جمعیت محله فلک الدین خرم اباد

جمعیت محله فلک الدین خرم اباد استان لرستان - جهان ایران - jahaniran.ir | معرفی خرم آباد | وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامـی | هتل صخره‌ای خرم‌آباد سال آینده گردشگر مـی‌پذیرد | 10 منطقه حاشیـه نشین خرم آباد ساماندهی مـی شود | تی نیوز | بررسی بخش مسکن درون طرح جامع جدید شـهر خرم آباد |

جمعیت محله فلک الدین خرم اباد

استان لرستان - جهان ایران - jahaniran.ir

لرستان مرکز خرم‌آباد مساحت ۲۸٫۲۹۴ کیلومترمربع جمعیت (۱۳۹۰) ۱٬۷۵۴٬۲۴۳ نفر نفر.[۱][۲] تعداد شـهرستان‌ها ۱۰ شـهرستان[۳] منطقه زمانی IRST (گرینویچ+۳:۳۰) -تابستان (دی‌اس‌تی) IRDT (گرینویچ+۴:۳۰) وبگاه وب‌گاه رسمـی نماینده ولی فقیـه سیداحمد مـیرعمادی[۴] استاندار هوشنگ بازوند پیش‌شماره تلفن ۰۶۶[۵]

استان لرستان یکی از استان‌های غربی ایران است. جمعیت محله فلک الدین خرم اباد این استان ۲۸٫۲۹۴ کیلومتر مربع مساحت و بیش از یک مـیلیون و هفتصد و پنجاه و چهار هزار نفر جمعیت دارد.[۲] نرخ بیکاری درون لرستان با ۲۰٫۲ درصد بالاترین نرخ بیکاری درون ایران است.[۶] این استان سیزدهمـین استان ایران از نظر جمعیت مـی‌باشد و یکی از استان‌های پرجمعیت ایران بـه شمار مـی‌رود. جمعیت محله فلک الدین خرم اباد خرم‌آباد مرکز استان است. طبق آمار سال ۱۳۸۵، جمعیت محله فلک الدین خرم اباد خرم‌آباد بیستمـین شـهر بزرگ کشور است. لرستان سرزمـینی کوهستانی هست و غیر از چند دشت محدود، سراسر آن را کوههای زاگرس پوشانده‌است. اشترانکوه با ۴۱۵۰ متر ارتفاع بلندترین نقطه استان واقع درون حدفاصل شـهرستان های دورود ، ازنا و الیگودرز ، و پست‌ترین نقطه آن درون جنوبی‌ترین ناحیـه استان واقع شده و حدود ۵۰۰ متر از سطح دریـا ارتفاع دارد.[۷] بر اساس یـافته‌های باستان شناسی این منطقه یکی از نخستین سکونتگاه‌های قدیمـی بشر هست و مفرغ لرستان از شـهرت باستان‌شناسی زیـادی برخوردار است.[۸] لرستان تنـها استان ایران هست که بـه دلیل اهمـیت فوق‌العاده تاریخی یکی از ۴ بخش اصلی موزه ملی ایران را بـه خود اختصاص داده‌است. این ۴ بخش اصلی عبارتند از پیش از تاریخ، تاریخی و لرستان، دوران اسلامـی، مـهر و سکه.[۹] استان لرستان سومـین استان پر آب کشور هست و ۱۲ درصد آبهای کشور را درون اختیـار دارد.[۱۰] این استان علی‌رغم غیرمرزی بودن خسارت‌های بسیـاری درون جریـان جنگ ایران و عراق متحمل شده‌است.

ریشـه نام

لرها مردمانی هستند کـه از نظر قومـی جزئی از مردم کرد به‌شمار نمـی‌آیند.[۱۱] واژهٔ کرد درون دوران تاریخی بعد از حمله اعراب بـه ایران بـه معنای رمـه‌گردانان و کوچ‌نشینان ایرانی‌تبار فلات ایران بـه کار رفته‌است و معنای قومـی خاص نمـی‌داده‌است.[۱۱][۱۲][۱۳][۱۴][۱۵][۱۶][۱۷][۱۸][۱۹] درون برخی از منابع، لرها و دیلمـیان و بلوچان و اقوام دیگر را جز کرد شمرده‌اند زیرا واژه «کرد» بـه معنی یک نوع شیوه زندگی و نـه معنی زبانی بوده‌است.[۲۰] اما از لحاظ قومـیت لرها گروهی جدا از کردها حساب مـی‌شوند.[۲۰] نام لر درون متون تاریخی بعد از حمله اعراب بـه ایران، اولین بار درون قرن ۴ هجری قمری بـه شکل واژه‌های اللّریـه، لاریـه، بلاد اللور و لوریـه درون متون بازمانده از آن دوران بروز مـی‌کند.

جغرافیـای تاریخی لرستان

شیردال، موزه خاور نزدیک باستان برلین

نوشتار اصلی: جمعیت محله فلک الدین خرم اباد تاریخ لرستان

پیش از رسیدن قوم ماد ساکنان لرستان اقوامـی مانند کاسی‌ها، الیپی‌ها، لولوبیـان و عیلامـیها، بودند. لرستان بـه عنوان بخشی از سرزمـین ایران شاهد مـهاجرت قبایل آریـایی بوده‌است. قوم ماد بـه غرب ایران کنونی از جمله مناطق لرستان کنونی کوچ کرده‌اند. مادها بعد از ورود بـه زاگرس اقوام ساکن آنجا یعنی کاسی‌ها، الیپی‌ها، لولوبیـان و عیلامـیها و دیگر اقوام آسیـایی را درون خود حل د و زبان ایرانی خود را درون منطقه رواج کامل دادند.[۲۳][۲۴][۲۵] منطقه لرستان بعد از حمله اعراب بـه ایران، با نام‌های گوناگونی چون جبال، لر کوچک، پیشکوه و لرستان فیلی نیز شناخته مـی‌شده‌است.
لرستان بـه معنی سکونتگاه مردم لر[۲۶] واژه‌ای هست که بـه سرزمـین‌های لرنشین اطلاق مـی‌گردد و به معنای گستره جغرافیـایی هست که مردم لر درون آن سدارند. با این توضیح مـی‌توان حدود لرستان را از دشت‌های غرب خانقین و مندلی درون عراق که تا دشت ارژن درون استان فارس درون ایران و از شمال از استان همدان، که تا سواحل خلیج فارس بـه صورت حدودی تعیین کرد.[۲۷] گستره نام لرستان پیش از حکومت صفویـان، سکونتگاه لرهای بختیـاری، لرهای کهگیلویـه و لرهای بویراحمدی را هم شامل مـی‌شد. اما بعد از حکومت صفویـان سکونتگاه لرهای بختیـاری را منطقه بختیـاری نام‌گذاری د و جغرافیـای نام لرستان بـه حدود استان لرستان و ایلام کنونی محدود شد.[۲۶] این منطقه نیز درون حکومت قاجاریـان بـه دو بخش پشتکوه و پیشکوه تقسیم شد.[۲۶] درون نمودار زیر تقسیمات لرستان از ۳۰۰ هجری قمری تاکنون آورده شده است.[۲۸]

.
به این ترتیب ناحیـه مورد نظر شامل نیمـه غربی استان لرستان فعلی از حدود پل هرو درون شرق که تا مرز استان ایلام درون غرب و از گاماسیـاب درون جنوب شـهرستان نـهاوند درون شمال که تا رود دز درون شمال خوزستان درون جنوب مـی‌شود. این منبع همچنین تنـها مرکز شـهری ناحیـه لرستان را خرم‌آباد ذکر کرده است:

تنـها شـهر (لرستان) خرم‌آباد هست و آن قصبه‌ای هست که درون حدود پنجهزار نفر جمعیت دارد و در دره تنگی واقع شده کـه کشکان رود از آن مـی‌گذرد. (همان)

.

اتابکان لر

نوشتار اصلی: اتابکان لرستان

اتابکان لرستان عنوان کلی دو سلسله مشـهور بـه اتابکان لر بزرگ و اتابکان لر کوچک هست که از اواخر عصر سلجوقیـان بیش از چهار سده بر نواحی وسیعی فرمان راندند.

شـهرها و شـهرستان‌ها

دورود

ازنا

خرم‌آباد

کوهدشت

سلسله

پل

الیگودرز

دوره-چگنی

دلفان

بروجرد

نوشتار اصلی: فهرست آبادی‌های استان لرستان

برابر با تقسیمات کشوری سال ۱۳۹۱، استان لرستان ۱۰ شـهرستان، ۲۹ بخش و ۸۵ دهستان دارد. استان لرستان هم اکنون دارای ۲۵ نقطه شـهری و ۲۸۶۴ روستا دارای سکنـه مـی‌باشد.[۳] شـهرستانـهای این استان عبارت‌اند از:

  • ازنا
  • الیگودرز
  • بروجرد
  • پل‌
  • خرم‌آباد
  • دورود
  • دوره-چگنی
  • دلفان (نور آباد)
  • رومشگان
  • سلسله (الشتر)
  • کوهدشت

لرستان درون ابتدای تقسیمات کشوری دوره پهلوی بخشی از فرمانداری کل خوزستان و لرستان بود کـه خیلی زود از خوزستان جدا و با عنوان فرمانداری کل لرستان مستقل شد. درون ابتدای تشکیل، دارای دو شـهرستان خرم‌آباد درون غرب و بروجرد درون شرق بود. درون فاصله کوتاهی، الیگودرز از شـهرستان گلپایگان جدا و سومـین شـهرستان استان شد. روند تشکیل شـهرستان‌های جدید که تا اواخر دهه ۱۳۶۰ متوقف شده بود اما درون پایـان جنگ ایران و عراق، دورود و چالانچولان نیز از بروجرد، و کوهدشت و نورآباد هم از خرم‌آباد جدا و به شـهرستان تبدل شدند. درون سالهای بعدالشتر و پل از شـهرستان خرم‌آباد و نیز ازنا از شـهرستان الیگودرز جدا و تبدیل بـه شـهرستان‌های مستقل شدند. شـهرستان دوره درون اواخر سال ۱۳۸۹ از شـهرستان خرم‌آباد جدا و مستقل شد. جدیدترین شـهرستان این استان شـهرستان رومشگان هست که درون اواخر سال ۱۳۹۲ از شـهرستان کوهدشت جدا و مستقل شد. مرکز این شـهرستان، شـهر چغابل است. استان لرستان هم اکنون دارای ۲۴ نقطه شـهری است. بزرگترین شـهرهای لرستان بـه ترتیب جمعیت عبارتند از: خرم‌آباد، بروجرد، کوهدشت، دورود، الیگودرز. بزرگترین شـهر این استان از نظر وسعت شـهری و جمعیت شـهر خرم‌آباد و بزرگترین شـهرستان استان شـهرستان الیگودرز مـی‌باشد.

خرم‌آباد از فراز کوه مدبه

بروجرد از فراز تپه چغا سرخه

استان زاگرس

استان زاگرس طرح پیشنـهادی به منظور تشکیل استانی جدید درون شرق استان لرستان بـه مرکزیت بروجرد بود.[۳۰][۳۱][۳۲][۳۳] این استان گاه با نامـهای دیگر مانند استان بوستان، استان بروجرد و یـا استان لرستان شرقی هم نام شده است. طرح اولیـه تشکیل این استان درون سال ۱۳۷۵ بـه هنگام سفر رئیس جمـهور وقت حکومت جمـهوری اسلامـی، اکبر هاشمـی رفسنجانی بـه بروجرد از سوی نمایندگان مردم بروجرد درون مجلس شورای اسلامـی ارائه شد.[۳۱][۳۲][۳۳][۳۴] محدوده پیشنـهادی به منظور استان زاگرس شـهرستانـهای کنگاور، تویسرکان، شازند، خنداب و ملایر را شامل مـی‌شود.[۳۰]
پیشنـهاد تشکیل استان زاگرس با یـازده شـهرستان انتقاداتی را درون بر داشته هست به گونـه‌ای کـه برخی خبرگزاری‌ها مانند خبرگزاری فارس با انتشار یک خبر یکسان آن را «فتنـه قومـیتی» نامـیدند.[۳۰]

جمعیت

نوشتار اصلی: فهرست شـهرهای استان لرستان

بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت استان لرستان دوره درون سال ۱۳۹۰ برابر با ۱٬۷۵۴٬۲۴۳ نفر بوده هست که ۲٫۳ درصد از جمعیت ایران را تشکیل مـی‌دهد. تراکم جمعیت استان لرستان درون همـین سال برابر با ۶۲ نفر درون هر کیلومتر مربع بوده است. همچنین طی دوره پنج ساله ۱۳۸۵ که تا ۱۳۹۰، متوسط نرخ رشد سالانـه جمعیت استان لرستان ۰٫۴۴ درصد بوده است.[۲] درون سرشماری سال سرشماری ۱۳۸۵، جمعیت لرستان ۱٫۷۱۶٫۵۲۷ نفر گزارش شده‌بود.[۳۵] تعداد خانوارهای استان لرستان درون سال ۱۳۹۰ برابر با ۴۶۲٬۵۲۸ نفر بوده است. تعداد خانوارهای لرستان درون سال ۱۳۸۵ برابر ۳۸۴٬۰۹۹ نفر بوده است. بـه این ترتیب طی یک دوره پنج ساله تعداد خانوارهای لرستانی بیش از ۲۰ درصد رشد کرده است. بر اساس همـین سرشماری، جمعیت شـهرنشین استان لرستان درون سال ۱۳۹۰ برابر با ۱٬۰۷۵٬۹۵۱ نفر بوده هست که نسبت بـه سال ۱۳۸۵ از رشدی برابر با ۵٫۵ درصد برخوردار بوده است. بـه این ترتیب ضریب شـهرنشینی درون استان لرستان ۶۱٫۳ درصد است.[۲]

جغرافیـا

نوشتار اصلی: جغرافیـای لرستان

استان لرستان یکی از استانـهای کوهستانی درون غرب ایران است. بیشتر مناطق این استان را کوههای زاگرس پوشانده‌است. آب و هوای این استان متنوع هست و تنوع آب و هوا درون آن از شمال شرق بـه جنوب غرب کاملاً مشـهود است. لرستان از شمال با استان‌های همدان و مرکزی، از شرق با استان اصفهان، از جنوب با خوزستان و از غرب با استان‌های کرمانشاه و ایلام همسایـه است. همچنین این استان از طریق باریکه‌ای درون سمت جنوب شرقی دارای مرز بسیـار کوتاهی با استان چهارمحال و بختیـاری است. لرستان ۳۶۳٫۰۱ کیلومتر از تهران فاصله دارد.[۳۶]

نمای اشترانکوه بلندترین نقطه لرستان از الیگودرز

پریزکوه شـهرستان دورود

نقشـه مـیانگین بارندگی درون ایران

سمندر لرستانی

طبیعت شـهرستان خرم‌آباد

لاله‌های واژگون

لرستان بـه لحاظ اقلیم و هواشناسی یک استان چهار فصل هست و دارای آب وهوای متنوعی است، این تنوع از شمال بـه جنوب و از شرق بـه غرب کاملاً محسوس است. زمستان هنگامـی کـه در شمال لرستان برف و کولاک ادامـه دارد قسمتهای جنوبی آن دارای هوایی مطبوع و بارانی است. اختلاف ثبت شده درون شـهرهای استان لرستان بین حداکثر و حداقل مطلق دما بیش از ۸۰ درجه سانتیگراد است. حداکثر دمای ثبت شده ۴۷/۴ و حداقل دمای مطلق ثبت شده ۳۵- است.

استان لرستان با بارش مـیانگین سالانـه ۵۵۰ که تا ۶۰۰ مـیلی‌متر بعد از استانـهای گیلان و مازندران سومـین، استان از نظر بارندگی درون کشور است.[۳۸]

بطور کلی درون استان لرستان سه ناحیـه مشخص آب و هوایی دیده مـی‌شود:[۳۹]

  • سرد کوهستانی
  • متعدل مرکزی
  • گرم جنوبی

جنگل‌ها

نوشتار اصلی: جنگل‌های زاگرس

حدود ۱ مـیلیون و ۲۰۰ هزار هکتار از مساحت استان لرستان پوشیده از جنگل هست که این جنگل‌های حوزه رویشی زاگرس از با ارزش‌ترین ذخایر جنگلی جهان است. مـهم‌ترین گونـه گیـاهی درون جنگل‌های لرستان بلوط هست که این درختان نقش فوق‌العاده اکولوژیستی دارند و منابع مـهمـی به منظور حفظ آب و خاک محسوب مـی‌شوند. جنگل‌های لرستان از سال ۱۳۸۸ دچار بیماری و خسارت شده‌اند کـه بخشی از این بیماری متوجه عوامل انسانی و بخشی نیز بـه دلیل عوامل بیولوژیکی هست و که تا کنون تحقیقاتی درون این زمـینـه انجام نشده است.[۴۰]
تغییر اقلیم و وجود پدیده گرد و غبار، افزایش درجه حرارت، تغییر بارش‌ها از برف بـه باران و عدم تعادل درون پراکنش بارندگی‌ها موجب تشدید خشکسالی و نابودی بلوط لرستان شده است. ۷۰ درصد علل بیماری خشکسالی تشخیص داده شده است.[۴۱]

گونـه‌های اندمـیک

غار ماهی کور

غار ماهی کور تنـها اثر طبیعی ملی استان لرستان است. این اثر درون سال ۸۲ بـه عنوان اثر طبیعی ملی ثبت شده‌است. ماهی کور یکی از گونـه‌های کمـیاب و اندمـیک ایران هست که درون دنیـا گونـه‌ای منحصر بـه فرد محسوب شده کـه در غاری واقع درون استان لرستان زندگی مـی‌کند و اولین «غارماهی» حقیقی جهان هست که اولین بار ژئولوژیست دانمارکی درون سال ۱۹۳۷ ضمن مسافرتی کـه به ایران داشت آن را کشف کرد و مطالعاتی بر روی این گونـه انجام داد. این گونـه تنـها درون استان لرستان وجود دارد و به این لحاظ از ذخایر ارزشمند ایران زمـین است.[۴۲]

سمندر لرستانی

سمندر لرستانی یکی دیگر از گونـه‌های اندمـیک لرستان هست که درون معرض خطر انقراض مـی‌باشد. بیشتر درون نواحی جنوبی لرستان و شمال خوزستان یـافت مـی‌شود.[۴۳][۴۴] این گونـه سرخ درون فهرست سرخ قرارداد حمایت از گونـه‌های طبیعی (سایتس) قرار دارد.[۴۵] وزغ بی گوش نیز یک گونـه انحصاری زیست بوم لرستان مـی‌باشد.[۴۶]

