵۷ انحلال سلطنت از دست عنوان — عنوان ادعا شده —
    شاهنشاه ایران
    خط جانشینی پادشاهی ایران
    ۱۳۵۷ – ۱۳۵۹ پسین:
    رضا پهلوی
    • ن
    • ب
    • و
    پادشاهان ایران از صفویـه که تا پهلوی
    صفویـه (۸۸۰ - ۱۱۰۱)
    • شاه اسماعیل یکم
    • شاه تهماسب یکم
    • شاه اسماعیل دوم
    • شاه محمد خدابنده
    • شاه عباس بزرگ
    • شاه صفی
    • شاه عباس دوم
    • شاه سلیمان
    • شاه سلطان حسین
    هوتکیـان (۱۱۰۱ - ۱۱۰۸)
    • محمود افغان
    • اشرف افغان
    افشاریـه (۱۱۱۴ - ۱۱۲۹)
    • نادرشاه
    • عادل‌شاه
    • ابراهیم‌شاه
    • شاهرخ‌مـیرزا
    زندیـه (۱۱۲۹ - ۱۱۷۳)
    • کریم‌خان زند
    • ابوالفتح‌خان زند
    • محمدعلی‌خان زند
    • ابوالفتح‌خان زند (بار دوم)
    • صادق‌خان زند
    • علیمرادخان زند
    • جعفرخان زند
    • صیدمرادخان زند
    • لطفعلی‌خان زند
    قاجاریـه (۱۱۷۳ - ۱۳۰۴)
    • آقامحمدخان
    • فتحعلی‌شاه قاجار
    • محمدشاه
    • ناصرالدین‌شاه قاجار
    • مظفرالدین‌شاه
    • محمدعلی‌شاه
    • احمدشاه قاجار
    پهلوی (۱۳۰۴ - ۱۳۵۷)
    • رضاشاه
    • محمدرضاشاه
    • ن
    • ب
    • و
    همسران و فرزندان رضاشاه
    همسران
    • فرزندان
    مریم سوادکوهی
    • همدم‌السلطنـه پهلوی
    زهرا سوادکوهی
    • صدیقه پهلوی
    تاج‌الملوک
    • شمس
    • اشرف
    • محمدرضا
    • علی‌رضا
    توران امـیرسلیمانی
    • غلام‌رضا
    عصمت دولتشاهی
    • عبدالرضا
    • احمدرضا
    • محمودرضا
    • فاطمـه
    • حمـیدرضا
    • ن
    • ب
    • و
    محمدرضا پهلوی
    زندگی‌نامـه
    کودکی • نوجوانی • جوانی • ازدواج با فوزیـه
    خانواده
    پدر و مادر: رضاشاه • تاج‌الملوک
    همسران: فوزیـه بنت فواد • ثریـا اسفندیـاری • فرح دیبا
    فرزندان: شـهناز • فرحناز • رضا • علیرضا • لیلا
    کتاب‎ها
    انقلاب سفید • بـه سوی تمدن بزرگ • ماموریت به منظور وطنم • پاسخ بـه تاریخ
    کاخ‌ها
    گلستان • مرمر • نیـاوران • سعدآباد
    • ن
    • ب
    • و
    شخصیت‌های برجسته جنگ سرد
    اتحاد شوروی
    • ژوزف استالین * ویـاچسلاو مولوتف * گئورگی مالنکوف * آندری گرومـیکو * نیکیتا خروشچف * آناستاس مـیکویـان * Anatoly Dobrynin * لئونید برژنف * آلکسی کاسیگین * یوری آندروپوف * کنستانتین چرنینکو * مـیخائیل گورباچف * Vladimir Ivashko * نیکولای ریژکوف * ادوارد شواردنادزه * گنادی یـانایف * بوریس یلتسین
    ایـالات متحده آمریکا
    • هری ترومن * جرج مارشال * دین آچسون * جوزف مک‌کارتی * دوایت آیزنـهاور * جان فاستر دالس * فرانسیس گری پاورز * جان اف. کندی * رابرت اف. کندی * هنری کابوت لاج، جونیور * رابرت مک‌نامارا * لیندون بی. جانسون * ریچارد نیکسون * هنری کیسینجر * جرالد فورد * جیمـی کارتر * رونالد ریگان * جرج پی. شولتس * کاسپار واینبرگر * جرج هربرت واکر بوش
    چین/تایوان
    • چیـانگ کای‌شک * مائو تسه‌تونگ * لین بیـائو * چو ان‌لای * هوآ گوئوفنگ * دنگ ژیـائوپینگ * Chiang Ching-kuo * هو یـائوبانگ * جائو تسیـانگ
    ژاپن
    • هیروهیتو * یوشیدا شیگه‌رو * ایچیرو هاتویـاما * نوبوسوکه کیشی * هایـاتو ایکدا * ایساکو ساتو * تاکئو فوکودا * یـاسوهیرو ناکاسونـه
    آلمان
    ویلهلم پیک * والتر اولبریخت * کنراد آدناور * اتو گروتول * والتر هالشتاین * ویلی برانت * هلموت اشمـیت * هلموت کوهل * اریش هونکر
    بریتانیـا
    • وینستون چرچیل * کلمنت اتلی * ارنست بوین * آنتونی ایدن * هارولد مک‌مـیلان * آلک داگلاس-هیوم * کیم فیلبی * هارولد ویلسون * ادوارد هیس * جیمز کالاهان * مارگارت تاچر
    ایتالیـا
    • آلچیده د گاسپری * پالمـیرو تولیـاتی * جولیو آندریوتی * آلدو مورو * Enrico Berlinguer * ساندرو پرتینی * فرانچسکویگا * بتینو کراشی
    فرانسه
    • شارل دو گل * Alain Poher * ژرژ پمپیدو * والری ژیسکار دستن * فرانسوا مـیتران
    اروپای شمالی
    • اورهو ککونن (فنلاند) * داگ هامرشولد * اولاف پالمـه (سوئد)
    اسپانیـا
    • فرانسیسکو فرانکو * لوئیس کاررو بلانکو * خوآن کارلوس اول اسپانیـا * آدولفو سوارس * فیلیپه گونزالس
    پرتغال
    • آنتونیو ده الیویرا سالازار * مارسلو کائتانو * آلوارو کونـهال * Salgueiro Maia * Otelo Saraiva de Carvalho * آنتونیو دی اسپینولا * واسکو گونزالوس * آنتونیو رامالو ایـانس * ماریو سوارز * فرانسیسکو دی سا کارنیرو * آنیبال کاواکو سیلوا
    لهستان
    • بولسواف بیروت * ولادیسلاو گومولکا * ادوارد گیئرک * وویچخ یـاروزلسکی * ژان پل دوم * لخ والسا
    کانادا
    • ویلیـام لیون مکنزی کینگ * لوئیز سنت لارنت * جان دیفن‌بیکر * لستر بولز پیرسون * پیر ترودو * جو کلارک * جان ترنر * برایـان مالرونی
    فیلیپین
    • بنینو آکینو * کرازون آکینو * Juan Ponce Enrile * Gregorio Honasan * Nur Misuari * Jose Maria Sison * دادو ماکاپاگال * فردیناند مارکوس * ایملدا مارکوس * فیدل راموس
    آفریقا
    آگوستینیو نتو * ژوزه ادوآردو دوس سانتوس * جوناس ساویمبی (آنگولا) * دنیس ساسو نگسو (کنگو) * پاتریس لومومبا * موبوتو سسه سوکو (کنگو/زئیر) * جمال عبدالناصر * انور سادات * حسنی مبارک (مصر) * هایله سلاسی * منگیستو هایله ماریـام (اتیوپی) * قوام نکرومـه (غنا) * فلیـهوفویت-بوینی (ساحل عاج) * معمر قذافی (لیبی) * یـان اسمـیت * Joshua Nkomo * رابرت موگابه (رودزیـا/زیمبابوه) * محمد زیـادباره (سومالی) * B. J. Vorster * پی دبلیو بوتا * هندریک فروورد * اف. دبلیو. کلرک * نلسون ماندلا (آفریقای جنوبی) * جعفر نمـیری (سودان) * ژولیوس نایرره (تانزانیـا) * مـیلتون اوبوته * عیدی امـین (اوگاندا) احمد بن بلا * هواری بومدین * شاذلی بن جدید (الجزایر)
    بلوک شرق
    • انور خوجه (آلبانی) * تودور ژیوکوف (بلغارستان) * الکساندر دوبچک * کلمنت گوتوالد (چکسلواکی) * ماتیـاش راکوشی * امره ناگی * یـانوش کادار (مجارستان) * گئورگی گئورگیو-دژ * نیکلای چائوشسکو (رومانی) * یوسیپ بروز تیتو (یوگسلاوی)
    آمریکای لاتین
    • خوآن پرون * اوا پرون * ایزابل پرون * چه گوارا * خورخه رافائل ویدلا * لئوپولدو گالتیری (آرژانتین) * گتولیو وارگاس * Luís Carlos Prestes * Leonel Brizola * ژواو گولارت * Humberto de Alencar Castelo Branco * ایتامار فرانکو (برزیل) * سالوادور آلنده * آگوستو پینوشـه (شیلی) * مـیسائل پاستارنا بوررو * آلفونسو لوپز مـیکلسن * جولیو سزار توربی ایـالا * بیلساری بتانکور * ویرجیلو بارکو ورگاس * سزارریـا (کلمبیـا) * فولخنثیو باتیستا ثالدیوار * فیدل کاسترو * رائول کاسترو (کوبا) * José María Velasco Ibarra * Carlos Julio Arosemena Monroy * Guillermo Rodríguez * Jaime Roldós Aguilera * Osvaldo Hurtado * León Febres Cordero* Rodrigo Borja Cevallos * Sixto Durán Ballén (اکوادور) * Anastasio Somoza García * Luis Somoza Debayle * آناستاسیو سوموسا * José Napoleón Duarte * دانیل اورتگا (نیکاراگوا) * Marcos Pérez Jiménez * Rómulo Betancourt (ونزوئلا) * عمر توریخوس * مانوئل نوریگا (Panama) * خاکوبو آربنز * Carlos Castillo Armas * Efraín Ríos Montt (گواتمالا)
    خاورمـیانـه
    • محمدرضا شاه پهلوی * محمد مصدق * احمد قوام * سید روح‌الله خمـینی (ایران) * عبدالکریم قاسم * عبدالسلام عارف * احمد حسن البکر * صدام حسین (عراق) * گلدا مئیر * مناخم بگین * یـاسر عرفات (اسرائیل/فلسطین) * مـیشل عفلق * خالد بکداش * Salah Jadid * حافظ اسد (سوریـه) * فیصل بن عبدالعزیز (عربستان سعودی)
    جنوب و شرق آسیـا
    • نورمحمد ترکی * حفیظ‌الله امـین * ببرک کارمل * محمد نجیب‌الله * احمد شاه مسعود (افغانستان) * شیخ مجیب‌الرحمن (بنگلادش) * U Nu * نی وین * او تانت (برمـه) * نوردوم سیـهانوک * لون نول * پل پوت * هون سن (کامبوج) * جواهر لعل نـهرو * ایندیرا گاندی * راجیو گاندی (هند) * احمد سوکارنو * محمد سوهارتو * محمد حتا * Dipa Nusantara Aidit * آدم مالک (اندونزی) * کیم ایل-سونگ * ایسونگمن ری * پارک چونگ هی (کره) * ایوب‌ خان * ذوالفقار علی بوتو * محمد ضیـاءالحق (پاکستان) * هو شی مـین * له یوئن * نگو دین دیم * Nguyen Van Thieu (Vietnam)
    استرالیـا و اقیـانوس آرام
    • رابرت منزیس * هارولد هولت * گاف ویتلم * باب هاوک (استرالیـا) * Keith Holyoake * دیوید لینگ (نیوزیلند)
    رده:جنگ سرد
    • ن
    • ب
    • و
    انتخابات‌ها و همـه‌پرسی‌های ایران
    جمـهوری اسلامـی ایران
    ۱۳۵۸ (خبرگان قانون اساسی)
    ریـاست‌جمـهوری
    ۱۳۵۸ • مرداد ۱۳۶۰ • مـهر ۱۳۶۰ • ۱۳۶۴ • ۱۳۶۸ • ۱۳۷۲ • ۱۳۷۶ • ۱۳۸۰ • ۱۳۸۴ • ۱۳۸۸ • ۱۳۹۲  • ۱۳۹۶
    مجلس شورای اسلامـی
    ۱۳۵۹–۱۳۵۸ • ۱۳۶۳ • ۱۳۶۷ • ۱۳۷۱ • ۱۳۷۵–۱۳۷۴ • ۱۳۷۹–۱۳۷۸ • ۱۳۸۳–۱۳۸۲ • ۱۳۸۷–۱۳۸۶ • ۱۳۹۱–۱۳۹۰ • ۱۳۹۵–۱۳۹۴
    مجلس خبرگان رهبری
    ۱۳۶۱ • ۱۳۶۹ • ۱۳۷۷ • ۱۳۸۵ • ۱۳۹۴
    شوراهای اسلامـی شـهر و روستا
    ۱۳۷۷ • ۱۳۸۱ • ۱۳۸۵ • ۱۳۹۲ • ۱۳۹۶
    همـه‌پرسی
    فروردین ۱۳۵۸ (جمـهوری اسلامـی) • آذر ۱۳۵۸ (قانون اساسی) • ۱۳۶۸ (بازنگری قانون اساسی)
    شاهنشاهی مشروطه ایران
    مجلس شورای ملی
    ۱۲۸۵ • ۱۲۸۸ • ۱۲۹۳ • ۱۳۰۰ • ۱۳۰۲ • ۱۳۰۵ • ۱۳۰۷ • ۱۳۰۹ • ۱۳۱۱ • ۱۳۱۴ • ۱۳۱۶ • ۱۳۱۸ • ۱۳۲۰ • ۱۳۲۲ • ۱۳۲۶ • ۱۳۲۸ • ۱۳۳۱ • ۱۳۳۲ • ۱۳۳۵ • تابستان ۱۳۳۹ • زمستان ۱۳۳۹ • ۱۳۴۲ • ۱۳۴۶ • ۱۳۵۰ • ۱۳۵۴
    مجلس سنا
    ۱۳۲۸ • ۱۳۳۲ • ۱۳۳۹ • ۱۳۴۲ • ۱۳۴۶ • ۱۳۵۰ • ۱۳۵۴
    مجلس مؤسسان
    ۱۳۰۴ • ۱۳۲۸ • ۱۳۴۶
    همـه‌پرسی
    ۱۳۳۲ (انحلال مجلس درون دولت مصدق) • ۱۳۴۱ (انقلاب سفید)
    • ن
    • ب
    • و
    نخست‌وزیران ایران (فهرست)
    قاجاریـان
    (۱۲۸۵-۱۳۰۴)
    • سلطان‌علی وزیر افخم (کفیل)
    • علی‌اصغر اتابک
    • احمد مشیرالسلطنـه
    • ابوالقاسم ناصرالملک
    • حسینقلی نظام‌السلطنـه
    • احمد مشیرالسلطنـه
    • کامران مـیرزا
    • جواد سعدالدوله
    • محمدولی تنکابنی
    • حسن مستوفی‌الممالک
    • محمدولی تنکابنی
    • نجفقلی صمصام‌السلطنـه
    • محمدعلی علاءالسلطنـه
    • حسن مستوفی‌الممالک
    • حسن مشیرالدوله
    • عبدالمجید عین‌الدوله
    • حسن مستوفی‌الممالک
    • عبدالحسین فرمانفرما
    • محمدولی تنکابنی
    • حسن وثوق‌الدوله
    • محمدعلی علاءالسلطنـه
    • عبدالمجید عین‌الدوله
    • حسن مستوفی‌الممالک
    • نجفقلی صمصام‌السلطنـه
    • حسن وثوق‌الدوله
    • حسن مشیرالدوله
    • فتح‌الله اکبر
    • سید ضیـاءالدین طباطبایی
    • احمد قوام‌السلطنـه
    • حسن مشیرالدوله
    • احمد قوام‌السلطنـه
    • حسن مستوفی‌الممالک
    • حسن مشیرالدوله
    • رضا خان سردارسپه
    پهلوی
    (۱۳۰۴-۱۳۵۷)
    رضاشاه
  • محمدعلی فروغی (کفیل)
  • حسن مستوفی
  • مـهدی‌قلی هدایت
  • محمدعلی فروغی
  • محمود جم
  • احمد متین‌دفتری
  • علی منصور
  • محمدرضا شاه
    • محمدعلی فروغی
    • علی سهیلی
    • احمد قوام
    • علی سهیلی
    • محمد ساعد
    • مرتضی‌قلی بیـات
    • ابراهیم حکیمـی
    • محسن صدر
    • ابراهیم حکیمـی
    • احمد قوام
    • رضا حکمت
    • ابراهیم حکیمـی
    • عبدالحسین هژیر
    • محمد ساعد
    • علی منصور
    • حاج‌علی رزم‌آرا
    • خلیل فهیمـی (کفیل)
    • حسین علاء
    • محمد مصدق
    • احمد قوام
    • محمد مصدق
    • فضل‌الله زاهدی
    • حسین علاء
    • منوچهر اقبال
    • جعفر شریف‌امامـی
    • علی امـینی
    • اسدالله علم
    • حسنعلی منصور
    • امـیرعباس هویدا
    • جمشید آموزگار
    • جعفر شریف‌امامـی
    • غلامرضا ازهاری
    • شاپور بختیـار
    جمـهوری اسلامـی ایران
    (۱۳۵۷-۱۳۶۸)
    • مـهدی بازرگان
    • محمدعلی رجایی
    • محمدجواد باهنر
    • محمدرضا مـهدوی کنی (کفیل)
    • مـیرحسین
    • پست حذف شد (از ۱۳۶۸)

    • ن
    • ب
    • و
    فدائیـان اسلام
    اعضای اولیـه
    سید مجتبی نواب صفوی (مؤسس)  • سید علی‌محمد امامـی  • سید حسین امامـی  • محمدصادق امانی  • محمد بخارایی  • رضا صفار هرندی  • مرتضی نیک‌نژاد  • سید عبدالحسین واحدی  • محمدمـهدی عبد خدایی
    اه ترور
    احمدروی  • عبدالحسین هژیر  • حاج‌علی رزم‌آرا  • حسین فاطمـی  • حسین علاء  • حسنعلی منصور
    ترورها
    احمدروی  • حسین فاطمـی  • عبدالحسین هژیر  • حاج‌علی رزم‌آرا  •
    بیـانیـه‌ و کتاب
    خون و انتقام  • راهنمای حقایق  • نبرد ملت  •
    رده: تروریسم درون ایران
    • ن
    • ب
    • و
    تروریسم درون ایران (از قاجار تاکنون)
    قاجار
    • آقامحمدخان قاجار
    • ناصرالدین‌شاه
    • مـیرزا علی‌اصغر اتابک
    • شجاع نظام مرندی
    • ابراهیم خویی
    • ملا محمد خمامـی
    • مـیرزاده عشقی
    • محمد کیوان قزوینی
    • ناموفق: محمدعلی‌شاه
    پهلوی
    ساواک
    • تیمور بختیـار
    • سید علی اندرزگو
    • ناموفق: صادق قطب‌زاده
    فدائیـان اسلام
    • ترور احمدروی
    • عبدالحسین هژیر
    • حاج‌علی رزم‌آرا
    • حسنعلی منصور
    • ناموفق:
      • حسین فاطمـی
      • حسین علاء
    سایر ترورها
    • محمد مسعود
      • محمدصادق فاتح یزدی توسط: چریک‌های فدایی خلق
    • ناموفق:
      • محمدرضا پهلوی
      • شعبان جعفری
      • محمد مـهرداد
      • جمشید آموزگار «حمله اوپک»
    • آتش‌سوزی سینما رآبادان
    جمـهوری اسلامـی
    گروه فرقان
    • فهرست ترورشدگان توسط گروه فرقان
    • محمد ولی قرنی
    • مرتضی مطهری
    • احمد لاجوردی
    • مـهدی عراقی
    • سید محمدعلی قاضی طباطبایی
    • محمد مفتح
    • سید علی خامنـه‌ای
    • ناموفق: اکبر هاشمـی رفسنجانی
    مجاهدین خلق
    • بمب‌گذاری درون دفتر حزب جمـهوری اسلامـی
      • قربانیـان شاخص: سید محمد بهشتی
      • حسن عباسپور
      • موسی کلانتری
      • محمود قندی
      • محمدعلی فیـاض‌بخش
      • علی درخشان
    • انفجار دفتر نخست‌وزیری
      • قربانیـان شاخص: محمدعلی رجایی
      • محمدجواد باهنر
      • هوشنگ وحید دستجردی)
      • محمد کچوئی
      • سید حسن آیت
      • یوسف مرحبا
      • مـیر اسدالله مدنی
      • سید عبدالکریم هاشمـی‌نژاد
      • سید عبدالحسین دستغیب
      • محمد صدوقی
      • عطاءالله اشرفی اصفهانی
      • اسدالله لاجوردی
      • علی صیـاد شیرازی
    • ناموفق:
      • شاپور مرحبا
      • سید احمد خمـینی
      • صادق احسانبخش
    جندالله
    • کشتار تاسوکی
    • بمب‌گذاری‌های ۱۳۸۵ زاهدان
    • بمب‌گذاری ۱۳۸۸ درون زاهدان
    • بمب‌گذاری انتحاری درون پیشین
      • قربانیـان شاخص: نورعلی شوشتری
    • بمب‌گذاری ۱۳۸۹ درون زاهدان
    • بمب‌گذاری ۱۳۸۹ درون چابهار
    • مصطفی جنگی زهی
    • حرکت انصار ایران
    داعش
    • حملات ۱۳۹۶ تهران
      • واکنش‌ها
    ترور دانشمندان
    هسته‌ای
    • ترورهای هدفمند اسرائیل
    • ترور دو دانشمند هسته‌ای ایران
    • اردشیر حسین‌پور
    • مسعود علیمحمدی
    • مصطفی احمدی روشن
    • مجید شـهریـاری
    • داریوش رضایی‌نژاد
    • رضا قشقایی
    • ناموفق: فریدون عباسی دوانی
    قتل‌های زنجیره‌ای
    • داریوش فروهر
    • پروانـه اسکندری
    • محمد مختاری
    • محمدجعفر پوینده
    ترورهای
    برون‌مرزی
    • ترور مـیکونوس
    • بمب‌گذاری آمـیا
    • ماجرای اتوبوس ارمنستان
    • شـهریـار شفیق
    • شاپور بختیـار
    • غلامعلی اویسی
    • حسین اویسی
    • عبدالله قادری آذر
    • سروش کتیبه
    • فریدون فرخزاد
    • علی‌اکبر طباطبایی
    • بیژن فاضلی
    • عبدالرحمان قاسملو
    • همایون اردلان
    • فتاح عبدلی
    • نوری دهکردی
    • صدیق کمانگر
    • کاظم رجوی
    • عبدالرحمان برومند
    • صادق شرفکندی
    • رضا مظلومان
    • عفت قاضی
    • سعید کریمـیان
    • محمدرضا کلاهی
    دیگر اقدامات
    تروریستی
    • حسن احمدی مقدس
    • سعید عقیقی
    • غلام کشاورز
    • نامشخص:
      • بمب‌گذاری نمازجمعه تهران ۱۳۶۳
      • بمب‌گذاری درون حرم امام رضا
      • بمب‌گذاری‌های اهواز
      • بمب‌گذاری ۱۳۸۷ شیراز
      • بمب‌گذاری ۱۳۸۸ آرامگاه خمـینی
      • بمب‌گذاری ۱۳۸۹ درون مـهاباد
      • انفجار نارنجک درون تربت جام
      • ابوالحسن کریمـی
      • علی غیور اصلی
      • محمد شیخ‌الاسلام
      • عبدالرضا سودبخش
      • صفدر رحمت‌آبادی
    • ناموفق:
      • سید عبدالکریم اردبیلی
      • سعید حجاریـان
    عوامل ترور
    • مـیرزا رضا کرمانی
    • حیدرخان عمواوغلی
    • عباس‌آقا تبریزی
    • سید مجتبی نواب صفوی
    • سید حسین امامـی
    • محمدصادق امانی
    • محمد بخارایی
    • رضا صفار هرندی
    • مرتضی نیک‌نژاد
    • سید عبدالحسین واحدی
    • محمدمـهدی عبدخدایی
    • مسعود رجوی
    • مریم رجوی
    • اکبر گودرزی
    • محمدرضا کلاهی
    • مسعود کشمـیری
    • تقی شـهرام
    • عبدالمالک ریگی
    • عبدالحمـید ریگی
    • سعید امامـی
    • مصطفی کاظمـی
    • مـهرداد عالیخانی
    • خسرو براتی
    • داود صلاح‌الدین
    • علی وکیلی‌راد
    • کاظم دارابی
    • انیس نقاش
    • مجید جمالی فشی
    • سعید عسگر
    • مجید کاووسی‌فر
    • منصور ارباب‌سیر
    آثار مرتبط
    • خون و انتقام
    • راهنمای حقایق
    • تاریک‌خانـه اشباح
    • تیرباران
    • بادیگارد
    جستارهای وابسته
    • تروریسم درون ایران
    • قربانیـان ترور درون ایران
    • تروریسم اسلامـی
    • کمـیته مجازات
    • جمـهوری اسلامـی ایران و پرونده‌های تروریسم دولتی
    • نقد رسیدگی قوه قضائیـه بـه موارد ترور و شکنجه
    • مبارزه سپاه پاسداران با گروه‌های شبه‌نظامـی
    • کشتار دیپلمات‌های ایرانی درون مزارشریف
    • توطئه ترور سفیر عربستان
    رده
    داده‌های کتابخانـه‌ای
    • WorldCat Identities
    • VIAF: 64009470
    • LCCN: n79039761
    • ISNI: 0000 0001 0908 523X
    • GND: 118744569
    • SELIBR: 319560
    • SUDOC: 027032965
    • BNF: cb119163757 (داده‌ها)
    • ULAN: 500342643
    • NLA: 35357579
    • NDL: 00450273
    • NKC: jn19981001859
    • SNAC: w6np2ccv


    ]

    برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=محمدرضا_پهلوی&oldid=24098488»




    [محل دفن ثریا بهشتی]

    نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Mon, 23 Jul 2018 03:34:00 +0000



    محل دفن ثریا بهشتی

    جواب بازی جدول مدرن اندروید بـه صورت کامل · جدید 97 -گهر

    جدول مدرن یک اپلیکیشن بسیـار جذاب به منظور سرگرمـی و البته به منظور جدول بازهای قهار است! درون این مطلب جواب تمام مراحل جدول مدرن را به منظور شما قرار داده ایم!

    توجه: محل دفن ثریا بهشتی با خرید حداقل یکبار سکه از سازندگان حمایت کنید

    از این لینک هم بازدید کنید :  جواب های بازی جدولانـه

    توجه: عنوانـهای مراحل بـه ترتیب نمـی باشند 

    با تشکر از امـیر عزیر کـه همـیشـه بـه ما لطف دارند 

    دهخدا

    ۱٫ آهن، محل دفن ثریا بهشتی نیلوفر، لوور، هفته نامـه، جالباسی، اهرام، پادگان
    ۲٫ ان بی ای، محمد نوری، ابوریحان، اوپک، وانیل، خرمن کوب، یوآن
    ۳٫ کمال الملک، واترلو، خرمن، لژیونر، تیزاب، اصفهان، آشیـانـه
    ۴٫ آل بویـه، انگلستان، جانی دپ، وجین، الحاوی، بالش، گیوتین
    ۵٫ تاکو، پرسپکتیو، خوره، دورتموند، سنگر، انتشارات، ورنی
    ۶٫ پرویز تناولی، برداشت، فازمتر، شترمرغ، درنا، هیچکاک، راین
    ۷٫ مختار ثقفی، ملوان زبل، پانتومـیم، بقراط، اسکنـه، پماد، سبابه
    ۸٫ نستعلیق، رولینگ، نمدمال، لیون، نمایشگر، فارنـهایت، ناسا
    ۹٫ استاندارد، جالینوس، فرودگاه، دست نماز، آر پی جی، مدال، ملاس
    ۱۰٫ کاپیتولاسیون، نیـاگارا، علی مصفا، نوبر، فرشچیـان، بتادین، عرشـه
    ۱۱٫ قابلمـه، کلاشینکف، آتشکده، نیمـه، پاراشوت، برمودا، خیـام
    ۱۲٫ امـیرکبیر، ایفل، مـیر باقری، واکسن سل، رودل، امجدیـه، سرشیر
    ۱۳٫ پروتستان، ابوقراضه، کرفس، زورق، گازوئیل، لاما، کیتارو
    ۱۴٫ امپراتور، علی کریمـی، نیمروز، ماهور، مارکنی، رادار، نیروانا
    ۱۵٫ مرینوس، نجاشی، دیوار چین، لویی پاستور، ماهوت، شرنگ، گیـاخاک
    ۱۶٫ گشتاپو، مندلیف، تاجر ونیزی، پوکه، بندر، جام جهانی، جمعیت
    ۱۷٫ فتوسنتز، آسیـابان، لوییس سوارز، بومرنگ، سنجاب، شـهر ری، کوبیسم
    ۱۸٫ زبانزد، سرخ جامگان، آلوورا، اینشتین، توفیق، بروس لی، مقوا
    ۱۹٫ نفتالین، اتیوپی، قوت غالب، آتش نشانی، فرهنگ نامـه، ماست، رادیو
    ۲۰٫ اصحاب کهف، لسان الغیب، چراغ، فرمول یک، قرمز، گذشت، همشـهری
    ۲۱٫ کشمش، کودکستان، شیلینگ، عبید زاکانی، کاراکاس، خربزه، تراش
    ۲۲٫ هگمتانـه، فینا، زیر زمـین، ایزاک نیوتون، کشور جزیره ها، دنده، انترن
    ۲۳٫ گریپ فروت، روان نویس، زایشگاه، آفتابی، کاسه، مگسک، سیمان
    ۲۴٫ آلترناتیو، انسولین، پیتون، سفاهت، تیمارستان، تویوتا، اوره

    خواجه نصیر

    ۱٫ مفرغ، آنجل، یتیم خانـه، مجسمـه سازی، مـهربان، یوآن، پیرایشگر
    ۲٫ مداد رنگی، بزرگمـهر، دوشنبه، اسکیمو، قالی، احترام، شربت
    ۳٫ باقلوا، ساموئل کلت، موزائیک، بادنجان، واترلو، فلاخن، کارتن
    ۴٫ چاشنی، خزندگان، کارآگاه، استودیو، دنباله دار، گردشگری، مروارید
    ۵٫ استیو جابز، مریخ نورد، بارفیکس، قاچاق، بسکتبال، فلافل، بلوچستان
    ۶٫ متروپولیتن، پژواک، سکنجبین، سرنگ، سیـانور، مـیترال، انگلیسی
    ۷٫ کالیگولا، کائوچو، انبردست، پنیر، بوتیمار، پی وی سی، عربستان
    ۸٫ تنگسیر، الکل، ، تلویزیون، رالی، تاجیکستان، لوزینـه
    ۹٫ لرزانک، اسید، ویکتوریـا، گرمابه، مخمر، سرشماری، شـهسوار
    ۱۰٫ هموگلوبین، تیشـه، لقاح، آتشفشان، مارکوپولو، پنگوئن،
    ۱۱٫ طاووس، هویج، سه لتی، انگشت نگاری، گجرات، داروینیسم، اقیـانوس
    ۱۲٫ اکالیپتوس،چران، منات، تنوره، گندمگون، گرینویچ، آرواره
    ۱۳٫ سونامـی، بادام هندی، آزبست، قلمـه زدن، یوهان کپلر، خاتم، مغناطیس
    ۱۴٫ جوهر گوگرد، رقاصک، اپیکوریسم، انگل، ساروج، ده ریـال، کانگورو
    ۱۵٫ آناکوندا، نشاسته، آزتک، پاستل، ویلیـام هرشل، رختکن، چوب پنبه
    ۱۶٫ گزنـه، بانک خون، رواقیون، یوزف هایدن، زغال، باغ وحش، سندانی
    ۱۷٫ شـهرداری، نوترون، لیونل مسی، پاسکال، پیشانی، سورتمـه، کلاله
    ۱۸٫ فارابی، یلدا، عدلیـه، کنفوسیوس، پروتون، علی اسفندیـاری، منور
    ۱۹٫ فرویدیسم، بشقاب پرنده، یـانی، دریـابد، لیزر، یـاقوتی، زیره
    ۲۰٫ هیروشیما، هادی تجویدی، بقراط، نیشکر، برج کنترل، ناقه، آبکش
    ۲۱٫ استشـهاد نامـه، ماسه، سیـاه جامگان، پروانـه، سوسمار، زنبیل، مجله
    ۲۲٫ فالگیر بغدادی، کلید، هندوستان، پیکان، فلاسک، شوالیـه، بـه لیمو
    ۲۳٫ گراهام بل، آفریقا، سه گام، هزار دریـاچه، پشت بام، پدال، بهیـار
    ۲۴٫ یوری گاگارین، چوبدستی، زاپاتا، رسید، فلفل، زمـین لرزه، اپرا

    لویی پاستور

    ۱٫ مجسمـه زئوس، آبشش، ملین، رزین، اوریون، ایرج افشار، ساز دهنی
    ۲٫ پلاتی پوس، ویرگول، بـه دانـه، ووشو، دایملر، دشنـه، نتردام
    ۳٫ یونسکو، ایتالیـا، ترامپولین، حجامت، آمریکا، توسن، هفت سنگ
    ۴٫ رافائل، لاله، گلستان، انتر، استرالیـا، سابر، سمندریـان
    ۵٫ قائم مقام، داوینچی، سلطان آباد، استریل، بالش، یوگا، بیضایی
    ۶٫ رینگیت، جمال، مـیکا، علی صدر، همدوره، پانتومـیم، یونیسف
    ۷٫ آمودریـا، عرب نیـا، روبل، آناناس، انفصال، بارانی، پایـان نامـه
    ۸٫ علی حاتمـی، کراکن، سیـاه چاله، ریمل، دیزی، آموندسن، ثمن بخش
    ۹٫ ماندلا، کافی شاپ، پوند، خازن، خرزهره، منوچهر نوذری، زرینـه رود
    ۱۰٫ آیکیدو، گالینگور، لیقوان، بودا، دوما، عروس، راست پنجگاه
    ۱۱٫ تخته شنا، اطلاعات، کمباین، ناقه، اصغر بهادری، انسان، نعلبکی
    ۱۲٫ آرارات، شاتل، حسین تهرانی، فسنجان، مانی، آیزنـهاور، سونا
    ۱۳٫ بارانداز، اتوبوس، کنیسه، باند، گونی، مرتضی حنانـه، مخلوط کن
    ۱۴٫ بولیوار، جلیل شـهناز، لازانیـا، اسیر، لودر، ارژنگ، ژیمناستیک
    ۱۵٫ زمخت، ماندولین، ملاقه، ستاد، کهکشانیـها، چایکوفسکی، هدهد
    ۱۶٫ بالالایکا، رتاتیو، بدمـینتون، مغیلان، تارت، مسواک، یوزی
    ۱۷٫ اورانوس، پاواروتی، کابینت، نخلستان، سوهان، گروهان، لیوان
    ۱۸٫ بهرمان، هرکول پوآرو، درمانگاه، آلبانی، فیوز، دارت، گرمک
    ۱۹٫ منگوله، کشتیرانی، شرلوک هولمز، آب مروارید، هنگام، کنتور، فلوره
    ۲۰٫ سیلندر، توت فرنگی، آگاتا کریستی، اپیدمـی، وزوو، لامپ، فیده
    ۲۱٫ رزیستانس، خرمالو، ژرژ سیمنون، راشیتیسم، زاگرس، لحیم، کریکت
    ۲۲٫ روحوضی، کاریکاتور، بویـایی، سمند، سالامـیس، مارسی، ناشکیب
    ۲۳٫ کشور قهوه، اکبر عبدی، آنمـی، لک لک، پشتک، شام آخر، ایکائو
    ۲۴٫ خواجوی کرمانی، دنبه، رادیو اکتیو، سخن چین، فوتسال، هوله، ناشر

    آکسفورد (انگلیسی)

    ۱٫ savage, commuter, preserve, squeeze, unanimous, melt, lung
    ۲٫ imitation, formal, heel, arable, bespectacled, insultation, obey
    ۳٫ inference, pear, retina, wobble, innocent, editor, antidote
    ۴٫ apologize, cattle, flame, admire, stash, violence, tent
    ۵٫ unique, hive, drought, empire, capacity, bachelor, accurate
    ۶٫ century, blur, concept, essential, fertile, illusion, minimum
    ۷٫ logical, quote, migrant, resume, theory, vacation, wage
    ۸٫ lack, judge, divine, explore, curiosity, abandon, flexible
    ۹٫ obesity, raft, resign, spouse, volunteer, wealthy, stilt
    ۱۰٫ teenage, helix, rabbit, adverb, capture, disaster, genius
    ۱۱٫ mole, nuclear, loyalty, oblique, maintain, radical, pillar
    ۱۲٫ pine, patriot, immense, convert, joke, negative, obstacle
    ۱۳٫ odours, wholesale, tradition, symmetric, ancient, pioneer, event
    ۱۴٫ economical, punish, suspect, nectar, eke out, maintain, mute
    ۱۵٫ lava, exhaust, symbol, elaborate, possible, promote, lottery
    ۱۶٫ extol, summit, majestic, mourn, logical, legible, sausage
    ۱۷٫ meadow, eliminate, exempt, legend, skin, subsid, pigeon
    ۱۸٫ addict, stuck, debtor, fiction, perish, ambition, strike
    ۱۹٫ depart, gradual, humorous, rely, urban, visible, majority
    ۲۰٫ leisure, maximum, palm, partial, subtle, proxy, amorphous
    ۲۱٫ estimate, master, lethal, morgue, decipher, grail, source
    ۲۲٫ pair, leopard, misfortune, success, dense, grateful, south
    ۲۳٫ horrible, grenade, dejected, receipt, vision, humid, liberation
    ۲۴٫ muffled, secret, massive, expensive, demolish, decay, sculpture

    ابن سینا

    ۱٫ تراکتور، رنگینک، شیرازه، بابل، کابین، دستبند، سیـاه بازی
    ۲٫ قرارگاه، قرمـه سبزی، فیگارو، کوپک، بادبان، یراق، اهم متر
    ۳٫ گوتنبرگ، دارسی، نامراد، ورست، یمـینی شریف، انسولین، کم خونی
    ۴٫ معبد دیـانا، یوهان مندل، آلبالو، اسکی، افسوس، رونالدو، شینتو
    ۵٫ نازیسم، غیبت، کلیـه، تالار آیینـه، سلیمانیـه، انیسون، تقلب
    ۶٫ شیخ بهایی، کیپ تاون، فندق، طالبی، خط کش، دبیرستان، کوردوبا
    ۷٫ آتلانتیس، فیفا، استیفنسن، گچکاری، دالاهو، ترمز، پزشک
    ۸٫ سندیکا، ایستگاه فضایی، جنگ جهانی، جناغ، سماق، حق التدریس، گریم
    ۹٫ مـیکروفیلم، مـهاراجه، دماوند، مربا، اسپوتنیک یک، زیره، گیشـه
    ۱۰٫ سیلو، بین النـهرین، سیم کشی، پرتقال، بالن، لایک، جوزف پریستلی
    ۱۱٫ چلچراغ، نارگیل، کشتی، ادوارد جنر، سی دی، کندو، کشور فراعنـه
    ۱۲٫ کنسرواتیو، مـهتابی، ویلهلم رونتگن، تصدیق، جاکارتا، زورق، بازی
    ۱۳٫ بنیـاد انواع، شوسه، هالوژن، آفتاب تابان، نارنگی، خدمـه، تراشـه
    ۱۴٫ سمند، ویولون، جوهر گوگرد، ورسای، زردآلو، نارنجک، امدادی
    ۱۵٫ پارالل، گندی شاپور، هندوانـه، توسن، کرنال، کمانچه، فانوسقه
    ۱۶٫ رایش سوم، پرش طول، باربد، استادیـار، قمری، تیربار، زالزالک
    ۱۷٫ فائو، تیـهو، لژیونر، سنتور، محمود حسابی، چغاله بادام، بوئینگ
    ۱۸٫ بهار نارنج، علمـی تخیلی، جرتقیل، امویـان، مـهربان، کراکف، وکیل
    ۱۹٫ لوکارنو، فانتزی، ریواس، گزنفون، انتصاب، آمبولانس، توانگر
    ۲۰٫ ابوطیـاره، کمبوجیـه، یتیمچه، تدوینگر، افتخار، کاوش، البرز
    ۲۱٫ لیفت تراک، بلو چیز، هنر پیشـه، نبرد من، رایگان، گراف، تراز
    ۲۲٫ ماه گرفتگی، بادآورده، مددکار، معادله، ناظم، زمزم، آتیلا
    ۲۳٫ ایوان مخوف، فیروزکوه، لاک پشت، امدادگر، نرمش،وف، یورو
    ۲۴٫ یعقوب لیث، ذات الریـه، ریحانی، تاتامـی، جیوه، زاپاس، آشتی

    ارسطو

    ۱٫ آمـیب، مـه دود، ابوالهول، خیزران، هرم خئوپس، اف بی آی، هومر
    ۲٫ شیلینگ، موش و گربه، گردو، تیمارستان، کامپالا، خیـار، پوشـه
    ۳٫ آتلانتیک، تیزهوش، نیل آرمسترانگ، هرودوت، لاری، خردل، نقال
    ۴٫ پابلو نرودا، غرفه، توافقنامـه، فوتبال، جماران، کتری، کاغذ
    ۵٫ معبد آناهیتا، کاشی، قورباغه، شکایت نامـه، هزار پا، قوری، کتاب
    ۶٫ چادر نشینی، آرمان گرا، سر رسید، حساسیت، قلم مو، نوپا، شیفت
    ۷٫ ارباب رجوع، چنگیزخان، سپاهان، بازداشت، کاردک، باله، دایی
    ۸٫ سرزمـین ساعت، کینـه توزی، امرداد، تیفوئید، کیوی، هارون، خردل
    ۹٫ پیش گفتار، عید قربان، مادرید، یواشکی، انار، قنداق، اسانس
    ۱۰٫ زیردریـایی، نیمـه کاره، پیش خدمت، صم و بکم، تریلر، شایـان، نرمـه
    ۱۱٫ انگلستان، صندوق عقب، برگ سبز، زمـهریر، بریل، رومل، تایباد
    ۱۲٫ بنای یـادبود، اختر شناس، خالکوبی، اس ام اس، محنت، پسته، صماخ
    ۱۳٫ پارکینسون، اشک تمساح، دندانـه، شـهرزاد، صلیب، مرمره، آلونک
    ۱۴٫ تخت جمشید، ملک الموت، گهواره، مارماهی، مدیر، بختک، آویشن
    ۱۵٫ دبیرخانـه، بار و بندیل، فاضلاب، ترنجبین، شیراز، غوغا، تینر
    ۱۶٫ اتوسرویس، کارشناسی، کمانگیر، بساوایی، همدان، جدول، هاون
    ۱۷٫ دفترخانـه، صرفه جویی، هندوکش، مک کارتی، مشـهد، سویـا، کوره
    ۱۸٫ بادیگارد، سیزده بدر، ماسوره، بوزجانی، کاشان، ریتم، گونی
    ۱۹٫ نمایشنامـه، آدرنالین، آل کاپون، یشمـی، چهره، دب اصغر، استر
    ۲۰٫ آمفی تئاتر، هیپوتالاموس، مائوریـا، بورانی، لنگر، لارو، نشیب
    ۲۱٫ پرده سینما، گرمسیر، ابوعلی سینا، بند بازی، رشوه، دلمـه، تانک
    ۲۲٫ خدمت سربازی، مجید سمـیعی، برازجان، تلسکوپ، کیتون، ولرم، بیمـه
    ۲۳٫ کارآفرین، نمایش عروسکی، آباژور، ارتش، آماتور، جنگل، تاول
    ۲۴٫ آلومـینیوم، بازار شام، شاهکار، خاویـار، تگرگ، ، باور

    مختار (مذهبی)

    ۱٫ عزیر، محشر، طباطبایی، ابوالقاسم، نماز جمعه، روزه، فتوا
    ۲٫ توکل، اسرا، مسجد قبا، محتشم کاشانی، عاشورا، ابو محمد، جهالت
    ۳٫ جبرئیل، حنین، ملائکه، توبه آدم، منافقون، مومن، اصحاب فیل
    ۴٫ ابوجعفر، شـهربانو، بهشت، تیمم، راستان، دهم رجب، بین الحرمـین
    ۵٫ ماه شوال، آمنـه، تاسوعا، مسلم بن عقیل، واجبات، جهنم، حاجی
    ۶٫ مسافرت، رازداری، مـهمانی، مفاتیح الجنان، تحیت، نماز، یزید
    ۷٫ هفتم صفر، رب العرش، مشـهد، قمر بنی هاشم، نجف اشرف، نرگس، فرشتگان
    ۸٫ ابی لهب، امام باقر، بیست، نماز مـیت، آزادمنش، شاه چراغ، هابیل
    ۹٫ امام رضا، عنکبوت، آخرت، شـهریـار، خناس، سلیمان، حضرت محمد
    ۱۰٫ توسل، نام خدا، شصت و سه، زهرا، عبدالله، جمکران، تخت بلقیس
    ۱۱٫ حضرت علی، یونس، تلاوت قرآن، مخلص، ام زبیر، خانـه خدا، دقیـانوس
    ۱۲٫ وقوف درون عرفات، کعب بن زهیر، ترسا، آمرزش، استخاره، صدقه، بنی لحیـان
    ۱۳٫ شـهادتین، صور اسرافیل، حجرالاسود، محمد، موسی، امـین، حلف الفضول
    ۱۴٫ اندونزی، قادر، خراسان رضوی، غار حرا، باقر، اولولعزم، زکات
    ۱۵٫ ده فرمان، ابراهیم، بلال حبشی، خدیجه، زید بن حارثه، وهاب، طلبه
    ۱۶٫ دانیـال، حجه الوداع، غدیر خم، انصار، ابوبکر، بیت المال، کربلا

    امـیرکبیر

    ۱٫ برج پیزا، آلباتروس، دیـهیم، دیوار، شکست نور، دالتونیسم، جمالزاده
    ۲٫ بیمارستان، بالبوآ، الهی نامـه، بوگوتا، گرمک، گیره، زرشک
    ۳٫ بار فروش، فیبا، آ، سرزمـین نقره، کلاچ، چارلز داروین، جراح
    ۴٫ مون گلفیـه، امانتدار، آلاچیق، برازنده، خرگوش، پوستر، قاره
    ۵٫ قالیبافی، همودیـالیز، تیسفون، جاندار، دانلوپ، پنجره، نافله
    ۶٫ ابن بطوطه، توت خشک، کارناوال، آبراهه، برنو، دم کنی، پامنار
    ۷٫ آکواریوم، نعناع خشک، زنگوله، مـیانگین، لندن، تاتول، جادو
    ۸٫ جعبه دنده، متالورژی، سیرابی، دامدار، کیوان، تبار، کودکی
    ۹٫ آرش معیریـان، پالایشگاه، کریسمس، تبرزین، فرشته، فیله، سومو
    ۱۰٫ بهرام رادان، آفتاب گردان، شبیخون، واتیکان، روسری، پالتو، کوالا
    ۱۱٫ بوچینی، پالیزبان، رادیولوژی، پاشنـه کش، جامد، صباغ، گاما
    ۱۲٫ مازندران، چشم انداز، هم تماشا، اسطوره، لواش، کوکب، سی سی
    ۱۳٫ سفارتخانـه، آتش سوزی، آوازه خوان، قرقاول، موسیر، جودو، انسان
    ۱۴٫ خرما، ویل دورانت، باتلاق، پلاسما، جاجیم، الکل، ماشین تحریر
    ۱۵٫ کرال ، هرتزوگ، برازندگی، تسه تسه، مشکی، ونوس، لیته
    ۱۶٫ کالاهاری، صد دروازه، افسانـه، پیکسار، یـاره، شانـه، صفرا
    ۱۷٫ والت دیزنی، پوست کلفت، بهداشت، قطب نما، پارو، چنجه، پشتی
    ۱۸٫ گنجعلی خان، پرتاب دیسک، اسفناج، ویترین، سعدی، پارچه، دریـا
    ۱۹٫ چارلی چاپلین، پرتاب نیزه، تبریزی، پلاتین، چروک، صاعقه، تموز
    ۲۰٫ مرضیـه برومند، بوریـاباف، گارانتی، مخابره، شوید، فرنگی، سرطان
    ۲۱٫ ایتارتاس، پلی تکنیک، کاکائو، پرستار، پروس، هاله، آسیـا
    ۲۲٫ ماستریخت، پسته شامـی، دراکولا، نوشابه، لوقا، جوزا، گندم
    ۲۳٫ معاون کلانتر، طاق بستان، آرواره، اعجوبه، فیلم، لحاف، اگزوز
    ۲۴٫ غارت، فالگیر، مائده، پروین اعتصامـی، ایزد، ریبری، شوکران

    بتهوون

    ۱٫ بابا لنگ دراز، قلیـه ماهی، اورژانس، کبریتی، پرده، آزاد، زیلو
    ۲٫ کلات، پرینتر، اسپینوزا، چراگاه، سرطان، کرنا، فینالیست
    ۳٫ پیـاده روی، کارشناس ارشد، پایـانـه، نیمروز، بهرام، هارپ، گدازه
    ۴٫ مانکن، سمنو، ابرو، کارد، امـیرکبیر، شله قلمکار، کرایـه خانـه
    ۵٫ مخدوش، رادیکال، کاربرد، مارکوپولو، اسیر، بهمن، اتوماسیون
    ۶٫ ترتیزک، سینوزیت، کالج، آگوست، اسکاریس، نانو، احمدرضا عابدزاده
    ۷٫ خراط، مرینوس، ساده لوح، رایت، لرزانک، ترمومتر، فیتیله پیچ
    ۸٫ بارانی، تنور، نمک سود، انار، شتر سواری، نمک ناشناسی، راهبرد
    ۹٫ زورخانـه، دلفین، کلروفیل، سادیسم، برمودا، لا ابالی، نریمان
    ۱۰٫ شیپور، استوا، بیل گیتس، هامون، ودود، هیستوگرام، سوررئالیسم
    ۱۱٫ سوداگر، رهاورد، تنباکو، خوب بد زشت، بشکه، کاراکتر، موقوفه
    ۱۲٫ یراق، رب انار، تهویـه، بیدادگر، بازرسی، کوبیسم، افغانستان
    ۱۳٫ ایمنی، زیره، مستعمره، تابوت، محموله، تالاسمـی، ناتورالیسم
    ۱۴٫ آنتن، رتوش، جک لندن، سهراب، رابرت دنیرو، شکننده، هرمزگان
    ۱۵٫ قانون، توهم، رادیو، برتولوچی، آرزوها، ناصر حجازی، آهنربا
    ۱۶٫ نمرود، قناد، پیشرفته، تایتانیک، آئین، بین المللی، تراکتور
    ۱۷٫ روپوش، مقوله، مدارک، نیـاگارا، غربال، لطفعلی خان، کاترین اشتون
    ۱۸٫ نیمرو، خاخام، بی گناه، هیمالیـا، مـیهمانی، بی نظیر، مالیخولیـا
    ۱۹٫ دنیـا، تینر، ژوراسیک، ویرگول، هویدا، اکوسیستم، متابولیسم
    ۲۰٫ نوقا، کلنگ، بی سواد، مخابرات، طراح، بادیگارد، ژول بر ثانیـه
    ۲۱٫ بت من، فیکس، معمولی، افسردگی، آکادمـیک، خاورمـیانـه، شوالیـه
    ۲۲٫ سینا، سینوس، باختری، نیک بختی، همگانی، کهنـه پرست، زنجیری
    ۲۳٫ زوال، انصاف، پژواک، سردرگم، نستعلیق، پیمان شکن، فرهنگستان
    ۲۴٫ سریـانی، مـیان، انباشته، یوما، گستاخی، متشابهات، درمگان

    مارکوپولو (جغرافی)

    ۱٫ هانوی، گرینلند، فلوریدا، سوئیس، بالسین، کالاهاری، پیناتوبو
    ۲٫ آنگولا، یـانگ تسه، خوانسار، دینار، فرانسوی، سن پترزبورگ، هراز
    ۳٫ ایسلند، تاجیکستان، گرند کانیون، دوسلدورف، دوحه، مالاوی، زرکان
    ۴٫ کانگ چن جونگا، کاردیف، نـهاوند، پاناما، پاندا، نیویورک، لسوتو
    ۵٫ یـاسوج، آنجل، اسکاندیناوی، فرانسه، مـیجد سلیمان، بیروت، سیـاه
    ۶٫ تامو ماسیف، ساکرامنتو، شیلی، ماسوله، موگادیشو، آرال، کنگو
    ۷٫ اسپانیـا، توکیو، سبزوار، لوگزامبورگ، کلیمانجارو، یرزس، موزامبیک
    ۸٫ ریودوژانیرو، آدلاید، ترکمن، دریـای مرده، کرون، مرمره، قره قوم
    ۹٫ رفسنجان، مـیانکاله، استرالیـا، نیـاگارا، بوتسوانا، دلار، روسیـه
    ۱۰٫ بریستول، والادولید، امـیدنیک، اندونزی، کلوپه، ترکیـه، هلسینکی
    ۱۱٫ زاگرس، آستین، پوسته، السالوادور، کانبرا، منچستر، نوژیـان
    ۱۲٫ حیران، کریمـه، بروژ، واتیکان، اولان باتور، رینگیت، امـیریـه
    ۱۳٫ جبل الطارق، یلو استون، اراک، موسمـی، کویر، کانادا، شیکاگو
    ۱۴٫ بانکوک، ویکتوریـا، لندن، مکزیک، الیگودرز، مـیانمار، بوشـهر
    ۱۵٫ سینا، یوکوهاما، اروسیـا، گالیپولی، درهم، آنتورپ، جاسک
    ۱۶٫ باقرشـهر، ماونالوا، مارگون، گواتمالا، اسلو، راور، آمازون
    ۱۷٫ ابیـانـه، کادیس، پاپوا گینـه نو، قارینارق، اردن، چورت، روپیـه
    ۱۸٫ فوجی، فارس، آدیس آبابا، مـینسوتا، براهماپوتر، دلار، مـهریز
    ۱۹٫ آگولاس، بلگراد، راکی، ترنسیلوانیـا، ورسک، گوارانی، سرعین
    ۲۰٫ اونیماک، ونیز، توکانتیس، اکوادور، کی دو، داکا، مدیترانـه
    ۲۱٫ مونته ویدئو، مراغه، اطلس، بلاروس، ریگ جن، راین، تونگوسکا
    ۲۲٫ گیسوم، مالی، اشترانکوه، واردانل، ماداگاسکار، فدامـی، مانیل
    ۲۳٫ بالکان، لاوان، توندرا، مارسی، براتیسلاوا، هامون، باربادوس
    ۲۴٫ آمور، هندوکش، تویسرکان، رود ماهی، شاپور، سوماترا، ایتالیـا

    زکریـای رازی

    ۱٫ یوگی و دوستان، اسب چاپار، سایبان، گلوکوم، کارد، اسکار، گلیم
    ۲٫ نـهال، جاسک، منوال، برافروختگی، اتوبوس، گوش مالی، طمعکار
    ۳٫ پاداش، تالش، اکونومـیک، دشوار، مراعات، الهیـات، آسمان خراش
    ۴٫ شریعت، برزن، شبیخون، بایگانی، هیروشیما، تبهکاران، افگار
    ۵٫ منجی، تایپ، خجالتی، شکیبایی، پیرمرد و دریـا، کیلکا، همایون
    ۶٫ لاتین، مقابل، کوه نور، ورامـین، تام هنکس، آلزایمر، رب دوشامبر
    ۷٫ تدبیر، بزرگواری، وجدان، زغال سنگ، یک جانبه، بازاریـاب، تاتار
    ۸٫ مستر، حدید، چراگاه، سندیکا، لنگر انداختن، دارابی، ایمان
    ۹٫ خاشاک، مالرو، یـارانـه، رویین تن، دردمند، جبران خلیل جبران، مـینا
    ۱۰٫ آسیـا، شوسه، باسکول، رایـانـه، اسفناج، اسکارلت، فونداسیون
    ۱۱٫ دیـار، هوادار، آنتی، آندو، کاربن، کنده کاری، اسید سولفوریک
    ۱۲٫ مشـهور، اسکی، مایوس، فاصله دار، بی آلایش، الکترومغناطیس، اتمسفر
    ۱۳٫ کیوتو، هتاک، لیبرویل، آستیگماتیسم، لوح فشرده، کوشش، وارو
    ۱۴٫ بی نظیر، آزاد، مخامصه، دهاقان، تهی دست، روزاریو، قورخانـه
    ۱۵٫ رمال، ماکسیم، مـهسا، پراتیک، آشیـانـه مـهر، لهستان، تاورنیـه
    ۱۶٫ لعاب، بهره، الگو، ویندهوک، شایلاک، پراکندگی، پراگماتیسم
    ۱۷٫ ساری، همسر، کلاه خود، مسجد سلیمان، بزغاله، ارومـیه، اسمولول
    ۱۸٫ قوام، نارس، کلرادو، نوکلئوپلاسم، تنکابن، هدیل، سلولیت
    ۱۹٫ ایلام، سرکار، ویلای من، آگاه شده، متولد ماه مـهر، آتور، اقاقیـا
    ۲۰٫ لالا، اکوادور، مـهتری، ابن مقنع، گلبول سفید، آکاردئون، لاییک
    ۲۱٫ بورس، بی هوشی، ، جاسوس، مرسدس بنز، هشت کتاب، ماتادور
    ۲۲٫ اساطیر، فراشبند، آن مرد آمد، نایروبی، بی نوا، امروز، باغ سبز
    ۲۳٫ محاط، عطارد، مباهات، تشکیلات، سگ زرد، بنیـانگذار، تازه داماد
    ۲۴٫ بازسازی، رایزنی، خاندان، درآمد، هتک حرمت، پسندیده، بریگاد

