مـیوه ی نارس بلوبری کمـی ترش و مـیوه رسیده کمـی شیرین است. بلوبری در عطاری ها مـیوه ها از غباری سفید رنگ پوشیده شده اند. بلوبری در عطاری ها قسمت مورد استفاده ی قره قاط شامل برگ، بلوبری در عطاری ها ریشـه و مـیوه است. البته مـهم ترین مصرف دارویی، مربوط بـه مـیوه ی آن مـی باشد. مـیوه ها بعد از رسیدن کامل اکثراً آبی مایل بـه سیـاه هستند. قره قات درون اکثر نواحی جنگلی آسیـای صغیر، قفقاز، سیبری، آمریکای شمالی و به خصوص اروپا یـافت مـی شود. این گیـاه درون ایران رویش ندارد؛ ولی گونـه ی دیگری کـه شرح داده شده هست در سرزمـین ایران وجود دارد.
ترکیبات دیگر قره قات شامل تانن ها(که عمدتا از نوع کاتشول مـی باشند)، تری ترپنوئیدها، کربوهیدرات بـه مقدار حدود ده درصد، مقدار کمـی پروتئین، فیبر، اسید های آسکوربیک (2 که تا 10 مـیلی گرم درون صد گرم)، سیتریک، مالیک، کینیک و مقدار کمـی بنزوئیک و گلوکورونیک، گلوکزید لیپتوزین، مقدار کمـی آلکالوئید، پکتین و فلاونوئیدها هستند...
تهیـه ی چای:
به 5 گرم از خرد شده ی مـیوه ها یک لیوان آب سرد مـی افزاییم، آن گاه حدود 10 دقیقه مـی گذاریم بماند و سپس آن را بـه حد جوش مـی رسانیم و باز هم مدت 10 که تا 15 دقیقه بـه حال خود مـی گذاریم و گرما گرم صاف مـی کنیم؛ صاف شده را مـیل مـی کنیم.
داروهای گیـاهی:
تعدادی داروی گیـاهی بـه شکل صنعتی از آن درون بازار موجود است. بعضی از این داروها مربوط بـه مشکلات چشم مـی باشد.
سمـیت:
مصرف مقدار زیـاد قره قات ممکن هست مشکلات روده ای- معده ای مانند اسهال ایجاد کند.
مـهم ترین اثرات گزارش شده قره قات:
ضد چسبندگی پلاکت ها، ضد شکنندگی عروق مویینـه، ضد ادم (ضد خیز)، ضد ویروس تبخال، ضد التهاب، ضد اکسیدان، ضد تب، ضد خونریزی های رتینوپاتی، ضد عفونی کننده، ضد اسپاسم، ضد زخم های گوارشی، ضد قارچ، ضد ویروس، قابض، محرک گردش خون، محافظ کلاژن، ادرار آور، محرک سیستم ایمنی بدن، کاهش دهنده ی چربی خون و گشاد کننده ی رگ ها.
نکات قابل توجه:
1- مـیوه های گونـه های مختلفی از این گیـاه درون نقاط مختلف جهان مصرف دارویی دارد کـه به نظر مـی رسد اکثرا دارای مواد و اثرات مشابهی باشند. قره قات مورد مصرف درون ایران از گیـاه Vaccinium جمع آوری و مورد استفاده قرار مـی گیرد.
2- طبق کتاب جناب آقای دکتر امـین، قره قات کـه با نام علمـی Caucasian whortleberry معرفی گردیده هست به دو نوع اردبیلی و کلیبری درون ایران وجود دارد، کـه هر کدام بـه شرح زیر هستند:
* قره قات اردبیلی
این قره قات درون برگیرنده ی مـیوه هایی تقریبا کروی بـه رنگ قرمز تیره یـا کم رنگ و دارای پوسته ی سخت و چروکیده هست که دمـی درون قسمت پایین آن ها قرار دارد. داخل این مـیوه ها تعدادی دانـه های براق وجود دارد. گیـاه مزبور با نام علمـی Vaccinium arctostaphylos از تیره ی Ericaceae (تیره ی قره قات) مـی باشد کـه درختچه ای که تا دو متر با برگ های پهن بیضی شکل و بدون دم برگ است. گل های قره قات، سفید مایل بـه سبز و گاهی صورتی هستند. مـیوه های این گیـاه از نوع سته مـی باشند. این درختچه درون جنگل های اسالم، خلخال و ارتفاعات اردبیل رویش دارد. قره قات بـه صورت دم کرده درون طب سنتی ایران بـه عنوان کاهش پُرفشاری خون و کاهش قند خون مورد استفاده قرار مـی گیرد.