انتقال آب لرستان بـه قم

نوشتار اصلی: انتقال آب الیگودرز بـه قم

پس از اجرای طرح انتقال آب از الیگودرز درون شرق استان لرستان بـه قم کـه رسانـه‌های ایران از آن با عنوان کلی و مبهم «طرح انتقال آب از سرشاخه‌های دز بـه قم» نام مـی‌برند، شـهرستان الیگودرز اکنون تأمـین کننده اصلی آب مصرفی (شرب، صنعتی، کشاورزی) شـهرهای خوانسار، گلپایگان، خمـین، محلات، نیم ور، سلفچگان و قم مـی‌باشد.[۴۷][۴۸][۴۹] بـه گفته فتاح وزیر وقت نیرو این آب یکی از بهترین آبهای دنیـا است.[۵۰]
در مجموع ظرفیت انتقال و جمع‌آوری آب درون این طرح ۲۳ متر مکعب بر ثانیـه هست در حالی کـه بیشترین مـیزان آبی کـه از سد کرج بـه تهران مـی‌آید ۱۱ متر مکعب بر ثانیـه بوده و ظرفیت سامانـه یـادشده بیش از دو برابر آب انتقالی از سد کرج بـه تهران است. این سامانـه سالیـانـه ۱۸۳ مـیلیون متر مکعب آب بـه پشت سد کوچری منتقل مـی‌کند. ظرفیت نـهایی انتقال آب درون این پروژه ۵۰۰۰ لیتر درون ثانیـه است.[۵۱][۵۲] مقدار انتقال آب به منظور افق سال ۱۴۱۰ بـه ۲۴۰ مـیلیون مترمکعب مـی‌رسد کـه مطالعات آن درون حال انجام است.[۵۱][۵۳]

اعتراض‌ها و خسارت‌ها

انتقال آب از شرق استان لرستان و شـهرستان الیگودرز بـه شـهرهای خوانسار، گلپایگان، خمـین، محلات، نیم ور، سلفچگان و قم باعث پایین رفتن شدید سطح سفره‌های آب زیرزمـینی و در نـهایت خشک شدن چاه‌های آب این منطقه شده‌است. بیش از ۶۰ حلقه چاه خشک شده و ۱۷۱ حلقه از چاه‌های منطقه نیز درون آستانـه خشکیدن قرار دارند، اما تاکنون حقابه یی به منظور این روستاها درون نظر گرفته نشده‌است.[۵۴] این طرح درحالی به منظور استان‌های دیگر هدف گذاری شده‌است کـه ۸۹۲ روستای لرستان مشکل آب آشامـیدنی دارند و ۶۸ هزار جمعیت روستایی این استان بـه وسیله تانکر آب رسانی مـی‌شوند.[۵۵][۵۶][۵۷] از سوی دیگر نام‌گذاری این طرح بـه عنوان مبهم «طرح انتقال آب از سرشاخه‌های دز بـه قم» و همچنین نام گذاری پروژه ساخت و اجرای این طرح با نام پروژه قمرود باعث واکنش‌هایی درون مـیان مردم استان لرستان شد که تا جایی کـه محمد تقی توکلی نماینده شـهرستان الیگودرز هم نسبت بـه نام‌گذاری این طرح اعتراض کرد و آن را مجعول خواند. خشک شدن چاهها و چشمـههای شـهرستان الیگودرز علاوه بر خسارات بسیـاری کـه به بخش کشاورزی وارد کرده‌است باعث از بین رفتن مجتمع‌های پرورش ماهی درون این شـهرستان شده‌است. پرویز فتاح، وزیر نیرشین دولت نـهم مدعی شد کـه وی مع حقوق مردم الیگودرز است.[۵۸]
این پروژه تنـها پروژه ایران هست که کلنگ آن به منظور آنکه باعث مطالبه‌ای از سوی مردم لرستان نشود بـه جای مبدأ درون مقصد طرح بـه زمـین زده شده است.

مکان‌های دیدنی لرستان

قلعه فلک الافلاک خرم‌آباد

نقاب زرین ایرانی، نیمـهٔ نخست هزارهٔ نخست پیش از مـیلاد، درون موزهٔ ملی ایران نگهداری مـی‌شود.

صفحه برنزی، هزاره اول قبل مـیلاد، موزه رایتبرگ زوریخ

پل‌، متعلق بـه دوره ساسانیـان

نوشتار اصلی: فهرست جای‌های دیدنی استان لرستان

استان لرستان سرزمـینی با آب و هوای معتدل و کوهستانی هست که بین ۴۶ درجه و۵۱ دقیقه که تا ۵۰ درجه و۲۲ دقیقه عرض شمالی درون کوههای زاگرس مـیانی واقع شده‌است. اشترانکوه با ۴۱۵۰ متر ارتفاع بلندترین نقطه استان لرستان هست و پست‌ترین نقطه درون جنوبی‌ترین منطقه استان واقع شده و ارتفاع آن از سطح دریـا ۵۰۰ متر است. از دیگر کوههای بلند مـی‌توان بـه کوه گرین با ارتفاع ۳۷۰۰متر از سطح دریـا درون بروجرد نام برد.

آثار باستانی و تاریخی

ایوان جنوبی و گلدسته‌های مسجد جامع بروجرد

لرستان جایگاه آثار باستانی و تاریخی فراوانی هست که مـی‌توان آن‌ها را بـه سه دوره پیش از تاریخ، دوره ایران باستان و دوره اسلامـی تقسیم کرد. یـافته‌های پیش از تاریخ لرستان، بیشتر شامل نقاشی‌ها، کنده‌کاری‌های غارها، سفالینـه‌ها و اشیـای مفرغی هستند. بـه دلیل کوهستانی بودن منطقه، نخستین ساکنان درون مناطق مرکزی و غربی لرستان سیـافتند. درون این استان، بیش از ۲۵۰ غار و پناهگاه صخره‌ای وجود دارد کـه نیمـی از آنان درون فهرست آثار ملی کشور بـه ثبت رسیده‌اند. از جلمـه غارهای مـهم مـی‌توان بـه غارهای منقوش پیش از تاریخ هومـیان یک، هومـیان دو و مـیر ملاس کوهدشت و دوشـه بخش چگنی خرم‌آباد، غارهای مس پیش از تاریخ دره خرم‌آباد مانند غارهای پاسنگر، قمری، کنجی، گرارجنـه و یـافته و غار باستانی و شگفت‌انگیز کلماکره پل و غار تمندر، غار شاهرود و غار بزنوید الیگودرز اشاره کرد[۵۹]

پل‌ها و دژها

از دوره‌های هخاان و ساسانیـان، پل‌ها و دژهای ویران شده فراوانی بـه جای مانده‌است. [[پلمـیشان، پل ، پل کشکان، پل شاپوری، پل کلهر، پل معمولان و نیز قلعه نصیر، قلعه مـی‌شوند، کاروانسرای چمشک وقلعه فلک الافلاک از این دسته‌اند. گورستان‌ها و تپه‌های تاریخی فراوانی درون بیشتر مناطق این استان وجود دارند کـه هنوز مورد کاوش باستان‌شناسی قرار نگرفته‌اند. فلک‌الافلاک یـا دژ شاپورخواست قلعه‌ای تاریخی درون مرکز شـهر خرم‌آباد درون استان لرستان است. فلک الافلاک با نام قلعه دوازده برجی هم شناخته مـی‌شود. قلعه فلک الافلاک بر فراز تپه‌ای مشرف بـه شـهر خرم‌آباد و در نزدیکی رودخانـه خرم‌آباد قرار گرفته و چشم گیرترین اثر تاریخی و گردشگری درون شـهر خرم‌آباد است. قلعه باجول و قلعه مندیش درون الیگودرز نیز نشان از قدمت تاریخی این منطقه دارد.

مسجدها

مسجدها و امامزاده‌ها نیز از مـهم‌ترین آثار بـه جای مانده از دوره‌های بعد از اسلام درون این منطقه هستند کـه مسجد جامع، مسجد سلطانی بروجرد مسجد جامع خرم‌آباد، امامزاده پیرشمس الدین بن موسی، امامزاده جعفر بروجرد، شاهزاده احمد پل، شاهزاده محمد کوهدشت، امامزاده ابراهیم نورآباد، شاهزاده عبدالله، امامزاده زیدبن علی و امامزادگان ابوالوفا واقع درون شـهر خرم‌آباد، امامزاده محمد بن حسن الیگودرزاز قدیمـی‌ترین و مـهم‌ترین این آثار بـه شمار مـی‌آیند. از جمله مـهم‌ترین مساجد استان لرستان مـی‌توان بـه مسجد جامع بروجرد کـه به مسجد جمعه نیز شناخته مـی‌شود اشاره کرد کـه یکی از نخستین مسجدهای ساخته شده درون ایران هست که درون قرن دوم که تا سوم هجری درون شـهر بروجرد بنا نـهاده شده‌است. این مسجد درون دل یکی از محله‌های تاریخی شـهر با نام دودانگه واقع شده و به لحاظ معماری و قدمت، از بناهای منحصر بـه فرد استان لرستان و شـهر بروجرد است.

سراسر نمایی از مسجد سلطانی بروجرد

گردشگاه‌ها و دیدنی‌های طبیعی

استان لرستان بـه دلیل قرارگیری درون رشته کوههای زاگرس و وجود منابع فراوان آب دارای موقعیت مناسب از لحاظ گردشگاه‌ها و دیدنی‌های طبیعی است. لرستان یک استان چهار فصل و دارای آب وهوای متنوع هست و سه ناحیـه مشخص آب و هوایی دارد. کوهستان‌های مرتفع، آبشارهای متعدد، دریـاچه‌های طبیعی، جنگل‌های وسیع بلوط و چند دشت وسیع درون لرستان وجود دارند کـه از ظرفیت‌های این استان به منظور جذب گردشگر هستند. از مـهمترین گردشگاه‌ها و دیدنی‌های طبیعی لرستان مـی‌توان بـه این مکان‌ها اشاره کرد:

سپیددشت

دریـاچه گهر

منطقه گردشگری گلدشت، بروجرد

  • دریـاچه گهر
  • اشترانکوه
  • لاله‌های واژگون دالانی الیگودرز
  • پارک جنگلی شورآب
  • منطقه گلدشت
  • دریـاچه کیو
  • مجموعه تالاب‌های پل
  • آبشارها

منطقه نوژیـان

آبشارها

آبشار بیشـه

آبشار آب سفید

لرستان بـه دلیل قرار گرفتن درون مناطق کوهستانی و همچنین بـه دلیل برخوردار بودن از منابع آب بسیـار و چشمـههای فراوان درون موقعیت بسیـار خوبی به منظور به وجود آمدن آبشارهای طبیعی است. درون لرستان بالغ بر ۵۰ آبشار وجود دارد کـه هر ساله درون فصل‌های مختلف علاقه‌مندان بسیـاری را بـه خود جذب مـی‌کنند.
آبشارهای شـهرستان الیگودرز

  • آبشار آب سفید
  • آبشار چکان
  • آبشار برنجه
  • آبشار تیندر
  • آبشار لوچ
  • آبشار خورشید
  • آبشارهای دورک
  • آبشار وارگ
  • آبشار چونگ شنـه
  • آبشار تاف
  • آبشار دره ماهی
  • آبشار مبارک‌آباد

آبشارهای شـهرستان پل

  • آبشار آفرینـه
  • آبشار آبتاف پل
  • آبشار دره گرگ

آبشارهای شـهرستان خرم‌آباد

  • آبشار تله زنگ
  • آبشار نوژیـان
  • آبشار سرکانـه
  • آبشار وارک
  • آبشار مخمل کوه

آبشارهای شـهرستان دلفان

  • آبشارغسلگه
  • آبشار سویله

آبشارهای شـهرستان دورود

  • آبشار بیشـه
  • آبشار ازنادر
  • آبشار آب گرم
  • آبشار تنگ عزیز آباد
  • آبشار هشوید
دریـاچه‌ها دریـاچه گهر

نوشتار اصلی: دریـاچه گهر

دریـاچه گهر درون مـیان رشته کوه اشترانکوه درون استان لرستان واقع است.[نیـازمند منبع] این دریـاچه درون منطقه حفاظت شده اشترانکوه لرستان.[نیـازمند منبع] این دریـاچه کـه به «نگین اشترانکوه» معروف هست یکی از زیباترین دریـاچه‌های طبیعی ایران بـه شمار مـی‌رود و با ارتفاع ۲۳۶۰ متر از سطح دریـا درون مـیان منطقه حفاظت شده اشترانکوه لرستان واقع شده‌است. دسترسی بـه این دریـاچه از طریق شـهرهای الیگودرز و دورود امکان‌پذیر است.[نیـازمند منبع]

دریـاچه کیو

نوشتار اصلی: دریـاچه کیو

دریـاچه کیو درون شمال غرب شـهر خرم‌آباد قرار گرفته‌است. مساحت دریـاچه هفت هکتار و عمق آن بین سه که تا هفت متر است. این دریـاچه از ارزشـهای توریستی درون شـهری برخوردار بوده و همچنین زیستگاهی مناسب به منظور جانوران آبزی و پرندگان بومـی و مـهاجر است. کیو درون گویش لری مردمان خرم‌آباد بـه معنی کبود رنگ و آبی هست و دلیل استفاده آن آب زلال و عمـیق این دریـاچه هست که بـه رنگ آبی و نیلی دیده مـی‌شود.

سراسرنما از دریـاچه کیو درون شمال شـهر خرم‌آباد

دریـاچه شط تمـی

نوشتار اصلی: دریـاچه شط تمـی

دریـاچه تمـی یکی از جاذبه‌های گردشگری الیگودرز است. دریـاچه تمـی یکی از زیباترین دریـاچه‌های کوهستان لرستان بـه شمار مـی‌رود کـه در جنوب استان لرستان و شـهرستان الیگودرز درون منطقه‌ای کوهستانی قرار دارد. تمـی درون گویش محلی بـه مکانی صاف و هموار کـه در جایی بلند قرار گرفته گفته مـی‌شود.

دریـاچه خان‌آباد

نوشتار اصلی: خان‌آباد (الیگودرز)

دریـاچه سد خان‌آباد یکی از جاذبه‌های الیگودرز مـی‌باشد. این دریـاچه درون ۵۰ کلیومتری جنوب شرقی الیگودرز قرار دارد کـه شامل امکانات تفریحی همچون قایق تفریحی، جت اسکی و اسکان شبانـه مـی‌باشد.

تالاب‌ها

از مـهم‌ترین تالاب‌های لرستان مـی‌توان بـه تالاب‌های پل اشاره کرد. این تالاب‌ها درون ۱۵ کیلومتری جنوب پل قرار دارد و از طریق یک جاده خاکی فرعی کنار جاده پل – اندیمشک قابل دسترس است. زندگی بسیـاری از حیوانات آن منطقه بـه این تالاب‌ها بستگی دارد. بـه طوری کـه شکار درون آن منطقه ممنوع است. تعداد تالاب‌های پل بـه ۱۰ عدد مـی‌رسد.

چشمـه‌ها وسراب‌ها

تالاب پل

نوشتار اصلی: تالاب‌های استان لرستان

ازجمله موارد طبیعی و اکوتوریستی درون لرستان وجود چشمـه هاوسراب‌های متعدد درون سطح این استان است. این سراب‌ها و چشمـه‌ها شرایط مناسبی را جهت جذب جمعیت توریستی داخل استان و خارج از استان را فراهم مـی‌نماید. سراب هنام و سراب کهمان درون الشتر، سراب چگنی، کیو و چشمـه‌های گلستان، گرداب سنگی درون خرم‌آباد، سراب جانیزه، سراب زرشکه، سراب سفید، سراب زارم، سراب کرتول، و چشمـه‌های ونایی، دره خونی، هفت چشمـه و اسل درون بروجرد و اشترینان، سراب غارتمندر و گردکانک، ماهی چال، فرسیـان، گایکان، سر دره، رود آب درون الیگودرز، سراب چشمـه و رودک درون دو رود، و چشمـه فلفلی درون ازنا، اطراف برخی از این چشمـه‌ها و سرابها از پوشش گیـاهی نادری برخوردار بوده و در طول فصول مساعد شرایط مناسبی را جهت جذب گردشگران فراهم مـی‌نماید.

مردم‌شناسی

نوشتار اصلی: فهرست طایفه‌های لرستان

جمعیت استان را طایفه‌ها و تیره‌هایی از قوم ایرانی لر و لک تشکیل مـی‌دهند. مردم لرستان بـه گویش لری خرم‌آبادی، لری بختیـاری، لری ثلاثی، لری بالاگریوه‌ای و زبان لکی ٫ فارسی تکلم مـی‌کنند. محدوده سرزمـین‌های لرنشین محدود بـه استان لرستان نیست و در استان‌های چهارمحال و بختیـاری، فارس، اصفهان، کهگیلویـه و بویراحمد، بوشـهر، خوزستان، همدان، مرکزی و ایلام نیز طایفه‌های گوناگون لر پراکنده‌اند.[نیـازمند منبع]

برخی از مردم لرستان بـه زبان لکی تکلم مـی‌کنند. از جمله شـهرهایی کـه مردمانشان بـه زبان لکی تکلم مـی‌کنند مـی‌توان الشتر (سلسله)، نورآباد (دلفان)، فیروزآباد، کوهدشت و بخش‌هایی از منطقه چغلوندی را نام برد.

زبان و گویش درون لرستان

نوشتار اصلی: زبان لری

توزیع جغرافیـایی مناطقی کـه در آن‌ها بـه زبان لری سخن گفته مـی‌شود

گویش‌های لُری نزدیک‌ترین گویش‌های ایرانی بـه زبان فارسی هستند.[۶۰] زبان لری همانند زبان فارسی نواده‌ای از زبان پارسی مـیانـه است[۶۱] و واژه‌های آن همانندی بسیـاری با فارسی دارد.[۶۱] ریشـه زبانـهای ایرانی لری-بختیـار مانند زبان فارسی بـه پارسی مـیانـه (پهلوی ساسانی) و از طریق پارسی مـیانـه بـه پارسی باستان (زبان هخاان) برمـی‌گردد[۶۲]. ویژگی‌های زبان لری نشان مـی‌دهد کـه چیرگی زبان‌های ایرانی درون منطقه کنونی لرستان درون تاریخ باستان از سوی ناحیـه پارس صورت گرفته و نـه از سوی ناحیـه ماد.[۶۳][۶۴] زبان‌شناسانی دیگر لری را یک پیوستار زبانی از گویش‌های ایرانی جنوب غربی بین گونـه‌های فارسی و کردی دانسته‌اند،[۶۵] کـه مـیان مردم لُر درون غرب و جنوب غرب ایران رایج هست و خود از سه گویش جدا تشکیل مـی‌شود کـه عبارتند از گویش لرستانی، بختیـاری و لری جنوبی (کهگیلویـه و ممسنی و بویراحمدی) و در دو سوستار با انواعی از زبان‌های کردی وفارسی شانـه بـه شانـه‌است.[۶۵] بـه عبارت دقیق تر این خانواده یک گروه جدا اما مرتبط از چند زیر گروه پیوسته از ایلات و طوایف است، شناخته شده‌ترین این گروهها عبارتند از فیلی یـا لر کوچک و بختیـاری، بویراحمد، کهگیلویـه و ممسنی (چهار گروه اخیر لر بزرگ را تشکیل مـی‌دهند). فیلی بیشتر بـه پیشکوه و پشتکوه تقسیم مـی‌شود، چند گروه کوچکتر دیگر هم هستند.[۶۶]

نظرسنجی سال ۱۳۸۹

طی پژوهشی کـه شرکت پژوهشگران خبره پارس بـه سفارش شورای فرهنگ عمومـی درون سال ۸۹ انجام داد و براساس یک بررسی مـیدانی و یک جامعه آماری از مـیان ساکنان ۲۸۸ شـهر و حدود ۱۴۰۰ روستای سراسر کشور، درصد اقوامـی کـه در این نظر سنجی نمونـه گیری شد درون استان لرستان بـه قرار زیر بود: ۴٫۶ فارس (۴٫۶٪ مرد، ۴٫۲٪ زن)، ۰٫۳ ترک (۰٫۵٪ مرد)، ۰٫۵ کرد (۱٫۱٪ زن)، ۰٫۵ عرب (۰٫۵٪ مرد)، ۹۱٫۵ لُر و لک (۹۱٫۸٪ مرد، ۹۲٫۱٪ زن)، ۰٫۳ شمالی شامل گیلک، مازنی، تات، تالش و ترکمن (۰٫۵٪ مرد)، ۱٫۸ سایر و ۰٫۵ بدون جواب بودند.[۶۷]

موقعیت اقتصادی

استان لرستان بـه سبب داشتن کوهستانـهای پهناور و مراتع بسیـار، از گذشته‌های دور زیستگاه مردمـی بوده کـه دامپروری و کشاورزی پیشـه اصلی آنان بوده‌است. بـه همـین سبب ساختار طایفه‌ای درون این استان از اهمـیت بسیـاری برخوردار بوده‌است. ایلات و طوایف لرستان گستردگی زیـادی دارند اما درون مجموع بـه دو گروه کوچ رو و ساکن تقسیم مـی‌شوند. طایفه‌هایی از لر بختیـاری درون شرق لرستان، درون مناطق الیگودرز و ازنا ساکن هستند و یـا هر ساله بـه این منطقه کوچ مـی‌کنند. مراتع فراوان و بارندگی مناسب، امکان پرورش دام و کشاورزی را درون این منطقه فراهم نموده‌است. از همـین رو پیشـه سنتی مردم لرستان دامپروری و کشاورزی بوده‌است. ساکنان مناطق شـهری، پیشـه‌ور، بازرگان و یـا صنعت‌گر بوده‌اند. امروزه درصد قابل توجهی از ساکنان شـهرها را کارمندان ادارات دولتی، آموزشی و نظامـی تشکیل مـی‌دهند. دامپروری از جمله فعالیتهای مـهم مردم این استان بـه شمار مـی‌رود. از لحاظ صنعتی نیز استان لرستان درون حال توسعه مـی‌باشد کـه مـی‌توان بـه صنایع ساختمانی، سیمان، فلزی، سرامـیک، غذایی، پوشاک، صنایع دستی و شیمـیائی اشاره کرد. معادن این استان شامل سنگ تراورتن، مرمریت، فلدسپات، تالک، سنگ آهک، سرب و روی مـی‌باشد.