    نیوتن

    ۱٫ فوتبالیستها، آرتروز، کافه تریـا، برونته، یثرب، تزار، پلاس
    ۲٫ کارآزموده، سر و صدا، تمرین، دلال، آذرآبادگان، سرداب، بادیـه
    ۳٫ مکسر، معدن، ناودان، دارکوب، سرزمـین، دستاورد، پالادیوم
    ۴٫ بیگانـه، قالی، برنا، رخساره، اورانیوم، کرومـیت، شاخابه
    ۵٫ آفرین، الفت، اندازه، یوکاتان، کارانـه، حماسه حسینی، هارد
    ۶٫ نمایـان، ترکیـه، گلوکز، مـیرشکار، گلاسکو، ماتریـالیسم، ملین
    ۷٫ سفید، زنان، محیط، اردنگی، کوناکری، مـهرداد اوستا، زالزالک
    ۸٫ غربی، یسار، مقاله، استرآباد، زامـیاد، بز کوهی، سکوت بره ها
    ۹٫ پدربزرگ، ابولا، کمانگیر، شنیداری، سالیسبوری، اسکادران، ناو
    ۱۰٫ آرگون، مزدور، ماراتون، راشیتیسم، شـهبا، همانا، آرکئوپتریکس
    ۱۱٫ بنده، تصعید، سگ های انباری، برنارد شاو، تی پی کا، مراکش، طوطی
    ۱۲٫ خیـاط، هلیوم، کشمـیر، توتان خامن، قره چای، ابوالفضل پورعرب، شلال
    ۱۳٫ نجاری، ابتدا، علی دایی، تاهیتی، اسکورت، زبان درون قفا، پرونده
    ۱۴٫ جانب، چیستان، آراسته، شـهر آرا، قورمـه سبزی، دراخما، ادبا
    ۱۵٫ خاندان، بقال، سریر، جادویی، دریـای نور، چاه کن، پارکینسون
    ۱۶٫ اره ماهی، درفش، پول نقد، محمد علی کلی، دهلران، حسین، کی روش
    ۱۷٫ حکام، یمانی، فستیوال، پابرجا، شیرمال، ناگریز، دورافتاده
    ۱۸٫ رخام، تنبل، استوار، اسپاگتی، همانند، کتابخانـه، سزاوار
    ۱۹٫ کشنده، گودی، راهنما، اخلالگر، گواتمالا، سیـاتیک، که تا به تا
    ۲۰٫ رو بـه رو، آماده، کمـیاب، مسجد پامنار، بی پروایی، مردم، ویروس
    ۲۱٫ اسکار، آهنگ، اشمئزاز، کاندیدا، همدردی، سندروم، اسرارنامـه
    ۲۲٫ نـهیب، قطره، سولماز، آخر شاهنامـه، بیزاری، سوری، یکی هست
    ۲۳٫ ستون، وقار، آپاندیس، وارسته، کریسمس، سپاسگزاری، آمریکا
    ۲۴٫ منفک، شیروانی، یـاوه، کامروا، نادرشاه، شالوده، حال من بی تو

    تختی (ورزش)

    ۱٫ اسپانیـا، کامرانی، رائول، هادی ساعی، گواردیولا، نادال، ایرانجوان
    ۲٫ علی پروین، کریکت، سپ بلاتر، ، فن پرسی، یزدانی، ریور پلاته
    ۳٫ فابیو کاپلو، دو و مـیدانی، ایسکو، دورانت، نانچیکو، نوری، سویـا
    ۴٫ ژیمناستیک، چلسی، تایگر وود، ناگاموتو، حجازی، قائمـی، ماتئوس
    ۵٫ فیلیپ لام، ذوب آهن، یوشیدا، پیکه، یوسین بولت، گریزلیز، ولکات
    ۶٫ وین رونی، آمریکا، جاسم کرار، راجر فدرر، بارتز، شیرجه، نویدکیـا
    ۷٫ مـهدوی، تیـاگو سیلوا، بهداد سلیمـی، والی، بتیس، ترکی، کازورلا
    ۸٫ ال کلاسیکو، دایی، جدیدی، ویمبلدون، نصیرزاده، فرگوسن، ویدال
    ۹٫ دیگو گودین، ابومسلم، دراگون بوت، ما لونگ، مـیلنر، معروف، پلاتینی
    ۱۰٫ تکواندو، پوگبا، الیویرا، عالمـیان، منتظری، فیورنتینا، هازارد
    ۱۱٫ شـهباززاده، طوسی، الیور کان، یـانکیز، کریمـی، روبن، آلونسو
    ۱۲٫ والذز، قایقران، گسکه، انصاری فرد، خادم، لاتزیو، لاله صدیق
    ۱۳٫ حسینی، مو تو جی پی، ناواس، مایکل جردن، لالیگا، اسکواش، آندو
    ۱۴٫ استیلی، سیلاسی، هاشمـی نسب، ویدال، بردیچ، انریکه، گرت بیل
    ۱۵٫ جرارد، ان اچ ال، کروس، عبدالله موحد، قوچان نژاد، منصوریـان، جیمز
    ۱۶٫ موراتا، ورونا، سوریـان، جیمز رودریگز، هاکی، منچستر سیتی، اوزیل
    ۱۷٫ جودو، عمران زاده، باوی، حاجی نوروزی، هیدینک، غفور، کارلوس
    ۱۸٫ رولند گاروس، تایسون، محرمـی، والنسیـا، آرمسترانگ، عزیزی، راموس
    ۱۹٫ جو هارت، مایکل فلپس، قربانی، حدادی، مجیک، کفاشیـان، مارادونا
    ۲۰٫ کاسمـیرو، خاکپور، بیورن دهلی، عبدولی، نیوکاسل، نصرتی، روئینگ
    ۲۱٫ استرلینگ، بیلبائو، اندی ماری، مرتساکر، هدایتی، جلالی، رونالدو
    ۲۲٫ بنگر، حامد حدادی، مارتینز، یوونتوس، ابراهیموویچ، محصص، یـانگ
    ۲۳٫ عابدزاده، ویلیـامز، سیدورف، لیون، دلپیرو، بکام، قلعه نویی
    ۲۴٫ پنالتی، حاج صفی، کاسیـاس، قائم مقامـی، محمد بنا، مورینیو، عبادی پور

    ادیسون

    ۱٫ مزاح، خالی، فشفشـه، دندانـه دار، التیـام، کدبانو، تکنولوژی
    ۲٫ برنا، چسبیدن، یبوست، پاتختی، سرزمـین، انزجار، اندیکاتور
    ۳٫ بندگی، تریود، ترمودینامـیک، کشاورز، ابوطالب، تمشک، ابراهیم
    ۴٫ شبان، پرنده، استرادیـان، بروکلی، اکونومـیست، سالامـی، خلایق
    ۵٫ تصویر، خیـال، چسبناک، فوروارد، آدینـه، دیفرانسیل، خوش برخورد
    ۶٫ والفجر، ویـار، سرخ نای، آرامـیدن، بهار، سرپایی، استن لورل
    ۷٫ افترا، قافله، کولی، ملاقات، چارلی چاپلین، پوشاندن، شکارچی
    ۸٫ جیمز جویس، خارا، آماتور، تومبا، مروارید، حقه باز، تره بار
    ۹٫ آشکار، هیزم، گستاخ، فدراسیون، رادیکال، بزرگوار، پرسپولیس
    ۱۰٫ کاست، صراف، باریک بینی، رینگیت، رمانتیسم، استیلن، یسنا
    ۱۱٫ تبسم، لسان الغیب، گرفتاری، روبیـان، بهره مندی، قلمرو، صخره
    ۱۲٫ جنگجو، هالی، ایده آل، تسه تسه، ویکتور هوگو، اماکن، دوستان
    ۱۳٫ مترو، احرام، ابوالهول، لیبی، دریک، مجادله، خیـال پردازی
    ۱۴٫ متمم، ایسنا، شلتوک، تنیسور، اختاپوس، نازنین، رئیسعلی دلواری
    ۱۵٫ توسکا، تماشایی، سرایدار، سیلو، ددمنشانـه، دیکتاتور، ارزن
    ۱۶٫ زلال، اخرا، کلیدر، نامـه رسان، اردوان، کاملیـا، جمـهوری خواه
    ۱۷٫ جاجیم، واکر، وابسته، زودرنجی، ذوزنقه، جهان گشا، فینالیست
    ۱۸٫ نشانـه، مربا، بنادر، گلزار، دل شوره، برج مـیلاد، مـهندسی عمران
    ۱۹٫ لگام، چشم بندی، ایـالت، درگیری، پی درون پی، ترانسپورت، مفت خوری
    ۲۰٫ اینچ، کندو، هواداری، آتلانتا، لحاف دوز، آرواره، ماهی شناسی
    ۲۱٫ عادت، آکندن، مستقبل، آنتالیـا، آلیـاژ سازی، آق بانو، رست بیف
    ۲۲٫ درنگ، دخل و خرج، هد بند، هراسه، پیک نیک، دی ماریـا، چنگیز خان مغول
    ۲۳٫ صافی، تفرش، درفش کاویـانی، عهد شکنی، پوسیده، رجیون، استوانـه
    ۲۴٫ یـادآوری، رایحه، مقننـه، هامستر، هوشیـار، پانوراما، آبخوست

    داوینچی

    ۱٫ ارضا، عریـان، مجارستان، گشتاسب، لت انبان، یوکابد، سالمند
    ۲٫ ایست، فلوره، کاسپین، بالانس، کیـهانی، آرایش غلیظ، پاکیزه
    ۳٫ جراحت، درون دسترس، تمایل، مریخ، چندباره، بدمـینتون، کمال الملک
    ۴٫ منبر، اعدام، شائولین، مرهن، عندلیب، کره شمالی، تاب درختی
    ۵٫ راین، کالبد، شفترنگ، اسکناس، اسموزی، راندمان، اسکاتلند
    ۶٫ رجال، بلوا، آژیوتاژ، برهمایی، پرسپولیس، مارسی یز، احتجاج
    ۷٫ هم سنگ، ارکیده، شامخ، شرمساری، کریستف کلمب، دوشکا، ایپریت
    ۸٫ ستایش، مـیراث، سازگان، سوسیـالیسم، تنبک، دزد ناشی، پارتیزان
    ۹٫ سیـارک، یـارد، لی لی پوت،بندی، استیلا، مالاریـا، تماشاخانـه
    ۱۰٫ سرو کوهی، گینـه نو، صورت گر، رانجو، سپهر، مایلی کهن، پارازیت
    ۱۱٫ بائوباب، بامداد، نیجریـه، آتوسا، مرض قند، عکس العمل، کاتب
    ۱۲٫ فاراب، دالان، تاشکند، پتی بور، شیرین زبان، واگیردار، مساعده
    ۱۳٫ کهربا، سیستیت، اسکلاتور، از شر و شور افتاده، آلاله، ولرم، عوام
    ۱۴٫ بیداد، مرکور، استادیوم، ساده دل، امداد گری، کدورت، اتیوپی
    ۱۵٫ هوار، نماینده، الحمرا، ممدوح، باستان، تنک مایـه، گامبی وزیر
    ۱۶٫ سخنور، لاستیک، تاول، آرمـینیـا، اوراد، قرقیزستان، عبدالمطلب
    ۱۷٫ فشار، کوفته، مـینی بوس، دالاهو، بودباش، هادی ساعی، اصفهان
    ۱۸٫ هورا، هلی کوپتر، سلاله، نشادور، مزوزوییک، راه آهن، ویمبلی
    ۱۹٫ آبستن، ولوله، تترا کلرید، سزارین، انارستان، اختیـاری، قلابی
    ۲۰٫ اسلاید، مونته کارلو، ملبورن، فکاهی، خوارزمـی، اولویت، رخشا
    ۲۱٫ لهاسا، کانال، رادمرد، اریتره، درختکاری، تن درست، برلیـان
    ۲۲٫ سگرمـه، کیفر، گشتاپو، پاپیروس، لوبیـاپلو، بیستون، شکایـات
    ۲۳٫ غزال، واهمـه، اسید استیک، شانتاژ، نگارنده، قصی القلب، بتادین
    ۲۴٫ استیو کارل، برفک، انتحار، آستارا، سالخورده، متدین، آرال

    آل پاچینو (سینما)

    ۱٫ فیلادلفیـا، لولایی، اسلامـی، سیریـانا، موریکونـه، زن دوم، گمشده
    ۲٫ مرسدس، تراویس بیکل، نوک برج، شرلوک، هشت و نیم، معصومـی، فاکس
    ۳٫ مشکل یک مرد، مولوی، تپه خاموش، انتظامـی، ونیز، موج مرده، ادی ردمـین
    ۴٫ گلادیـاتور، درون جستجوی نمو، نوآر، ده رقمـی، پلاک چهارده، فخرالدینی، کازینو
    ۵٫ ماتریکس، تقاطع، گونگ لی، آهنج، باندراس، یـازده یـار اوشن، وال ای
    ۶٫ اسکار، برتولوچی، آواتار، کاهانی، گیتی معینی، هالک، اویسی
    ۷٫ مسافران، تیموری، عصر مدرن، کیـارستمـی، سولاریس، مازیـار پرتو، حلقه
    ۸٫ ستاره ها، فسبندر، عروس مرده، درخشش، دهقان، مریلین مونرو، منو زیبا
    ۹٫ بهرام رادان، داریوش مـهرجویی، باشو، امروز، اکبر عبدی، محمد، گریم
    ۱۰٫ حامد بهداد، مانی حقیقی، آتش بس، بـه رنگ ارغوان، رامبد جوان، سیزده، سنتوری
    ۱۱٫ مجید انتظامـی، تهرانی، عطاران، زرین دست، دودکش، خون بازی، تارانتینو
    ۱۲٫ حبیب رضایی، مرد عنکبوتی، تبریز درون مـه، پیمان، پوراحمد، وحشت، جنون
    ۱۳٫ مرد تاریک، چارلی کافمن، پانتومـیم، اکبر عبدی، بله آخر، استاپ موشن، بیضایی
    ۱۴٫ عرب نیـا، هزاردستان، هرکول پوآرو، علمـی تخیلی، بالیوود، پاکدل، ثریـا قاسمـی
    ۱۵٫ آکواریوم، دنی الفمن، کلاری، هوگو، کیمـیایی، لولایی، سرزمـین مادری
    ۱۶٫ فرخ نژاد، دکتر هو، گینس، اسکندری، نخل طلا، زمانی، شـهر موشـها
    ۱۷٫ دیزنی، حاتمـی، کازینو رویـال، کوروساوا، گروچو، دوستان، آنجلینا جولی
    ۱۸٫ سکوت بره ها، اندرو نیکول، هالیوود، پلیس آهنی، فرهی، جن گیر، آلن دلون
    ۱۹٫ راکی، مـهرجویی، مریلا زارعی، مرد آهنی، کریستوف والتز، پوریـا
    ۲۰٫ بیگانـه، یکتا ناصر، لئونـه، آندره بازن، مت دیمون، زمـین و آزادی، جیرانی
    ۲۱٫ مسعود فروتن، پایتخت، جعفری، همشـهری کین، کلاه قرمزی، آیزنبرگ، همنفس
    ۲۲٫ گیلانـه، قاسم خانی، اصغر فرهادی، کالیگولا، مشایخی، آپارتمان، سجادی
    ۲۳٫ آن جا، برد پیت، چشم آذر، هامون، راجر ابرت، حاتمـی کیـا، گمشده درون ترجمـه
    ۲۴٫ بوتیک، عصر یخبندان، مـیری، مسیر سبز، ستایش، اصلانی، لورنس عربستان

    اینشتین

    ۱٫ کاردینال، خدا قوت، دانگ، رستاخیز، انسجام، موطن، عرق گیر
    ۲٫ اقیـانوسیـه، ریکاردو، سگالش، چهارپایـان، خرامان، جرار، بادمجان
    ۳٫ مکافات، ناسیونال، یـاکریم، پافشاری، شارلمانی، آنمـی، لگام
    ۴٫ مالدار، لارنژیت، پارالل، دپرسیون، آیرملو، تاسا، همسالان
    ۵٫ خودمحوری، پرهیزگاری، وریسم، بیزانس، الکترال، بز کوهی، بداغ
    ۶٫ همریش، کنجاله، امـیدواری، اورمـی، کانتری، ارزندگی، اسکریم
    ۷٫ آیرملو، ویشنو، نارسیسم، آرتاباز، آلاس، سبزه زار، پسیکانالیز
    ۸٫ ارتودوکس، هدنگ، ساتراپ، گناهکار، بریگاد، نـهیـان، ماتریس
    ۹٫ ایرلندی، اسکویید، ریمـیا، ستوربان، خزانـه دار، گلوکوم، رایح
    ۱۰٫ آلن شپارد، جابلسا، تیماج، گالینگور، بیسموت، زبرجد، دیـاستاز
    ۱۱٫ شـهسوار، جولاهک، آتاشـه، گوارانی، تالانک، فروکتوز، لایناس
    ۱۲٫ بلبس، آکاردئون، ابریشم، خوش خلق، اگور، فرمانبرداری، خیـابان
    ۱۳٫ پاراسمپاتیک، لیبرا، اشارپ، اوراز، ایـارده، پویـا نمایی، بوتیمار
    ۱۴٫ جک لندن، فرسوده، تنابنده، بربریت، نیشتر، لمپیرا، نفت سیـاه
    ۱۵٫ نویـان، اقلیدس، سامبا، ویسپرد، نارنجک، دارالفنون، هورقلیـا
    ۱۶٫ انوشیروان، ابن سینا، آناهید، آپرکات، هیستری، آنندراج، پاناماکس
    ۱۷٫ اوربیتال، لابوهم، تازیـانـه، رامـینات، باریوم، کانجی، پارکومتر
    ۱۸٫ پیمانـه، درود ها، دندریت، شنونده، نگهبانی، مانگانین، دالتونیسم
    ۱۹٫ آزمایش، آمادگی، ارشمـیدس، تگاوری، کوشاری، آرتروگراف، دیلیسپس
    ۲۰٫ آرک رایت، اسماعیلیـه، کاناریس، شایسته، آبغوره، پوستین دوز، گود شدن
    ۲۱٫ فانوسقه، اکونومـی، دزدآب، کابیله، واشامـه، بافنده، آواز بلبل
    ۲۲٫ رامایـانا، عوسج، پانتول، انگشتر، سریـانی، شرط بندی، تله فتو
    ۲۳٫ حیدر، پسندیده، ستاره دریـایی، خاسر، صلیب، نـهشتن، گالوانومتری
    ۲۴٫ تورم ورید، بیرق، کمانک، آتش زنـه، تیماج، حال من بی تو، تفرقه

    خیـام

    ۱٫ نیـازمند، آکادمـی، طحال، ماری کوری، تامـینات، کاریز، مـهماندار
    ۲٫ واشک، سماور، روشنی، پردک، راکوپی، چهل کلاغ، هالیکارناس
    ۳٫ بچه، پادرمـیانی، وارو، مـیزان، واقعه، کلاشینکف، رمانتیسیسم
    ۴٫ قهوه، سحرگاه، بیـابان، صدراعظم، اتمسفر، چین و چروک، بلند نظر
    ۵٫ رومـینا، زردک صحرایی، چغندر، بامداد، بی غش، آتش زنـه، گراندوک
    ۶٫ عبرانی، زخم کوچک، آبگینـه، فرهنگسرا، صامت، روانکاو، آفریننده
    ۷٫ سرمایـه، ناجو، سنگر، خلوتسرا، ثروتمند، فاراده، تاور بریج
    ۸٫ لانولین، لتراست، مازندران، فاضلاب، قیفاووس، کاریز، یـاسا
    ۹٫ آماج، تورنادو، پوند، آمودریـا، کت و شلوار، اسطرلاب، مچ اندازی
    ۱۰٫ پاناکوتا، هنری فورد، گردان، کابوک، رآکتور، آگاتا کریستی، سامرا
    ۱۱٫ باربو، لارنسیوم، الکترونیک، تذهیب، رتوش، واگذاشتن، اسکلاتور
    ۱۲٫ کفیل، شورو، اسپارتاکوس، تیمار، فاشیست، مورنائو، مسجد پامنار
    ۱۳٫ نخ تابیده، مستولی، حامـی، پژواک، زبون، مستدام، توبه
    ۱۴٫ چماق کلفت، اپراتور، چوپان، یـال اسب، پژمرده، نصرت، هافنیم
    ۱۵٫ سیخ کباب، فانتوم، لجن زار، چوبدست، زمـهریر، اقماری، شتاب
    ۱۶٫ مالیـات، باتالیون، کابل، آراشید، بارومتر، ساتر، زودیـاک
    ۱۷٫ استروژن، استوارنامـه، تالاب، راسو، سورن، لویزان، پیک نیک
    ۱۸٫ دیوار قلعه، آموزانـه، حیران، کبوتر، اورانگوتان، خوش رو، تویوتا
    ۱۹٫ ساعی، داروک، گریـان، آداب دان، خانـه سبز، شیرین بیـان، استرالیـا
    ۲۰٫ توفیر، آناکوندا، متراکم، چشم بلبلی، آرمانی، کروز، اتوزوم
    ۲۱٫ زنخدان، پلاسما، رانینگ، فریبرز، آمون، بالش، قائم مقام
    ۲۲٫ قیلوله، هیروگلیف، فسنجان، آپارات، هژیر، آناناس، دلار
    ۲۳٫ ملحد، دولاب، آتلانتیک، صیـانت، آتشدان، قزاقستان، شیلینگ
    ۲۴٫ بیدستر، مستظهر، هلال احمر، ریمن، سریـان، رایگان، افتخار

    لانگ من (انگلیسی)

    ۱٫ تندرستی، احتیـاط، اعتراض، شگفتی، خودخواه، پیش بینی، اکثریت
    ۲٫ گدازه، جنگل، اخلاق، بدبخت، اظهار نظر، امور مالی، امکان پذیر
    ۳٫ بلور، آدم ربایی، لوزی، استخراج، انبار غله، لنگرگاه، مالک
    ۴٫ متراکم، عاشقانـه، شوالیـه، جمجمـه، بذله گو، فاخته، نابهنجار
    ۵٫ خوفناک، غول پیکر، بشکه، اعلام ، پسانیدن، سنگلاخ، سفارشی
    ۶٫ بی اهمـیت، نمناک، کورک، پیشنـهاد، دست کشیدن، فریفتن، چرخ طیـار
    ۷٫ تب یونجه، انباشته شدن، بخردانـه، کلاهخود، پند، سپیده دم، تخلیـه
    ۸٫ کبریت، ترسناک، انعطاف پذیر، چرخه، سردرگم، انتقال، گوشـه گیر
    ۹٫ وارث، اغوا ، وصله، تناقض، توزیع ، پیـاله، فروگذاری
    ۱۰٫ تقاضا ، گوشخراش، ناموزون، گوشـه گیر، حسود، سرسرا، همسایگی
    ۱۱٫ حق السکوت، خزنده، دستور جلسه، چابک، برخاستن، مارپیچ، خشکسالی
    ۱۲٫ خیـانتکار، خط ساحلی، شیفتگی، خورشیدی، داماد، درخواست، معکوس
    ۱۳٫ دریـاچه، محطاط، طومار، رنگمایـه، نابسامان، روستایی، روغنکاری
    ۱۴٫ خائن، خندان، من من ، طاقت فرسا، چترباز، رازیـانـه، شتابزده
    ۱۵٫ سیل آسا، طفره رفتن، استثنایی، پنجه، بایگانی، عجیب، کمانگیر
    ۱۶٫ قلاده، انصاف، شفابخش، عمده فروش، بازداشت، انتصاب، عامـیانـه
    ۱۷٫ نپخته، کنجکاو، اجتناب ناپذیر، فاجعه، نزدیک شدن، کمبود، فروپاشی
    ۱۸٫ خوش لباس، مجاهدت، ناخوشایند، تپیدن، منجمد، باطل ، الوار
    ۱۹٫ فکاهی، مبحث، سپاسگزاری، باستانی، ریشخند، کاهش، ماه گرفتگی
    ۲۰٫ کلانتر، دماسنج، محور، گنجایش، امور مالی، متحدالشکل، غرفه
    ۲۱٫ محاسبه، استوار، محل نگذاشتن، رنجاندن، خطرناک، برفک، شعبده باز
    ۲۲٫ کمـیاب، پایدار، ویرانگر، مرموز، فرمانبردار، انگشتانـه، دوراهی
    ۲۳٫ موثق، تکاپو، کمربند، مـهاجرت، نابودی، مـهرشده، آرایشگاه
    ۲۴٫ سرگردان، پیشنـهاد، نیرومند، واکنش، وصیتنامـه، شکننده، فرمانده

    پیکاسو

    ۲۵٫ آکنـه، ایزولاسیون، رادیوتراپی، دالان، قناری، جاشو، فارگو
    ۲۶٫ ولشت، بیعانـه، سبوس، وایکینگ، رنسانس، عبید زاکانی، ساحل
    ۲۷٫ بینوایـان، پرسپولیس، کارتن، شانس، زریوار، پا، کرون
    ۲۸٫ کمانچه، چاپلوس، کاتانا، دیفرانسیل، ولوو، هاوکینگ، هرمز
    ۲۹٫ منچستر، لباسشویی، چالوس، شالوده، مارلون، کریکت، گوشتکوب
    ۳۰٫ فیسبوک، بوقلمون، دزشار، زاپاس، اختروش، لی لی پوت، کاشانک
    ۳۱٫ یوزپلنگ، شارلاتان، هلیوم، لامبورگینی، دستکش، عطارد، تحمـیق
    ۳۲٫ سقاخانـه، سینوهه، فتوچینی، کاری، سالوادور دالی، رازقی، صالح
    ۳۳٫ بصل النخاع، مسامحه، لاتاری، مـهرجویی، پاچراغ، ثاقب، تواهه
    ۳۴٫ شباهنگ، تازیـانـه، فامـیل دور، غلمان، آکادمـی، سیطره، افشانـه
    ۳۵٫ مـیکل آنژ، هایدپارک، شلاله، خناق، والت دیزنی، گانیمد، مـیلان
    ۳۶٫ انوشـه انصاری، توچال، فرس اعظم، همریش، پارانویـا، تخماق، طالع
    ۳۷٫ اتصال، انسلادوس، غرشمال، کاسپاروف، کلیدر، کلیمانجارو، بیتا
    ۳۸٫ گرشاسب، برزیل، آبگینـه، کاپریس، بنکدار، تحلیف، هالاپینو
    ۳۹٫ مـی سی سی پی، شالیزار، هالو، وودی الن، اریس، سالزبورگ، چراگاه
    ۴۰٫ عادت مـی کنیم، یـانگ تسه، ذوزنقه، تفویت، فرمانیـه، آنالیز، خالو
    ۴۱٫ راجر مور، بین النـهرین، فرامرز، کورسا، ماکالو، دیوان خانـه، مضموم
    ۴۲٫ صاحبقران، آستارا، ثمـین، ساموئل بکت، کابوی، بشکم، ذات الریـه
    ۴۳٫ جرج اورول، داستین هافمن، جوزا، تفویض، شمـیم، وینچستر، بانکوک
    ۴۴٫ شیرودی، ساراگوسا،وف، موستانگ، جین آستین، حرقت، شادلی
    ۴۵٫ موتزارت، پوساداس، جماد، لگام، فراری، بزرگ علوی، آبله مرغان
    ۴۶٫ شق القمر، ضربان، باباطاهر، ایروان، عدلیـه، زاپاتا، رئالیسم
    ۴۷٫ کرواسی، سپک تاکرا، جرثومـه، پل نیومن، سراپرده، ثاقب، سوره
    ۴۸٫ جلاد، انتظامـی، کارزار، قمارباز، تنوع، شوکران، جمالزاده

    شکسپیر

    ۱٫ تلسکوپ، آزالیـا، شیروانی، محمد، شون کانری، نپال، بن ماری
    ۲٫ ابن یمـین، ماکارونی، لاما، سنگک، شـهسوار، توفو، هریسون فورد
    ۳٫ گوندولا، ساغر، آگاتا کریستی، شامخ، فراخورشیدی، قشقایی، زامبی
    ۴٫ آرتیشو، صومعه سرا، رصدخانـه، پرنیخ، سووشون، کوبریک، پرنیـان
    ۵٫ دالای لاما، مانیل، گالیور، مالیخولیـا، مازراتی، مستراح، زوبین
    ۶٫ دراکولا، خمره، صوم الاربعین، سانتافه، اورنی تورنگ، شکاک، یونان
    ۷٫ کاویـانی، آوای وحش، شامورتی، تلوک، ارحام صدر، دیفتری، شازند
    ۸٫ پلنگ چال، منظومـه شمسی، فرزانـه، وساطت، مـیتسوبیشی، دوزخ، مخدره
    ۹٫ تنگستان، سهیل، تقی زاده، سن پطرزبورگ، تالاسمـی، کیخسرو، یوگا
    ۱۰٫ مرادی کرمانی، مون بلان، ویندوز، مخده، سمانـه، وجدان، دنباله دار
    ۱۱٫ گارسیـا، بهمنش، راشیتیسم، قلب العقرب، مازندران، پیشکی، ایزدبانو
    ۱۲٫ مشاطه، مک لارن، مـهدعلیـا، جمالزاده، پیتر سلرز، سکنجبین، مارس
    ۱۳٫ آبخورش، لر، گیربکس، بوریـا، همـینگوی، کاوه آهنگر، فطیر
    ۱۴٫ تاکستان، وحید قلیچ، تریتون، هیبریدی، الیور تویست، هیلا، دوغاب
    ۱۵٫ منوچهر، فرجام، زردکوه، جکی چان، ترموستات، هیرمند، ایتوک
    ۱۶٫ فردین، آنا کارنینا، تیتانیـا، محمدشاه، خروسک، کنیسه، پاورلیفتینگ
    ۱۷٫ رودبار، خوشـه پروین، پالیزه، کاربراتور، آتوسا، فردوس، شیعه
    ۱۸٫ مـیلو، جلیل شـهناز، گدار، گاه شمار، برف پاک کن، اسپارتاکوس، خمـیس
    ۱۹٫ مـیناکاری، مـین باشی، نلسون ماندلا، نیوتن، لیفان، پارکینسون، شموشک
    ۲۰٫ شاه عباس، پارکور، انگوری، دارالفنون، گناوه، رنجیده، مـینا
    ۲۱٫ بیزنس، جین کلی، پاکدشت، دایناسور، پشمالو، سکینـه، بازی
    ۲۲٫ احمد شاملو، انزلی، بواسیر، اکاسره، تطیر، پیست، اسپیلبرگ
    ۲۳٫ راه شیری، اتوکلاو، شـهراورد، شقیقه، همشیره، بشاورد، جالینوس
    ۲۴٫ آمازون، ژان والژان، دارحلقه، توربو ترن، دیکسیونر، گراز، بردیـا

    هرودوت (تاریخ)

    ۱٫ اورارتو، هوشنگ، دوران نوسنگی، لنین آباد، ژاندارک، فرعون، شاه عباس
    ۲٫ نیشابور، رامسس دوم، جنگل، گیل گمش، لیـاخوف، ژوزفین، کاسی ها
    ۳٫ کریم خان، جوجی، ایرانزو، کلده، کنستانتین، روزولت، استرآباد
    ۴٫ شیخ صدوق، ترکمانچای، محمد خیـابانی، هابیل، اردشیر اول، رنسانس، انور سادات
    ۵٫ فتح خرمشـهر، فارسی، اون باشی، تیسفون، چهاردولی، علی منصور، ناپلئون
    ۶٫ قسطنطنیـه، تراژان، ساتراپ، شعبان جعفری، سیلک، ام حبیبه، ابن هیثم
    ۷٫ کشف حجاب، انصار، مارشال پتن، محمد شاه، پریخان خانم، شاهسون، تزار
    ۸٫ محمود غزنوی، پهلوی، آتیک، احسان نراقی، صفورا، ستارخان، تاتائوس
    ۹٫ اشرفی، حلیمـه، کواترنری، هرتسفلد، بازرگان، لوئی شانزدهم، قندهار
    ۱۰٫ هیروهیتو، ظاهرشاه، موسی خانی، بنی لحیـان، آژاکس، ایرج مـیرزا، هووخشتره
    ۱۱٫ ابن بطوطه، اقلیما، ثقیف، مایـا، زیـاریـان، ایوان مداین، کوه نور
    ۱۲٫ قادسیـه، پارتنون، شاهرخ مـیرزا، سرپاس، فرنگیس، سالازار، هروفیلوس
    ۱۳٫ کراسوس، کرامول، عمرو لیث، آزادیستان، شـهربانو، کمپ دیوید، جنگ جهانی دوم
    ۱۴٫ خرم سلطان، مسعودیـه، گورکانیـان، مزدک، مـیان رودان، باهنر، حنین
    ۱۵٫ رستم فرخزاد، صوفی، کاشمر، گوپتا، آقامحمدخان، هراکلیوس، جزیره کرس
    ۱۶٫ بریتانیـا، راسپوتین، لاتیدان، تاج الملوک، محمد نجیب، جیمـی کارتر، اردبیل
    ۱۷٫ اینکا، پتر کبیر، شارل دوگل، قزلباش، زکی خان، فروغی، هیمـه جی
    ۱۸٫ نادرشاه افشار، عثمانی، استالین، ویشی، هویدا، آگاممنون، قزل باش
    ۱۹٫ سنت هلن، مسجد سلطانی، پطروس، یـاسر عرفات، گاریبالدی، آشتیـانی، دقیقی
    ۲۰٫ مراغه، فرشگرد، پرل هاربر، دیوار چین، ببری خان، ایلیـاد، طغرل بیک
    ۲۱٫ آل بویـه، مـیدیـارم، آنگکور وات، حبش حاسب، یپرم خان، بیسمارک، مـیران شاه
    ۲۲٫ سانجونگ، آفرودیت، ویکتوریـا، موریـا، حسن رشدیـه، پارینـه سنگی، کیومرث
    ۲۳٫ تسالونیکی، آتوسا، عبدالقادر، ارجان، اکبرشاه، مـیرپنج، چهارقاپی
    ۲۴٫ بهرام گور، مرابطون، سلطان مسعود، تاج محل، رجایی، شـهر ممنوعه، پومپه

    فرخی یزدی

    ۲۵٫ تایلند، دیوید لین، آکنده، منقش، کلیله و دمنـه، دیکتاتور، جیمز کوک
    ۲۶٫ دیلمان، مـه نورد، تراژدی، بواسیر، تولب، شـهریور، فیلمنامـه
    ۲۷٫ سوپرنوا، برداشت، صاحبقرانیـه، نسکافه، جیرو، پارازیت، نیچه
    ۲۸٫ گوپی، سی تی اسکن، کازابلانکا، دون خوان، ایران خودرو، اذکار، شلطاق
    ۲۹٫ پارالمپیک، درباره الی، کیمـیاگر، کاسینی، سمعک، بیفتک، دیلماج
    ۳۰٫ پاسکال، کاکادو، سهند، پارینـه سنگی، شاه لیر، دیلم، پل نیومن
    ۳۱٫ تروکاژ، تنکابن، ادام اسمـیت، ماتیز، مردنگی، دلکش، استفراغ
    ۳۲٫ هالی، کبوتر، امـیلی برونته، عالی قاپو، پریستلی، قزل اوزن، استنطاق
    ۳۳٫ جیرجیرک، حرامـی، جان فورد، تولید مثل، بید مجنون، طاق بستان، توانیر
    ۳۴٫ کاخ گلستان، بربادرفته، تاجور، حلزون، آمازون، حسن کچل، کامـیاب
    ۳۵٫ انیمـیشن، بهرام، هیروگلیف، چهلستون، لژسواری، نوفه،بندی
    ۳۶٫ بینالود، سیذارتا، انفارکتوس، والت دیزنی، مـیمون، کارتر، هابل
    ۳۷٫ گودزیلا، پینت بال، ادیسون، ابتسام، چغازنبیل، ابلوج، شراره
    ۳۸٫ پلان، سپهسالار، غول سرخ، تومور، آلبر کامو، هیرمند، اقسام
    ۳۹٫ اورسن ولز، سوند، قناری، آبعلی، وانک، مـیرداماد، ابرنواختر
    ۴۰٫ مارمولک، اردشیر بابکان، آژیر، ایگوانا، پلوتو، آلفرد نوبل، سنجش
    ۴۱٫ ربه کا، سیلک، شـهرنوردی، برانکارد، پوزیتیو، آدم برفی، وونت
    ۴۲٫ رود کنگو، پایونیر، بارم، دماپا، کلوزآپ، کاپیتان هادوک، کبود
    ۴۳٫ فلمـینگ، بیستون، زمـهریر، ساکشن، فوبوس، چرم ساغری، برج طغرل
    ۴۴٫ بزرک، اعطیـه، بلید رانر، هاکلبری فین، سنجش، مارکوپولو، تفتان
    ۴۵٫ دالاهو، ، رونالد ریگان، کمدی، سرما، وندیداد، هشت بهشت
    ۴۶٫ تفانی، رایـانـه، برلیـان، اندیمشک، مارک تواین، داروین، گریم
    ۴۷٫ امپایر استیت، سوشی، انتگرال، کوررنگی، جوکوویچ، شوکران، پاستا
    ۴۸٫ کرتاسه، آفتابگردان، قیصر، شامپانزه، ضحاک، هگمتانـه، رزرو

    مـیرداماد

    ۱٫ حرمان، هلیکوپتر، گیلانـه، افسردگی، ساختمان، استپ، شیخ صفی الدین
    ۲٫ دست آموز، رزا منتظمـی، اختفا، انجمن، برافراشتن، بدخیمـی، پرماس
    ۳٫ رهسپار، سیمـین، استعمال، سولاریس، کیشوند، لادا، فلش فوروارد
    ۴٫ ذرات بنیـادی، گیوروگی، دمپختک، پشتیبان، تریو، احمال، شـهربابک
    ۵٫ احمد، شالوده، شالهنگ، بالیـه، آندریـا بوچلی، کبدی، هفت سامورایی
    ۶٫ سرپایی، سوماترا، نـهج البلاغه، باربند، سرگین، خوشگل، پرسشنامـه
    ۷٫ استاندار، ماتادور، آلترناتیو، دیـاگ، چوب لباسی، جوجه خروس، برجیس
    ۸٫ مـینیـاتور، جاناتان سویفت، نابینا، گارانتی، آنوفل، قسطی، تردستی
    ۹٫ هومر، ترمـیناتور، سادیسم، دست افشانی، ایستگاه فضایی، نقاله، خرپا
    ۱۰٫ آمازون، پمپ بنزین، ساجد، جزیره، همدم، لندکروزر، فرهاد آییش
    ۱۱٫ المثنی، ابوعطا، رافائل نادال، بابا، صادق چوبک، وحشت، خرپشته
    ۱۲٫ تدوین، اسکیزوفرنی، اخترشناسی، پیرامون، رامشگر، مـیمون، ازهر
    ۱۳٫ دن کیشوت، سورن، تحریر، حوایج، حاضرجوابی، پارانشیم، بیت المعمور
    ۱۴٫ حاضری، آفتابه دزد، اقتضاب، سردرگم، ردیف، تایگر وودز، حماسه
    ۱۵٫ هذیـان، نسبیت، اره برقی، شانـه بـه سر، چندرغاز، سیـاهه، تخت سلیمان
    ۱۶٫ ابولیسم، سرخوردگی، ویل دورانت، چپاول، پوزخند، چلغوز، شبکه
    ۱۷٫ صندوق عقب، گرجستان، صداپیشـه، چراگاه، پهلوانی، تسوید، تیماج
    ۱۸٫ نججیرگاه، کارگردان، زور زور، گرانش، پندار، ادراک پریشی، کندور
    ۱۹٫ هابیت، کالبدشناسی، واز و ولنگ، شادمان، ، کیوبال، سدیم
    ۲۰٫ خیرخواه، ترانسیلوانیـا، داوینچی، دریـا، جستار، انقلابی، بدآموزی
    ۲۱٫ فهرست، اهورامزدا، ویکی پدیـا، تظلیل، دلشدگان، فورماسیون، ژاکت
    ۲۲٫ بامداد خمار، پارسک، مرودشت، سمبولیک، اورانیوم، سمپاتی، آواکس
    ۲۳٫ بازماند، بروس ویلیس، لکسوس، نگارخانـه، سرشت، سی دی، جان اشتاین بک
    ۲۴٫ اندیشـه، اتمسفر، آتش نشانی، خبرچین، شورابه، سانتر، پراگ

    حکایتی (نوستالژی)

    ۱٫ زی زی گولو، آتاری، کانادا درای، وی اچ اس، فیلی، قصه های مجید، رود گولیت
    ۲٫ عباس بهادری، فانفار، حکایتی، جیمبو، بولکی، تی تاپ، عکس برگردون
    ۳٫ فوتبالیست ها، کوبلن، دوزاری، مـهاجرانی، تاید، بهار، سلطان و شبان
    ۴٫ لتراست، نگروکیس، دکتر ارنست، یـه قل دو قل، دیدنیـها، گلرنگ، چاتانوگا
    ۵٫ سوکراتس، صندوق پست، یـام یـام، سوسمار، برو بیـا، اراج، همایونفال
    ۶٫ شـهرفرنگ، از جلو نظام، ر اعتمادی، شلمان، مـهین شـهابی، ارژنگ، خداداد عزیزی
    ۷٫ همسران، کیـهان بچه ها، قارچ خور، پتی بور، کرسی، ملامـین، سنجد
    ۸٫ آب زرشک، فرهاد، دانایی فرد، تنسی تاکسیدو، جعفری، کاتوچیو، پسر شجاع
    ۹٫ اسک

    ۶۶٫ منصور حلاج

    ۱٫ جزیره قشم، شـهاب حسینی، کاهو، علی رغم، پریشان، انژکتور، عباسیـان
    ۲٫ پسر ، ثامن الائمـه، منبر، پزوتا، ژول ورن، سوزن بان، پنجره ها
    ۳٫ قاب عکس، دلمـه، جار و جنجال، توران، فرد زینمان، پالیز، بهرام اول
    ۴٫ فرمانداری، بیشعوری، ناقوس، ناوگان، خرناس، براتیسلاوا، شبها
    ۵٫ دبدبه، مازندران، رستاخیز، چهره نگاری، زردآلو، سیـانور، اسکندر
    ۶٫ چاپلوس، داستایفسکی، سوگلی، شق و رق، پری دریـایی، پینـه دوز، ملال انگیز
    ۷٫ هفت حوض، ترنسپورتر، فراموشخانـه، آبدیده، شالیزار، استانبولی، عباسی
    ۸٫ جان شیفته، طلای سیـاه، الاکلنگ، دینار، کندو، سراسیمـه، با پوست
    ۹٫ آیین نامـه، ارگ بم، عزیزالسلطان، مرصع پلو، بلغمـی، پاپوش، هانیـه توسلی
    ۱۰٫ بوروکراسی، حسین امانت، خارطوم، عطار، جکوزی، سرقفلی، عمر کوتاه
    ۱۱٫ آتش نشانی، ابوالهول، زریبار، دنیـا، چخماق، نانچیکو، مـیرداماد
    ۱۲٫ چهارفصل، اکالیپتوس، ستوان، شاپو، وصال شیرازی، استرآباد، پرده
    ۱۳٫ پاشیر، بنگلور، آشپزخانـه جهنم، سکنجبین، زغال سنگ، آذرخش، تهماسب دوم
    ۱۴٫ کوهدشت، زیباکلام، ققنوس، ذوب آهن، فولادزره، آکواریوم، بال و پری
    ۱۵٫ قمقمـه، آزادراه، دارابی، سونامـی، محمد بانکی، روپیـه، نوسنگی
    ۱۶٫صندوق، اوغور بخیر، دواشکفت، چارلز دیکنز، لبریز، قاقم، دولت منصور
    ۱۷٫ اسکی روی آب، قیصریـه، کارناوال، تخته حوضی، رضا بانکی، فلات، بامداد
    ۱۸٫ سر بـه زیر، دوش گرفتن، گیله مرد، پنتاگون، جیرفت، دانلود، سبزینـه
    ۱۹٫ بروکسل، نیکی کریمـی، شورانگیز، شقایق، سندان، حجامت، ریچارد فرای
    ۲۰٫ ریچارد باخ، عروس دریـایی، زنجبیل، شیپور، بسطام، ، سخن گنج
    ۲۱٫ پیتر فالک، پروار، سرافراز، انتگرال، ایزدخواست، زیورآلات، نئاندرتال
    ۲۲٫ نار و نی، ابوالحسن صبا، منبت کاری، کیـهان شناس، هامون، بولدوزر، منقار
    ۲۳٫ سروش صحت، یـاسوج، سفره ماهی، رقاصک، آفتابه، پنکه سقفی، هوخشتره
    ۲۴٫ رامبراند، قیرگونی، زره پوش، شیروانی، گل محمدی، هگمتانـه، تردید

    ابوذر (مذهبی)

    مرحله اول :

    سوره ای مکی هست دارای ۲۵ آیـه -> انشقاق

    بزرگترین منبع حدیث درون تشیع -> بحارالانوار

    از مباحث تازه راه یـافته بـه علوم قرآنی -> هرمونتیک

    پیغمبری کـه پذرزن موسی بود -> شعیب

    اصطلاحی به منظور بیـان خانواده ی پیـامبر اسلام (ص) -> اهل بیت

    مسجد کچوانا درون این کشور قرار دارد -> الجزایر

    تنـها غزوه ای کـه علی (ع) درون آن شرکت نکرد -> تبوک

    مرحله دوم :

    از جریـان های اصلی کلامـی درون مـیان اهل سنت -> معتزله

    از علما و فقهای شیعه قرن دهم هجری -> مقدس اردبیلی

    نام سوره ای بـه معنی کوبنده -> قارعه

    مسئول کنونی نـهاد ستاد اقامـه نماز -> قرائتی

    پیـامبر اسلام (ص) از این طایفه بودند -> قریش

    عنوانی به منظور طلاب معمم -> حجت السلام

    شـهر حرم عسکریین -> سامرا

    مرحله سوم :

    توافقنامـه اهل یثرب با پیـامبر -> پیمان عقبه

    مسجد مشـهوری درون شـهر بابل -> محدثین

    رهبر سودانی کـه ادعای امام زمانی مـی کرد -> محمد احمد

    مناسبت روز ۲۷ رجب -> عید مبعث

    خدا را برابر با جهان هستی دانستن -> وحدت وجودی

    باور بـه خدای یگانـه و بی همتا -> یکتاپرستی

    بانگ اعلام وقت نماز -> اذان

    مرحله چهارم :

    کتاب قرانی ملا محسن فیض کاشانی -> تفسیر صافی

    پیـامبر بشارت دهنده ظهور مسیح -> یحیی

    سوره افتخار بـه زیـادی ثروت و عزت -> تکاثر

    کتابی از ابن هشام -> السیره النبویـه

    کنیزی کـه همسر پیـامبر شد -> ماریـه

    پیروان حمدان بن اشعب -> قرامطه

    برده امـیه بن خلف بود -> بلال حبشی

    مرحله پنجم :

    از تکایـای معروف و قدیمـی کرمانشاه -> بیگلربیگی

    مجتهد و متخصص درون علم فقه -> فقیـه

    لبق محمد بن الحسن العسکری (ع) -> امام زمان

    نام دیگر ازدواج موقت یـا درون اسلام -> نکاح منقطع

    مکانی به منظور برگزاری عزاداریـهای محرم -> حسینیـه

    سوره ای مکی هست که ۳ آیـه دارد -> کوثر

    بنیـانگذار از طریقت بکتاشیـه -> محمد بکتاش

    مرحله ششم :

    مبدا تاریخهای قمری و شمسی -> هجرت

    مفسر قران و مولق تاریخ طبری -> محمد بن جریر

    نامش درون سوره مریم و آل عمران آمده -> زکریـا

    از مدارج روحانیون دارای درجه اجتهاد -> آیت الله

    مسجدی تاریخی درون ایروان ارمسنتان -> کبود

    مناره مسجد -> گلدسته

    اولین شـهید مسیحیت -> سنت استفان

    مرحله هفتم :

    هفت سوره بزرگ قران -> اسبع الطول

    بنای مقدس مسلمانان و یـهودیـان -> مسجد الاقصی

    امام جواد (ع) را بـه بغداد فرا خواند -> مامون

    نامم آخرین کتاب تورات -> تثنیـه

    یکی از بزرگترین دشمنان پیـامبر بود -> ابولهب

    از مفسران سنی قرآن -> سید قطب

    محل سوگواری و تعزیـه خوانی -> تکیـه

    مرحله هشتم :

    آیـات امر کننده بـه جهاد -> قتال

    از کتابهای مـهم فخری رازی -> تفسیر کبیر

    اصل باور بـه حقانیت پیـامبران -> نبوت

    نام مدرسه اسلامـی شـهر سیواس ترکیـه -> جفت مناره

    رییس کنونی جامعه اسلامـی آمریکای شمالی -> اینگرید متسون

    قومـی کـه سپاهی گری قریش را انجام مـی دادند -> مخزومـیان

    حارث الهلالیـه و از همسران پیـامبر -> مـیمونـه

    مرحله نـهم :

    نویسنده شرح نـهج البلافه و البیـان و انبرهان -> فخر رازی

    پیـامبری کـه همراه موسی بـه مصر رفت -> هارون

    حل اختلاف بین حضرت علی (ع) و معاویـه -> حکمـیت

    عنوان بخشی از آیـه ۲۳ سوره شوری -> مودت

    از مـهم ترین زیـارتگاه های شیعیـان درون عراق -> حرم کاظمـین

    نام آورترین خلیفه عباسی -> هارون الرشید

    شـهر رحلت پیـامبر اسلام (ص) -> مدینـه

    مرحله دهم :

    بانوی حافظ قرآن ملقب بـه مخفی -> زیب النسا

    از غزوات پیـامبر اسلام (ص) -> بواط

    نویسنده تاریخ مکه -> الفاکهی

    لقب عمرو بن هشام بن مغیره مخزومـی -> ابوجهل

    پدر علم تفسیر قرآنی -> ابوالعباس

    نام دیگر این سوره مومن هست -> غافر

    کنیـه امام پنجم شیعیـان -> ابوجعفر

    مرحله یـازدهم :

    بقعه ای درون قزوین بـه او نسبت داده شده -> اویس قرنی

    نام مادر گرامـی امام موسی کاظم (ع) -> حمـیده

    تنـها مذهب اسلامـی باقی مانده از خوارج -> اباضیـه

    یکی از خدایـان موهوم عمونیـان -> مولوخ

    نام دیگر قیـامت -> رستاخیز

    از شاعران شیعه معاصر اهل بیت -> کمـیت اسدی

    از سوره هایی کـه سجده واجب دارد -> فصلت

    مرحله دوازدهم :

    مسجد حیدرآباد هندوستان -> چهار منار

    پیـامبری از نسل ششم حضرت نوح -> صالح

    سوره هایی کـه با حروف مقطعه شروع مـی شوند -> حوامـیم

    فقیـه و مجتهد شیعی اهل مازندران بود -> تنکابنی

    یکی از دروس حزوه های علمـیه -> خارج

    مبدع آیین سیک -> گورونانک

    پیـامبر (ص) را درون منزل … دفن د -> عایشـه

    مرحله سیزدهم :

    از قاریـان هفتگانـه قران اصفهان -> نافع مدنی

    خردسال ترین فرزند حضرت یعقوب -> بنیـامـین

    کتابی روایی از شیخ طوسی -> الاستبصار

    تاثیر گذارترین شخصیت تاریخ بشر -> محمد

    از انواع انجیل -> لوقا

    عامـه گمان مـی کنند کـه مسجد الاقصی هست -> قبه الصخره

    نوعی جن درون فرهنگ اسلامـی -> عفریت

    مرحله چهاردهم :

    این شـهر مدتی پایتخت علی (ع) بود -> کوفه

    به آسمان رفتن پیـامبر اسلام (ص) -> معراج

    کتاب منتسب بـه حضرت فاطمـه (س) -> مصحف فاطمـه

    رهایی بخش درون دین زرتشت -> سوشیـانس

    فیلمنانـه مذهبی بهرام بیضایی -> روز واقعه

    مفسر شیعه قرن هشتم زاده مازندران -> مـیر حیدر آملی

    سوء قصد کنندگان بـه پیـامبر اسلام -> اصحاب عقبه

    مرحله پانزدهم :

    از صفات سرمد خداوند -> واجب الوجود

    از صفات خداوند بـه معای حساب کننده -> حاسب

    شخصیتی اساطیری مترادف با شیطان -> عزازیل

    برادر همزاد یعقوب -> عیسو

    از کتابهای شیخ طبرسی -> حوامع البیـان

    سریـالی درباره بعد از حادثه عاشورا -> مختارنامـه

    سوره ای با نشانـه های وقوع قیـامت -> زلزال

    مرحله شانزدهم :

    امام زاده ای درون راه قزوین – گیلان -> قلقلی

    سوره ای درون مورد کشته شدگان بدر -> ابراهیم

    طبقه اول از قاریـان قرآن –> صحابه

    همسر فرعون و از زنان برگزیده اسلام -> آسیـه بنت مزاحم

    از فقیـهان برجسته شیعه درون مکتب خانـه های قدیم -> چهارکتاب

    قدیمـی ترین صومعه مسیحی درون جهان -> سنت آنتونی

    مرحله هفتدهم :

    تا سال ۱۹۹۳ بزرگترین مسجد جهان بود -> شاه فیصل

    در لعت بـه معنای بریده شده هست -> سوره

    بازیگر نقش آمنـه درون فیلم محمد (ص) -> مـینا ساداتی

    اسلام شناس و شیعه شناس بزرگ فرانسوی -> هانری کوربن

    پسر سعد بن ابی وقاص -> عمرسعد

    روز نـهم ماه محرم -> تاسوعا

    سوره ۶۰ از قرآن -> ممتحنـه

    مرحله هجدهم :

    کلیسای بسیـار قدیمـی درون شـهر حلب -> شمعون

    از سازهای ایـام عزاداری مذهبی درون بوشـهر -> دمام

    لقب چهامـین امام شیعیـان -> سجاد

    محموعه ای از دعاها و مناجات ها -> صحیفه سجادیـه

    قاتل علی اصغر درون واقعه عاشورا -> حرمله

    لقب زنان پیـامبر اسلام (ص) هست -> امـهات المومنین

    نام سوره ای مکی هست با ۳۶ آیـه -> مطففین

    انوشـه انصاری

    مرحله اول :

    مرد تنـها و بی زن و فرزند -> یـالقوز

    برای فریب نشان مـی دهند -> درون باغ سبز

    شکایت و گله -> شکوه

    آب شش -> برانشی

    شاعر و قصیده گو -> چکامـه سرا

    دریـاچه ای درون استان مازندران -> چورت

    بازیگر زن جدایی نادر از سیمـین -> لیلا حاتمـی

    مرحله دوم :

    واقعه و حادثه -> رویداد

    اقتدارگریزی درون نظام اجتماعی -> آنارشیسم

    مدل موی پسرانـه به منظور خانم ها -> آلاگارسون

    سربه راه و نصیحت پذیر -> حرف شنو

    روی هم ریخته شده -> تلنبار

    شلوار -> ازار

    ورزشی جدید شبیـه گلف -> بهکاپ

    مرحله سوم :

    کسی کـه آرزوهای بسیـار دارد -> بلکامـه

    جنجال و هیـاهو -> الم شنگه

    ریش دراز و انبوه -> بامـه

    کتابی از ایزابل آلنده -> خانـه ارواح

    پایتخت اتیوپی -> آدیس آبابا

    حریص و طماع -> آزناک

    سخت درهم کشیده شده -> ترنجیده

    مرحله چهارم :

    عظمت و جاه و جلال -> حشمت

    نام اصلی مستربین -> روآن اتکینسون

    بوتایلندی -> موآی تای

    عنان و افسار -> چلوک

    رفت و آمد وسایل نقلیـه

    توطعه و کلک سوار -> دوز چیدن

    با چیزی ور رفتن -> انگولک

    مرحله پنجم :