* قره قات کلیبری
این قره قات شامل مـیوه های کروی با پوسته ی قرمز تیره و چروکیده ی بدون دم یـا با دم کوتاه و بزرگ تر از قره قات اردبیلی هست که از درختچه ای با نام عملی Ribes biebersteinii بـه دست مـی آید. این درختچه که تا دو متر ارتفاع داشته و دارای برگ های قلبی شکل با پنج لوب استاندارد است. گیـاه، مربوط بـه تیره ی Grossulariaceae (تیره ی انگورک) بوده و در جنگل های ارسباران و کلیبر رویش دارد.
3- با توجه بـه این کـه قره قات اردبیلی و کلیبری مربوط بـه دو گیـاه کاملا متفاوت از نظر جنس، گونـه و خانواده هستند بعید بـه نظر مـی رسد کـه دارای اثرات مشابهی باشند. البته ممکن هست هر دو درون بعضی ترکیبات و اثرات یکسان باشند ولی حتما ذکر کرد کـه قره قات اصلی همان نوع اردبیلی هست که اثراتی مشابه، با انواع خارجی دارد.
4- با توجه بـه مطالعات انجام شده بر روی قره قات اردبیلی، شباهت زیـادی بین ترکیبات نوع ایرانی و انواع خارجی وجود دارد؛ لذا اکثر اثرات ذکر شده به منظور گونـه های خارجی مـی تواند درون مورد نوع ایرانی صادق باشد؛ ولی مطالعات کامل تری را مـی طلبد کـه باید بـه صورت کلینیکی انجام شود.
خواص قره قاط از نظر طب سنتی
قره قاط از نظر طبیعت سرد و خشک هست و دارای خواص درمانی فراوانی هست که مـهمترین آنـها کاهش قند خون درون بیماران دیـابتی و کاهش فشار خون است.
دکتر عبدالله احمدیـه درون کتاب راز درمان آورده است. «در اینجا بعضی از روشـهای درمانی و نُسَخ دارویی مرض قند را کـه در کتب قدیم ذکری درون مورد شان نشد و اینجانب بعدها بدان آگاهی یـافته‌ام و به گرد‌آوری شان پرداخته‌ام بـه شرح زیر بـه اطلاع مـی‌رسانم. قره قاط ـ مـیوه ریز ترش مزه ای هست مانند زرشک کـه به قدرِ یک که تا دو مثقال آن را دم کرده و مـی‌خورند قره قاط همراه با برگ زیتون، سیر، زغال اخته، چای مکه و عناب درون پایین آوردن فشار خون بسیـار مؤثر است. اگر قره قاط را درون کنار کدوی مسمایی، تخم خیـار، سیب، انار، موسیر، گزنـه، گلابی، ازگیل، بومادران، و عناب مصرف شود چربی خون کاهش مـی‌یـابد.»
دکتر خیـاوی درون دایره‌المعارف گیـاهان دارویی چنین آورده است: بلوبری در عطاری ها «قره قاط ثمر درختی هست به قدر فلفل، درون ترشی شبیـه زرشک جهت تصفیـه خون و کم و پایین آورنده فشار خون و مقوی جگر و دل است».
حکمای طب سنتی مـیوه این گیـاه را به منظور قطع خون ریزی از نافع مـی‌دانند و دم کرده برگ آن را نیز به منظور تورم قولون و رفع اسهال توصیـه مـی‌د. و برگ قره قاط را مدّر و در رفع ناراحتی‌های مزمن مخاطی مثانـه و مجاری ادرار مفید مـی‌دانند. این خاصیت بـه دلیل وجود تانن و اسید گالیک و به ویژه خاصیت ضد عفونی کنندگی مجاری ادراری، بـه دلیل وجود ماده آربوتین درون برگ آن است. مقدار مصرف از برگ خشک این گیـاه 8-4 گرم چهار بار درون روز است. به منظور این کار 20 گرم برگ خشک را درون 1000 گرم ش دم کرده و چند فنجان درون روز مصرف شود. توصیـه شده هست که گیـاه عنب‌الدب یـا قره قاط، با املاح آهن، ژلاتین و آلبومـین نباید هم زمان خورده شود. همچنین برگ گیـاه قره قاط دارای اثر مقوی، قابض، ضد عفونی کننده و ضد اسهال هست و بـه دلیل قابض بودن به منظور رفع اسهال‌های ساده ومزمن مفید است.
[بلوبری در عطاری ها]نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Sat, 14 Jul 2018 22:14:00 +0000