افراد سرشناس

  • کریم خان زند پادشاه ایران
  • لطفعلی خان زند شاهزاده و پادشاه ایران
  • سید حسین طباطبایی بروجردی
  • مـهدی (ریـاست دوره ششم مجلس شورای اسلامـی و نماینده دوره اول مجلس شورای اسلامـی مردم الیگودرز)[۸۰]
  • احمد (از روحانیون سرشناس و پدر مـهدی )[۸۱]
  • عبدالحسین زرین‌کوب ادیب و تاریخدان
  • سید جعفر شـهیدی مورخ و نویسنده
  • مـهرداد اوستا ادیب و شاعر
  • باباطاهر عارف و چامـه سرا
  • مـیرزاشفیع مصدق شاعر و عارف
  • ملا منوچهر کولیوند شاعر
  • امـیر حسین منظمـی پیشکسوت والیبال ایران
  • زهرا رهنورد
  • امـیرخان سپهوند پدر حقوق جزای ایران
  • ربیعا اسکینی از حقوقدانان برجسته
  • علی اکبر شکارچی موسیقیدان
  • مسعود رایگان هنرمند
  • شـهره لرستانی هنرمند
  • لوریس چکناواریـان رهبر ارکستر
  • وحید امـیری بازیکن تیم ملی
  • هوشنگ اعظمـی لرستانی پزشک لرستانی و از فعالان سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران
  • سیـامک اسدیـان فرمانده نظامـی و از اعضای کمـیتهٔ مرکزی سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران
  • سید فرید قاسمـی معروف بـه آبروی حرفه روزنامـه‌نگاری
  • سینا سرلک (خواننده و شاگرد برجسته شجریـان)[۸۲]
  • مـهدی غضنفری (وزیر صنعت، معدن و تجارت ایران)[۸۳]
  • محسن آرمـین[۸۴])سیـاست‌مدار اصلاح‌طلب و پژوهشگر دینی ایرانی است.[۸۵] نمایندهٔ سابقتهران درون دورهٔ ششم مجلس شورای اسلامـی
  • عبدالمحمد آیتی استاد برجسته حکمت و فرهنگ مترجم قرآن[۸۶]
  • جواد بختیـاری از استادان برجسته خوشنویسی و خط نستعلیق معاصر ایران
  • ایرج رحمانپور خواننده موسیقی لری
  • نصیر شیرخانی نویسنده و تحلیلگر مسایل نفت و گاز
  • همایون بهزادی بازیکن تیم ملی فوتبال و باشگاه پرسپولیس
  • رضا سقایی خواننده موسیقی لری
  • فاطمـه گودرزی هنرپیشـه
  • مرتضی اعظمـی لرستانی
  • رضا مریدی دلفان نوازنده سرنا موسیقی لکی و لری
  • شامـیرزا مرادی نوازنده و خواننده موسیقی لری
  • روح‌الله کمالوند نماینده روحانیون انقلابی درون مذاکرات با حکومت پهلوی
  • فرج علیپور آهنگساز، نوازنده کمانچه و خواننده موسیقی لری
  • علیرضا دلیخون دروازه بان سابق تیم ملی
  • غلامرضا محمدی مربی تیم ملی کشتی
  • علی مردان خان بختیـاری متولد الیگودرز و از مبارزین عصر پهلوی اول
  • آرش مـیراسماعیلی جودوکار
  • حمـید ایزد پناه نویسنده و پژوهشگر تاریخ و موسیقی
  • علی خاکی صدیق استاد دانشگاه و رئیس سابق دانشگاه خواجه نصیر
  • ابراهیم مـیرزاپور فوتبالیست
  • علی دریکوندی معروف بـه گونگادین نویسنده رمان مشـهور” به منظور گونگادین بهشت نیست”
  • قدم خیر قلاوند شیرزن مبارز درون مقابل استعمار انگلیس[۸۷][۸۸]
  • بیژن کوشکی فوتبالیست
  • شـهید محمد بروجردی مسیح کردستان
  • غضنفر آذرفر فرمانده لشکر ۶۴ ارومـیه و فاتح عملیـات کربلای ۷ (پس از پیروزی روح‌الله خمـینی طی یک تماس بی‌سابقه از طریق بیسیم از حماسه آفرینی رزمندگان تقدیر کرده و این پیروزی را بـه امـیر آذرفر تبریک گفت)

موسیقی لرستان

شامـیرزا مرادی درون حال نواختن سرنا

موسیقی لرستان از تنوع و پیشینـه‌ای کهن برخوردار هست که بـه دو بخش کلی، موسیقی‌های آوازی (کلامـی) و موسیقی‌های سازی تقسیم مـی‌شود. هم اکنون موسیقی لری درون قالب ترانـه بـه هفت بخش تقسیم مـی‌شود. بر اساس کاوش‌های باستان‌شناسی درون مناطق لرنشین، تصویری از و پایکوبی بر قطعه‌ای سفالی بـه دست آمده کـه قدمت موسیقی درون این منطقه را بـه هزاره چهارم پیش از مـیلاد مسیح رقم مـی‌زند. همچنین از آثار و شواهد بـه دست آمده درون این مناطق تصاویری از آلات موسیقی دوران مانند شیپور و تنبور بر روی ظروف نقره وجود دارد کـه حاکی از رواج موسیقی نزد این قوم درون عهد ساسانی است. امروزه نیز برخی از نغمـه‌های باستانی درون قالب مقامـهای موسیقی قومـی باقی‌مانده‌است. موسیقی و ترانـه‌های مردم لر معمولاً درون مـیزانـهای مرسوم۴/۲، ۸/۶، ۸/۷ اجرا مـی‌شوند. همان‌طور کـه مشاهده مـی‌شود این وزنـها درون موسیقی مردم کرد نیز وجود دارند. اما نکته قابل ملاحظه درون این مـیان نحوه اجرای تاکیدها درون هر قوم هست که باعث تفاوت و ایجاد ویژگی به منظور هر قوم مـی‌گردد.

استان لرستان

مرکز
  • خرم‌آباد
شـهرستان‌ها
  • ازنا
  • الیگودرز
  • بروجرد
  • پل‌
  • دوره
  • خرم‌آباد
  • دورود
  • دلفان
  • سلسله
  • کوهدشت
شـهرها
  • ازنا
  • اشترینان
  • الشتر
  • الیگودرز
  • بروجرد
  • بیرانشـهر
  • پل‌
  • چالانچولان
  • چقابل
  • خرم‌آباد
  • درب گنبد
  • دورود
  • زاغه
  • سپیددشت
  • سراب‌دوره
  • شول‌آباد
  • فیروزآباد
  • کونانی
  • کوهدشت
  • گراب
  • معمولان
  • مومن‌آباد
  • نورآباد
  • ویسیـان
جاذبه‌های گردشگری
  • آبشار آب‌سفید
  • آبشار بیشـه
  • آبشار تاف
  • آبشار چکان
  • آبشار سرکانـه
  • آبشار نوژیـان
  • آبشار وارک
  • آبشار وارگ
  • آرامگاه باباطاهر
  • امامزاده ابراهیم
  • امامزاده محمد بن حسن
  • امامزاده قاسم
  • بام لرستان
  • پل‌
  • پل شاپوری کاکارضا
  • پل شکسته
  • پل صفوی
  • پل کشکان
  • پلمـیشان
  • تونل برفی
  • حوض موسی
  • دریـاچه شط تمـی
  • دریـاچه کیو
  • دریـاچه گهر
  • سرخ‌دم لکی
  • سنگ‌نبشته
  • غار تمندر
  • غار کلماکره
  • غار کوگان
  • فلک‌الافلاک
  • قلعه باجول
  • کاروان‌سرای گوشـه شـهنشاه
  • کیگوران
  • گرداب سنگی
  • مسجد جامع بروجرد
  • مسجد سلطانی بروجرد
  • مناره آجری
  • نقوش صخره‌ای هومـیان
  • غار دوشـه
  • غار ماهی‌کور
  • غار کنجی

مکان های مرتبط با اینجا




[جمعیت محله فلک الدین خرم اباد]

نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Sun, 15 Jul 2018 18:59:00 +0000



جمعیت محله فلک الدین خرم اباد

معرفی خرم آباد | وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامـی

خُرَم‌آباد مرکز شـهرستان خرم‌آباد و نیز مرکز استان لرستان است. جمعیت محله فلک الدین خرم اباد خرم‌آباد را درون گویش لری خُورمُووه (Xormuwa) تلفظ مـی‌کنند.

تاریخ سدر خرم‌آباد

شـهری کـه امروزه خرم‌آباد نام نـهاده شده‌است، جمعیت محله فلک الدین خرم اباد از نخستین سگاه‌های مردم ایران بـه شمار مـی‌رود. جمعیت محله فلک الدین خرم اباد غارهای مس دره خرم‌آباد کـه از آن جمله مـی‌توان بـه غارهای کنجی، یـافته، پاسنگر، گراجنـه و اشکفت قمری اشاره کرد، حاوی آثار زندگی انسان غارنشین درون دوره‌های موسترین، بارادوستی و زارزی بوده‌است. بنابر تاریخ گذاری‌هایی کـه از راه آزمایش رادیو کربن درون غارکنجی بـه عمل آمده قدمت آثار آن متجاوز از ۴۰ که تا ۵۰ هزار سال پیش است.گزارش و نتیجه پژوهش و بررسی‌های دکتر فرانک هو استاد دانشگاه رایس آمریکا و همکارش، فلانری و دیگر پژوهشگران همراه ایشان کـه در سالهای ۱۳۴۲ و ۱۳۴۳ خورشیدی درون لرستان انجام گردید و به سال ۱۹۶۷ درون آمریکا منتشر شد درون بردارنده اطلاعات ارزشمندی از دوره پیش از تاریخ خرم‌آباد است. فرانک هول درون مورد پژوهش‌های خود درون دره خرم‌آباد این چنین مـی‌نویسد:

«بهترین اطلاعات ما راجع بـه سو نحوه امرار معاش انسانـهای اواخر دورهچهارم زمـین شناسی مربوط بـه دره خرم‌آباد واقع درون جنوب غربیـایراناست. دره خرم‌آباد بهدرازای ۱۵ و پهنای ۱۰ کیلومتر بین کوههایآهکیکه بـه موازات هم کشیده شده‌اند و درارتفاع ۱۱۷۰ متر از سطح دریـا واقع شده‌است. کوههای اطراف آن بـه صورت یک منبع ذخیرهآبدر آمده‌اند. دره خرم‌آباد دارایچشمـه‌های آب خنک و تعدادی غار است. بـه هم فشردگی این دره و وجود غارهای متعددی کهبه وسیله انسانـهای پیش از تاریخ اشغال گردیده، سبب شد کـه ما این دره را مرکزتحقیقات مربوط بـه دوره پالئولیتیک مـیانـه دیرینـه سنگی قرار دهیم. که تا کنون ما ۱۷ محلاز اقامتگاههای انسانی دوره دیرینـه سنگی را درون این دره یـافته‌ایم آنچه مسلم هست ایناست کـه با تحقیقات بیشتر مـی‌توان محل‌های بیشتری پیدا نمود. از این ۱۷ غار، دست کم۵غار از آنـها مربوط بـه دوره دیرینـه سنگی بوده و شامل تمدن دوره مـیانـه دیرینـه سنگیو متجاوز از شش غار دیگر متعلق بـه دیرینـه سنگی فوقانی و شامل تمدن بارادوستی است،دو غار دیگر نیز مربوط بـه پایـان دیرینـه سنگی فوقانی و شامل تمدن زارزی بوده شاید ششغار دیگر نیز مربوط بـه دیرینـه سنگی فوقانی باشند.آثار خرم‌آباد حاکی از سدامنـهدار و مداومـی درزاگرس هستند.»
فرانک هول ۱۳ مورد تاریخ یـابی بـه وسیله رادیوکربن از آثار دیرینـه سنگی درون دره خرم‌آباد انجام داده‌است کـه دو مورد مربوط بـه دوره موستری و ۱۱ مورد مربوط بـه مرحله، بارادوستی بوده، ۲ مورد نمونـه موستری از لایـه زیرین غار کنجی بـه دست آمده و تاریخ آن متجاوز از ۴۰ هزارسال هست و نمونـه بارادوستی بـه دست آمده از غار یـافته بین ۲۱ هزار که تا ۴۰ هزار سال پیش تاریخ گذاری شده‌اند. فرانک هول بـه علت فراوانی محل‌های دوره دیرینـه سنگی درون دره خرم‌آباد بـه یک دسته بندی موقتی از محل‌های مس بـه شرح زیر دست یـافته‌است :

*اقامتگاههای فصلی کـه احتمالا بـه وسیله یک یـا دو خانواده پدر سالاری درون مدت کوتاهی و یک فصل از سال اشغال مـی‌شده است.

*اقامتگاههای کشتار کـه به وسیله گروهی از شکارچیـان به منظور یک یـا دو روز اشغال مـی‌شده‌اند کـه بین ۴۰ هزار که تا ۱۰۰ هزار سال قبل از مـیلاد مسیح مورد استفاده بوده‌اند.

*اقامتگاههای موقتی کـه شکارچیـان به منظور لحظاتی کوتاه جهت برررسی وضع شکار یـا ساختن ابزار سنگی درون آنجا توقف نموده و معمولاً بعد از ترک دیگر بـه آنجا مراجعه نمـی‌نمودند.

وی درون ادامـه پژوهش‌های خود درون دره خرم‌آباد بـه محل اردوگاههای شبانی کـه مربوط بـه ۶۰۰۰ که تا ۵۸۰۰ سال پیش از مـیلاد مسیح بوده‌است، دست یـافته و نتیجه گرفته‌است کـه بین ۴۵ هزار که تا ۳۸ هزار سال پیش از این مردمانی غار نشین درون این دره سداشته‌اند کـه گاهی به منظور شکار غذایی اصلی خود کوچ مـی‌کرده‌اند. دیگر آثاری کـه از هزاره های پیش از مـیلاد مسیح درون این سرزمـین بـه جای مانده‌است و حکایت از زیست اقوام و تأثیر مردمان و فرهنگ آن بر فرهنگ ایران باستان دارند پیشرفت آنان بـه ویژه کاسی‌ها، قدیمـی‌ترین ساکنان و حکام آریـایی این دیـار کـه ۵۷۶ سال بر بابل حکومت د و باعث تعجب جهانیـان شده‌است، ساخت مفرغ هست و بـه همـین دلیل لرستان را مـهد تمدن مفرغ نامـیده‌اند. البته درون تاریخ نام عیلامـیان بـه عنوان نخستین دولت کـه به طور منظم بر لرستان حکومت کرده‌اند ثبت شده‌است.

تمدن کاسی‌ها

کاسی‌ها درون حدود هزاره سوم پیش از مـیلاد و پیش از آن از راه قفقاز وارد فلات ایران شدند، از نواحی آذربایجان و طالش عبور د و سپس درون غرب و جنوب غربی دریـای خزر اسکان نمودند و به تدریج بـه نواحی استان قزوین و همدان آمدند، نخستین بار همدان را ساختند و آن را آکسیـان نام نـهادند. سرانجام درون هزاره دوم پیش از مـیلاد درون نواحی جنوبی تر درون لرستان، کوهستانـهای شمالی جلگه شوش درون لرستان و در حدود استان کرمانشاه درون مرز شرقی سوبی گالایـان (در حدود جنوب کرمانشاه) ساکن شدند. این منطقه که تا پیش از ظهور آنـها، درون هزاره سوم ق.م بخشی از قلمرو کشور عیلام بوده‌است.

تاریخ خرم‌آباد

به نظر بسیـاری از محققان بـه جای شـهر خرم‌آباد فعلی زمانی شـهر مـهم عیلامـی یعنی خایدالو قرار داشته‌است. همچنین بسیـاری از محققان بر این عقیده هستند کـه شـهر قدیمـی شاپورخواست درون دوره ساسانی و قرن نخست هجری کـه دارای اهمـیت بسیـاری بوده درون مکان شـهر قدیمـی خایدالو و مکان فعلی شـهر خرم‌آباد قرار داشته‌است. هنوز بقایـایی از دیوارهای بزرگ و پهن کـه از سنگ و ملاط بـه سبک دوره ساسانی از مکان کنونی شـهر که تا روستای تیربازار وجود داشته‌است دیده مـی‌شود. درون اواخر قرن ششم خاندان اتابکان لر کوچک شـهر خرم‌آباد را بـه عنوان مرکز حکومت خود انتخاب کرده و آن را توسعه دادند. احتمالا درون اثر حمله مغول بخش عمده‌ای از شـهر ویران شده‌است.

حمدالله مستوفی درون سال ۷۴۰ هجری قمری مـی‌نویسد:

«خرم‌آباد شـهری نیک بوده، اکنون خراب است.»

این نخستین بار هست که از خرم‌آباد بـه این شکل درون تاریخ یـاد شده‌است. درون اواخر دوره صفوی خرم‌آباد مرکز حکومتی والی لرستان فیلی بوده و به نوشته تاریخ حزین از آبادانی برخوردار بوده، ولی متاسفانـه بر اثر هجوم سپاه عثمانی بار دیگر ویران شده‌است. درون دوران قاجار خرم‌آباد نسبتاً توسعه پیدا کرد و قلعه گلستان ارم (فلک الافلاک) از آثار معروف خرم‌آباد بـه دستور محمد حسین مـیرزای دولتشاه مرمت شد. بارون دوبد یکی از ماموران روسیـه تزاری کـه در سال ۱۸۴۵ مـیلادی از خرم‌آباد دیدار کرده، شـهر را دارای ۴ مسجد، ۸ گرمابه و ۱ محله یـهودی نشین توصیف کرده‌است.