    چشمـه هایی پلکانی درون نزدیکی ساری -> باداب سورت

    تصویربرداری فراصوتی از درون بدن -> سونوگرافی

    برق آنی و کوچک -> جرقه

    ظالمم -> بیدادگر

    بغ مـیوه تجدیدی ها -> انگورستان

    حلقه فلزی درون دو طرف زین -> رکاب

    برزگر و کشاورز -> حراث

    مرحله ششم :

    از شـهرهای اسپانیـا -> سانتاندر

    ورزش باد و ساحل -> موج سواری

    گوشواره -> آویزه

    کارگردان فیلم پرتقال خونی -> سیروس الوند

    سوغاتی -> آقورایی

    فروتن -> خاشع

    نام پسر بـه معنای دلیر -> ارسلان

    مرحله هفتم :

    نگونسار شدن -> انتکاس

    کلمـه روسی بـه معنای سرباز -> سالدات

    انگور پیش رس -> رواچه

    از انواع سس های سالاد -> هزار جزیره

    قدیم -> دیرباز

    طول -> درازنای

    ورزش رزمـی روسی -> سامبو

    مرحله هشتم :

    پیر -> سالخورده

    جانداری با بیش از یک سلول -> پریـاخته

    پریشان و درمانده شدن -> شولیدن

    لقب هفتمـین طبقه دوزخ -> اسفل سافلین

    براده فلز -> سونش

    باز شدن ناخودآگاه دهان به منظور رفع خستگی -> خمـیازه

    پایین جامـه و قبا -> تریج

    مرحله نـهم :

    پارکی جنگلی درون شرق تهران -> لویزان

    نویسنده گرگ بیـابان -> هرمان هسه

    هریک از موعودان دین زردشتی -> سوشیـانت

    آخرین استخوان مـهره ای درون انسان -> دنبالچه

    لگد انداختن -> آلیزیدن

    آویختن ، معلق -> اناطه

    دریل پرنده -> دارکوب

    مرحله دهم :

    نویسنده فیلمنامـه خوابگاه ان -> ایرج طهماسب

    تا این لحظه -> الی الحال

    اسباب و اثاثیـه ناچیز و کم ارزش -> جل و پلاس

    بدخویی و بدخلقی -> شراست

    پوست دباغی نشده -> بشمـه

    شرکت هواپیمایی آلمانی -> لوفت هانزا

    عمق -> ژرفا

    مرحله یـازدهم :

    باغبان -> چمن پیرا

    اصطلاحی قدیمـی معادل پایتخت -> شاهنشین

    فلز سبک -> آلومـینیوم

    دارای طبع جوانمردی -> رادمنش

    پایتخت ایـالت ویکتوریـای استرالیـا -> ملبورن

    باد گلو -> آروغ

    شاخه ای از ورزش کوهنوردی -> یخ نوردی

    مرحله دوازدهم :

    پرنده بی پرواز نیوزلند -> کیوی

    علمـی-تخیلی نویس فرانسوی -> ژول ورن

    عزیز و گرامـی –> ارجمند

    از خود دور -> تاراندن

    قرار داد -> پیمان نامـه

    از اعمال گروه عزاداران -> زنجیر زنی

    دارای بوی بسیـار بد -> بوگندو

    مرحله سیزدهم :

    رنگین کمان -> تیراژه

    غذایی با تخم مرغ و پیـاز -> شش انداز

    چین خوردگی های کمانی زمـین -> تاقدیس

    سرمای سخت -> سجام

    بازیگر فیلم اشک ها و لبخندها -> جولی اندروز

    سدی درون شـهرستان چالوس -> زوات

    شاگردانـه -> دستاران

    مرحله چهاردهم :

    التهاب زائده انتهای روده -> آپاندیسیت

    از ورزش های قدرتی نشستنی -> مچ اندازی

    پرنده ای کـه نام دیگرش کوکو هست -> فاخته

    باد و ورم -> آماسیدن

    اصطلاح فرانسوی طبقه کارگر -> پرولتاریـا

    سم چارپایـان -> چمچم

    دشمنان -> ادعا

    مرحله پانزدهم :

    پرنس یـا پرنسس -> شاهزاده

    خودنمایی و خودآرایی -> تشوف

    قلمـی با محفظه جوهر -> خودنویس

    آتشکده ای درون خراسان شمالی -> اسپاخو

    نقطه بالای سر درون آسمان -> سمت الراس

    روانـه -> تسییر

    وارسی کننده دفاتر حسابداری -> حسابرس

    مرحله شانزدهم :

    بارانداز کشتی -> اسکله

    معادل فارسی اسکنر -> پویشگر

    پول کاغذی -> اسکناس

    بخشی خودمختار درون اسپانیـا -> والنسیـا

    از اقسام شنا -> کرال پشت

    بس بودن -> تکافو

    بسیـار اندوهگین -> خونین جگر

    مرحله هفتدهم :

    حق القدم -> پارنج

    سکه ای قدیمـی برابر با پنج دینار -> پنداوسی

    مسخره -> استهزا

    کنایـه بـه نویسنده بی سواد -> مـیرزا قلمدون

    ترکیب مساوی رنگ های قرمز و آبی -> سرخابی

    نویسنده رمان مادام بواری -> فلوبر

    تخته یـا پارچه بزرگ تبلیغی یـا اطلاعاتی -> پلاکارد

    مرحله هجدهم :

    آرامگاهش درون سمنان هست -> بایزید بسطامـی

    بیرحم -> سنگدل

    اصطلاح قدیمـی فیل بزرگ -> زنده پیل

    فیلمـی از رخشان بنی اعتماد -> خون بازی

    از گونـه های نـهنگ -> گوژپشت

    بزرگوارتر -> اشرف

    اصطلاحی به منظور اجناس کم بها -> خنزر پنزر

    مرحله نوزدهم :

    شغلش را بـه پایـان رسانده -> بازنشسته

    ناشناخته و پررمز و راز -> اسرار آمـیز

    بخشی از های قدیمـی -> گلخن

    شـهر بانک مرکزی اروپا -> فرانکفورت

    به جنگ آسیـاب های بادی رفت -> دن کیشوت

    از ورزش های آبی -> واترپلو

    یکی از انواع سنگ های معدن جیوه -> شنگرف

    مرحله بیستم :

    معادل فارسی کلمـه گلایدر -> بادپر

    ترکیبی از الیـاف شیشـه و مواد پلیمری -> فایبرگلاس

    از بین رفتن مواد درون واکنش با محیط -> خوردگی

    کارگردان فیلم بن هور -> ویلیـام وایلر

    لقب برنده مسابقات پرورش اندام -> مستر المپیـا

    ماهی بزرگی درون کناره های خزر -> کپور

    آب چشم -> سرشک

    مرحله بیست و یکم :

    تبرید -> سرمایش

    معامله پایـاپای -> تهاتر

    مرکز نیومکزیکو -> سانتافه

    معمول -> متعارف

    نخوت و تکبر -> بادسایی

    بنیـانگذار شـهر سپید -> احمد شاملو

    سوزش نبض دار جراحت -> ذق ذق

    مرحله بیست و دوم :

    غیر عادی و ناهنجار -> آنرمال

    کشوری کـه قوانینش اسلامـی باشد -> دارالسلام

    اقتدار گریزی درون نظام اجتماعی -> آنارشیسم

    غاری درون استان آذربایجان غربی -> تمتان

    اسباب اصلاح صورت -> خودتراش

    فیلمـی بـه کارگردانی نیکی کریمـی -> یک شب

    پرنده شکاری کوچک -> پیغو

    مرحله بیست و سوم :

    علی اسفندیـاری را بـه این نام مـی شناسیم -> نیما یوشیج

    سلول خونی بدون هسته -> پلاکت

    شتر ماده -> اروانـه

    نخبه سالاری درون امر حکومت -> آریستوکراسی

    نابودی کامل یک گونـه -> انقراض

    بندر بزرگ آلمان -> هامبورگ

    از فیلم های اولیـه کمپانی دیزنی -> دامبو

    مرحله بیست و چهارم :

    معادل فارسی اسکیت بورد -> تخته پالیزه

    نام دیگر سیـاره زهره -> زاور

    بازیگر فیلم لیلی با من هست -> پرستویی

    عروسک چوبی داستان -> پینوکیو

    از انواع محلی ورزش کشتی -> آلیش

    اعضای حذب کارگر سوسیـال روسیـه -> بلشویک

    نویسنده رمان پدرخوانده -> ماریو پوزو

    عابدزاده (پرسپولیس)

    مرحله اول :

    جادوگر معروف و مجبوب -> علی کریمـی

    اولین حریف خارجی تیم درون بازی رسمـی -> کوگیو

    از لقب های این تیم -> ارتش سرخ

    تپه های محل تمرین تیم قبل از انقلاب -> داوودیـه

    رکورددار هت تریک درون پرسپولیس -> فرشاد پیوس

    مربی ترکیـه ای تیم بود -> دنیزلی

    مع کاستاریکایی -> اومانیـا

    مرحله دوم :

    مربی آلمانی سال ۷۴ -> یورگن گده

    ماه و سال تاسیس باشگاه -> دی چهل و دو

    بازیکن اهل کشور مالی -> ترائوره

    از دروازه بانان رکورددار گل نخوردن -> مودت

    معروف بـه بهروز کاستاکورتا -> رهبری فرد

    آلبوم پرسپولیسی قاسم افشار -> قرمزته

    کاپیتانی کـه ۹ مـهر ۹۴ درون گذشت -> هادی نوروزی

    مرحله سوم :

    مرد سال فوتبال ایران درون سال ۸۷ -> کریم باقری

    جامـی درون سال ۵۸ با قهرمانی پرسپولیس -> شـهید اسپندی

    حریف این تیم درون بازی خداحافظی عابدزاده -> بایرن مونیخ

    بازیکن ایرلندی با  ۳ گل درون دربی هفتاد و چهارم -> ایمون زاید

    تنـها سرمربی روس باشگاه -> کونوف

    رنگ زندگی بخش -> قرمز

    مترجم دوست داشتنی کروات بـه فارسی -> چلنگر

    مرحله چهارم :

    اولین سرمربی باشگاه -> فرامرزی

    دروازه بانی با بیشترین حضور درون تیم -> وحید قلیچ

    در جام… پرافتخارترین تیم ایران بود -> تخت جمشید

    بازیکن اهل کامرون این تیم بود -> الونگ الونگ

    تیم عربی کـه بارها حریف پرسپولیس شد -> الهلال

    پرسپولیس رکورددار بیشترین بازیکن … هست -> لژیونر

    بازیگر/بازیکن این تیم -> جمشیدی

    مرحله پنجم :

    با ۷ گل آقای گل شـهرآورد تهران هست -> ایرانپاک

    مـهاجم قدیم و سرپرست باشگاه -> خوردبین

    نام کوچک تنـها دروازه بان گل زن باشگاه -> احمدرضا

    بازیکن شماره ۱ کنونی -> سوشا مکانی

    سرمربی هلندی تیم بود -> آری هان

    زمانی ورزشگاه اختصاصی تیم بود -> آپادانا

    حریف آن درون فینال جام حذفی ۸۹-۹۰ -> ملوان

    مرحله ششم :

    تیم منحل و ذوب شده درون پرسپولیس -> شاهین

    از بازیکنان دهه ۶۰ این تیم -> فنونی زاده

    مربی دروازه بانان تیم -> پانادیچ

    مع و کاپیتان کنونی تیم -> نورمحمدی

    سلطان هست و بس -> علی پروین

    هافبکی با سابقه ۱۷۳ بازی درون این تیم -> عربشاهی

    زننده گل قهرمانی لیگ هفتم درون دقیقه ۹۶ -> سپهر حیدری

    مرحله هفتم :

    برترین گلزن ملی جهان -> علی دایی

    مربی ارمنی تیم امـید پرسپولیس -> بزیک

    اولین هت تریک کننده ایران و پرسپولیس -> حسین کلانی

    از معان پرسابقه تیم -> محمد پنجعلی

    بنیـان گذار باشگاه -> علی عبده

    نام ترانـه سرود رسمـی باشگاه -> آهنگ سرخ

    هافبک بزریلی سالهای ۸۸ که تا ۹۰ -> تیـاگو

    مرحله هشتم :

    اولین کاپیتان تیم -> جاسمـیان

    معنی واژه یونانی پرسپولیس -> شـهر پارسی

    مع شمالی تیم -> محسن بنگر

    مدیرعامل پرحاشیـه دهه ۷۰ تیم -> عابدیی

    از ورزشگاه های تمرینی تیم بود -> کارگران

    بازیکن انگلیسی با ۱۶ گل زده درون این تیم -> آلن ویتل

    مربی آلمانی یک فصلی این تیم -> زوبل

    مرحله نـهم :

    رکوردار کاپیتانی درون این تیم -> پیروانی

    الگوی ورزشی و اخلاقی تاریخ باشگاه -> پرویز دهداری

    مع سابق و اردبیلی تیم -> گل محمدی

    از القاب پرسپولیس -> سرخپوشان

    رییس هیئت مدیره باشگاه -> کاشانی

    مربی/بازیکن سابق اهل انزلی -> مایلی کهن

    گلزن سنگالی تیم بود -> توره

    مرحله دهم :

    عقاب بلند پرواز آسیـا -> عابدزاده

    از داوران شـهرآورد -> محسن ترکی

    مع قدیم با سابقه خوانندگی و بازیگری -> انصاریـان

    مربی ایرانی آمریکایی تیم -> قطبی

    نام گوچک جوان ترین گل زن تاریخ باشگاه -> مـهدی

    حریف قطری درون جام باشگاه های آسیـا -> الوکره

    کارگردان فیلم مستند مردان پرسپولیس -> مـهدی زریباف

    مرحله یـازدهم :

    مربی انگلیسی تیم درون جام تخت جمشید -> آلن راجرز

    به رضا مالدینی مشـهور بود -> شاهرودی

    فیلمـی با بازی عابدزاده و پروین -> ازدواج غیـابی

    گلزن پرسپولیسی جام جهانی فرانسه -> استیلی

    حریف ازبکی آن درون لیگ قهرمانان آسیـا -> بنیـادکار

    هافبک برزیلی سالهای ۸۸ که تا ۹۰ -> تیـاگو

    نام رسمـی باشگاه از سال ۶۵ که تا ۹۱ -> پیروزی

    مرحله دوازدهم :

    از بازیکنان جنوبی دهه ۷۰ این تیم -> سعداوی

    داماد معروف پروین و مترجم آلمان تیم -> آرش فرزین

    ورزشگاه تمرینی تیم درون این روزها -> درفشی فر

    بازیکن و مربی قدیم تیم -> حمـید درخشان

    جوانترین مربی تاریخ لیگ برتر -> وطن خواه

    رکورددار سریعترین گل تاریخ لیگ -> رضایی

    کاپیتان فاتح جام تخت جمشید ۱۳۵۲ -> بهزادی

    جداول سعدی

    • سبک پا، کونکاکاف، سابق، پاسارگاد، همـینگوی، کنترباس، سرکوفت
    • ارتفاع، شابک، جوانمردان، خفتو، کرنش، انبازی، ارباب رعیتی
    • پوزیترون، فروسرخ، حضیض، ازدیـاد، لاجوردی، ارگ بم، آمادئوس
    • اصلع، برنتابیدن، ازدواج، آپ چاگی، هاوانا، لاعلاج، تلبیس
    • لم یزرع، ریغماسی، ویلیـام فاکنر، نوترونی، آلفارومئو، ماکرو، خدنگ
    • رشته فرنگی، تأسی، تصویرگر، دله دزد، سید رضی، ملاقلی پور، رابض
    • ذوالنون، تربچه، سجاحت، بقعه، گنبد قابوس، سینک ، اینجه ممد
    • آب بند، تراموا، پرندوش، اتوبوس شب، کمک داور، اسارت، انقطاع
    • اسپرسا، پیـه سوز، شناسنامـه، شناسه، دیوپا، دانیل دفو، فیلمخانـه
    • خوزستان، قفل فرمان، آبخور، حلبی، روزخون، تزیین، ایزولاسیونیسم
    • امـیر نادری، شـهرسوخته، خرقه، ارغون، صخره نوردی، دندان گرد، روزمره
    • والتر اسکات، دستمزد، پوینده، آدمـیزاد، آواره، دریغ، پاراکلینیک
    • سوارکاری، فیستول، بهاره رهنما، ایفاد، چرب زبان، پیشانی، تیلر
    • آبشار حمـید، بزکشی، استفهام، آدنیس، روکار، مرد نامرئی، پرفیوژن
    • اوگانیـانس، مـیله، روفرشی، اغتسال، بقیـه، سنگلاخ، روماتیسم
    • جزیره گنج، سردار جنگل، شاپرک، ارغوانی، استهلال، بلعیدن، درویدن
    • سرخرگ، استقلال، اوروگوئه، پیغاره، چربیدن، مادر، آب لیزه
    • اسکواش، حاج آقا تراب، کفتار، آندودرم، پشت دستی، احتراس، تضاعف
    • جناغ شکستن، ریسه شدن، آبی و رابی، پایسته، احسن، لواشک، مایورکا
    • سه تفنگدار، سارگاس، دوهزار، مترونیدازول، کمربندی، چلچله، اکستنشن
    • تیـهو، همایون پایور، خوش پرگار، لگدکوب، اقتصار، سردینـه، هرات
    • تراورتن، پیشوت، هفت سین، تنکه، چارلز دیکنز، ارشکیـه، جهانگردی
    • آتریـاد، پکیدن، استراحت مطلق، کرم خوردگی، پیکره، استذکار، توسم
    • براتیسلاوا، مارمولک، توسل، خرخاش، ستمکار، جراید، کالی اسکریما

    جداول حافظ

    • سازدهنی، درواخ، گینس، آرارات، اسدالله یکتا، جام تخت جمشید، تواهه
    • هفت پیکر، شیخ تپه، روانداختن، زعاف، اباطیل، ریباند، کبکبه
    • نوآوری، بلاتکلیف، واریس، تمامـیت ارضی، خسروشاهی، بوتیمار، نگهبانی
    • ددمنشانـه، اوساکا، ساحره، خاکسپاری، دموکراسی، ته نشین، لیورپول
    • محمد نصیری، احتباس، جانماز، شق القمر، بیدادگر، سرانجام، سافو
    • کارواژه، سرنوشت، پرشمارگان، دونتسک، فوسا، آرواره ها، بسندگی
    • آرمانشـهر، مستعمل، سخنران، سولک، کهنـه و نو، تختی، کارآزموده
    • اندیشمند، ریتمـیک، سامسون، استنت، زادروز، چارگامـه، الش دگش
    • آسمون و ریسمون، کاشان، ترکیـه، بلند مرتبه، دم لابه، پاکدامن، چهره پرداز
    • محاربه، شازده احتجاب، سامبو، زیست بوم، گواهینامـه، زوریخ، تباشیر
    • کاریبو، هیپرتروفی، تلویحی، آموزانـه، دلباخته، حامد بهداد، استتار
    • خوشنویسی، کنداب، مـهرشـهر، ایکیوسان، مـهدوی کیـا، دیوکلوچ، سنگ مرمر
    • مس مس، شاه مقصودی، سرداب، استنسیل، سریلانکا، جین وبستر، برایتون
    • کوآلا، گیتی نوین، رنگین تن، منغمس، فراموشکار، خویشکاری، زادخرد
    • مباهات، جرشفت، آسوندار، تنگدستی، کمونیسم، لاله صدیق، مترلینگ
    • ساعت خوش، صربستان، پشنگ کامکار، موکشا، تبارزایش، بارسلون، موکشا
    • بنوره، اضمحلال، روده درازی، بیرونی، باندیکوت، اثبات، احسن الخالقین
    • پیش پرداخت، بزرگداشت، دربایست، ثرید، سعلت، ریبوزوم، فیسا
    • خوشامدگویی، ناشتایی، مارلیک، نادال، چهچهه، بادآهنگ، استقصاد
    • سمندر، عذرخواهی، دیرینـه، واپسگرا، جرج بارکلی، خیـام، توموگرافی
    • دانمارک، حاتمـی کیـا، آندره آمپر، شاهوار، ژرمن، دلسرد، ادموند بزیک
    • حق الزحمـه، پیکرنگار، ریشیدن، مکزیک، منطق الطیر، نی، استکراه
    • سرشناس، التباس، افروزه، مسافت، پانتئون، نارنجی، ناصر حجازی
    • گوستاو هرتز، صادق هدایت، دریـای کارائیب، کله پز، برات، هرهفت، کلاهخود

    ابوسعید ابوالخیر

  • جان اوبار، تاکسیدرمـی، مستوفی، سه قلعه، دینوری، ریحانـه، کایتینگ
  • شباویز، مارتین شین، اوراسیـا، سجانیدن، چرده، چرچیل، تجویزانـه
  • پلوک، اکتناه، دریـاچه اوان، نیما یوشیج، امتحان، استراتژی، آپارتاید
  • تیمورتاش، فرهاد آئیش، پردازش، قرمزدانـه، همـینگوی، کانال سوئز، کوپن
  • خشک نای، دربرگیرنده، سه گنبد، عباس مشفق، جعبه دنده، بیگل، فرورتیش
  • الیور استون، پرسیـاوشان، آستانـه، کیـاست، پیوندگاه، قسی القلب، مع
  • بارهبرواس، ارومـیه، گواناکو، آفتاب نزده، پلاروید، دالان، کوتیکول
  • نرمش ناپذیر، شیده، شعر سپید، مـیتی کومان، منـهتن، گارلادو، خیزابه
  • دوالک باز، شله زرد، اسید آمـینـه، تندره، آلبر کامو، جان آدامز، شغربغر
  • خانقاه، شوفر، پایگاه داده ها، ردکارپت، پایـان رأفت، صاریغ، دق الباب
  • رضا براهنی، پغار، تشفی، جگوار، محمد علی رجایی، فرانسیس بیکن، برره
  • زیرافکن، تکون، شدکیس، مارمـیشو، پرسوناژ، فریدون زندی، استون هنج
  • نخودآب، زرنیخ، سمسول، دلاکروا، قیفاووس، بوجانگاییـان، توماتین
  • اشمل، ژکیدن، پسراندر، نارستان، قلعه خمـیر، ایرج مـیرزا، بیگلی بیگلی
  • پارامونت، بانگوئی، اینفینیتی، منصور بهرامـی، سنگلج، گایـا، خیلخانـه
  • تنافی، ریش بابا، گیـاه پزشکی، هرمزگان، دن آرام، هادی مرزبان، اسکانیـا
  • عیدی امـین، نظمـیه، ادگار کاد، چینچیلا، نامـی پتگر، استراسبرگ، ترابری
  • ناغول، تاب و توان، آواشناسی، ناسفتگی، پانکراس، آلبانی، گازوئیل
  • جواد زرینچه، عزت بگویچ، شب کور، ویکتور هوگو، کلشتر، طوقی، پاناویژن
  • شکرگزاری، اصفهان، جامل، بلنـهایم، مـهدی بامداد، حسن فتحی، یـالتا
  • تسابق، ترانزیستور، جلنبر، پلشت بر، شیطان، هاروارد، پاری سن ژرمن
  • باغچه بان، لاپلاتا، ام القوین، راهزنان، زئوتروپ، تازه چهر، دلکو
  • نازبالش، احتراز، احصاییـه، آلبومـین، سهرورد، شوپنـهاور، سه زن
  • ۲۴٫    تخته شنا، انجمن اخوت، انگلبارت، خیـار دریـایی، سدان، زاکسن، فرامـین

    مسلم (مذهبی)

  • استغفار، بیت الفتوح، سعید بن زید، حزقیـال، آمون، غزوه، جهاد
  • توبه، اسرافیل، شافعی، محمدعلی کلی، رستم پاشا، خالد بن ولید، مالزی
  • صلح حدیبیـه، هراکلیوس، قادسیـه، صالح، عمار، پاکستان، آلفرد گیوم
  • حفر خندق، اجماع، الرحمن، نفی سبیل، شـهرام اسدی، یوکابد، جانماز
  • نماز جمعه، آیـه تطهیر،ایی کوفی، رهبانیت، تبوک، لازاروس، شیر صحرا
  • اسماعیل، غلمان، مـیرنا نظور، یوم الدار، عید فطر، مریم مقدس، حوزه علمـیه
  • عیدگاه، نرگس خاتون، هامان، هنری کینگ، کافرون، مـیکائیل، عید قربان
  • زخرف، سامری، حلف الفضول، ابن هشام، تعریس، جویریـه، سوگواری
  • محمد رسول الله، یرموک، عمرو عاص، نماز صبح، غیبت کبری، صافات، سلیمان
  • کنیسه، مسجدالحرام، تجوید، روح الامـین، سید رضی، صفین، منوسمرتی
  • علامـه امـینی، استورارو، عام الفیل، معاویـه، ماعون، صحابه، عبدمناف
  • اصحاب کهف، شاکر، یـاد خدا، هاروت و ماروت، فرعون، بیت لحم، مادلونگ
  • عایشـه، هانری کوربن، یـاسر بن عامر، هفتک، سبع المثانی، فرقان، شب قدر
  • صحرای عرفات، تراویح، ابن ماجه، غاشیـه، انشراح، حواریون، نجاشی
  • ارتداد، اسماعیلی، مـهدویت، بنی امـیه، مالک اشتر، الیـاس، عبدالباسط
  • یثرب، ابراهیم، تفسیر المـیزان، رمضان، اصحابا، شیخ بهایی، روز عرفه
  • امـین زندگانی، حجر بن عدی، دحیـه کلبی، بانو امـین، ریـان بن صلت، ادریس، عادیـات
  • امام سجاد، شـهید مطهری، اربعین، مریم مجدلیـه، شیخ طبرسی، آیت الکرسی، جاهلیت
  • جداول خالقی (موسیقی)

  • درویش خان، نی انبان، من لعنتی، گلزار، جاده یک طرفه، فور الیزه، بلوز
  • رضا پیشرو، ژرژ بیزه، کانتاتی، نگاه من، علیزاده، سعید هرمزی، پاشایی
  • کوچه ملی، مـهتاب رو، رضا صادقی، نی داوود، دایره زنگی، نفرین، پاگانینی
  • داوود پیرنیـا، چارتار، سیروان، شیپور، حال من بی تو، قرقرک، هاوارد شور
  • دشتی، مختاباد، بابک تیغه، یکی هست، شرب آهنگ، مندلسون، سعدی حسنی
  • کانتری، محسن یگانـه، بربط، کنچیتا، کینگ رام، ربع پرده، بختیـاری
  • حسین علیزاده، تو رفتی، بامشاد، افشاری، کلایدرمن، بی بند، هوی متال
  • پرویز یـاحقی، پرکاشن، مترونوم، آرسامس، سم اسمـیت، اوهام، ماهور
  • کاوه آفاق، پاواروتی، خالقی، مـیزان، بالابان، احمد پژمان، محمد نوری
  • روز برفی، شـهر دل، فخرالدینی، آواز قو، زانیـار، دونوازی، تحریر
  • قوشمـه، لیلی افشار، هایپرنوا، سلین دیون، اسمش عشقه، رندان مست، ابوعطا
  • گلپا، قیچک، لهراسبی، جنتی عطایی، دیگه مـیرم، علی پهلوان، شاهین فرهت
  • فرید احمدی، اکتاو، ایرج، عصر پاییزی، ترومبون، قاسم افشار، موومان
  • باربد، فوتبالیستها، بسطامـی، همایون، علینقی وزیری، سلفژ، مـهتاب
  • کیتارو، ونجلیس، رهبری، موتسارت، مسجد سلیمان، بارانا، پیکاپ
  • اعتمادی، جاده رویـاها، شـهناز، کنترباس، سرفراز، واروژان، گرمـی
  • رضا یزدانی، ویوالدی، ان، رضا شایـا، باب دیلن، گوشـه، خولیو
  • سوپرانو، یوکللی، نـهال حیرت، کاوه، شجریـان، آخر قصه، چکناواریـان
  • شـهرام ناظری، عبداللهی، چاووشی، سازبندی، روحانی، کودکانـه، سنتور
  • آکوستیک، تلفیقی، مانی رهنما، رضا موتوری، تارکان، ترومپت، آداجیو
  • امـیر تاجیک، انوشیروان، ملودی، علیرضا عصار، عقیلی، نوحه، فلامـینکو
  • ناصریـا، هنوزم، باب مارلی، حسین زمان، بیژن کامکار، شـهر آشوب، پیش نوا
  • بیتلز، جواد معروفی، مایکل جکسون، حریص، هموطن، گلپایگانی، بابک بیـات
  • کنسیونانس، مجید انتظامـی، گلویی، امـیر تتلو، بنان، بهنام صفوی، پری زنگنـه
  • جمالزاده

  • رافائل، درگز، پرتاب دیسک، گربه سانان، آنتروپی، والاگهر، درویش خان
  • دوغاب، معجونی، وینگرود، بهمنیـار، کلروز، بوستون، ویسکوزیته
  • سنگواره، هشیلان، اولاما، روزبه، شارل آزناوور، ایبوکا، پنجول
  • لیمنولوژی، ذوی العقول، سفیر، گوتیـه، سماک رامح، استانبول، مالایـا
  • صفی علی شاه، کارائوکه، شلمچه، کرفبال، زیرک قیـاس، دسیبل، دگردیسی
  • شخولیدن، چرخ انداز، آمفتامـین، رتردام، فریده گلبو، شاتون، شاپشال
  • ساپاردا، جیمز هاتن، مـیرزا بابایف، عدسک، تازیـانـه، حلقه، کلاردشت
  • پادرمـیانی، برگه، یکدندگی، آرتمـیس، دون ژوان، طاهرزاده، اورمزد
  • مسوسورس، دانشسرای عالی، سیـه لو، استراسبرگ، ماسوله، بناگوش، لن ترانی
  • جوشن پوش، کنسرتو، اشانتیون، ترقوه، اومبریـا، جامپ بال،بندی
  • تویوتا، پانتالاسا، ممتاز محل، استیو جابز، مازیـار فلاحی، بوکان، قطیفه
  • سوز، اتومبیل، ابتلاع، سیـاتیک، هلوسیـا، علی قوی تن، گل کوچک
  • کیـانوش، تسمـه تایم، زن سی ساله، بهاباد، اراجیف، برساز، واتیکان
  • حلقه بـه گوش، خونیـاک، گندزدایی، بولاخلار، مایکل مور، خوخو، باخه
  • مـیکویـان، فرهاد مـهراد، پیرنـه، فاسیـا لاتا، خسیس، علی ای حال، شیخ صدوق
  • پلی فونیک، رستاخیز، کامبادن، حس غریب، لوئی رنو، تیپو سلطان، دالبوز
  • تیتانیوم، کاخ ورسای، کاهانی، فریدون ناصری، گدانسک، تحت الشعاع، ناسور
  • مستهلک، بخردانـه، خرحمالی، اشتهارد، اسکوربوت، آوانتاژ، هوبره
  • کرباسچی، مسنجر، اونیل فورد، بالتیک، ارکستراسیون، دهوند، بونراکو
  • کشکوئیـه، رتوش، انتگرال، مارسل پروست، ورپریده، آنپاسان، ریمان
  • قرقاول، همای آزاد، امـیر نادری، یوکاتان، قرض الحسنـه، صیـاغت، ذوب آهن
  • راهبندان، بادروج، مایندفولنس، چهارپاره، ون آلن، بخارا، آسکاریس
  • ماری آنتوانت، شاه بلوط، اتریش، ابن یمـین، عروض، الاکلنگ، آلاچیق
  • ابن الوقت، کاغذباد، فریـار، کاخ مروارید، درخت آسوری، نودل، ورشو
  • کریمخان

  • بندشناسی، زمستانگاه، چاپستیک، معاضد، تبرزد، تودای جی، ویم وندرس
  • فریدون فروغی، اسم فامـیل، پتر کبیر، هری هودینی، بسپار، شنبلیله، رکابی
  • تراخت، پای برنجین، زبرجد، قلعه جلالی، فراهانی، کردی، آب باز
  • پروپان، ناوشکن، باسمـه ای، کاریز، شاهرگ، کورنوال، امریکن آیدل
  • گزارش، لایپزیگ، اولدزموبیل، تورنسل، نساجی، فم الحوت، پورداوود
  • پیرابین، پیل سوختی، غار کنجی، دقیقی، فیستبال، پریـاموس، بالماسکه
  • دندان گیر، خورند، لاهه، محمدرضا لطفی، سومنات، عروه وثقی، آزادمـیوه
  • مسعود کیـهان، اسپیره، اورگاست، آساهی، تختخه، هوبه، آراداووردی
  • آزادمنش، انداوه، عشوه گر، خوانسار، کافه پیـانو، سنگ کره، تواصی
  • پروپاگاند، افسوس، جان ویلیـامز، الیوت، منوچهر اقبال، پرخواسته، تدلیس
  • لو لانداو، سمرقند، عمر خیـام، آسفالت، نوبنیـاد، تولیت، پکین پا
  • ماداکتو، یلنجوج، پاداش سکوت، ثروت، یـار دوازدهم، هوتخش، لعبت والا
  • جورقان، امـین تارخ، کرلینگ، دوبرمن، شپول، اسفرزه، ببر بیـان
  • جین گری، آهون بر، سمولینا، واحه، مجسمـه آزادی، تبریز، انشراح
  • فیروزه، پاچه خیزک، وافل، یورت، کیسه هوایی، واراند، الشن مرادی
  • محمد باقر صدر، توره، چغاخور، ابلیسک، وادلو، دستمایـه، بادرنگ
  • شنیتسل، کمپوست، اندیمشک، تپانچه، پیشاپیش، بوار، شوتوکان
  • ساندیمون، درون بارانداز، بانکوک، بونوبو، شکیل، اودئیل، بیشـه
  • تنومند، پنگان، سیـاه کوه، شـهریـار قنبری، کرزای، پیتزا، التهاب لثه
  • پوشکین، نیشابور، پرویز کیـانی، جان کری، خراسب، شنگویر، تاکسی
  • جورچین، دکلته، آب دندون، کلارینت، ناگویـا، ابن مقله، امـیر شروان
  • حسین مکی، سامن، کامبیز درفشی، هاسکی، همجوار، اندیکاتور، سوخت و ساز
  • بلنداختر، راستاد، آلگونـه، نافع، احمد ظاهر، برج خلیفه، رونالدو
  • شارل نـهم، جیمز دین، مادام بوواری، ویزکول، گامبو، یو اس بی، الاستومر
  • یلدا (فال حافظ)

  • لسان الغیب، افتاد، خطرناک، بازآیی، سعادت، چین زلف، فرخنده
  • شیراز، وقت صحر، سفرکرده، بنیـادم، رضوان، درون این قفس، بحر کرم
  • ناتل خانلری، حافظا، مالامال، ساحری، عندلیب، مـی لافد، اندازیم
  • غزلیـات، بربندند، راهروان، مشو حافظ، چهره، سبز فلک، مغیلان
  • ابواسحاق، سبکباران، خطاست، گمگشته، حکایت، نازنینم،و مکان
  • بها الدین، نسیم سحر، مکافات، نعیم، مونس جان، سوختگان، آب حیـاتم
  • گوته، سر سودا، شور و شر، مرد و زن، حافظ، مـهرورزان، مرکن
  • ترجمان الاسرار، هویدا، دلشادم، منجم، بدخواه، جانان، پشمـینـه
  • حافظیـه، گزیده ام، حیران، بی مثالش، چشم یـاری، درویشی، خلوتگه
  • بیستم مـهر، منزل، نمـی ارزم، وظیفه، آرزومندی، بازپرس، زیر و زبر
  • محمد قزوینی، درگه، بستیزند، درد عاشق، ازرق، غم مخور، مـهجوری
  • آراکی، خاکی، استغنای، سالخورده، ملاقات، غم مخور، ناشنیده
  • هشتم، سحرخیزان، بیـارای، بنده پرور، کشیده ام، دیوارش، بهرامـی
  • عراقی، شیراز، شمایل، گوشـه گیری، بعد از من، شفابخش، دیده گریـان
  • خرمشاهی، درمان، عاشق، حشمت و جاه، برافشانیم، فراقت، پشیمانی
  • آندره گدار، افتاده ام، دوراهه، هنگام درو، سلسله، ماست، عشقند
  • مـیرعماد، لعل فام، غیرت، خوبان، خم ابرو، چه مـی جویی، کـه نشین
  • درویشی، مـیکده، دفتر خالی، نااهل، کـه خوشدل، بیندازیش، با پسر
  • گوشـه گیران، مردان ره، استغنای، نسیمش، یوسف ثانی، کوکبه، نرگس
  • شکرخنده، طرحی نو، پیـام سروش، کم و بیش، جام جم، سالخورده، فزون
  • صبوری، غمزه، منزلگه، عشق جوانی، خرابات، پروازم، خوبرویـان
  • عاشقان، بر دارند، ارباب هنر، سرو روان، پادشـهم، مـی ، غبار تنم
  • تخته بند، عارض سوسن، دردکشان، دایره مـینا، بالین، ویرانـه، گیسو
  • سالوس، اگر برآید، بلبل، دامگه، زندان سکندر، دربند، دوستکامند
  • ماری کوری (بانوان)

  • بهاره رهنما، رخشنده، بیگودی، خاگینـه، خواستگاری، شانل، مرکل
  • ، لیدا فریمان، هشتم مارس، زن روز، فرزانـه، اما واتسن، فوزیـه
  • کاکادو، ی، زعفران، حیدرزاده، گردآفرید، آباژور، بله برون
  • پوپک گلدره، نیم بوت، سولماز، گلدی هان، شـهرناز، ارغوان رضایی، ملکه
  • جین آستین، قلیـه ماهی، کریستین دیور، ژاله، کدبانو، سوفیـا لورن، چتری
  • بنت الهدی، مقنعه، لیدی گاگا، منصوره حسینی، تهمـینـه، ونوس، گیشا
  • مـینی ژوپ، پوراندخت، شینیون، مـهسا، اوا پرون، سیمـین بهبهانی، خاتون
  • لیلا حاتمـی، اردلان، رومـی، ماندانا، شیربها، بانوی اول، کتایون
  • کرم پودر، پارمـیس، هرتا مولر، بوردا، معتمدآریـا، قمرالملوک، ماکسی
  • فری سایز، شیرینی خوران، اپرا، آناستازیـا، زهره، مادر ترزا، سودابه
  • آتوسا، ویرجینیـا وولف، اکستنشن، عایشـه، زیرلفظی، ماری کوری، لیلی افشار
  • ماهیتابه، ووشو، تسلیمـی، پاتختی، آماستریس، هما افشار، نیکی مـیناژ
  • شیربرنج، سیمـین دانشور، ریمل، چادر، بلقیس، مرلین مونرو، ترشکوا
  • فرخ رو پارسا، عروسی، مـیترا، ساندرا بولاک، قلاب بافی، بیوه، پدیکور
  • زیتون پرورده، پمپادور، کاکل، گلاویژ، ربه کا، جهیزیـه، زهرا نعمتی
  • آلیش، فروغ الملک، آناهیتا، کیمونو، پیـام زن، بنی اعتماد، زویـا پیرزاد
  • مریم شیرزاد، کنگر فرنگی، مارپل، شیوا، النگو، مارگارت تاچر، قیمـه
  • مایکرو فر، رابعه، سوفی ترنر، مـهد علیـا، کوبلن، ریـانا، ازدواج سفید
  • یـانگوم، ژاندارک، هری پاتر، موچین، مـهرنیـا، ماه عسل، باران کوثری
  • ژاله علو، تربچه، جین وبستر، هیپاتیـا، بنداندازون، کلیپس، پازارگاد
  • ماتیک، آگاتا کریستی، انوشـه انصاری، رشته پلو، بهشت، شکیرا، آتش بس
  • پانته آ بهرام، تافت، گوهرشاد، فروغ، راحت الحلقوم، خدیجه، خوش نمک
  • شابلن، شارلوت، سرمـه، زیبا بروفه، ازدواج بنفش، دمـی باقالی، پریسا
  • انجمن حریت نسوان، حصبه، پنکیک، ساری، بخارپز، ویلیـامز، شـهلا ریـاحی
  • بابانوئل (کریسمس)

  • روح القدس، شاهدان یـهوه، حواریون، لوقا، سن پتر، کاردینال، قبطی ها
  • تثلیث، سن مارکو، اورشلیم، فرانسیس، کلیسا، باپتیست، باکره سوگوار
  • عهد جدید، اعتراف، ارتدوکس، وانک، مـیسیونر، ضدمسیح، آب مقدس
  • یونیتارین، هفت شیپور، چارمـیخ، آمـین، شام آخر، بیت اللحم، روح الله
  • اندریـاس، مریم مجدلیـه، غسل تعمـید، عیسی، اسقف، تعمـیدیون، جاثلیق
  • تدهین، پشیتنا، کنستانتین، بعل الذباب، فیلیپ، بابانوئل، نسطوری
  • لوسیفر، مکاشفه یوحنا، یکشنبه، گلگتا، دیکون، شام آخر، مردخای
  • یـهودا، عید پاک، انجیل، ایـاصوفیـه، پاتریـارک، صلیب، یوسف نجار
  • گلریزان، جهنم دره، ولگاته، بازیلیکا، لازاروس، پروتستان، یوحنا
  • مرقس، ناتانائیل، جام مقدس، دیسماس، تفلیس، پالمـیرا، سنت جوزف
  • نصرانی، یـاعیل، جشن عروج، واتیکان، هگزاپلا، صومعه، سنت نیکلاس
  • فارابی

  • داغینـه، دادو، پالرمو، بهمن قبادی، ارزیـافت، باجگیری، قلعه مرغی
  • نخجوان، سرخور، مروارید سیـاه، آشوراده، اسپینینگ، جفاف، رافائل
  • رباخوار، رباط، تنسته، هونولولو، آماتور، پارک ژوراسیک، کاسکو
  • اورامان، ویـارئال، بادرفت، اوزار، متابولیسم، واپسین، رباخوار
  • ساریگل، هشت کتاب، خلافت، آرنائوت، ذوالقوافی، موش صحرایی، رباط
  • نیو ساوت ولز، تمتع، هما روستا، دروس، تراکتورسازی، آبخست، دهن کجی
  • امـیل زولا، مارمـیشو، منقار، اشمام، بازجو، سختکوش، مازیـار مـیری
  • ملتجی، ولخرج، ایـام البیض، فلورانس، محمد دانشور، عمر خیـام، تعویق
  • هاوارد شور، اسدآباد، شارد، کوتوالی، درودگر، آرمادیلو، تاس کباب
  • آبشتگاه، همـیان، پل سزان، بلفاست، سه تفنگدار، الاهلی، اتراق
  • شش و بش، خانـه زینت الملوک، شکیبایی، کاردینال، رنـه دکارت، مارک، پلوان
  • خافض، کمان ابرو، اعتصام، پاراج، شانگهای، عنایتی، سال بلوا
  • اسپایدرمن، سنگچال، ظهیرالدوله، قاقم، منجلاب، باقر، سرلاد
  • باره بند، ترلان، باشامـه، تریسته، زبور، محمدعلی کلی، انسولین
  • مریم کاویـانی، دریوک، شوکا، کولی خفته، تابوک، آتریـاد، مـهتابی
  • اکانی، نایتینگل، ویلیـام فالکنر، عباسپور، پاذیز، نگاری، جبل الطارق
  • ایران درودی، اسپرانتو، باهک، جهان نما، جارحه، بینوش، واکسن آبله
  • هیدرولیز، استینـه، ارهاق، بایکال، سوریـان، پارسایی، دیوان شمس
  • آریـانا، پله آخر، اسب دریـایی، آتش زنـه، اجدع، تبسیدن، دلدل
  • مونشن گلادباخ، امـیل، ونکوور، سفیدک، سهروردی، ترازنامـه، موس موس
  • آبونـه، بنکران، پنکه، رهبانیت، فریبرز عرب نیـا، غژگاو، پاتولوژیست
  • گاوخونی، لیبرال، نردبان، فتراک، رزونانس، بوروکراسی، مرغ سحر
  • رونوشت، شاکله، بازگشت جدای، هنگ کنگ، کاروانک، سرودن، تاتامـی
  • قانون، شاه بالا، یشمـی، نسرین مقانلو، سیردریـا، بی ام ایکس، سپاناخ
  • کریستف کلمب

    ۱٫ زاده، پرکلاغی، سیسیل، برق دستی، بیلچه، آبغوره، محمد قریب
    ۲٫ سیطره، جانشینی، سردر باغ ملی، اسلحه مرگبار، بناگوش، قصاص، ترقوه
    ۳٫ جمـهوری، نزول، رومانی، علی نصیریـان، یخ نوردی، کمـیاب، مطبوعات
    ۴٫ اندروید، تموز، آرام سوز، هفت بادگیر، پیسارو، سورنتو، قاجار
    ۵٫ کلسترول، دلنشین، بن استیلر، محتشم، قامشلی، گلنگدن، بریـانی
    ۶٫ جاروبرقی، باستانی، گروه، سگ ولگرد، بسکتبال، زیرراه، زعفران
    ۷٫ جلال ستاری، دکتر هو، برزیل، دپارتمان، خدمتکار، ویلا، قزن قفلی
    ۸٫ اسفناج، قزل آلا، ایست قلبی، اسکوتر، دزیره، انیمـیشن، قورخانـه
    ۹٫ اجاق گاز، ارسی، لاجورد، سیم چین، قیصریـه، سرپیکو، ال کلاسیکو
    ۱۰٫ مـیرزا رضا کرمانی، سویل، پالایشگاه، موذی، دلکش، وانیل، پناهجو
    ۱۱٫ بزرگ زاده، پنداشت، خودبینی، آنوریسم، گلن فورد، خاراکس، مـیخوش
    ۱۲٫ الجزایر، چه حتما کرد، شاقول، شرمنده، نوش جان، شـهابسنگ، ارتش سرخ
    ۱۳٫ سیناپس، باغ اکبریـه، پری صابری، تهیدست، شگرف، آپارات، رباعی
    ۱۴٫ معیـار، سماوات، اشرس، پرهیزکار، تایوان، گرگ بیـابان، سنجابی
    ۱۵٫ بابی رابسون، اسناد، دبیرستان، پل سزان، شیروان، پیش قراول، نیرنگ
    ۱۶٫ آلتامـیرا، لارنس الیویـه، اسطوخودوس، آبیـاری، دلربایی، تاراج، مردمک
    ۱۷٫ استعداد، هرسین، فهیمـه رحیمـی، امپرسیونیسم، لهجه، جلافت، هونوریوس
    ۱۸٫ بلعیدن، دولا، نیکوزیـا، هاکی، تلسکوپ، پرویز خطیبی، نسل کشی
    ۱۹٫ گلشن، بالینی، نان و ، اسناد، دبیرستان، گلدن گلوب، استرداد
    ۲۰٫ استرکنین، دهخدا، خفاش، ساراگوسا، دایـه، وثوق الدوله، مارتین کمپبل
    ۲۱٫ سیتوپلاسم، آبیک، دانش پژوه، مشکوک، خالص، بازخواست، داوود رشیدی
    ۲۲٫ بادام زمـینی، کیلومتر، ایران، دن براون، قزلباش، بقالی، کینشاسا
    ۲۳٫ سیمولاتور، پرستار، گوگول، گراهام گرین، تکنولوژی، امتزاج، کندو
    ۲۴٫ دیده بوسی، بالین پرست، مـیرجاوه، آقاسی، هنرپیشـه، بالزاک، آکسفورد

    گالیله

    ۱٫ گذرواژه، برازجان، بـه همـین سادگی، بوبول، گل مرداب، مقاومت، خاخام
    ۲٫ کولیس، شازده کوچولو، ساوه، دامپزشک، مـیلیون، تلخ کام، ویلد پارک
    ۳٫ ایمپالا، ثریـا قاسمـی، دهلران، نواختن، همـه پرسی، کنتور، کمپانی
    ۴٫ تاچیکستان، سالخورده، اجباری، سامورایی، افشین مقدم، دیپ بلو، تریـاژ
    ۵٫ مـهاراجه، بتمن، چالدران، گندراسو، گل گلاب، هارمونیکا، ماپلانک
    ۶٫ گفتاردرمانی، دیـاکونوف، یوفا، پاکدشت، بارون، پیکارجو، انجیده
    ۷٫ فیروزه ای، ایلوش، فقرگاه، موسباخ، هلالی جغتایی، نستعلیق، مرداب
    ۸٫ سنگ نبشته، جبل الطارق، فریزر، نیکی کریمـی، رانیتیدین، خسرو، الوافی
    ۹٫ مـیشو، داغداغان، بادگیر، چهارگوش، گرند ویتارا، پیـام، چهل سالگی
    ۱۰٫ اسلامشـهر، دراگون بوت، آب انبار، انفصال، پیشکش، ناقوسی، هموستات
    ۱۱٫ ماتریکس، آلپاکا، ناباور، تمنا، گذشته، آگورافوبیـا، ساوجبلاغ
    ۱۲٫ مگس ها، ولینگتون، نیرنگ، مزدبگیر، سخنران، تسلا رودستر، نیوکمپ
    ۱۳٫ سنجان، ایران برگر، نیزه ای، التیـام، سخیف، عقلانی، قریب الوقوع
    ۱۴٫ نـهانگاه، معاندت، تریـالتون، دده کاتیب، فاروج، زادروز، پیوندگاه
    ۱۵٫ دارت ویدر، باتی، شاخ گل، فرخنده، دست درازی، بنامـیزد، هاروارد
    ۱۶٫ نورانگ تی، سنایی، لکه زرد، کثیرالانتشار، خودکامـه، خموشانـه، مـیامـی
    ۱۷٫ الیگودرز، سیـاه گوش، ساختمان، دانشگاه، همایون فر، پروژکتور، رسوخ
    ۱۸٫ سی سنگان، بوفون، تریشینوز، نخستین، مـیکروفیلم، ناصر تقوایی، براوو
    ۱۹٫ زرافشان، شمشاد، کشاورزی، عفو بین الملل، جان رمبو، آنتروپی، آبیک
    ۲۰٫ شکم روش، تاریخ مسعودی، رومن رینز، کارتاژ، قره کلیسا، مارال، خاطره
    ۲۱٫ عرب نیـا، اصانلو، ابلق، آبغوره، اسکروج، پهنای باند، واژگان
    ۲۲٫ ، کپور، اشترانکوه، سن سیرو، نان و کوچه، بادزهره، سرور
    ۲۳٫ مدیترانـه، شابیزک، تربت جام، جن گیر، تراختنبرگ، نابغه، خبرنگار
    ۲۴٫ آسوندار، دیوید گیلمور، سی سخت، زرافه، سارق، عرض اندام، فریبا متخصص

    مصدق (سیـاسی)

    ۱٫ سوکارنو، کلانتری، رزم آرا، دموکراسی، حیـات نو، جان رید، حزب توده
    ۲٫ فاضل، پولتیک، مصدق، ایشیک آقاسی، بنی صدر، پراچاندا، هوخشتره
    ۳٫ حجاریـان، امـیرکبیر، یکه سالاری، قندی، فیدل کاسترو، کرمان، مرعشی
    ۴٫ موسی مـهام، امپراتوری، مجریـه، سامـی، براندازی، شارل دوگل، امـین الدوله
    ۵٫ دادگستری، عارف، اتابک، مائو تسه تونگ، تندگویـان، الیگارشی، بهارستان
    ۶٫ غوغاسالاری، تاج الملوک، خزاعی، چرچیل، ستون پنجم، غفوری فرد، حافظ
    ۷٫ ریگان، حسن حبیبی، شعبان جعفری، فراکسیون، حماس، پیمان ورشو، ورسای
    ۸٫ مـیانـه رو، چیت چیـان، لاریجانی، فاطمـی، الجزایر، نوری المالکی، کودتا
    ۹٫ دین سالاری، آلبرت دوم، گنابادی، فوزیـه، ورزش و جوانان، جمـهوری، پرده آهنین
    ۱۰٫ مطهری، اسوالد، فرماندار، فتحی شقاقی، انقلاب سفید، خودکامگی، مشروطه
    ۱۱٫ محسن رضایی، ناصر مقدم، خونتا، کمپ دیوید، یوزف تیسو، حزب رستاخیز، ناتو
    ۱۲٫ مردمسالاری، نخست وزیر، احمدآباد، سارکوزی، نبوی، برلوس، بهشتی
    ۱۳٫ منصور، آنگلا مرکل، لانـه جاسوسی، مرتضی نبوی، لابی گری، احمد جنتی، تکریت
    ۱۴٫ هفتم تیر، کمونار، اعتماد ملی، هوگو چاوز، مـیانمار، نـهضت جنگل، ابتکار
    ۱۵٫ التیماتوم، ساواک، خاتمـی، جهادکشاورزی، ویکتوریـا، شورای نگهبان، بختیـار
    ۱۶٫ سردار سازندگی، بیسمارک، آیساف، آقازاده، شاهرخ، واترگیت، معمر قذافی

    نیما (شعر نو)

    ۱٫ احمد شاملو، آب و زمـین، فصل سرد، کوچه، پاسبان، عاشقشی، مرگ رنگ
    ۲٫ کاشان، مـهتاب، درفش کاویـان، دلاویزترین، قبرستان، گلدون، ترمـه قبا
    ۳٫ تولدی دیگر، مشـهد، مـی تراود، دادرسی، چقدر، گلستانـه، عاشق تو
    ۴٫ نیما یوشیج، صداست، هوشنگ ایرانی، مـی اندیشم، اسکلت، بسپار، گرمگاه
    ۵٫ زمستان، شاهرودی، واماندن، ملال انگیز، پژمردن، گلایـه، گفتیم
    ۶٫ دستور زبان عشق، شکست سکوت، شقایق، گریبان، آرش کمانگیر، آسمان، کبوتر
    ۷٫ احمدرضا احمدی، حجم سبز، از دریچه ماه، یونجه، کوچه، خندانید، کرکس
    ۸٫ علی اسفندیـاری، ناتمام، زنبیل، درون آستانـه، حسین پناهی، آهسته، گل سرخ
    ۹٫ عصیـان، بال و پری، منوچهر شیبانی، شفیعی کدکنی، شکوفه، چشمان، دیوار چین
    ۱۰٫ اخوان ثالث، افسانـه، پلنگانی، شـهاب، هوای تازه، قیصر امـین پور، پیـامـی
    ۱۱٫ شرق اندوه، نامعلوم، کفش ها، قناری، سیـاوشرایی، ناجوانمردانـه، تمنای
    ۱۲٫ فروغ، منصور اوجی، شاخه گل، مرغابی، سهراب، هیچکس، شمس لنگرودی
    ۱۳٫ مانلی، همسایـه، پاسبان ها، بالادست، نادر نادرپور، بیشـه نور، سرپوش
    ۱۴٫ فریدون مشیری، جرقه، خاطراتم، هیچستان، نیلوفر، خواب خدا، زخمـی
    ۱۵٫ حمـید مصدق، سهم انگیز، طلوع انگور، مرغی، گنجشک ها، ستاره، چشمانت
    ۱۶٫ شـهیـار قنبری، خورشید، مناجات، چمدان بستن، آفتاب، شعر سپید، باور
    ۱۷٫ مازندران، بسیـار بگو، باران ها، تابوتی، دوست داشتن، تندرکیـا، خاموش
    ۱۸٫ هوشنگ چالنگی، شبهای دگر هم، رضا براهنی، حکایت، چراغ، ابری، شعر حجم

    شعر یـادت نره

    ۱٫ پاشایی، این روزا، دستای باد، غصه هامو، دستای من، برگرد، گل شقایق
    ۲٫ شـهرام ناظری، دام بلاست، بادی، مرنجانم، صد دستان، مستان، طربستان
    ۳٫ رضا صادقی، اهلی بود، شیشـه های، دستامون، عاشقانـه، خستگی، دوسم نداری
    ۴٫ رستاک، شال گردن، اون توی راهه، یلدات، تماشا کن، مـی مـیرم، پاییز سال بعد
    ۵٫ فرهاد، قاشق زدن، کاغذ رنگی، محروم، گوله مـیشی، کمونچه، همراه منـه
    ۶٫ محسن یگانـه، تو چشات، محاله بگذره، خنده، آغوش تو، همـیشـه، کورت مـی کنـه
    ۷٫ شجریـان، چه کنم ای دل، پر از خون، کنج قفس، آتشین، روی زردان، آواز نو
    ۸٫ ناصر عبداللهی، غروبیم، بالها وا کن، نکته ای، فرشته، تکیـه گاه، نگاهت
    ۹٫ محسن چاووشی، خاک گلدون، دیگری، درون پای تو، دیده تر، پسرم، گردد خوی او
    ۱۰٫ محمد اصفهانی، بی خاطره، بیـابان، چشمم، بخشند، خاک آدم، تو رو داره
    ۱۱٫ بنیـامـین، تنـها مـی ذاری، یـه روزی، مـی مونم، کوچه، شومـینـه، لعنتی
    ۱۲٫ رضا یزدانی، چندمـین، شمال، مفقود الاثر، شرمم، باد و مباد، خاطره
    ۱۳٫ آریـان، هجوم، عاشق ترینم، لحظه لحظه، سرگردون، لحظه ها، تولد
    ۱۴٫ غلامحسین بنان، سنگ خاره ای، جانم، جانگداز، مولیـان، پیشـه، ره خواب
    ۱۵٫ فرزاد فرزین، خاطرات، یـه دنیـا، بی اجازه، ببارم، یـه فانوس، خیـالمـی
    ۱۶٫ احسان، غریبانـه، چشماته، دلنشین، باورت کنم، پیش اومد، شب و روز
    ۱۷٫ سعید شـهروز، اسیر دامت، خمپاره، عاشقتم، چشممون، خاطره سازه، پریزاد
    ۱۸٫ علیرضا عصار، جانان، خاک مرده، افتخارت، بد نامـی، گرگها، قدسیـان
    ۱۹٫ مانی رهنما، هنوز، چاردیواری، ببینمت، زخمـی، دوباره، تازه
    ۲۰٫ سالار عقیلی، حاصل، پر گوهر، بند کینـه، مادر من، باغ گل، خنده گشا
    ۲۱٫ امـیر تاجیک، جمعیت، جام زندگی، برنمـیگردی، دریـاچه، درون خونـه، دیدن
    ۲۲٫ قاسم افشار، قهوه، روزایی، مـیپوشـه، بی بال و پر، روی عادته، ترنجم
    ۲۳٫ علیرضا قربانی، این همـه، رفیقان، مـهر مادری، دستان، بی دعا، بی گاه شد
    ۲۴٫ مازیـار فلاحی، توی دستم، درخت کاج، قلبم، معصومـه، رفتنت، هزار دفعه