خایدالو

خایدالو یکی از شـهرهای مـهم تمدن عیلام و نام باستانی شـهر خرم‌آباد بوده و گفته مـی‌شود شـهر شاپورخواست بـه دستور شاپور اول ساسانی بر خرابه‌های آن ساخته شده است. از شـهرهای بزرگ عیلام باستان مـی‌توان بـه خایدالو، سیمره و شوش اشاره کرد.اعتقاد اکثر صاحب نظران این است، کـه هستهٔ اولیـهٔ شـهر خرم‌آباد، شـهر باستانی خایدالو بوده‌است. بسیـاری از خاورشناسان معتقدند کـه این مکان با توضیحاتی کـه در متون مربوط بـه آشوریـان باستان درباره شـهر خایدالو آمده، مطابقت بسیـاری دارد.

نابودی تمدن عیلام و شـهر خایدالو

در سال ۶۴۰ قبل از مـیلاد مسیح، آشور بانیپال پادشاه آشور، عیلام و شـهر خایدالو را تصرف و دولت عیلام را نابود کرد. تمدن دیرینـه عیلام و شـهر خایدالو، بعد از هزاران سال مقاومت درون برابر اقوام نیرومندی چون سومری‌ها، اَکَدی‌ها، بابلی‌ها و آشوری‌ها از دشمن خود آشور شکست خورد و از صفحه روزگار ناپدید گردید. کتیبه آشور بانیپال درباره فتح و نابودی عیلام چنین مـی‌گوید:

«تمام خاک شـهرشوشانو شـهر خایدالو و شـهرماداکتوو شـهرهایدیگر را با توبره بـه آشور کشیدم، و در مدت یک ماه و یک روز کشور عیلام را با همـهپهنای آن، جاروب کردم. من این کشور را از چارپایـان و گوسپند، و نیز از نغمـه‌هایموسیقی بی‌بهره ساختم و به درندگان، ماران، جانوران و آهوان رخصت دادم کـه آن را فروگیرند.»

شاپورخواست

شاپورخواست بـه عقیده بسیـاری از مورخین و محققین نام باستانی شـهر خرم‌آباد کنونی بوده‌است. بسیـاری از محققان بر این عقیده هستند کـه شـهر قدیمـی شاپورخواست کـه به دستور شاپور اول درون دوره ساسانی و قرن نخست هجری بنا شده‌است درون جنوب شـهر خرم‌آباد قرار داشته‌است. درون زمان حفر پناهگاه درون طول جنگ تحمـیلی عراق علیـه ایران درون اطراف مناره آجری درون مـیدان شقایق آثاری از این شـهر بـه دست آمد. احتمالا مـهمترین قسمت‌های این شـهر درون مکان محله قاضی‌آباد فعلی بوده کـه آسیـاب و کانال‌های فاضلاب و آب رسانی نیز درون این حفاری‌ها بـه دست آمده است. حدود شاپورخواست از شمال که تا سنگ نوشته و از غرب کوه مُدبهو شرق که تا پل شاپوری مـی‌باشد. درون کتب مورخین و جغرافیـانگاران دوره اسلامـی اطلاعات ارزنده‌ای درون رابطه با شـهرهای لرستان نوشته شده‌است کـه در شناسایی موقعیت آنـها کمک مـی‌کند . براساس این متون شاپورخواست یکی از شـهرهای مـهم این منطقه محسوب شده کـه در طول این دوران از عمران و آبادانی برخوردار بوده‌است. درون لرستان آثار و مناطقی منسوب بـه شاپور ساسانی وجود دارد کـه از آن جمله مـی‌توان از شـهر شاپورخواست، دژ شاپورخواست، پل شاپوری، پل شاپوری کاکارضا درون خرم آباد و شاهپورآباد درون شـهرستان الیگودرز نام برد.

شکل گیری خرم‌آباد فعلی

نام شاپورخواست درون کتاب‌های قدیمـی که تا سال ۶۲۲ هجری (اوایل قرن هفتم) قابل رویت هست اما بعد از قرن هشتم تنـها مـی‌توان نام خرم‌آباد را مشاهده کرد. احتمالا درون اواخر قرن هفتم هجری شـهر شاپورخواست بـه کلی ویران و خالی از سکنـه شده و مردم آن بـه قسمت غربی قلعه فلک الافلاک کـه از لحاظ داشتن آب فراوان و موقعیت مناسب تر و همچنین امنیت، برتری داشت نقل مکان د، درون حقیقت فلک الافلاک درون این زمان هسته اصلی شـهر خرم‌آباد فعلی را تشکیل داد و موجب شکل گیری آن درون این منطقه شده است. البته بـه نظر مـی‌رسد کـه آب شـهر شاپورخواست از طریق نـهری کـه از قسمت شرقی شـهر مـی‌آمده تأمـین مـی‌شده‌است کـه شاید خشک شدن این نـهر عامل ترک این منطقه شده‌است. عوامل متعددی دیگری چون موقعیت سیـاسی، ارتباطی و جغرافیـایی درون شکل‌گیری شـهر خرم‌آباد دخیل بوده است.

از آثار قدیمـی این بخش از شـهر مـی‌توان بـه مقبرهٔ‌ زیدبن على درون محله‌اى بـه همـین نام اشاره کرد کـه در غرب مسجد جامع خرم‌آباد واقع شده است. حریم مقبره شش هزار مترمربع وسعت دارد کـه در گذشته گورستان بوده است. درون مـیان این زمـین ، ‌ مقبره‌اى وجود دارد کـه آیـات و کلمات مقدس را با خط نسخ و به طور برجسته بر آن نقش کرده‌اند. روى لبهٔ‌ شرقى مقبره ، نام استادکار نجار و تاریخ احداث آن آمده است. بناى کنونى مقبره بـه سال ۱۳۰۷ هجرى قمرى مربوط مى‌شود. براساس سنگ نبشتهٔ بنا کـه به خط کوفى هست ، این مقبره درون سال ۴۰۴ هجرى قمرى بـه فرمان بدر بن حسنویـه ساخته شده و به زید بن حسین بن ابیطالب (ع) تعلق دارد. بناى مقبره ، هشت ضلعى هست که چهار ضلع اصلى دارد و هر یک از این اضلاع نیز بـه ضلع‌هاى کوچک‌ترى تقسیم شده‌اند. تمام بنا از آجر ساخته شده است. صندوقى چوبى و قهوه‌اى رنگ با نقوش زیباى کنده‌کارى شده ، روى قبر جاى گرفته است. درون هر دو گلدستهٔ مقبره نیز پله‌هایى براى رفته بـه پشت‌بام کار گذاشته شده‌اند. همچنین آرامگاه باباطاهر کـه برخی آن را مقبره باباطاهر عریـان ذکر مـی‌کنند درون این بخش از شـهر است. این قبر براساس شواهد باستان‌شناسی متعلق بـه دوره سلجوقی مـی‌باشد کـه در دوره‌های بعد مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته‌است. درون این دوره قلعه هسته توسعه شـهر بوده کـه براساس ساختار طراحی محدوده شـهر از طرف قلعه با محله‌های کوچک و خیـابان‌های منحنی شکل درون حال توسعه درون مسیر شمال غربی بوده‌است. نکته قابل توجه دیگر درون این دوره دروازه‌های قدیمـی شـهر خرم‌آباد هست که عبارتند از:

*دروازه خوز بر سر راه کاروان رو بـه سوی دزفول.

*دروازه گرداب بر سر راه کاروان رو بـه سوی کرمانشاه.

*پلی قدیمـی کـه محل رفت و آمد عابرین بوده و بر سر راه بروجرد قرار داشته ‌است.

خرم‌آباد پایتخت اتابکان لر کوچک

اتابکان لر کوچک سلسله کوچکی از اتابکان لرستان هستند کـه در فاصلهٔ سال‌های ۵۸۰ که تا ۱۰۰۶(ه.ق) درون قسمت‌های شمالی و غربی لرستان ناحیـه لر کوچک حکومت مـی‌کرده‌اند. امرای این سلسله از نیـاکان شجاع‌الدین‌خورشید، مؤسس سلسله لر کوچک بوده‌اند و آخرین حاکم لر کوچک بـه دست شاه عباس اول صفوی کشته و سلسله اتابکان لر منقرض گردید. طوایف لر کوچک قبایلی بودند مخلوط از کردان آسیـای صغیر و لرهای ایرانی کـه در حدود بین عراق عجم و عراق عرب ییلاق و قشلاق مـی‌د و خراج خود را بـه دیوان بغداد مـی‌دادند و به بسیـار کم حکومتی مستقل داشتند. سرزمـین لرستان بـه دو قسمت لر کوچک و لر بزرگ تقسیم مـی‌شود. درون کتاب تاریخ مغول درون صفحه ۴۴۲ و در کتاب مجمل التواریخ گلستانـه درون صفحه ۲۰۴ بـه این شرح درون خصوص نواحی لر کوچک و بزرگ آمده‌است :

«لر کوچک همان هست که حالیـه هم آن رالرستانمـی‌گوییم و غرض ازاین قسمت اخیر کـه در آن ایـام لر کوچک خواند مـی‌شده بیشتر ناحیـه فیلی یعنی اطرافخرم‌آباد و اراضی پشت کوه بوده‌است . مراد از لرکوچک،ایلات لرستان، حالیـه و مراداز لر بزرگ، ایلات بختیـاری دانسته شده‌است یعنی بـه خلاف تقسیم فوق.»

خرم‌آباد درون دوره صفویـان

خرم‌آباد درون زمان حکومت صفویـان و پس از انقراض سلسله اتابکان لرستان اهمـیت خود را حفظ کرد، صفویـان درون دوره حکومت خود بـه آبادانی خرم‌آباد اهمـیت دادند. از جمله اقدامات مـهم مـی‌توان بـه احداث پلی مـهم درون خرم‌آباد اشاره کرد کـه به نام پل صفوی مشـهور است، این پل نزد مردم خرم‌آباد بـه نام پل گَپ (پل بزرگ) مشـهور است. پل صفوی شرق خرم‌آباد را بـه غرب و قلعه فلک‌الافلاک متصل مـی‌کند. طول این پل بیش از ۳۵۰ متر، پهنای آن ۸٫۵ متر و ارتفاع آن از کف رودخانـه که تا روگذر پل ۸ متر است.بخش مـیانی پل و شاه نشین آن شباهت زیـادی با شاه نشین پل خواجو درون اصفهان دارد کـه در اثر سیل تخریب شده و مجددا با سیمان مرمت شده است. مصالح بـه کار رفته درون قسمت پایـه‌ها از سنگ‌های تراشیده شده با ملات آهک و گچ و پایـه های چشمـه طاقها از آجر ساخته شده است. درون قسمت شمالی پل کتیبه‌های سنگی نصب شده هست که با حروف مقطعه نوشته شده وبه عنوان طلسم معروف است. این پل درون دوره قاجار بـه پل محسنیـه معروف گشت. هم اکنون عبور و مرور خودروهای سبنگین از روی این پل و گذر خودرو از زیر پل و خیـابان‌های ساحلی خطر بزرگی به منظور قسمت‌هایی از این پل محسوب مـی‌شود. پل صفوی بـه شماره ۲۳۵۴ درون فهرست آثار ملی ایران بـه ثبت رسیده است.

مسجد جامع

در دوره حکومت صفویـان مسجد جامع خرم‌آباد نیز ساخته شد، این مسجد درون سال ۹۷۰ هجری قمری و به دستور شاه پرور سلطان ساخته شد و در سال ۱۱۱۰ قمری بـه دستور شاه سلطان حسین و در دوره کریم خان زند مرمت شد. این مسجد جامع بعد از سال ۱۳۲۲ بـه حوزه علمـیه تبدیل شد.

خرم‌آباد درون دوره قاجار

شـهر خرم‌آباد درون دوره قاجار بـه محله های اطراف قلعه فلک الافلاک محدود بوده است. محله هایی مانند، پشت بازار، درب دلاکان و درب باباطاهر از جمله معروف ترین محلات شـهر درون زمان قاجار محسوب مـی شدند. بازار اصلی شـهر درون محله پشت بازار واقع بوده و شـهر از لحاظ رشد و رونق درب و کار وضعیت نسبتاً خوبی داشته است. این دوره را مـی توان آغاز مـهاجرت از شـهرهای کوچک استان لرستان و روستاهای اطراف شـهر بـه خرم‌آباد دانست. مـهاجرت‌ها علاوه بر بالابردن جمعیت شـهر باعث بـه وجود آمدن محله‌های جدید و توسعه محله‌های قدیمـی شد.

تأسیس شـهرداری خرم‌آباد

شـهرداری خرم‌آباد درون زمستان ۱۳۰۲ و هم‌زمان با ورود نیروهای نظامـی بـه شـهر و سرکوب عشایر لرستان توسط ارتش رضاخان تشکیل شد و نخستین انجمن شـهر نیز درون سال ۱۳۰۶ متشکل از ۷ نفر تشکیل شد کـه رئیس این هیأت هفت نفره سرگرد ناصرقلی‌خان صدری‌اصفهانی بود. سه عضو دیگر از محله پشت بازار درون این انجمن حضور داشتند کـه اسامـی آنـها عبارت هست از سرگرد سیف‌الله پارسا، سیدحسین قاسمـی و محمدعلی رسولی و سه عضو دیگر از محله درب‌دلاکان نیز درون این انجمن حضور داشتند، صادق جوادی، علی‌اصغر ناصریـان و سیدعیسی محمدیـان، این هیأت هفت نفره وظیفه مدیریت شـهر را بـه عهده داشت.

مـیرملاس

ساختمان مـیرملاس درون سال ۱۳۱۴ و به منظور استقرار شـهرداری خرم‌آباد ساخته شد. این ساختمان درون شمال شـهر و در دامنـه‌ای با شیب نسبتاً زیـاد ساخته شد، دلیل نامگذاری آن بـه کاری گیری نقاشی‌های بدست آمده از غاری درون نزدیکی خرم‌آباد با همـین نام بود. ساختمان مـیرملاس بعد از جابجایی شـهرداری خرم‌آباد بـه ساختمان دیگری، بـه وزارت فرهنگ و هنر تحویل شد و پس از مرمت، نگارخانـه‌ای درون آن برپا شد. این ساختمان درون سال ۱۳۸۰ درون فهرست آثار ملی ایران بـه ثبت رسید.

ساختمان‌های اطراف فلک‌الافلاک

در دوران پهلوی ساختمان‌هایی جهت اصطبل و سربازخانـه و ستاد لشگر ۵ ارتش درون محدوده حصار ۱۲ برجی و قلعه فلک‌الافلاک احداث گردید کـه دو ساختمان از مجموعه ساختمانـهای مذکور درون محوطه سپاه باقیمانده ‌است و ساختمان دیگر کـه معروف بـه ساختمان اصطبل بود درون سال ۱۳۷۸ توسط سپاه پاسداران تخریب گردید. همچنین دو ساختمان دیگر از مجموعه ساختمانـهای مربوط بـه آن دوره درون محدوده فعلی دانشگاه لرستان باقی مانده‌است کـه یکی از آنـها محل برگزاری کلاسهای درس درون دو طبقه و در فهرست آثار ملی ایران بـه شماره ۳۷۶۵ بـه ثبت رسیده‌است. قرینـه همـین ساختمان درون سال ۱۳۷۳ توسط دانشگاه لرستان تخریب و به جای آن دپارتمان شیمـی احداث شده‌است و ساختمان دوم یک طبقه‌است کـه به عنوان محل بانک از آن استفاده مـی‌شود. ویژگی قابل توجه بناهای مذکور یک دست بودن با بافت تاریخی اطراف قلعه و نموداری از تاریخ یک دوره از معماری ایران هست که آن را مـی‌توان معماری ایرانی - فرنگی نامـید. با این حال ساختمانـهای مذکور از ویژگیـهای قابل توجه زمان خود برخوردارند کـه به طور کلی مـی‌توان بـه کاربرد پلان متقارن، استفاده از درز انبساط، آجرکاری پرکار بـه صورت برجسته درون ساختمان دانشگاه و همچنین سقفهای شیروانی پوش نام برد .زیباترین ساختمان این مجموعه ساختمان دانشگاه هست که توجه هر بیننده‌ای را بـه خود جلب مـی‌کند. درون دوران پهلوی نخست مجموعه حصار ۱۲ برجی و قلعه بـه پادگان نظامـی تبدیل گردید و قلعه فلک‌الافلاک که تا سال ۱۳۳۰ بـه محل نگهداری مـهمات لشگر ۵ مخصوصاً مـین و مواد منفجره و مـهمات تبدیل گردید کـه در همان سال مـهمات ذخیره شده را خارج د و قلعه را به منظور نگهداری تبعیدی ها آماده ساختند.

فلک‌الافلاک

قلعه باستانی فلک‌الافلاک یـا دژشاپورخواست کـه تاریخ ساخت آن بـه زمان ساسانیـان بر مـی‌گردد از زمان قاجار بـه بعد بـه این نام خوانده مـی‌شود. فلک‌الافلاک بر فراز تپه‌ای دربلندترین نقطه شـهر خرم‌آباد واقع شده‌است. نام قدیم آن دژ شاپورخواست بوده وبنای آن بـه دورهٔ ساسانیـان مـی‌رسد این قلعه اکنون دارای ۶ برج هست ولی درگذشته دارای ۱۲ برج بوده و به همـین سبب بـه دوازده برجی نیزمعروف است. درقسمت شمالی زیر قلعه چشمـه‌ای بنام گلستان جاری هست ولی آب موردنیـاز خود قلعه از چاهی بـه عمق ۴۰ متر کـه در مـیان قلعه وجود دارد تامـین مـی‌شود. قلعه فلک‌الافلاک بر شـهر خرم‌آباد کاملاً مشرف هست و مساحت آن درحدود ۵۳۰۰ متر مربع است. فضای داخل آن بـه چهار تالار نسبتاً بزرگ حول دو حیـاط و تعدادی تالار و اتاق تقسیم شده‌است. این بنا درون عهد فتحعلیشاه قاجار مرمت گردیده و برج مرتفعی بـه آن افزوده شده و از آن بعد فلک‌الافلاک خوانده شده‌است.

مناره آجری

مناره آجری یکی از آثار باستانی ارزشمند شـهر خرم‌آباد مـی‌باشد. این بنا با قدمتی درون حدود ۹۰۰ سال درون جنوب خرم‌آباد و در کناره شـهر قدیمـی شاپورخواست بر روی پایـه سنگی برپا شده و حدود ۳۰ متر ارتفاع دارد. قطر سطح تحتانی آن ۵/۵ متر هست و با پیمودن ۲۹ پله دورانی مـی‌توان بـه بام مناره صعود نمود. ظاهراً از آن به منظور هدایت کاروان‌هایی کـه به سمت شـهر باستانی شاپورخواست مـی‌آمده‌اند استفاده مـی‌شده‌است.

سنگ نبشته

این سنگ نبشته کـه خط کوفی بر روی آن حک شده‌است درون قسمت جنوبی شـهر خرم‌آباد قرار دارد این سنگ بصورت یک مربع تراشیده‌است و در روی آن راجع بـه سند مالکیت چرای دامـهای موجود درون آن زمان حک شده‌است. این سنگ نبشته بـه گونـه‌ای ساخته شده‌است کـه چهار گوشـه آن بـه سوی آثار باستانی پل شکسته، مناره آجری، فلک الافلاک و حوض موسی نشانـه رفته‌است. این سنگ ریشـه درون کوه دارد و در چند سال اخیر بـه علت توسعه بلوار شریعتی خرم‌آباد برش داده و جابجا شده‌است.

پل شکسته

پل شکسته یـا پل شاپوری یـا بـه گویش لری طاقِ پیل اِشکِسَه یکی از شاهکارهای معماری دوره ساسانیـان محسوب مـی‌شود و در ضلع جنوبی قلعه فلک افلاک درون جنوب شـهر خرم‌آباد درون استان لرستان واقع شده‌است. پل شاپوری عامل ارتباط غرب استان لرستان(طرهان) با شرق و از آنجا بـه خوزستان و تیسفون (پایتخت ساسانیـان) بوده‌است. این پل هم اکنون ویرانـه‌ای بیش نیست کـه درجنوب غربی خرم‌آباد قراردارد این پل درون زمان خود از شاه کارهای معماری بـه حساب مـی‌آمده و دارای ۲۸ طاق یـا دهانـه بوده‌است اما امروز تنـها ۶ طاق آن بـه جای مانده‌است. پل شاپوری درون راستای غربی -شرقی با ارتفاع ۱۶ متر ساخته شده‌است ودردهانـه پرطاق موج شکنـهایی لوزی شکل به منظور کاهش تخریب سیل تعبیـه شده‌است.

گرداب سنگی

گرداب سنگی یـا بـه گویش لری گِردآو بَردینَه، یکی از آثار تاریخی بر جای مانده از دوره ساسانیـان درون شـهر خرم‌آباد است. گرداب سنگی درون مرکز شـهر خرم‌آباد و در مـیان بافت قدیمـی شـهر درون کنار مـیدان تختی واقع شده است. بنای گرداب سنگی دایره ای شکل هست و بـه دور چشمـه ای با استفاده از سنگ و ساروج ساخته شده هست تا آب خارج شده از چشمـه را ساماندهی کرده و سپس از طریق کانال آب چشمـه را بـه نقاط مختلف شـهر باستانی شاپورخواست منتقل کند.

مردم شناسی

جمعیت شـهر خرم‌آباد طبق سرشماری سال ۱۳۸۵ مرکز آمار ایران برابر با ۳۸۱٬۸۰۴ نفر و جمعیت شـهرستان خرم‌آباد برابر با ۵۲۱٬۹۶۴ نفر مـی‌باشد. اهالی خرم‌آباد جزئی از مردم لر بـه شمار مـی آیند، لر نام قومـی ایرانی هست که درون باختر و جنوب باختری ایران زندگی مـی‌کنند.

هرم جمعیتی خرم‌آباد درون سال 1385

مردان

سن

زنان

۱٬۶۳۰ 

۶۵+

 ۱٬۴۴۱

۴۷۰ 

۶۰-۶۴

 ۵۲۸

۷۰۷ 

۵۵-۵۹

 ۸۱۶

۱٬۰۹۷ 

۵۰-۵۴

 ۱٬۱۷۳

۱٬۴۹۸ 

۴۵-۴۹

 ۱٬۵۲۹

۱٬۶۲۶ 

۴۰-۴۴

 ۱٬۸۰۷

۲٬۲۰۹ 

۳۵-۳۹

 ۲٬۴۷۱

۲٬۴۶۳ 

۳۰-۳۴

 ۲٬۹۷۵

۲٬۷۲۶ 

۲۵-۲۹

 ۳٬۷۴۴

۸٬۶۱۲ 

۲۰-۲۴

 ۵٬۲۷۴

۴٬۱۳۱ 

۱۵-۱۹

 ۳٬۲۴۱

۱٬۶۴۲ 

۱۰-۱۴

 ۱٬۶۵۳

۸۳۰ 

۵-۹

 ۸۱۵

۵۳۱ 

۰-۴

 ۵۳۱

گویش خرم‌آبادی

گویش مردم خرم‌آبادی و روستاهای اطراف آن لری خرم‌آبادی است. از ویژگی‌های این گویش توانایی آن درون ساخت اشعار، سرودها و موسیقی است. مردم خرم‌آباد علاوه بر زبان فارسی بـه دو گویش لری و لکی با یکدیگر گفتگو مـی کنند. ساکنین اغلب مناطق خرم‌آباد با گویش لری صحبت مـی کنند. درون سال‌های بعد از انقلاب بـه علت مـهاجرت بالای روستائیـان و عشایر بـه شـهر خرم‌آباد، هم اکنون عده‌ای از مردم شـهر کـه بیشتر درون مناطق شمالی خرم‌آباد زندگی مـی کنند با زبان لکی محاوره مـی نمایند.

اقلیت‌های مذهبی

یـهودیـان

ورود یـهودیـان بـه شـهر خرم‌آباد بـه سال ۸۰۰ هجری قمری باز مـی‌گردد. قبل از سال ۱۲۸۸ جمعیت خرم‌آباد ۱۵ هزار نفر و خانـه‌های مـهم این شـهر هفتاد و دو عدد بوده کـه از این تعداد ۳۰ دستگاه از عمارت‌های مـهم بـه یـهودیـان این شـهر اختصاص داشته است.در دهه ۱۳۰۰ جمعیت یـهودیـان کاهش یـافت درون این دوره تقریباً تعداد یـهودیـان هزار نفر گفته شده است. که تا قبل از خلع سلاح لرستان بـه دست علی رزم آرا، شـهر خرم‌آباد دارای دو محله بزرگ بـه نام‌های، پشت بازار و درب‌دلاکان بود، یـهودیـان خرم‌آباد درون محله درب‌دلاکان و در کوچه‌ای کـه به کوچه یـهودیـان شـهرت داشته ساکن بوده‌اند. مشاغل عمده یـهودیـان درون خرم‌آباد، بزازی، باغداری، زرگری و طبابت بوده است. گورستان یـهودیـان خرم‌آباد درون منطقه‌ای بـه نام گورجِی (گورستان- جهودها) درون کنار حوض موسی قرار داشته است، این گورستان امروز بـه محله‌ای مس بـه نام کوی فلسطین تبدیل شده است.گویش یـهودیـان خرم‌آباد، گویش لری خرم‌آبادی بوده است. یـهودیـان درون خرم‌آباد دارای چندین کنیسه، مدرسه و یک عمومـی مستقل بوده‌اند.

جغرافیـا و آب‌وهوا

شـهر خرم‌آباد مرکز شـهرستان خرم‌آباد و استان لرستان است.این شـهرستان از شمال بـه شـهرستان سلسله، از شمال‌ شرق بـه شـهرستان بروجرد، از شرق بـه شـهرستان‌های دورود و الیگودرز، از جنوب بـه شـهرستان اندیمشک و از غرب و جنوب غرب بـه شـهرستان‌های کوهدشت، دوره و پل محدود مـی‌شود. خرم‌آباد درون مختصات ۳۳٫۴۸ شمالی و ۴۸٫۳۵ درجه شرقی و در ارتفاع ۱۱۴۷/۸ متری از سطح دریـا قرار دارد.خرم‌آباد دارای آب و هوایی معتدل و نیمـه مرطوب است، وجود منابع آب‌های زیر زمـینی و چشمـه‌های درون شـهر از نکات قابل توجه درون جغرافیـای شـهر خرم‌آباد است.

راه‌های ارتباطی

آزادراه خرم‌زال

آزادراه خرم‌زال کـه با نام آزاد‌راه خرم‌آباد - پل زال نیز شناخته مـی شود و عملیـات ساخت آن از سال ۱۳۸۴ آغاز شده بود درون حد فاصل دو شـهر خرم‌آباد و اندیمشک بـه طول ۱۰۴ کیلومتر قرار گرفته است.از جمله اه ساخت این آزادراه کاهش تصادفات، کاهش زمان سفر و همچنین صرفه جویی سالانـه ۴۰۰ مـیلیـارد ریـال درون مصرف سوخت، کاهش ۶۰ کیلومتری طول آزاد راه نسبت بـه مسیر قدیمـی خرم‌آباد - پل - اندیمشک، کاهش بار ترافیکی و افزایش سرعت مطمئن درون این محور عنوان شده است. این آزاد‌راه از نقاط بکر و جنگل‌های بلوط جنوب لرستان عبور مـی کند و چشم انداز بسیـار زیبایی دارد.

فرودگاه

خرم‌آباد دارای فرودگاه کوچکی هست که درون جنوب شـهر واقع شده است.

راه آهن

طی طرحی کـه در دولت محمود احمدی نژاد مطرح گردیده هست با اختصاص بودجه‌ای ۱۳۰۰۰ مـیلیـارد ریـالی راه آهن سراسری از شـهر دورود بـه شـهر بروجرد و شـهرهای خرم‌آباد، کوهدشت، پل و اندیمشک متصل مـی‌شود. این پروژه توسط محمود احمدی نژاد افتتاح گردیده و معاون ساخت و توسعه راهها و راه آهن وزارت راه و شـهرسازی ایران سرعت ساخت درون این طرح را ۱۰۰ کیلومتر درون ساعت عنوان کرده است.

جاده‌ها

فاصله خرم‌آباد که تا تهران ۴۹۰ کیلومتر و تا اهواز ۳۹۰ کیلومتر است. خرم‌آباد بر سر شاهراه تهران-خوزستان قرار گرفته و دارای اهمـیت ارتباطی و راهبردی است.جاده‌های شماره ۳۵ و ۳۷ کـه مناطق شمال و غرب ایران را بـه جنوب و استان خوزستان متصل مـی‌کنند از خرم‌آباد مـی‌گذرند.مسیرهای دسترسی بـه خرم‌آباد عبارتند از:

*خرم‌آباد - اصفهان : جمعیت محله فلک الدین خرم اباد بـه سمت شرق و به طول ۳۷۰ کیلومتر

*خرم‌آباد - اهواز : بـه سمت جنوب بـه طول ۳۷۵ کیلومتر

*خرم‌آباد - تهران : بـه سمت شمال شرق بـه طول ۴۹۹ کیلومتر

*خرم‌آباد - کرمانشاه : بـه سمت شمال غرب بـه طول ۳۲۰ کیلومتر

جا‌های دیدنی

شـهر خرم‌آباد درون دره‌ای خوش آب و هوا و پر آب قرار گرفته‌است. وجود چشمـه‌های فراوان و آثار تاریخی متعدد باعث بـه وجود آمدن مجموعه‌ای از دیدنی‌های طبیعی و تاریخی درون شـهر خرم‌آباد شده‌است.وجود دریـاچه کیو، سراب‌ها و چشمـه‌ها درون کنار آثار تاریخی مانند قلعه فلک افلاک، پل شاپوری، مناره آجری، سنگ نبشته و گرداب سنگی کـه خود مجموعه‌ای از آثار تاریخی و طبیعی هست مجموعه‌ای بی نظیر را درون شـهر خرم‌آباد تشکیل داده‌است. درون اطراف شـهر خرم‌آباد نیز گردشگاه‌های بسیـاری وجود دارد کـه از جمله آنـها پارک جنگلی شوراب درون جنوب شـهر و پارک جنگلی مخمل‌کوه درون شمال شـهر را مـی‌توان نام برد. خرم‌آباد را مـی‌توان یکی از شـهرهای توریستی ایران دانست.

دریـافت آدرس جهانی از سازمان ملل

خرم‌آباد از سوی دفتر منطقه ای اسکان بشر سازمان ملل متحد بـه عنوان یک شـهر نمونـه گردشگری انتخاب شده است.این انتخاب بـه منظور اجرای طرح توسعه پایدار شـهری بر مبنای گردشگری است. محور اجرای این طرح قلعه فلک الافلاک هست و ساماندهی فضای اطراف این قلعه و همچنین طرح مرمت و حفاظت از سایر آثار باستانی سطح شـهر خرم‌آباد نیز جزء این طرح محسوب مـی شود. خرم‌آباد بـه عنوان نخستین شـهر ایران بـه منظور اجرای این طرح از سوی دفتر منطقه ای اسکان بشر سازمان ملل متحد انتخاب گردیده و هزینـه اجرای این طرح نیز ۷۰۰ هزار دلار اعلام شده است.خرم‌آباد هم اکنون از سوی دفتر منطقه ای اسکان بشر سازمان ملل متحد بـه عنوان شـهر نمونـه گردشگری انتخاب شده است.

شبکه افلاک

شبکه افلاک کـه با نام شبکه استانی سیمای مرکز لرستان نیز شناخته مـی‌شود. شبکه تلویزیونی استانی متعلق بـه سازمان صدا و سیمای جمـهوری اسلامـی ایران هست که ویژه مردم استان لرستان برنامـه پخش مـی‌کند. تلویزیون از سال ۱۳۵۱ با نصب چند ایستگاه فرستنده تلویزیونی درون خرم‌آباد بخشی از شـهرستانـهای لرستان را تحت پوشش قرار داد. برنامـه‌های این مرکز پیش از ایجاد شبکه استانی از سال ۱۳۶۷ با افتتاح تلویزیون محلی استان فعالیت خود را بـه طور منسجم درون مر کز آغاز نمود.

رادیو لرستان

رادیو لرستان درون سال ۱۳۳۷ آغاز بـه کار کرد.در آن زمان نیروی ارتش و لشکرمستقر درون خرم‌آباد بـه وسیله بی سیم، هفته‌ای یک روز بـه مدت شصت دقیقه برنامـه‌های مختلفی پخش مـی‌کرد. درون سال ۱۳۵۱ یک فرستنده یک کیلوواتی با پخش روزانـه ۹ ساعت برنامـه درون خرم‌آباد آغاز بـه کار کرد کـه از این مدت ۸ ساعت بـه تقویت شبکه سراسری رادیو و یک ساعت نیز اختصاص بـه پخش اخبار و ترانـه داشت. درون سال ۱۳۵۲ درون یکمـین سالگرد تاسیس رادیو مرکز لرستان ساعات کار این مرکز بـه ۱۰ ساعت رسید کـه از این ده ساعت دو ساعت تولید محلی و بقیـه آن تقویت شبکه بوده‌است.

مراکز آموزش عالی

خرم‌آباد دارای ۶ مرکز آموزش عالی است، دانشگاه علوم پزشکی لرستان وابسته بـه وزارت بهداشت و نیز دانشگاه لرستان وابسته بـه وزرات علوم، دو دانشگاه فعال دولتی درون استان لرستان هستند کـه هر دو درون شـهر خرم‌آباد قرار گرفته‌اند. دانشگاه آزاد اسلامـی واحد خرم‌آباد و دانشکده سما نیز بـه عنوان دو دانشگاه غیر دولتی درون خرم‌آباد فعال هستند. از جمله سایر مراکز آموزش عالی شـهر خرم‌آباد مـی‌توان بـه دانشگاه پیـام نور و دانشگاه علمـی کاربردی خرم‌آباد اشاره کرد.

منابع:

پایگاه اینترنتی مرکز آمار ایران

شناسنامـه اقلیمـی شـهرستان خرم‌آباد (سایت سازمان هواشناسی خرم‌آباد)

پایگاه اینترنتی مرکز آمار ایران

Iran in World Gazetteer

تاریخ خرم‌آباد، سید فرید قاسمـی. تاریخ خرم‌آباد. افلاک، ۱۳۷۵. ۶ که تا ۱۱. 

«تاریخچه شـهر خرم‌آباد» . پی سی آنلاین، ۱۶ مـهر ۱۳۸۸.

کتاب دوره پیش از تاریخ درون جنوب غربی ایران لرستان، صفحه ۴

گرانتوسگی: تاریخ ایران از زمان باستان که تا امروز، ترجمـه کریم کشاورز، تهران، ۱۳۴۵.

پیگولووسکایـا: تاریخ ایران از عهد باستان که تا قرن ۱۸، ترجمـه کریم کشاورز، تهران، ۱۳۵۳.

کاسی‌ها، وب سایت پردیس

خرم‌آباد پایگاه اطلاع رسانی سازمان مـیراث فرهنگی استان لرستان

قلعه فلک‌الافلاک، سعاد خودگو، ص ۲۰

جغرافیـای لرستان (نسخه خطی ۱۳۳۵ قمری)، مـیرزارحیم چاغروند، ص ۱۷۴

دایرةالمعارف فارسی، ج. ۲، ص. ۲۴۹۲

«اتابکان لر کوچک». مـیبو سرچ.

«لرستان درون دوره اتابکان لر کوچک». تبیـان لرستان.

ساماندهی و احیـای پل گپ (صفوی) خرم‌آباد. روزنامـه جام جم، ۶ شـهریور ۱۳۸۹. ۱۵. 

«ساماندهی و احیـای پل گپ (صفوی) خرم‌آباد» وب‌سایت جام جم آنلاین، ۱۱ اکتبر ۲۰۱۰.

«معرفی مسجد جامع خرم‌آباد درون یک نگاه». خبرگزاری قرآنی ایران، ۰۶ شـهریور ۱۳۸۷.

«خرم‌آباد درون عصر قاجار، محمدرضا جایدری، بخش ۱». وب سایت سیمره، ۲۲ آبان ۱۳۸۸.

«خرم‌آباد درون عصر قاجار، محمدرضا جایدری، بخش ۲». وب سایت سیمره، ۲۲ آبان ۱۳۸۸.

خرم‌آباد شناسی، سیدفرید قاسمـی، جلد ۲، صفحه ۷۴ و خرم‌آباد.

«مـیرملاس، اولین بلدیـه خرم‌آباد». وب سایت آفتاب، برگرفته از روزنامـه جام جم، ۸ اسفند ۱۳۸۸.

خاطرات زندانیـان فلک‌الافلاک، سید فرید قاسمـی، ص ۸

«فلک الافلاک، شاهکار معماری». جام‌جم آنلاین، ۰۶ فروردین ۱۳۸۸.

«قلعه فلک‌الافلاک، شکوه و صلابت تاریخ». آفتاب، ۲۵ بهمن ۱۳۸۸.

«آشنایی با قلعه فلک الافلاک». همشـهری آنلاین، جمعه ۴ بهمن ۱۳۸۷.

«نتایج سرشماری عمومـی نفوس و مسکن ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار ایران.

لوح فشرده سیمای فرهنگی و گردشگری خرم‌آباد، بخش گویش و جمعیت، انتشار یـافته توسط سازمان مـیراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان لرستان

«یـهودیـان خرم‌آباد، ایرج کاظمـی،». انجمن کلیمـیان تهران، مرداد ۱۳۸۰.

«آب و هوای خرم‌آباد». وب‌گاه ودربیس.

«آزاد راه خرم آباد-پل زال افتتاح شد». جام جم آنلاین، سه شنبه ۱۱ آبان ۱۳۸۹.

«سرمایـه گذاری ۱۳۰۰ مـیلیـارد تومانی درون راه آهن دورود - خرم آباد - اندیمشک». خبرگزاری مـهر، ۱۳۹۰/۰۷/۱۸.

«فاصله شـهرهای ایران». ستاره گشت آسمان.

صفحه اطلاعات توریستی، سایت مـیراث فرهنگی و گردشگری استان لرستان

«خرم‌آباد از سازمان ملل آدرس جهانی مـی گیرد». خبرگزاری مـهر، ۱۳۸۹/۰۵/۲۶.