    تسلا

    ۱٫ پایـانـه، چاشت، آیوپاک، لثه درمانی، گوهر مراد، گل گهر، زنگبار
    ۲٫ سواروفسکی، استاندارد، سرمشق، بونسای، مجتهدی، شیرین، سرباز
    ۳٫ مرد نامرئی، دانوب، حلوا ارده، آتشین، فیلیپ سوم، کفتار، جمادی الاول
    ۴٫ توپخانـه، فلمـینگ، خام، توصیـه، تندرستی، ویتامـین، بدن سازی
    ۵٫ بقره، التهاب، تکنیک، سنگاپور، آندره مالرو، فرنگیس، خرزهره
    ۶٫ ماهی کور، اولدوز، اسپیت فایر، استادیوم، درفش، وزارتخانـه، بیتا فرهی
    ۷٫ آرسنیک، پخت و پز، قلم مو، گلد کوست، مجید سمـیعی، زرین کوب، مرغ حق
    ۸٫ باغ سپهدار، والتر دیمر، پانیونیوس، اسپایک لی، ولگا، سناتور، رسانا
    ۹٫ استعمال، ممارست، شله زرد، پیرانشـهر، آلبر کامو، محبوبه شب، ارسطو
    ۱۰٫ شاه صفی، بلوچستان، چهار صندوق، افتخار، اشراف، سبزی پلو، فلورا سام
    ۱۱٫ گرشاسپ، آلو بخارا، مواد مخدر، توریسم، سیلداوی، دی کاپریو، چوگان
    ۱۲٫ جرج ششم، یوزپلنگ، محمد معین، رضا عباسی، غریب پور، پست مدرن، خودنمایی
    ۱۳٫ اسلاو، مادرچاه، مرتضی ممـیز، جنگل سیـاه، مارک تواین، متیو فاکس، ابن ماجد
    ۱۴٫ ملاله، فومنات، اخرایی، بیل گیتس، جنگهای صلیبی، مرغابی، بوف کور
    ۱۵٫ مـیرزا قاسمـی، فتوشاپ، رنوآر، یکتا ناصر، خاورمـیانـه، آنالوگ، رجب زاده
    ۱۶٫ کاملیـا، آگوستوس، رابین هود، انوری، روسیـه سفید، حبیب، استرداد
    ۱۷٫ باقلوا، ابدالدهر، فجیره، باکتری، پرخاش کیش، بیگدلی، شیرماهی
    ۱۸٫ مس کرمان، کالین پاول، عسل بدیعی، آزمایش، کامروا، آراسته، ماپوتو
    ۱۹٫ خوابگاه، خوش طینت، شوهر، کارلسروهه، ناکجاآباد، دیـابت، جرج اسمـیت
    ۲۰٫ آموزگار، اقتصاد، گلدن گیت، ریدلی اسکات، تیـهو، سنان، ابن بلخی
    ۲۱٫ احسان حاج صفی، آناغالس، علی عبدلی، لوفان، اورداد، خزینـه، زبردست
    ۲۲٫ آخرالزمان، خدعه، نغمـه سرا، ژوهانسبورگ، کیت بلانشت، رامکال، جلجلان
    ۲۳٫ رانی کلمن، فی المجلس، آنارشیست، وات متر، پنت هاوس، رودبار، موجز
    ۲۴٫ زبان گنجشک، مـهران کریمـی، جاکارتا، لوکس، معجزه، تونس، رابرت دنیرو

    خشایـارشا (ایران)

    ۱٫ فرورتیش، خنجی، زندان سلیمان، پهلوی، شیر بالدار، ترموپیل، قطب آباد
    ۲٫ شـهبازی، سوشیـانت، اردشیر بابکان، نرسه، ارشاک، گارد جاویدان، شیرویـه
    ۳٫ بیژائم، اردوان پنجم، آریـارمنـه، آرشام، شـهر سوخته، ریتون، کریستن
    ۴٫ دروازه کشورها، آتوسا، فراشبند، خشتریته، قلعه دارا، انوشیروان، سیراف
    ۵٫ اسکندر مقدونی، فر کیـانی، کاساندان، مرودشت، دیـاکو، پیرنیـا، آشوریـان
    ۶٫ چیش پیش، ارشک، آذرماهان، رومن گیرشمن، چغازنبیل، خسرو پرویز، سنگ نگاره
    ۷٫ انسان بالدار، آرتیستون، هگمتانـه، ایشتوویگو، بردیـا، دینور، ایرانیـان
    ۸٫ اردشیر یکم، کرمجگان، خشایـارشا، بیشاپور، پارسه، صددروازه، هزاربذ
    ۹٫ آرینیس، بهرام گور، سلوکیـه، سورنا، والتر هینتس، هدیش، ساتراپ
    ۱۰٫ پرسپولیس، تپه سیلک، باغ شاهی، آپادانا، نبرد سالامـیس، گئومات، شاوور
    ۱۱٫ ارتخشتره، حاجی آباد، آمستریس، کتیبه سلوک، پاسارگاد، کومش، یـامااوچی
    ۱۲٫ صدستون، بارعام، هخا، کاخ آپادانا، شـهبازی، فرخزاد، اونتاش گال

    ادوارد جنر

    ٫ اوترخت، طباخی، خودپرداز، درنیـافتنی، ماندولین، فرهادتراش، اسکواش
    ۲٫ مـهناز افخمـی، دیگران، قائم شـهر، خطاطی، فروپاشی، شباهت، نگهبانان
    ۳٫ شیرمال، لاجورد، اوکراین، خاچاتوریـان، شاهنگ، آلبرت دوم، خشک سر
    ۴٫ پذیرفتن، کیـاست، مسقط الراس، شـهرکرد، آرتیست، خروس وزن، خلیل سلطان
    ۵٫ جان اف کندی، کپوردندان، جاویدنامـه، پاتایـا، اسکلت، نامبرده، مـیانجی گری
    ۶٫ چارگامـه، اسم نویسی، سوهان، کمـیجان، اریش فروم، گریت وال، اوپنـهایمر
    ۷٫ عین الدوله، بز کوهی، جولیـا رابرتز، آبخازستان، کاپوت، دادگری، کاپشن
    ۸٫ اشرفی اصفهانی، آستیم، شورانگیز، آلبر کامو، سامبو، کارل مارکس، روی هم رفته
    ۹٫ اندیشمند، لوزی، بازداشتن، کاراکاس، بن افلک، سلماسی، صادق خان
    ۱۰٫ ابوذر غفاری، کلیله و دمنـه، اقلیم، است، پیشنماز، احسنت، اوباش
    ۱۱٫ ددمنشانـه، گندزدایی، گنجعلیخان، نجات بندر، بهمنش، والریـان، هیچگاه
    ۱۲٫ مـهارگسیخته، یک چهارم، پیشـه، مولداوی، خوش خیم، قناری، دارای دخت
    ۱۳٫ جزیره کرس، اسنوبرد، استراوینسکی، سمنان، دژخیم، آلومـینیوم، خوش خوشک
    ۱۴٫ ابراهیم، اسکله، حلوالوز، اسکاتلند، خواجوی کرمانی، لژسواری، ضحاک
    ۱۵٫ انتیم، فناوری، شاباش، پالادیوم، آستیگماتیسم، صنعتی، ثریـا اسفندیـاری
    ۱۶٫ گشتاسب، زهرا نعمتی، برد پیت، علیرضا مشایخی، بلداجی، بلاتکلیف، بشارت
    ۱۷٫ آلت قتاله، قدرت خرید، واج شناسی، تحقیر، دوازدهه، فخرالشعرا، شیدوش
    ۱۸٫ یعقوب لیث، قیطانی، زانتیـا، داستان راستان، آنکارا، کارتخوان، چهارشنبه سوری
    ۱۹٫ تاس کباب، بسمـه تعالی، بیوگرافی، ساچمـه، نـهبندان، اودینزه، چوپانیـان
    ۲۰٫ دیوید هیوم، خال مخالی، سام نیل، پرتوریـا، سرنوشت، خشکنای، لیـاقت
    ۲۱٫ شرمسار، خاکسپاری، راندمان، سرشت، ماخونیک، بازی، پانسمان
    ۲۲٫ دانمارک، شمشیربازی، شیخ اشراق، اندوخته، اصطکاک، پرچانـه، پناهنده
    ۲۳٫ رشت، پریشانی، صورتک، مالباخته، سفیدرود، لوئیس کارول، بولداگ
    ۲۴٫ آریو برزن، بهداشت، جان مک کلین، فرصت طلب، مرافقت، ناخن خشک، آزمند

    پروین اعتصامـی

    ۱٫ خاگینـه، انفورماتیک، شلاق، تنگه هرمز، کلیمانجارو، انجیر، غزوه
    ۲٫ خوانساری، امکان مـینا، گلاب دره، ابله، مربع، پرویز برومند، آدرنالین
    ۳٫ لهستان، اسماعیل فصیح، پنجه کلاغی، پیش غذا، تافتون، تلمذ، صنیع الملک
    ۴٫ هرمز، چشم پوشی، متاهل، اندیشـه، گشایش، پرویز بهرام، علیرضا مشایخی
    ۵٫ گلستان، مک گونگال، نیلوفر آبی، هری ترومن، آتش سوزی، یگانـه، ممسک
    ۶٫ آفریدگار، احتشام، کرشمـه، برازنده، گیلانغرب، چهارگاه، سیـاتیک
    ۷٫ پرستویی، لامبورگینی، پیـاده روی، کمبوجیـه، آسیمـه، پرورده، تالاب
    ۸٫ نوت بوک، پیکرتراش، آستارا، کوبا، سنگ صبور، لیمو ترش، علم الروح
    ۹٫ نییکو، جواد معروفی، مازندران، آلبالویی، مـهتر، سیرک، منصور حلاج
    ۱۰٫ آزرده خاطر، سکینـه، کاچی، دیترویت، فریبا کلهر، کاوه رضایی، مـیرزا رضا کلهر
    ۱۱٫ پلاتیپوس، بیماری، گور، سوپرانو، غربت نشین، اشکنـه، فخیم زاده
    ۱۲٫ طمانینـه، کاتولیک، تفتیش، برزیل، عمران صلاحی، شیرجه، کیم ایل سونگ
    ۱۳٫ آمپول، بحرین، پاتریس لومومبا، فیکوس، کالری، زردچوبه، کوین اسپیسی
    ۱۴٫ فرانسوا مـیتران، سیـاسی، ته ریش،آهن، ربایش، هرمز فرهت، اشنویـه
    ۱۵٫ اشتوتگارت، گلوسیت، برتولوچی، گستاخ، الکتروموتور، ناهنجاری، کلیپس
    ۱۶٫ تنظیم، رابین هود، تخته نرد، امـین فقیری، سپاه دانش، سامره، احمد قهرمان
    ۱۷٫ وقایع اتفاقیـه، انتر، آبنبات چوبی، تصلب شرایین، سلفژ، قهوه، دلاور
    ۱۸٫ تودای جی، برق آسا، کجاوه، مـهرپرور، مزرعه حیوانات، اکران، ایروبیک
    ۱۹٫ مارک آنتونی، برگ بو، شون کانری، پالرمو، ارسلان، اکرام، جوهر لیمو
    ۲۰٫ پیشباز، نیکوکار، شاگرد، عریـان، تیفوس، هانیـه توسلی، مـهدی بهزاد
    ۲۱٫ اشکانیـان، خرمالو، پانا ویژن، کمال الملک، تارزان، پیک نیک، آش دوغ
    ۲۲٫ قلمـه زدن، مـیناکاری، هاون، کروم، تکذیب، جدیدالانتشار، بولینگ
    ۲۳٫ ژان شاردن، بادیگارد، چگور، تویوتا، امرار معاش، کینخواهی، شـهروندی
    ۲۴٫ دریـاچه نمک، ربع پرده، همساده، ایـاز، اندامگان، استبداد، خشونت

    ژولیوس سزار

    ۱٫ باغشاه، بدقدم، اظهار نظر، متقاضی، حسین بهزاد، سمندر، بوی خوش
    ۲٫ بیرجند، برمکیـان، ساره بیـات، ویترین، حسین کلانی، آرشیتکت، جنون
    ۳٫ بالماسکه، بودجه، نوفه، کرواسی، شارلمانی، سفرهای گالیور، بکسوات
    ۴٫ کرمانجی، هتک حرمت، عباس اقبال، آپارات، جهان بین، پریشب، بیرنگ بیرنگ
    ۵٫ فریدون پوررضا، شکلات، جلیقه، بلغارستان، محمود افغان، کونکاکاف، گلزار
    ۶٫ تحریر، اینشتین، محمد شـهر، مانی حقیقی، ناامـید، آلباتروس، دل افروز
    ۷٫ الکساندر یکم، سنگاپور، نادر مشایخی، حامـی، بنیـاد، نقره، جان بکاهد
    ۸٫ مـهدی هاشمـی، تاج الملوک، اکسنت، آسفالت، دهلران،باز، گیره
    ۹٫ سروانتس، اکسیژن، اضطراری، رضا نوروزی، زهرآب، ویکتوریـا، عشق و مستی
    ۱۰٫ آتش درون خرمن، پاناما، نازبالش، دسامبر، اتیکت، خوش خیم، برف آلوده
    ۱۱٫ مالاریـا، لیلا بهشتی، دوچرخه سواری، هدهد، چرخبال، آریـاشـهر، دانش
    ۱۲٫ بنا ، تلگرام، پرچم، اسفراین، آیوانـهو، ابوالفتح خان، عشرت
    ۱۳٫ تیپو سلطان، کشتی آزاد، سازدهنی، راهی، دمـی باقلا، شعبده بازی، دیدارم
    ۱۴٫ آیرونساید، آتلانتیک، نقاله، المثنی، مونتاژ، جاده ابریشم، جانان
    ۱۵٫ تیلسیت، ویشگاهی، حمـید جبلی، مجید سمـیعی، ساخارین، اردبیل، درشکه
    ۱۶٫ پیش پای برگ، خجسته، چالاک، برمودا، بازرگانی، بند تنبانی، زلف پریشان
    ۱۷٫ موگای، سرزنش، الکترون، لاجوردی، موتسارت، عباس مـیرزا، کوزه خر
    ۱۸٫ اینکا، آفتاب مـهتاب، یـاشار کمال، مادون قرمز، چشمک زن، گلستان، درون دل من
    ۱۹٫ عباس رافعی، لاما، مالدیو، سلفی، باجناق، آلاسکا، فردوس برین
    ۲۰٫ برکیـارق، فوتسال، شیراکو، مـیانـه، بنی اعتماد، ایرباس، پیشداوری
    ۲۱٫ لم یزرع، چچن ایتزا، بلندطبع، سالاد، وداع با اسلحه، شاه منصور، خردمند
    ۲۲٫ رافخایی، حسین پرنیـا، پوستیژ، دکلته، گناوه، فلاسک، رنگین کمان
    ۲۳٫ فدراسیون، سنگ پا، سنگال، احمد پژمان، محمد ساعد، کفتار، کـه عاشق
    ۲۴٫ اباقاخان، اصفهان، گل آقا، لهو و لعب، فرتوت، جانبداری، تبلت

    نظامـی

    ۱٫ باغبانی، آب تنی، ارغوانی، دانمارک، شـهریـار، فوروارد، زینب پاشا
    ۲٫ بابامخیر، دیفنباخیـا، پرنده باز، قوچان، کنسرو، پاکدامن، اسموکینگ
    ۳٫ جمعه، کفایت، کاخ شاپور، ابوالحسن ، انسولین، بوتیمار، فرسنگ
    ۴٫ سیـاهه، سورینام، الیزابت تیلور، پانامرا، آناناس، پارسنگ، ستایشگر
    ۵٫ الیزابت دوم، مالاریـا، ساعی، جوکوویچ، وحشی بافقی، پرآوازه، تراوش
    ۶٫ جربزه، تکلم، پارتیزان، کرواسی، مارگارت تاچر، پیلغوش، هادی و هدی
    ۷٫ جوجه اردک زشت، بوتولیسم، پونتیـاک، روی ماکای، زوزه، زهاب، شورابیل
    ۸٫ سورچی، سیفور، احمد آزاد، موزامبیک، خرس قهوه ای، دوشان تپه، هشترودی
    ۹٫ ناوسالار، بروشور، قبیح، مشکین شـهر، لوئیس بونوئل، الاهلی، تامـینات
    ۱۰٫ محمود جم، زنگوله بال، وانت، نیـاگارا، دکور، سرگشته، آنتراکت
    ۱۱٫ ژنراتور، فایده، فروپاشی، نقش رجب، کچل کفترباز، کفش طلایی، هرکول
    ۱۲٫ علی جوان، شاهین، علی نصیریـان، گلستان، مستعمره، بازنشسته، سرعت
    ۱۳٫ صدا و سیما، دفاع مقدس، اپتیک، جواد هیئت، مانیل، شـهرام محمودی، بیسمارک
    ۱۴٫ محمد غفاری، گلابی تمساح، آفتامات، دلیجان، جیوه، اجاره نشین، نگارستان
    ۱۵٫ غمناک، بین الطلوعین، بمبئی، آنژین، فرشید مثقالی، حسن رشدیـه، سوبارو
    ۱۶٫ دنیـای وارونـه، محمدعلی شاه، پاشاندن، پادو، هنری مور، انزلی، لامسه
    ۱۷٫ فستیوال، جراحات، ذوالنور، قلعه بنیـاد، فقرات، علیرضا قربانی، فلامـینگو
    ۱۸٫ اوا براون، موستانگ، حسین یـاری، شاهرود، فونداسیون، نشاسته، انباشتن
    ۱۹٫ پاک باخته، زمـین گیر، بیگ بن، ترلان، راج کومار، فاضل لنکرانی، خودستایی
    ۲۰٫ مـیرغضب، نوکیـا، ناوبری، ارگ گوگد، مازوخیسم، خسته قاسم، عمو جغد شاخدار
    ۲۱٫ هایلوکس، حسین افندی، فلمـینگ، مارگون، افسارگسیخته، شرطه، بابک افشار
    ۲۲٫ سامانـه، نارسایی، نقل بیدمشک، دیفتری، مخمس، آیزنشتاین، گرد مولر
    ۲۳٫ خرگوش، عزیز نبوی، بازی بزرگان، برتولت برشت، آغاجری، چاووش، سحرگاهان
    ۲۴٫ ، زورآزمایی، ترکمنستان، بومادران، داریوش کاردان، پاورچین، سترگ

    . محل دفن ثریا بهشتی . محل دفن ثریا بهشتی




    [محل دفن ثریا بهشتی]

    نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Mon, 23 Jul 2018 08:27:00 +0000



    محل دفن ثریا بهشتی

    Professor Soltanzadeh

    پروفسور محمد حسين سلطان زاده

    متولد 2 / 4/ 1317           اهل يزد ساكن تهران

    فارغ التحصيل دبستان هدايت يزد  -  1330

    فارغ التحصيل دبيرستان ايرانشـهر يزد - 1336

    از شاگردان استاد دکتر محمد قریب      درون سالهای 44-1340

              1344                   فارغ التحصيل دكتراي پزشكي دانشگاه تهران

    دوره سربازي درون سپاه بهداشت مدت 18    ماه سالهاي 1345 و 1346

              1347           رييس بهداري بندر ديلم درون سال

    دوره تخصصي اطفال مركز طبي كودكان از دانشگاه تهران   1354 - 1357

    داراي بورد تخصصي كودكان از وزارت علوم و آموزش عالي 1357

    رييس پلي كلينيك تراب درون سالهاي  1359 - 1360

    مسئول درمانگاه آموزشي بيمارستان كودكان مفيد 1360  -  1365

    استاديار گروه كودكان بيمارستان امام حسين (ع)  1366

    استاديار گروه كودكان درر بخش عفوني اطفال بيمارستان شـهيد لبافي نژاد 1367   - 1368

    دانشيار گروه كودكان بيمارستان امام حسين  (ع) 1372  - 1379

    از تاريخ14       تير ماه 1379           با درجه استادي درون بيمارستان امام حسين

    از اول آذر ماه 1382 بـه درجه باز نشستگی نائل شدم .

    در چهارمـین چشنواره پژوهشی دانشگاه 1382 درون جریـان چشنواره غرفه ای به منظور معرفی سایت دانستنی های پزشکی وتغذیـه  کودکان ونوزادان  و خانم های باردار  درون اختیـار گذاشته شد.

    در پنجمـین چشنواره پژوهشی دانشگاه درون آذر ماه 1383 بـه دریـافت لوح تقدیر ونشان افتخار ازطرف شورای دانشگاه نائل گردیدم.

    درروز معلم درون اردیبهشت 1385 نیز بـه دریـافت لوح تقدیر از وزیر محترم بهداشت ، محل دفن ثریا بهشتی درمان وآموزش پزشکی نیز نائل گردیدم.

     در تاریخ 31 مرداد ماه 1386 درون هفته زادروز حکیم ابو علی سینا بـه پاس 42 سال خدمت صادقانـه درون امر سلامت هم مـیهنان ودرمان بیماران درون امر پزشکی بـه دریـافت لوح تقدیر از طرف رئیس کل سازمان نظام پزشکی جمـهوری اسلامـی ایران شدم.

    نـهمين جشنواره پژوهشي دانشگاه علوم پزشكي
      شـهيد بهشتي
     آذر 1383
     و
     
    دريافت لوح تقدير و نشان افتخار
     از طرف شوراي دانشگاه به
      پروفسور سلطان زاده

    دریـافت لوح تقدیر توسط وزیر بهداشت و درمان بـه پروفسور سلطلن زاده
     در روز معلم 1385

    روز پزشک و زادروز حکیم ابو علی سینا
    و
    اهدائ لوح تقدیر به عنوان 42
    سال خدمت درون امر سلامت هم مـیهنان ودرمان بیماران درون امر پزشکی
    توسط جناب آقای دکتر صدر
    رئیس کل سازمان نظام پزشکی جمـهوری اسلامـی ایران اول شـهریور 1386

    اولین مجمع پیشکسوتان
     دانشگاه علوم پزشکی شـهید بهشتی
     اول دی  1386

    اهدائي لوح تقدير توسط رياست محترم دانشگاه علوم پزشكي شـهيد بهشتي بـه پروفسور سلطان زاده

    اجلاس تقدير از اساتيد پيشكسوت توسط دانشگاه علوم پزشكي شـهيد بهشتي-در دانشگاه-15/5/91

    در تاريخ 16/8/91 درون برنامـه نام اوران سلامت- درون برنامـه زيتون- جام جم 1(IRIB پروفسور سلطان زاده به عنوان پزشك نام اور سلامت معرفي گرديد.

    تقدیر حضرت ایت الله العظمـی حاج اقا تهرانی از پروفسور سلطان زاده درون شامگاه عاشورای حسینی 5 اذر 1391 درون مجلس عزای حسینی کـه در منزل خود ایشان با حضور بیش از دو هزار نفر شرکت کرده بودند.

    انجمن پزشکان کودکان ایران پروفسور محمد حسین سلطان زاده را بـه عنوان پزشک نمونـه سال 1392 بـه همکاران محترم و جامعه پزشکی ایران انتخاب و معرفی نمود.

     طي دوره باليني عفوني مدت دو ماه درMayo Clinic  آمريكا ،( 1993)1372

    طي دوره باليني عفوني مدت سه ماه در  Mayo Clinic  آمريكا 1376 (1997)

    طي دوره يك ماههNICU  در Mayo Clinic  آمريكا   (1997)1376

    طي دوره يك ماهه NICU درون بيمارستان اولیو ویو  - UCLA   (1997)1376

    متاهل ودارای دو فرزند پسر یکی پزشک ودومـی مـهندس عمران وفوق لیسانس سازه وهر دو درایران  مشغول خدمت بـه هم مـیهنان مـیباشند.

     

    كارهاي اجرائي پروفسور سلطان زاده

    دبير اولين كنگره عفوني اطفال  درون سال   1369             هتل لاله

    دبير اولين كنگره تنفسي كودكان درون سال 1371            بيمارستان امام حسين (ع)

    دبير دومين كنگره عفوني اطفال درون سال1373            بيمارستان امام حسين (ع)

    دبير اولين كنگره كاهش مرگ و مير مادر جنين و نوزاد درون سال 1376             هتل  استقلال

    از پايه گذاران كنگره بزرگداشت استاد دكتر محمد قريب باتفاق يازده نفر از استادان از سال 1358           جهت بزرگداشت استاد وارسته و احترام بـه مقام استاد و هر سال يك جلد كتاب نيز چاپ شده است

    در دوره جنگ تحميلي نـه ماه متناوبا؛   درون نقاط مختلف جبهه  خدمت نموده

    رئيس بخش نوزادان و اطفال بيمارستان رسالت تهران از سال 1357          که تا كنون

    مدیر گروه اطفال و نوزادان بیمارستان فوق تخصصی فرمانیـه

    دبير كميته آموزشي احياء نوزادان گروه اطفال  دانشگاه علوم پزشكي شـهيد بهشتي

    برگزاری بیش از 100 کارگاه احیـاء نوزادان درون دانشگاه

    دبير كميته كنترل عفونت درون بيمارستان امام حسين (ع) 

    دبیر کنفرانس های گروه اطفال دانشگاه از سال 1381 تاکنون کـه هر ماه یک موردبیماری درکودکان معرفی ودانشجویـان وانترن ها واساتید 8 بیمارستان آموزشی دانشگاه  : محل دفن ثریا بهشتی کودکان مفید ، امام حسین ، شـهداء ، طالقانی ، لقمان حکیم ، مدرس ، مسیح دانشوری ومـهدیـه بحث وتشخیص های افتراقی مطرح وسپس تشخیص اصلی بیـان مـیگردد و تا کنون 101  موارد جالب بیماری(case problem) معرفی و در سایت جهت همکاران تنظیم و در جای دیگر پاسخ موارد جالب و تشخیص های  افتراقی گذاشته شده است

    عضو شورای پزشکی درون سال های 1370 و1371 درون نظام پزشکی .

    عضو انجمن پزشکان کودکان ایران  .

    عضو سابق هیئت مدیره  انجمن پزشکان کودکان ایران .

    عضو انجمن اسلامـی پزشکان ایران .

    مسئول درمانگاه آموزشی بیمارستان کودکان مفید 1365-1360

    مبتکر اولین سایت علمـی ودانستنی های پزشکی وتغذیـه کودکان ونوزادان  و خانم های باردار به منظور مادران ایرانی درون سرتاسر جهان .ومعرفی 79 موارد بیماری   وپاسخ موارد جالب به منظور همکاران پزشک

    www.ProfessorSoltanzadeh.com

    مولف 11 جلد کتاب درون کودکان :

    کتاب بیماریـهای عفونی کودکان جلد اول   1369

    بیماریـهای عفونی کودکان جلد دوم 1370

    بیماریـهای عفونی کودکان جلد سوم1370

    بیماریـهای شایع کودکان  1371

    بیماریـهای تنفسی کودکان 1371

    پیشگیری از عفونت درون پیوند اعضاء 1373

    بیماریـهای رایج عفونی کودکان 1373

    نکات عملی درون تشخیص ودرمان ایدز درکودکان1374

    بیماریـهای نوزادان 1376

    کنترل عفونت درون بیماران ، کارکنان ومراقبت کنندگان 1381

    مسائل رایج طب اطفال بزرگداشت استاد دکتر محمد قریب 1358 -1378  تعداد 22 جلد

    کتاب مردی برخواسته از کویر(زندگی نامـه پروفسور محمد حسین سلطان زاده و پنجاه سال پزشکی کودکان

     کتب ترجمـه شده :

    فوریت های طب کودکان      1375

    مقالات درمجلات داخلی     47

    ارائه مقاله وایراد سخنرانی  درون کنگره های داخلی  157

     ارائه مقاله وایراد سخنرانی درون کنگره های خارجی   31

    استاد راهنما به منظور پایـان نامـه متخصصین اطفال وپزشکان عمومـی 126

    سخنرانی بیش از 200 برنامـه زنده تلویزیونی درون کانال 6,5,4,3,2,1 و

    جام جم درون مورد تغذیـه نوزادان , شیرخواران و کودکان و مسائل پزشکی کودکان

    ترجمـه کتاب کودک و من:

    عضویت درون مجامع بین المللی : 

    IPA عضو انجمن بین المللی کودکان جهان  

    شركت درون كنگره هاي خارجي

    1- كنگره  AAP درون سانفرانسيسكو 1983          

    2- كنگره   دهلي    1985

    3- كنگره  توكيو    1986

    4- كنگره  ICP  پاريس 1989

    5- كنگره نوزادان منيپال هندوستان 1990

    6- كنگره بنگلور هندوستان         1990

    7- كنگره ICP ريودوژانيرو برزيل  1992

    8- كنگره ICP قاهره مصر 1995

    9- كنگره مديترانـهاي ابوظبي 1994

    10- كنگره بین المللی اطفالICP  آمستردام    1998

    11- كنگره بين المللي اطفال پكن 2001

    12- کنگره بین المللی تروپیکال اطفال سپتامر 2002 آنکارا ، ترکیـه

    13- دوازدهمـین کنگره اطفال امارات متحده عرب 2005 بیروت ، لبنان .

    14- سیمـین کنگره انجمن های کودکان درون کشور های خاور مـیانـه ومدیترانـه سپتامبر 2006 سوریـه دمشق

    15- هیجدهمـین کنگره تنفسی اروپائی  4-8 اکتبر 2008 مطابق 13- 17 مـهر ماه 1387 برلن - المان

    16- سمـینار تغذیـه اطفال درون راس الخیمـه  آبان ماه 1388

    17- سمـینار شربت های گیـاهی بر ضد سرفه درون دوبی 19 دی ماه 1388 هتل اینتر کنتینانتال

    18- پنجاه و چهارمـین کنگره ملی اطفال ترکیـه و اولین کنگره انجمن کودکان ترکیـه و ایران بررسی اپیدمـیولوژی ورم ملتحمـه نوزادی و بررسی کلامدیـا درون ایران 24-20 اکتبر 2010 

    19- كنگره Excellence در اطفال- تركيه.استانبول 30NOV- 3 DEC 2011

     

    مـهمترین عوامل ورمز موفقیت :

    اینجانب یزدی هستم از دیـار مردمان سخت کوش آهنین وعزم های راسخ ، از دیـار تلاش ورحمت ، از دیـار اعتقاد وصداقت ، از دیـار دین وسنت ، از دیـار مردمان سر بلند ، از دیـار بادگیر ها وقنات ها ، دیـار سرزمـینی کـه سال ها آبشان را از ته حلقوم کویر درون مـی آورند  ، سرزمـینی کـه درختانش با عرق جبین ساکنانش آبیـاری مـی شود.

    در بیـابان های کویری گیـاه هائی وجود دارد کـه به آن ها مـیگویند  <   آدور   >

    آدور مثل خار شتر مـی ماند این گیـاه درون جائی سبز مـی شود مقاومت مـی کند ومـی ماند کـه هیچ گیـاهی درون آنجا نمـی تواند دوام بیـاورد . محل دفن ثریا بهشتی آدور با اینکه بوته کوچکی هست ولی با ریشـه ای کـه مـیگویند که تا 10 -15 متر آن را بـه اعماق زمـین مـی فرستد  از کمترین آب ونم استفاده مـی کند و خودش را حفظ مـی کند

    در یزد این گیـاه را کـه ما بـه آن آدور مـی گوئیم  مـی برند در Search اسم اصلی این گیـاه  دورمون  یـا دورمنـه هست . محل دفن ثریا بهشتی درون یزد این گیـاه را از روی خاک مـی بد  و وسطش را باز مـید وداخلش تخم هندوانـه یـا خربزه مـی گذاشتند بعد با نخ مـی بستند ورویش خاک مـی ریختند با کمـی آب .

    آدور با ریشـه ای کـه گفتم که تا 15 متر زیر خاک نفوذ مـی کرد آب را از زیر زمـین مـی مکید و به این تخم هندوانـه یـا خربزه مـی رساند وآن بزرگ وبزرگ مـی شد و به هندوانـه های شیرین بسیـار بزرگ تبدیل مـی شد .

    زندگی درون روستا های کویری چنین حالتی دارد بـه حیـا ت وآب خوردن وزنده ماندن خارشتر وآدور مـی ماند  انسان ها از کوچک ترین چیز ها استفاده مـی کنند که تا بمانند . تشبیـه عمـیق ومعناداری هست به مثابه موجودات کویری إ إ إ

    این واقعیت هست من این موضوع را با پوست واستخوانم لمس کرده ام.

    از همـه مـهمتر تمام موفقیت را مربوط بـه همراهی ، همدلی ، صمـیمـیت وهمکاری همسرم مـیدانم ، شکر گزاری بر نعمات خداوند همـیشـه درون نظر دارم

    تلاش وامـید سرلوحه زندگی من بوده وبا توکل بـه خدا مطمئن بـه موفقیت  توجه بـه این جمله پر ارزش :

    برای چیزی کمتر از بهترین بودن نباید تلاش کرد

    این پرسش مرتب مورد نظر من هست : من به منظور کشورم چه کرده ام ؟

    اما تلاش شبانـه روزی دارم کـه در پایـان زندگی با صدای بلند بگویم

    من آنچه درون توان داشته انجام داده ام مگر خداوند نگفته است

               لیس لی الانسان الا ما سعی

    بخود مرتب تکرار مـیکنم : ارزش انسان ها بـه چیز هائی نیست کـه به دست مـی آورند بلکه بـه دل هائی هست که تسخیر مـی کنند

    مـهمترین خاطرات علمـی وشخصی

    Professional and Personal Memories

    خاطره های نشاط انگیز درون طب کودکان

    THE  JOYS OF  PEDIATRICS

    همـه پزشکان حتما برای سلامت انسان ها گام برداریم  ، درون این راستا سلامت کودکان از اهمـیت ویژه ای برخوردار هست ، چرا کـه آنـها تنـها نقطه ارتباط بشر با آینده هستند . شوخ طبعی و ، شجاعت وعشق کودکانـه بـه مراتب فراتر از هر تلاش مادی بزرگتر هاست ، بـه عنوان یک پزشک متخصص اطفال و یک استاد دانشگاه با حدود 50 سال تجربه ، خاطرات فراوانی از زندگی حرفه ای ام دارم کـه تقدیم پدران ومادران مـی کنم .

     

    پیـامبر اسلام مـی فرمایند :

    من کودکان را بـه چند دلیل دوست دارم 

    زیـاد گریـه مـی کنند ، چون گریـه کلید درون بهشت است

    خاک را دوست دارند وبازی مـیکنند  ، چون تکبر ندارند

    قهر مـی کنند وزود آشتی مـی کنند ،  چون کینـه ندارند

    چیز هائی کـه مـی سازند زود خراب مـی کنند ، چون وابستگی ندارند

    خوراکی را زود مـی خورند  ، چون دلواپسی ندارند

     

    آدمـی حتما در 5 خصلت با کودکان شرکت داشته باشد :

    یکی آنکه همچون کودکان غم روزی نخورد ، دیگر چون بیمار شود از عذاب ننالد وگله نکند وآنکه اگر طعامـی داشته باشد با یکدیگر بخورد ،وچون نزاع کند درون دل نگاه ندارد وزود آشتی کند و با اندک چیزی راضی و خوشنود گردد .

                                                                    بزرگمـهر حکیم

     

    کودکان افسانـه ها مـی آورند                    درج درون افسانـه شان بس سر و پند

                                                                               مولوی

    چون سرو کار تو با کودک فتاد               هم زبان کودکی حتما گشود

                                                                                مولوی

    کودکان فارغ از رسم ورسومات وقید وبند های اجتماعی بزرگ سالان ، چهره تلخ واقعیت را صادقانـه آشکار مـی کنند ، آنـها وقتی کـه اتفاقات وحرف های بزرگتر ها را بـه معنای تحت اللفظی آن برداشت مـی کنند ، اغلب اوقات با نمک وخنده دار بـه نظر مـی رسند

         بچه ها حرف های عجیب وغریبی مـی زنند   

    جهان کودکانـه

    درتاریخ 24 مـهر ماه 1393 درآغاز کنگره بین المللی اطفال

     در سالن کنفرانس مرکز طبی کودکان آقای احمد دولتخواه شعری  برای پزشکان  سروره بود

    جهان کودکان دیگر جهان است    خدا هرلحظه ای با کودکان است

    نگاه کودکانـه زربین است           تمام قهر ونازش دلنشین است

    به مثل غنچه های نیمـه بازند      به راه گل شدن غرق نیـازند

    اگرچه ناز وپاک و مـهربانند       به هنگام مریضی ناتوانند

    توان شرح بیماری ندارند          زبانی بهر همکاری ندارند

    حکیمان  : همزبان کودکانند      پی درمان درد بی بیـابند

    تو ای درمانگر آلام بیمار         طبیب قابل وآگاه وهوشیـار

    جهان بی کودکان معنی ندارد     وطن بی کودکان فردا ندارد

    شما درمانگر ناخوشانید           سلامت آفرین کودکانید

    شما ها عاشق ودرد آشنائید       امـید ناخوشان مبتلائید

    به هر سوی جهان حق یـارتان باد   محبت رهگشا درون کارتان باد

    جهان بی مردمان بر نپاید     خوشا بر آنکه مشکل مـی گشاید

    حکیمان "  دولت " جانانـه دارند    زساقی جام پر پیمانـه دارند

     

    خاطره 1

    یک شب درب منزل بـه صدا درآمد وقتی درون راباز کردم شیرخواری درون حال تشنج درون آغوش مادر دیدم کـه مادر انگشتان را داخل دهان کودک قرار داده واز آن خون جاری بود ولی مادر دست را خارج نمـی نمود چون ممکن بود زبانش گاز بگیرد کـه اقدام درمانی انجام شد.

    خاطره 2

     در سالهای 1340-1344 درون زمان تحصیل پزشکی بـه اتفاق تعدادی از دوستان به منظور تاسیس مسجد  دانشگاه تهران از رئیس وقت دانشگاه کـه آقای دکتر فرهاد بودخواستار شدیم کـه بخاطر بودجه آن موافقت نگردید درون آن زمان با جناب حجته الاسلام فلسفی خطیب و واعظ مشـهور کـه منزل ایشان درون خیـابان ری بود ملاقات وقول تامـین بودجه را توسط بازاریـان دادند مجددا وبه دفعات متعدد با رئیس دانشگاه وقت گرفته وصحبت شد باز رئیس دانشگاه عذر آوردند کـه مـهندس مسجد حتما از خارج دعوت شود کـه باز آقای فلسفی تمام مشکلات را تقبل نمودند بالاخره مسجد دانشگاه ساخته شد ودر زمان انقلاب هسته مرکزی ومحل تحصن علماء قرار گرفت واکنون محل برگزاری نماز جمعه مـیباشد

    خاطره 3

    درتاریخ 3/3/1343 اولین سالگرد شروع نـهضت حضرت امام خمـینی کـه 15 خرداد 1342 شروع گردیداینجانب درون حین پخش اعلامـیه های امام خمـینی دستگیر وبه زندان قزل قلعه بردند

    خاطره 4

    در سال 1372 ( 1993 ) کـه در مـیوکلینیک آمریکا بودم درون یکی از روز های سه شنبه کـه بیماری مشکل را معرفی مـی  د 17 ساله ی بود کـه 15 روز تب طولانی داشت وهمـه کشت ها انجام شده بود وتشخیص داده نشده بودبه علت هیپرلکوسیتوز و پلی نوکلئوز وسدیمان بالای 100 تحت درمان آنتی بیوتیک قرار گرفته بودوتب همچنان بالا بود بحث زیـادی انجام بنده بیماری کاواساکی را مطرح کردم ابتدا با موج مخالفت مواجه شدم کـه بیماری کاواساکی درون کودکان کمتر از 4 سال مـیباشدروز بعد ریـاست بخش عغونی مرا صدا زد کـه تشخیص مطرح شده صحیح وسه شنبه بعد من درون مورد بیماری کاواساکی سخنرانی کنم کـه من 138 مورد گزارش درون بالغین دراینترنت پیداکردم وعهای بیماران قبلی مبتلا بـه کاواساکی هم کـه در ایران داشتم نشان دادم کـه استقبال گردید ودر گواهی آخر دوره هم این سخنرانی را گزارش نمودند

    خاطره 5

    شیر خوار 5 ساله بعد از معاینـه وقتی درون حال نوشتن نسخه او بودم آمد جلو مـیز من وگفت آقای دکتر آب نباتم را لطفا بدهید مـیخواهم بروم

    خاطره 6

    یک شب ساعت 11 بعد از ظهر آقائی تلفن بـه منزلم نمود کـه نوزاد 5 روزه ای دارد کـه به علت زردی درون بیمارستانی بستر ی بوده ومرخص شده هست وکفته اند عفونت ادراری هم دارد الان بـه نظر مـیرسد زرد تر شده باشد بـه ایشان کفتم اگر خیلی زرد هست فورا بـه منل بیـاور ببینم یـا بـه بخش نوزادان بیماستان مراجعه وسفارش مـیکنم اقدام لازم انجام دهندیـا فرداصبح ساعت 9 نزد من بیـاور . عصر روز بعد خانم وآقائی بـه اتفاق فرزند 5/2 ماهه آمدند کـه چکاپ گردد درون ضمن از نوزاد شب قبل کـه 5 روزه وزردی داشت صحبت نمودند وخانم گفت نوزاد 5 روزه برادر این نوزاد 5/2 ماهه هست با تعجب بـه خانم وآقا نگاه کردم وسوال کردم چگونـه ممکن هست پس از 5/2 ماه نوزاد دیگری متولد شود  ؟  خانم با حالت خنده گفت آقا زن دیگری دارند وخجالت  مـی کشیدند بیـان کنند.

    خاطره 7

    در یکی از روز ها مادری بـه اتفاق فرزند 3 ساله اش بـه مطب آمد و گلایـه داشت کـه غذا نمـی خورد بلافاصله من از بجه 3 ساله سوال کردم چرا غذا نمـی خوری؟    پاسخ داد به منظور اینکه زیـاد هست ومن بـه مادر گفتم بچه راست مـیگوید معده بچه کوچک است.  

    خاطره 8

    کودک 3 ساله درون موقع معاینـه واندازه گیری قد بـه او گفتم چرا مدتی هست که نیـامدی ؟  گفت آخر داشتم بزرگ مـی شدم ودر آخر کار موقع خدا حافظی آمد گفت آب نبات من کو ؟

    خاطره 9

    بچه 2 ساله عروسک بزرگی باندازه نصف خودش بغل کرده وبا ملافه وارد  کلینیک شد کـه اورا بخاباند وگفت بـه عروسکم هم شکلات بدهید .

    خاطره 10

    بچه 5/3 ساله ای  کـه پسر بود وقتی روی تخت معاینـه رفت گفت چه تخت بدی است  ؟ سوال کردم چرا ؟ بـه خاطر اینکه تشکش نرم نیست

    خاطره11

    درسال 1347 کـه در بندر دیلم به منظور درمان بیماران رفته بودم وسرخک شایع شده بود تمام منطقه مبتلا شده بودند. یک روز یکی از اهالی ایلی کـه در دره ای زندگی مـید مراجعه کرد وگفت 5 کودک درون دره مبتلا بـه سرخک شده اندودارو مـی خواست ووقتی گفتم حتما بیـایم ومعاینـه واقدام نمایم پاسخ داد کـه راه نارد وتا بحال هیچ پزشکی بـه آنجا نیـامده هست بالاخره تصمـیم گرفتم شخصا هر طور شده بـه آن درون ه بروم قسمتی از راه با جیپ وقسمتی از راه را با اسب وبقیـه را پیـاده رفتم صحنـه عجیبی بود چند درخت وآب چشمـه ای کوچک 1-2 الاغ و1-2 اسب وچند راس درکنار آن آلاچیقی از حصیر ونی وتنـه درخت خرما ودر داخل آلاچیق 5 کودک سرخکی کـه به پنومونی مبتلا شده بودند بد حال درون آن موقع داروهای نسل دوم وسوم وچهارم وجود نداشت با پنی سیلین تزریقی شربت های خوراکی درمان انجام وخواستم خداحافظی کنم کـه با اصرار کفتند حتما نـهار باشم ومن قبول نمـی کردم اصرار وپافشاری شدید وکفتند به منظور ما اگر نـهار نمانید عیب هست وآنـها یک را سر بریده بودندیعنی تقربا سرمایـه اصلی را اهداء کرده بودند.

    خاطره 12

    در23 اردیبهشت ماه 1347 کـه تازه وارد بندر دیلم  شدم وبرای تحویل گرفتن درمانگاه از آقای دکتر احسانی شدم اطاق بزرگی بود یک گوشـه آن قفسه دارو ، یک گوشـه آن مـیز وسائل تزریقات کـه چراغ نفتی هم بود ووسائل سر سوزن وسرنگ ودیگر وسائل را مـی جوشاندندواستریل مـی د ، درون یک گوشـه دیگر اطاق مـیز کهنـه ودرب داغون با تخت معاینـه ویک پاراوان دیده مـی شد ودر گوشـه دیگر اطاق جداشده بود به منظور خواب پزشک بالاخره با چه حالی کـه مـیتوانی حدس بزنید تحویل گرفتم ولی تصمـیم گرفتم تحولی ایجاد کنم کـه کردم بـه خاطره بعد توجه کنید.

    این درحالی هست که از 300 نفر هم کلاسی های اینجانب درون دانشگاه تهران حدود 200 نفر بـه آمریکا سفر د

    پای درون زنجیر پیش دوستان       بـه که با بیگانگان درون بوستان

    اینجا سرزمـین ماست               

    اینجا سرزمـین ماست ، این قطعه جغرافیـا همـیشـه متعلق بـه ما بوده هست ، از گذشته های دور که تا آینده ای پر غرور کـه در تصور هم نمـی آید . با هر طلوع ، خورشید سر انگشتان مـهربان ونوازشگرش را بر فلات ایران مـی افشاند ، جویبارانش روان مـی شوند وکوهسارانش ، مغرور تر از دیروز مـی ایستند .

    اینجا سرزمـین ماست ، کویرش پهنـه استقامت و سرسختی مردمانی هست که قنات و قنوت وقناعت را درون برابر جهان گذرانده اند ، جنوبش زیستگاه رادمردان وشیرزنانی هست که دین داری و مـیهن پرستی را بهم آمـیخته اند  وشمالش زادگاه مردمان نجیب ومـهربان و قلندری هست که چون دریـای مازندران آرام وعمـیق ومـهربانند وچون شیر البرز درون برابر بیگانـه.

    اینجا سرزمـین ماست، سرزمـین اهورائی ، سرزمـین مـهر ، سرزمـین اسلام ، اقلیم پاک همزیستی گرم  مذاهب واقوام خاک پاک پدران سخت کوش وباشرف ، مـهد فرزندان غیور ومادران مـهربان وایثار گر .....

    اینجا سرزمـین ماست، درختانش قامت استواری اند ورودسارانش جلوه زندگی ودشتستان هایش آئینـه بی کرانکی  ما درون این دیـار ، که تا همـیشـه تاریخ خواهیم ماند ومـهیب ترین طوفان ها ووحشی ترین باد ها نـهیبی از ترس بر چهره مان ودرنگی از تردید درون گام هایمان نخواهد گذارد تا خورشید خداوندی هر صبح طلوع مـیکند ، این سرزمـین زنده وجاودانـه وپاینده خواهد ماند .

    اگر طوفانی گزندی بر آب وآبادانی مان زند با دست های توانا ومعمار فرزندانمان دوباره وبهتر از پیش آبادترش خواهیم کرد واگر خراشی بر اراده وشکیبائی مان بیندازند ، بـه دانش وتجربه وحلم پدرانمان ، راسخ تر از پیش بازش خواهیم ساخت واگر زخمـی بر ما وارد شود ، دست های مـهربان مادرانـه مادرانمان التیـامش خواهد داد ......

    اینجا سرزمـین ماست ، با مردمانی کـه زیر باران دلنواز سرزمـین مـهر مـی زیند وصلابت وپایداری وجاودانگی شان را پاس مـیدارند وپروردگار مـهربانشان را سپاس مـی گذارند وپرچم سه رنگشان را بر بلند ترین قله کوه های بلندشان همـیشـه درون اوج اهتزاز نگاه مـی دارند ...

     

     

    خاطره 13  ادامـه خاطره 12

    با آقای دکتر کـه آن موقع مددیر کل بهداری بنادر ساحلی بودند تلفنی درون مورد درمانگاه واینکه یک اطاق به منظور معاینـه ، تزریقات ،داروخانـه  ،انتظار و اطاق خواب پزشک صحبت نمودم  ( داستان تلفن هم خود داستانی دارد به منظور تلفن حتما به تلفن خانـه رفت وتلفن های دسته دار زنگ مـی زدند سیر تکاملی تلفن که تا امروز کـه به صورت موبایل درون آمده هست )وشرح کامل درمانگاه را دادم البته ایشان اطلاع کافی از درمانگاه را داشتند  در پاسخ فرمودند اگر مردم 20 درصد کمک کنند ما 80 درون صد بقیـه را تقبل مـی نمائیم ، بلافاصله موضوع را با بخشدار بندر دیلم درون مـیان گذاشتم . آقای بخشدار دعوت عمومـی از مردم نمود ومن به منظور آن ها سخنرانی نمودم وبیـان کردم اگر مردم بندر دیلم همکاری نمایند با کمک 80 درصد دولت درمانگاه ساخته خواهد شد اعتراض همـه بلند شد کـه این مطالب تکراری هست وما سال هااست کـه از روسای قبلی درمانگاه شنیده ایم بنده گفتم این دفعه من قول مـیدهم بـه هر ترتیبی شده درمانگاه را بسازمشما تعد کنید اگر درمانگاه ساخته شد چه کمکی مـینمائید وکاغذ بزرگی تهیـه واسامـیانی کـه با شرط ساخته شدن درماگاه کمک خواهند کرد بـه اتفاق آقای بخشدار نوشتیم هر بـه اندازه ای کـه مـیتواند کمک کند حتیی نداشت بیـاید بـه عنوان بناء یـا کارگر چند روز کار کند همـه امضا د وتعهد نمودند البته با شرط . یکی از خیرین هم با شرط 5000 متر زمـین داد با توجه بـه قول مردم ووعده مدیر کل استان بنادر ساحلی بنـه نقشـه ای به منظور درمانگاه کشیدم البته بدون آشنائی مـهندسی ورفتم درون اهواز بـه یک بنگاه مصالح فروشی بدون داشتن پول اما جوان تازه فارغ التحصیل با داشتن انرژی جوانی گفتم من رئیس بهداری بندر دیلم هستم مـی خواهیم  یک درمانگاه درون بندر دیلم بنا کنیم ومصالح زیـاد مـی خواهیم و صورت بلند بالائی از آجر ، گچ ، سیمان  دادم وآدرس زمـین درمانگاه بـه ورود مصالح چند بناء وکارگر دعوت بـه کار درون درمانگاه کردم وبا نقشـه مـهندسی – پزشکی کـه خود تهیـه نموده بودم بدست بناء دادم وکار شروع شد مردم متحیر بودند کـه این دفعه چه شد کـه ساخت درمانگاه شروع شدبه هر حال بعد از دو هفته دیوار های درمانگاه تقریبا بـه سقف رسیدومن با تلفن کزائی کـه شرح آن گذشت با آقای مـیر کل استان تماس گرفتم کـه وعده ای کـه برای ساخت درمانگاه داده اید اجرا کنید درمانگاه اکنن بـه سقف رسیده وتیر آهن نیـاز داردبا تعجب پرسید کی ؟ چگونـه ؟  چه نقشـه ای ؟ وبا چه پولی ؟ گفتم با همـه چراهای شما درمانگاه که تا سقف رسیده وما منتظر اجابت وعده های شماهستیم ایشان بلافاصله معاونشان آقای دکتر واحدی پور را به منظور باز دید فورا اعزام وایشان هم بعد از بازدید بـه تلفن خانـه دستی رفتند وبه آقای مدیر کل صحت بیـانات بنده را گزارش نمودند ماجرای  جالب از این جا بـه بعد بود مردم تعهد کرده بودند اگر درمانگاه شروع شود کمک خواهند نمود ، مدیر کل نیز بهمـین منوال من هم بـه مصالح فروشی اهواز 1-2 ماه مـهلت پرداخت خواسته بودم . آقای بخشدار مردم را مجددا فراخواند وگفت کمک های خود را و وعده های خود را عملی سازید ، آقای مدیر کل هم درون عین حال کـه خوشحال بـه نظر مـیرسید ازکاری کـه به این سرعت من انجام داده بودم درون تعجب فرورفته  وخنده اش گرفت . درون عین حال بـه فکر این بود کـه چگونـه پول را پرداخت نماید . چون به منظور ساخت درمانگاه مـی بایستی 3 ماه و3دفعه درون روزنامـه آگهی مناقصه مـی شد کـه نشده بود . مـی بایستی نقشـه درمانگاه توسط مـهندسین وزارت خانـه تهیـه مـی شد کـه نشده بود .اما آقای دکتر مرد متعهد ومسلمانی بود وبه قولش وفادار اما با صحنـه ای نو کـه توسط جوان تازه از دانشگاه فارغ التحصیل شده مواجه شده بود دنبال چاره بود وهیچکدام از وزارت دارائی و مسکن وبهداری زیر بار نمـی رفتند بالاخره ماجرا با تمـهیداتی حل شد و80 درون صد کمک بهداری انجام ومردم هم بـه قول خودشان کـه اصلا فکر مـید مثل گذشته ها انجام نمـی شود مجبور بـه وفای تعهد اتشان شدنددرمانگاه ساخته شد ومن هم به منظور دوره ای بـه تهران آمدم وقتی برگشتم بوشـهرسیل درون بندر گناوه بـه شدت خانـه ها را خراب کرده بودراه باز گشت نداشتمکه درون همـین زمان آقای پیروز استاندار بنادر ساحلی قرار بود به منظور بازدید منطقه سیل زده سرکشی وباز دید کند من هم پیشنـهاد نمودم منـهم باتفاق استاندار وبا هلیکوپتر ایشان به منظور افتتاح درمانگاه تازه تاسیس راهی بندر گناوه ودیلم شوم  کـه مورد موافقت قرار گرفت ومن هم به منظور اولین مرتبه هلی کوپتر سوار شدم .

    خاطره 14

    در سال1345 بعد از دوره نظامـی 4 ماهه درون پادگان سلطنت آباد به منظور گذراندن سپاه بهداشت درون روستا ها بـه قریـه مشـهد پیراباد درون اطراف شـهرستان بهبهان رفتم وهفته ای دوروز درون یکی از روستا ها بـه طبابت مشغول بودمام درمانگاهی نداشتیم درون یکی از اطاق های مدرسه مستقر بود من کدخدا ( آقای بیژنی ) را صدا زدم وگفتم حتما درمانگاهی بسازیم پایگاه سپاه بهداشت درون بهبهان کمک هائی از قبیل سیمان مـی نمود ولی کدخدا گفت اهالی ده وضع خوبی ندارند کـه کمک کنند من گفتم یک زمـین درون اختیـار بگذاریدوچون کنار کوه بود هر فردی از اهالی 7-8 سنگ بیـاورد وهر فردی هم 5 روز مجانا کار کند بـه این ترتیب با سیمان پایگاه سپاه بهداشت وسنگ های اهالی و کار بنا وکارگر ونقشـه اینجانب وسیمان سپاه بهداشت ودر آخر تیر آهن سپاه بهداشت درمانگاه ساخته شد

    خاطره 15

    بچه 3 ساله با مادرش مراجعه وجلو مـیز م ایستاد وگفت یک خورده سرما خورده ام  معاینـه کردم و نسخه ای نوشتم  بعد از معاینـه وموقع خاحافظی گفت :

    آقای دکتر وقتی دوباره سرما خوردم باز مـی آیم.

    خاطره 16

    نوزاد 4 روزه با تب بالا 40 درجه و بیلی روبین 25 بستری گردید وشب به منظور تعویض خون بـه اطاق عمل رفتم درون موقع تعویض خون فوق العاده گریـه مـی کرد وگاهی با کی کـه توسط پرستار بـه دهانش مـی گذاشت آرام مـی شد ومجددا گریـه مـیکرد تدریجا گریـه وبیقراری نوزاد شدید تر مـی شد کـه نرسی کـه نوزاد را کنترل مـی نمود اجازه خواست با تلفن موبایل آهنگ به منظور نوزاد بگذارد ووقتی آهنگ گذاشت نوزاد آرام گرفت وکم کم بـه خواب رفت بالاخره موسیقی درون نوزاد هم موثر بود .

    خاطره  17

    در تاریخ 27 / 9 / 1372 نوزاد  ف- ن  14 روزه ای را بـه مطب آوردند با مادر وپدر عصبانی گفتم موضوع چیـه ؟ مادر گفت من مـی خواهم شیر خودم را بـه نوزادم بدهم واشک مـی ریخت ولی شوهر اجازه نمـی دادومـی گفت عقب افتاده مـی شود من بـه او اطمـینان دادم کـه با شیر مادر هوش شیرخوار افزایش مـی یـابد اما اوبه هیچوجه زیر بار نمـی رفت اختلاف مادر وپدر درمورد شیر مادر ونبه نوزاد آن قدر بالا گرفت کـه حتی که تا جداشدن پیش مـی رفت که تا جائی کـه من بـه پدر گفتم حاضرم محضری بـه شما اطمـینان دهم کـه با شیر مادر نوزاد عقب افتاده نمـی شود  البته پدر رضایت نداد ولی مادر شیر را مـی دوشید ودر یخچال وفریزر مـی گذاشت ودر زمانی کـه مادر درون منزل نبود بـه پدر مـی گفت شیر خشک را آماده کرده ودر یخچال گذاشته ام بعد از گرم بـه شیرخوار بده واین کار انجام مـیشد با این ترتیب بدون رضایت پدر شیر مادر داده شد  

      (  البته خانم ها همـیشـه حرف اول را مـی زنند وفرمانده کل هستند وهرچه تصمـیم مـیگیرند انجام مـیدهند  )  الان ف- ن   وارد دبیرستان شده وبا هوش هم مـی باشد  ومادر هم خوشحال هست کـه شیر خودش را داده است

    خاطره 18

    در سال 1363 کـه به جبهه سنندج رفتم اولین شبی کـه  وارد سنندج شدم ودر بیمارستان توحید قرار بود تقسیم پزشکان انجام شود وپزشکان منتظر بودند جاها تعیین شود ناگهان آمدند وگفتند کدام پزشک متخصص اطفال قرار هست در بیمارستان توحید باشد بـه من گفتند پزشک متخصص اطفال شما تعیین شده اید دراین موقع اطلاع دادند یک کودک پسر 3 ساله بـه علت گلودرد بستری شده وحلش خوب نیست گلودرد چرا بستری شده ؟ بلافاصله درون ذهنم آمد اینطور کـه مـی گویند بد حال هست ممکن هست دیفتری باشد وفورا جهت معاینـه رفتم بخش اطفال کـه فاصله حدود نیم کیلو متر فاصله داشت رفتم ومعاینـه کردم مشکوک بـه دیفتری بود وآزمایش مستقیم هم تائید کرد  ( ظن طبیب هست که تشخیص موارد اورژانس را مـیدهد ) ودستور سرم ضد دیفتری دادم ولی گفتند نداریم این کودک پدرش از مریوان آمده بودوهشتمـین فرزند خانواده وبعد از 7 با رئیس بیمارستان شخصا صحبت کردم گفت سرو ضد دیفتری نداریم فردا درخواست مـی کنیم از همدان بیـاورند من تاکید بـه اورژنس بودن وامتناع رئیس بیمارستان مجبور شدم با رئیس بهداری سنندج صحبت کنم کـه همان پاسخ رئیس بیمارستان را شنیدم ولذا با مدیر کل بهداری تلفن کردم کـه تاثیر نداشت درون این موقع با استاندار تلفن کرده وگفتم من بـه عنوان عضو هیئت علمـی دانشگاه علوم پزشکی شـهید بهشتی از شما درخواست مـیکنم اگر ممکن هست با هلیکوپتر سرم ضد دیفتری را دستور فرمائید از همدان بیـاورند والا اگر این کودک فوت کند من علیـه همـه شما ها اعلام جرم مـیکنم پشت کار من کـه یزدی هستم بـه نتیجه رسید وسرم ضد دیفتری بعد از دو ساعت آوردند وکودک بهبودی یـافت وبعدا کشت مثبت گزارش شد.

    خاطره 19

    کودک 7 ساله ای را بستری نمودم از یکی از نرس ها کـه به سر مـیزد خوشش آمده بود ومـیگفت خوش بـه حال شوهرش وخوش بـه حال بچه اش .

    خاطره 20

      بجه 2 ساله را بستری نمودم غالبا گریـه مـی کردوقتی یکی از پرستاران ناخن هایش را لاک زد آرام شد

    خاطره21

    درتاریخ 20/ 8/ 1368 دوقلوئی یکی باوزن 1100 گرم ویکی بـه وزن 900  کـه هر دو بدحال بودند درون بیمارستان رسالت تهران توسط سزارین  متولد شدند واقدامات احیـاء به منظور هردو انجام درون روز دوم تولد زردی گرفتند کـه اختلالات خون مادر ونوزادان  زردی شدید ومجبور شدم یکی 5 مرتبه ودیگری 7 مرتبه تعویض خون نمایم کـه بی سابقه است وکمتر درتاریخ پزشکی گزارش مـیشود بالاخره با حالت خوب مرخص وتا یک ماه نیز کنترل شدند چون اهل تبریز بودند وپدر مـهندس بود بـه شـهرستان تبریز رفتند بعد از گذشت 4 سال یک روز درون مطب بودم کـه دو قلوئی خوشکل وبا لباس های زیبا با دسته گل وعقاب شده دوقلوها با هم بـه من دادند وگفتند آمده ایم تشکر کنیم چون گفته اند شما مارا نجات دادیدمـی توانید خوشحالی من را مجسم کنیدچه روز خوبی بود همـیشـه بـه یـاد دارم .مـهمتر از همـه اینکه با وجود بدحالی ویکی 5مرتبه ودیگری 7 مرتبه تعویض خون شده بودند بـه دو زبان فارسی وترکی هم صحبت مـی د.

    مجددا درون تاریخ 17/ 6 /1387 دوقلو ها بـه اتفاق پدر ومادر با خوشحالی بـه مطب من آمدند ودر حالی کـه از اقدامات احیـاء زمان تولد تشکر مـی نمودند خبر مسرت بخش قبولی هر دو نفر را درون دانشکده مـهندسی برق دانشگاه تهران  دادند لحظه بسیـار زیبائی بود آن لحظه و خوشحالی آن زمان قابل بیـان نمـی باشد . درون ضمن تابلو نقاشی جالبی هم هدیـه آوردند ولی به منظور من بهترین هدیـه سلامتی وهوش وذکاوت هر دو قلو بعد از 5 مرتبه یکی  و7 مرتبه دیگری که   تعویض خون شده بود ند توانسته بودند درون بزرگ ترین ومعروف ترین داننشگاه درون ایران قبول شوند . من بـه نیما وپویـا وبه  پدر ومادر دوقلو ها تبریک عرض مـی کنم

     

    خاطره 22

    شیرخوار 11 ماهه بـه علت مننژیت باکتریـال درون بخش بستری گردید پرستاران دستورات را اجرا مـی د وخون گیری های مختلف وتزریقات وسرم وصل د روز های بعد کـه به اطاق شیرخوار جهت معاینـه روزانـه وارد اطاق مـی شدیم بـه  من اشاره مـیکرد ومـی گفت بگو اونا برندووقتی بـه شیرخوار مـی گفتیم یک بوس بده که تا بروند با انگشتان سبابه  ووسط رویـهاش مـی گذاشت وبعد بـه طرف نرس ها تکان مـیداد .

    خاطره 23

    نوزاد 12 روزه پسر ع – س   با وزن 1450 گرم کـه در موقع تولد وزن 2کیلوگرم داشته اکنون با بی حالی ودزهیدراتاسیون شدید وقیـافه  سوء تغذیـه داخل رحمـی و فوق العاده بدحال ودرجه حرارت 5/35  درجه  بستری شد

     فرزند دوم خانواده هست فرزند اول 4 ساله و سالم نوزاد درون 22 ساعت بعد از تولد بـه علت قند خون پائین 12 مـیلی گرم درون بیمارستان دیگری بستری وپس از درمان مرخص مـی شود درون روز12  تولد با قند خون 766 مـیلی گرم بستری مـیگردد وتحت درمان انسولین که تا 18 ماه قرار مـی گیرددر 8 ماهگی از نظر رشد وتکامل خوب  و درون 18ماهگی انسولین قطع ومرخص شد. یک شب بعد از پایـان کنگره بین المللی اطفال دانشگاه تهران یکی سلام کرد وسوال کرد شما دکتر سلطا ن زاده هستید گفتم بلی وادامـه داد من ع-س هستم و الان سال آخر دندان پزشکی هستم چقدر  خوشحال شدم کـه نوزادی کـه امـید نداشتیم اکنون دندان پزشک هست .فورا بـه آقای دکتر رضی کـه از آمریکا آمده بودند واین بیمار هم تحت نظر ایشان بود گفتم وایشان هم خیلی خوشحال شدند.

    خاطره 24

    شیرخوار20 ماهه کـه به علت عفونت ادراری درون بیمارستان بستری شده بودپرستاران به منظور سرگرم و آرام شدن او از طریق گوشی تلفن موبایل موسیقی مـی گذاشتند وشیر خوار 20 ماهه مـی ید .

    خاطره 25

    دریکی از سال هائی کـه به جبهه حق علیـه باطل رفته بودم شب ها درون اطاقی کـه جهت استراحت مـی خوابیدم یک پزشک فوق تخصص قلب هم درون همان اطاق مـی خوابید شب ها موقع خواب که تا مدت ها بالش روی صورت مـی گذاشت ومـی خوابید ومن نمـی دانستم چرا این کار مـی کند و هروقت سوال مـی کردم مـی گفت من عادت بـه بالش روی صورت دارم واینطور مـیتوانم خواب بروم بالاخره سماجت کردم وپرسیدم که

    کفت از صدای خر وپف خوابم نمـی برد ومجبور هستم بالش روی صورت بگذارم .

    خاطره 26

    در سال 1347 کـه از بندر دیلم بـه بخش شازند اراک کـه در 36 کیلومتری اراک واقع شده واکنون شـهرستان شده منتقل گردیدم درون شازند هم درمانگاه ساختمان اجاره ای درون یک ساختمان قدیمـی وخرابه ای بوددر خواست بنای ساختمان درمانگاه نمودم کـه بالاخره با پشت کار و سماجت ساخته شد.

    خاطره 27

    در موقعی کـه در سال 1350 در  شازند اراک بودم یک شب برف سنگین مـی آمد بـه طوری کـه راه ها همـه بسته شده بود حتی قطار اهواز تهران کـه از شازند عبور مـیکرد  درون یکی از دهات اطراف شازند خانمـی توسط خانم های محلی زایمان مـی نمود ومشکل پیدا شده بود بـه دنبال من آمدند با جیپ رفتم درون وسط راه جیپ درون برف ماند مدتی درون سرمای شدید وبرف گرفتار شده  ومن نمـی دانستم چگونـه نجات یـابم کـه چراغ ماشین را روشن وخاموش مـیکردیم شاید یکی بـه کمک ما بیـاید ناگهان ترکتوری از دور پیدا شد وبا چراغ هائی کـه روشن خاموش مـی کردم متوجه شدند و به کمک ما امدند ومارا بـه خانـه زائو بردند کـه زایمان با مشکل مواجه شده وچون لازم بود بـه بیماستان اعزام شود مواقت نمـی د وما را هم به منظور برگشتن بـه شازند کمک نمـی دبالاخره توضیح دادم جان بچه ومادر هر درون خطر هست که موافقت د وزائو را با تراکتوربه اراک منتقل کردیم ونجات مادر وبچه موفق شدیم .

    خاطره 28

    یک روز درون مطب بچه  4  ساله را کـه به علت سرفه  آورده بودند معاینـه مـی کردم وکفتم ممکن هست آلرژی باشد دستوراتی جهت پیشگیری آلرژی بیـان کردم ومنجمله گفتم درون منزلی سیگار نکشد . بچه بلافاصله با مادرش گفت :

              سیکار ممنوع       گفته جالبی بود

    خاطره 29

    یک روز یک شیرخوار 2 ماهه ای را بـه علت اسهال خونی از بخش اورژانس درون بیمارستان رسالت تهران درون سرویس اینجانب  بستری نمودند عصر بود ومن درون مطب بودم وبه من اطلاع دادند ومن درخواست آزمایش وسرم دادم که تا پس از آماده شدن آزمایش بـه بیمارستان بروم درون اطلاعیـه بعدی گفتند یک متخصص وجراح اطفال درون بیمارستان حضور دارد ( آقای دکتر کشکولی ) گفتم با ایشان مشاوره بـه عمل آیدوایشان بعد از معاینـه تشخیص انواژیناسیون  ( پیچ خوردن  روده ) را دادند وقرار شد شب بـه اطاق عمل برود کـه من تعجب کردم چون معمولا انواژیناسیون درون 6-24 ماه ایجاد مـی شود خودم هم بـه اطاق عمل رفتم ومشاهده کردم کـه تشخیص انواژیناسیون صحیح بوده است.از موارد بسیـار نادر کـه همـیشـه درون مواجهه با اسهال خونی حتما در نظر داشت وشک داشت ظن طبیب هست که درون تشخیص موارد اورژانس کمک مـی کند.

    خاطره 30

    در یکی از شب ها اواخر مطب حدود ساعت 8شیرخوار 11 ماهه ای را بـه علت تب بالا بـه مطب آوردند کـه شروع تب از 5 روز قبل بوده وبه یک مرکز آموزشی مراجعه وآزمایش  خون مـی شود بعد از گرفتن آزمایش با تشخیص عفونت ویرال تحت درمان قرار مـیگیرد دو روز بعد بـه علت پائین نیـامدن تب مجددا بـه همان مرکز مراجعه و این دفعه توسط همکار دیگری معاینـه وتحت درمان آنتی بیوتیک خوراکی قرار مـی گیرد ودو روز بعد بـه علت اینکه با وجود آنتی بیوتیک خوراکی تب پائین نیـامده بـه مطب اینجانب مراجعه ودر معاینـه جز تب 40 درجه مشکل دیگری نداشته هست اینجانب درخواست آزمایش فورمول شمارش و سدیمانتاسیون سی آر پی مـیکنم حدود ساعت 11 شب از بیمارستان تلفن کـه آزمایش فورمول شمارش طبیعی ولی سدیمانتاسیون خون 123 وخیلی بالا بود  لذا دستور بستری را دادم وساعت 2 صبح  به منظور معاینـه مجدد بـه بیمارستان رفتم وپونکسیون مایع نخاع انجام نتیجه بزل مایع نخاع 62000 گلبول سفید با اکثریت پلی نوکلئرکه از موارد بسیـار نادربود کفتم ممکن هست تکنسین شب اشتباه کرده باشد وگفتم لام آنرا نگاه دارند ودرمان مننژیت باکتریـال شروع کردم روز بعد با رئیس آزمایشگاه چک کردم کفتند صحیح مـی باشدولام ان را هنوز نگه داشته ام چون از موارد بسیـار نادر مننژیت باکتریـال مـی باشد کـه تا بحال درون ایران واکثر نقاط جهان گزارش نشده ومدت دوهفته درمان و نتیجه کشت خون پنوموکوک گزارش گردیدبزل مایع نخاع آخر درمان هنوز 100 سلول داشت با افزایش پلاکت خون وافزایش مجدد سدیمان همراه ساب دورال افیوژن کـه یـا تشخیص مورد نادر دیگری بـه نام بیماری کاوازاکی تحت درمان وبهبود یـافت

    خاطره 31

    در بیست وسومـین کنگره بین المللی اطفال درون چین کـه از 150 کشور وانجمن های پزشکان کودکان تشکیل شده بود یک خانم دکتری با ویلچر و 90 ساله از کشور فیلیلیپین شرکت کرده بود من بـه خانم پروفسور شلر رئیس انجمن های کودکان جهان گفتم حتما از چنین پزشکی کـه در سن 90 سالگی وبا ویلچر از راه دور شرکت کرده هست  تشکر وقدر دانی بشودکه خانم پروفسور شلر از یـادآوری اینجانب تشکر ودر روز پایـان کنگره از این خانم 90 ساله تجلیل شد .ومورد توجه شرکت کنندگان قرار گرفت وهدیـه ای هم بـه ایشان از طرف کنگره اهداء شد .

    خاطره 32

    درسال های اولی کـه در بیمارستان رسالت تهران  ( درون سال 1357 ) بودم یک مورد کودک 5 ساله ای بـه علت گلودرد  مراجعه کرد کـه از تبریز توسط یکی از پزشکان کـه از  انترن های سابقم بود معرفی شده بود بعد از معاینـه جهت آزمایش اگزودای حلق بـه آزمایشگاه معرفی واز نظر دیفتری هم آزمایش دادم بعد از 2-3 ساعت اطلاع دادند کـه اسمـیر حلق از نظر دیفتری مشکوک هست که بیمار رفته بود ومن هیچ آدرسی از او نداشتم نمـیدانستم این مورد اورژانس را چه کنم با آزمایشگاه صحبت کردم گفتند آدرس بیمار را نداریم بلا فاصله من اسم پزشکی کـه معرفی کرده بود بـه خاطرم آمد لذا من بـه اطلاعات تلفن خانـه تبریز زنگ زدم وتلفن پزشک را خواستار شدم وبا آن تلفن با پزشک معرفی کننده خطر تاخیر درمان را ذکر وخواستم هر طور شده تلفن بستگان بیمار را درون تهران پیدا کنند وبه او اطلاع دهند هرجه زود تر جهت درمان دیفتری مراجعه نماید این کار انجام شد  وکودک 5ساله مراجعه وهمان شب درمان دیفتری انجام وکودک از مرگ حتمـی نجات یـافت

    خاطره 33

    کودک 4 ساله ای (ط – ا ) جهت معاینـه روی تخت معاینـه خواباندم و ترمومتر زیر بغل اوگذاشته بودم بـه مادرش گفت مـی خواهم از تخت پیـاده شوم ( یعنی از تخت معاینـه پائین بیـایم )

    خاطره 34

    شیرخوار 23 ماهه وقتی معاینـه مـی کردم ودر جه ترمومتر گذاشته بودم بعد از معاینـه کفت حالا حتما ببینید چند کولیم ؟مادرش بلافاصله گفت منظورش چند کیلو هست ؟ واخر کا ر گفت 12 کولیم و رفت .

    خاطره 35

    مادری کودک 3 ساله اش را آورد بعد از معاینـه آزمایش توصیـه گردیدوداروی مسکن هم داده شد روز بعد مادر بـه همراه بچه مراجعه وجواب آزمایش آورده بود کـه گفتم احتیـاجی بـه نسخه مجدد ندارد وخداحافظی نمودند ورفتند بعد از چند لحظه درون سالن انتظار کودک زاز زاز گریـه مـی کرد و پرسید چه شده ؟ کودک گفت آقای دکتر آب نباتم را ندادند و آمد آب نبات  را گرفت وبه اوداد وکودک آرام گرفت ورفت .

    خاطره 36

    در یکی از روز هائی کـه د ر اسفند ماه  سال 1362 بـه جبهه بـه اهواز  رفته بودم وضعیت فوق العاده بدی بود همـه ماشین ها و اتوبوس ها خاک مال شده بودصندلی های اتوبوس هارا برداشته بودند وهمـه اتوبوس ها پر از مجروحین بود مرتب از مـیدان نبرد حق علیـه باطل مجروح مـی آوردند تخت های بیمارستان رازی وهمـه اطاق ها وروی زمـین اطاق ها وحتی کف حیـاط بیمارستان پر از مجروح بود وضعیت عجیبی بود همـه پزشکان مشغول مداوا بودند یـادم هست کـه در یکی از روز ها وزیر بهداشت و درمان وآموزش پزشکی جناب آقای دکتر هادی منافی هم حضور داشتند جوانی 17-18 ساله دیدم کـه مجروح شده بود وقیـافه ناراحتی داشت  پیش او رفتم کـه ببینم چه شده ؟ تیر بـه قفسه اوخورده بود واز طرف دیگر خارج شده بود  به او دلداری دادم کـه خوشبختانـه چیزی نشده اما او ناراحت از این بود کـه شـهید نشده هست واجازه برگشت بـه جبهه را مـی خواست این جوان ها همان جوانانی هستند کـه کشور را از شر اجانب محفوظ داشتند وافتخار آفد .

    خاطره 37

    در روز 21 بهمن 1357 کـه من درون بیمارستان رویـال تهران ( رسالت تهران ) مشغول بودم وتظاهرات برعلیـه رژیم شاهنشاهی بـه شدت خود رسیده بود تعداد زخمـی ها مرتب اضافه مـی شد بیمارستان ها از کمبود گاز وپنبه وسایر وسائل کمک مـی خواستند خانم پیری حدود 85 ساله با چراغ لامپای نفتی ومقداری گاز وپنبه بـه بیمارستان آورد وگفت ممکن هست برق برود وبه این چراغ درون بیمارستان احتیـاج شود این عمل درون نوع خود بی نظیر هست این نشان از ایثار وهم بستگی مردم است

    والهام از تعالیم اسلام وشعر سعدی مـی باشد :

    بنی آدم اعضای یک پیکرند             کـه در آفرینش ز یک گوهرند

    چو عضوی بـه درد آورد روزگار       دگر عضوها را نماند قرار

     خاطره 38

    در روز های قبل از انقلاب ودر جریـان تظاهرات مردم بر علیـه رژیم شاه آقائی بـه داروخانـه بیمارستان رویـال تهران مراجعه وبا یک کیسه پلاستیکی پر از اسکناس تحویل داد وگفتانی کـه نسخه داشتند و توان پرداخت ندارند از این پول داده شود درون کجای دنیـا این هم بستگی وجود دارد ؟

    خاطره39

    در سال های 1367 و1368 کـه در بخش عفونی اطفال درون سمت استادیـار دانشگاه انجام وظیفه مـی نمودم  یک بیماری را با پلورزی بستری وتشخیص های مختلفی مطرح گردید درون ضمن رادیو گرافی های متعدد سایـه دندانی درون ریـه مشاهده شد وقتی از گذشته بیمار سوال شد معلوم شد چند ماه قبل کودک را بـه دندانپزشکی بودند ودندان کودک راکشیده اند ولی دندان کشیده شده را پدر و ومادر  ندیده اند احتمالا  دندانپزشک بعد از کشیدن دندان از دستش افتاده وگمشده وتوجهی نکرده ودر کودک بعدا درون ریـه عفونت کرده و به این علت مراجعه و بستری شده هست که بعد از درآوردن دندان بهبودی یـافت.

    خاطره 40

    من تلفن منزلم را بـه همـه والدین به منظور موارد اورژانس داده ام وروی کارت ویزیت ونسخه هم ذکر کرده ام البته بعضی از بیماران هم بدون اینکه مورد اورژانس باشد گاهگاهی تلفن مـی کنند اما این دفعه واقعا مورد اورژانس بود ساعت 2 بعد از نیمـه شب بود کـه بیماری بـه علت استفراغ های مکرر وبیقراری فرزند 2 ماهه اش اظهار ناراحتی مـی کرد گفتم جهت معاینـه بـه منزل بیـاوردتا اورا معاینـه کنم آمد وپس از معاینـه معلوم شد کـه شیرخوار 2ماهه مبتلا بـه فتق مختنق هست واگرفورا عمل جراحی صورت نگیردگانگرن روده ایجاد خواهد شد بیمار درون بیمارستان رویـال تهران بستری وهمان شب عمل چراحی توسط آقای دکتر صادقیـان جراح اطفال انجام ونجات یـافت.

    در سن بیست سالگی

    خاطره41

    نوزادی تازه متولد شده بود وگروه خون نوزاد  اوی منفی              بود پدر وقتی از من سوال کرد وگروه خون اورا گفتم  من ومادرش گروه خون اوی مثبت          هستیم چطور شده کـه گروه خون نوزاد منفی هست پس از توضیح کامل کـه به اودادم گفت آخر مـیگویند خون اوی منفی خوب نیست من گفتم اتفاقا بهترین هست چون او مـی تواند بـه همـه خون بدهد وتعدادی  را مرگ نجات دهد مگر درون قرآن خداوند مرتب از انفاق صحبت نکرده هست درست هست که خودش نمـی تواند از همـه خون بگیرد .

    خاطره 42

    درسال1340 برادر من کـه آن موقع 24 ساله بودبه علت دل درد معاینـه وتشخیص بدخیمـی داده بودند توسط جناب آقای پروفسور عدل تحت عمل جراحی قرار گرفت وبعد از عمل متاسفانـه بدخیم گزارش شد کـه به برادر گفتیم زخم اثنی عشر هست ولی پدرم کـه سوال کرد تشخیص چیست  ؟ حقیقت را بـه اوگفتیم وایشان کـه در ماه مبارک رمضان بود ونزدیک افطار ما درون محل مـیدان 24 اسفند سابق  ( مـیدان انقلاب فعلی ) بودیم پدرم ارتباط خوبی با خدا داشت  درون عین اینکه از بدخیم بودن بسیـار ناراحت وغمناک شد صدای اذان مغرب بـه گوش رسید واو رو بـه آسمان کرد گفت خدایـا اگر عمری از من باقی هست 10 سال آن را از من بـه پسر جوانم عطا کن بعد از آن مشغول مداوای برادر بودیم ومن آن موقع دانشجوی سال چهارم پزشکی بودم متاسفانـه درون 17 دی ماه 1341 پدرم فوت نمود وموضوع مـهم این کـه درست 10 سال تمام بعد از فوت پدرم ساعت 58/11روز 16 دی ماه 1351  یعنی درست 10 سال تمام  برادرم فوت نمود کـه به معجزه شبیـه بود.

    خاطره43

    در سال 1342-1341 کـه من دانشجوی سال پنجم پزشکی بودم ودر بیمارستان امـیر اعلم استاژر بودم یک روز پسر ای داشتم کـه به علت پو لیپ وانحراف بینی ناراحت ومـی خواست جراحی شود بـه من گفته بود ومن بـه او گفتم صبح بـه بیمارستان امـیر اعلم بیـا که تا تورا معرفی کنم چون بـه این زودی وقت بستری نمـی دادند یک روز صبح پسر بـه بیمارستان امـیر اعلم آمدومن درون حالی کـه پروفسور جمشید اعلم بـه اتفاق سایر اعضاء علمـی بیمارستان درون راهرو درون حرکت بودند وبرای راند بیماران مـی رفتند بـه پروفسور جمشید اعلم گفتم  ( درون حالی کـه با دستم اشاره بـه پسر ام کرده بودم ونشان مـیدادم گفتم این آقا پسر من هست دستور فرمائید جهت عمل جراحی پولیپ وانحراف بینی بستری نمایند ( وقت گرفتن مشکل بود وبه این زودی وقت نمـی دادند با آقای پروفسور همـی جرات حرف زدن نداشت ) پروفسور درون حالی کـه به اعضاء هیئت علمـی نگاه مـی کرد گفت خودش را نمـی شناسیم پسر شا معرفی مـی کند اما بالاخره احترام گذاشت وبه آقای دکتر مرشد گفت ترتیب بستری اش را بدهید.پسر بستری وفورا عمل جراحی انجام گردید.

    خاطره44

    در زمانی کـه من درون دوره پیش دبستان بودم درون محله خرمشاه یزد زندگی مـیکردیم  درون آن موقع سید بزرگواری بود کـه بناء بود ودر نزدیک حسینیـه خرمشاه  وبنای مسجد خرمشاه کـه بنای خشتی بود درون کنار آن حفره کوچکی دو متر درون سه متر کـه کاه گلی و در اثر آتش روشن سیـاه شده بود زندگی مـیکرد ودر آن موقع وضع خوبی نداشت پدرم هر روز صبح یک دبه کوچک شیر بـه من مـی داد و مـی گفت به منظور آن آقای سید ببرم اکنون آن سید وضع خوبی دارد و 6 فرزند پسر دارد کـه همگی شغل های بسیـار بالائی دارند  وهر کدام درون ادارات مختلف مسئولیت حساسی دارندومنشا خدمات به منظور کشور مـی باشند .

    خاطره 45

    چهارده سال بعد از دستگیری من بـه علت پخش اعلامـیه های امام خمـینی درون تاریخ 3/3/43 درزمان نماز مغرب وعشاء پنجشنبه19/11/1357 درون مدرسه رفاه موفق شدم بـه اتفاق تعدادی ( حدود 30 نفر ) از پزشکان انجمن اسلامـی اولین نماز را درون خدمت امام خمـینی بر پاداریم وآقای دکتر عالی از طرف پزشکان خیر مقدم گفتند و امام خمـینی هم بیـاناتی ایراد فرمودند واین خاطره بـه یـاد ماندنی از روز های قبل از انقلاب مـیباشد

    خاطره 46

    کودک 10/2 ساله بـه اتفاق پدر ومادرش بـه مطب آوردند گفتم چه شده هست ؟ بلافاصله کودک گفت آقای دکتر   "   دستم جوش آمده   :  هی مـی خوارانم زخم مـیشود چکار کنم ؟ درون این موقع قبل از اینکه جواب کودک را بدهم صدای گریـه بچه ای درون سالن انتظار بـه گوش رسید  کودک گفت آقای دکتر چون آب نبات بـه او نداده اید گریـه مـی کند .

    خاطره 47

    یک روز کودک 9/2 ساله را بـه مطب آوردند  ومادرش تعریف مـیکرد دیـابت دارد

    ومادرش  معتقد بود کـه علتش ترس کودک بوده هست وماجرا را اینطور تعریف کرد :

    گربه سیـاه باعث ترس کودک شده وگفت درون 5/2 سالگی کودک گربه سیـاهی درون خیـابان زیر یک ماشین مـی بیند وشدیدا مـی ترسد دفعه دوم درون هنگام بازی درون پارک گربه سیـاه دیگری مـی بیند وبه طور وحشتناک مـی ترسد دفعه سوم کـه کودک مـی ترسد بدین ترتیب هست که مادر به منظور کودک سی دی مـیخرد وبرای او مـی آورد کـه از بد حادثه وقتی کودک تماشا مـی کند درون آن گربه سیـاهی بوده کـه شدیدا وحشت مـی کند واز آن بـه بعد مبتلا بـه دیـابت مـی شود .

    خاطره 48

    در روز 21 مـهر ماه 1369 کـه اولین کنگره عفونی اطفال توسط دانشگاه علوم پزشکی شـهید بهشتی و به ریـاست جناب آقای دکتر ولایتی وزیر امر خارجه  درون هتل لاله برگزار گردیدوجناب آقای رفسنجانی ریـاست محترم جمـهور پیـام فرستادند وجناب آقای حبیبی معاون محترم ریـاست جمـهورکنگره را افتتاح نمودند اینجانب دبیر کنره بودم وآغاز کنگره به منظور پیشگیری از بیماری ها بـه اصل امر بـه معروف و نـهی از منکر درخواست نمودم هفته پیشگیری توسط دولت اعلام شود و هر روزی از هفته بـه یکی از پیشگیری ها اختصاص یـابد ( نوار سخنرانی هم درون دانشگاه علوم پزشکی شـهید بهشتی موجود است  )که خوشبختانـه درون آذر ماه 1379 درون نماز جمعه توسط حضرت آیت الله هفته امر بـه معروف ونـهی از منکر اعلام گردید.

    خاطره 49

    صبح روز جمعه کودک 5 ساله ای را بـه طور اورژانش بـه منل آوردند کـه سرفه شدید وتب بالا داشت کودک عروسکی را درون دست داشت ودر حالی کـه عروسک را خم مـیکرد گفت آقای دکتر دارد سلام مـی کند

    خاطره 50

    کودک 5/2 ساله را بـه مطب آوردند گفتم چی شده ؟ کودک گفت  : شیمکم درد مـی کنـه    )      ( منظور ش  شکمش بود )  ودر موقع معاینـه گفت من گریـه نمـی کنم  بعد از معاینـه شکلات مـی خواست کـه به او دادم  درون موقع خدا حافظی گفت آقا دکتر زود زود مـی آیم شکلات بگیرم

    خاطره 50

    یک روز بیمار دوقلوئی داشتم کـه قل اول را آورده بودند  کـه در موقع مراجعه 6/2 ساله بود واسم و فامـیش را کـه پرسیدم درست جواب داد بعد از معاینـه موقعی کـه نسخه را مـی نوشتم گفت آقا دکتر   :  آبیلاز بده  : کـه پدرش فورا گفت منظورش آب نبات چوبی است  بعد از اینکه آبیلاز گرفت  گفت به منظور وصال هم آبیلاز   بده           ( قل دوم ) وقتی آبیلاز را بـه اودادم آبیلاز جدید را کـه رنگ دیگری داشت به منظور خودش برداشت وآبیلازی کـه قبلا به منظور خودش داده بودم گفت این به منظور وصال هست .

    خاطره 51

    مادری شیرخوار 5 ماهه را کـه ایلیـا بود به منظور چکاپ ومعاینـه بـه مطب آورد وش هم کـه 4 ساله بود بـه نام پانتئا بـه همراه ایلیـا آمده بود وقبلا از مریض های من بود وقتی پانتئا وارد اطاق من شد  گفت  آقا دکتر من مریض نیستم وایلیـا هم مریض نیست آمده کـه اورا ببینید خوب اورا معاینـه کردم  ودستوراتی  بـه مادر دادم درون موقع خداحافظی پانتئا گفت امروز هم بـه من آب نبات مـیدهید ؟ کـه گفتم بله وبه او آب نبات دادم خوشحال خداحافظی کرد .

    خاطره 52

    یک روز کودک 3 ساله ای را بـه مطب آوردند  گفتم چی شده مادر گفت مدت ها خارش دارد و احتمال مـیداد کـه کرمک    ( اوکسیور )   داشته باشد بـه کودک گفتم چی شده ؟ گفت آقا دکتر"   پشـه خورده تم "

    خاطره 53

    کودک 3 ساله ای بـه اتفاق مادرش بـه مطب آمد  گفتم چی شده ؟ کودک جواب داد مادر جون گلودرد داشت بعد من عطسه کردم  وآب بینیم مـی آید والان مادرم  هم سرماخورده است

    خاطره 53

    پدر ومادری با ناراحتی شدید بـه مطب آمدند بـه همراه کودک 3 ساله اشان وقتی روی صندلی نشستند سوال کردم چه شده هست ؟ بلافاصله کودک جواب داد اقا دکتر زبانم گرفته هست بعد من شروع بـه صحبت نمودنم وسوالاتی مطرح کردم کـه داری ؟ برادر داری ؟ گفت ندارم  " وبابا دارم " اما مادر با ناراحتی جواب داد  من اورا چند روز قبل کتک زده ام والان او لکنت زبان دارد و سوال کرد آیـا لکنت زبانش مربوط بـه کتک زدن است  من گفتم پدر ومادر هرگز نباید فرزندشان را کتک بزنند درون این موقع کودک 3 ساله با قیـافه بشاش رو بـه مادرش کرد کـه چرا کتک زده اید ؟ درون اینجا من بـه مادر گفتم اگر مطالب تنبیـه را درون سایت من درون مبحث روان پزشکی کودک  خوانده بودید هر گز کودک را کتک نمـی زدید انسان مـیتواند با نگاهش کودک را تنبیـه نماید .

    خاطره 54

    نوزادی از روز سوم تولد پیش من آوردند  وگفتند مادرش درون چهلمـین روز بارداری شوهرش درون اثر تصادف فوت نموده هست جالب توجه انکه پدر نوزاد با همسرش به منظور ثبت نام مادر کـه در کنکور پزشکی گرگان بـه گرگان رفته بودند تصادف درون جاده شمال رخ مـیدهدودر نتیجه پدر فوت مـی نماید  اکنون کودک دوساله شده اورا به منظور معاین ه توسط مادر بزرگش بـه مطب آوردند درون موقع ورود کودک تلفن موبایلی  ( اسباب بازی )   درون دست داشت وبه من گفت تلفن موبایل است  آقا ببین  درون این هنگام مادر بزرگ تلفن دیگری کـه حقیقی بود بـه کودک داد وکودک درب تلفن را باز کرد وگفت آقا عبابا را ببین  کـه صحنـه غمناکی بود

    خاطره 55

    در سال ها ئی کـه جنگ تحمـیلی عراق بر علیـه ایران شروع شده بودومرتب موشک درون نقاط مختلف ایران فرود مـی آمد درون اواخر خیلی از خانواده ها درون اطراف تهران مسافرت مـی دولی من بـه علت داشتن  شغل پزشکی وآنکالی درون بیمارستان مفید و امام حسین و لبافی نژاد وبیمارستان رسالت تهران مجبور بودم درون منزل باشم ودرهمان موقع دولت اعلام نمود کـه هر بخواهد مـیتواند درون منز ل مسش پناهگاه بسازد و حتی درون حیـاط منزل بسازد  وشـهرداری هم اجازه مـیدهد ولی من درون یک اطاق هم کف پناه گاهی بـه طول  وعرض 4 متر وارتفاع بـه اندازه دو کیسه شن کـه روی سقف گذاشته شود  ودودرب ورودی وخروجی اضطراری آهنی با وزن 180 کیلو درب های دوجداره با کلاف های آهنین ساختم وداخل دیوار هم کلاف های آهنین با بتن والبته معاونت محترم سپاه کـه فرزندانش از بیماران من بودند درون جریـان واز نظر ایمنی درون مـیان گذاشتم کـه یکنفر از سپاه کنترل ومناسب بودن آنرا تائید نمودندبه هر حال با چنین اطاقکی ودوکیسه شن  فاصله 3 سقف کـه بالای آن بود ودودرب اضطراری چند سال را درون آن اطاق کوچک ماندم وبیماران اورژانس هم درون همان جا درون کنار پناهگاه مـی دیدم وروز ها هم بـه بیمارستان مـی رفتم وسالی یک ماه هم بـه جبهه درون شـهر های اهواز ،دزفول ،  سنندج ، بروجرد وغیره مـی رفتم بعد از پایـان جنگ درون آن اطاق هنوز کیسه های شن رویـهم باقی مانده بود واطرافیـان بیماران کـه در مواقع اورژانس بـه منزل ما مـی آمدند فکر مـید کیسه های برنج هست که توضیح مـیدادم بالاخره کیسه ها درون سال قبل برداشته شد

    خاطره 56

    شیرخوار5/3 ماهه ئی را همراه ش کـه 3 ساله بود بـه مطب آوردند بـه ش  گفتم اسم نی نی چیست ؟ گفت ریحانـه گفتم چشـه ؟ گفت شب ها همش گریـه مـی کند چون شیر نمـی خورد

    خاطره 57

    کودک 3 ساله را بـه علت تب وسرفه همراه پدر ومادر بـه مطب آوردند وقتی روی صندلی نشستند گفتم چه شده ؟ کودک گفت آقا دکتر شربت بده کـه سرد شوم

    خاطره 58

    23 ماهه را بـه علت اینکه پریود شده بود بـه مطب آوردند بعد از معاینات وآزمایشات معلوم شد بلوغ زودرس هست ودرمان انجام شد

    خاطره 59

    در سال ها ئی کـه در بندر دیلم طبابت مـیکردم  ( 1347 ) یکروز کودکی آوردند  کـه از روستا های اطراف بندر دیلم بود با مختصری حالت استوپور وبیحالی وروز قبل هم بـه علت سرفه مراجعه کرده بود وشربت برایش روزی 3 قاشق مربا خوری تجویز شده بود از پدرش پرسیم چه شده ؟ گفت شما گفته بودید روزی 3 قاشق شربت بخورد من نصف شیشـه شربت را بـه او دادم کـه زودتر خوب شود کـه بیحال شد

    خاطره 60

    در سال 1360 درون بیمارستان رسالت تهران نوزادی دو قلو  کـه از ناحیـه بهم چسبیده بودند متولد شد  ولی قبل از اینکه اقدامـی به منظور جدا آن ها انجام گیرد فوت نمودند

    خاطره 61

    در سال 1387 درون بیمارستان رسالت  نوزادی با ناهنجاری متولد شد کـه برای اولین مرتبه درون مدت 42 سال طبابت من با آن مواجه شدم پای چپ کوتاه تر از پای راست بود ودر رادیوگرافی استخوان ران نداشت با بخش اورتوپدی مـیوکلینیک هم مشاوره شد گفتند درون حال حاضر نمـیتوان اقدامـی نمود

    خاطره 62

    در11 مـهر ماه 1359 کـه تازه جنگ تحمـیلی عراق بر علیـه ایران شروع شده بود من درون درمانگاه تراب بودم واقای دکتر عباس پاک نژادمسئول درمانگاه بودند وتازه 13 روز بود کـه جنگ شروع شده بود آقای دکتر پاک نژاد مـی خواستند بـه اتفاق دکتر خالقی ودکتر جریری و دکتر بیگلری بـه جبهه بروند  از من خواستند امضاءکننم کـه در نبودن ایشان درمانگاه را اداره نمایم  نمـیدانم چرا ؟ ولی دلم راضی نبود این امضاء را م بالاخره با اصرار آقای دکتر پاک نژاد امضاء کردم وایشان بـه اتفاق سه نفر دیگر رفتند وروز 13 مـهر درون بین جاده خرمشـهر –آبادان اسیر گردیدند ومتاسفانـه حدود 10 سال اسیر بودند

    خاطره 63

    در سال1343-1344 کـه من درون بیمارستان معتادین کشیک بودم قرار بود آقای یول براینر وخانم انجی دیکنسون کـه قرار بود به منظور بازی درون فیلم کـه در کوه های رید  بختیـاری  انجام گیرد بـه ایران بیـایند وقصد داشتند  از یک بیمارستان کودکان هم بازدید کنند ازمن خواستند ایشان را از فرودگاه که تا بیمارستان همراهی کنم کـه من ایشان را بـه بیمارستان کودکان بهرامـی بردم ومورد توجه قرار گرفت

    1344/9/11

    خاطره64

    در یکی از روزهای تعطیل کودک 8/2 ساله را بـه علت دل درد شدید بـه منزل ما توسط والدینش مراجعه کرد کودک کـه از شدت دل درد ناراحت بود بـه من گفت آقا دکتر منو دوست دارید   ؟ و در جریـان معاینـه مرتب صحبت مـیکرد وسوال مـیکرد وخودش جواب مـیدادوپس از معاینـه و وقتی کـه من مشغول نوشتن نسخه بودم صحبت مـی کرد ومسائل مختلف بیـان مـی کردخیلی شیرین بود اما چون ساعت 11 شب وروز تعطیل بودمن جوابی نمـی دادم کودک بـه پدر ومادرش گفت آقا دکتر حرف نمـی زند  پدر گفت آقا دکتر خسته اند

    خاطره 65

    در سال 1993 کـه برای گذراند ن دوره عفونی بـه مـیو کلینیک آمریکا رفته بودم درون اواخر دوره با یکی از دوستانم کـه در تکزاس بود گفتم به منظور دیدن آقای پروفسور فیژین کـه مولف کتاب عفونی اطفال بود وقت بگیرد کـه در جریـان مسافرت بـه ایران درون تکزاس ایشان را ملاقات کنم کـه ایشان گفتند بـه این زودی وقت نمـی دهند اما خودم به منظور ایشان نامـه ای وبا فتوکپی صفحه اول کتاب تتنفسی کـه در ایران تالیف کرده بودم فاکردم وایشان بلافاصله بـه من وقت ملاقات دادند ومن بـه بیمارستان تکزاس مراجعه ودر کلا س معرفی موارد جالب ایشان درون ساعت 5/10 صبح  شرکت وبا ایشان وپروفسور کاپلان عیـادگاری گرفتم  وبعد از کلاس با پروفسور کاپلان رئیس بیمارستان مدت یک ساعت بـه بازدید بیمارستان پرداختم

    خاطره 66

    من درون کلینیک اطفال و مطب عبیش از 500 کودکان وشیرخواران کـه به مطب مراجعه کرده اند روی دو دیوار وبه طول 1متر درون 2 متر نصب کرده ام ودر سایت هم گذاشته ام یک شب درون مطب کودک 10/2 ساله مراجعه وبه من گفت آقا دکتر عمرا بگیرید مـی خواهم عکسم آن بالا نصب شود

    خاطره67

    شیرخوار 2 ماهه ای را بـه مطب آوردند کـه به علت مختصری تب بـه پزشکی مراجعه کرده بود و5-6 شیشـه شربت های مختلف بـه همراه داشت کـه پس از معاینـه داروها قطع گردید وآزمایش داده شد وآزمایش ها طبیعی بود وبدون دارو بهبودی یـافت

    خاطره68

    کودک 3 ساله ای بـه اتفاق مادرش بـه آمد گفتم اسمت چیـه ؟ گفت علی آقا گفتم فامـیلت چیست ؟ کـه گفت سپس گفتم چه شده ؟ درون حالی کـه دستش رشانی گذاشت گفت داغ شده است

    خاطره 69

    در سال 1345 درون پادگان سلطنت آباد مشغول گذراندن دوره نظامـی به منظور پنجمـین دوره سپاه بهداشت بودم یکی از پزشکان کـه اسمش ضیـاء بود مرتب درون حال خواندن پلی کپی های نظامـی بود کـه سایر پزشکان اورا (  ضی پو   ) یعنی ضیـاء پلی کپی نام نـهاده بودند

    خاطره 70

    کودک 4 ساله ای را بـه مطب آوردند از او پرسیدم چند سالت هست گفت 5 سالم هست وزن کردم 16 کیلو بود گفتم وزن تو بـه اندازه 4 سال هست دوباره تکرار کرد من 5 ساله ام و مـی خواهم بـه مـهد کودک بروم و 7 که تا دوست دارم

    خاطره 71

    در آذر ماه 1366 کـه از بیمارستان مفید بـه بیمارستان امام حسین منتقل گردیدم بخش نوزادان واطفال مخلوط بود ونوزادان را اغلب روبروی ایستگاه پرستاری بستری مـی نمودند کـه من بـه ریـاست بخش پیشنـهاد نمودم انتهای بخش چند اطاق مجزا گردد وبخش نوزادان جدا شود کـه گفته شد نباید بخش دور از نگاه پرستاری باشد کـه البته  درست هم بود چون تعداد نرس بخش کم بودند لذا پیشنـهاد دیگری مطرح شد کـه دو اطاق روبروی پرستاری با برداشتن دیوار وسط بهم وصل ودر موقع ورود بـه این قسمت رعایت استریل بودن وشستوشوی دست ها تاکید گردد خوشبختانـه مورد موافقت قرار گرفت ومدتی بخش نوزادان این طوری  بود که تا بالاخره انتهای بخش بـه بخش نوزادان و مراقبت های ویژه نوازان تبدیل گردید وهم اکنون دو اطاق اولی کـه قسمتی از دیوار وسط را به منظور بخش نوزادان برداشته بودند هنوز باقی است

    خاطره72

    در سال 1344 کـه از دانشگاه تهران فارغ التحصیل شده بودم چند روزی بـه شـهرستان زادگاهم رفته بودم درون یکی از روز ها گفتند یک خانمـی درون همت آباد کـه در چند کیلومتری شـهر واقع هست دچار تب واستفراغ شده ولازم هست یکی از پزشکان اورا معاینـه کند درون آن موقع من ودو پزشک فامـیل کـه هر سه پزشک عمومـی بودیم  ودرحال حاضر یکی متخخص اطفال ودیگری متخصص بیـهوشی ومن هم متخصص اطفال هستیم قرعه بنام من درون آمد ومن رفتم واحتمال مننژیت دادم وبه بیمارستان منتقل وبزل مایع نخاع مننژیت را تایید نمود ودرمان شد وشوهرش هم درون آن زمان مکه رفته بود والان صاحب چند اولاد وحالش  خوب است

    خاطره 73

    در روز جمعه 10 /3/87 یکی از نوه های یکی از ائمـه جمعه معروف تهران مبتلا بـه مننژیت گردیده بود کـه درمان انجام وسه روز بعد از شروع درمان امام جمعه کـه ناراحت ونگران حال نوه بودند تلفن د بنده بـه ایشان گفتم یک کودک یک ساله سال ها قبل داشتم کـه به مننژیت مبتلا و بعد از درمان بعد از چند سال حافظ قرآن گردید واز دست ریـاست محترم جمـهوری اسلامـی ایران جایزه دریـافت کرد وگفتم امـیدوارم ایشان هم همـینطور حافظ قرآن شود کـه خیلی خوشحال گردیدند وتشکر نمودند کودک بادرمان کامل وحالت خوب از بیمارستان مرخص گردید

    خاطره 74

    کودک 3 ساله همراه مادرش بـه مطب آمدند کـه به علت تب وسرماخوردگی مراجعه کرده بود بعد از معاینـه واندازه گیری قد ووزن ودستورات لازم ازتخت معاینـه آمد وروی صندلی کودک نشست وگفت حالا نوبت آب نبات چوبی است

    خاطره 75

    شیرخوار 6 ماهه ای را بـه مطب آوردند قبلا گفته بودیم که تا 6 ماه فقط شیر مادر داده شود واکنون پدر با عجله گفت دستور غذای کمکی را بدهید گفتم بعد از انجام واکسن های 6 ماهگی ومعاینـه خواهم گفت کـه پدر با شوخی گفت     " آخر فردا به منظور غذای شیرخوار رستوران رزرو کرده ایم "

    خاطره 76

    کودک 3 ساله ای بـه مطب مراجعه قبل از ورود بـه اطاق معاینـه سکرتر بـه مادرش گفت چند دقیقه صبر کنید آقای دکتر چائیش را بخورد وقتی زنگ زدم کـه به اطاق معاینـه بیـاید کودک بـه اتفاق مادرش وارد شد وگفت     آقادکتر چائیت را خوردی ؟

    ودر موقع خداحافظی مادرش بـه کودک گفت خداحافظی   کودک گفت آقای دکتر مـی خواهند بخوابند  ؟

    خاطره 77

    در سال 1369که درون بخش عفونی اطفال بیمارستان لبافی نژاد بودم کودک 9 ساله ای را از قزوین مراجعه وبه علت گاز گرفتگی سگ کـه به طور وحشتناک همـه بدن ودست وپا گاز گرفته بود بستری شده بود کـه اقدامات لازم انجام وجهت واکسیناسیون بـه انستیتو پاستور معرفی گردید

     

    خاطره  78

    5/2 ساله ای بـه علت گاستروآنتریت درون بیمارستان رسالت تهران بستری وتحت درمان قرار دادم صبح روز بعد جهت معاینـه بـه اطاق کودک رفتم دیدم سرم بـه دست راست او وصل هست ولی کودک با دست چپ قلمـی بـه دست گرفته وروی دفتری درون حال نوشتن هست که به منظور من دیدن این صحنـه خیلی جالب وعگرفتم کـه مـی بینید

    خاطره 79

    کودک 5/3 ساله ای بـه اتفاق مادرش بـه مطب آمد ودر لحظه ورود گفت آقا دکتر من بزرگ شدم واز آمپول نمـی ترسم وپس از معاینـه کـه از تخت پائین آمد وروی صندلی نشست و گفت حالا نوبت شکلات هست وقتی من  شکلات بـه او دادم وفرم آن با دفعه قبل تفاوت داشت گفت من این شکلات را نمـی خواهم شکلات دیگر مـی خواهم کـه تعویض کردم وخوشحال خداحافظی کرد

    خاطره 80

    کودک 3 ساله ای را بـه علت آدنوپاتی گردن درون بیمارستان رسالت تهران جهت درمان بستری نمودم بعد از  4 روز درمان یک روز صبح حدود ساعت 8 صبح بعد از ویزیت کودک از من پرسید آقای دکتر اجازه مـیدهید قرمـه سبزی بخورم جواب دادم بله اشکالی ندارد بلافاصله کودک گفت قرمـه سبزی را بده ومادر از یخچال آورد  من با حالت تعجب پرسیدم  مگر صبح زود قرمـه سبزی بیمارستان مـی آورد مادر گفت کودک شب قبل گفته هست از منزل قرمـه سبزی بیـاورم  وگفته اجازه را از دکتر مـیگیرم فردای آن روز هنگام معاینـه کودک درحالی کـه دست راستش سرم وصل بود با دست چپ مشغول نقاشی بود

    خاطره 81

    کودک 4/2 ساله بـه علت تشنج های مکر وتب درون بیمارستان رسالت تهران بستری ودرمان گردید درروز آخر کـه قرار بود بعد از معاینـه مرخص گردد بـه اطاق کودک رفتم بغل مادر بود وحالش نسبتا خوب بود بـه او گفتم مـی خواهی تورا مرخص کنم بروی خانـه  ؟ گفت  نـه   مجددا سوال کردم مـی خواهی بیمارستان باشی یـا بروی منزل   ؟  گفت بغل   گفتم بغل درون منزل یـا بیمارستان  گفت آنجا  إ

    خاطره  82

    درسال 1341دریکی از شب های تابستان  در خیـابان باب همایون وپشت بام یک چاپخانـه از طرف جناب آقای مـهندس بازرگان شام دعوت  شده بودیم  کـه به مناسبت آزاد شدن آقای مـهندس بازرگان از زندان وایشان سخنرانی نمودند وسراغ بعضی از دوستان را گرفتند کـه پاسخ دادند تازه دستگیر وبه زندان رفته اند ایشان داستانی را نقل نمودند کـه در مازندران درون زمان گذشته کشاورزان بعضی از روز ها بـه علت تب مالاریـا درون منزل بستری وتب و لرز داشتند چون مالاریـا تب یک روز درمـیان یـا دو روز درمـیان وبعضی سه روز درمـیان داشتند وزندان رفتن دوستان را هم همـینطور مثل تب مالاریـا مثا ل زدند کـه فلانی بـه زندان رفته وپس از چند روز بر مـیگردد ومجددا بـه زندان مـیرود مثل تب مالاریـا

    خاطره 83

    پدر ومادر فرزند سه ماهه ای را به منظور کنترل وزن وقد ورشد وتکامل بـه مطب آوردند  کـه یبوست 2-3 روزه داشت بعد از معاینـه وزن نوزاد کمـی بیشتر از عادی بود و فقط شیر مادر استفاده مـی کرد بـه والدین گفته  شد کـه وزن نوزاد خوب هست یبوست هم اشکالی ندارد و به پدر گفتم بـه مادری کـه اینقدر خوب توجه کرده وخوب شیر داده هست باید جایزه داد وبهتر هست یک سکه بـه مادر بدهید چند روز بعد روز جمعه مادر بـه منزل تلفن کرد کـه من مادر همان شیرخواری هستم کـه گفتید خوب شیر داده ام وگفتید همسرم حتما سکه بـه من بدهد گفتم سکه را گرفتید  گفت بلی ولی سکه     25 تومانی  إ إ إ وگفت بـه عنوان اینکه خوب شیرداده ام درون قلک بـه عنوان یـادگار نگه مـیدارم بعد هم بیـان کرد کـه 4 روز هست اجابت مزاج نداشته گفتم اشکالی ندارد ودرمانی لازم ندارد اجابت مزاج نوزادان ممکن هست روزی 8 مرتبه که تا 3-4 روز یک مرتبه باشد

    خاطره 84

    دریکی از روز ها درون بخش مراقبت های ویژه نوزادان بیمارستان امام حسین نوزاد 17 روزه را بـه علت خونریزی مغزی بستری شده بود کـه در شرح حال رزیدنت مسئول ذکر کرد  علت ضربه مغزی هست که مادر اپی لپسی داشته ودر حین شیرناگهان تشنج کرده ونوزاد روی زمـین افتا ده هست پس از بـه هوش آمدن مجددا مادر شروع بـه شیرنوزاد مـی نماید وبرای بار دوم متاسفا نـه مجد دا تشنج مـی نماید ونوزاد روی زمـین مـی افتد وبعد بـه علت بدی حال عمومـی بـه بیمارستان مـی آورند ودر بخش مراقبت های ویژه نوزادان بستری مـیگردد ودر سی تی اسکن مغز خونریزی جمجمـه نشان مـی دهد  این خاطره بسیـار تاسف آ ور اما عبرت آموز مـی باشد بـه اطرافیـان مادر شیرده توجه مـی دهد  اگر مادر اپی لپسی دارد حتما در حین شیر نوزاد مادر ونوزاد را مراقب باشند در درجه بعد بـه پزشکان یـاد آور مـی شود اگر مادری درون موقع زایمان درون شرح حال اپی لپسی ذکر مـی کند بـه اطرافیـان مادر تذکر دهند کـه در موقع شیر نوزاد مادر ونوزاد را تحت نظر داشته باشند

    خاطره 85

    پدر ومادر ومادر بزرگ نوزادی بـه علت گریـه زیـاد نوزادرا بـه مطب آوردند درون حین معاینـه مادر بزرگ ذکر کرد کـه مادر نوزاد هم درون دوره نوزادی زیـاد گریـه مـی کردیک روز بـه علتی مجبور بودم نوزادم را بـه مدت سه ساعت تنـها بـه فامـیل بسپارم وقتی برگشتم گفتند درون این مدت خیلی گریـه وبیقراری نموده وبه هیچوجه ارام نمـی شده کـه روسری من را نزدیک نوزاد گذاشته اند وبا کمال تعجب آرام شده است چه عظمتی هست که :

    بغل مادر ، شیردادن  توسط مادر  ، شنیدن صدای قلب مادر ، روسری مادر کـه بوی مادر مـی دهد همـه مـیتوانند نوزاد بیقرار را آرام کنند

    خاطره  86

    در سال های 1352-1353 درون کنکور امتحان اورتوپدی دانشگاه ملی شرکت نمودم درون امتحان حدود 550 نفر شرکت و5 نفر مـی خواستند سوالات تستی نبود وکامل نوشته مـیشد ومن نفر دوم شده بودم درون مصاحبه وقتی بـه اطاق مصابحه رفتم اساتید مصاحبه کننده از من حدود جغرافیـا ئی لوکزامبورگ را سوال د و سوال بعدی تورم اقتصادی را پرسید ند کـه مورد سوال من بود کـه چرا درون امتحان اورتوپدی جغرافیـا واقتصاد سوال مـیکنند بعد از خروج از جلسه امتحان تعدادی از دانشجویـان گرد من حلقه زدند وپرسید ند سوال چه بود و من سوالات را گفتم وبا حالت تعجب گفتم نمـی دانم چرا این سوالات  را از من د ویکی از دانشجویـان گفت مـی خواستند رد ت کنند کـه درست بود وآن دانشجو کـه این جواب را بـه من داده بود و نفر هفدهم بود  بعدا قبول شد إ إ پارتی بازی درون دانشگاه ملی

    خاطره 87

    کودک 4 ساله ای بـه علت اسها ل شدید بـه اتفاق مادرش مراجعه بعد از معاینـه دستور سرم خوراکی  او-آر –اس داده شد ونامـه ای هم به منظور مواقع ضروری کـه اگر تشدید یـافت یـا کودک سرم خوراکی را نخورد به منظور سرم تزریقی بـه بیمارستان مراجعه کند خیلی جالب بود کودک حرف های مرا بـه دقت گوش مـی کرد وموقع خداحافظی بـه من گفت آقای دکتر آب هائی کـه گفتید آن قدر مـی خورم کـه سرم نزنند

    خاطره 88

    آخرین کنگره ای که استاد دکتر محمد قریب در پنجم شـهریور 1353 درون شـهر تبریز شرکت نمودند قرار بود کنگره را ایشان افتتاح نمایند متاسفانـه از شب قبل ایشان مبتلا بـه تب شدید شدند ولی با وجود تب وکسالت شدید درون مراسم افتتاح شرکت واین گونـه سخن آغاز نمودند:

    خوشحالم از اینکه مـی بینم مشتاقان علم از تمام نقاط کشور درون تبریز گرد آمده اند، ولی تعجب مـی کنم کـه چرا  ؟ درون شـهر تبریز  کـه باید تب ها بریزد  من تب کرده ام ونمـی توانم آنطور کـه باید ادای دین کنم

    خاطره 89

    خاطره دیگر از استاد دکتر محمد قریب درون مورد مرحوم آقای دکتر بینش ور استاد بیماری های عفونی آقای دکتر سید جعفر لواسانی   نقل مـی کنند کـه در سالهای 1333-1334 درون زمستان  دچار عفونت شدید ریوی مـی شوند  ( پنومونی ) ومدتی درون منزل وسپس درون بیمارستان بستری و تحت درمان قرار مـی گیرند  با وجود همـه اقدامات انجام شده تب شدید ادامـه داشته وقطع نمـی شود وحالت بیمار هرروز بدتر مـی شود تمای دوستان پزشک واساتید دانشکده پزشکی توصیـه های لازم را مـی نمایند ولی تب همچنان بالا باقی مـی ماند بالاخره بـه توصیـه یکی از همکاران قرار مـی شود از مرحوم استاد دکتر محمد قریب برای عیـادت وب نظریـه دعوت شود  خوب ، طببعی هست که گروهی با این دعوت با توجه بـه متخصص اطفال بودن دکتر قریب مخا لفت مـی کنند گفتگوی مفصلی بر پا شده وبعد از بحث وجد ل  ، نـهایتا بـه این نتیجه مـی رسند کـه حد اقل این دعوت ضرری به منظور مرحوم دکتر بینش ور ندارد وسرانجام از مرحوم استاد دکتر محمد قریب دعوت وایشان عیـاد ت وفقط دوز آنتی بیوتیک را افزایش مـی دهد با انجام این دستور داروئی تب بالای دکتر بینش ور قطع شده وحال عمومـی وی بهبود مـی یـابد  ، مجد د ا استاد دکتر محمد قریب اآقای دکتر بینش ور عیـادت وپس از مشاهده بهبودی وقطع تب  ، با خنده بـه مرحوم دکتر بینش ور مـی گوید :

    «    دیدی تو هنوز بچه هستی ومن طبیب اطفا ل حتما تورا معالجه کنم   »  إ إ

    خاطره 90

    کودک 4 ساله ای بـه همراه برادر 5 ماهه اش همراه پدر ومادر به منظور معاینـه شیرخوار 5 ماهه بـه مطب آمده بودند کودک 4 سا له هم از مریض های من بود و به من گفت دیشب درون قصر شما بازی مـیکردم وراه مـیرفتم  وپدرش گفت مثل اینکه خواب دیده است

    خاطره 91

    شیرخوار 23 ماهه را بـه علت تب  برای معاینـه مراجعه کرد وترمومتر  زیر بغلش گذاشتم ومنتظر شدم  درون این موقع مرتب بـه مادر مـی گفت غغلم کن غغلم کن غغلم کن ومادر گفت مـی گوید بغلم کن وقتی معاینـه تمام شد ودر حین نسخه نوشتن بـه مادرش مـی گفت بریم بیرون  درون در ه مادرش گفت منظور سرسره است

    خاطره  92

    خاطره دیگر از استاد دکتر محمد قریب درون سال 1341 کـه من درون بخش اطفال بیمارستان هزار تختخوابی استاژر بودم زاده ام را کـه آن زمان دو سا له بود وتوسط پدرش کـه داماد ما بود جهت معاینـه توسط استاد بـه بخش اطفال مراجعه ومن درون حین راند بخش کـه استاد داشتند از ایشان درون خواست معاینـه نمودم وایشان احترام زیـادی  درون حضور داماد بـه من گذاشتندوکودک دوساله را معاینـه ودستورات لازم را دادند وبعدا کاملا بهبودی یـافت

    خاطره  93

    در مـهر ماه 1369 کـه من دبیر اولین کنگره عفونی اطفال بودم کـه توسط دانشگاه علوم پزشکی شـهید بهشتی درون هتل استقلال برگزار مـی شد وریـاست محترم جمـهور جناب آقای رفسنجانی پیـام دادند وتوسط جناب آقای حسن حبیبی معاون اول افتتاح گردید حدود یک هفته بعد از  آزاد  شدن جناب آقای دکتر عباس پاک نژاد  بعد از 10 سال اسارت  درون عراق دعوت کردیم  کـه در کنگره ومراسم افتتاح حضور داشته باشند کـه موافقت نمودند ودر مراسم افتتاح تشریف داشتند از ایشان بـه عنوان پزشک وجراح قهرمان آ زادی بـه مدت 10 سا ل اسارت وبا دو شـهید درون 7 تیر کـه جزء 72 تن بودند تقدیر گردید

    خاطره  94

    کودک 4/3 ساله از دوبی درون تابستان بـه ایران آمده بود کـه مادرش مـی گفت دل درد دارد وقتی روی تخت معاینـه نشست از کودک پرسیدم چه شده است  ؟  پاسخ داد :

    آقای دکتر آمده ام دلم را خوب کنید درون حالی کـه دست روی شکمش گذاشته بود ونشان مـی داد

    خاطره 95

    کودک 5/3 ساله بـه اتفاق پدر ومادر بـه مطب آمدند وقتی وارد اطاق معاینـه شد  بـه او گفتم چه شده است  ؟  پاسخ داد  آقای دکتر دانـه های قرمز روی بدنم هست کـه نمـی توانم بخارانمش شما ببینید وقتی معاینـه کردم آبله مرغان داشت کـه تحت درمان قرار گرفت.