«تهیـه طرح مطالعاتی گردشگری خرم‌آباد توسط دانشگاه وین». جام جم آنلاین، ۰۷ مـهر ۱۳۸۹.

آغاز پخش دیجیتال سیما که تا پایـان سال ۱۳۸۹

صدا و سیمای مرکز لرستان

«دانشگاه آزاد اسلامـی واحد خرم‌آباد درون یک نگاه». خبرگزاری اسکانیوز، ۱۳۸۷/۰۵/۱۴.

«وب سایت دانشگاه آزاد اسلامـی واحد خرم‌آباد».




[جمعیت محله فلک الدین خرم اباد]

نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Sat, 21 Jul 2018 18:52:00 +0000



جمعیت محله فلک الدین خرم اباد

هتل صخره‌ای خرم‌آباد سال آینده گردشگر مـی‌پذیرد

روزنامـه آخر هفته‌مان را با خبری خاطره‌‌انگیز از مـهر شروع مـی‌کنم. جمعیت محله فلک الدین خرم اباد هتل صخره‌ای خرم‌آباد را یـادتان هست؟ همان کـه سال گذشته هم درون همـین روزنامـه لرستان خبرهایی از قول‌های افتتاحش نوشتیم. جمعیت محله فلک الدین خرم اباد غلامرضا سلیمانی، جمعیت محله فلک الدین خرم اباد ‌مدیر کل مـیراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان ظهر امروز درون جمع خبرنگاران درون رابطه با وضعیت هتل صخره‌ای خرم‌آباد اظهار داشت: جمعیت محله فلک الدین خرم اباد درون جلسه‌ای کـه امروز با حضور مدیران اجرایی، سرمایـه‌گذار پروژه، مسولان مـیراث فرهنگی و … برگزار شد، مقرر شده این پروژه درون قالب هتل ۵ ستاره بین‌المللی تکمـیل شود و در فروردین ۹۶ نیز اقدام بـه پذیرش مسافر کند. متاسفانـه بـه علت طولانی شدن روند ساخت هتل، این پروژه بـه یکی از نمادهای توسعه نیـافتگی استان تبدیل شده بود گفت: درون این راستا با پیگیری‌های مدیریت ارشد استان و بخش‌های همکار و به ویژه بخش خصوصی توانمند کـه به تازگی به منظور سرمایـه‌گذاری و اجرای این طرح اقدام کرده این پروژه درون بهار ۹۶ گردشگر مـی‌پذیرد.

ما هم از ته دلمان آرزو مـی‌کنیم این هتل کـه دیگر به منظور خودش یک بنای تاریخی بـه حساب مـی‌آید هرچه زودتر بـه بهره‌برداری برسد.

اما پل جهادگران خرم‌آباد ظرف یک ماه آینده بـه بهره‌برداری مـی‌رسد. تسنیم نوشت معاون عمرانی استاندار لرستان شب گذشته درون دیدار مردمـی با اهالی محله حاشیـه‌نشین فلک‌الدین خرم‌آباد کـه با حضور مدیران دستگاه‌های اجرایی استان درون مسجد ثارالله این محله  برگزار شد، ضمن تشریح جزئیـات اجرای هشت پروژه درون محله فلک الدین اظهار داشت: پل جهادگران از جمله پروژه‌های ضروری هست که حتما در محله فلک‌الدین تکمـیل و به بهره‌برداری برسد و بااین‌حال با توجه بـه اینکه روند تکمـیل این پل بعد از هفت سال توقف از مدت‌ها پیش از سر گرفته‌شده که تا ظرف ۱۵ روز آینده آن را بـه بهره‌برداری مـی‌رسانیم.

طی خبر دیگری از مـهر،‌ غلامرضا بازدار،‌رئیس سازمان جهاد کشاورزی لرستان  ظهر امروز درون نشست بررسی طرح راهبردی توسعه صادرات محصولات کشاورزی لرستان با بیـان اینکه حجم قابل توجهی از محصولات کشاورزی درون استان لرستان تولید مـی‌شود اظهار داشت: ضروری هست بیشتر از اینکه بـه فکر توسعه‌ کمـی هستیم بـه فکر توسعه‌ کیفی محصولات و تولیدات بخش کشاورزی استان باشیم.   اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خرم‌آباد مـی‌تواند نقش قابل‌توجهی درون زمـینـه‌ بازاریـابی و بازارسازی محصولات کشاورزی داشته باشد. وی با اشاره بـه ضایعات محصولات کشاورزی افزود: بخش خصوصی حتما هم درون حوزه‌ صنایع تبدیلی و هم بازاریـابی و سفارش‌گیری محصولات کشاورزی ورود پیدا کند که تا از ظرفیت‌های خوب استان نـهایت استفاده را ببریم.غلامرضا بازدار گفت: درون بدبینانـه‌ترین حالت از نظر تولید محصولات سالم جزو سه استان برتر کشور هستیم و محصولات تولیدی‌ قابل رقابت با محصولات سایر مناطق کشور است.

امروز هفدهمـین روز آلوده استان لرستان بود. تسنیم نوشت مدیر کل حفاظت از محیط زیست لرستان با بیـان اینکه کیفیت هوای استان لرستان درون وضعیت ناسالم قرار دارد اظهار داشت: آلودگی هوای استان لرستان دو برابر حد مجاز است. وی با اشاره بـه راه‌های مقابله با ریزگردها بیـان کرد: لازم هست تالاب‌‌ها احیـاء و به کاشت و حفاظت از درختان بلوط توجه شود کـه این امر درون جلوگیری از آلودگی هوا بسیـار مؤثر است.

به امـید روزی کـه دغدغه حفاظت از محیط زیست یک دغدغه همگانی شود و لازم نباشد درون این روزنامـه یـا هر رسانـه دیگری بر اهمـیت آن تاکید شود.

پایـان پیـام

گزار‌شگر: آرشین ساکی




[جمعیت محله فلک الدین خرم اباد]

نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Tue, 10 Jul 2018 10:51:00 +0000



جمعیت محله فلک الدین خرم اباد

10 منطقه حاشیـه نشین خرم آباد ساماندهی مـی شود | تی نیوز

به گزارش ایرنا حبیب الله خجسته پور روز دوشنبه درون نشست ستاد مشترک مدیریت و ساماندهی آسیب های اجتماعی درون محل استانداری لرستان افزود: جمعیت محله فلک الدین خرم اباد ساماندهی این محله ها با کمک دفاتر تسهیل گری و توسعه محلی انجام مـی شود.
وی اظهار داشت: با توجه بـه اینکه ساکنان این محلات نتوانسته اند خواسته و مطالبات خود را بیـان کنند، جمعیت محله فلک الدین خرم اباد دفاتر تسهیل گری متشکل از سازمان های مردم نـهاد درون این مناطق راه اندازی شده اند.
معاون استاندار لرستان افزود: این مناطق شامل محله گل سفید خرم آباد، جهانگیرآباد، دره گرم غربی، دره گرم شرقی، کرگانـه، علی آباد، پشته مطهری، محله اسدآبادی، فلک الدین و محله پاچنار مـی باشند.
وی گفت: این دفاتر تسهیل گر، نقاط قوت و ضعف و نیـازمندی های هر محله را شناسایی و از طریق فرمانداری خرم آباد اعلام مـی کنند و در واقع واسطه بین مردم و ادارات هستند.
خجسته پور افزود: درون راستای اجرای این طرح انتظار مـی رود مدیران دستگاه های اجرایی گزارش های دفاتر تسهیل و سازمان های مردم نـهاد را بـه عنوان دستور کار ویژه درون نظر گیرند و اگر نیـاز بـه اطلاعاتی بود همکاری کنند.
** توانمندی سازمان های مردم نـهاد درون خرم آباد
فرماندار خرم آباد نیز درون این نشست گفت: سازمان های غیردولتی و مردم نـهاد درون خرم آباد با اینکه عمر کمـی دارند اما بسیـار زبده، توانمند و پویـا هستند و در زمـینـه های مختلف فعالیت ها و تلاش های خوبی داشته اند.
اسد عبدالهی افزود: حاشیـه نشینی بـه عنوان یکی از آسیب های اجتماعی اولویت دار دارای 2 بخش مکانی، فرهنگی و اجتماعی هست که جنبه مکانی آن اهمـیت بیشتری دارد.
وی اظهار داشت: مردم این مناطق لزوما همـه بد نیستند و مـی توان از ظرفیت مردم این مناطق بـه عنوان سرمایـه های انسانی و ...

[ مشاهده متن کامل 10 منطقه حاشیـه نشین خرم آباد ساماندهی مـی شود درون خبرگزاری اقتصادی ایران ]

اخبار پیشنـهادی:

. جمعیت محله فلک الدین خرم اباد . جمعیت محله فلک الدین خرم اباد




[جمعیت محله فلک الدین خرم اباد]

نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Tue, 03 Jul 2018 00:01:00 +0000



جمعیت محله فلک الدین خرم اباد

بررسی بخش مسکن درون طرح جامع جدید شـهر خرم آباد

بررسی بخش مسکن درون طرح جامع جدید شـهر خرم آباد

این تحقیق توسط دانشجویـان زیر انجام شده و مربوط بـه کلاس برنامـه ریزی مسکن مـی­باشد

معصومـه صوفی پور

پروانـه حق شناس

فاطمـه بیرانوند

فریبا عبدلی فرخی

دانشجویـان دانشگاه پیـام نور لرستان(الشتر)

زمستان :1391

چکیده : جمعیت محله فلک الدین خرم اباد                   

هدف مقاله ی حاضر بررسی بخش مسکن درون طرح جامع شـهر مـی باشد .

بخش اصلی مقاله با تعریفی از طرح جامع و پیشینـه طرح جامع درون ایران آغاز شده و در ادامـه بـه اهمـیت مسکن و همچنین پیش بینی فضاهای مس درون طرحهای عمران شـهری پرداخته شده هست و سپس طرح جامع شـهر خرم آباد را بررسی و مورد تجزیـه و تحلیل  قرار داده شده هست و درون آخر ایرادات طرح جامع و پیشنـهادهایی مطرح شده هست .      

   واژگان کلیدی : مسکن ، جمعیت محله فلک الدین خرم اباد طرح جامع شـهر ، برنامـه ریزی مسکن ، الگوی برنامـه ریزی جامع

مقدمـه :         

مسکن کـه مانند غذا یکی از احتیـاجات اساسی انسان هست ، درون تمام دوران حیـات بشر ، مخصوصاً درون قرن اخیر کـه هنی با سرعت زیـادی افزایش یـافته هست ، از مسائل مـهم اقتصادی و اجتماعی جوامع مختلف بوده و هست . جمعیت محله فلک الدین خرم اباد گرچه گاهی مسئله مسکن بخاطر دلایل اقتصادی و اجتماعی و سیـاسی درون بعضی از جوامع بـه صورتهای مختلف وجود داشته هست .

افزایش نسبت بـه هزینۀ مسکن بـه هزینـه های خوراکی ، نشانۀ با اهمـیت تر شدن مسئله مسکن درون ایران هست ، بـه طوری کـه در چند سال اخیر ، مسئله مسکن بـه عنوان یک مسئله روز مورد توجه دولتمردان ، متخصصین و بالاخره بیشتر خانوارهای ایرانی قرار گرفته هست . جمعیت محله فلک الدین خرم اباد ( عابدین درکوش سعید ، درآمدی بـه اقتصاد شـهری ، ص 137 )

برنامـه ریزی و تهیـه طرح های شـهری براساس ضرورتهایی انجام مـی شود . این ضرورتها از طریق موضوع شناسی مسائل شـهری شناسایی شده و براساس موضوع طبقه بندی مـی شود . ضرورتها معرف وضعیتی کـه استمرار آن ممکن هست وضعیت نظام زیست و معیشت شـهری را مختل سازد . بـه همـین دلیل تشخیص ضرورتها درون تعریف اه بـه برنامـه ریزان کمک مـی کند . ضرورتها ممکن هست عینی ، یعنی برگرفته از وضعیت ناهنجار موجود یـا ذهنی ، یعنی برخاسته از نوعی تصور بر مبنای آینده نگری باشد . بـه طور کلی ضرورتهای مطرح شده درون روند تهیـه طرحهای شـهری درون گروه های ذلیل طبقه بندی مـی شوند :

1-ساماندهی وضع موجود

2-ضرورتهای اجتماعی و فرهنگی

3-ضرورتهای اقتصادی

4-ضرورتهای فیزیکی و کالبدی

5-ضرورت همسویی با روند تحولات و توسعه شـهری

6-ضروتهای مدیریتی و اداری

7-ضرورتهای سیـاسی و اجرایی    

شناخت ضرورتها ممکن هست تصمـیم گیریـها و اقدامـهای اجرایی را بـه سمتی هدایت کند کـه در نـهایت بالندگی جامعه شـهری را تحقق بخشد . هدف نـهایی از تهیـه طرحهای شـهری ، ارائه الگویی از هندسه فضای شـهری هست که درون قالب آن انسان ضمن احساس امنیت و آسایش بتواند بـه زندگی بالنده و مولدی دست یـافته و مـیراث تمدن شـهری را درون شکلی بایسته بـه آیندگان منتقل کند . شـهر محیط اجتماعی مرکب از طیف وسیعی از شـهروندان با سلایق و خواسته های متنوع هست ، از این رو برجسته ترین ویژگی  اش ماهیت مردمـی آن هست . طرحهای شـهری بـه همـین علت حتما خصلت انسان مدار داشته باشند نـه دولت مدار و ابزرار مدار . انسان محوری و انسان مداری اصلی ترین و برجسته ترین ویژگی طرحهای شـهری هست . ( رهنمایی محمد تقی ، فرآیند برنامـه ریزی شـهری ایران ، ص 24 ) . 

عرصه پژوهش :     

شـهر خرم آباد مرکز استان لرستان هست که بـه جهت استقرار درون مسیر راههای ارتباطی استانـهای همجوار لرستان از قدیم الایـام به منظور اسکان عشایر و طویف مختلف ایلات این منطقه مورد استفاده بوده و به علت سعشایر و یکجانشینی آنان شمار جمعیت شـهر خرم آباد را با ازدیـاد فراوان روبرو ساخته هست .

در نخستین سرشماری عمومـی ایران کـه در آبانماه سال 1335 انجام گرفت شمار جمعیت شـهر خرم آباد 38676  نفز گزارش شده هست .

در سال 1345 جمعیت این شـهر بـه 591578 نفر بالغ گردید کـه نشان از افزایش 3/4 درصد بـه سکنـه این شـهر مـی باشد . درون سال 1355 ، جمعیت این شـهر 194912 نفر گزارش شده هست که رشد سالانـه برابر 66/5 درصد مـی باشد . درون سرشماری 1365 کـه در زمان شعله ور آتش جنگ تحمـیلی انجام شد تعداد جمعیت ساکن درون شـهر خرم آباد معادل 208592 نفر گزارش گردیده کـه نشان رشد سالانـه بـه مـیزان 87/6 درصد مـی باشد . بیشتر از نیمـی از این افزایش مربوط بـه مـهاجرانی هست که درون طول سالهای جنگ تحمـیلی بـه شـهر خرم آباد مـهاجرت کرده اند .   

آخرین سرشماری درون آبانماه 1385 انجام شد . نتایج نـهایی این سرشماری شمار ساکنان شـهر بـه 333945 نفر بالغ مـی گردد . روند رشد جمعیت سالانـه درون شـهر خرم آباد کاسته شده و به 2/2 درصد تقلیل یـافت .

     جدول تحولات جمعیت و خانوار درون شـهر خرم آباد

سال

خانوار

جمعیت

بعد خانوار

افزایش جمعیت

تعداد

رشد سالانـه

1335

6330

38676

11/6

ـــ

ـــ

1345

10903

59578

46/5

20902

32/4

1355

20111

104912

22/5

45334

66/5

1365

38749

208592

38/5

103680

87/6

1375

50976

272815

35/5

64223

68/2

1385

76026

33945

39/4

61130

02/2

مـیانگین رشد سالانـه جمعیت 85-1335

31/4

    ادبیـات تحقیق :             

طرح جامع شـهری ، با هدف مشخص جهت های توسعه و تدوین برنامـه به منظور شـهر و همچنین تأمـین نیـازمندیـهای آن بر مبنای پیش بینی ها و اه توسعه شـهری تهیـه مـی شود . طرح جامع شـهری عبارت از طرح بلند مدتی هست که درون آن نحوه استفاده از زمـینـها و منطقه بندی مربوط بـه حوزه های مس ، تجاری ، خدماتی ، صنعتی ، اداری و ... مشخص مـی شود . درون تهیـه طرح جامع شـهری ، ابتدا لازم هست مشاور شـهرساز ، بـه مطالعه وضع موجود شـهر بپردازد و پس از انجام مطالعات مـیدانی و برداشت سطوح موجود اقدام بـه تجزیـه و تحلیل اطلاعات بـه دست آمده کند . درون گام بعدی لازم هست که هدف ها و اولویت هایی کـه در بهسازی شـهر ضروری هستند مشخص شوند . نخستین طرح جامعی کـه در ایران تهیـه و تصویب شد ، طرح جامع بندر لنگه درون سال 1345 بوده هست .  

برنامـه ریزی فرآیند ذهنی و عملی مجموعه ای از تصمـیم گیریـهای سنجیده ای هست که براساس قیودات کمـی ، کیفی ، زمانی و مکانی شیوه دخالت انسان را درون موضوعی مشخص بیـان مـی کند .

برنامـه ریزی از نظر دیویدف و راینر : برنامـه ریزی فرآیندی به منظور تعیین اعمال مناسب درون آینده با استفاده از رشته ای از گزینش هاست . کاربرد واژه تعیین بـه دو منظور هست : کشف و تأمـین .

برنامـه ریزی از نظر گلاسون : برنامـه ریزی گونـه ای شیوه اندیشیدن دربارۀ مسائل اجتماعی و اقتصادی هست . برنامـه ریزی عمدتاً درون راستای آینده هست . بـه شدت با ارتباط هدف های کلی و تصمـیم های گروهی ، سرو کار دارد و برای کنش فراگیر درون سیـاست و برنامـه ریزی مـی کوشد .

برنامـه ریزی از نظر فن : برنامـه ریزی راهنمای تغییر درون درون سیستم اجتماعی هست . بـه طور ویژه بـه معنی فرآیند خود رهنمونی هست که ممکن هست در بردارنده رشد تغییر پذیری اجزای زیر مجموعه یک سیستم ، بـه کار اندازی ساختار سیستم ( سیـاسی ، اقتصادی ، اجتماعی ، و نگهداشت مرزهای سیستم درون زمان روند تغییر باشد .          

 از دیدگاه مولن یک طرح شـهرسازی ، شمایی از سازماندهی فضای شـهر هست که به منظور جمعیتی معین با سطح مشخص از رفاه اجتماعی درون نظر گرفته مـی شود و بر مبنای پیشنـهاد نظری و تواناییـهای بالقوه و بالفعل موجود درون یک جامعه تنظیم مـی شود . ( رهنمایی ، 1383 ، ص 12)

از دیدگاه جغرافیـایی ، شـهر عبارت هست از مکان یـا عرصه تعریف شده ای کـه شاخصهای حیـاتی انسان درون محدوده آن بـه شکل تبلور یـافته عینیت مـی یـابد . شاخصهای هفتگانـه حیـاتی انسان یـا نقشـهای اساسی انسان به منظور ابراز وجود ، درون مفهومـی کـه فرانتس شافر و کارل روپرت بیـان کرده اند عبارتند از : تولید مثل و تداوم بقا ، اشتغال ، سیـا زیست ، آموزش و پرورش ، آمد و شد یـا جا بـه جایی ، تأمـین و تدارک نیـازها ، استراحت و فراغت .   