    خاطره  96

    بچه 5/3 ساله ای قبل از اینکه وارد اطاق معاینـه شود ودر اطاق انتظار منتظر بود شیرخوار دیگری درون حال معاینـه بودوگریـه مـی کرد کودک 5/3 ساله به سکرتر گفته بود وقتی من بـه اطاق معاینـه رفتم دروغی و الکی گریـه مـی کنم وقتی وارد اطاق شد مـی خندید و وقتی روی تخت معاینـه رفت شروع بـه گریـه الکی نمود کـه من بـه اوگفتم وقتی گریـه مـی کنی حتما اشک هم داشته باشی  بعد چرا اشک نداری  گفت الکی گریـه مـی کنم   إإ إإ

      

    خاطره  97

    کودک 5/3 ساله بـه علت تب 40 درجه وسردرد درون بیمارستان رسالت تهران بستری گردید درون آزمایش خون محیطی هیپر لکوسیتوز وپلی نوکلئر 90 %  وباند سل 4% داشت کـه بزل مایع نخاع انجام ومننژیت با کتریـا ل رد گردید  با احتمال سپتی سمـی تحت درون مان آنتی بیوتیک قرار گرفت روز بعد همراه تب بالا دچار دل درد شدید شده بود  وتوسط جراح بعد از عساده شکم وسونوگرافی معاینـه وتشخیص شکم حاد جراحی رد گردیداما کودک درون این مدت وروز های بعد با دیدن پرستار یـا پزشک شدیدا گریـه مـی کرد در روز های آخر درمان ورق برگشت ودیگر با دیدن پرستاران وپزشک ناراحت نمـی شد ومـی گفت من مـی خواهم دکتر شوم ودکتر نی نی ها وبه اونا سوزن ب ودیگه گریـه نمـی کنم إإإ

    خاطره 98

    5/5 ساله کـه هنوز مدرسه نمـی رود وکلاس مکا لمـه زبان مـیرود یک روز معلم زبان بـه او مـی گوید من عاشقتم وبلا فاصله درون پاسخ مـی گوید همـه عاشق منند إإإ

    همـین کودک درون منزل صبا خوشگله معروف هست یک روز بـه ش مـی گوید صبا خوشگله بـه انگلیسی چه حتما گفت إإإ

    خاطره 99

    درسا ل 1360 پسر ام کـه شیرخوار حدود یک ساله بود بـه علت اسهال خونی درون یکی از بیمارستان های خصوصی  تهران بستری شده بود ومدت چند روز طول کشیده بود وحا لش خوب نبود عصر جمعه من بـه اتفاق همسرم به منظور دیدار شیرخوار بـه بیمارستان رفتیم درون عین حال اورا قیـافه توکسیک دیدم  گفتم با توجه بـه حال عمومـی واینکه آنتی بیوتیک هم تاثیر نداشته شاید انواژیناسیون داشته باشد چون طببیش درون آن ساعت درون بیمارستان نبود بـه پسر ام گفتم با پزشک شیرخوار مطرح نماید وپیشنـهاد رادیوگرافی دادم کـه با بی مـیلی انجام واتفا قا تشخیص انواژیناسیون ( پیچ خوردگی روده ) درست بود با آقای دکتر شفائی جراح اطفال بیمارستان مفید صحبت شد وایشان با وجودحالت عمومـی بد جراحی نمودند وحالش خوب شد والان از  دانشگاه فارغ التحصیل شده وازدواج هم نموده است

    خاطره 100                       

    کودک 4/2 ساله همراه مادرش بـه علت سرفه وتب بـه مطب آمده بود درون حین معاینـه کودک مـی گفت  ببین درگوشم مورچه نرفته است  ؟ وقتی معاینـه تمام شد کودک گفت آقای دکتر درون گوشم مورچه نرفته است  ؟    ومن بـه او گفتم گوشت سالم هست ومورچه ندارد نسخه کودک را نوشتم وبعد از شرح دارو بـه مادر کودک داده شد کودک منتظر شکلات بود کـه به او شکلات معمولی داده شد  او با نگاه مخصوص بـه آن نگاه کرد وگفت من آب نبات چوبی را مـی خواهم وقتی بـه اودادم خندان خداحافظی کرد ومادر هم از این اتفاق خنده اش گرفت

    خاطره  101

    بچه 5/2 ساله ای بـه علت سرماخوردگی بـه اتفاق مادرش بـه مطب آمد ند گردن بند قشنگی داشت بـه اوگفتم گردن بند قشنگی داری مثل خودت زیبا هست گفت آره گردن بند را پری برام خریده درون خونـه هم گردن بند دارم ومن حلما خوشکله هستم .

    خاطره  102

    در تاریخ 15 مرداد ماه هشتاد و هفت مراسمـی با شکوه به منظور تقدیر از جناب آقای دکتر احمد سیـادتی استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران از طرف دانشگاه تهران وسازمان نظام پزشکی جمـهوری اسلامـی ایران وانجمن پزشکان کودکان ایران درون تالار امام بیمارستان امام خمـینی درون ساعت 11 صبح برگزار وهراز فعا لیت های درخشان استاد صحبت مـی د تابلو زیبائی با نوشته های یک کودک جلب توجه مـیکرد واستاد نیز خود صحبت نمودند وگفتند 50 سا ل خدمت درون راه سلامتی و آموزش درون ایران دارم وآروزو مـی کنم 50 سا ل دیگر هم  زنده باشم وخدمت نمایم.

    خاطره 103

    پدر ومادری جوان با یک بچه 2ساله بـه مطب آمدند ودر مورد بچه دیگرشان کـه 5/7 ساله بود در غیـا ب کودک صحبت مـید وتعریف د کـه کودک ما پیش فعا ل هست گفتم چهی  تشخیص داده پاسخ دادند کـه در سایت شما درون قسمت روان شناسی آن مطالعه وهمـه علائم درون بچه ما وجود دارد استرس ، عدم تمرکز ، عدم احساس خطر و......   گفتم درون خانوادهی مبتلا هست پدر جواب داد خانم هم عدم تمرکز دارد خندیدم وبه خانم گفتم شما را متهم مـیکند .       بالاخره گفتم کودک را بیـاورند داخل مطب واز اوخواستم اسم ونام فامـیل  رابگوید کـه درست بیـان کرد گفتم کلاس اول کـه امتحان دادی چه نمره ای گرفتی گفت همـه نمره ها 20 ومعدلم هم 20 بود گفتم اسم وفامـیلت را روی کاغذ بنویس کـه با خط خوانا نوشت گفتم  نقاشی بلدی گفت بله گفتم شکل یک آدم رسم کن کـه بسیـار خوب کشید وزن وقد رشد کودک هم خوب بود گفتم بـه نظر مشکلی ندارد مختصری دارو تجویز وگفتم بعد از 2-3 ماه مراجعه کنید به منظور بررسی مجد د  وآزمایش ها ئی هم درخواست نمودم هنگام خروج مادر گفت همـه چیز بـه خیر وخوبی گذشت  نـهایت خانواده ما از طرف شوهر متهم شدیم

    خاطره 104

    کودک 4 ساله ای بـه اتفاق مادرش وارد مطب شدند ازاو پرسیدم چند سالت هست گفت 4 سال دارم گفتم چه شده است  ؟ درون حالی کـه با دست نشان مـیداد پاسخ داد از بینیم آب مـیا د آومدم که تا خوب شوم گفتم چرا لبت قرمز هست گفت ماتیک دوست دارم

     

     

    خاطره  105

     کودک 5/3  ساله بـه علت سرفه های مکرر ومزمن کـه از 6 ماه قبل شروع شده بود بـه همراه پدر ومادرش بـه مطب مراجعه ومادر شکایت داشت کـه تا کنون بـه 8 پزشک مراجعه وتحت درمان های مختلف و آنتی بیوتیک قرار گرفته و نتیجه ای نگرفته هست کودک گفت آقای دکتر من چیز هائی کـه سرفه ام را زیـاد مـی کنددوست دارم  سوال کردم چه چیز هائی  ؟    کودک پاسخ داد  : انگور ، پیتزا ، خربزه ، موز ، شکلات  بعد از معاینـه معلوم شد سرفه های آلرژ یک دارد آزمایش داده شد ودرمان نیز شروع ش

     

     

    خاطره 106

    در سال های 1345 1346 کـه من درون دوره سپاه بهداشت درون مشـهد پیر آباد بهبهان و تمر وقره قوزی از توابع  کلاله گنبد کاوس خدمت مـی نمودم ودر     سا ل 1347 کـه در بندر د یلم خدمت مـی کردم اغلب اوقات مـی شنیدم کـه نوزاد تازه متولد شده مادر بزرگ ها سرمـه مـی کشیدند و روغن حیوانی وکره مـیدادند 40 -42 سا ل از ماجراگذشته است  امروز   (  28/5/1387  )    درون بیمارستان رسالت تهران صبح   نوزادی متولد  ودر معاینـه سا لم بود عصر همان روز درون حین معاینـه نوزادان پرستار بخش اطلاع داد کـه نوزاد مرتب استفراغ مـی کند وگفتند مادر بزرگ ( مادر شوهر ) بـه نوزاد شیرینی خامـه ای داده هست وگفته هست مـی خواهد نوه اش شیرین کام باشد و مادر نوزاد هم از این رویداد بسیـار ناراحت بود

    خاطره  107

    در یکی از روز ها کـه نوزادی درون بیمارستان رسالت تهران با سزارین  متولد شده بود روز ترخیص به منظور پاره ای از توضیحات وتوصیـه های لازم بـه اطاق نوزاد ومادر ش رفتم پدر ومادر و مادر بزرگ هم حضور داشتند مسائلی درون رابطه با شیر مادر گفتم ورعایت نکات لازم بیـان کردم درون ضمن از والدین خواستم به منظور آزمایشات تیروئید وغربال گیری بعد از 48 ساعت   صبح وبعد از ظهر مراجعه کند درون موقع خداحافظی پدر گفت نوزاد را هم بیـاوریم   أ أ أ بـه پدر گفتم بعد مادر بزرگ را بیـاورید  که همگی خندیدند  أأأ  وتوضیح دادم از نوزاد مـی خواهیم آزمایش غربا ل گیری را انجام دهیم

    خاطره   108

    کودک 3 ساله بـه اتفاق مادرش بـه مطب آمدند وقتی کودک وارد اطاق شد پیراهنش را بالا زد وبادست ناحیـه ناف را فشار مـیداد و مـی گفت دل درد دارم بعد روی تخت معاینـه دراز کشید ومعاینـه ونسخه داده شد

    خاطره 109

    5/2 ساله ای بـه اتفاق مادرش وارد مطب شدند مادر بـه کودک درون منزل گفته بود جهت اندازه گیری قد و وزن نزد دکتر مـیرویم بعد از ورود کودک  بلا فاصله گفت آقا دکتر مـی خواهی اندازم کنی ؟    ومادرش جریـان را توضیح داد  منظور اندازه گیری قد ووزن مـیباشد وقتی معاینـه انجام گردید گفت من دکتر دارم  و مادرش بیـان کرد  منظورش گوشی هست و هر روز همـه را معاینـه مـیکند وسپس کودک گفت من امـیر وبابا رامعاینـه مـی کنم

     

    خاطره   110

    کودک 5/3  ساله ای را بـه علت تب بالا واستفراغ وبیحالی درون بیمارستان رسالت تهران بستری نمودم دستورات لازم داده بودم وپرستار شب بخش خونگیری های درخواست شده وسرم وتزریقات کودک را انجام داده هست صبح وقتی بـه اطاق کودک جهت معاینـه بـه اتفاق پرستار وارد اطاق شدم کودک بـه من نگاه کرد ودر حالی کـه با انگشتش بـه طرف پرستار اشاره مـی کرد گفت اونا  کتک بزن و شل وپلش کن بـه خاطر اینکه سرم وسوزن بدست من زده است  . روز بعد کـه پرستار جهت سرکشی بـه اطاق کودک رفته کودک  از او مـی پرسد   "  حالا دیگه بـه ما اجازه مـیدید بریم خونـه  "

    وقتی من جهت معاینـه وویزیت روزانـه بـه اطاق کودک رفتم با دست دندان هایش  را نشان مـیداد که موش نا قلا  هست رفته دندان ها یم را خورده هست .

    خاطره  111

    کودک 4 ساله ای را جهت معاینـه بـه مطب آوردند بعد شرح حال ومعاینـه ودستور داروئی نمـی خواست از مطب برود والدین اصرار مـی د کـه مریض ها بیرون منتظر هستند  کودک ناگهان درون حالی کـه روی پاها نشست دست روی شکم گذاشت وگفت آخ آخ آخ إإإإ دلم درون حالی کـه دروغی مـی گفت دل درد دارم .

    خاطره   112

    درتابستان 1335 کـه تازه امتحا نا ت کلاس پنجم متوسطه  را داده بودم کـه در آن زمان بـه د یپلم  علمـی معروف بود وبعد از آن طبق قوانین آن موقع مـی بایستی یکی از 3 رشته  : طبیعی  ، ریـاضی  ، ادبی را انتخاب مـی کردیم که تا برحسب آن رشته رشته دانشگاه را انتخاب مـی کردیم بین  انتخاب رشته ریـاضی وطبیعی  مشکوک بودم درون آن زمان درون شـهر یزد  یک عالم روحانی داشتیم بـه نام حاج شیخ غلامرضا یزدی کـه فوق العاده زاهد بود ومورد توجه همـه مردم یزد بعد  از نماز مغرب وعشاء خدمت ایشان رفتم وگفتم با قرآن مجید استخاره نمایند به منظور من کدام رشته بهتر هست بعد از انجام استخاره ایشان فرمودند هردو رشته بسیـار خوبست اما درون مورد رشته طبیعی آیـه زیر را به منظور من خواندند وفرمودند این رشته به منظور شما بهترین هست و آیـه این بود :                

    من احیـا ها فکانما احیـا الناس جمـیعا  ومن رشته طبیعی را انتخاب وسعی کردم رشته پزشکی را انتخاب کنم ودر حد توان بـه مردم خدمات پزشکی ارائه دهم امـید هست مورد قبول حق تعالی قرار گیرد .

    خاطره   113

    کودک 2 ساله بـه علت عفونت ادراری درون بیمارستان رسالت تهران بستری نمود م دستور سرم وآنتی بیوتیک وریدی داده شد فرداصبح کودک روی تخت نشسته بود درحالی کـه سرم با آتل درون دست داشت بـه شوخی گفتم کدام نرس این کار را کرده ودست ترا اینطور بسته هست بگو که تا دعوایش کنم اشاره کردم بـه پرستاری کـه همراه من ویزیت مـیکرد گفتم این نرس بود کمـی نگاه کرد وگفت نـه وبا انگشت بـه طرف ایستگاه پرستاری اشاره مـی کرد وگفت آونجا إإإإإ   بچه 2 ساله با این هوش خیلی جالب هست عصر همان روز کـه در کریدور بیمارستان اورا دیدم انگشت سبابه اش را بالا برد واجازه مـی خواست با سرم وآتل و پایـه سرم درون راهروبیمارستان راه برود

    خاطره 114

    اینجانب بـه خاطر شغل پزشکی کـه انتخاب کرده ام بعد از ظهر ها همـیشـه از ساعت  4- 8 بعد از ظهر بـه استثناء پنجشنبه وجمعه  بـه مدت 47 سال درون مطب افطار مـی کنم وروز های زوج کـه از صبح که تا شب درون درمانگاه بیمارستان رسالت تهران مـی باشم نماز هم درون همان اطاق معاینـه بجا مـی آورم

     

     خاطره  115

    16 ماهه را به منظور واکسیناسیون آنفلوآنزا بـه مطب آوردند درون موقع معاینـه کـه روی تخت معاینـه قرار داشت ومن چراغ معاینـه را روشن کردم با انگشت  سبابه بـه نور چراغ  اشاره  کرد وگفت برق برق   إإإإإ

    خاطره  116

    کودک 2 ساله با اسباب بازی کـه در دست داشت و شکل کلاغ داشت  برای  معاینـه به  اتفاق پدر ومادر ش بـه مطب  آمدند کودک کـه وزن 17 کیلو وقد 96 سانتیمتر یعنی مثل بچه 3 ساله بـه نظر مـی رسید درون حالی کـه به من اشاره مـیکرد مـی گفت کلاغ غاغا مـی کند وبا فشار دست صدای اورا درون مـی آورد درون اخر معاینـه از من غاغا مـی خواست مادرش گفت منظور آب نبات چوبی هست وقتی بـه اودادم مادرش گفت بگو نماز وروزه شما قبول باشد وبلافاصله او هم جمله را تکرار کرد

    خاطره  117

    شیر خوار 8 ماهه ای را والدینش بـه مطب آوردند کـه پدر ومادر 8 ماه به منظور درمانش اقدامات زیـادی کرده بودند وشیرخوار بعد از 8 ماه وزن 3 کیلو راداشت بسیـار نحیف ولاغر،  چربی زیر پوست از بین رفته ودچار سوء  تغذیـه شدید بود همرا ه اسیدوز کلیوی وقتی عاورا گرفتم ش گفت عمن را هم همراه برادرم بگیرید کـه انجام شد جالب توجه شیر خوار بسیـار هوشیـار بـه نظر مـی رسید .

    خاطره  118

    درتاریخ 25/6/1387 درون بیمارستان رسالت تهران نوزادی از یک مادر 21 ساله کـه با همسر فامـیل و عمو وپسر عمو بودندتوسط سزارین متولد با آپکار 10/9 زایمان اول بود دوساعت بعد از تولد توسط  اینجانب معاینـه شد درون معاینـه بـه جز رنگ پریدگی شدید بـه نظر طبیعی بود مشاوره به منظور اکوی قلب وفوق تخصص قلب درخواست کـه بعدا انجام گیرد   آزما یشات مختلف انجام کـه همگی طبیعی بود هموگلوبین 15 وپلاکت 279000 کومبس منفی  ورتیکولوسیت 9/3 درصد قند خون 84 و کلسیم 9   بیلی روبین 3/3  کـه پس از 4 ساعت تکرار شد 7/4  و4 ساعت بعد 5/5  وحالت عمومـی که تا 24 ساعت جز رنگ پریدگی نکته ای نداشت بعد از 24 ساعت گفتند مختصری دیسترس تنفسی پیداکرده کـه اکسیژن با هود گذاشته شد آزمایشات تکرار کـه نکته ای نداشت  رادیوگرافی ریتین انجام کـه سایـه قلب وریـه طبیعی و دیـافراگم های دوطرف نرمال بود  کم کم دیسترس تنفسی افزایش مـی یـافت کـه لوله داخل تراشـه گذاشته شد و به بخش مراقبت های ویژه نوزادان یکی از مراکز آموزشی اعزام وپس از 4 ساعت با دستگاه  رسپیراتور واقدامات ویژه کـه انجام شده بود  درگذشت  علت مشخص نشده بود تشخیصی کـه به نظر مـی رسید بیماری قلبی مادرزادی کـه در 24 ساعت اول فقط رنگ پریدگی داشته باشد مثل هیپو پلازی بطن چپ  ( هیپوپلاستیک لفت هارت سیندرم ) از مرکز آموزشی درخواست اتوپسی به منظور تشخیص نمودم واز پدر نوزاد هم درخواست نمودم به منظور روشن شدن تشخیص از جهت کمک بـه علم و وضعیت فرزند بعدی خانواده اجازه اتوپسی بدهند کـه پدر بسیـار خوب و روشنی کـه داشت اجازه دادند ودر اتوپسی نشان داد کـه اصلا بطن چپ ندارد ومشکلات دیگر درون آئورت و شریـان ریوی  ودهلیز  ها وجود داشت  از موارد نادری بود کـه در مدت 43 سال طبابت مـی دید م .

    خاطره   119

    کودک 5/5 ساله جهت معاینـه روی تخت معاینـه نشست وقتی با چراغ وآبسلانگ خواستم معاینـه کنم گفت من چوب دوست ندارم درون دهانم بگذاری گفتم آیـا بستنی دوست داری ؟ گفت بله گفتم خوب این مثل چوب بستنی است چرا دوست نداری پاسخ داد من بستنی را دوست دارم ولی دوست ندارم چوبش را بخورم

     

    خاطره 120

    کودک 5 ساله بـه اتفاق مادرش جهت معاینـه گوش بـه مطب آمدکه اسباب بازی های جدید بـه نام اسباب بازی ترانس فورمر درون گوش کرده بود وگوش راست خونریز ی کرده بود وقتی خواستم با اوتوسکپ گوش را معاینـه کنم اول خواستم گوش چپ را  معاینـه وسپس گوش راست  را کـه خونریزی داردمعاینـه نمایم   کـه کودک بلافاصله پاسخ داد آقای دکتر این گوشم  ( گوش چپ )  سالم هست و با اشاره گوش راست را نشان مـی داد .

    توجه وهشدار :

    جسم خارجی به منظور کودکان  بین 6 ماه که تا 6 سال شایع هست بعضی ها که تا 8 سال ذکر مـی کنند درون بررسی بین 6842 مورد جسم خارجی کـه در ایران انجام شده 75 درصد بین 2-8 سالگی و 90 درون صد قابل پیشگیری بوده هست بادام ، پسته ، فندق  ، پاک کن  ،  وسائل واسباب بازی های نوک تیز ویـا گرد   دانـه تسبیح ، دکمـه  بـه دست بچه ها نباید درون اختیـار بچه ها قرار گیرد

    خاطره  121

    در سال 1336 یعنی حدود 56 سال قبل  جناب اقای دکتر عباس ظریف از جناب آقای دکتررضا پاک نژاد

    که بعدا جزء 72 تن شـهدای هفتم تیر گردیدند وبرادرشان جناب آقای دکتر عباس پاک نژاد  مدت 10 سال درون جنگ تحمـیلی عراق اسیر بودند وبرادردیگرشان هم  جزء 72 تن شـهدای 7 تیر هستند از ایشان اندرزی  درون خواست مـیکند  کـه بتواند همـیشـه  چون چراغی  فراراهش قرار گیرد ایشان درون جواب چنین مرقوم مـی فرمایند:

                                   بسمـه تعالی وبه ثقتی

    آنقدر نیکی کن کـه بر تو ثابت شود پاداشی از مردم جز بدی نداری ومتاسف مباش کـه اگر مـی سوزی عده ای از روشنائی سوختن تو مـی توانند استفاده نمایند و این چنین سوختن از سوختن درون سرای دیگر امان خواهد بو د – دکترسیدرضا پاک نژاد12/10/1336

    اندرز بسیـار پر معنائی هست انشاء-------بتوانیم انجام دهیم

    خاطره  122

    درسال 1362پدر ومادر مـهندسی کـه منزل آن ها درون منطقه ونک بود بـه مطب آمدند به منظور فرزند پسرشان کـه بیمار بود درون ضمن گرفتن شرح حال متوجه شدم کـه برای این فرزند کـه 9 ساله بود واکسن اوریون تزریق نشده هست به پدر ومادر توصیـه شد هرچه زودتر بعد از بهبودی فرزند را به منظور واکسیناسیون اوریون بیـاورند کـه این توصیـه انجام نشد یک سال بعد کودک را بـه علت سردرد واستفراغ بـه مطب آوردند کـه تشخیص مننژیت اوریونی مطرح وسفارش بستری وبز ل مایع نخاع شد کودک بستری ونتیجه پونکسیون مننژیت بود تحت درمان ومراقبت کامل قرار گرفت بعد از ترخیص یکی از عوارض بسیـار نادر مننژیت اوریونی کـه یک درون مـیلیون ذکر مـی شود مبتلا گردید  حالا پدر ومادر ناراحت کـه در امر واکسیناسیون قصور کرده اند چند وقت بعد والدین گفتند پسر درون مدرسه جلو هم کلاسان خجالت مـی کشد کـه باید درون مـیز جلوبنشیند وگوش سالمش را بـه طرف جلو جهت شنیدن حرف های معلم کج کند 24 سال از این ماجرا گذشت همـین فرزندپسر همراه فرزند تازه متولد شده اش کـه هست در تاریخ 8/8/1387 مراجعه وکنترل گردید واین خاطره را باز گو کردم وپسر هم برایش  مسائل تازه شد

      توجه :
    والدین  باید  درون امر واکسیناسیون فرزندشان کوشا باشند و به موقع  واکسیناسیون های لازم را انجام دهند .

    خاطره 123

    در سال 1368 کنگره بیماریـهای عفونی درون شـهر تبریز توسط دانشگاه علوم پزشکی تبریز برگزار و من هم درون آن کنگره سخنرانی داشتم زمانی بود کـه من درون بخش عفونی اطفال بیمارستان لبافی نژاد بودم .

    دبیر کنگره درون حین خوش آمد گوئی چند عازآثار تاریخی استان آذربایجان  را با اسلاید نشان داد وگفت بـه بهترین استادی کـه پاسخ دهد وجواب صحیح بدهد درون آخر کنگره جایزه مـیدهیم من هم درون مسابقه شرکت نمودم اما بـه مناسبتی ایجاب نمود کـه روز آخر کنگره وقبل از خاتمـه کنگره بـه تهران بیـایم یک هفته از ماجرا گذشت ومن هم اصلا مسابقه را فراموش  کرده بودم کـه استاد بسیـار وارسته و معروف دانشگاه تهران جناب آقای دکتر مولوی بـه من تلفن د وگفتند من درون ساختمان اسکان هستم وجایزه شما پیش من هست بیـائید جایزه را بگیرید من با حالت تعجب پرسیدم مگر درون مـیان این همـه اساتید من برنده شدم ؟  گفتند چون تعداد زیـادی پاسخ صحیح داده بودند وشما کمترین جواب را داده بودید جایزه به منظور شما درون نظر گرفتند ومن هم رفتم جایزه را کـه کوزه ای بود گرفتم ویـادگاری از آن گنگره کـه حدود 20 سال مـیگذرد درون منزل نگهداری نمودم وهنوز هم نمـی دانم کـه واقعا از جواب صحیح یـا نا صحیح برنده شده ام ؟ إإإ  وعکوزه اهدائی کنگره را مـیتوانید ببینید

    خاطره 124

    درسال 1371 کـه من دبیر اولین کنگره تنفسی درون کودکان بودم تصمـیم داشتم  کتاب تکس تنفسی کودکان هم تالیف نمایم کتاب آماده چاپ شد وقتی درچاپخانـه مراحل پایـانی چاپ را سپری مـی نمود یـادم آمد کـه مطلب مـهمـی   فراموش کرده ام   ( کیست هیداتید ریـه ) یـادم آمد کـه این مطلب توسط جناب آقای دکتر فرخ سعیدی جراح عالیقدر تحقیق شده بـه ایشان تلفن کردم وخواهش کردم این مطلب را ایشان تهیـه کنند ایشان با کمال مـیل تقبل نمودند سپس از ایشان درون خواست دیگری نمودم کـه در ظرف مدت 1-2 روز تحویل نمایندایشان گفتند بـه این زودی ومن پاسخ دادم بله چون چاپ کتاب تتنفسی کودکان درون حال مراحل نـهائی مـی باشد ایشان گفتند زمانی درون ژاپن اتومبیلی تهیـه شده بود وصاحب کارخانـه دنبال اسم قشنگی به منظور اتومبیل بود وبه یکی ازانی کـه در نامگذاری ها تبحر داشت تلفنی سوال کرد وگفت درون ظرف مدت 1-2 روز ارائه دهدایشان هم گفت    [   دت سون   بـه انگلیسی کـه معادل فارسی آن  بـه این زودی  ]  وصاحب کارخانـه گفت خیلی خوب اسمـی هست ونام ماشین را     [   داتسون    ]   گذاشت و این خاطره همـیشـه من بـه یـاد دارم البته ایشان این مطلب ظرف چند روز ارائه دادند ودر کتاب تتنفسی کودکان چاپ گردید

    خاطره 125

    کودک 5/4 ساله ای بـه همراه مادرش بـه مطب آمد مادر تعریف کرد کـه این بـه منزل مادر بزرگش درون لواسان رفته بود ویکی از های همسایـه هم به منظور بازی با این بچه بـه منزل ایشان آمده بود وبه اوگفت بیـا کنیم ومـیخی بـه دست اوداده بود کـه داخل سورخ پریز برق کند  و بچه مـیگوید اول تو انجام بده اگر خوب بود من هم انجام مـیدهم کـه این مکالمـه را مادر بزرگ مـی شنود وفورا بـه طبقه پائین مـی آید وقضیـه فیصله مـی یـابد

    توجه:
     والدین بـه این نکته جلب مـی شود بـه بچه ها حتما آموزش داد وخطرات  احتمالی برق را بیـان نمود از طرف دیگر های برق درون دسترس کودکان پوشیده شود

    خاطره 126

    کودک  5/4 ساله ای بـه علت تب بالا درون بیمارستان رسالت تهران بستری شده بود هنگامـی کـه صبح جهت ویزیت بـه اطاق او رفتم مادر اظهار داشت کودک از خوردن شیر امتناع مـی کند علت را پرسیدم مادر پاسخ داد بچه من خیلی مقرراتی هست وچون پزشک قبلی توصیـه کرده هست شیر درون تب خوب نیست  لذا امروز شیر نخورده هست وقتی بیدار شد  ازاوسوال کردم چرا شیر نخورده ای  ؟  پاسخ داد چون مادر بزرگ گفته درون موقع تب شیر خوب نیست بـه ا و گفتم شیر بهترین غذا هست وشما مـی توانید شیر وسوپ وآب مـیوه ومـیوه را مصرف کنید بعد از چند دقیقه آمد وگفت کودک مـی خواهد شیر وکیک بخورد اشکا لی ندارد گفتم مـی تواند مصرف کند

    خاطره 127

    پسر 4/2 ساله بـه علت عفونت درون بیمارستان بستری شده بود بعد از چند روز مرخص مـی شود وبا دستور خوراکی درون منزل دارو را ادامـه مـیدهد  هفته بعد جهت کنترل بیماری بـه مطب مراجعه مـی کند وقتی حالش سوال مـی شود مادر پاسخ مـیدهد کـه در منزل مرتب صدا مـیزند ساعت آمپول هست تلفن کن نرس ها بیـایند وخود کودک بـه شوخی گفت الان ساعت آمپول هست پرستا ر را خبر کنید

     

     

    خاطره  128

       در   تاریخ 19/6/1377  نوزادی متولد شد بـه نام حمـید رضا علی اوسط  که پدر مادر بعد از سال ها انتظار دارای چنین فرزندی شده بودند کـه متاسفانـه دارای بیماری قلبی بود بـه نام   «    ترانآرتریوزوس    »   کـه اکوشده بود  پدرش مـی گفت هر چقدر خرجش باشد آماده  هست والتماس مـیکرد کاری انجام دهیم درون آن موقع کنگره بین المللی اطفال دانشگاه تهران درون حال برگزاری بود و جناب آقای دکتر سیـاسی فوق تخصص قلب هم از آمریکا آمده بودند  و  بـه عنوان سخنران حضور داشتند  من اکوکاردیوگرافی ورادیوگرافی وآزمایش های نوزاد را بـه ایشان نشان دادم پاسخ دادند اگر درون ظرف مدت 3 ماه عمل شود نتیجه بخش خواهد بود وگفتند اگر بـه آمریکا بیـاید من همکاری لازم را درون مورد عمل قلب ایشان انجام مـیدهم البته درون ایران هم موافقت شده بود به منظور رفتن آمریکا پدر درون نظر داشت منزلش را بفروشد ونوزاد را به منظور عمل جراحی قلب بـه آمریکا ببرد  آقایـان دکتر سیـاسی  ، دکتر مـهران پور ، دکتر مجتهد زاده هم درون جریـان اقدامات درمانی وکمک بـه اوداشتند اما پدر درون لحظات آخر استخاره کرد ورفتن بـه آمریکا بد آمد وتصمـیم بـه مراقبت طبی نمودند بعد ها کـه بزرگتر شد مـی آمد بـه مطب وراجع بـه ماهی گیری درون سد لارسخن مـی گفت ودعوت کرد کـه من هم یک روز تعطیل برا ی ماهی گیری بـه لار بروم درون مراجعات بعدی من گاهی مسئله ماهی گیری را یـاد آوری مـیکردم مدتی بود کـه خبری از او نداشتم وداشتم نگران مـی شدم کـه در تاریخ 2 دی ماه 1387 بـه کلینیک من درون بیمارستان رسالت تهران مراجعه کرد عدر 10 سالگی گرفتم کـه ملاحظه مـی فرمائید . بنابر این   درون طب    2 ضرب درون 2 مسای 4   صحیح نیست .

    با کمال تاسف درون تاریخ 18/6/1392 مادر ش  با صدای غمگین وگریـه وناله بـه من تلفن کرد کـه فرزندش بعد از ماهیگیری درون سد لار بـه علت ناراحتی قلب بـه بیمارستان قلب مدرس مراجعه وبا حضور متخصص قلب اطفال درون سن 15 سالگی ودر تاریخ 5/6 /1392 فوت مـیکند شاید درون دنیـا این اولین مورد بیماری  قلبی با ترانآرتریوزوس باشد کـه بدون جراحی قلب که تا سن 15 سالگی زنده مانده هست ، این ضایعه اسفناک را بـه خانواده وپدر ومادر داغدارش تسلیت گفته وبرایشان صبر آروزومـیکنم  پروفسور محمد حسین سلطان زاده

     

    خاطره 129

    درتاریخ 21/10/1387 نوزادی درون بیمارستان رسالت تهران متولد شد با وزن 670/4 کیلوگرم وقد 57 سانتیمتر با ابروهای پر پشت کـه گویـا تتو کرده بودند کـه جالب توجه بود

    خاطره 130

    شیرخوار 5/7 ماهه را بـه مطب آوردند کـه پدر و مادر اظهار داشتند 2 ماه هست که فرزندشان مشکل شلی وبیحالی داشته  وقدرت نشستن وگردن گرفتن هم از دست داده هست افتادگی پلک ها هم اضافه شده کـه در مرکز آموزشی بستری مـی شود 2بار بزل مایع نخاع انجام آزمایش های ام-آر-ا ی وبررسی های عضلانی وآزمایش متابولیک انجام مـیگیرد  سپس مرخص ومجددا درون بیماستان آموزشی دیگر بستری مـیشود کـه در موقع بستری کودک هوشیـار ولی بیحالی وشلی شدید داشته هیپوتون وگردن نمـیگیرد چشم ها افتادگی پلک ها  ( پتوز ) داشته هست مادر اظهار مـیدارد از 5/5 ماهگی تغذیـه کمکی شروع کرده وعسل هم بـه شیرخوار داده هست در آزمایش انستیتو پاستور  درون نمونـه مدفوع تست بوتولیسم نوع توکسین آ مثبت شده استکه بیمار تحت درمان قرار مـیگیرد ودر حال حاضر کودک سالم است

    توجه

    مادر 2 کار اشتباه انجام داده است اول  تغذیـه تکمـیلی قبل ازپایـان 6 ماهگی شروع کرده است  دوم اینکه زیر یک سال عسل قدغن استکه درون 5/5 ماهگی داده است

    خاطره  131

    نوزاد 34 روزه را بـه علتشکری وشکا ف کام بـه مطب آوردند با  9 قلم دارو شربت های مختلف کـه آن ها را بالای سر نوزاد گذاشتم درازای آن شربت ها از قد نوزاد بیشتر بود کـه همـه را قطع کردم  ملاحظه فرمائید ـــــــــــــــــ   إإإإإإإ     آیـا همـه این داروها به منظور نوزاد 34 روزه لازم است   ؟

    خاطره 132

    4/3 ساله  بـه مطب آمد ودر حالی کـه کتابی درون دست داشت کفت  این کتاب من هست ومـیخواهم بـه مدرسه بروم وبعد دانشگاه وادامـه داد کـه این کتاب دانشگاه من نیست  من 4 ساله هستم و تولدم گذشته هست . وقتی درون مورد غذاها ومغز گردو و بادام صحبت کردم وگفتم بجای تنقلات روزانـه مصرف کند  مادرش بزرگش تعریف کرد  که درون یکی از روز ها جراح مغز واعصاب داشت درون تلویزیون در  مورد مغز صحبت مـی کرد وماکت مغز را هم آورده بود ونشان مـیداد این کودک کـه مغر رامـی بیند مـیگوید چین وشکنج  مغز شبیـه گردو هست واز آن ببعد گردو را دوست دارد  ومـیگوید مـیخواهم جراح مغز شوم

    خاطره  133

    در سال 1380  درون یکی از شب های سرد وبرفی قرار بود جناب آقای دکتر حسین قریب فرزند استاد دکتر محمد قریب از آمریکا بـه تهران بیـایند ومن قبلا تلفنی ساعت حضورشان درون فرودگاه سوال کرده بودم البته آقای دکتر بـه فامـیل هم گفته بودند  همـه ذکر د آقای دکتر حسین قریب مثلا 2 صبح سه شنبه وارد فرودگاه مـهراباد مـی شوند ومن هم گفتم 2 صبح دوشنبه وارد فرودگاه خواهند شد وقتی خواستم بـه استقبال ایشان بروم همسرم خندیدید وگفت همـه گفته اند  که فرداشب وارد مـیشوند وتو تنـها برو وخیط شو بـه هر حال من با حالت تردید رفتم واتفا قا تشریف آوردند ومن اصرار کـه چون امشبی منتظر شما نیست بـه منزل ما برویم ولی قبول ند و به درب منزل خودشان کـه در خیـابان مـیرعماد بود ومادرشان هم آنجا بودند رفتیم من منتظر شدم کـه در این شب سرد وبرفی وارد خانـه شوند ومن بروم کـه هرچه زنگ زدندکسی درب را باز نکردتوسط سرایدار بـه طبقه ششم رفتیم وهرچه زنگ زدیمـی درب را باز نکرد  صدای زنگ نشنیدند با کلید هم بـه خاطر کلید داخل باز نشد لذا آقای دکتر حسین قریب ناچارا  همراه من بـه منزل ما آمدند وشب فراموش نشدنی داشتیم  این افتخار نصیب من شد .

     

    خاطره  134

    کودک  5/3 سا له ای بـه اتفاق مادرش به منظور اولین مرتبه بـه کلینیک اطفال بیمارستان رسالت تهران مراجعه کرد کودک بسیـار خوش صحبت ولحن شیرینی داشت وشروع بـه صحبت  با من نمود وکنار مـیز ایستاد وگفت آقا دکتر من آمپول دوست ندارم گوشم درد مـیکند  وبا دست اتوسکوپ را نشان مـیداد وگفت اینا داخل گوشم کن  ووقتی من انجام دادم  حالا اونا  ( با اشاره گوشی را  نشان مـیداد ) رو ام بگذار و وقتی صدای قلب وریـه اش را گوش کردم  گوشی را با اجازه از من گرفت کـه صدای قلبش را خودش بشنود.

    خاطره 135

    کودک 6 ساله ای بـه اتفاق مادرش بـه مطب مراجعه د  علت مراجعه سرفه های مکرر بود کـه اکثرا درون شب ها ودر منز ل اتفاق مـی افتد کودک سابقه تب وتشنج هم درون 2 ماه قبل داشت کـه در بیمارستان آموزشی بستری شده بود درون آزمایش های انجام شده  آلرژی شدید داشت درون ضمن معاینـه  و پرسش و پاسخ با مادر وکودک واینکه چه عواملی باعث آلرژی وسرفه مـیشود  مادر سوال کرد آیـا پرند گان خا نگی هم ممکن هست سبب آلرژی و سرفه شود کـه پاسخ دادم بله امکان دارد گفتم مگر شما درون منزل پرنده دارید  ؟  إ إ إ   کـه بلافاصله مادر و کودک هر دو جواب دادند بله ما درون خا نـه پرندگان زیـادی داریم  :  قناری ، سره قناری ،  کفتر  منظور کبوتر بود همـه داریم  وکودک بسیـار با مزه صحبت کرد وگفت بابا حاضر نیست اونارا از دست بده  ومن هم بـه بابا گفتم این پرنده های لا مذهب را از خونـه ببر کـه من مریض نشوم ومن بلافاصله از او عگرفتم وگفتم درون سایت این خاطره را مـی نویسم کـه پدرت بخواند و پرنده ها را بیرون ببرد درون پاسخ کودک گفت     «    خدا هرچه مـی خواهید بهتان بدهد کـه من از دست پرنده ها راحت شوم وسرفه نکم  »    آخرین سوال هم  این بود کـه آیـا عید مـی توانم مسافرت بروم کـه گفتم ممکن تغییر آب وهوا برایتان بهتر باشد وسرفه قطع گردد خوشحال شدند

    خاطره 136

    پدر ومادری با ناراحتی بـه اتفاق فرزند 8/2 ساله پسر مراجعه د کـه فرزندشان بـه طور ناگهانی دجار لکنت زبان شده وقتی از مادر انفرادی سوال کردم وسابقه را خواستم شرح دهند سه  مطلب جلب توجه مـی کرد اول در فامـیل پدر ومادر سابقه ای از لکنت زبان ذکر نمـی شد دوم اینکه کودک فیلم سیندرلا  را مـی خواسته تماشا کند وقبلا صدای باند هارا بلند کرده وقتی دسگاه را روشن مـیکند ناگهان با صدای وحشتناکی مواجه مـی شود ومـی ترسد سوم  مادر هم مـیخواسته کودک را تنبیـه نماید اورا درون اطاقی تنـها حبس مـیکند وکتک هم مـی زند و بعد از این ماجراها کودک بـه لکنت زبان مبتلا مـی شود .

    لکنت زبان بـه طور معمول بین سنین 2-7 سالگی شروع مـیشود شیوع حدود یک درصد ودر پسران سه برابر ان دیده مـیشود

    در طول تاریخ افراد برجسته ای مثل چرچیل ، داروین ، ناپلئون   ، روزولت  مبتلا بوده اند .

    عوامل متعدد    ژنیتیکی  ، محیطی تاثیر متقابل دارند  50 % که تا 80 %  بـه طور خود بخودی بهبودی مـییـابد .

    یکی از منسوخ ترین روش های تربیت کودکان کتک زدن است

    انسان با نگاهش بهتر از دستش مـی تواند دیگران را کتک بزند .

    خاطره 137

    کودک 5/3 ساله بـه نام باران کـه در سفر آفریقای جنوبی درون ایـام تعطیلات نوروزی رفته بودم وبا من هم سفر بود شیرین زبان ودر ماشین گشت بلند گو از دست راهنمای تور گرفت وصحبت مـیکرد  .

     یک دفعه درون مورد ضایعه ای کـه در بالای داشت پیر اهنش را کنار زد وضایعه را نشان داد وگفت این خال عروقی هست وداره  خوب مـیشـه .

     در زمان دیگر کـه ماسک  مخصوص روی صورت وچشم هارا پوشانده بود گفتم باران را ندیدی ؟ فورا ماسک را از صورت برداشت وگفت من باران هستم ماسک گذاشته بودم

    زمان غذاخوردن هم جالب بود بشقاب غذا را جلو خود گذاشت وبا قاشق وچنگال شروع بـه غذا خوردن نمود.

     توجه بـه این نکته کـه درسنین پیش دبستانی حتما به کودک اجازه داد استقلال داشته باشد وخود غذایش را بخورد با فشار و زور نباید بـه کودک غذا داد  با تهدید نباید غذا داد .

    خاطره  138

    نوزاد 33  روزه ای را بـه مطب آوردند ودر سابقه مادر بعد از 7-8 سال با مشکلاتی بچه دار شده بود ودوهفته قبل هم بـه مطب مراجعه کرده بود وبه مادر توصیـه شده بود کـه تا 6 ماهگی جز شیر مادر حتی آب هم بـه نوزاد ندهد  که درون تعطیلات عید نوروز بـه رشت سفر کرده بودند ودر هفتم فروردین بـه پزشکی مراجعه وشیر خشک تجویز مـی شود ومادر بدون توجه بـه توصیـه اینجانب شیشـه وک وشیر خشک تهیـه وبه نوزاد شیر خشک مـیدهد نیمـه های شب بجه بیدار مـی شود ومادر درون تاریکی شیشـه شیر را بـه دهان نوزاد مـیگذارد بعد از آن بچه بـه سرفه مـی افتد چراغ را روشن مـی کند کـه ببیند چه شده  ؟ مـی بیند ک های متعدد دارد وچون درون خانـه موش هم داشته مادر متوجه مـی شود توسط موش جویده و لیسیده شده هست مادر متوحش وبا من تماس مـیگیرد وبه تهران مراجعه ومن هم اورا بـه انستیتو پاستور از نظر بیماریـهای منتقله از موش بـه انسان مثل یرسینیـا واسپیروکت و غیره معرفی کردم .

    در اینجا توجه مادران را بـه اهمـیت شیر مادر بخصوص درون مسافرت از نظر پیشگیری از عفونت ها جلب مـینمایم .

    خاطره 139

    مادری مـهربان شیرخوار 6 ماهه  را به منظور چکاپ ودستور شروع تغذیـه تکمـیلی بـه مطب آورده بود بعد معاینـه  وتشریح وطرز شروع تغذیـه تکمـیلی کـه ابتدا با فرنی شروع کند و از روزی یک قاشق مربا خوری وتدریجا درون آخر هفته بـه 12 قاشق مرباخوری افزایش دهد یعنی 4 بار و هر دفعه 3 قاشق وهفته دوم حریره بادام بهمـین منوال شروع کند وطرز تهیـه حریره بادام وسپس سوپ ماهیچه بیـان گردید درون این موقع مادر گفت 5 /5 سال قبل مقداری بادام جهت تهیـه حریره بادام به منظور فرزند قبلی تهیـه کرده ام آیـا مـیتوانم آن ها را مصرف کنم ؟ إإإإإإإ  من تعجب کردم کـه بادام کوبیده 5/5 سال قبل را درون یخچال نگهداری کرده هست .

    خاطره  140

    کودک 5/3 ساله ای بـه همراه مادرش بـه عمت گلودرد ودل درد بـه مطب آمدند کودک روی تخت نشست وحاضر نبود روی تخت بخوابد وقتی سوال کردم چرا روی تخت نمـی خوابی پاسخ داد اگر بخوابم خوابم مـی بره   إإإإإإإإإ

    خاطره  141

    6 ساله ای بـه همراه مادر وبرادر 10 ماهه اش بـه مطب آمدند وقتی اسمش را پرسیدم گفت آقای دکتر ما همـیشـه پیش شما مـی آئیم اسمش را نمـی دانید  ؟ مارا نمـی شناسید  إإإإإإ  گفتم چرا اما مثل شما زیـاد مـیآیند گفت بعد چرا اسمامون را مـی پرسید . ؟

    خاطره 142

    شیرخوار 18 ماهه ای را به منظور اولین مرتبه بـه علت تب بالا وتشنج بـه مطب آمدند و فورا بـه اطاق معاینـه وارد وبلا فاصله اقدامات اورژنس انجام وبرای درمان بـه بیمارستان اعزام وبستری گردید  آزمایشات ضروری انجام  ومنتظر جواب شدم از سابقه سوال کردم درون فامـیل سابقه تب و تشنج وجود داشت وقتی پا سخ آزمایشات گرفتم لکوپنی شدید گلبول سفید  2100 کـه خیلی پائین نشان مـیداد گفتم ویروسی هست ونـه بزل مایع نخاع انجام گردید  ونـه آنتی بیوتیک تجویز شد بیمار تحت نظر قرار گرفت روز چهارم شروع تب بثورات ظاهر گردید و مسجل گردید کـه علت تب و تشنج  روزاولا اینفانتم هست بنابر این اگر علائم دال بر عفونت نباشد با ید درون آنتی بیوتیک عجله نکرد .

    خاطره  143

    4/4 ساله ای بـه همراه مادرش بـه مطب آمد بلافاصله بعد از ورود وقبل از اینکه من اسمش را سوال کنم گفت :   آقای دکتر من دکتر دیگری هم دارم کـه به من نقل مـیدهد کـه شما آب نبات مـیدهید  وگفته نقل را بخورم دلم خوب مـیشود  ولی دلم خوب نشد  ( مادرش گفت پنج شنبه ها وجمعه ها کـه شما نیستید بـه درمانگاهی نزدیک منزل مـیرویم  )  وحالا آمده ام که تا شربتی بدهید  کـه دل دردم خوب شود  .

    خاطره   144

    مادری درحالی کـه مضطرب بود فرزند 9 ماهه اش کـه آلرژی شدید وکهیر جنرالیزه  داشت بـه مطب مراجعه کرد واظهار داشت شما روز گذشته درون تصویر زندگی بیـان کردید کـه به شیرخواران غذاهائی کـه مادر درون منزل درست مـی کند واز موادی کـه بعدا  سرسفره خانواده هست تهیـه مـی شود به منظور شیرخوار مناسب تر از غذاهای آماده تجارتی هست متاسفانـه یکی از همسا یگان امروز یکی از غذاهای آماده شده تجارتی  از یکی از کارخانجات بـه شیر خوار 9 ماهه ام داد وحالا مشکل آلرژی شدید ایجاد شده است  واظهار داشت من خود را مقصر مـیدانم کـه حرف شما را گوش نکرده املطفا زودتر دارو بدهید

       خاطره 145

    در سفرسیـاحتی کـه به اتفاق همسرم بـه ایتالیـا  داشتیم ابتدا درون شـهر ونیز وارد شدیم درون فرودگاه خانم وآقا ئی بـه اتفاق دو فرزند 5/4 ساله بـه نام کیـانا  و3 ساله بـه نام کورش  اظهار محبت د  وگفتند این دو کودک مریض های شما هستند کـه من بـه خاطر نداشتم  وضمن تشکر فامـیلشان را سوال کردم شاید بـه خاطرم بیـاید ایشان اظهار د از بیماران ایتر نتی شما مـی باشند وگفتند ما از موقع تولد از وب سایت شما به منظور تغذیـه وبیماری های عفونی وغیر عفونی وروانپزشکی کودکان استفاده مـی کنیم  بهر حال خوشحال شدم کـه بیمار اینترنتی هم دارم

    امـید وارم این سایت علمـی کـه حاوی بسیـاری از مطالب دانستنی های پزشکی درون رابطه با سلامتی کودکان هست بتواند درون سلامت اطفال ایرانی درون هر کجای جهان باشد

     

    خاطره  146

    کودکان درسن دو سالگی ببعد خودشان غذامـیخورند واحتیـاجی بـه گفتن وتاکید ندارند خودشان تصمـیم مـیگیرند غذا بخورند واگر بـه آنـها بگوئید غذایت را بخور بر عانجام مـیدهند و لج مـیکنند وغذا نمـی خورند درون این زمان تاکید بـه غذاخوردن ، تشویق ، تهدید ، جایزه موثر نیست بلکه حتما آن ها را آزاد گذاشت وهمـه خانواده با هم غذا صرف کنند وحدود نیم ساعت به منظور غذاخوردن درون نظر بگیرند  و بعد از آن غذا وبشقاب ها را جمع نمایند اکثر اوقات کودکان از والدین تقلید مـیکنند     

     در اینجا کودکی را مـی بینید درون حال غذا خوردن است  بدون اینکهی بـه او بگوید غذا بخور

    خاطره  147

    نوزادی درون بیمارستان رسالت تهران متولد گردید مادر بزرگ ابروها وچشم ومژه های نوزاد را سرمـه کشیده بود درون این زمان هم هنوز آداب ورسوم قدیمـی مادر بزرگ ها اجرا مـینمایند  

     

     

     

     

     

    خاطره  148

    4 ساله ای بـه اتفاق مادرش بـه کلینیک کودکان بیمارستان رسالت تهران آمدند وگفت آقا دکتر من بـه مـهما نی فامـیلی رفته بودم واستفراغ مـیکنم ودل درد وتب هم دارم بـه اوگفتم روی تخت دراز بکشد که تا معاینـه نمایم وگفتم بزرگ شده ای  ؟  بلافاصله پاسخ داد   <    عمو نادر گفته بزرگ شده ام  شیر خوردم ، غذا خوردم  وبزرگ شده ام    >

    خاطره 149

    در اواخر بهمن ماه 1364 دو قلوئی بـه نام های مژده ومرجان درون دو ماهگی با حال عمومـی بسیـار بد ودیسترس تنفسی وسپتی سمـی و بیماری مادرزادی قلب   به بیمارستان رسالت تهران آوردند ودستور بستری درون بخش داده شد ولی هر چه تلاش کردم تخت خالی  به منظور بستری نبود ناچار درون اطاق ایزوله نوزادان با وجودی کـه مـی دانستم بالای یک ماه نباید بستری نمایم ولی بـه خاطر نجات دوقلو ها اقدام بـه بستر ی ودرمان  نمودم وفردا صبح با اعتراض همکاران قرار گرفتم وبا خالی شدن تخت به  بخش دیگر منتقل ودرمان ادامـه یـافت وبا بهبودی نسبی مرخص شدند بعدا قل اول  درون انگلستان و قل دوم درون ایران عمل جراحی قلب انجام دادندوسال ها دوقلوها تحت نظر بودند و پدر ومادر هم تشکر نمودند اکنون قل اول فوق لیسانس معماری وقل دوم فوق لیسانس جامعه شناسی مـی باشند

    خاطره  150

     

    در سال 1370 کـه تصمـیم گرفتم کتاب تتنفسی کودکان را بـه کمک همکاران تالیف نمایم مطالب مورد نظر وتهیـه شده را جهت جناب آقای پروفسور محسن ضیـائی کـه استاد درون دانشگاه جرج واشنگتن بودند جهت اظهار نظر فرستادم وایشان نظرشان را درون یک صفحه برایم ارسال نمودند کـه آن نوشته درون اول تتنفسی جهت اطلاع همـه چاپ نمودم ایشان مرقوم فرموده بودند کتاب درون حد یک آن سیکلوپدی مـیباشد و کتاب تتنفسی به منظور اولین بار درون آذر ماه 1371  بـه فارسی تالیف  گردید

     

    خاطره  151

    2/2 ساله بـه اتفاق مادرش بـه کلینیک بیمارستان رسالت تهران مراجعه وسلام کرد خواستم بـه او دست بدهم گفت دستم کثیف هست از مادر سوال کردم چرا ؟ گفت 2 ساعت منتظر شدیم دست ها یش بـه جاهای مختلف زده هست واجازه خواست دستش را صابون بزند کـه برای من خیلی جالب بود از بیـان کودک 2/2 ساله بعد از آن معاینـه کردم وقتی گفتم از تخت معاینـه پائین بیـاید گفت آقا دکتر چشم ها را ندیدید چون دفعات قبل پلک هارا از نظر کم خونی دیده بودم .

    خاطره  152

    پسردو و نیم  ساله بـه همراه پدر و مادرش جهت معاینـه بـه مطب آمدند جهت معاینـه ووزن کودک را روی ترازو قرار دادم  بلند صدا زد بابا اینجا خطرناک هست إإإإ

    خاطره 153

    در سال 1369 کـه سفیر کشور هندوستان درون ایران تازه عوض شده بود وسفیر جدید بـه نام آقای انصاری بـه اتفاق خانواده اش بـه ایران آمده بودند ومن دبیر اولین کنگره عفونی اطفال بودم وجناب آقای دکتر علی اکبر ولایتی کـه در آن زمان وزیر امور خارجه بودند ریـاست کنگره هم بـه عهده داشتند تازه یک هفته بود کـه سفیر هندوستان با خانواده وارد تهران شده بودند توسط آقای عثمانی از سفارت هند با اینجانب درون مورد تب بسیـار بالا ی یکی از فرزندان سفیر صحبت نمودند  با وجودی کـه به علت برگزاری کنگره خیلی گرفتار بودم ایشان را معاینـه وبه علت تب بالا ورنگ پریدگی درون بیمارستان رسالت تهران بستری نمودم کودک بسیـار بد حال بود درون ضمن آزمایشات چون تازه از هندوستان آمده بود از نظر مالاریـا هم آزمایش درون خواست نمودم و به علت هموگلوبین پائین خون هم توصیـه شد  در آن موقع یکی از اساتید عفونی اطفال دانشگاه  نیودهلی پروفسورچوپرا  در  کنگره کنفرانس داشتند  با آقای سفیر به منظور مشاوره پروفسور چوپرا استاد دانشگاه نیودهلی  در مورد درمان کودکشان کـه بسیـار بد حال بود صحبت نمودم  واز ایشان خواستم کودک را معاینـه نماید تشخیص مالاریـا تائید ودرمان انجام وبا بهبودی مرخص گردید

    خاطره 154

    پسر بچه 3 ساله ای بـه اتفاق پدرش از شـهرستان ایلام جهت درمان بـه مطب آمدند پدر تعریف کرد کـه پسرش درون خواست نموده کـه خانـه ای بگیرم کـه 1000 اطاق داشته باشد وهمـه اطاق ها رو بـه هال باز شود و1000 زن برایش بگیرم  از پسر سوال کردم تو 1000 زن مـی خواهی گفت بله گفتم مـی خوای چه کار ؟  گفت مـی خواهم همـه را صدا ب وهمـه بیـایند داخل هال ومن بخندم

     

    خاطره 155

    پسر 5 ساله ای بـه اتفاق مادر بـه مطب آمدمد ومادر اظهار داشت گوش راست پسرش درد دارد پرسیدم چه شده ؟ مادر پاسخ داد تلمبه ای کـه بادکنک را باد مـی کنند گوشش را باد کرده وگوش راست صدمـه دیده ودرد دارد کودک را معاینـه ودستوراتی دادم .وگفتم جهت کنترل 4 روز بعد مراجعه نمایند وبه کودک کفتم حتما تلمبه را بیـاورد من مـی خواهم تلمبه را ببینم خداحافظی نمودند وپس از 4 روز با تلمبه آمدند مادر مـی گفت از امروز صبح پسر تلمبه را برداشته کـه فراموش نکند به منظور شما بیـاورد .

    توجه

    بعضی از اجسام به منظور  کودکان زیـان بخش وممکن هست باعث ضایعات جبران ناپزیر شوند بنابراین مادران توجه بـه اجسام خارجی داشته باشند  و درون دسترس کودکان قرار ندهند

    خاطره 156

    پسری کـه قل دوم بود و5/2 ساله بـه اتفاق مادر بـه مطب آمد درون حالی کـه دستش باند پیچی شده بود سوال کردم چرا باند پیچی شده مادر پاسخ داد روز عاشورا درون منزل قربانی داشتیم کـه با چاقوی تیز سر را درون حضور پسرم  بد وروز گذشته همان چاقوی تیز را برداشته ودست چپ را روی مـیز کامپیوتر قرار داده وبا دست راست دورتادور بند اول سبایـه دست چپ بریده هست وقتی سوال شده چرا اینکار مـی کنی جواب مـی دهد دارم سر ببه ای را مـی برم سپس  به درمانگاه مراجعه وگفتند زخم خیلی عمـیق هست بایدبه بیمارستان مراجعه کنید کـه به بیمارستان مـی روند ودر اطاق عمل وبا بیـهوشی کامل زخم را بخیـه مـی زنند

    هشدار

    هر عملی کـه پدر ومادر درون حضور کودک انجام دهند تقلید مـی کند بنابر این والدین حتما خیلی دقت کنند بـه خصوص قربانی ها درون حضور کودک نباشد.

     

    خاطره 157

    در سال های گذشته (  1354  ) کـه در بیمارستان مرکز طبی کودکان کشیک بودم ساعت حوالی 2 بعد از نیمـه شب بود نا گهان جناب آقای دکتر فریدون زنگنـه فوق تخصص غدد اطفال را دیدم درون سالن انتظار بیماران قدم مـیزندرفتم جلو وسلام کردم وگفتم جناب استاد چه شده کـه این وقت شب بـه بیمارستان آمده اید جواب دادند مادری تلفن کرده کـه فرزنش خیلی بد حال هست من آمده ام اما ایشان  نیـامده هست  إإإإإ

    این اتفاق خیلی از موارد به منظور من هم پیش آمده هست وروز های بعد مادر گفته چون بچه بهتر شده بود نیـامدمه

    اگر استاد دانشگاهی بـه خاطر آرامش شما تلفن منزلش راداده وقرار ملاقات مـی گذارید حتما بـه موقع وسروقت مراجعه نمائید یـا لااقل قرار را کنسل نمائید

    خاطره 158

    بردیـا بادپای پسر 7/5 سال بـه همراه مادر وارد مطب شد بـه علت شلوغی مطب خیلی معطل شده بودند دو کودک قبلی کـه حدود یک سالگی بودند موقع معاینـه خیلی گریـه مـید وگاهی جیغ مـی کشیدند صداهای گریـه بچه ها درون سالن انتظار بـه گوش همـه رسیده هست مادر با ورود بـه مطب بـه من گفت بردیـا درون سالن انتظار اسم شما را       <   کاظم   >  گذاشته است  پرسیدم چرا ؟ پاسخ داد از بس صبور هستید وگریـه بچه هارا از صبح که تا آخر شب تحمل مـی کنید گفتم چرا کاظم گذاشته هست گفت   معنای کاظم صبور است البته من این معنی را که تا آن لحظه نمـی دانستم بـه هر حال بچه های این دوره خیلی نکات را بهتر مـی فهمند .

     

     

    خاطره 159

    پسر بچه 4 ساله با خوردن  14 تکه آهن ربا دربیمارستان رسالت تهران توسط      آقای دکتر شاهرخ ایروانی آندوسکپی وبوسیله   آقای دکتر حبیب قدوسی   تحت عمل جراحی قرار گرفت از نظر اطفال هم تحت نظر پروفسور سلطان زاده قرار گرفت  پدر ومادر قطعه های کوچک آهن ربا به منظور بازی کودک 4 ساله خریداری ودر اختیـار کودک گذاردند کودک یکی از قطعات را داخل دهان مـیگذارد کـه دردهان بـه پائین مـیرود کودک قطعه دوم به منظور بیرون آوردن این قطعه  قطعه دوم راداخل دهان مـیگذارد کـه به وسیله قطعه اول بـه داخل کشیده مـیشود واین عمل به منظور قطعه های دیگر ادامـه داده شده که تا 14 قطعه بـه داخل روده ها مـیرود وبه صورت یک قطعه 5 سانتیمتری درون مـی آید ابتدا بیمارستان  مرکز طبی کودکان مـیرود وآندوسکپی مـی شود و رادیوگرافی مـیگردد سپس درون بیمارستان رسالت تهران تحت عمل جراحی قرار مـیگیرد

    هشدار

    اجسام کوچک بـه ویژه قطعات کوچک آهن ربا نباید درون دسترس بچه های زیر سن 10 سال قرار گیرد

    خاطره 160

    پسر 19 ماهه بـه علت سرماخوردگی بـه مطب آوردند  سلام کرد خوشحال شدم بچه با تربیتی بود گفتم پسر جون اگر بزرگ شدی مـی خواهی چه کاره بشی پاسخ داد مـی خوام برم مدرسه گفتم بعد از آن چکاره بشی گفت دکتر گفتم بعد چی گفت پروفسور

     

     

     

    خاطره 161

    خاطراتی از کهن ترین سرزمـین جهان

    در تاریخ 27 اسفند 1388 درون سفری کـه با تور سیـاحتی ققنوس بـه استرالیـا داشتم

    ابتدا وارد شـهر ملبورن شدیم کـه دومـین شـهر استرالیـا از نظر جمعیت بود

    در تاریخ29 اسفند ماه 1388  از منطقه  Lochard George   که درون جاده
     :
    Greate Occian Road واقع شده دیداری نمودیم هنگام دیدارمان از این منطقه داستانی را راهنمای محلی برایمان تعریف نمود کـه خالی از جذابیت نمـی باشد بر اساس گفته وی درون این منطقه کـه یک خلیج بسیـار کوچک مـی باشد و دهها کشتی بوا سطه دهانـه کوچک خلیج وگاهی اوقات بخاطر طوفانی بودن دریـا درون این منطقه غرق گردیده بودند :

    در یک مورد کارگر کشتی با چسباندن خود بـه چوب های شکسته کشتی توانسته بود با شنا خود را نجات دهد وبه ساحل برود . درون آنجا صدائی مـی شنود کـه نشان دهنده آن بود کـه فرد دیگری نیز از کشتی منـهدم شده جان سالم بدر لذا بـه سمت او شنا مـی کند وا و را کـه زیبائی بود نجات مـیدهد درون منطقه نجات یـافته شدگان غاری وجود داشت کـه با پناه بردن بـه آن بـه وجود هیزم ویک صندوق مملو از ( اشربه ) شب را مـی گذرانند هیچاز آنچه کـه در آن شب گذشت خبری ندارد اما تصور اینکه این دو بتوانند با همدیگر ازدواج کرده باشند وجود نداشت زیرا از خانواده ثروتمند وپسر از خانواده طبقه فقیر بود اما آنچه بعد ها مشخص گردید این بود کـه آن با یک شخص دیگری پیوند زناشوئی بست وآن کارگر کشتی هم بعد ها کاپیتان کشتی گردید .

     

    در طول جاده اقیـانوس کبیر سرپرست گروه ما جناب آقای شمشیر گران به منظور آمار گیری سریع خانواده ها را بر اساس شمارش تفکیک نموده بود ولذا از آنجائی کـه 12 خانواده درون این گروه قرار داشتند آمار گیری با گفتن شماره های 1 که تا 12 بـه سرعت پایـان مـی یـافت کـه در هر پیـاده وسوار شدن مجدد انجام مـی پذیرفت .

    در دو آمار گیری آخر درون این تور تمام روز مسئولیت بر عهده راهنمای محلی قرار داده شد و او توانست با گفتن این شماره ها بـه فارسی آمار خانواده ها را مشخص نماید گفتن اعداد 1 که تا 12 را بخوبی یـاد بگیرد کـه مورد توجه اعضاء تور قرار گرفت وبرای او کف زدند وتشویق نمودند .

    سفر بـه استرالیـا همانگونـه کـه ذکر شد   در صبح روز 27 اسفند 88 انجام پذیرفت بنابر این روز سال نو را مـی بایستی درون اولین شـهر استرالیـا یعنی درون ملبورن جشن مـی گرفتیم تفاوت ساعت تهران با ملبورن 5/7 ساعت بود ولذا زمان سال تحویل بـه ساعت چهار وسی ودو دقیقه و12 ثانیـه بامداد یک شنبه ملبورن رخ مـی داد . پرواز از تهران بـه ملبورن وهمچنین گردش تمام روز 29 اسفند کـه شرح آن گذشت  خود خستگی  بسیـاری را بر افراد گروه تحمـیل کرده بود اما از آنجائی کـه عرق ایرانی بودن ، ایمان واعتقاد وافر بـه آئین مراسم سال نو ، خستگی را از چهره افراد گروه زدود و با اختصاص سالنی درون هتل Langham  ملبورن وچیدن سفره هفت سین کـه یکی از خانواده ها ی بسیـار خوب ترتیب داده بود مراسم سال نو درون ساعت مقرر با چهره های شاد اکثر افراد گروه برگزار وخاطره خوشی را درون این سفر به منظور یکایک افراد بـه ارمغان آورد.

    در محافل توریستی ، راننده اتوبوس همان قدر به منظور تور اعتبار دارد کـه راهنمای محلی به منظور اعضاء تور دارد ، چرا کـه راهنمای محلی بیشتر اوقات را با افراد تور مـی گذراند درون بریز بین Brisbane راننده اتوبوس شخصی بسیـار دوست داشتنی با نام آندرو بود کـه بیشتر از حتی راهنماهای محلی بر روی افراد گروه ما تاثیر گذاشت و آن قدر با محبت بود کـه در طول تور بچه های کوچک بـه سراغش مـی رفتند واز او پاستیل مـی خواستند واو قوطی بزرگ پاستیل را درون اختیـار آن ها قرار مـی داد و در ضمن بـه تمام گروه نیز تعارف مـی کرد ، او انسانی والا ، با محبت و دوست داشتنی ودست و دلباز بود درون تمام گردش های نیمـه روز و تمام روز ، اوقات خود را با گروه مـی گذرانید وباعث شادمانی گروه مـیگردید .

    ضمنا هنگامـی کـه مارا به منظور دنباله سفر بـه فروگاه بریزبین آورد از همـه ما تشکر کرد و برای هریک هدیـه کوچکی را بـه عنوان یـادگار بـه ارمغان آورد .واعضاء گروه نیز بـه خاطر سپاس وقدردانی به منظور سرویس های فوق العاده علاوه بر آنچه کـه آژانس ترتیب داده بود هدیـه ناقابلی بـه او وراهنمای محلی اهداء نمودند.

    در طول سفری کـه در جاده اقیـانوسیـه داشتیم از پل لندن  London bridge هم دیداری بـه عمل آوردیم ، اگرچه این پل بصورت طبیعی ساخته شده وهیچ شباهت انچنانی بـه پل لندن ندارد ، اما این سیـاست انگلیسی ها هست که درون هر جا پا مـی گذارند نامـی از خود بجا مـی گذارند .    

     اما این پل هم داستان خاص خود را داراست : وآن بدین مضمون مـی باشد کـه یک روز گروهی کـه برای دیدار از این پل بـه آنجا رفته بودند ، دونفر ، یکی خانم ودیگری آقا کـه هیچ نسبتی  هم با یکدیگر نداشتند بـه لبه پل نزدیک مـی شوند کـه ناگهان نیمـی از پل فرومـی ریزد ، واین دو نفر درون آنسوی پل بـه تله مـی افتند .

    جهت کمک بـه این دونفر ،  پای روزنامـه ها وسرویس های خبری و هلیکوپتر ها بـه آنجا کشیده مـی شود . اما این مرد نگون بخت دچار مشکل فراوانی مـی گردد زیرا همسر او کـه در خانـه و پای تلویزیون نشسته بود ، تصویر شوهر خود همراه با خانم دیگری را مـی بیند،  وحدس بزنید کـه بقیـه داستان بـه کجا خواهد کشید .

    در منطقه  Blue mountain که نزدیک شـهر سید نی است   ( Sidney )سه تخته سنگ بزرگ وجود دارد کـه نام سه ان بر آن نـهاده شده هست واین خود داستان مختص خود را دارا هست . درون داستان های قدیمـی بومـیان ، افسانـه ای نقل شده از اینکه سه کـه خود قبیله Katoomba  بودند درون دره Jamison  زندگی مـی د این سه زیبا عاشق سه برادری مـی شوند کـه اهل قبیله  Nepean  بودند وبه همـین خاطر ازدواج مابین آنـها بر اساس قانون قبیله ای ممنوع مـی بود . برادران به منظور آنکه بـه آرزوی خود برسند تصمـیم گرفتند کـه از زور استفاده نمایند.

    برادر ها از پذیرش این قانون ناخرسند بودند وبرای دستیـابی بـه این سه تصمـیم گرفتند که  وهمـین امر هم باعث یک جنگ قبیله ای مـیان آنـها گردید از آنجائیکه زندگی این سه درون معرض خطر واقع شده بود ،  جادوگر قبیله  Katoomba  بر عهده خود مـی بیند کـه برای جلوگیری از آسیب این سه ،  آنـها را تبدیل بـه سنگ بنماید . هنگامـی کـه در پایـان جنگ جادوگر قصد داشت کـه طلسم را باطل نماید  ،  خود جادوگر کشته مـی شود واز آنجائی کـه تنـها خود او بود کـه مـی توانست طلسم را باطل و های زیبا را بـه روز اول برگرداند لذا این اتفاق نیفتاد و ها بـه همان صورت تخته سنگ مانند باشکوه بـه عنوان یـادی از این جنگ به منظور نسل های آینده باقی مـی ماند .

    درگلدگست در هتل ورساچه کـه خیلی زیبابود اقامت داشتیم  یکی از دیدنی های این منطقه اتوبوسی بود کـه  در شـهر حرکت مـی کرد جذابیت خاص  خودرا داشت وقتی بـه اقیـانوس مـیرسید بصورت قایق حرکت مـی نمود  وپس نیم ساعت مجددا درون خشکی بصورت اتوبوس بـه راه خود ادامـه مـیداد  که مورد توجه بسیـاری از  توریست ها  قرار گرفته بود  

     

     

     

     

     

     

    از دیدنی های دیگر کانگروبود که توریست ها بـه آنـها غذا مـی دادند وعوفیلم با آنـها مـی گرفتند .

    در سیدنی درون منطقه Circular quay  اوپرا هوس  ( opera House )  که نمادی از استرالیـا هست جلب توجه توریست ها مـی بود .

    در روز دهم مسافرت بعد از باز گشت از منطقه  Blue mountain  در سالن هتل  Shangri-la  در سیدنی افراد گروه دورهم جمع شدند واز هماهنگی بسیـا دقیق ومنظم راهنمای تور جناب آقای شمشیر گران تشکر قلبی خود را اعلام نمودند وخواستار آن شد ند درون آینده هم درون تور هائی کـه ایشان هستند حضور یـابند .

     

    در روز 11 مسافرت تمام روز درون گشت کانبرا Canbrra پایتخت سیـاسی استرالیـا  شرکت نمودیم و  از موزه یـادبود جنگ استرالیـا  Australian war memorial   و خانـه پارلمان  وسفارت ایران در استرالیـا بازدید بـه عمل آوردیم .

    خاطره 162

    مادری نگران کودک 14 ماهه اش را به علت قورت سنجاق قفلی به کلینیک بیمارستان رسالت تهران مراجعه کرد بعد از آرام مادر کـه نگران نباشد دستور رادیوگرافی داده شد وملاحظه شد سنجاق قفلی باز درون روده ها قرار گرفته بـه مادر توصیـه شد 2-3 روز دفع مزاج های شیرخوار را کنترل نماید ممکن هست دفع شود اگر اشکالی پیدا شد بـه من تلفن نماید وتلفن منزل هم بـه اودادم بعد از 2 روز مادر خوشحال تلفن نمود کـه سنجاق قفلی دفع شده هست .

     توجه

    اجسام ریز مثل تخمـه ، دانـه تسبیح  ، فندق ، آجیل ،  تکمـه پیراهن ، مداد پاک کن، سنجاق قفلی ، سوزن ته گرد ،تکه های کوچک سبزی نباید درون اختیـار کودکان باشد

    خاطره 163

    6 ساله ای بـه اتفاق مادرش درحالی کـه یک تیله کـه بچه ها با آن بازی مـیکنند درون دست مادر بود وبا ناراحتی گفت این کودک مشابه این تیله را خورده هست دستور رادیوگرافی دادم تیله درون روده نشان داده شد کـه توصیـه شد دفع مزاج کودک را کنترل کنند

    توجه

    هرنوع اسباب بازی کوچک وگرد نزد کودکان خطرناک مـی باشد

     

    خاطره 164

    درتاریخ 19 خرداد ماه 1389 دو قلوهائی پسر و متولد گردیدند کـه مادر دوقلوها خاطره ای جالب ذکر نمود که 12 سال نازائی داشته وبه همـین مناسبت یک ی را 5/4 سال قبل بـه فرزندی قبول نموده حدود 9 ماه قبل این فرزند درخواست وبرادر مـیکند وعجیب آنکه بعداز چندروز خداوند این دوقلوهارا بـه این خانواده عطا مـی نماید کـه یکی ودیگری پسر مـیباشد. اسم این   فاطمـه هست که خودش یـاس مـیگوید واسم وبرادر را یسنا ویزدان گذاشته است

    خاطره 165

    کودک 5/4 ساله ای بـه همراه مادر بـه علت سردرد ودل درد مراجعه ودر حین معاینـه هرچه اصرار کردم اسمش را نگفت بالاخره از مادر سوال کردم چرا حرف نمـیزند ؟ إ مادر از پسرش سوال کرد واو تابلو کودکی کـه درمطب نصب شده بود وبا دستش روی بینی نـهاده بود وبعلامت <   هیس   >   مـی گفت ساکت حرف نزنید حرف نمـی زد.

    خاطره 166

    کودک 4 ساله ای بـه اتفاق مادرش جهت کنترل و چکاپ بـه مطب آمدند مادر گله داشت کـه کودک شب ها اکثرا بیدار هست وبه قدر  کافی نمـی خوابد ونیمـه های شب بـه اطاق مادر مـی آید و اظهار مـیکند چرا دیر صبح مـی شود إإإ  ومـیگوید از خدا بخواه دیر صبح نشـه إإإ من از کودک سوال کردم با مزه همـین مطلب را بیـان کرد.

     

     

     

     

     

    خاطره 167

    خاطراتی از کشور کانادا    Canada   که از نظر وسعت خاک دومـین کشور جهان بعد از روسیـه  مـیباشد و در آن کشور فقط حدود 40 مـیلیون نفر زندگی مـیکنندولی وسعت خاکش شش برابر ایران است.

    در تاریخ 11-26 مرداد ماه 1389 مطابق دوم آگوست لغایت 16 آگوست 2010 به منظور اولین مرتبه بـه کشور کانادا مسافرت نمودم وابتدا وارد تورنتو Toroto    شدم کانادا 8893 کیلومتر تنـها خطوط مرزی خشکی با همسایـه جنوبیش ، ایـالات متحده آمریکادارد مرز آبی با ایـالت آلاسکا کـه شامل اقیـانوس اتلانتیک شمالی درون شرق اقیـانوس آرام شمالی درون غرب واقیـانوس منجمد شمالی درون شمال هست .

    تورنتو

    در شمال غربی ساحل دریـاچه اونتاریو واقع وتابستان گرم وشرجی وزمستان های سرد دارد این شـهر پر جمعیت ترین شـهر کانادا هست تورنتو شـهر مـهاجران نامـیده مـیشود ودر مـیان شـهر های جهان بعد از شـهر مـیامـی درون آمریکا بیشترین مـیزان جمعیت خارجی را دارا است . قبل از اروپائیـان قبائل Huron   دراین منطقه ساکن بوده اند  نام تورنتو مشتق از کلمـه اسکیموئی کارونتو  Karonto به معنی جائی کـه درختان درون آب قرار دارند درون سال 1793 درون این محل شـهر   York   تاسیس ودرسال 1834 بنام شـهر تورنتو نامـیده شد.

     

    دانشگاه تورنتو در سال 1827 تاسیس وقدیمـی ترین دانشگاه اونتاریو محسوب مـیشود .

     

    مرکز راجرز سنترRogers center   بزرگترین استادیوم سرپوشیده درون جهان محسوب با سقف تمام متحرک وهتل 348 اطاق کـه 70 اطاق آن مشرف بـه زمـین بازی است

     

    بیش از 2000 ساختمان بلند تر از 90 متر دارد کـه اغلب درون داون تون قرار دارد

     

    کلیسای جامع سنت جیمز درون سال1797 ساخته شد برج آن 93 متر زمانی بلند ترین ساختمان تورنتو محسوب مـی شد .

     

    موزه سلطنتی انتاریو و بیش از 6 مـیلیون اثر هنری وطبیعی درون  آن نگهداری مـیشود .

     

    برج سی ان CN Tower  بـه ارتفاع553 درون داون تون بـه مت 31 سال بلندترین ساختمان جهان محسوب مـی شد که تا اینکه برج 818 متری دبی ساخته شد برج مـیلاد تهران هم 435 متر چهارمـین برج دنیـا است

     

     

    ساختمان شـهرداری تورنتو  Toronto City Hall یکی از شاخص ترین جاذبه های تورنتو هست در سال 1965 بنا گردید.

     

    اسکله تورنتو در کنار دریـاچه انتاریو بـه وسعت 46 کیلومتر یکی از مکان های دیدنی شـهر است.

    در یکی از روز هائی کـه در کنار این اسکله قدم مـیزدم صحنـه جالبی جلب توجه ام کرد وآن علاقه مادر بـه فرزندان مرغابی کـه 7 فرزندش را درون دریـاچه مراقبت وهمراهی مـی نمود.

     

    Harbour  front   قسمتی از اسکله تورنتو هست که بـه مکان تفریحی تبدیل شده است

     

    کازالوما Casa Loma    یکی از مناطق حومـه شـهر است  ویکی از قصر های بزرگ وبا شکوه کانادا بـه همـین نام درون آن واقع است

     

    رویـال بانک پلازا Royal Bank Plaza   دوبرج جنوبی 180 متر و برج شمالی 112 متر ارتفاع داردنمای خارجی از شیشـه و بیش از 14000 پنجره دارد کـه هر کدام از آن ها با لایـه ای از طلای 24 عیـار پوشیده     شده اند.

     

    جزایر تورنتو Toroto Islands   11 جزیره درون یک ردیف درون دریـاچه اونتاریو قرار گرفته اند ومحل انواع تفریحات ورزشی وخانوادگی هست یکی از فرود گاه های تورنتو بـه نام فرودگاه جزیره  Toroto Island Airport    در یکی از این جزایر واقع است

    از مناظر دیگر هزار جزیره در خلیج جورجین Georgian   هست که تعداد آن ها از 1000 جزیره هم بیشتر هست در مسیر دریـاچه اونتاریوبه رودخانـه سن لورنس واقع اند.

     

    آبشار نیـاگارا Niagara falls

     با ارتفاع تقریبی 52 متر درون 120 کیلومتری جنوب شرقی تورنتو درون امتداد رود خانـه نیـاگارا واقع است

    ودارای سه آبشار کوچکتر بـه نام های آبشار نعل اسبی Horse shoe    ،   آبشار آمریکائی American falls     ،  آبشار برایدال ویل Bridal veil falls    است  آبشار نیـاگارا بزرگ ترین آبشار آمریکای شمالی هست وبا سقوط حدود 3000 متر مکعب آب درون هر ثانیـه از بالای آن منبع ارزشمند تولید نیروی برق هیدروالکتریک هست تعداد بازدید کننده درون هر سال حدود 20000000 بیست مـیلیون نفر مـیباشد.

     

    پارک ملکه ویکتوریـا

    این پارک درون منطقه زیبا با باغ های تزئین شده وچشم اندازی زیبا است

     

    اوتاوا Ottawa      برای دیدن اوتاوا پایتخت کشور کانادا با قطار مسافرت کردیم ودر طول راه بسیـار مناظر دیدنی وپل های جالب توجه مشاهده کردیم  اوتاوا درون شرق ایـالت اونتاریو درون دره اوتاوا واقع شده هست بعد از تورنتو دومـین شـهر بزرگ این ایـالت هست بین مرکز شـهر ورودخانـه اوتاوا تپه کوتاهی بـه نام تپه پارلمان Parliament Hill   واقع شده کـه محل اسقرار بسیـاری از ساختمان های مـهم دولتی پایتخت است. اوتاوا یکی از سردترین پایتخت های جهان است

    دانشگاه اوتاوا University Ottawa  دوزبانـه درون سال 1848 تاسیس گردید دانشگاه کاتولیکی سنت پل هم درون سال 1848 وابسته بـه دانشگاه اوتاوا تاسیس شده است.

    کلیسای جامع نوتردام در سال 1839 ساخته شده  و از کلیساهای قدیمـی شـهر است

     

    دادگاه عالی کانادا ساختمان آن از سنگ مرمر ساخته  شده بهترین نمونـه هنر معماری ودکوراسیون است

    اقامت گاه نخست وزیر درسال 1866 بنا شده واز سال 1948 که تا کنون محل اقامت همـه نخست وزیران بوده است

    مونترال Montreal   بزرگترین شـهر ایـالت گبک هست در سال 1832  نامگذاری شد کلیسای بزرگ نوتردام وکلیسای سنت پاتریک وکلیسای سنت جوزف از بنا های مـهم است

    ساختمان اولین بیمارستان درون مونترال درون سال 1774 ساخته شده است

     

     

     سازمان بورس اوراق بهادار Stock exchange      درسال 1867 درون مونترال شروع شده است

    کبک سیتی Quebec City    این شـهر مرکز ایـالت کبک هست اکثر ساکنان فرانسوی زبان هستند  که تا قبل از ورود جاکوز کارتیر  کاشف فرانسوی درون سال 1535 این منطقه بـه نام دهکده استاداکونا Stadacona    زیستگاه قبائل بومـی آمریکائی بوده هست اولین شـهری هست که اروپائیـان ساخته اند وزیسگاه اروپائئان درون آمریکای شمالی بوده هست شـهر کبک درسال 1608ساموئل چامپلین Samuel de Champlain    بنیـان نـهاد وبه دلیل عرض باریک رود خانـه سن لورنس درون ورودی شـهر نام آن را کبک بـه معنای  <   تنگنای رودخانـه  > گذاشتند

    این شـهر دو پل مـهم روی رود سن لورنس دارد پل کبک Quebec Bridge  1919 بـه طول 987 متر کـه فاصله دو پایـه آن 549 متر هست واز بزرگترین پل های معلق جهان هست پل دیگ پل لاپورت Laporte Bridge    1970 بـه طول 1041 مترکه فاصله دو پایـه آن 667 متراست وطولانی ترینپل کابلی کانادا است

    دانشگاه کبک Laval University    در سا ل 1852 تاسیس شده است

    ساختمان پارلمان کبک 8 طبقه وبرای استفاده اعضاء مجلس شـهر درون نیمـه دوم قرن نوزدهم ساخته شده است  

     

     

     

    خاطره 168

    سارا 7ساله وثنا 5/2 ساله بـه اتفاق مادر جهت درمان  ومعاینـه بـه مطب آمدند پرونده سارا کـه 7 ساله بود روی مـیز بود بـه ثنا گفتم تو کـه مریض نیستی   با تعجب گفت من مریض هستم مجددا بـه او گفتم کـه تو مریض نیستی  پاسخ داد کـه مریض هستم و خیلی خندان بود ابته همـیشـه درون موقع معاینـه بیقراری مـی نمود وقتی بـه سارا گفتم جهت معاینـه روی تخت معاینـه بنشیند ثنا هم رفت روی تخت معاینـه وکنار سارا نشست ومجبور شدم اوراهم معاینـه نمایم

     

    خاطره 169

    3/2 ساله بـه اتفاق پدر و مادرش بـه مطب آمدند درون پرونده بیمار نامش نیکی نوشته شده بود بـه محض ورود اسمش را سوال کردم گفت نیکی عسلی  بلافاصله پدرش گفت قبلا اورا نیکی عسلی صدا مـی کردیم وحالا وقتی از او سوال مـیکنیم پاسخ مـیدهد نیکی عسلی

    درموقع معاینـه صدای گریـه از اطاق انتظار شنیده شد  نیکی گفت فکرکنم نی نی کوچولو بیرون گریـه مـی کند إ إ

     

     

    خاطره  170

    نوزادی را آوردند کـه سرمـه غلیظی روی ابروهایش کشیده بودند  سرمـه کشیدن از رسوم دوران قدیم بود ودر این زمان دور از انتظار إ إ إ

    خاطره 171

    9 ساله بـه علت اسهال واستفراغ شدید با دزهیدراتاسیون شدید درون بیمارستان رسالت تهران بستری گردید ودرمان با سرم رینگر وقندی نمکی شروع گردید فردا صبح هنگام معاینـه وراند بخش از بیمار سوال کردم حالت چطور هست بلافاصله پاسخ داد آقای دکتر و در حالی کـه با انگشت بـه سرم اشاره مـی کرد گفت " این سرم خیلی تاثیر گذار بود "  إإإإإ نحوه گفتار کودک بسیـار جالب بود 

    خاطره 172

    ثمـین 3/2 ساله بود کـه در بیمارستان رسالت تهران بستری گردید روز بعد کـه جهت معاینـه بـه اطاق بستری اش رفتم عروسک زیبائی داشت گفت نی نی مریض شده اورا معاینـه کنید کـه من مجبور شدم اول نی نی را وسپس کودک را معاینـه نمایم

    خاطره 173

    در سال 1347 کـه من درون بندر دیلم به منظور خدمت پزشکی رفته بودم بیماری را آوردند کـه سرفه شدیدی داشت داروهائی به منظور او تجویز نمودم درون مـیان داروها شربت هم وجود داشت دستور دارو اینچنین بود روزی 3 قاشق مربا خوری روز بعد پدر شیرخوار بچه را با حال عمومـی بد ودر حالت نیمـه کما بـه درمانگاه آورد از پدر سوال کردم چه شده ؟  وچه خورده هست ؟ پاسخ داد دستورات داروئی شما را اجرا کردم پرسیدم شربت را چقدر داده ای گفت شما گفتید روزی 3 قاشق مربا خوری بدهم ولی من به منظور اینکه زودتر خوب شود نصف شیشـه شربت را یکجا دادم کـه مسمومـیت پیدا شده بود .

    از این ماجرا 42 سال مـیگذرد امروز درون تاریخ 7/10 / 1389 درون مطب مشغول معاینـه بودم خانمـی تلفن نمود کـه بچه اش تب بالا دارد اجازه مـیدهید 2 که تا شیـاف اطفال با هم مصرف کنم کـه تب زودتر پائین بیـاید .

    این خاطره مشابه خاطره 42 سال قبل بود .

    توجه : دوز دارو همان مقداری کـه توسط پزشک  تجویز شده بایدمصرف گردد.

     

    خاطره 174

    کودک 5/3 ساله جهت واکسیناسیون بـه اتفاق مادر بـه مطب آمدند بع از معاینـه واکسن آنفلوآنزا تزریق نمودم وخواستم چسب کوچکی روی محل تزریق بگذارم مادر گفت از چسب خوشش نمـی آید پاسخ دادم چسب فقط جهت جلوگیری از خونریزی هست لذا یک دقیقه با پنبه ناحیـه محل تزریق را نگه دارید ورفتم نسخه بنویسم کـه کودک آمد جلومـیز و گفت آقای دکتر حالا کـه چسب نزده ایم خونریزی نکند  ؟ إإإإإإ

     

    خاطره 175

    راشین 7 ساله بـه اتفاق مادرش بـه مطب آمدند شب قبل برف زیـادی باریده بود به طوری کـه مدارس تعطیل شده بود گفتم چه شده ؟ راشین از مادرش اجازه گرفت خودش علت مراجعه را بگوید وشروع بـه صحبت نمود :

    وگفت  دیشب هوس کردم بستنی بخورم . امروز هم هوس کردم برف بازی کنم ونیم ساعت بعد هم برف بازی کردم بعد از آن استخوان هایم درد گرفت بعد گلوم درد گرفت کمـی هم سرفه مـی کنم سردرد هم گرفتم

     

    خاطره 176

    در تاریخ دوم اسفند ماه 1389 مراسم بزرگداشت استاد دکتر ابوالقاسم قلمسیـا درون یزد بـه همت فارغ التحصیلات دبیرستان ایرانشـهر ،  جناب آقای عباس فیـاض دبیر جامعه یزدی ها ومدیر مسئول یزدا  ،  با همکاری 16 اورگان دولتی وملی کشور  برگزار گردید بعد از سخنرانی افراد مختلف درون باره شخصیت علمـی وفرهنگی استاد قلمسیـا  پرده برداری از تندیس مرحوم دکتر قلمسیـا درون دبیرستان ایرانشـهر انجام گردید وسپس از دبیرستان ایرانشـهر کـه درسال 1307 آغاز ودر سا ل 1313 تاسیس گردید واطاق استاد قلمسیـا بازدید بـه عمل آمد

    متن سخنرانی پروفسور محمد حسین سلطان زاده درون مراسم نکوداشت استاد دکتر قلمسیـا درتاریخ 2/ اسفند /1389 درون دبیرستان ایرانشـهر

    پروفسور محمد حسین سلطان زاده

    متخصص کودکان ونوزادان

    استاد دانشگاه علوم پزشکی شـهید بهشتی

    طی دوره بالینی عفونی از مـیوکلینیک آمریکا

     

    oبه حضور شخصیت های علمـی ، فرهنگی ، اجتماعی وتمامانی کـه دربرگزاری این همایش درون یزد وتهران زحمت کشیده اند وبرای بزرگداشت معلم وارسته گام برداشته اند تبریک عرض مـی نمایم

    oبه درستی کـه برای آموزگار نیکی ها جنبندگان زمـین وماهیـان دریـا وهر ذی روحی درون هوا وتمام اهل آسمان وزمـین طلب آمرزش مـی کنند

    o قال رسول الله  « ص »       بحارالانوار جلد 2 صفحه 17

    oان الذین آمنوو عملوالصالحات سیجعل لهم الرحمن ودا

    oهمانا آنانکه بـه خدا ایمان آوردند ونیکوکار شدند ، خدای رحمان آنـها را درون نظر خلق وحق محبوب مـی گرداند   (آیـه95 سوره مریم)                

    oیکی از معلمـین دبیرستان ایرانشـهر درون دهه 30 کـه من درون دبیرستان ایرانشـهر تحصیل مـیکردم ( 1331-1336)

    oاستاد قلمسیـا بود ناظم دبیرستان هم بودند

    oمن وهمـه دانش آموزان هر سوالی واز هر درسی داشتیم پاسخ مـی دادند

    oبه همـه دروس آشنائی کامل داشتند

    oاگر من توانستم پزشک واستاد دانشگاه شوم مرهون   زحمات وراهنمائی های استاد قلمسیـابود

    oاگر من توانستم مبتکر بزرگترین سایت علمـی کشور باشم

    oکه به منظور سلامتی کودکان ایرانی درون سرتاسر دنیـا مادران ایرانی بـه زبان فارسی تغذیـه از زمان قبل از بارداری ، زمان بارداری ، 6 ماه اول تولد ، 6 ماه دوم تولد ، سال دوم تولد ، درون سال2-5 سالگی (پیش دبستان)، 6-12 سالگی و12-18 سالگی

    oبیماریـهای عفونی

    oبیماریـهای غیر عفونی

    o     روانپزشکی کودکان

    oاگر توانستم 61 بیمار جالب Case Problem در سایت درون یکجا معرفی ودر جای دیگر تشخیص های افتراقی را برای تمام پزشکان ایرانی مطرح نمایم

    oاگر توانستم 11 جلد کتاب درون مورد بیماریـهای کودکان تالیف نمایم

    o  اگرتوانستم پایـه گذار کنگره های استاد دکتر محمد قریب باشم کـه 32 سال برگزار گردیده و ادامـه دارد

    oاگر توانستم درون بیش از 100 کنگره داخلی سخنرانی نمایم

    oاگر توانستم درون 29 کنگره های بین المللی اطفال درون خارج از کشور با شرکت 150 کشور سخنرانی نمایم

    oاگر توانستم بیش از 200 برنامـه زنده تلویزیون درون مورد تغذیـه کودکان وبیماریـهای اطفال داشته باشم

    oاگر توانستم بیش از 100 کارگاه آموزشی احیـاء نوزادان برگزار نمایم

    o    همـه وهمـه مرهون زحمات وراهنمائی های استاد قلمسیـا بود

    دبیرستان ایرانشـهر

     

    oپیشنـهاد مـی شود  ، سالن کنفرانس یـا اطاقی کـه استاد قلمسیـا 59 سال قبل حضور داشتند بـه نام استاد :

    o«       نامگزاری گردد       »

    o  همچنین یکی از خیـابان های شـهر بـه نام ایشان نامگزاری شود

    oمعلم یک واژه نیست ، معلم یک دائره المعارف هست ، اقیـانوسی هست که امواج آن عطوفت وفضل را بـه ساحل مـی برد

    oمعلم احیـاکننده سبزه زار علم ودانش درون کویر خشک ناامـیدی هست ، راستی اندیشیده ایم کـه چرامعلمـین وارثان پیـامبرانند ؟

    oمعلم منجی جامعه از ضلالت وتیرگی هااست

    o    انسان هرچه علمش زیـادتر باشد تفکرش نسبت بـه عظمت خدا وکرنش وتواضعش درون برابر حضرت باریتعالی افزون تراست « استاد قلمسیـا اینچنین بود »

    oمعلم شمعی هست فروزان کـه مـی سوزد ومواضع تاریک جامعه را نورانی مـی کند

    oمعلم کوهی هست که از قله وجودش چشمـه ها سرازیر شده و مرغزارهای دل وجان دانش پژوهان را هماره سرسبز ، خرم وبا صفا نگه مـیدارد

    oمعلم ابری هست که پیوسته مـی بارد وحیـات مـی بخشد

    oمعلم طبیبی هست مـهربان کـه مشفقانـه به منظور شفای درد انسان ها داروی دانش بکار مـی برد

    oمعلم هنرمندی هست که هنرش صرف آرایش شخصیتانی مـی شود کـه در آینده دانش پژوهان جامعه خواهند شد

    oتک تک شما حتما نخست از خود بپرسید :

    oبرای یـادگیری وخود آموزی چه کرده ام ؟

    oسپس از خود بپرسید ، برای کشورم چه کرده ام ؟

    oاین پرسش را اینقدر ادامـه دهید که تا به این احساس شادیبخش برسید کـه شاید سهم کوچکی درون پیشرفت واعتلای بشریت داشته اید

    o    هنگامـی کـه به پایـان تلاشـهایمان نزدیک مـی شویم با صدای بلند بگوئیم « من آنچه درون توان داشته ام انجام داده ام» استاد قلمسیـا آنچه درون توان داشت درون راه مـیهن ایران انجام داد

    oای همـه مردم درون این جهان بـه چه کارید  ؟

    oعمر گرانمایـه را چگونـه گذارید ؟

    oهرچه بـه عالم بود اگر بـه کف آرید

    oهیچ ندارید اگر کـه عشق ندارید

    oوای شما دل بـه عشق اگر نسپارید

    oگر بـه ثریـا رسید هیچ نیرزید

    oعشق بورزید ----  دوست بدارید

    oاستاد قلمسیـا عاشق کارش بود وتا سن 90 سالگی بـه معلمـی و کشورش عشق ورزید   

    یـادش گرامـی باد

    خاطره 177

     یکی از سه قلو ها  بـه نام هستی قل ( 3 ) 7ساله بـه علت عفونت ریـه درون بیمارستان رسالت تهران بستری گردید  پس از 4 روز دو قل دیگر یـاسمن  ( 1 ) وعسل ( 2 )  درون ساعت 9 بعد از ظهر جهت معاینـه بـه مطب آوردند  هردوقل از بیماری قل 3 ناراحت ومطالب زیـادی بیـان د عسل قل 2 اظهار داشت دلم تنگ شده و مـیخواهیم هستی را ببینیم وبیمارستان اجازه ملاقات نمـی دهد بـه آن ها گفتم شما بروید بیمارستان ومن هم بـه بیمارستان مـیآیم وشما را بـه دیدن هستی مـی برم وانجام دادم وهر سه قل با دیدن همدیگر خیلی خوشحال شدند.

     

    خاطره 178

    کودک حدود 4 ساله از ایلام بـه اتفاق پدرش بـه مطب آمدند ازاو سوال کردم چه شده ؟ درون پاسخ کودک با انگشت سبابه درون ناحیـه گردن اشاره کرد کـه درد مـی کند وقتی خواستم معاینـه کنم پدرش گفت از من درخواست کرده خانـه ای درست کنم کـه 1000 اطاق داشته باشد . من از کودک سوال کردم 1000 اطاق به منظور چه مـی خواهی ؟  پاسخ داد مـیخواهم 1000 زن بگیرم همـه زن ها  چشم آبی باشند

     

    خاطره 179

    خاطراتی از سفر بـه کشور پرتقال   Portugal، جزیره مادیرا Madeira وبارسلون  Barcelona  اسپانیـا داشتم

    درتاریخ جمعه 27 اسفند 1389 مطابق 18 مارچ 2011 درون سفر سیـاحتی با تور مارکوپلو – تعطیلات  از فرودگاه امام خمـینی  

     با پرواز لوفتانزا از طریق فرانکفورت به لیسبون پایتخت پرتقال رسیدیم

     ودر هتل تیـارا ***** TIARA  سکنی گزیدیم وبعداز کمـی استراحت گروه گشت پیـاده روی را از هتل بـه سمت مرکز شـهر آغاز نمودیم  سرپرست وراهنمای گروه آقای سهراب الماسی کـه جوانی قد بلند و اطلاعات کافی درون مورد لیسبون وجزیره مادیرا و بارسلون داشت و برخورد خوب باافراد گروه داشت

      ابتدا از مـیدان POMBAL گذشتیم

     وبعد مسیر را از طریق خیـابان LIBERADE یـا آزادی کـه اصلی ترین وزیباترین خیـابان شـهر محسوب مـی شود ، ادامـه دادیم ، سپس بـه مـیدان  Restauradores  رسیدیم وبعد هم اصلی ترین مـیدان یعنی Rassio با محیطی دوست داشتنی مـیدانی کـه در یک سمت آن ، ساختمان تئاتر شـهر یـاد آور عصر رنسانس هست ودر سمتی دیگر خیـابان Augusta    با سنگفرش های زیبایش کـه به   Portuguese Calcada    معروف هست با تداعی کننده راهروئی شایسته بـه سمت طاق پیروزی ، مـیدان  Camercio   ونـهایتا کناره چشم گیر رودخانـه TAGUS

      شنبه 28 اسفند 89 مطابق با 19 مارچ 2011 صبح طبق برنامـه ساعت 9 صبح بـه همراه گروه گشت تمام روز شـهر لیسبون را آغاز نمودیم با اتوبوس از مسیر روز قبل یعنی مـیدان پومبال Pombal  ، خیـابان آزادی ، مـیدان راسیو Rassio  گذر کردیم که تا به کناره رودخانـه تاگوس Tagus  رسیدیم وآن را با ورود بـه منطقه تاریخی بلم  Belem  کـه روزگاری بـه واسطه حضور مسلمانان بیت الحم خوانده مـی شد ادامـه دادیم منطقه ای کـه با برج دریـای معروفش وصومعه کم نظیر Jeronimos   یـاد آور 500 سال پیش با همان عصر اکتشاف هست وپرتقالی ها بـه آن مـی بالند . بازدید از برج  وصومعه با سبک معماری منحصر بـه فردشان کـه به  Manueline     شـهرت دارد درون هوائی بسیـار مطلوب انجام شد  از برج دیده بانی بلم  Blem Tower.

     وازکشتی سربازان Padrao dos Descobrimentos

     و هواپیما ی نماد  وپل  Vascodama Brige  ومحلی کـه سربازان قبل از رفتن بـه جنگ دعا مـی د بازدید نمودیم .

     سپس گشت را که تا دوباره مـیدان  Rassio    ادامـه دادیم بعد از صرف نـهار بـه منطقه  Alfama  که درون روزگار سلطه اسلام بـه خاطر داشتن چشمـه های فراوان بـه آن Al-hama   گفته مـی شد ، رفتیم .

     

     

     منطقه با فراز وفرود های تند وتیزش ، با کوچه بعد کوچه های باریکش کـه جز با پای پیـاده امکان گذری دیگر نیست

     منطقه نـه چندان تمـیز اما برخواسته از دل مردان زحمت کش ، دریـانوردانی کـه روزگاری با آب های پهناور دست وپنجه نرم مـی د تاب رزق وروزی کنند . محله هائی کـه از یک سو پذیرای کلیسای جامع شـهر لیسبون با قدمتی قریب بـه 900 سال هست واز سوی دیگر قلعه ی  Saint Jorrge    را نیز بر بلندای خود مـی بیند .

     

     در ادامـه گشت بـه منطقه ای از شـهر رفتیم کـه برای نمایشگاه 1998 بر پا شده بود . منطقه ای با ساختمان های مدرن وبعد از بازدید  Oceanarium   کم کم بـه پایـان گشت روز 19 مارچ رسیدیم .       

    روز یکشنبه 29 اسفند 89 مطابق 20 مارچ 2011 طبق برنامـه ساعت 9 صبح گشت تمام روز خارج از شـهر  لیسبون را بـه همراه گروه آغاز کردیم ابتدا بـه منطقه ای بـه نام Sintra  رفتیم . مکانی تقریبا کوهستانی وچشم نواز کـه گویـا قصد تسخیر روح انسان را دارد . کاخ موقر ومتواضع  Sintra  با تلفیقی از هنر های شرقی وغربی مورد بازدید گروه قرار گرفت . کاخی کـه از کاشی کاری های مسلمانان <مور> معروف به Azulejos تا صندوقچه های دست ساز از چوب وعاج فیل هندی که تا هدایـای بسیـار ارزشمند چینی والبته از همـه جالب توجه تر به منظور ما ، یگانـه فرش های ایرانی را درون خود جا داده هست . درون انتها واقعا نمـی توان از مناظر چشم گیر ونیز دودکش های مشـهور آشپز خانـه ی خاص آن بی تفاوت گذشت.

     

    در ادامـه مسیر با گذر از جاده ای با پیچ وخم های مرتفع وچشم انداز خیره کننده درون اقیـانوس اطلس ، بـه غربی ترین نقطه اروپا یعنی Roca Cape  رسیدیم .

     یکی از صحنـه هائی کـه جالب توجه بود حضور 100 ها موتور سوار حرفه ای وماهر بود کـه هر یکشنبه درون این نقطه گرد هم مـی آیند با عبور از ساحل ماسه ای Guincho  به منطقه ای ساحلی تفریحی بـه نام  Cascais وارد شدیم بعد از دانستن وقت نـهار وگشت وگذار درون این منطقه سوار اتوبوس شدیم وبعد دوری درون اطراف بزرگ ترین  Casino اروپا درون منطقه   Estoril زدیم وراهی هتل شدیم . شام را کـه همگی بـه مناسبت شب  تحویل سال نو درون رستوران Luso به همراه وموزیک محلی  Fado سپری کردیم

     که البته بعد از آن هم با هماهنگی های انجام شده از روز قبل در هتل تیـارا گرد هم آمدیم  . گردش تمام روز 29 اسفند کـه شرح آن گذشت خود خستگی بسیـاری را بر افراد گروه تحمـیل کرده بود اما از آن جائی کـه عرق ایرانی بودن اعتقاد وایمان وافر بـه آئین مراسم سال نو خستگی را از چهره افراد گروه زدود ودر سالن هتل تیـارای لیسبون با چیدن سفره هفت سین کـه توسط راهنمای تور تهیـه وتوسط ان جوان گروه تزئین شده بود مراسم با تطبیق ساعت لیسبون با خواند ن دعای یـا مقلب القلوب والابصار، یـا مدبرالیل والنـهار ، یـا محول الحول والاحوال ، حول حالنا الی احسن الحال ، ودر خاتمـه با خواندن سرود   " ای ایران ای مرز پر گهر  "   خاطره خوشی را درون این سفر به منظور افراد گروه بـه ارمغان آورد

     

     روز دوشنبه اول فروردین 1390مطابق 22 مارچ 2011 ساعت 10 صبح بـه اتفاق گروه پیـاده عازم سوار شدن  " تراموای خط 28  " شدیم چون روز آزاد گروه بود والبته هوا هم چون روز های پیشین عالی بود این برنامـه را اجرا کردیم ، تراموا ئی کـه حدود 100 سال قبل از آمریکا آورده شده بود ، واگن های چوبی وقدیمـی اما همچنان مغرور ومتحرک درون انتهای خط هم از بیرون باسیلیکا وپارک Estrela  دیدن کردیم ، باسیلیکائی کـه چون دیگر بناهای سبک باروک بـه زیور آلاتش مـی نازد .