با نگاهی اجمالی بـه چگونگی ایفای نقشـهای اساسی و شاخصهای حیـاتی فرق بین شـهر و روستا مشخص مـی شود کـه این نقشـهای حیـاتی ، کـه شاخص زیستی بـه شمار مـی روند ، درون جوامع شـهری بـه مراتب تبلور یـافته تر و سامان یـافته تر انجام مـی گیرد . ( رهنمایی ، 1383 ، ص 8 )

امروزه طراحی شـهری از برآوردن سه تقاضای اصلی پایداری منظر شـهری ، یعنی وحدت درون مقیـاس ، وحدت درون فضای ی و تناسب ناتوان هست و بنابراین حتما بکوشد که تا راه حلهایی به منظور رفع معضلات و مشکلات محیط زیست فراهم آورد ، کـه این امر با تغییر ساختار دولتها به منظور هماهنگی  درون اجرای طرحها ، استفاده از فناوری جدید ، حفاظت و نگهداری از محیط زیست و در ضمن با جذب گردشگران محقق خواهد شد . متأسفانـه درون ایران مدیریت شـهری مسأله منظر شـهری را کـه مقوله ای تأثیر گذار و تأثیر پذیر هست به مالکان  و بساز و بفروشـهای شـهری واگذار کرده و چون کار آنان خارج از ضوابط و معیـارهای صحیح و اصولی هست ، بعد بنابراین عناصر طرح شـهرهای ما فاقد ارتباط و هماهنگی و همچنین فاقد استانداردهای لازم به منظور تأمـین آسایش شـهروندان هست . ( رهنمایی ، 1383 ، ص 12 )

تعریف طرح جامع :        

طرحهای جامع طرحهایی فراگیرند کـه برای نظم و نسق بخشیدن بـه عرصه های شـهری و تعریف خطوط کلی توسعه ، بعد از بررسی وضعیت موجود و نیـاز سنجیـهای متناسب ،ارزیـابی قدرت عمل مؤلفه های تأثیر گذار و همچنین با آینده نگری واقع بینانـه براساس افقهای زمانی به منظور شـهرها تهیـه مـی شوند . طرحهای جامع شـهری درون محتوای کلی خود حتما شیوه ها و سازو کارهای انتظام امور شـهری را درون عرصه های مختلف و افقهای زمانی آینده بـه صورت تصویری و تحلیلی ، یعنی رعایت رابطه علت و معلولی ، تعریف و طراحی کنند و به عنوان تصمـیم گیری اولیـه درون اختیـار مدیران شـهری قرار دهند . مرجع تصویب طرحهای جامع ، شورای عالی شـهرسازی و معماری یـا شوراهای شـهر سازی و معماری استانـها با تأیید شورای عالی شـهرسازی و معماری هست . ( رهنمایی محمد تقی و شاه حسینی پروانـه ، 1383 ، ص 95 )

بیشتر طرحهای جامع شـهری بـه صورت زطرحهای کلی شـهر به منظور 20 سال آینده تهیـه مـی شود و هدف از تهیۀ آن تعیین چگونگی توسعۀ شـهر درون 20 سال آینده هست . اه کلی طرح جامع شـهری را مـی توان بـه شرح زیر بیـان کرد :         

1-تعیین سامانمند توسعۀ فیزیکی شـهر

2-تضمـین زمـین بـه گزینـه های مختلف با حداکثر استفادۀ بالقوه از آن

3-فراهم تسهیلات لازم به منظور ارضای نیـازهای مختلف جامعۀ شـهری

4-توسعۀ اقتصادی درون تأمـین فرصتهای اشتغال به منظور همۀ بخشـهای نیروی انسانی

5-تأمـین خدمات عمومـی به منظور شـهروندان ، مانند امکانات حمل و نقل ، آموزش و پرورش و غیره

6-تعیین محدودۀ محیطهای محله ای – واحد همسایگی . (شکوئی حسین ، 1383 ، ص 250 ) 

هدف اصلی از تهیـه طرحهای جامع ، ارائه سیمای کلی و برنامـه توسع دآینده آنـهاست کـه با ملحوظ داشتن تناسب های فیزیکی و هماهنگی با گروههای اجتماعی و عملکرد شـهرها انجام مـی گیرد .

 ( رهنمایی ، 1383 ، ص 88 ) 

پیشینـه طرح جامع درون ایران :          

نخستین طرح جامعی کـه در ایران تهیـه و تصویب شد ، طرح جامع بندر لنگه درون سال 1345 بوده هست . بعد از آن ، طرح های جامع شـهرهای بندر عباس ، تهران ، تبریز ، قزوین و رشت درون سال 1346 بـه تصویب رسیده هست .    

طرح جامع درون واقع الگوی درست استفاده از زمـینـهای یک شـهر هست . بـه گزارش روابط عمومـی شـهرداری تهران ، شـهر و شـهر نشینی ، همواره چهره زمـین را تغییر مـی دهد . براساس آمار سازمان ملل بیش از پنجاه درصد ساکنین زمـین درون شـهرها سدارند ،  این درون حالی هست که درون قرن گذشته تنـها ده درصد از جمعیت کره زمـین درون شـهرها سداشته اند طبق پیش بینی سازمان ملل که تا کمتر از چهل و پنج سال دیگر ، بیش از هفتاد و پنج درصد جمعیت زمـین  را شـهرنشینان تشکیل خواهند داد . شـهرها ، مرکز رشد جمعیت ، سرمایـه ، فرهنگ و اطلاعات هستند . طی سالیـان گذشته نقش شـهرها بـه عنوان مراکز مالی گسترش یـافته و باعث ایجاد نوعی بی نظمـی ، اغتشاش و تراکم جمعیتی شده هست . با توجه بـه گسترش روز افزون تعداد شـهرها و افزایش تمایل مردم بـه شـهر نشینی ، لزوم برنامـه ریزی به منظور شـهرها را ضروری کرده هست . به منظور زندگی بهتر درون شـهرها معمولاً درون علم شـهرسازی بـه مواردی نظیر طرح هادی ، طرح تفضیلی و طرح جامع اشاره مـی شود .

یکی از مـهمترین طرحهای جامعی کـه قبل از انقلاب تهیـه و تصویب شد ، طرح جامع شـهر تهران بود کـه تهیـه این طرح مشترکا بر عهده فرمانفرماییـان از ایران و شرکت ویکتورگرون از ایـالت متحده آمریکا بود . درون سال 1347 این طرح بـه تصویب دولت رسید .           

در ایران غلبه الگوی سنتی درون دهه های گذشته ، باعث گردید کـه فرآیند تدوین و طراحی طرحهای شـهری ، همچنان درون قالب این نگرش تداوم یـابد . بجز پاره ای تحولات درون مقیـاس و نحوه مطالعات ، کـه به تغییر شرح خدمات پایـه طرحهای شـهری درون دهه 60 انجامـید ، و فرآیند مطالعه پایـه ، همچنان مسیر واحدی را دنبال کرد . درون اواخر دهه 70 ، تغییر نگرش درون حوزه اندیشـه های شـهر سازی جامعه ، موجب بروز رویکردهای جدید جدید تحت عنوان دیدگاه ساختاری -  راهبردی گردید . هر چند بیش از 4 دهه از عمر طرحهای شـهری ( طرحهای جامع و تفصیلی ) درون کشور مـی گذرد ، لیکن ارزیـابی های مستمری از این طرحها ( چه درون حوزه مطالعات ، برنامـه ریزی و یـا اجرا ) بـه عمل نیـامده هست و موارد مرتبط بـه صورت مقطعی و در قالب رساله های دانشگاهی و یـا تحقیقات مشاوره ای ، طی چند سال اخیر صورت گرفته هست .         

( مقاله ارزیـابی مـیزان تحقق پذیری طرحهای جامع و تفصیلی شـهرهای استان آذربایجان شرقی ، سید علی ، دکتر مجتبی رفیعیـان )

اهمـیت مسکن درون طرح جامع :          

مسکن امری چند وجهی هست و از دیدگاههای گوناگون از جمله معماری ، فنون احداث بنا ، تأسیسات بناهای مس ، هزینـه زمـین و ساختمان ، اعتبارات مسکن ، بازار مسکن ، قوانین و مقررات ناظر بر خانـه سازی ، مسکن حاشیـه ای و جز اینـها ، قابل بررسی مـی باشد .      

برای شناخت چگونگی وضع مسکن شـهری و ارزیـابی آن درون زمان تهیۀ طرحهای توسعه و عمر الو و تفصیلی شـهرها و نیز  بـه منظور دست یـافتن بـه برخی داده های مـهم و قابل استفاده درون طرح ریزی شـهری از جمله مساحت مس ، مساحت زیر بنای مس ، تراکم کمس ، مساحت آزاد خصوصی ( یـا ختگی ) ، سرانـه ها ، ضوابط عملی احداث بنا و سرانجام به منظور تهیۀ مقدمات پیش بینی کاربردی مس درون طرح ، غالباً لازم هست علاوه بر استفاده از اطلاعات و آمارهای موجود ، سنجشـهای مستقیمـی نیز انجام گیرد . اگر زمان تهیۀ طرح توسعه و عمران یـا تفصیلی شعری فاصلۀ نسبتاً زیـادی با زمان انجام سرشماریـهای عمومـی نفوس و مسکن داشته باشد ، دسترسی بـه برآورد بهنگام از جمعیت و توزیع ستی و آن ، جمعیت فعال و شاغل و بیکار درون جستجوی کار ، ترکیب شاغلان بر حسب گروههای شغلی و بخشـهای فعالیت و اطلاعاتی از این دست ، بسیـار مغتنم تواند بود . ( توفیق فیروز ، 1369 ، ص 1 )        

درطرحهای شـهری بـه مطالعات مسکن و ساختمان ازدو بعد توجه مـی شود:

الف) بعد اجتماعی و اقتصادی : وضعیت مسکن از این نظر بـه سرانـه های مسکن ، نحوه تصرف یـا مالکیت ، تعداد خانوارهای ساکن درون واحد مس ، نوع برخورداری از تجهیزات ، مـیزان اجاره نشینی ، نسبت اجاره بـه درآمد خانوار ، عمر ساختمان و مسائلی نظیر اینـها مـی پردازد .

ب)بعد فنی و مـهندسی : از این نظر مسائلی مانند کیفیت ساختمان ، نوع مصالح ، شیوه مـهندسی ، سازگاری با آب و هوا ، نوع تأسیسات و تجهیزات ، معماری و منظری کـه در چسشم انداز شـهری بـه وجود مـی آید ارزیـابی و بررسی مـی شود .       

در طرحهای شـهری ساماندهی اجتماعی و فیزیکی و ساختمان ، ارائه منظری تأثیر گذار از شـهر فراهم آوردن محیطی آرام به منظور شـهروندان اهمـیت بسیـاری دارد. اما درون شرح خدمات طرحهای شـهری کـه در ایران تهیـه مـی شود بـه این نکات کمتر توجه مـی گردد . همچنین بـه علت توجه ن بـه مسائل مربوط بـه ویژگیـهای اجتماعی ، اقتصادی و فیزیکی مسکن و ساختمان درون شـهرها ، بویژه مشخص نبودن نقش دولت درون استاندارد مسکن اجتماعی ، بخش خصوصی با این مقوله فقط براساس رابطه سود و سرمایـه برخورد کرده و در نتیجه بد مسکنی و حاشیـه نشینی درون شـهرها رواج یـافته هست . ( رهنمایی ، 1383 ، ص 170 )

سیـاستگذاری مسکن :          

سیـاستگذاری مسکن با گستره وسیعی از اقدامات دولتی درون ارتباط هست . این سیـاستگذاری ، تمام اقدامات دولتی و سیـاستهای تقنینی یـا اقتصادی را شامل مـی شوند کـه تأثیری مستقیم یـا غیر مستقیم بر مسکن دارند . این عوامل شاید حتی شامل سیـاستهایی ، نظیر حمایتهای مربوط بـه مسکن ، قیمت مسکن ، سیـاستهای مالیـاتی مؤثر درون تملک مسکن ، استانداردهای مسکن و مسائل مرتبط با اجاره خانـه نیز باشند . مسکن با سایر مقوله های رفاهی همانند بهداشت رابطه ای تنگاتنگ دارد . سیـاستگذاری مسکن و سایر بهسازی ها درون محیط زیست ، همانند بهبود سیستم فاضلاب ها درون قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم ، درون بهداشت و امـید بـه زندگی افراد بسیـار بیشتر از هر دستاوردی درون پزشکی یـا خدمات بهداشتی تأثیر داشته هست . با وجود این ، شرایط نامناسب مسکن هنوز هم تداوم دارد و تأثیرات عواملی مثل رطوبت درون خانـه های کم حرارت هنوز مشاهده مـی شوند درون دسته بندی اجتماعی ، شاید اگر آن عده از افراد کم درآمد جامعه کـه نرخ بالایی از بیکاری را تجربه مـی کنند رد توجه قرار گیرند ، حتی درون صورتی کـه سیـاستگذاری محلی مسکن بتواند از توسعه مالکیت مسکن کم ارزش جلوگیری کند ، شاید آنـها تعداد کمـی از منابع را به منظور جلوگیری از نزول کیفیت مسکن خود درون اختیـار داشته باشند . سیـاستهای مسکن ، بیش از هر حوزه دیگر سیـاستگذاری اجتماعی تأثیری مستقیم بر امور محلی دارد . ( بلیک مور ، 1388 ، ص  288 )      

طرح جامع خرم آباد :

بر طبق بررسی های انجام شده درون سال 1385 درون شـهر خرم آباد  76026 خانوار ساکن بوده اند . بر مبنای بررسی ها و محاسبات جمعیت شناختی شـهر ، تعداد خانوارهای خرم آبادی درون سال 1400     ( سال پایـانی طرح جامع ) 124592 خانوار خواهد شد و سطوح موجود کاربری مس طبق برداشت های مـیدانی سال 1385 برابر با 8/935 هکتار مـیباشد . مـیانگین طبقات قطعات درون وضع موجود ( 2/1 ) مـی باشد .

با احتساب افزایش مـیانگین طبقات بـه 5/2 طبقه که تا افق طرح و همچنین استفاده از بخشی از اراضی بایر کـه بعنوان توسعه آتی شـهر پیشنـهاد گردیده ، درون مجموع نیـاز مسکن آتی را جهت جمعیت پیسش بینی شده که تا افق طرح بـه تعداد 464405 نفر ، با درون نظر گرفتن تراکم بهینـه خانوار  درون مسکن کـه 1 درون نظر گرفته مـی شود را تأمـین مـی نماید .

بدین ترتیب مساحت اراضی مس شـهر از 8/935 درون سال 1385 بـه 6/1593 هکتار درون سال 1400 خواهد رسید .       

با توجه بـه تعداد واحدهای مس که تا پایـان طرح مـیانگین تعداد واحد مس درون ساختمان           ( تراکم واحد مس درون رقطعه زمـین مس برابر 2 واحد هست ) متوسط مساحت زمـین بین 150 که تا 200 متر مربع خواهد شد .

بستر شـهر خرم آباد درون دره ای واقع گردیده کـه رودخانـه رباط ، جاری از شمالی بـه جنوب از مـیانـه آن مـیگذرد ، کوهستانـهای سترگ سفید کوه و سیـاه کمر چون دیواره ای رفیع واقع درون دو سمت شرق و غرب آن این دره را درون مـیان گرفته و هر گونـه گسترش را درون این جهات محدود کرده هست . این ساختار فیزیکی و ویژگی های مرفولوژی بستر محیطی ، توسعه شـهر را بصورت خطی و به طور عمده درون جهت شمال و جنوب و در بستر عرصه های مسطح و وسیع این مناطق هدایت نموده هست .

این اراضی همچنان از جاذبه های قوی جهت توسعه شـهر برخوردار تاست . بویژه آنکه درون محور شریـانی فعال شمالی – جنوبی کـه این مناطق را بـه مرکز شـهر مرتبط مـی سازد ، کیفیت و جاذبه اراضی و عرصه های واقع درون شمال و جنوب شـهر را افزایش داده هست که درون مجموع مـی تواند بعنوان یکی از گزینـه های گسترش احتمالی آتی شـهر درون صورت نیـاز ارزیـابی گردد ولی کشاورزی بودن اراضی این مناطق نقطه ضعف این گزینـه هست . عرصضه ای دیگر کـه مـی تواند از جهت توسعه آتی شـهر مورد ارزیـابی قرار گیرد و در حال حاضر خارج محدوده فعلی شـهر مـی باشد عبارت هست از اراضی بخش شرقی شـهر واقع درون شرق محور 60 متری شامل پهنـه ای هست ساخته نشده درون مجاورت مجتمع های مس ارتش و بسیجیـان که تا مرز دانشگاه خرم آباد .

اگرچه تپه های با ارتفاع محدود ولی قابل عمران تفاوت این عرصه را با اراضی مسطح شمالی و جنوبی متمایز مـینماید ولی غیر کشاورزی بودن آن امتیـاز برتر این گزینـه نسبت بـه گزینـه قبلی هست .   

پیش بینی فضاهای مس درون طرحهای عمران شـهری :     

در طرحهای توسعه و عمران ( جامع ) و تفصیلی شـهرها ، هدف اصلی از پیش بینی فضای مس ، برآورد مقدار زمـین لازم درون بافت موجود و گسترش آیندۀ شـهر بـه منظور خانـه سازی هست . درون طرحهایی کـه مانند طرحهای آماده سازی و شـهرک سازی بـه تهیۀ نقشۀ تفکیک اراضی مـی انجامند ، معمولاً حدود کلی زمـین مورد بررسی ، قبلاً شناسایی شده هست . بنابراین درون اینگونـه طرحها ضمن اینکه موضوع تخصیص زمـین مـیان کاربری مس و دیگر کاربریـها همچنان بـه قوت خود باقی هست ، اما مسأله اساسی تعیین توزیع واحدها بر حسب وسعت از سویی و نوع ( واحدهای انفرادی یـا واحدهای جمعی و در ارتفاع ) از سوی دیگر هست .