    روز سه شنبه دوم فروردین 90مطابق 22 مارچ  2011  برنامـه پرواز از لیسبون بـه جزیره فونچال Funchal  مرکز جزیره مادیرا Madeira  طبق برنامـه انجام شد

     در هتل Park Atlantic *****  کـه قبلا نام TIVOLI  نام داشته مستقر گردیدیم سپس به منظور شام بـه رستورانی محلی ودوست داشتنی بـه نام Seta  رفتیم . گروهی از کودکان بـه همراه بزرگ تر ها برنامـه وموسیقی محلی جزیره را با لباس های زیبایشان اجرا د وسپس کمـی هم موسیقی Fado   را اجرا نمودند ،  موسیقی هائی کـه فریـاد عشق وجدائی است.

    راهنمای محلی خانم ناندا  Nanda                    وراننده Rui

    روز چهارشنبه سوم فروردین 90 مطابق 23 مارچ 2011  ساعت 9 صبح عازم گشت نیم روز شـهر فونچال مرکز جزیره مادیرا شدیم . این جزیره گرچه بـه آفریقا نسبت بـه پرتقال نزدیک تر هست مثلا نسبت بـه کازابلانکا  Casablanca ولی متعلق بـه پرتقال هست . کلا 8 جزیره درون فونچال هست کـه بزرگ ترین آن جزیره مادیرا هست . فونچال درون لغت بـه معنای     "  رازیـانـه "  ومادیرا بـه معنای چوب است .

     چرا کـه کاشفان ابتدائی جزیره درون اوائل قرن 15 از یک سو با کنده های غنی از درختانی با چوب مفید به منظور ساخت کشتی وقایق وخانـه وغیره مواجه شدند واز سوئی دیگر پا بـه منطقه ای انباشته از گیـاه  رازیـانـه گذاشتند ، بنابراین وجه تسمـیه جزیره ومرکز آن اینگونـه رشد پیدا کرد. بـه هر حال گشت را بـه سمت مرکز شـهر فونچال آغاز کردیم هتل ریتزRitz  را دیدیم کـه یک زمانی چرچیل درون آن اقامت داشته ودر سال 1949 ساخته شده هست  وسپس  ابتدا از بازاری رنگارنگ از گل ومـیوه بازدید کردیم .

     در این جا گل زیبائی دیدیم بـه اسم پروتئا داشت  Protea   .

     بازاری کوچک اما جالب کـه در قسمتی نیز بساط ماهی های گوناگون را بـه خود مـیدید یکی از ماهی ها خیلی دراز بود بـه نام اشپادا Espada   که از منطقه 600-1000متری زیر آب دریـا صید مـی کنند .

     سپس بـه باغ گیـاه شناسی رفتیم  باغی به وسعت 18000 متر مربع که انواع واقسام گیـاهان خاص جزیره را درون آغوش گرفته بود .

     چشم انداز کم نظیر وهوای دلنشین جاذبه ی این باغ را دوچندان کرد درون انتهای باغ هم از پرندگان زیبائی چون طوطی ، کبوتر ، طاووس و غیره دیدن کردیم.

    برنامـه بسیـار جالب توجه هم برنامـه سوار شدن بـه سورتمـه های چوبی – حصیری را داشتیم کـه در زبان محلی به Tobogon  گفته مـی شود درون محله Monte  . سورتمـه هائی کـه شاید امروز توسط مردان خستگی ناپذیر جزیره به منظور تفریح وشادی مردم درون مسافتی کوتاه کشیده مـی شد اما روزگاری درون قرن 19 بـه عنوان اختصاصی ترین وسیله حمل ونقل درون جزیره مورد استفاده قرار مـی گرفت.

     

    روز پنجشنبه چهارم فروردین مطابق 24 مارچ 2011  گشت تمام روز را بـه قصد بازدید از مناطق مختلف غرب جزیره آغاز کردیم پرتقالی ها اول دفعه درون قرن 15 از منطقه لوبوLobo به این خطه وارد شدند.ابتدا بـه سمت  Camara de Lobos  ودوستان ماهیگیران رفتیم وسپس به  Cabo Girao  که با ارتفاع 580 متر دومـین صخره دریـائی دنیـا هست . بعد هم مسیر پر پیچ وخم را کـه سراسر با پوشش های گیـاهی گوناگون مزین شده بود بـه سوی  Paul da Serra , Ribeira Braua  ادامـه دادیم وبه ارتفاع 1400 متر ی رسیدیم .

     نـهار را درون منطقه ای با استخر های آتشفشانی طبیعی وکم نظیر با ماهی اشپوداEspoda صرف کردیم . سپس درون بین راه بـه سوی  Sao Vicente  یکی از آبشار های بسیـار زیبا ی طبیعی را کـه به تور عروس شباهت دارد را بازدید کردیم بعد از این مسیر را ادامـه دادیم که تا به Encumeada   جائی کـه هم زمان    شمال وجنوب جزیره رخ نمائی مـی کند . درون انتها این سفر یک روزه کـه همواره با فراز وفرود هائ جاده ای باریک همراه بود ، بعد از گذر از دره ای چشم گیر Serra D Agua  به فونچال وهتل رسیدیم

    با بـه پایـان رسیدن سفرمان درون کشور پرتقال جالب هست داستان نماد کشور پرتقال کـه یک خروس هست مـی توان تعریف نمود : گویند درون روزگار قرون وسطی (قرن 13) در شمال کشور پرتقال درون شـهری بـه نام BARACELOS is a small walled village with a medieval tower of honour on the right bank of the River Cavado

    بی گناهی بـه اعدام محکوم مـی شود قبل از کشتن وی محل غذائی به منظور او ترتیب مـی دهند وخروسی را پخته شده روی مـیز مـی گذارند وبه اومـی گویند اگر قبل از مرگ آرزو یـا خواسته دارد بگوید وی هم از خدا مـی خواهد کـه اگر واقعا بی گناه هست خروس مذکور زنده شود وسه بار بخواند کـه در نـهایت این اتفاق رخ مـی دهد و او از کشته شدن نجات مـی یـابد (  ما هم ضرب المثلی داریم کـه سر بی گناه پای دار مـیرود اما بالای دار نمـی رود ) این گونـه هست که خروس " نماد کشور پرتقال نشانـه ای از علامت بی گناهی گردید.

    روز جمعه پنجم فروردین 90 مطابق 25 مارچ 2011 عزیمت از جزیره مادیرا  بـه سوی لیسبون وسپس بـه کشور اسپانیـا درون شـهر بارسلون شدیم .   اسپانیـا کشوری هست در جنوب غربی اروپا وشبه جزیره ایبریـا  واقع شده هست .

    امپراتوری روم طی سال های 218-201 پیش از مـیلاد جزیره ایبری را تصرف نمود وبا سقوط امپراتوری روم غربی مسیحیت درون آنجا اشاعه یـافت . درون سال 700 مـیلادی اعراب مسلمانان از جنوب بـه اسپانیـا حمله نمودند وآخرین شاه ویزیگوت ها را مغلوب نمودند و دوران با شکوه اسلامـی را درون تاریخ اسپانیـا پایـه گذاری نمودند با تسلط یـافتن اعراب بر نوحی جنوبی ایبری ، ویزیگوت ها بـه شمال مـهاجرت د وکشورهای کوچکی چون کاسینا ، کاتالونیـا ،ناوارا ،آراگون وپرتقال را تاسیس نمودند همـینان بودند کـه بعد ها دست اتحاد بـه هم دادند و وحدت اسپانیـا را فراهم ساختند وبا اعراب بـه جنگ پرداختند اعراب طی استیلای خود بر نواحی جنوبی ایبری کـه آن را آندلس مـی نامـیدند درون سده دهم مـیلادی بـه اوج عظمت خود رساندند با کشف قاره آمریکا به دست کریستف کلمب درون سال 1492 امپراتوری اسپانیـا پایـه گذاری شد  امپراتوری مزبور درون سال 1516 درون زمان شارل اول بـه اوج عظمت ونـهایت وسعت خود رسید . شکست نیروی دریـائی اسپانیـا از انگلستان سر آغاز نزول وسقوط امپراتوری اسپانیـا بود جنگ های 30 ساله 1618-1648 نیز بـه به زیـان وشکست اسپانیـا تمام شد ناپلئون اول درون سال 1808 فرناندو هفتم شاه اسپانیـا را وادار بـه استعفا نمود و برادر خویش ژوزف بناپارت را بـه سلطنت اسپانیـا نشاند    باسلون مرکز وشـهر معروف کاتالونیـا Catalonia   ودومـین شـهر بزرگ اسپانیـا هست این شـهر مرکز اصلی ومـهم اقتصاد اسپانیـا هست این شـهر درون طول تاریخ چندین بار محاصره شده هست بارسلونا مرکز مـهم فرهنگی ومقصد اصلی توریستی اسپانیـا هست به دلیل آثار معمارانی از جمله آنتونیوگودی Antoni Gaudi      لوئیس دومنچی مونتانر Luis Domenechi Montaner  معروف هست راهنمای محلی خانم اولگا Olga بود.

    روز شنبه ششم فروردین 90 مطابق 26 مارچ 2011  گشت تمام روز شـهر بارسلون را با بازدید از منطقه Gothic Quarter  آغاز نمودیم . قسمت قدیم شـهر کـه با کلیسای جامع Santa Eulalia  ،

     کلیساس کاتدرال Catedral که درون قرون وسطی وقصر پادشاهان درون کنار کلیسای کاتدرال واقع شده هست  . درون مسیر باغ گیـاه شناسی کـه در آن درختان خرما واز گیـاهان گرمسیری دارد مشاهده نمودیم  کوچه بعد کوچه های قرون وسطی وساختمان های رومـی تداعی گر قرون تاریک اما تاثیر گذار تاریخ هست . سپس بـه خیـابان اصلی شـهر یعنی La Ramblas  دیدن کردیم.

     وگشت را بـه طرف تپه های Montjuic   که زمانی منطقه یـهودی نشین بوده ادامـه دادیم  .

     چشم اندازی بـه شـهر بندری باسلون کـه محیطی آرامبخش بود به منظور نـهار هم به  Spanish Village  رفتیم مـی توان آن را موزه ای از معماری نقاط گوناگون اسپانیـا بنامـیم .

    بعد از ظهر هم از قسمت های مختلف استادیوم Camp nou  بازدید کردیم کـه خود حکایتی مفصل از ورزشی کـه این روز ها درون مورد فوتبال بر سر زبان ها هست استادیوم نیوکمپ ورزشگاه اختصاصی تیم فوتبال  F.C.Barcelona   یکی از بزرگ ترین باشگاه های اروپا هست که ***** 5 ستاره است با ظرفیت 100هزار نفر در مـیان استادیوم های اروپا بیشترین گنجایش را دارد .

    شب راهم به منظور تماشای آب که جمعیت بی شماری را از توریست وغیر توریست گردآمده بودند رفتیم منظره جالب و تماشائی بود وافراد زیـادی همراه آب درون اطراف آن بـه شادی و پرداختند.

    روز یکشنبه هفتم فروردین 90 مطابق 27 مارچ 2011 گشت  نیم روز از ساعت 30/9 صبح شروع کردیم . گشتی کـه به دیدن آثار معروف ترین هنرمند شـهر بارسلون یعنی آنتونی گائودی Antoni Gaudi   گذشت . ابتدا از کلیسای با شکوه وخیره کننده ای ساگرادا فامـیلیـا   Sagrada Familia    که بـه جرات مـی توان آن را یکی از بهترین نمونـه های ترکیب سه عضو سنت ، تاثیر پذیری و خلاقیت درون معماری بـه حساب آورد .

     گائودی درون سال 1852 متولد ودر سال 1926 یعنی 74 سالگی بدون اینکه ازدواج کند فوت مـی نماید  پدرش ماهی گیر وخودش معمار تاثیر گذار  ارتفاع کلیسای ساگرادا فامـیلیـا  100 متر  وشروع ساخت آن 1883بوده هست در طرف دیگر کلیسا مجسمـه گائودی مشاهده مـی گردد .

     بعد هم سوار بر اتوبوس از خانـه های گائودی کـه در طراحی همگی از طبیعت الهام گرفته هست دیدن کردیم .

     در انتها درون هوای بسیـار دلپذیر یکی دیگر از کارهای بی نظیر گائودیی یعنی پارک گوئل Guell  بازدید بـه عمل آوردیم .

     خانـه ای کـه در سال های آخر زندگی گائودی درون آن زنگی مـی کرده از 1900 که تا 1926 دیدیم  . بدون تردید تاریخ معماری نام این هنرمند بزرگ را هیچ وقت فراموش نخواهد کرد.

    روز دوشنبه هشتم  فروردین گشت آزاد گروه وروز سه شنبه نـهم هم حرکت بـه لیسبون وسپس فرانکفورت وتهران

     

    خاطره 180

    به یـاد استاد دکترسید ابراهیم چهرازی  در تاریخ 25 فروردین 1390 همایشی توسط عده ای از شاگردانش وشماری از پیشکسوتان پزشکی کشور درون سالن کنفرانس رستوران  لمون  برج های سامان  برگزار گردید وجناب استاد دکتر بهادری ابتدا درون مورد زندگی نامـه وخاطرات استا د سخنرانی نمودند بنده هم بـه سبب اینکه مدت سه سال درون زمان دانشجوئی دانشگاه تهران وبا ویزیت بیماران کـه صبح ها با ایشان انجام مـیدادم درون مورد خصوصیـات استاد سخنرانی نمودم استاد درون 15 مـهر 1287 متولد ودر 15 اسفند 1389 بعد از 102 سال و 5  ماه دار فانی را وداع نمودند ودر لنجان اصفهان زادگاهش بـه خاک سپرده شدند .  

    استاد دکترسید ابراهیم چهرازی پایـه گذار کرسی اعصاب وروان ایران مـیباشد واولین بیمارستان روانی بـه نام بیمارستان چهرازی تقریبا 50 سال بـه مردم کشور ایران خدمت نمود . تعداد 16 جلد کتاب درون مورد بیماریـهای اعصاب تالیف نمود

    استاد دکتر چهرازی به منظور اولین مرتبه درون سال 1336  مجله سلامت فکر را تاسیس ومنتشر نمود .که امروز بعد از 54 سال سازمان بهداشت جهانی WHO به بعد معنوی سلامت توجه نموده هست واظهار مـیدارد علاوه بر سلامت جسم حتما به ابعاد دیگر  سلامت خصوصا بعد معنوی سلامت مورد توجه قرار گیرد.

    استاد بـه سلامت فکر بیش از سلامت جسم اهمـیت مـیداد استاد بنیـان گذار انجمن ملی مبارزه با تریـاک والکل بود واین رادمرد مشعل مبارزه با مواد مخدر را درون ایران وجهان روشن نمود کـه مورد تقدیر مرجع عالیقدر جهان تشیع سید ابوالحسن اصفهانی وهمچنین مرحوم آیت الله بروجردی قرار گرفت  حضرت آیت الله بروجردی خدمات استاد دکتر چهرازی را به منظور مبارزه با تریـاک والکل بـه مثابه جهاد ذکر نموده بودند .

     اینجانب با توصیـه استاد دکتر چهرازی ودر بیمارستان معتادین کـه ریـاست آنرا جناب آقای دکتر منوچهر صبا عهده دار بودند والحق کـه ازپزشکان زحمت کش وبسیـار خوب بودند روی 3139 مورد معتاد بررسی انجام دادم ودر کنگره پزشکی رامسر مطرح نمودم وعین آن مقاله درون مجله مسائل ایران 1345 چاپ گردید

    در مورد سلامت فکر استاد دکتر چهرازی مطلبی را ارائه نمودند :

     

    همـیشـه ودر هر حال بخاطر داشته باشید

    سلامت فکر حالتی استکه آدمـی درون آن عقده های باطنی خود را حل وفصل کند وبا تغییرات ومقتضیـات محیط طببعی واجتماعی خویش سازش داشته ومفید باشد وجهد کند که تا تندرستی ونشاط به منظور خود ودیگران فراهم سازد . مـیل تجاوز بـه دیگران ، ریـاکاری ، دروغ گوئی ، تنبلی ، ولگردی ، گدائی ، حرص ، طمع ، حسادت ، اغفال ، کینـه توزی ، فحشاء ، خودپرستی ، دزدی وکلاه برداری مباین با سلامت فکر است .

    نگرانی ، ترس ، اضطراب ، خودخوری ، وسوسه ، تلون مزاج ، تند خوئی ، نداشتن علاقه بـه زندگی ، مـی گساری ، اعتیـادات مضره مقدمـه بیماری روانی بـه شمار مـیرود  

     

    خاطره 181

    3.9 ساله کـه در روز پزشک برایم گل آورده بود  به علت تب بـه اتفاق مادرش بـه مطب آمد وگفت من همانی هستم کـه قبلا به منظور شما گل آورده بودم اما الان مرده هست ( مادرش گفت مـی خواهد بگوید پژمرده شده است )

    خاطره 182

    8/2 ساله کـه همراه مادرش بـه مطب آمده بود مادر اظهار داشت کـه مدتی هست م سوزش ادرار دارد بعد از گرفتن شرح حال ومعاینـه ودرخواست آزمایش درون موقع خداحافظی آب نبات چوبی مـی خواست کـه به او دادم وگفتم حالا یک بوس بده  درون پاسخ گفت  :  من بوس نمـی دهم ـــــــ إإإإإ  ؟ بـه هیچ هم بوس نمـی دهم ــ إإإإإ    به مادرش گفتم ببینیم بعدا هم بـه هیچبوس نمـی دهد ـــــــ إإإإإ ؟ کـه مادر خندید وگفت فکر نمـی کنم .

    خاطره 183

    پسر 4 ساله ای کـه از دوران نوزادی درمطب پرونده داشت و به اتفاق مادر ش بـه مطب آمدند گفتم اسمت چیست ؟ و چند سال داری ؟ پاسخ داد نـه هنوز بزرگ نشده ام و آمد نزدک مـیز من وگفت ببین هنوز بزرگ نشده ام واشاره بـه قدش مـی کردکه کمـی از مـیز من بالا تر هست بعد از معاینـه مادر گفت با وجودی کـه بزرگ شده و4 ساله هست هنوز دوست دارد درون اطاق ما بخوابد بـه کودک نگاه کردم وگفتم تو بزرگ شده ای وباید درون اطاق جدا بخوابی  پاسخ داد من گفتم کـه بزرگ نشده ام .

     

    خاطره 184

    خاطراتی از سه کشور المان ، دانمارک ، سوئد داشتم

     در تاریخ 7 تیرماه 1390 با تور سیـاحتی دیبا از فرودگاه بین المللی  امام خمـینی با قطر ایر ویز بـه فرودگاه دوحه وسپس بـه مقصد برلین حرکت ودر هتل هیلتون اقامت گزیدیم راهنمای تور جناب آقای پیمان طهماسیـان که جوانی خوش قامت وخوش برخورد وجدی وبسیـار صبور کـه در تمام مراحل سفر بـه خصوص انجا کـه اتفاق حادی رخ مـیداد کـه البته یکی از آن موارد درون کپنـهاگ رخ داد

     وشرح واقعه درون موقع خود اشاره خواهم کرد بسیـار صبورانـه موضوع را حل وفصل نمود.در برلین راهنمای محلی وراننده اتوبوس هم بـه گروه اضافه گردیدند.

     آلمان دومـین کشور پر جمعیت قاره اروپا و شانزدهمـین کشور پر جمعیت جهان  وبزرگترین قدرت اقتصاد اروپا با سابقه حضور درون دو جنگ جهانی وتجربه دونیم شدن  وجنگ سرد .جمعیت 81471834 نفر و پایتخت برلین  با جمعیت 3450000 نفر بـه عنوان بزرگترین وپر جمعیت ترین شـهر آلمان ودومـین شـهر پر جمعیت اتحادیـه اروپا بعد از لندن هست .

    اولین بار درسال 1701 فردریک کبیر پادشاه پروس این شـهر را پایتخت قرار داد  ،  شـهر آلمان با مساحت 892 کیلومتر مربع  ، نماد جداشدن دو آلمان وتبدیل بـه دو شـهر برلین شرقی وغربی از سال 1961-1989  برلین درون زمان جنگ جهانی دوم کـه زیباترین شـهر اروپا بود تقریبا تخریب وویران  گردید ( 1943- 1945 )

    وبعد از پایـان یـافتن جنگ جهانی دوم این خطه بین 4 قدرت بزرگ جهانی آمریکا ، فرانسه ، بریتانیـا ، اتحاد جماهیر شوروی تقسیم گردید .  در سال 1961 حکومت جمـهوری دموکرتیک آلمان شرقی ، به منظور جلوگیری از فرار مردم از برلین شرقی بـه برلین غربی ،  دیوار بتونی بـه طول 155 کیلومتر وارتفاع 3  متر

    بین این دوقسمت احداث کرد درون جریـان وحدت دو آلمان درون سال 1990  دیواربرلین  فرو پاشید  ،  بخش بزرگی از قسمت سالم دیوار درون شرق مرکز شـهر درون امتداد رودخانـه اسپری درون خیـابان موهلن ( Muhlenstrasse (  است کـه معروف بـه گالری بخش شرقی هست . نقاشی های جالب وزیبائی روی دیوار کشیده اند

    یـادبود دیوار برلین

     برای گرامـیداشت  یـادانی کـه هنگام عبور از این دیوار کشته شده اند ساخته شده هست  

     ایستگاه بازرسی چارلی    (Checkpoint Charlie )

    این منطقه تنـها گذرگاه بین آلمان شرقی وغربی طی جنگ سرد بوده هست  . فقط خارجیـان مجاز بـه عبور از آن بوده اند و ساکنان برلین غربی وشرقی اجازه ورود بـه آن را نداشته اند تابلو هشدار معروف  : شما درون حال ترک قسمت آمریکائی هستید   You are leaving American Sector ) )هنوز درون این محل هست برلین سپس توسط دو قدرت بزرگ غرب وشرق مجددا ساخته شد وبعداز یکی شدن بـه دستور پارلمان برلین مجددا پایتخت دو آلمان شد . این شـهر از نظر جغرافیـائی درون شرق آلمان ودر فاصله 70 کیلومتری غرب مرز  لهستان قرار دارد

     دروازه براندنبرگ Brandenburg Gate  

    این محل نشان اختصاصی برلین وآلمان هست عاین دروازه روی سکه های 10 ، 20 ، 50 سنتی یوروی آلمان حک شده هست یکی از مـهم ترین اماکن تاریخی برلین بـه حساب مـی آید .

     همچنین موزه های قدیمـی و کلیسا های زیبا با سبک معماری های مختلف برلین را بـه عنوان یکی از شـهر های زیبای دنیـا معرفی کرده هست . کلیسای جامع برلین ، Berliner Dom  و کلیسای جامع سنت هدویک را مـیتوان نام برد .

    رایشستاک Reichstag  که مجلس فدرال آلمان درون آن واقع هست .

    بازار ژاندارمری Gendarmenmarkt از جمله دیدنی های شـهر برلین است.

    قصر Schloss Charlottenburg بزرگترین کاخ تاریخی برلین هست که درون جنگ جهانی اول آتش گرفت و قسمت وسیعی از آن خراب شد امروز این کاخ بازسازی شده هست .

    برج تلویزیون TV Toower  بلند ترین برج آلمان کـه درسال 1969 ساخته شده 368 متر ارتفاع ودومـین برج مرتفع اروپا هست .

    بلوار تاریخی Karl-Marx – Alleee  یک بلوار تاریخی هست که طی سال های 1952-1960 ساخته شده هست .

    ساختمان شـهرداری Rotes Rathaus   که طی سال های 1961-1969 ساخته شده هست با آجر های قرمز با سبک معماری ویژه ساخته شده هست .

    بلوار Unterden Linden بلواری درون مرکز برلین بـه صورت غربی شرقی از دروازه براندنبرگ که تا قسمت سابق کاخ شاهنشاهی هست و ساخت آن بـه قرون 17 و 18 بر مـی گردد معنی نام این بلوار ( زیر درختان زیرفون  ) هست اولین تفرجگاه شـهر برلین بوده هست .

    محل برگزاری کنفرانس ها : اولین ساختمان برگزاری  در قدیم و محل برگزاری کنفرانس ها جدید ملاحظه مـی شود.

    سمبل شـهر برلین هم خرس ذکر شده هست .که اکثرا درون خیـابان ها وورودی هتل ها گذاشته شده است.

    یکی از نکات جالب توجه درون برلین

    برپائی موزه پرگامون Pergammon بود کـه در تاریخ 27-30 ژون2011  در زمانی کـه ما درون برلین بودیم درون معرض دید عموم بود کـه به مدت سه روز از نقاشی ها ی مـینیـا تور کتاب شاهنامـه درون تالار هنر های اسلامـی ترتیب داده شده بود درون این تالار علاوه بر نمونـه های بی نظیری از نقاشی مـینیـاتورهای داستان های شاهنامـه نمونـه های نایـابی از هنر کاشی کاری ایران وهمچنین هنر قالی بافی ومحراب های کاشی بسیـار زیبا ودرب های تزئین شده را بـه نمایش گذاشته بودند.

    پتس دام

     POTSDAM SANSSOUCI Residence of Frederick the Great

    یکی از قسمت های جالب و دیدنی درنزدیک برلین قصر فردریک کبیر در پتس دام است

     

    در ابتدای شـهر آلاچیقی زیبا طراحی شده کـه شاه زاده ها دور هم مـی نشینند وتماشا مـی کنند چهانی وارد پتس دام مـی شوند

    و حدود 200 سال قبل ساخته شده واز پلی کـه قبل از ورود بـه پتس دام ساخته شده به پل جاسوسی نامـیده مـی شود پل اتحاد هم گفته مـی شود

     در ضمن وقتی وارد پتس دام مـی شویم مثل اینکه وارد بهشت شده ایم فردریک کبیر کـه 74 سال عمرکرد  در سال های آخر عمر درون پتس دام قصری ساخته  ومجسمـه هائی اطراف ساختمان قرار دارد و معروف هست که مجسمـه ها الهه هائی هستند کـه قصر را حمل مـی کنند

     در این قصر سالن هائی وجود دارد که سران 3 کشورآمریکا ، انگلستان  ، شوروی    ترومن  ، وینستون چرچیل ،  ژوزف استالین در سال های 1945 جلسه مـهم برگزار د .

    روزولت و چرچیل واستالین در همـین قصر صبحانـه مـی خوردند و تصمـیم مـی گرفتند چند هزار نفر سوزانده شوند .

    فردریک کبیر وصیت کرده بود درون همـین قصر درون گوشـه ای از باغ دفن شود وچون درون زمان جنگ مواد خوراکی کم داشتند و معمولا در آن خطه ذرت کشت مـی شده به منظور اولین بار سیب زمـینی دستور مـیدهد از مکزیک بیـاورند وکشت نمایند مردم هنوز بعد از سالیـان دراز بـه رسم یـادبود سیب زمـینی روی قبر فردریک مـی گذارند

    درتاریخ 10 تیرماه 1390 که بـه فرودگاه رفتیم که تا در ساعت 5/18 به کپنـهاک پایتخت دانمارک برویم چند ساعت تاخیر ذکر د اما گفتند بار هارا کـه تحویل داده ایم بعد بگیریم بعد از مدتی سرگردانی وخستگی زیـاد بالاخره قرار شد با تاکسی به هتل هالی دی این برویم

      در انجا بود کـه جناب آقای طهماسیـان با صبر وحوصله زیـاد موضوع را حل وفصل د .

    راهنمای محلی

    وساعت 5/8  صبح روز بعد پرواز داشته باشیم بالاخره  با یک شب تاخیر بـه هتل رادیسون کپنـهاگ رسیدیم .

    دانمارک

    از نظر تاریخ داستانی درون مورد دانمارک نقل مـی شود  :    درون سال 1219 ودر 15 ژوئن شاه ما لد مار  دوم دانمارکی کـه اورا فاتح مـی نامـیدند درون تنگنای بدی گرفتار شده بود درون این وضعیت اسقف های دانمارکی کـه همراه لشکر جنگی بودند بر تپه ای گرد آمدند ودست ها واستعانت بـه درگاه خداوند برداشته درون این هنگام ناگاه ابر ها کنار رفتند وپاچه ای سرخ رنگ بزرگی از آسمان بـه زیر افتاد کـه صلیب سفید رنگی برآن دیده مـی شد نشانـه عینی از جانب خداوند کـه نشان مـیداد او به منظور دانمارکی ها رحیم وخیرخواه خواهد بود.

    دانمارک شبه جزیره هست واز 443 جزیره تشکیل یـافته تنـها 76 جزیره  مس هستند

    کشوری هست که زمانی محل حضور Viky  ها بود و بعد بـه قدرتی بزرگ درون شمال اروپا تبدیل شد . جمعیت آن 5442334  نفر نوع حکومت مشروطه سلطنتی  نکته جالب اینکه هیچیک از شـهروندان واهالی دانمارک زیر خط فقر نمـی باشند وهمگی باسواد هستند .

    کپنـهاک

     بزرگترین شـهر و پایتخت دانمارک با جمعیت تقریبا 2 مـیلیون نفر . درون معنی اسم شـهر کپنـهاک شـهر  < بندر بازرگان  مـی باشد کـه به دلیل تجارت درون این منطقه انتخاب شده هست . این شـهر بـه عنوان دوستدار محیط زیست بارها درجشن های مختلف انتخاب شده هست در شرق کشور قرار گرفته ( محل تلاقی دریـای شمال ودریـای بالتیک )  . همچنین شـهر :

    به The city of spills  یعنی شـهر گنبد های مخروطی معروف گردیده هست نمونـه یکی از معماری سبک رنسانس مثل ساختمان بورس کـه قدیمـی ترین بورس جهان مـی باشد بـه نام

    Rosenborg Castle  که با تزئین 4 اژدها درون مخروط نمایـان هست از جمله ساختمان های زیبای شـهر مـی باشد .

    توربین های بادی نزدیک ساحل کپنـهاگ جلب نظر مـی کند .

    در مـیدان اصلی شـهر ساختمانی وجود دارد کـه روی دیوار چند طبقه ساختمان ترمومتر بزرگی نصب شده ودرجه حرارت را درون ساعات مختلف نشان مـی دهددر روزی کـه تور ما درون آن مـیدان بود درجه حرارت 15 درجه نشان مـی داد

    دربالاترین طبقه این ساختمان دو مجسمـه خانم را نشان مـی دهد کـه در روز های آفتابی مجسمـه خانم با دوچرخه مشاهده مـی شود ودر روزهای بارانی مجسمـه خانم با چتر بیرون مـی آید .

    پارک تیولی Tivoli  یکی از قدیمـی ترین پارک های بازی از اواسط قرن نوزده درون این شـهر بنا شده هست . درون روز 11 تیر ماه 1390 کـه گروه تور بری پارک ریولی رزرو کرده بود باران شدیدی آمد کـه همـه خیس شدند و گفتند چنین بارانی بـه یـاد ندارند .

    در مـیدان اصلی شـهر خیـابان باریکی سنگ فرشی وجود دارد کـه معروف هست در این خیـابان کـه حدود 2 کیلومتر است آقایـان یک ساعت طی مـی کنند ولی خانم ها یک هفته خارج نمـی شوند  بـه خرید خانم ها إإإإإإ

    در گوشـه ای از مـیدان اصلی شـهر مجسمـه ای وجود دارد کـه مربوط به کریستین آندرسون که قصه به منظور کودکان مـی نوشت به منظور یـادبود واهمـیت آن نصب گردیده هست نویسنده افسانـه های کودکان چون پری کوچک دریـائی  Little Havfrue  .

    شـهر کپنـهاک کـه شـهر دوچرخه هم معروف است جمعیت کل شـهر 5/4 مـیلیون نفر وبیش از دومـیلیون دوچرخه در شـهر وجود دارد .

    ملکه مارگارت دوم درون قصر کریسین مـیباشد

    ساختمان قدیمـی دانشگاه کپنـهاگ کـه کاشف بمب اتم در همـین دانشگاه قدیمـی بوده است

    مجسمـه ای درون دریـا The little mermaid ( Little Havfrue ) که بر روی سنگی درون دریـا نصب شده ومـیلیون نفر هرسال بازدید کننده دارد واز برونز درون 1913 بـه وسیله ادوارد اریکسن ساخته شده هست  وسمبل کپنـهاگ محسوب مـی شود لازم هست ذکر شود کریستین آندرسون قصه گوی اطفال هم سمبل ملی محسوب مـی شود .

    استکهلم Stockholm    

    در روز 12 تیرماه 1390 با اتوبوس از کپنـهاک درون مسیر بسیـار زیبا وجذاب ودیدنی عازم استکهلم شدیم بین دانمارک که تا استکهلم 661 کیلومتر هست وسوئد درون شمال شرق دانمارک قرار دارد درون مسیر راه جاده زیبا کـه در اول ژولی 2000 با همکاری   Margaret IIدانمارک وسوئد Gustalf XVI of Sweden   ساخته شد  که تونل بـه طول 4055 متر درون زیر جزیره وسپس از طولانی ترین پل درون جهان کـه روی دریـا بـه طول 7 کیلومتر  وبا ارتفاع 55 متر بالاتر از دریـا عبور کردیم

     و در این مسیر توربین های بادی در کنار ساحل جلب توجه مـی کرد وبالاخره بعد از تماشای این همـه زیبائی ها درون هتل اسکاند یک Scandic  وارد شدیم .

    راهنمای تور

    سوئد یک نیروی نظامـی درون قرن 17 کـه عملا بـه مدت 200 سال درون هیچ جنگی مداخله نداشت درون طی جنگ جهانی نیز بـه حالت آماده باش بود ولی هیچ مداخله ای انجام نداد درون شمال اروپا قرار گرفته ( منطقه اسکاندیناوی ).

    جمعیت 9088728  نفر با نظام حکومتی پادشاهی ( مشروطه )  ،   بدون افراد بی سواد وبدون افراد زیر خط فقر ، استکهلم پایتخت وبزرگترین شـهر کشور با جعیت حدود 2 مـیلیون نفر  این شـهر بر روی 14 جزیره درون سواحل جنوب شرقی سوئد درون دهانـه دریـاچه مالارن از لحاظ تاریخی بسیـار مـهم هست .به عنوان دوستدار محیط زیست کـه از نظر تاریخی بـه سال 1252 مـیلادی باز مـیگردد ،  استکهلم بـه خاطر آب راه های  زیـاد .به آن ونیز شمال هم مـی گویند هوای سالم شـهر زبانزد هست به طوری کـه ماهی ها درون این شـهر از رشد خوبی برخوردار هستند و گاهی از نظر وزن بـه 22 کیلوگرم مـیرسد .

    طول روز درتابستان حدود 18 ساعت ودر زمستان طول روز 6 ساعت مـی رسد .

    استکهلم را شـهر سبز Green City    هم مـی گویند چون حدود 55- 60 درصد شـهر سبز هست لذا استکهلم لقب پایتخت سبز اروپا را بـه خود اختصاص داده هست سالی حدود 840 هزار نفر بازدید کننده دارد

     .بلوار معروف شـهر درسال 1921 ساخته شده وخیـابان اصلی شـهر درون سال های 1890-1920 ساخته شده هست از ساختمان های معروف ساختمان آبی اولاف پالمـه

    Olof  Palme  ،   اولین ساختمان بورس اوراق بهادارStock Exchange Building  که درسال 1726مـیلادی شروع شده هست ودر حال حاضر به محل تعیین جایزه نوبل تبدیل شده هست .این موزه بـه بازدید کنندگان ، اطلاعاتی درون باره آلفرد نوبل و برندگان جایزه نوبل از سال 1901 که تا کنون مـی دهد .مراسم جایزه نوبل هر سال درون دهم دسامبر برگزار وپادشاه سوئد جوائز نوبل را  بـه برندگان هر رشته اهداء مـی نماید .واز آنجا کـه توجه تمام دنیـا را بـه خود جلب کرده ، به منظور شـهر استکهلم اهمـیت زیـادی دارد .

     

    ساختمان  City Hall  ،  قصر حکومتی موزه های Scarcer  به عنوان اولین موزه روباز جهان ( پارک ما نند )   ، موزه VASA    (  کشتی جنگی  )  ،  موزه های هنر   وموزه ملی و خانـه های چوبی که جزیره چوبی هم گفته مـی شود ،  و شـهر قدیمـی Old City   این شـهر را به منظور بازدید کنندگان  ، یکی از نقاط جذاب معرفی کرده هست .

    از تکات جالب دیگر مجسمـه ای هست که زیر پای اسبش اژدها له شده مجسمـهی هست که استکهلم را نجات داده ودانمارکی ها را شکست داده است(  که سنت جرج راSaint George   را درون حال جنگ با اژدها نشان مـیدهد)  این مجسمـه درخیـابان درون معرض دید مردم قرار داده اند و مجسمـه چوبی آن هم درون سال 1489 درون کلیسای بزرگ سنت نیکولاس Saint Nicolaus  گذاشته شده هست .قدمت این کلیسا بـه سال 1279 مـیلادی مـیرسد  واسکار دوم ( Oskar II ) درسال 1873 درون این کلیسا تاج گذاری کرده است.

    بچه های استکهلم

    نماد استکهلم  تاج زرد رنگ  که 3 تاج هست از استکهلم ودانمارک ونروژ است

    از نکات تاریخی مـهم دیگر مربوط مـی شود به ساخت اولین کشتی چوبی که درون سال 1624 مـیلادی درون استکهلم از چوب بلوط ساخته مـی شود ودر همان  زمان اولین مرتبه درون آب غرق مـی شود وبعد از 333 سال از قعر اقیـا نوس بیرون مـی آورند ونقوش برجسته درون این کشتی ومجسمـه های بسیـار زیـاد درون اطراف کشتی کـه از آب خارج شده ودر موزه واسا           VASAنگهداری مـی شود واقعا دیدنی هست .

    از مکان های دیدنی دیگر قصر Drottnighholm  هست که از خانـه های خانواده سلطنتی سوئدی کـه از راه آبی دریـاچه مالارن  Malaren   با کشتی درون تاریخ 15 تیرماه 1390 بازدید کردیم . این کاخ محل سخانواده سلطنتی سوئد که این جزیره درون استکهلم وجزیره لوان Lovon   در  دروتینگهلم بـه معنای جزیره ملکه است ودر سال 1580 مـیلادی بـه صورت بنای سنگی وبه دستور پادشاه ژان سوم ( John III ) برای ملکه اش کاترین   Catherine  Jagellon  ساخته شد این کاخ تغییرات زیـادی کرده و نـهایتا درقرن 18 بـه صورت کنونی درآمد از  سال 1981خا نـه دان  سلطنتی فعلی سوئد پادشاه سوئد   <   کارل گوستاف شانزدهم > درون آن اقامت دارند واز سال 1991 درون حمایت مـیراث فرهنگی یونسکو قرار گرفت .

    در شـهر استکهلم از تاریخ 3-6 ژولی 2011 کنگره زنان به نام اشره ESHRE برگزار شد کـه عده ای متخصصین زنان ایران هم درون آن درون همان زمانی کـه تور دیبا درون استکهلم  حضور داشت شرکت نمودند .

    درتاریخ16 تیرماه 1390 بـه همراه  گروه تور د یبا بازگشت بـه ایران انجام گردید .

     

    2




    [محل دفن ثریا بهشتی]

    نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Tue, 24 Jul 2018 02:57:00 +0000



    محل دفن ثریا بهشتی

    ما حتما جمـهوری اسلامـی را واژگون کنیم! (بخش نخست بـه همراه ...

    گنده لات های تسبیح بـه دست
    ما را چاره ای جز واژگونیِ این نظام نیست. محل دفن ثریا بهشتی چرایی و چگونگی اش را گفته ام باز نیز مـی گویم. محل دفن ثریا بهشتی پیش از آن اما این بگویم کـه نگارش و واشکافیِ این “واژگونی” به منظور من بس دشوار بود. این دشواری، محل دفن ثریا بهشتی از جنسِ سربِ فرزند هست بدست خویش. ما ناگزیریم گنده لاتی را سر ببریم کـه سی و هشت سال پیش خود بدستِ خویش از شکمِ جهالتِ جمعیِ مان بدر آوردیم و با فرش ِ همـه ی هستیِ مردم ایران زیر پایش، زیر بال و پرش را گرفتیم که تا بلندا بگیرد و برو بازویی بهم بزند و سری درون مـیان سرها درون آورد. شوربختا کـه این گنده لاتِ تسبیح بدستِ عرقچین بـه سرِ چفیـه بـه گردنِ قپه بر دوش، امروز بلای جان ایران و ایرانی و مردمان منطقه شده است. بله، نوشتنِ این کـه “باید” جمـهوری اسلامـی واژگون شود، مثل سربِ فرزند، برایم دشوار بود. اما چرا نباید یک زگیلِ چرکین و زشت را از بیخ بر کند و ریشـه اش را سوزاند؟ بگذار دودمان محمد نوری زاد درون این زگیل سوزی، بـه طوفان بلا سپرده شود.

    غیرِ ایرانی اند
    واژگونیِ جمـهوری اسلامـی، حتما یکی از حتمـی ترین و درخشان ترین و بایسته ترین آرزوهای هر ایرانی باشد. چرا کـه این واژگونی، حتماً بـه نفع روحانیـانِ فهیم، حتماً بـه نفع تشیعِ صلح طلب، بـه نفع پاسداران راستین، بـه نفع بسیجیـانِ نیک کردار، بـه نفع خانواده های شـهدا و جانبازان وآزادگان، بـه نفع مردم ورچروکیده ی ایران، بـه نفع کشورِ لهیده و پلاسیده ی ایران، و به نفع منطقه و جهان و کلِ آیندگان است. چشم بـه راهانِ این واژگونیِ، بـه همـه ی ما پلاسیدگانِ سر بـه اعماقِ ترس فروبرده، التماس مـی کنند کـه آهای ایرانیـان ورچروکیده، هر چه فکر و انرژی و سرمایـه دارید، خرج واژگونیِ این نظام کنید. من درون این نوشته تلاش دارم یک بـه یکِ راه های واژگونیِ این نظامِ غیر ایرانی را وابگویم. اما پیش از آن:


    چرا واژگونی و چرا اصلاح نـه؟

    ملایـان و سرداران، ثابت کرده اند کـه علاقه ای بـه ایران و ایرانی ندارند. و البته صد مطابق و مخالفِ همان علاقه ی نداشته را با مجاهدت بسیـار به منظور اسلام و تشیع چفت بسته اند. افولِ ایران والتِ ایرانیـان از یک سوی، و آشوب درون منطقه از دیگر سوی، نشانـه ای از این علاقه ی نداشته بـه ایران و مجاهدت بسیـار به منظور تشیع است. ایران درون باور این جماعت، تنـها و تنـها، غنیمتی ست کـه از هر سو حتما دریدش و بدندانش کشید. کـه در این سالها، هم ایرانیـان با کلّه بر زمـین سفتِ بی اعتباری فرود آمده اند، و هم ایران، دار و ندارش بـه تاراج ملایـان و سرداران رفته. اینـها کـه وا مـی گویم: محل دفن ثریا بهشتی خزعبلی بـه اسم “سیـاهنمایی” نیست. کافی ست یک نگاهی بـه اندازه ی شعور و ایرانی بودنِ سردار قالیباف و شیخ احمد جنتی و مجتبی و نمایندگان ترسیده ی مجلس بیندازید که تا در این واژگونیِ دیرهنگام با من هم سخن شوید. فرصتِ اینان درون این آزمون سی و هشت ساله بـه سر آمده. مراقبان، سرِ جلسه ی امتحان بـه دانش آموزان چه مـی گویند؟ “برگه ها بالا، وقت تمام است”! بـه برگه های امتحانیِ این جماعتِ ولایی اگر نیک بنگریم، مـی بینیم همگانِ اینان مستحق بالاترین نمره ی کاری و فکری و مردمـی و ملی اند. تعجب مـی کنید؟ بله، بالاترین نمره درون تخریب و تحقیر ونابودیِ دخایر آبی و زیست محیطی و پولی و انسانی. بجوری کـه با اطمـینان مـی شود گفت: دشمنان اگر بر این کشور حاکم بودند، هرگز بـه این مـیزان کـه ملایـان و سرداران و چاکران ولایی ما را و آیندگان مان را بـه قهقرای پریشانی فرو فشرده اند، نمـی توانستند این کشور اساطیری و مردم مستعدش را بـه افسردگیِ مفرط درون اندازند. با اطمـینان مـی گویم: این جماعت را مطلقاً امکان اصلاح نیست. چرا این را مـی گویم؟ چون بـه این مـی ماند کـه شما بـه یک دزد و آدمکش بگویید: نفس نکش!

    ما حزب نداریم
    ما اسیرانِ بـه صف شده ی این جماعتیم. حزب کدام است؟ ما یک رسانـه نداریم. یک منبر نداریم. یک دورهمـی نداریم. یک نماینده نداریم. پول نداریم، آبرو نداریم. دیروزمان کـه رفت بـه حلقومِ سیری ناپذیران بیت رهبری، امروزمان کـه سرشد به منظور درهم کوفتن کشورهای دور و بر. ما با این روند، آینده نیز نداریم. ازهمـین اکنون مـی شود آیندگانِ ایرانی را دید کـه با کاسه ای درون دست، از این و آن، یک مشت زندگی را گدایی مـی کنند. راستی با همـه ی نداری هایی کـه ما داریم، و با همـه ی امضاءها و اختیـارها و رسانـه ها و پول و زندان و اسلحه ای کـه اهالی بیت رهبری دارند، چه مـی شود کرد؟

    ما چیزهایی داریم کـه آنـها ندارند
    باید روی چیزهایی سرمایـه گذاری کنیم که: ما داریم و آنـها ندارند. مگر مـی شود؟ ما چه داریم کـه آنـها ندارند؟ بله دوستان من، ما گنج هایی داریم کـه اهالی بیتِ رهبری از آن بی نصیب اند حتماً و مطلقاً. مثل چی؟ یکی اش را بگو! یکی اش را مـی گویم: ادب. با این اشاره کـه در مـیان ما ادب، سرِ کوچه ها و محله ها معطل است. کـه باید بـه خانـه اش بیـاوریم. درون بیت رهبری اما، با دیوارهای بلند و بتنی، راه را بر ادب بسته اند. مگر با ادب مـی شود نظامـی را کـه استوانـه های هویتی اش بر سعید مرتضوی ها و سعید طوسی ها استوار است، واژگون کرد؟ بله، چرا کـه نـه. خواهم گفت. نیز این بگویم کـه در یک قلم، ما مردم داریم. و آنـها: نـه!

    حزب با ادبان را تشکیل مـی دهیم
    این حزب با هر اسمـی، مرامنامـه ای دارد کـه اصل و اساسش بر ادب استوار است. ما این مرامنامـه را مـی نویسیم و از همـه ی ایرانیـان یـارگیری مـی کنیم. هرچه اهالی بیت رهبری فحاش و تندخو و آدمکش و مال مردمخوارند، ما اما خوشروی و نیک اندیش و با ادبیم. درون مسیرِ این با ادبی، ما نقش بازی نخواهیم کرد. بل ” با ادبی” خمـیره ی شخصیت ما خواهد شد. جوری کـه هراز دور بـه ما بنگرد، از ادبِ جاریِ ما حال بگیرد و از ما ادب بیـاموزد. ادب هم بـه این نیست کـه ما با تبسمـی هماره، نیکو سخن بگوییم. درون این مرامنامـه، ما آداب انسانی زیستن را دست بدست مـی کنیم. از آداب عشق ورزیدن بهمدیگر و به مردمان جهان، که تا آداب پاسداری از ته مانده ی دارایی های سرزمـین مان. و حتی آدابِ درست جنگیدن. با این تفاوت کـه جنگِ ما تنـها و تنـها درون دفاع از کشورمان خواهد بود و هیچ نیز کاری بـه این نخواهیم داشت کـه در نیجریـه، شیخ مرتضی زکزاکی چشم بـه راه پول و اسلحه ی ماست که تا چند که تا شیعه درون آنجا به منظور ما دست و پا د. و مـهم تر این که: اعضاء، بـه محضِ پوشیدنِ لباسِ بی ادبی، از گردونـه ی ما خارج مـی شوند یـا فرصتی به منظور ترمـیم پیدا مـی کنند. اعضای حزب ما آنقدر فراوانی دارند کـه در هیچ ساختمان و هیچ برج بلندی جا نمـی شوند. بعد کجا همدیگر را ببینیم و دور هم جمع شویم؟ جای جمع شدن های ما، خانـه هایمان است. مگر مـی شود؟ بله، چرا کـه نـه؟ پیش از آن اما بگویم: مرامنامـه ی حزب ما، ایرانی شده ی بیـانیـه ی جهانی حقوق بشر است. بند بندِ این بیـانیـه را مطالعه کنید. باشد؟

    همدیگر را پیدا مـی کنیم
    جمعیت ما بسیـار بسیـار فراوان است. اما پراکنده و دور از هم. درون کنار هم ایم اما دور از هم. علتِ اصلیِ این پراکندگیِ مفرط نیز، ترس و معیشت است. ما بـه چشم خود مـی بینیم کـه بیت رهبری دست بـه جیب مان و از پول ما و از گوشت تن ما بر مـی دارد، اما نـه کـه مـی ترسیم، با این پول روبی و گوشت روبی کنار آمده ایم. یک جورهمزیستی با ترس بخاطرِ چیزکی بـه اسم زندگی. بهتر بگویم: هر یک از ما را بـه یک جزیره ی دور پرتاب کرده اند که تا از تنـهایی فرسوده شویم و دق کنیم. ما تک بـه تکِ این جزیره های تنـهایی را شناسایی و پیدا مـی کنیم و همـه را بـه یک مجمع الجزایرِ انسانی بدل مـی کنیم. مـی گردیم و با ادبان را پیدا مـی کنیم و با آنان دوست و همراه مـی شویم. آنچه کـه ما را بـه هم پیوند مـی زند، رهایی سرزمـین مان از شرّ آن ملاها و آیت الله ها و قپه دارانی هست که درون این سی و هشت سال نشان داده اند: هیچ نسبتی با ایران و ایرانی ندارند. بعدش؟ بعدش استقرار آدابِ خوب زندگی . درون این راه، ما با همـین ادب انسانی مان، بـه زیر قلعه ی بلند و پوکِ غاصبان، آب مـی بندیم و به تماشای فرو ریختنش ثانیـه شماری مـی کنیم. گرچه درون این راه، از ترفندها و نابکاری های داخلی و خارجی نیز غافل نخواهیم بود.

    پیروزیِ ما درون یکصداییِ است
    شاید بیش از پنج شش مـیلیون ایرانی درون خارج از کشورند کـه در کل مـی شود گفت: با همـه ی رنجهایی کـه تحمل مـی کنند، اما چشم دیدن همدیگر را ندارند. مأموران اطلاعات و سپاه، به منظور از هم گسستنِ این پتانسیل باشکوه، بسیـار زحمت کشیده و پول خرج کرده اند. هموطنان ما چرا نباید یکی شوند؟ کاری کـه آنـها درون خارج از کشور مـی توانند ساماندهی ند، درون داخل از ما ساخته نیست. آنان بـه مجامع بین المللی و حقوق بشری دسترسی دارند. بـه رسانـه های جهانی نیز. درون خارج از کشور، هموطنان ما مـی توانند درون اجتماعی یکصدا و مـیلیونی، بلندگوی خواسته ها و آرزوهای ایرانیـان باشند. تنـها بـه شرطی که: قدر تک تک همدیگر را بدانند و از این تفرقه و پریشانی بزرگ بدر شوند و بخاطر وطنی کـه دریده مـی شود، اختلاف ها را کنار بگذارند. درون داخل اما این اختلاف ها وسیع تر و عمـیق تر است. با این همـه اما، آن تک جزیره های با ادب، حتما بگردند و همسایـه های مرامـی خود را پیدا کنند. از کجا شروع کنیم؟ پاسخ: هم شروع و هم پایـانِ کارِ ما، فضای مجازی هست فعلاً. گرچه اگر وقتش کـه برسد، همدیگر را خبر مـی کنیم و چون سیل روان مـی شویم. ِ چند مـیلیونی و با شکوهِ با ادبان، چه درون خارج از کشور و چه درون داخل، تماشایی خواهد بود.

    اصلاح طلبان و اصولگرایـان چی؟
    در حزب ما همـه مـی توانند عضو شوند. بی آنکه به منظور عضویت درون حزبِ با ادبان، دفتر و دستکی آشکار باشد. همـه حتی اصولگرایـان و حوزویـان و بسیجیـان و سرداران و بازجوهای با ادب نیز مـی توانند از همان جزیره ی تنـهایِی خویش، بـه مجمع الجزایر با ادبان وصل شوند. شرطِ عضویت درون حزبِ ما، با ادب بودن، و پایبندیِ اعضا بـه اصول انسانی ست. ما انرژی های پراکنده مان را به منظور فورانِ آن سیلِ آخرالزمانی، به منظور جارو ِ این نظامِ زشتکار، بهم خواهیم پیوست. ما بـه راحتی درون همـین فضای مجازی، جمعیت با ادب خود را از بی ادبانِ ولایی غربال خواهیم کرد و راه تنفس شان را بند خواهیم آورد.

    خطِ قرمزِ ما: اصولِ انسانی ست
    اگر خط قرمز بیت رهبری، بـه اسم ولایت، ایرانخواری و کشت و کشتار و آشوب درون منطقه است، خط قرمز ما، پایبندی بـه اصول اخلاقی و انسانی است. درون حزب ما، با ادبان، همانگونـه به منظور دیگران حق خواهی مـی کنند که: به منظور خود شان. درون حزب با ادبان، نجس خواندنِ بهاییـان، یک جرم آشکار است. و ما، آنقدر بر درستی و اخلاق و پسندیدگی و خردمندی و اصول انسانی پا فشاری مـی کنیم کـه دیگران از دور کـه به ما مـی نگرند، از تماشای جریـانِ ادب درون کشورمان، و حتی درون سیـاست خارجی مان، بـه وجد آیند و درپوست نگنجند و ما را با انگشت نشان هم بدهند که: مردمـی با ادب اگر مـی خواهید، این ایرانیـان. درون آینده ی ایران، مردم، ادب را جایگزینِ شقاوت های مذهبی مـی کنند. ایرانیـان، بـه تناسب دارایی های تخصصی و ادب و اخلاق و درستکاری شان، برکشیده مـی شوند و بها مـی یـابند. تماشای این کـه یک روز، مردمان با ادبِ کشورمان، داستان رهبر مذهبی و شورای نگهبان مذهبی و مجلس خبرگان مذهبی و سپاه مذهبی و دستگاه قضایی مذهبی و نمایندگان مذهبی را بـه بایگانیِ حوادث خونین این کشور سپرده اند و مثلاً درون یک شکوه انتخاباتی، بانویی چون نسرین ستوده را بـه ریـاست جمـهوری ایران برگزیده اند، چه مـی تواند شوق انگیز باشد.

    از کجا شروع کنیم؟
    از خودمان. که: با ادب باشیم. و در گام نخست، کینـه ها و ناپسندی ها و بد اخلاقی ها و زشت گویی ها را از ذهن و زبانمان دور کنیم. هرگاه، کنارگذاردنِ کینـه ها و بداخلاقی ها برایمان دشوار شد، کشورمان را بـه یـاد آوریم کـه از پیِ ما مـی دود و التماس مان مـی کند: به منظور رهاییِ من از چنگِ این بختک های ایرانخوار، بـه هر بهانـه با هم دوست شوید. و چه بهانـه ای عمـیق تر و درست تر از رهاییِ ایران؟ درون دیگر گام، سهم خواهی ها را فراموش کنیم. نگوییم: سهم مرا مشخص کنید که تا پای درون مـیان نـهم! به منظور رهایی کشورمان، بسیـاری از عزیزان ما بخاک افتاده اند. اصرار بـه سهم خواهی، درست همان هست که “برادرانِ” ولایی چشم بـه راهش هستند که تا هم ما را بخاک اندازند هم بر درختِ خشکیده ی بقای خود آب افشانند. (ادامـه دارد)

    محمد نوری زاد
    یکم دی ماه نود و شش – تهران

    فایل صوتیِ (ما حتما جمـهوری اسلامـی را واژگون کنیم!) با صدای محمد نوری زاد

    دعاهای محمد نوری زاد بجان سیدعلی خامنـه ای
    [embedded content]

    گوش کن سردار
    [embedded content]

    اعلامـیه جهانی حقوق بشر

    https://goo.gl/GEp3SK




    [محل دفن ثریا بهشتی]

    نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Sat, 21 Jul 2018 20:54:00 +0000



    تمامی مطالب این سایت به صورت اتوماتیک توسط موتورهای جستجو و یا جستجو مستقیم بازدیدکنندگان جمع آوری شده است
    هیچ مطلبی توسط این سایت مورد تایید نیست.
    در صورت وجود مطلب غیرمجاز، جهت حذف به ایمیل زیر پیام ارسال نمایید
    i.video.ir@gmail.com