در طرحهای توسعه و عمران و تفصیلی پیش بینی کننده های مـهم عدد خانوارها و قدرت خرید آنـهاست با این حال درون اینگونـه بررسیـها بایستی بـه عوامل دیگر هم توجه شود . زیرا تعیین مساحت زیربنا و زمـین آزاد بـه صورت تابعی از عدد خانوارها و قدرت خرید آنـها ، خود بـه خود مساحت زمـین لازم را بـه دست نمـی دهد ، مگر آنکه بنا فقط درون طبقۀ همکف ساخته شود . بلکه درون این زمـینـه مقررات مربوط بـه احداث بنا نیز ، کـه بر روی هم درون تراکم مجازی ساختمانی یـا سطح مجاز پوشش همکف تصحیح و احیـاناً تعدیل پیش بینی های کلی مفید فایده تواند بود .در طرحهای آماده سازی و شـهرک سازی نمـی توان بـه متغیرهای بالا بسنده کرد . زیرا عامل تعیین کننده درون آنـها تشخیص جمعیت یـا گروه اصطلاحاً هدف و ویژگیـهای آن هست . بنابراین درون اینگونـه طرحها نـه تنـها قدر مطلق ، کـه توزیع نسبی خانوارها بر حسب وسعت و گروههای درآمد نیز از اهمـیت زیـادی برخوردار مـی باشد . نظرها و اعضای خانوارهای گروه هدف هم از عوامل تعیین کننده اند . طبعاً درون این طرحها تحلیل شرایط وامـهای مسکن و نیز قیمت زمـین و بنا دارای اهمـیت بیشتری مـی باشد . گاهی علاوه بر مقادیر کلی زمـین و ساختمان مس ، توزیع مکانی زمـین درون نواحی گوناگون شـهر و همچنین مقررات مربوط بـه استفاده از آنـها نیز موضوع بررسی هست . درون چند دهۀ اخیر الگوهای متعددی به منظور پاسخگویی بـه این نیـاز کـه از مقولۀ مکان یـابی و الگوهای کاربری زمـین و گاهی کاربری و ترابری هستند ، تدارک دیده شده اند . نکته شایـان توجه درون این الگوها اینکه غالباً درون آنـها موضوع مکان یـا بی اراضی مس همراه و در تعامل با مکان یـابی دیگر فعالیتها یکجا انجام مـی گیرد . استدلال ابتدایی بدین قرار هست که هر خانوار درون عین حال نیـاز بـه سرپناه و مایحتاج زندگی ( خوراک ، پوشاک ، بهداشت و ... ) دارد . بعد بایستی درآمدی داشته باشد که تا هر دو نیـاز را برآورده کند . چون معمولاً برایب درآمد بایستی کارکرد ، از طریق خانـه بـه محل کار پیوند مـی یـابد . علاوه بر این فاصلۀ کالبدی مـیان محل سو کار ، ناسودمندی ناشی از سفر مـیان آن دو و هزینـه مترتب بر این سفرها از درآمد قابل تخصیص بـه امر تأمـین مسکن و خرید دیگر نیـازمندیـها مـی کاهد . ( توفیق فیروز ، 1369 ، ص 81 )

روشـهای برآورد احتیـاجات مسکن :     

روشـهای برآورد احتیـاجات مسکن عبارتند از : برآورد مبتنی بر نیـاز ؛ برآورد مبتنی بر درآمد و برآورد مبتنی بر اشتغال کـه توضیحاتی درون مورد آنـها داده خواهد شد .

1-برآورد نیـاز ؛ درون این روش ابتدا تعداد خانوار فعلی با تعداد مسکن موجود مقایسه و براساس یک استاندارد معین کمبود برآورده مـی شود سپس با اعمال نرخ رشد جمعیت و افزودن آن بـه مساکنی کـه بدلیل استهلاک و یـا پایین بودن کیفیت درون سالهای آتی از رده خارج خواهند شد تعداد مسکنی را کـه باید ظرف مدت معین ساخته شوند محاسبه مـی کند . این روشی درون برنامـه ریزیـهای مسکن اغلب طرحهای جامع شـهری کـه برای شـهرهای ایران تهیـه شده اند بکار شده هست .

2-برآورد مبتنی بر درآمد ؛ درون این روش نقطه شروع برنامـه ریزی توان اقتصادی خانوار هست . درآمد ملی هست که توان خرید یـا ساخت قسمت معینی از مسکن مستقیماً از آن قابل استنتاج هست بدلیل ترتیب مـی توان تعیین کرد کـه هم گروه شغلی از نظر مقدار درآمد چه مقدار زیر بنا و زمـین مس مـی تواند درون اختیـار داشته باشد درون وایع یک درآمد معین دارای امکانات متفاوتی به منظور تأمـین مسکن هست . بنابراین یکی از اه برنامـه ریزی تعیین مناسبترین امکان از مـیان انواع امکانات خواهد بود و در این زمـینـه طرز تلقی افراد از مسکن و واحد مس مانند عوامل فرهنگی نحوه زیست و استفاده از مسکن و بالاخره مفهوم مسکن بـه عنوان نوعی سرمایـه گذاری نیز نقش تعیین کننده ای دارد .

3-برآورد مبتنی بر اشتغال ؛ چون ممکن پدیده ای پیچیده و چند بعدی هست برآورد براساس اشتغال مـی تواند که تا حدودی جوابگوی این پیچیدگی باشد زیرا نوع شغل ، که تا حدودی سطح درآمد ، سطح سواد ، نوع فرهنگ و در مجموع منزلت اجتماعی افراد را بیـان مـی کند علاوه بر آن         مـی توان با توجه بـه نوع شغل چشم انداز درآمد و قدرت اقتصادی خانوار را درون آینده ترسیم کرد . کـه البته هر کدام از این شیوه های برآورد کـه علمـی ترین آنـها برآورد براساس اشتغال هست دارای اشکالاتی هستند و برآورد براساس اشتغال اساس سیـاستگذاریـهای کلان درون برنامـه ریزی مسکن هست در حالیکه دسته بندی بر حسب درآمد و نیـاز درون سطح خرد و در پروژه های مناطق شـهری مورد استفاده قرار مـی گیرد . درون بررسی طرح جامع شـهر خرم آباد مشخص شد کـه نوع برآورد آن ، برآورد مبتنی بر نیـاز هست که بُعد زمانی این طرح چشم اندازی حدود 15 سال را شامل مـی شود کـه از سال 1385 آغاز و افق این طرح درون سال 1400 خواهد بود همچنین درون این طرح جهت بررسی امکانات رشد کالبدی و توسعه شـهری خرم آباد مـی بایست مجموعه عوامل طبیعی ، محیط زیست ، چگونگی تحولات جمعیتی و فعالیتهای اقتصادی بـه عنوان سه عامل مـهم و با تأثیرات متقابل بر یکدیگر را مد نظر داشت . بررسی مجموعه عوامل فوق تصویری از امکانات و محدودیتهای رشد فیزیکی شـهر و شناخت کافی به منظور پیش بینی مصرف زمـین و توزیع فعالیتها درون آینده را ارائه مـی دهد . ( پور محمدی محمد رضا ، 1379 ، ص 55 )

ایرادات طرح جامع شـهر خرم آباد :           

1-برآورد کمبودها ( کمـی و کیفی ) و نیـازهای عمرانی شـهر درون زمـینـه های مختلف از جمله : مسکن ، آموزشی ، بهداشتی – درمانی ، فرهنگی ، ورزشی ، فضای سبز ، تجاری ، حمل و نقل انبارها ، اداری و انتظامـی ، صنعتی ، جهانگردی درون طرح جامع استانداردهای برنامـه ریزی آرمانی هست و استانداردها بـه شکل منطقه ای نیست بلکه بـه صورت کلی مـی باشد .

2-در طرح جامع الگش بینی تقاضای مسکن درون نظر گرفته نشده هست .

3-اطلاعات مورد نیـاز درون امر برنامـه ریزی مسکن درون نظر گرفته نشده هست .

4-مسأله استاندارد مسکن درون طرح جامع بررسی نشده هست .

5-روستاهای نزدیک شـهر از جمله روستای پاپی خالدار ، روستای سراب یـاس ، فلک الدین و ... را جزء محدوده شـهر محسوب نکرده است.

6-خصوصیـات اجتماعی و فرهنگی خانوارها را درون نظر گرفته نشده هست .

7-وضعیت اشتغال : درون بخش مسکن اشتغال جتماً حتما در نظر گرفته شود .

8-جلوگیری از توسعۀ بی رویۀ شـهری و اشتغال غیر ضروری زمـینـهای کشاورزی از سمت شمال و جنوب شـهر

9-در طرح جامع عنوان شده کـه همزمانی این طرح با طرح 1404 کشوری باعث پیشرفت شـهر خرم آباد شده درون صورتی کـه براساس تحقیقات این طرح باعث پیشرفت نشده هست .

نتیجه گیری :                          

با توجه بـه گرایشـها و سیـاستهای دولت درون زمـینـه حداکثر بهره برداری از ظرفیت محدوده فعلی شـهرها بـه منظور پرهیز هرچه بیشتر از گسترش افقی شـهرها ، سرانـه سطح زمـین مس و شبکه های درون طرح جامع ، نسبت بـه وضع موجود ، بـه مـیزان قابل تاوجهبی کاهش یـافته هست . لیکن درون مورد خدمات و تأسیسات و تجهیزات ضروری شـهری بـه دلیل کمبودهای شدید فعلی و ضرورت ارتقا بـه سطح حداقل قابل قبول سرانـه سطح زمـین که تا حدی افزایش یـافته هست .

در طرح جامع نکات زیر مورد توجه قرار مـی گیرد :      

1-حداکثر استفاده از خصوصیـات نواحی و مناطق مختلف شـهر درون ارتباط با مسائل سکونتی و جمعیتی و تأمـین خدمات               

2-شناسایی و حفظ آثار و ارزشـهای فرهنگی و باستانی

3-پیش بینی امکانات اقتصادی درون زمـینـه افزایش امکانات شـهرداری و چگونگی استفاده از استعدادها رشد اقتصادی شـهر بـه منظور کارایی هر چه بیشتر برنامـه های عمرانی شـهر

4-شناسایی ساختار معابر بـه عنوان استخوان بندی شـهری و نحوه اصلاح ساختار شبکه معابر شـهری بنابراین نتیجه مـی گیریم مسکن درون مـیان ننیـازهای انسان از بنیـادین ترین آنـها محسوب مـی شود ، اما اهمـیت مسکن بـه این خاطر نیز هست کـه وجودش مـی تواند حسی از امنیت بـه خاطر اقامت گزیدن درون خانـه ایجاد کند .      

پیشنـهاد و پژوهش :

برای رفع مشکل مسکن حتما آپارتمان نشینی گسترش یـابد . به منظور از بین بردن زاغه نشینی ، دولت حتما واحدهای مس غیر استاندارد را از بین ببرد و برای زاغه نشینان خانـه های سازمانی ایجاد کند و با قیمت نازل درون اختیـار آنـها قرار دهد . به منظور جلوگیری از افزایش قیمت خانـه و مبارزه با کمبود مسکن ، حتما از تعداد متقاضیـان خانـه کاسته شود . ایجاد خانـه های سازمانی کمک مؤثری درون رفه مشکل مسکن هست . وام مسکن بـه متقاضیـان مـی تواند از شدت مشکل مسکن بکاهد . مسئله مسکن را حتما در ارتباط با روابط تولیدی و طبقات اجتماعی حاکم بر جامعه مورد بررسی قرار داد . ( عابدین درکوش سعید ؛ درآمدی بـه اقتصاد شـهری ، ص 139 )

اقدامات ضروری به منظور برنامـه ریزی طی مراحل زیر صورت مـی گیرد :

1-گردآوری و تهیـه اطلاعات مورد نیـاز

2-تجزیـه و تحلیل اطلاعات ، برآورد مـیزان عرضه ، خصوصیـات عرضه ، تخمـین نیـاز و تقاضای مسکن

3-تعیین راهبردها ، روشـها و الگوهای برنامـه ریزی به منظور پیش بینی آینده .

روشـهای معمول درون برنامـه ریزی مسکن را چنین مـی توان خلاصه کرد :

1-روش استفاده از مدلهای اقتصاد سنجی کـه وضعیت بازار را درون ارتباط با متغیرهای اقتصادی و اجتماعی بررسی مـی کند .

2-روش استفاده از مدل چند بخشی کـه ارتباط بخش مسکن با بقیۀ بخشـهای اقتصادی را تعیین مـی نماید . ( پور محمدی محمد رضا ؛ برنامـه ریزی مسکن ، ص 35 )

در روش متداول برنامـه ریزی مسکن ابتدا عوامل تعیین کننده تقاضا شناخته شده و با توجه بـه روند گذشته به منظور آینده تقاضا پیش بینی مـی گردد ، این عوامل عبیـارتند از :

1-کمبود واحدهای مس

2-نرخ تشکیل خانواده

3-استهلاک واحدهای مس

4-ذخیره خانـه های خالی

5-واحدهایی کـه بر اثر حوادث طبیعی مانند سیل و زلزله و یـا بر اثر حوادثی مانند جنگ تخریب مـی شوند . ( پور محمدی محمد رضا ؛ برنامـه ریزی مسکن ، ص 42 )

عوامل مؤثر بر تقاضای مسکن عبارتند از :

الف) عوامل جمعیت شناختی

ب)عوامل اقتصادی

ج) عوامل فرهنگی

د) سیـاستهای دولت

هـ ) شرایط اعطای وام و دیگر تسهیلات اعتباری ( پور محمدی محمد رضا ؛ برنامـه ریزی مسکن ، ص 49 )

در تحلیل تقاضای مسکن عواملی حتما مورد توجه باشند کـه عبارتند از :

الف) گروههای خانوار درون جستجوی مسکن

ب) کیفیت مساکن مورد تقاضا

ج) نحوۀ اشغال

د) نوع واحد مسکی

هـ ) بعد زمانی

همچنین تقاضای مسکن را از دو نظر یکی ماهیت تقاضا و دیگری بعد زمانی تقاضا مـی توان بررسی کرد . روش مبتنی بر نیـاز بـه دو روش تقسیم مـی شود کـه عبارتست از روش کلی و روش خام .

روش کلی ، بیشتر به منظور نقاطی کـه آمارهای اساسی برآوردها درون دسترس باشد ، کاربرد  دارد ، روش خام به منظور مقاطی کـه آمار اساسی ندارد پیشنـهاد شده هست . ( پور محمدی ، 1379 ، ص 51 )

داشتن آمار و اطلاعات درست و بهنگام ، اساس برنامـه ریزی هست . اطلاعات مورد نیـاز درون امر برنامـه ریزی مسکن عبارتند از :

1-آمار حسابهای ملی

2-آمارهای جمعیتی

3-اطلاعات اقتصادی جامعه

4-اطلاعات مربوط بـه تسهیلات عمومـی شـهری راجع بـه مسکن

5-اطلاعات مربوط بـه وضعیت مسکن

6-آمار و شاخصهای مربوط بـه هزینـه ایجاد مسکن

7-اطلاعات مربوط بـه صنعت ساختمان

8-اطلاعات مربوط بـه زمـین

9-مدیریت عمومـی مسکن

10-اطلاعات مربوط بـه مؤسسات مالی ذی ربط درون امر مسکن

11-اطلاعات مربوط بـه قوانین مرتبط با امر مسکن ( پور محمدی ، 1379 ، ص 63 )    

نیـاز شدید بـه مسکن کـه حاصل رشد جمعیت و مـهاجرت هست ، برنامـه ریزان و مدیران ملی و محلی را به منظور افزودن بـه سرعت تولید تحت تأثیر قرار مـی دهد ولی حتما توجه داشت کـه نباید کیفیت را فدای کمـیت کرد . به منظور جلوگیری از هدر رفتن این سرمایـه و حفظ جان ساکنان و ایجاد شرایط مناسب بهداشتی و بسیـاری از مسائل دیگر ، لازم هست در بحث مسکن بـه استانداردهای مسکن توجه شود . استانداردها بـه دو نوع آرمانی و واقع گرایـانـه تقسیم مـی شوند .

هدف از تدوین استانداردهای مسکن :

1-کاهش بیش از حد تراکم جمعیت

2-بالا بردن ایمنی ساختمانـها  درون برابر حوادث و بلایـای طبیعی

3-از بین بردن شرایط بهداشتی نامناسب و ... مـی باشد . درون تدوین استانداردهای مسکن عوامل زیر را مـی توان درون نظر گرفت :

1-عوامل اقتصادی

2-عوامل انسانی و اجتماعی

3-عوامل فرهنگی

4-عوامل اقلیمـی

5-تراکم

6-فضا

7-بهداشت و نظافت . ( پور محمدی ، 1379 ، ص 69 )

منابع و مأخذ :     

1-رهنمایی محمد تقی و شاه حسینی پروانـه ؛ « فرآیند برنامـه ریزی شـهری ایران » ، مرکز توسعه و تحقیق علوم انسانی ، 1383 .

2-شکوئی حسین ؛ « دیدگاه های نو درون جغرافیـای شـهری » ، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها ، 1383 )

3-توفیق فیروز ؛ « مجموعه مباحث و روشـهای شـهرسازی : مسکن » ، مرکز مطالعات و تحقیقاتی شـهرسازی و معماری ، 1369 )

4-پور محمدی محمد رضا ؛ « برنامـه ریزی مسکن »،مرکز تحقیقف و توسعه علوم انسانی ، 1379 )

5-بلیک مور ، کن ؛ « مقدمـه ای بر سیـاستگذاری اجتماعی » ، انتشارات جامعه شناسان ، 1388 )

6-                        

7-

8-عابدین درکوش سعید ؛ « درآمدی بـه اقتصاد شـهری » ، مرکز نشر دانشگاهی ، تهران ، 1372 .

9-طرح جامع شـهر خرم آباد ، بعد تکنیک مـهندسین مشاور .

10- سید علی و رفیعیـان مجتبی ، ( 1383 ) ، عنوان مقاله : ارزیـابی مـیزان تحقق پذیری طرحهای جامع و تفصیلی شـهرهای استان آذربایجان شرقی .                                             

11-


مطالب مشابه :

آشنایی کامل با رشته مـهندسی برق

انجمن علمـی برق پیـام نور خرم آباد دانشگاه جامع سازی سیستم به منظور انتقال پیـام با



قتل عام خانوادگی درون خرم آباد

زیست دانشگاه پیـام نور بامداد امروز درون محله قديمي شـهر خرمآباد بـه نام پشت سیستم جامع



ازGSM که تا LTE: مقدمـه ای بر شبکه‌های تلفن همراه و پهن باند موبایل

انجمن علمـی برق پیـام نور خرم آباد سیستم جامع سری کتاب‌های سیستم‌های ارتباطی برای



آشنايي با قلعه فلک الافلاک - خرم آباد

زیست دانشگاه پیـام نور تپه فلك الافلاك درون گلوگاه دره خرم آباد سیستم جامع



لیست دروسی کـه انجمن بـه آقای شریفی پور داده اند...

انجمن علمـی برق پیـام نور خرم آباد سیستم جامع بررسی سیستم های قدرت



لیست ارائه دروس و جدول تطبیق سال تحصیلی 94-93 دوره کارشناسی ناپیوسته و کارشناسی پیوسته

انجمن علمـی برق پیـام نور خرم آباد. 3faziya@gmail.com. صفحه سیستم جامع



اطلاعیـه برگزاری جشن روز مـهندس

صفحه اول آرشيو مطالب| پست الكترونيك| باشگاه دانشجویـان پیـام نور| سیستم پیـام نور خرم آباد.



بررسی بخش مسکن درون طرح جامع جدید شـهر خرم آباد

دانشجویـان دانشگاه پیـام نور درون درون سیستم جامع شـهر خرم آباد مشخص شد کـه نوع



طرح تبدیل دانشگاه آزاد اسلامـی خرم آباد از بزرگ بـه جامع

دانشگاه آزاد خرم آباد از دید آزاد اسلامـی خرم آباد از بزرگ بـه جامع پـیـــام نـــور.



برچسب :
سیستم جامع پیـام نور خرم اباد




[جمعیت محله فلک الدین خرم اباد]

نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Wed, 04 Jul 2018 17:39:00 +0000



تمامی مطالب این سایت به صورت اتوماتیک توسط موتورهای جستجو و یا جستجو مستقیم بازدیدکنندگان جمع آوری شده است
هیچ مطلبی توسط این سایت مورد تایید نیست.
در صورت وجود مطلب غیرمجاز، جهت حذف به ایمیل زیر پیام ارسال نمایید
i.video.ir@gmail.com